δυνατός: Difference between revisions

m
Text replacement - "(?s)(\n{{ls\n\|lstext.*}})(\n{{.*}})(\n{{elru.*}})" to "$3$1$2"
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1")
m (Text replacement - "(?s)(\n{{ls\n\|lstext.*}})(\n{{.*}})(\n{{elru.*}})" to "$3$1$2")
Line 18: Line 18:
{{bailly
{{bailly
|btext=ή, όν :<br /><b>I.</b> qui peut, <i>càd</i> :<br /><b>1</b> capable de : δυνατὸς [[πρός]] [[τι]] apte à qch ; λέγειν [[τε]] καὶ πράσσειν δυνατώτατος THC tout à fait capable de parler et d'agir;<br /><b>2</b> <i>abs.</i> qui peut remplir son office ; <i>en parl. d'animaux et de choses</i> : [[ἵππος]] [[δυνατός]] XÉN bon cheval ; [[ναῦς]] δυνατή THC navire capable de tenir la mer ; <i>en parl. de pers.</i> fort, vigoureux : δυνατὸς τοῖς σώμασι καὶ ταὶς ψυχαῖς XÉN vigoureux de corps et d'âme;<br /><b>3</b> <i>en gén.</i> puissant, influent (par le rang, la fortune, <i>etc.</i>) ; [[ἄνδρες]] δυνατοί XÉN <i>ou abs.</i> [[οἱ]] δυνατοί les riches <i>ou</i> les puissants, les grands;<br /><b>II.</b> ce qui se peut, possible : ὁδὸς δυνατὴ καὶ ὑποζυγίοις πορεύεσθαι XÉN route praticable même aux bêtes de somme ; δυνατόν ἐστι avec l'inf. il est possible de ; <i>abs.</i> οὐχὶ ἐσώσαμέν [[σε]] οἷόν [[τε]] ὂν καὶ δυνατόν PLAT nous ne t’aurions pas <i>litt.</i> nous ne t’avons pas sauvé, lorsque cela était possible et en notre pouvoir ; <i>adv.</i> [[εἰς]] τὸ δυνατόν, [[ἐκ]] [[τῶν]] δυνατῶν XÉN selon le possible ; [[ὅσον]] [[γε]] δυνατόν EUR, [[ὡς]] δυνατὸν πλεῖστον ISOCR autant que possible, le plus possible ; [[ὡς]] δυνατὸν κακίστους XÉN les plus mauvais possible.<br />'''Étymologie:''' adj. verb. de [[δύναμαι]].
|btext=ή, όν :<br /><b>I.</b> qui peut, <i>càd</i> :<br /><b>1</b> capable de : δυνατὸς [[πρός]] [[τι]] apte à qch ; λέγειν [[τε]] καὶ πράσσειν δυνατώτατος THC tout à fait capable de parler et d'agir;<br /><b>2</b> <i>abs.</i> qui peut remplir son office ; <i>en parl. d'animaux et de choses</i> : [[ἵππος]] [[δυνατός]] XÉN bon cheval ; [[ναῦς]] δυνατή THC navire capable de tenir la mer ; <i>en parl. de pers.</i> fort, vigoureux : δυνατὸς τοῖς σώμασι καὶ ταὶς ψυχαῖς XÉN vigoureux de corps et d'âme;<br /><b>3</b> <i>en gén.</i> puissant, influent (par le rang, la fortune, <i>etc.</i>) ; [[ἄνδρες]] δυνατοί XÉN <i>ou abs.</i> [[οἱ]] δυνατοί les riches <i>ou</i> les puissants, les grands;<br /><b>II.</b> ce qui se peut, possible : ὁδὸς δυνατὴ καὶ ὑποζυγίοις πορεύεσθαι XÉN route praticable même aux bêtes de somme ; δυνατόν ἐστι avec l'inf. il est possible de ; <i>abs.</i> οὐχὶ ἐσώσαμέν [[σε]] οἷόν [[τε]] ὂν καὶ δυνατόν PLAT nous ne t’aurions pas <i>litt.</i> nous ne t’avons pas sauvé, lorsque cela était possible et en notre pouvoir ; <i>adv.</i> [[εἰς]] τὸ δυνατόν, [[ἐκ]] [[τῶν]] δυνατῶν XÉN selon le possible ; [[ὅσον]] [[γε]] δυνατόν EUR, [[ὡς]] δυνατὸν πλεῖστον ISOCR autant que possible, le plus possible ; [[ὡς]] δυνατὸν κακίστους XÉN les plus mauvais possible.<br />'''Étymologie:''' adj. verb. de [[δύναμαι]].
