ἐάω: Difference between revisions

7,731 bytes added ,  21 August 2017
big3_13
(SL_1)
(big3_13)
Line 24: Line 24:
{{Slater
{{Slater
|sltr=[[ἐάω]] <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>a</b> [[permit]] c. acc. pers. [[Ζεὺς]] ἄμπαλον μέλλεν [[θέμεν]]. [[ἀλλά]] μιν [[οὐκ]] εἴασεν (sc. Ἀέλιος) (O. 7.61) ἔα με· νικῶντί γε [[χάριν]], εἴ τι [[πέραν]] ἀερθεὶς [[ἀνέκραγον]], οὐ [[τραχύς]] εἰμι καταθέμεν (i. e. [[forgive]] me ) (N. 7.75) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>b</b> [[let]] [[alone]], [[put]] [[away]] ἔα πόλεμον μάχαν τε πᾶσαν χωρὶς ἀθανάτων (O. 9.40) “ἔα, [[φρήν]], κυπάρισσον, ἔα δὲ νομὸν Περιδάιον Πα. 4. 50—1.
|sltr=[[ἐάω]] <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>a</b> [[permit]] c. acc. pers. [[Ζεὺς]] ἄμπαλον μέλλεν [[θέμεν]]. [[ἀλλά]] μιν [[οὐκ]] εἴασεν (sc. Ἀέλιος) (O. 7.61) ἔα με· νικῶντί γε [[χάριν]], εἴ τι [[πέραν]] ἀερθεὶς [[ἀνέκραγον]], οὐ [[τραχύς]] εἰμι καταθέμεν (i. e. [[forgive]] me ) (N. 7.75) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>b</b> [[let]] [[alone]], [[put]] [[away]] ἔα πόλεμον μάχαν τε πᾶσαν χωρὶς ἀθανάτων (O. 9.40) “ἔα, [[φρήν]], κυπάρισσον, ἔα δὲ νομὸν Περιδάιον Πα. 4. 50—1.
}}
{{DGE
|dgtxt=<b class="num">• Alolema(s):</b> ἐῶ <i>Il</i>.8.428; [[εἰῶ]] <i>Il</i>.4.55<br /><br /><b class="num">• Prosodia:</b> [pres. -ᾰ- otros temas -ᾱ-]<br /><br /><b class="num">• Morfología:</b> [pres. ind. 2<sup>a</sup> sg. ἐάᾳς <i>Od</i>.12.137, 3<sup>a</sup> sg. ἐάᾳ <i>Il</i>.8.414, imperat. 2<sup>a</sup> sg. ἔα S.<i>Ant</i>.95, <i>OT</i> 1451, Ar.<i>Nu</i>.932, 3<sup>a</sup> sg. beoc. ἰαέτω <i>ISE</i> 65.21 (Tisbe II a.C.), opt. 1<sup>a</sup> sg. ἐῷμι <i>Od</i>.16.85, 3<sup>a</sup> sg. ἐῷ <i>Od</i>.20.12, inf. ἐάαν <i>Od</i>.8.509, jon. ἐῆν Hp.<i>Medic</i>.10, part. plu. dat. masc. beoc. ἰαόντυς <i>Sokolowski</i> 3.72.5 (Tanagra III a.C.), v. pas. arc. ind. 3<sup>a</sup> sg. ἔατοι <i>SMSR</i> 13.1937.58.23 (Mantinea V a.C.); impf. 3<sup>a</sup>sg. [[εἴα]] <i>Od</i>.7.41, 3<sup>a</sup> plu. ἔων Hdt.9.2, εἴων <i>Act.Ap</i>.27.40, iter. [[εἴασκον]] <i>Il</i>.5.802, 3<sup>a</sup> sg. ἔασκε <i>Il</i>.2.832; fut. ind. ἐάσσω Parm.B 8.7, 1<sup>a</sup> plu. ἐάσομες <i>Carm.Pop</i>.2.13, v. med. ind. ἐάσομαι E.<i>IA</i> 331, part. plu. nom. masc. ἐασόμενοι Th.1.142; aor. ind. 3<sup>a</sup> sg. ἔασε <i>Il</i>.11.437, imperat. 2<sup>a</sup> sg. ἔβασον Sch.Pi.<i>P</i>.4.247a, v. pas. ind. 3<sup>a</sup> plu. εἰάθησαν Isoc.4.97; v. pas. perf. inf. εἰᾶσθαι D.45.22]<br /><b class="num">I</b> sent. separat. ‘abandonar’<br /><b class="num">1</b> [[dejar]], [[dejar de lado o a un lado]] c. ac. de abstr. o concr. μνηστήρων μὲν ἔα βουλήν <i>Od</i>.2.281, θεὸς δὲ τὸ μὲν δώσει, τὸ δ' ἐάσει <i>Od</i>.14.444, ἔα δὲ χόλον <i>Il</i>.9.260, ἐάσας ἤδη φιλοσοφίαν Pl.<i>Grg</i>.484c, τὴν μὲν (ὁδόν) ἐᾶν ἀνόητον ἀνώνυμον Parm.B 8.17, τὰς ἀγκύρας περιελόντες εἴων εἰς τὴν θάλασσαν habiendo soltado las anclas las dejaban caer al mar</i>, <i>Act.Ap</i>.l.c.<br /><b class="num">•</b>c. ac. de pers. [[dejar]] tras de sí al morir τέκνα τέκνων ἐασάμην <i>MAMA</i> 6.124 (Heraclea Salbace, imper.), cf. 215.8 (Apamea III d.C.), ἤασεν δὲ θυγατέρας ... τέσερις (<i>sic</i>) <i>SEG</i> 24.911.18 (Tracia IV d.C.)<br /><b class="num">•</b>gener. abs. [[dejar las cosas como están]], [[dejar en paz]] ἀλλ' [[ἄγε]] δὴ καὶ ἔασον mas ¡ea! déjalo estar</i>, <i>Il</i>.21.221, οὐ χρὴ μάχεσθαι πρὸς τὸ θεῖον, ἀλλ' ἐᾶν E.<i>Fr</i>.491.5, cf. Aristox.<i>Harm</i>.86.8, τὴν μὲν πολιτείαν ἐᾶν καὶ μὴ κινεῖν dejar la constitución quieta y no trastornarla</i> bajo pena de muerte, Pl.<i>Ep</i>.330e, ἔασεν (l. -ον) με [[ἄχρι]] οὗ παραγένηται [[Διονύσιος]] <i>PKöln</i> 106.5 (II d.C.), en v. pas. ἡ δ' οὖν ἐάσθω con que déjesela en paz</i> S.<i>Tr</i>.329, ἢν δὲ ἐξαρθρήσαντα [[ἕλκος]] ποιησάμενα ἐξίσχῃ, ἐώμενα ἀμείνω si al dislocarse, habiéndose hecho una herida, (los huesos) asoman al exterior, lo mejor es dejarlos</i> Hp.<i>Mochl</i>.33, cf. 21.<br /><b class="num">2</b> c. inf. concert. [[renunciar a]], [[abandonar una idea o un plan]] κλέψαι ... ἐάσομεν ... λάθρῃ Ἀχιλλῆος ... Ἕκτορα <i>Il</i>.24.71, ἐπὶ Σκύθας ... ἰέναι ἔασον Hdt.3.134, ἐῶ λέγειν ποσάκις excuso decir cuántas veces</i> Luc.<i>Tim</i>.4.<br /><b class="num">3</b> ref. la palabra [[omitir]] τὰ μὲν παθήμαθ' ... παρεῖσ' ἐάσω omitiré los padecimientos pasando de largo</i> S.<i>OC</i> 363, ἐ. τὰ πλεῖστα Hp.<i>Epid</i>.2.3.2, cf. Plu.2.557f, Gr.Thaum.<i>Pan.Or</i>.11.19.<br /><b class="num">4</b> c. predic. o adv. de modo [[dejar de determinada manera]], c. ac. de pers. τὸν δ' ... ἐᾶν δ' ἄκλαυτον, ἄταφον S.<i>Ant</i>.29, ἐάσωμεν ... ἔκηλον αὐτόν dejémoslo tranquilo</i> S.<i>Ph</i>.826, Ἔριν δ' ἀγέραστον ἐάσας Colluth.37, c. ac. de cosa τὸ πρᾶγμα ἀκάθαρτον ... ἐᾶν S.<i>OT</i> 256, οὔτ' ἀκίνητον ἐᾷ τὴν γλῶτταν Aristid.Quint.79.11, ἢν μὲν τύχῃ ἁπαλὸν τὸ [[δέρμα]] ... ἐᾶν οὕτως Hp.<i>Fract</i>.11, cf. Vett.Val.288.7.<br /><b class="num">II</b> como verb. de voluntad, c. inf. no concert.