ἔμπας: Difference between revisions

|lstext='''ἔμπᾱς''': Πίνδ. καὶ Τραγ.: Ἐπ. [[ἔμπης]]: Δωρ. [[ὡσαύτως]] ἔμπᾱν Πινδ. Π. 5. 73, Ν. 6. 8., 11. 56· καὶ ἔμπᾰ, ὁ αὐτ. Ν. 4. 58, Καλλιμ. Ἐπιγράμμ. 13: ὁ [[μόνος]] [[τύπος]] ἐν χρήσει παρὰ τοῖς Τραγ. [[εἶναι]] τὸ [[ἔμπας]]· τὸ δὲ ἐν Σοφοκλ. Αἴαντι 563 ἀπαντῶν ἔμπᾰ [[εἶναι]] [[χάριν]] τοῦ μέτρου: ― ποιητ. ἐπίρρ., συνήθως, καὶ παρ’ Ὁμήρῳ σχεδὸν ἀείποτε, μετὰ σημασίας περιορισμοῦ ἢ ἀντιθέσεως, ἐν τοῦτοις, μ’ ὅλα [[ταῦτα]], ἀλλ’ [[ὅμως]], [[Ζεὺς]] δ’ [[ἔμπης]] πάντ’ ἰθύνει Ἰλ. Ρ. 632· [[καίπερ]], ἂν καί, νῦν δ’ [[ἔμπης]] γὰρ κῆρες ἐφεστᾶσιν θανάτοιο, ― [[ἴομεν]] Μ. 326· [[πάντως]], μενέω καὶ τλήσομαι [[ἔμπης]] Τ. 308, πρβλ. Ω. 522· [[μάλα]] γὰρ κεχολώσεται [[ἔμπης]] Ὀδ. 214, πρβλ. Σ. 5· [[ἐνίοτε]] τίθεται ἐν ἀρχῇ, [[ἔμπης]] μοι [[δοκέω]]... Σ. 353, πρβλ. Τ. 302: - ἡ [[ἔννοια]] τῆς ἀντιθέσεως καταφαίνεται ἐναργέστερα ἐν ἀρνητικαῖς προτάσεσιν, [[ἔμπης]] δ’ οὐκ ἐδάμασσα, ἀλλ’ [[ὅμως]] οὐκ ἀπέκτεινα, Ἰλ. Ε. 191· [[ἐπεὶ]] οὔ τινα δείδιμεν [[ἔμπης]] Ὀδ. Β. 199· πρβλ. Ξ. 481· [[ὅμως]], [[πρῆξαι]] δ’ [[ἔμπης]] [[οὔτι]] δυνήσεαι Ἰλ. Α. 561· οὕτω καὶ μετὰ τὸ ἀλλὰ ἢ ἀλλὰ καί, ἀλλ’ [[ἔμπης]] μιν ἐάσομεν Ὀδ. Π. 147, πρβλ. Ἰλ. Ο. 33, Ὀδ. Δ. 100, κτλ.· [[ὅμως]], ἀλλὰ καὶ [[ἔμπης]] αἰσχρόν, κτλ.· «ἀλλ’ [[ὅμως]] καὶ οὕτω τοῦ πράγματος ἔχοντος» (Θ. Γαζῆς). Ἰλ. Β. 297, πρβλ. Τ. 422· καὶ ἔτι [[μᾶλλον]] [[ὅταν]] ἀκολουθῇ μετοχὴ μετὰ τοῦ περ, ἐπὶ τῆς σημασίας τοῦ [[καίπερ]] ἢ [[ὅμως]], Νέστορα δ’ οὐκ ἔλαθεν ἰαχὴ πίνοντά περ [[ἔμπης]], δὲν διέλαθε τὸν Νέστορα ἂν καὶ ἔπινεν ἐκείνην τὴν ὥραν, Ἰλ. Ξ. 1, πρβλ. 98, Ὀδ. Ο. 361, Σ. 165, κτλ.· σπανίως δὲ τίθεται πρὸ τῆς μετοχῆς, ἄλγεα δ’ [[ἔμπης]] ἐν θυμῷ κατακεῖσθαι ἐάσομεν ἀχνύμενοί περ Ἰλ. Ω. 523: ― ἐν Ξ. 174, Ὀδ. Τ. 37, ὁ Ἀριστ. ἑρμηνεύει τὴν λέξιν διὰ τοῦ [[ὁμῶς]], ὁμοίως, [[ἐπίσης]], καὶ βεβαίως ἐν τούτοις τοῖς χωρίοις ἐλαχίστη ὑπάρχει [[ἀντίθεσις]]. ΙΙ. αἱ αὐταὶ χρήσεις τῆς λέξεως ἐξηκολούθησαν καὶ παρὰ τοῖς μεταγεν. ποιηταῖς, [[ἐνίοτε]] μετὰ μετριωτέρας ἀντιθέσεως, [[ἔμπας]] τις αὐτὴν [[ἄλλος]] ὤφελεν λαχεῖν Αἰσχύλ. Προμ. 48, Εὐμ. 229, Σοφ. Ἀντ. 845, Εὐρ. Κύκλ. 535· μετὰ τὸ δέ, Πινδ. Ν. 6. 7., 11. 56· [[ἔμπα]], [[καίπερ]] ἔχει... [[αὐτόθι]] 4. 58: μετὰ μετοχ., Σοφ. Αἴ. 1338· τῆς μετοχῆς παραλειπομένης, ἀφωνήτῳ περ [[ἔμπας]] [[ἄχει]] Πινδ. Π. 4. 422· δύστηνον [[ἔμπας]], [[καίπερ]] ὄντας δυσμενῆ Σοφ. Αἴ. 122. (Κοινῶς θεωρεῖται ἡ [[λέξις]] ὡς = τῷ ἐν πᾶσι, ἀλλ’ ὁ Ἐπ. [[τύπος]] δὲν συνᾴδει τῇ τοιαύτῃ παραγωγῇ).

|elrutext='''ἔμπας:''' эп.-ион. [[ἔμπης]], дор. [[ἔμπαν|ἔμπᾱν]], поэт. тж. ἔμπᾰ adv.<br /><b class="num">1)</b> во всяком случае, так или иначе, как бы там ни было: [[Ζεὺς]] ἔμπας πάντ᾽ ἰθύνει Hom. ведь как-никак, а управляет всем Зевс;<br /><b class="num">2)</b> (тж. ἀλλ᾽ ἔμπας, δ᾽ ἔμπας, περ ἔμπας) все же, однако: [[πρῆξαι]] δ᾽ ἔμπας [[οὔτι]] δυνήσεαι Hom. и все-таки ничего ты сделать не сможешь; ἀλλ᾽ ἔμπας καὶ τοῖσι μεμίξεται ἐσθλὰ κακοῖσιν Hes. и это худо будет не без добра (досл. однако к этим несчастьям будет примешано благо); [[ἐποικτίρω]] δέ νιν δύστηνον ἔμπας, [[καίπερ]] … Soph. все же мне жаль его, несчастного, хотя ….