}}
{{elru
|elrutext='''δῠνᾰτός:''' 3, Pind.<br /><b class="num">1)</b> [[сильный]], [[крепкий]], [[мощный]], [[могучий]] (χερσὶ καὶ ψυχᾷ Pind.; καὶ τοῖς σώμασι καὶ ταῖς ψυχαῖς Xen.);<br /><b class="num">2)</b> [[могущественный]], [[влиятельный]] ([[ἄνδρες]] Xen.; [[πολιτεία]] Arst.): δ. χρήμασι Thuc., Plat. богатый, состоятельный; οἱ δυνατοί Soph., Thuc., Xen., Plat., Arst. власть имущие;<br /><b class="num">3)</b> [[умеющий]], [[умелый]], [[искусный]], [[способный]] (ποιεῖν τι Thuc. и [[κατά]] τι Plat.);<br /><b class="num">4)</b> [[годный]], [[пригодный]], [[удобный]] (ὁδὸς δυνατὴ πορεύεσθαι Xen.; ἡ δυνατὴ οἰκεῖσθαι [[χώρα]] Arst.);<br /><b class="num">5)</b> [[хороший]], [[исправный]] ([[ναῦς]] Thuc.; [[ἵππος]] Xen.; [[προτείχισμα]] Polyb.);<br /><b class="num">6)</b> [[возможный]] (περὶ δυνατοῦ καὶ ἀδυνάτου Arst.). - см. тж. [[δυνατόν]].
}}
}}
{{ls
{{ls
Line 36: Line 39:
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''δῠνᾰτός:''' -ή, -όν και -ός, -όν ([[δύναμαι]]),·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[ισχυρός]], [[ρωμαλέος]], [[ικανός]], [[ακμαίος]], [[ιδίως]], στο [[σώμα]], <i>τὸ δυνατώτατον</i>, οι ικανότεροι, οι πιο ρωμαλέοι άνδρες, σε Ηρόδ.· λέγεται για καράβια, [[κατάλληλος]] προς [[πλεύση]], σε Θουκ.<br /><b class="num">2.</b> με απαρ., [[ικανός]] να πράξει, σε Ηρόδ. κ.λπ.<br /><b class="num">3.</b> [[ισχυρός]], στον ίδ.· <i>οἱ δυνατοί</i>, οι άριστοι, οι εξέχοντες σε [[καταγωγή]], κοινωνική [[ιεραρχία]] και [[επίδραση]], σε Θουκ.<br /><b class="num">II.</b> Παθ., λέγεται για πράγματα, [[πιθανός]], Λατ. [[quod]] fieri possit, σε Ηρόδ. κ.λπ.· <i>δυνατόν</i> (<i>ἐστι</i>), με απαρ., στον ίδ., σε Αισχύλ. κ.λπ.· <i>ὁδὸςδυνατὴ καὶ τοῖς ὑποζυγίοις πορεύεσθαι</i>, [[διαβατός]], προσπελάσιμος, σε Ξεν.· <i>κατὰ τὸ δυνατόν</i>, [[quantum]] fieri possit, σε Πλάτ. κ.λπ.· ομοίως <i>ἐς τὸ δ</i>., σε Ηρόδ.· [[ὅσον]] δυνατόν, σε Ευρ. κ.λπ.<br /><b class="num">III.</b> επίρρ. <i>-τῶς</i>, [[δυνατά]], ισχυρά, ρωμαλέα, σε Αισχίν.· δ. [[ἔχει]], είναι εφικτό, είναι δυνατόν, σε Ηρόδ.
