σωφρονέω: Difference between revisions

|elnltext=σωφρονέω [σώφρων] bij zijn verstand zijn:; ὁ μὲν μαίνεται, ὁ δὲ σωφρονεῖ de een is buiten zichzelf, de ander bij zinnen Plat. Phaedr. 244a; aor. ingress..; ἐκπεπληγμένος... ἐσωφρόνησε met een schok kwam hij tot inzicht Hdt. 3.64.5; nuchter zijn, verstandig zijn, redelijk zijn:; εἰ σωφρονοῦμεν als we ons verstand gebruiken Thuc. 4.60.1; ook met ptc.. παρὰ τούτους πέμποντες αὐτὸν σωφρονοῖμεν ἄν we zouden er verstandig aan doen om hem naar hen toe te sturen Plat. Men. 90d; τοῦτό γε οὐ μεθύειν, ἀλλὰ νήφειν τε καὶ σωφρονεῖν ἐστιν dat is niet dronken zijn, maar nuchter en verstandig Luc. 8.6. zelfbeheersing tonen, zich inhouden, zich (fatsoenlijk) gedragen:; σύ γ ’ οὔπω σωφρονεῖν ἐπίστασαι jij kunt je nog steeds niet beheersen Aeschl. PV 982; οὐ σωφρονήσεις; houd je toch eens in! Soph. Ai. 1259; ὅταν... ὁρῶσιν, ᾧ... ἔξεστιν ὑβρίζειν, τοῦτον σωφρονοῦντα telkens wanneer ze zien dat iemand die gelegenheid heeft om zich te buiten te gaan, zich in acht neemt Xen. Cyr. 8.1.30; ἐπείσθησαν Ἀθηναῖοι Σωκράτην περὶ θεοὺς μὴ σωφρονεῖν de Atheners raakten ervan overtuigd dat Socrates te ver ging wat de goden aangaat Xen. Mem. 1.1.20; van vrouwen fatsoenlijk, kuis zijn:. τὸ σωφρονεῖν τιμῶσα τοῦ βίου πλέον je kuisheid hoger achtend dan je leven Aeschl. Suppl. 1013; ἐσωφρόνησε δ ’ οὐκ ἔχουσα σωφρονεῖν ze nam een verstandig besluit, en dat terwijl ze niet in staat was zich te beheersen Eur. Hipp. 1034. van steden en volkeren een gematigd regime hebben, een gematigde politiek voeren (soms als slogan van oligarchische politiek gebruikt, i.t.t. radicale democratie). Χῖοι... ηὐδαιμόνησάν τε ἅμα καὶ ἐσωφρόνησαν de bewoners van Chios leefden voorspoedig en voerden tegelijk ook een terughoudende politiek Thuc. 8.24.4.