κόσμος: Difference between revisions

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1492.png Seite 1492]] ὁ (nach den Alten von [[κομέω]], vgl. aber [[κάδμος]], κέκασμαι, καίνυμαι), 1) [[Schmuck]], Zierde; ἐπειδὴ πάντα περὶ χροῒ θήκατο κόσμον Il. 14, 187, von Frauenputz, wie Hes. O. 76; von Pferdeschmuck, Il. 4, 145; γλαυκόχροα κόσμον ἐλαίας Pind. Ol. 3, 13; αἰγλᾶντα κόσμον P. 2, 10, öfter; Tragg.; κόσμῳ τε χαίρων καὶ στολῇ Soph. Trach. 764; auch im plur., Aesch. Ag. 1244; οὐ στέφανοι οὐδ' ἐπίχρυσοι κόσμοι Plat. Legg. VII, 800 e; [[γυναικεῖος]] [[κόσμος]], Frauenputz, Rep. II, 373 c; übertr., γυναιξὶν κόσμον ἡ σιγὴ φέρει Soph. Ai. 286; so sagt die Panthea zu ihrem Manne σὺ γὰρ ἔμοιγε [[μέγιστος]] [[κόσμος]] ἔσει, Xen. Cyr. 6, 4, 2; οἷς [[κόσμος]] [[καλῶς]] τοῦτο δρᾶν, es gereicht ihnen zur Zierde, ist ihnen Ehre, Thuc. 1, 5, wie Her. οὐκ ἔφερέ οἱ κόσμον 8, 60, vgl. 142. Auch vom Schmuck der Rede, Arist. rhet. 3, 7 poet. 36. – 2) die [[Ordnung]]; οὐ κόσμῳ παρὰ ναῦφιν ἐλευσόμεθα, in Ordnung, Il. 12, 225; τοὶ δὲ κάθιζον ἐπὶ κληϊσιν ἕκαστοι κόσμῳ, sie saßen in geordneter Reihe, Od. 13, 77; διάθες [[τόδε]] κόσμῳ Ar. Av. 1331; in Prosa, ὡς δὲ κόσμῳ [[ἐπεξῆς]] ἵζοντο Her. 8, 67, κόσμῳ θέντες τὰ πάντα πρήγματα, von den Göttern, Alles anordnend, 2, 52, vgl. 7, 36; οἱ Αἰγύπτιοι ἔφευγον οὐδενὶ κόσμῳ, ohne alle Ordnung, 3, 13; auch οἱ Πέρσαι ἔφευγον οὐδένα κόσμον, 9, 65, öfter; auch τῶν Ἑλλήνων σὺν κόσμῳ ναυμαχεόντων κατὰ τάξιν, 8, 86; κόσμου καὶ τάξεως τυχοῦσα [[οἰκία]] Plat. Gorg. 504 a; Sp., wie Pol. 4, 71, 11; D. Hsl. 1, 24; ᾄδειν κατ' οὐδένα κόσμον Plut. Nicia. 3; ἀτάκτως καὶ οὐδενὶ κόσμῳ προσπίπτοντες verbindet Thuc. 3, 108, wie Aesch. τὸ δεξιὸν μὲν πρῶτον εὐτάκτως [[κέρας]] ἡγεῖτο κόσμῳ, Pers. 393; ἐν κόσμῳ πίνειν Plat. Conv. 223 b; οὐδένα κόσμον ἐμπιπλάμενοι, unmäßig, Her. 8, 117. – Bei Hom. oft κατὰ κόσμον der Ordnung, dem Anstand u. den guten Sitten gemäß, mit Anstand, nach Gebühr; εἰπὼν οὐ κατὰ κόσμον Od. 8, 179; μάψ, ἀτὰρ οὐ κατὰ κόσμον Il. 2, 214; auch verstärkt, εὖ κατὰ κόσμον, 10, 472 u. öfter; so auch εἴρηκας ἀμφὶ κόσμον ἀψευδῆ λόγον Aesch. Suppl. 243. – Daher = ordentliche Einrichtung, Anordnung; ἵππου κόσμον ἄεισον, des hölzernen Pferdes, Od. 8, 492; gesetzliche Ordnung, Staatseinrichtung, βουλομένων μεταστῆσαι τὸν κόσμον καὶ ἐς δημοκρατίαν τρέψαι Thuc. 4, 46; μένειν ἐν τῷ ὀλιγαρχικῷ κόσμῳ 9, 72, vgl. 64. 72; κόσμον τόνδε καταστησάμενος Her. 1, 99; τῆς πολιτείας Isocr. 12, 116. – 3) bei den Kretern eine Obrigkeit, den spartanischen Ephoren entsprechend, Arist. polit. 2, 8; Inscr. – 4) die [[Weltordnung]], das Weltall, die [[Welt]], weil sich in der wunderbaren Anordnung aller ihrer Theile die höchste Ordnung kund giebt; zuerst von Pythagoras so bezeichnet (Bentley opusc. philol. p. 347. 445); nach ihm von Empedocles, vgl. Sturz p. 526; als Kunstausdruck bei den Philosophen, bes. von Aristoteles an geläufig; ποταγορεύεται ὁ [[κόσμος]] ἀπὸ τᾶς τῶν πάντων διακοσμάσιος Callicrat. bei Stob. fl. 85, 17.; über den Begriff des Wortes bei den Stoikern vgl. D. L. 7, 137; – bes. der Himmel u. die Himmelskörper, vgl. Plat. Tim. 28 b Gorg. 508 a Epin. 977 b; ἅπασα γῆ ὑπὸ τῷ κόσμῳ κειμένη Isocr. 4, 179; vgl. Pol. 12, 25, 7; ὁ περὶ τὴν γῆν [[ὅλος]] [[κόσμος]] Arist. Meteorl. 1, 2; τὸν ὅλον κόσμον καὶ τὰ θεῖα καὶ τὰς καλουμένας ὥρας [[νόμος]] καὶ [[τάξις]] διοικεῖν φαίνεται Dem. 26, 27; auch Anth. oft, wie Nonn.; später bei den K. S., wo es wie im N. T. auch das Irdische im Gegensatz zum Göttlichen bezeichnet.

|txtha=κόσμου, ὁ;<br /><b class="num">1.</b> in Greek writings from Homer down, an [[apt]] and [[harmonious]] [[arrangement]] or [[constitution]], or der.<br /><b class="num">2.</b> as in Greek writings from Homer down, [[ornament]], [[decoration]], [[adornment]]: ἐνδύσεως ἱματίων, Sept. for צָבָא of the [[arrangement]] of the stars, 'the [[heavenly]] hosts,' as the [[ornament]] of the heavens, עֲדִי; [[twice]] for תִּפְאֶרֶת, the [[world]], i. e. the [[universe]] (quem κόσμον Graeci nomine ornamenti appellarunt, eum nos a perfecta absolutaque elegantia mundum, Pliny, h. n. 2,3; in [[which]] [[sense]] [[Pythagoras]] is said to [[have]] been the [[first]] to [[use]] the [[word]], [[Plutarch]], de plac. philos. 2,1, 1, p. 886c.; [[but]] according to [[other]] accounts he used it of the heavens, ([[Diogenes]] Laërtius 8,48, of [[which]] it is used [[several]] times [[also]] by [[other]] Greek writers ([[see]] Menag. on ([[Diogenes]] Laërtius, the [[passage]] cited; Bentley, Epistles of Phalaris, vol. i., 391 (Lond. 1886); M. Anton. 4,27 and Gataker's notes; cf. Liddell and Scott, [[under]] the [[word]], IV.)): κτίζειν [[τόν]] κόσμον, ὁ τοῦ κόσμου [[κτίστης]], [[πρό]] τοῦ [[τόν]] κόσμον [[εἶναι]], [[ἀπό]] καταβολῆς κόσμου (R G; [[πρό]] καταβολῆς κόσμου ([[καταβολή]], 2); [[ἀπό]] κτίσεως κόσμου, ἀπ' ἀρχῆς κόσμου, Winer's Grammar, p. 123 (117); Buttmann, § 124,8b.; (cf. Ellicott on Galatians, 6:14)).<br /><b class="num">4.</b> the [[circle]] of the [[earth]], the [[earth]] ([[very]] [[rarely]] so in Greek writings [[until]] [[after]] the [[age]] of the Ptolemies; so in Boeckh, Corpus inscriptions i., pp. 413,643, nos. 334,1306): [[βασιλεία]] τοῦ κόσμου, βασιλεῖαι (plural) τοῦ κόσμου, τῆς οἰκουμένης); τό [[φῶς]] τοῦ κόσμου [[τούτου]], of the [[sun]], ἐν ὅλῳ τῷ κόσμῳ, [[properly]], ἐν παντί τῷ κόσμῳ, ὁ [[τότε]] [[κόσμος]], [[ζῆν]] ἐν κόσμῳ, opposed to the [[dead]], [[λῃστής]] ἦν [[καί]] [[κλέπτης]] ἐν τῷ κόσμῳ, i. e. [[among]] those [[living]] on [[earth]], Ev. Nicod. 26). By a [[usage]] [[foreign]] to [[secular]] authors,<br /><b class="num">5.</b> the inhabitants of the [[world]]: [[θέατρον]] ἐγενήθημεν τῷ κόσμῳ [[καί]] ἀγγέλοις [[καί]] ἀνθρώποις, Winer's Grammar, 127 (121)); [[particularly]] the inhabitants of the [[earth]], men, the [[human]] [[race]] ([[first]] so in Sap. (e. g. L in brackets); Winer's Grammar, 189 (178)); Winer's Grammar, as [[above]]); Winer's Grammar, 577 (536)); [[ἀρχαῖος]] [[κόσμος]], of the antediluvians, γέννασθαι εἰς [[τόν]] κόσμον, ἔρχεσθαι εἰς [[τόν]] κόσμον (εἰς [[τόν]] κόσμον [[τοῦτον]], to [[make]] its [[appearance]] or [[come]] [[into]] [[existence]] [[among]] men, [[spoken]] of the [[light]] [[which]] in Christ shone [[upon]] men, ἐισέρχεσθαι εἰς [[τόν]] κόσμον, L T Tr WH ἐξέρχεσθαι εἰς [[τόν]] κόσμον; (so [[all]] texts in to [[invade]], of evils [[coming]] [[into]] [[existence]] [[among]] men and [[beginning]] to [[exert]] [[their]] [[power]]: of [[sin]] and [[death]], Clement of [[Rome]], 1 Corinthians 3,4 [ET]; of idolatry, ἀποστέλλειν τινα εἰς [[τόν]] κόσμον, [[φῶς]] τοῦ κόσμου, [[σωτήρ]] τοῦ κόσμου, [[σωτηρία]] τοῦ κόσμου [[ἐλπίς]] τοῦ κόσμου, [[πρωτόπλαστος]] [[πατήρ]] τοῦ κόσμου, of Adam, στοιχεῖα τοῦ κόσμου ([[see]] [[στοιχεῖον]], 3,4); ἐν τῷ κόσμῳ, [[among]] men, ἐν κόσμῳ ([[see]] Winer's Grammar, 123 (117)), [[εἶναι]] ἐν τῷ κόσμου, to [[dwell]] [[among]] men, R G; [[εἶναι]] ἐν κόσμῳ, to be [[present]], [[ἐξελθεῖν]], ἐκ τοῦ κόσμου, to [[withdraw]] from [[human]] [[society]] and [[seek]] an [[abode]] [[outside]] of it, ἀναστρέφεσθαι ἐν τῷ κόσμῳ, to [[behave]] [[oneself]], [[εἶναι]] ἐν τῷ κόσμου [[τούτῳ]], the Gentiles [[collectively]], τά ἔθνη), 15; (the [[two]] in [[combination]]: τά ἔθνη τοῦ κόσμου, the [[majority]] of men in a [[place]], the [[multitude]] or [[mass]] (as we [[say]] the [[public]]): Tr marginal [[reading]] adds [[ὅλος]], in brackets); the [[entire]] [[number]], ἀσεβῶν, Winer's Grammar, 26): [[οὗτος]] added, [[αἰών]], 3); [[εἶναι]] ἐκ τοῦ κόσμου and ἐκ τοῦ κόσμου [[τούτου]] ([[see]] [[εἰμί]], V:3 rd.), λαλεῖν ἐκ τοῦ κόσμου, to [[speak]] in [[accordance]] [[with]] the [[world]]'s [[character]] and [[mode]] of [[thinking]], ὁ [[ἄρχων]] τοῦ κόσμου [[τούτου]], i. e. the [[devil]], ὁ ἐν τῷ κόσμῳ he [[that]] is [[operative]] in the [[world]] ([[also]] of the [[devil]]), τό [[πνεῦμα]] τοῦ κόσμου ἡ [[σοφία]] τοῦ κόσμου [[τούτου]], G L T Tr WH [[omit]] [[τούτου]]); τά στοιχεῖα τοῦ κόσμου, [[στοιχεῖον]], 3,4).)<br /><b class="num">7.</b> "[[worldly]] affairs; the aggregate of things [[earthly]]; the [[whole]] [[circle]] of [[earthly]] [[goods]], endowments, [[riches]], advantages, pleasures, etc., [[which]], [[although]] [[hollow]] and [[frail]] and fleeting, [[stir]] [[desire]], [[seduce]] from God and are obstacles to the [[cause]] of Christ": [[εἶναι]] ἐκ τοῦ κόσμου, to be of [[earthly]] [[origin]] and [[nature]], [[εἰμί]], V:3d.); κερδαίνειν [[τόν]] κόσμον ὅλον, οἱ χρώμενοι τῷ κόσμῳ [[τούτῳ]] ([[critical]] [[text]] [[τόν]] κόσμον; [[see]] [[χράομαι]], 2), μέριμναν τά τοῦ κόσμου, 33 f; [[φίλος]] and [[φιλία]] τοῦ κόσμου, ἀγαπᾶν [[τόν]] κόσμον, νικαν [[τόν]] κόσμον, the incentives to [[sin]] [[proceeding]] from the [[world]], ἐλθέτω [[χάρις]] [[καί]] παρελθέτω ὁ [[κόσμος]] [[οὗτος]], Teaching of the Twelve Apostles,<br /><b class="num">c.</b> 10 [ET]).<br /><b class="num">8.</b> [[any]] aggregate or [[general]] [[collection]] of particulars of [[any]] [[sort]] (cf. English a [[world]] of curses (Shakspere), etc.): ὁ [[κόσμος]] τῆς ἀδικίας, the [[sum]] of [[all]] iniquities, τοῦ πιστοῦ [[ὅλος]] ὁ [[κόσμος]] τῶν χρημάτων, τοῦ δέ ἀπίστου [[οὐδέ]] [[ὀβολός]] (a [[statement]] [[due]] to the Alex. translators), [[κόσμος]] oftener [[than]] John; it occurs in Mark [[three]] times, in Luke's writings [[four]] times, and in the Apocalypse [[three]] tinms. Cf. Kreiss, Sur le sens du mot [[κόσμος]] dans le N. T. (Strasb. 1837); Düsterdieck on Herzog xvii., p. 676ff; (Trench, Synonyms, § lix.); on John's [[use]] of the [[word]] cf. Reuss, Histoire de la theologie chretienne au siecle apostolique, ii., p. 463ff (i. e. livre 7 [[chapter]] viii.); cf. his Johanneische Theologie, in the Beiträge zu [[den]] theol. Wissenschaften, Fasc. i., p. 29ff; (Westcott on John 1:10, 'Additional Note').