|lsmtext='''δῠνᾰτός:''' -ή, -όν και -ός, -όν ([[δύναμαι]]),·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[ισχυρός]], [[ρωμαλέος]], [[ικανός]], [[ακμαίος]], [[ιδίως]], στο [[σώμα]], <i>τὸ δυνατώτατον</i>, οι ικανότεροι, οι πιο ρωμαλέοι άνδρες, σε Ηρόδ.· λέγεται για καράβια, [[κατάλληλος]] προς [[πλεύση]], σε Θουκ.<br /><b class="num">2.</b> με απαρ., [[ικανός]] να πράξει, σε Ηρόδ. κ.λπ.<br /><b class="num">3.</b> [[ισχυρός]], στον ίδ.· <i>οἱ δυνατοί</i>, οι άριστοι, οι εξέχοντες σε [[καταγωγή]], κοινωνική [[ιεραρχία]] και [[επίδραση]], σε Θουκ.<br /><b class="num">II.</b> Παθ., λέγεται για πράγματα, [[πιθανός]], Λατ. [[quod]] fieri possit, σε Ηρόδ. κ.λπ.· <i>δυνατόν</i> (<i>ἐστι</i>), με απαρ., στον ίδ., σε Αισχύλ. κ.λπ.· <i>ὁδὸςδυνατὴ καὶ τοῖς ὑποζυγίοις πορεύεσθαι</i>, [[διαβατός]], προσπελάσιμος, σε Ξεν.· <i>κατὰ τὸ δυνατόν</i>, [[quantum]] fieri possit, σε Πλάτ. κ.λπ.· ομοίως <i>ἐς τὸ δ</i>., σε Ηρόδ.· [[ὅσον]] δυνατόν, σε Ευρ. κ.λπ.<br /><b class="num">III.</b> επίρρ. <i>-τῶς</i>, [[δυνατά]], ισχυρά, ρωμαλέα, σε Αισχίν.· δ. [[ἔχει]], είναι εφικτό, είναι δυνατόν, σε Ηρόδ.
}}
{{elru
|elrutext='''δῠνᾰτός:''' 3, Pind.<br /><b class="num">1)</b> [[сильный]], [[крепкий]], [[мощный]], [[могучий]] (χερσὶ καὶ ψυχᾷ Pind.; καὶ τοῖς σώμασι καὶ ταῖς ψυχαῖς Xen.);<br /><b class="num">2)</b> [[могущественный]], [[влиятельный]] ([[ἄνδρες]] Xen.; [[πολιτεία]] Arst.): δ. χρήμασι Thuc., Plat. богатый, состоятельный; οἱ δυνατοί Soph., Thuc., Xen., Plat., Arst. власть имущие;<br /><b class="num">3)</b> [[умеющий]], [[умелый]], [[искусный]], [[способный]] (ποιεῖν τι Thuc. и [[κατά]] τι Plat.);<br /><b class="num">4)</b> [[годный]], [[пригодный]], [[удобный]] (ὁδὸς δυνατὴ πορεύεσθαι Xen.; ἡ δυνατὴ οἰκεῖσθαι [[χώρα]] Arst.);<br /><b class="num">5)</b> [[хороший]], [[исправный]] ([[ναῦς]] Thuc.; [[ἵππος]] Xen.; [[προτείχισμα]] Polyb.);<br /><b class="num">6)</b> [[возможный]] (περὶ δυνατοῦ καὶ ἀδυνάτου Arst.). - см. тж. [[δυνατόν]].
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj