παρατίθημι: Difference between revisions

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0503.png Seite 503]] (s. [[τίθημι]]), 1) daneben-, davorstellen; bes. – a) der eigentliche Ausdruck von Speisen, [[vorsetzen]], sowohl in tmesi, παρὰ δέ σφι τίθει δαῖτα Il. 9, 90, λαρὸν παρὰ [[δεῖπνον]] ἔθηκας 19, 316, u. öfter in der Od., – als in der zusammengesetzten Form, σὺ μὲν νῦν οἱ παράθες ξεινήϊα καλά Il. 18, 408, θεὰ παρέθηκε τράπεζαν ἀμβροσίης πλήσασα Od. 5, 92, νῶτα βοὸς πάρθεσαν αὐτῷ, 4, 66, παρτιθεῖ 1, 192; so auch Folgde; vgl. Ar. Ach. 85. 789 Equ. 1223; τραγήματά που παραθήσομεν, Plat. Rep. II, 372 d; τράπεζαν Περσικήν, Thuc. 1, 130; absol. Xen. Cyr. 8, 8, 20; Arist. pol. 1, 6 u. sonst; auch im med., sich Speise vorsetzen, Xen. Cyr. 8, 6, 12; vgl. Eur. [[σκύφος]] τε κισσοῦ παρέθετο, Cycl. 390; δευτέρας τραπέζας παρετίθετο πολυτελεῖς, Pol. 39, 2, 11. – Im weiteren Sinne, [[vorlegen]], παρατιθέασιν αὐτοῖς ἀναγιγνώσκειν ποιητῶν ἀγαθῶν ποιήματα, Plat. Prot. 325 e, zu lesen geben, vgl. Theaet. 157 c [[παρατίθημι]] ἑκάστων τῶν σοφῶν ἀπογεύσασθαι; – und übh. [[darreichen]], gewähren, auch med., [[ἠῶθεν]] δέ κεν ὔμμιν [[ὁδοιπόριον]] παραθείμην, Od. 15, 505; – δύναμίν τινι, Einem Macht beilegen, ertheilen, 3, 205. – b) [[aufsetzen]], στεφάνους παρέθηκε καρήατι, Hes. Th. 577. – c) bei Jemandem als Pfand niederlegen, Einem Etwas zum Aufbewahren geben, τινί τι, Sp.; häufiger im med., παραθέμενος τὰ χρήματα, Her. 6, 86; τὴν οὐσίαν ταῖς νήσοις παρατίθενται, Xen. Ath. 2, 16; Pol. 33, 12, 3 u. A. (vgl. [[παρακατατίθημι]]). – d) daneben-, zusammenstellen, um zu vergleichen, τοῦτον ἐπίτηδες ἐκείνῳ παρεθήκαμεν, Plut. Demetr. 12; [[πρός]] τινα, Luc. Prom. 15. – e) vorlegen, auseinandersetzen in der Rede, διῆλθές μοι παρατιθεὶς ἕκαστον, Xen. Cyr. 1, 6, 14; Folgde; auch im med., Luc. Alex. 21. – 2) med.; – a) [[neben sich hinstellen]], δαΐδας, Od. 2, 105. 19, 150. 24, 140; u. von Speisen, sich vorsetzen lassen, zu sich nehmen, vgl. 1 a. – b) als Zeugen, als Beweis für sich [[anführen]], bes. Beweisstellen für sich u. seine Meinung citiren, [[παράδειγμα]] σμικρότατον παραθέμενος, Plat. Polit. 279 a; u. bes. bei Sp., ὡς Νίκανδρός φησιν, παρατιθέμενος τὸ ἐκ Νεφελῶν Ἀριστοφάνους, Ath. XI, 479 c; Plut. u. oft bei Gramm., zuweilen auch im act., vgl. Schäf. ad D. Hal. C. V. p. 84. 359, melet. crit. p. 25. – c) für sich bei Seite legen, [[aufbewahren]], aufsparen (vgl. 1 c), τὰ χρήματα παρετίθετο εἰς τὰς ἰδίας ἐπιβολάς, Pol. 3, 17, 10; Sp., bes. [[NT|N.T.]] – d) [[daran setzen]], aufs Spiel setzen, κεφαλάς, ψυχὰς παρθέμενοι, die Köpfe, das Leben daran setzend, Od. 2, 237. 9, 255; Tyrt. 3, 18 u. Sp.

|elnltext=παρα-τίθημι, poët. ook παρτίθημι, praes. 3 sing. παρτιθεῖ; aor. 3 plur. πάρθεσαν; ptc. aor. med. παρθέμενοι; als perf. pass. παράκειμαι met acc. ernaast zetten, erbij zetten:; πὰρ δὲ τίθει δίφρον hij zette er een zetel bij Od. 21.177; vooral voorzetten, opdienen:; σῖτον ταμίη παρέθηκε φέρουσα de huishoudster bracht het voedsel en diende het op Od. 1.139; pass..; τὰ παρατιθέμενα βρώματα de voorgezette spijzen Xen. Cyr. 5.2.16; ptc. subst..; ( οἱ ) παρατιθέντες de bedienden, de obers, de kellners Xen. Cyr. 8.8.20; voorzetten, voorleggen:. παρατίθημι ἑκάστων τῶν σοφῶν ἀπογεύσασθαι ik geef van alle wijze schrijvers iets te proeven Plat. Tht. 157c; ἄλλην παραβολὴν παρέθηκεν αὐτοῖς hij hield hun een andere parabel voor NT Mt. 13.24. ter beschikking stellen, met acc. en dat.: αἲ γὰρ ἐμοὶ τοσσήνδε θεοὶ δύναμιν παραθεῖεν mochten de goden mij zoveel kracht geven Od. 3.205; παρατιθέασιν αὐτοῖς... ἀναγιγνώσκειν... ποιήματα ze geven hun dichtwerken te lezen Plat. Prot. 325e. overdr. naast... zetten, vergelijken, met acc. en dat.: λύπας ἡδοναῖς παρατιθέναι pijn en genot naast elkaar plaatsen Plat. Phlb. 47a; τοῦτον μὲν οὖν ἐπίτηδες ἐκείνῳ παρεθήκαμεν hem hebben we dus met opzet met die ander vergeleken Plut. Demetr. 12.9. med. voor zich neerzetten:. ἐπεὶ δαΐδας παραθεῖτο nadat zij toortsen bij zich had laten zetten Od. 2.105; παρετίθεντο τῶν ἀναγκαίων... ὅσα μὴ πρότερον εἶχον zij voorzagen zich van alle benodigdheden die ze vroeger niet hadden Plut. Per. 26.3. in bewaring geven, toevertrouwen (aan):; τοῦ παραθεμένου τὰ χρήματα van degeen die het geld in bewaring had gegeven Hdt. 6.86β.1; met dat..; πιστῷ κτίστῃ παρατιθέσθωσαν τὰς ψυχὰς αὐτῶν zij moeten hun leven toevertrouwen aan de Schepper, op wie zij vertrouwen NT 1 Pet. 4.19; overdr. aan een risico blootstellen:. ψυχὰς παρθέμενοι hun leven op het spel zettend Od. 3.74. aanvoeren (als bewijs):. μήτε τὴν ὄψιν παρατιθέμενος ἐν τῷ διανοεῖσθαι zonder bij het denken de visuele waarneming te betrekken Plat. Phaed. 65e; τὸν μῦθον παρεθέμεθα wij hebben het verhaal aangevoerd Plat. Plt. 275b; παρατίθεσθαι τοὺς ἱστοροῦντας zijn bronnen aanhalen Plut. Arist. 26.4.

|mltxt=δωρ. και ποιητ. τ. παρτίθημι, μτγν. τ. παρατίθω, ΜΑ<br /><b>1.</b> [[θέτω]], [[τοποθετώ]] [[κοντά]] ή [[μπροστά]] σε κάποιον<br /><b>2.</b> [[παραθέτω]], [[προσφέρω]], [[σερβίρω]] [[φαγητό]] (α. «ἀφοῦ δὲ παραθέσουσι καὶ νίψεται καὶ κάτζει», Πρόδρ.<br />β. «θεὰ παρέθηκε τράπεζαν», <b>Ομ. Οδ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[θέτω]] [[μπροστά]] μου ή [[κοντά]] μου, [[δίνω]] [[εντολή]] να τοποθετήσουν [[κοντά]] μου [[κάτι]]<br /><b>2.</b> (το αρσ. της μτχ. ενεργ. ενεστ. ως ουσ.) <i>οἱ παρατιθέντες</i><br />αυτοί που παρέθεταν τα φαγητά στο [[τραπέζι]], οι σερβιτόροι<br /><b>3.</b> (το ουδ. της μτχ. μέσ. ενεστ. ως ουσ.) <i>τὰ παρατιθέμενα</i><br />τα προσφερόμενα φαγητά<br /><b>4.</b> <b>μέσ.</b> [[θέτω]] ή [[δίνω]] [[εντολή]] να παρατεθεί [[τροφή]] [[μπροστά]] σε κάποιον<br /><b>5.</b> [[εναποθέτω]] [[τροφή]] [[πάνω]] στον τάφο ενός νεκρού («τῷ νεκρῷ πάντων παρτιθεῖ», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>6.</b> [[προσφέρω]], [[παρέχω]], [[δίνω]]<br /><b>7.</b> (για [[μητέρα]]) [[παρέχω]] τον μαστό για θηλασμό<br /><b>8.</b> <b>μέσ.</b> [[δίνω]] όνομα σε [[χωριό]] ή [[τοποθεσία]] («[[οὗτος]] ἦν ὁ τῷ χωρίῳ τὸ [[ὄνομα]] παραθέμένος Κελεάς», <b>Παυσ.</b>)<br /><b>9.</b> <b>μέσ.</b> [[εκθέτω]] αντικείμενα για [[πούλημα]]<br /><b>10.</b> [[τοποθετώ]] [[κάτι]] [[πάνω]] σε [[κάτι]] [[άλλο]] («στεφάνους παρέθηκε καρήατι», <b>Ησίοδ.</b>)<br /><b>11.</b> [[προβάλλω]], [[παρέχω]] εξηγήσεις [[μπροστά]] σε κάποιον<br /><b>12.</b> [[αναφέρω]], [[παρουσιάζω]] («[[ἄλλην]] παραβολὴν παρέθηκεν αὐτοῖς», ΚΔ)<br /><b>13.</b> <b>μέσ.</b> [[φέρω]] ή [[αναφέρω]] [[κάτι]] για [[υποστήριξη]] ή ως [[μαρτυρία]] («διὰ ταῦτα καὶ τὸν μῡθον παρεθέμεθα», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>14.</b> (ενεργ. και μέσ.) [[αναφέρω]], [[μνημονεύω]] («παρατίθεσθαι ἔννοιαν τινος», Απολλ. Δύσκ.)<br /><b>15.</b> [[αναφέρω]] [[περίπτωση]], [[παράδειγμα]]<br /><b>16.</b> <b>πάπ.</b> [[συνιστώ]] με συστατική [[επιστολή]]<br /><b>17.</b> [[τοποθετώ]] [[κάτι]] [[δίπλα]] σε [[κάτι]] [[άλλο]] («ὁμοῦ λύπας ἡδοναῑς παρατιθέναι», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>18.</b> [[παραβάλλω]], [[συγκρίνω]] για να βρω ομοιότητες ή διαφορές («τοῦτον μὲν οὖν ἐπίτηδες ἐκείνῷ παρεθήκαμεν», <b>Πλούτ.</b>)19. <b>μέσ.