<br /><b class="num">1</b> gener. [[dejar]], [[permitir]] τούσδε δ' ἔα φθινύθειν a éstos déjalos que perezcan</i>, <i>Il</i>.2.346, με ... ἔασας ... ζώειν <i>Il</i>.24.557, cf. 20.311, <i>Od</i>.13.359, Hes.<i>Th</i>.772, τρεῖν μ' οὐκ ἐᾷ Παλλὰς [[Ἀθήνη]] Palas Atenea me impide huir despavorido</i>, <i>Il</i>.5.256, δμῳὰς δ' οὐκ εἴας προβλωσκέμεν <i>Od</i>.19.25, οὐκ ἐῶν φεύγειν ... πλῆθος ἀνθρώπων Hdt.7.104, cf. A.<i>Th</i>.378, οὐδ' ἐκ μὴ ἐόντος ἐάσσω φάσθαι σ' οὐδὲ νοεῖν de lo que no es no te dejaré ni decirlo ni concebirlo</i> Parm.8.7, τοὺς δ' ἄλλους ἐᾶν οἰκεῖν Th.3.48, Hp.<i>Medic</i>.10, Isoc.2.16, οἱ μὲν κελεύοντες ἐπεξιέναι, οἱ δέ τινες οὐκ ἐῶντες Th.2.21 ἐᾶσαι τούτους πρότερον θαρσῆσαι Aen.Tact.16.5, ὅπως ἂν Λακεδ[αιμό] νιοι ἐῶσι το̄̀ς Ἕλληνας ... ἡσυχίαν ἄγειν <i>IG</i> 2<sup>2</sup>.43.9 (IV a.C.), cf. LXX <i>To</i>.4.10, Plu.2.84b, Diog.Oen.37.3.1, ἔα χαίρειν τὸν ... ποιητήν Luc.<i>Gall</i>.6, οὐκ [[ἔασα]] αὐτοὺς πολεμῆσαι <i>BGU</i> 1035.11 (V d.C.), sin el ac. expreso εἴ περ ... οὐκ [[εἰῶ]] διαπέρσαι por mucho que yo no permita saquearlas</i>, <i>Il</i>.4.55.<br /><b class="num">2</b> lóg. [[admitir]] un argumento εἴ γέ τις δὴ ... μὴ ἐάσει εἴδη τῶν ὄντων εἶναι si alguien no admitiese que existen clases de seres</i> Pl.<i>Prm</i>.135b.<br /><b class="num">3</b> en expr. braquilógica, sin inf. [[consentir]], [[tolerar]] οὐκ ἐάσει τοῦτο γ' ἡ Δίκη S.<i>Ant</i>.538, κἂν μηδεὶς ἐᾷ aunque no lo consienta nadie</i> S.<i>Ai</i>.1184.<br /><b class="num">III</b> sent. ‘dar’, c. ac. y dat. [[dejar]] Σάμον αὐτοῖς μόνην ἐᾶσαι a éstos dejarles sólo Samos</i> Plu.2.233d<br /><b class="num">•</b>[[dejar en herencia, por testamento]], [[legar]] αὐτῇ (τῇ βουλῇ) στεφανωτικόν ... (δηνάρια) ͵γ <i>ILaod.Lyk</i>.84.2 (I/II d.C.), cf. <i>IAlt.Hierap</i>.278.2, <i>MAMA</i> 6.176 (Apamea), πᾶσαν τὴν ὑπόστασιν ἣν εἴασεν αὐταῖς ὁ αὐτῶν πατήρ Io.Mal.<i>Chron</i>.M.97.649A, cf. 429A<br /><b class="num">•</b>tb. en v. med. αὐτοῖς ἦν ἔρις Κρέοντί τε θρόνους ἐᾶσθαι rivalizaban por dejar el trono a Creonte</i> S.<i>OC</i> 368.<br /><b class="num">IV</b> sent. ‘esperar’, medic., en recetas [[dejar]] c. inf. no concert. ἐᾶν τακῆναι dejar fundirse</i> Dieuch.14.2, ἐᾶσαι καταστῆναι dejar que repose</i> Dieuch.16.5.<br /><br /><b class="num">• Etimología:</b> De *<i>sewa</i>-, para la que no son muy convincentes los paralelos ai. <i>savi-tar</i>- ‘que impulsa’ ni aaa. <i>vir-sūmen</i> ‘descuidar’.
}}
}}