</b> [[καταθέτω]], [[εμπιστεύομαι]] σε κάποιον [[καθετί]] που μού ανήκει, [[καταθέτω]] για [[φύλαξη]] («τούτου τοῦ παραθεμένου τὰ χρήματα», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>20.</b> <b>μέσ.</b> [[παραδίνω]] κάποιον στη [[φροντίδα]] άλλου («παρατίθεσθαί τινι ὀρφανόν», Αρρ.)<br /><b>21.</b> <b>μέσ.</b> [[εναποθέτω]], [[παραδίνω]] («[[πάτερ]], εἰς χεῖράς σου παρατίθεμαι τὸ πνεῡμὰ μου», ΚΔ)<br /><b>22.</b> <b>μέσ.</b> [[αποτολμώ]], [[διακινδυνεύω]], [[εκθέτω]] σε κίνδυνο («σφᾱς γὰρ παρθέμενοι [[κεφαλάς]]», <b>Ομ. Οδ.</b>)<br /><b>23.</b> <b>μέσ.</b> [[μεταχειρίζομαι]] [[κάτι]] για κάποιο σκοπό, [[εφαρμόζω]] [[κάτι]] με δική μου [[πρωτοβουλία]] για κάποιο σκοπό («τὴν ὄψιν παρατιθέμενος ἐν τῷ διανοεῖσθαι», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>24.</b> <b>φρ.</b><br />α) «οἱ τὰ εὐτελέστερα παρατιθέμενοι» — αυτοί που τρέφονταν φτωχικά, με ελάχιστη [[δαπάνη]]<br />β) «παρατίθεμαι ἐκδόσεις» — [[παραθέτω]], [[αναφέρω]] τις εκδόσεις.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>παρ</i>(<i>α</i>)- <span style="color: red;">+</span> [[τίθημι]] «[[τοποθετώ]]»].

Bulgarian: поверявам; Catalan: confiar; Danish: betro; Dutch: [[toevertrouwen]]; Esperanto: konfidi, alkonfidi; Finnish: antaa huostaan, antaa hoidettavaksi, antaa tehtäväksi; French: [[confier]]; German: [[anvertrauen]]; Gothic: 𐌲𐌰𐌻𐌰𐌿𐌱𐌾𐌰𐌽; Greek: [[εμπιστεύομαι]]; Ancient Greek: [[ἀνατίθημι]], [[ἀντεπιτίθημι]], [[διαπαραδίδωμι]], [[διαπιστεύω]], [[ἐγκαθίημι]], [[ἐγχειρίζω]], [[εἰσχειρίζω]], [[ἐμπιστεύω]], [[ἐπιτρέπω]], [[ἐπιτροπεύω]], [[ἐπιτρωπάω]], [[ἐπιτρωπῶ]], [[θαρρέω]], [[θαρρῶ]], [[θαρσέω]], [[θαρσῶ]], [[καταπιστεύω]], [[παρακατατίθημι]], [[παρατίθημι]], [[παρεγγυῶ]], [[προσεπιτρέπω]]; Hungarian: bíz, megbíz; Ido: konfidar; Indonesian: mempercayakan, menitip; Irish: cuir in iontaoibh, lig ar iontaoibh le; Old Irish: ad·noí; Italian: [[confidare]]; Kurdish Central Kurdish: سپاردن‎; Latin: [[commendo]]; Latvian: uzticēt; Middle English: recomaunden, comaunden, recommenden; Ottoman Turkish: اینانمق‎; Polish: powierzyć; Portuguese: [[confiar]]; Russian: [[доверять]], [[доверить]]; Spanish: [[encomendar]], [[confiar]]; Swedish: anförtro, ombetro, betro, förtro; Telugu: ఒప్పగించు; Turkish: emanet etmek; Ukrainian: довіряти, дові́рити