γυμνόω

English (LSJ)

A strip naked, τὰ ὀστέα τῶν κρεῶν γυμνόω strip the bones of their flesh, Hdt.4.61; σῶμα γυμνώσαντες εὖ S.Ant.410:—Hom. only Med. and Pass., strip oneself or be stripped naked, αἰδέομαι γὰρ γυμνοῦσθαι Od.6.222; mostly of warriors, to be exposed, ὅτεῳ στρεφθέντι μετάφρενα γυμνωθείη Il.12.428; οὖτα Θόαντα στέρνον γυμνωθέντα παρ' ἀσπίδα 16.312, cf. Od.10.341, Call.lamb.1.219; τεῖχος ἐγυμνώθη the wall was left bare, i.e. defenceless, Il.12.399: c. gen., γυμνώθη ῥακέων he stripped himself of his rags, Od.22.1; later γυμνωθὲν ξίφος, δόρυ, Hdt.3.64, A.Th.624: metaph., to be stripped of or be deprived of a thing, Pl.R. 601b; ἀφορμῆς Antipho Soph.14.
2 metaph., lay bare, φύσιν τῷ λόγῳ Ph.1.118:—Pass., Dam.Pr.400.
3 lay aside, σάκκον LXX Ju.9.1.

Spanish (DGE)

A tr. en v. act. (raro en v. med.)
I c. ac. de la pers. o cosa desnudada
1 desnudar, descubrir c. ac. de pers., su cuerpo o partes de él σῶμα (ref. un cadáver), S.Ant.410, τὰ ὀστέα τῶν κρεῶν Hdt.4.61, cf. Luc.Tim.8, I.AI 12.212, ἐγύμνωσαν μηρὸν εἰς αἰσχύνην LXX Iu.9.2, μαστοὺς ... καὶ ... γαστέρας D.C.5.7, κόλπον Colluth.154, κύ[κλα νι] φοβλήτοιο περιστείλασα χιτῶνος ἀκρα[...] ων γύμνωσεν Pamprepius 3.170, μέρη τοῦ σώματος X.Eph.1.3.2, cf. Gal.10.448, Aristaenet.1.27.28, D.C.54.14.3, ἐσκέπασε δὲ ἡ σωφροσύνη, ὃ ἐγύμνωσεν ἡ μέθη Clem.Al.Paed.2.6.51, ἑαυτόν Luc.Par.49, γυμνώσας αὐ[τὰ] ς παντελῶς POxy.903.7 (IV d.C.), cf. PLips.37.18 (IV d.C.) en BL 1.207
•raro y tard. en v. med. ἑὴν γυμνώσατο θηλήν Nonn.D.35.326
•en v. pas., esp. en cont. de lucha, de partes del cuerpo que están sin proteger por el escudo ser puesto al descubierto, quedarse sin protección, quedarse desguarnecido οὖτα Θόαντα στέρνον γυμνωθέντα παρ' ἀσπίδα Il.16.312, cf. 12.389, ὅτεῳ στρεφθέντι μετάφρενα γυμνωθείη μαρναμένων atacando a cualquiera que, al darse la vuelta, dejara sus espaldas sin defensa, Il.12.428, μηρὸν γυμνωθέντα σάκευς ὑπὸ δαιδαλέοιο οὔτασ' ἐπικρατέως hirió violentamente el muslo (de Ares) que el artístico escudo había dejado al descubierto Hes.Sc.460, cf. 334, 418, γυμνωθὲν ... δορί A.Th.624, εἴ πού τι χροὸς γυμνωθὲν ἴδοιεν Theoc.22.188, cf. Luc.Cal.10, D.C.40.22.5
•c. ac. de cosas descubrir, de armas desenvainar τὸ ξίφος D.C.68.16.1, cf. Hdn.1.8.6, en v. pas. γυμνωθὲν τὸ ξίφος Hdt.3.64
•de otras cosas, en v. pas. quedarse al descubierto αὐτὰρ ὕπερθε τεῖχος ἐγυμνώθη al tirar Sarpedón el parapeto Il.12.399, ἵνα μὴ ὅλον γυμνωθῇ τὸ σκέλος τοῦ σίφωνος Hero Spir.2.25, cf. Plb.10.27.10, IEphesos 1333.9 (imper.), ἐπιφανεῖς αἱ φλέβες εἰσὶ ... γεγυμνωμέναι διὰ τὴν ἔνδειαν τῶν σκεπουσῶν αὐτὰς σαρκῶν Gal.17(2).209.
2 c. ac. y gen. de n. concr. despojar, privar de τὸν Ῥυμητάλκην ... τῶν δυνάμεων D.C.54.34.5, τούτους ... τῶν προσόντων Vett.Val.389.2, (τοὺς ἐχθρούς) γυμνοῦντα καὶ τὰς οὐσίας ἀφαιρούμενον τῶν οἰκείων Hdn.7.3.1, Ἑρμῆς τὸν Ἀσκὸν τοῦ δέρματος ἐγύμνωσεν St.Byz.s.u. Δαμασκός, en v. pas. ἀτιμωθεὶς τῶν ὄντων γυμνούσθω Cod.Iust.1.3.35.1, cf. 44.1, Iust.Nou.80 proem., νεφέων γυμνούμενος ἀήρ el aire despejado de nubes Nonn.D.22.214, οἴνου ... ἀμφιφορῆες Nonn.Par.Eu.Io.2.3
•abs. en perf. pas. γεγύμνωμαι estoy sin nada γεγύμνωμαι καὶ ὕβρισμαι παρὰ πάντων συνπολιτῶν SB 4317.25 (III d.C.) en BL 7.183
•raro y tard. en v. med. dejar libre, dejar vacío Ἰνδῶν σχιζομένων μεσάτην γυμνώσατο χάρμην Nonn.D.22.217.
II c. ac. de la prenda o cubierta quitada
1 en v. act. quitarse ὅκως μὴ τὸν τρίβωνα γυμνώσῃ Call.Fr.191.30, Ιουδιθ ... ἐγύμνωσεν ὃν ἐνεδεδύκει σάκκον LXX Iu.9.1.
2 en v. med. quitar, retirar βοέην τρηχεῖαν ἐγυμνώσαντο καλύπτρην Nonn.D.5.19, γυμνώσατο πῶμα φαρέτρης Nonn.D.15.364, 29.70.
III fig.
1 c. ac. de abstr. desvelar, sacar a la luz, dar a conocer ἣν ἕκαστον ἔχει φύσιν ... τῷ λόγῳ γυμνώσεις Ph.1.118, τὸ ἦθος τὸ ἐμαυτοῦ Clem.Al.Paed.3.12.87, τὴν γοητείαν ... γυμνώσαντες Meth.Symp.8.14, ὁ μὴ γυμνώσας τὸν πατρικὸν θρόνον, σαρκωθεὶς ἐκ Παρθένου el que, encarnado de una Virgen, dio a conocer el reino del padre ref. la Revelación crist., Procl.CP Or.M.65.804D, en v. pas. τὸ μέγιστον αὐτῆς (τῆς οὐσίας) μάλιστα γυμνοῦται καὶ διελέγχεται ἀποστερηθὲν τῆς θείας ἑνώσεως Dam.in Prm.400.
2 c. ac. de pers. o abstr. y gen. abstr. privar, despojar de ἡ ἀλήθεια γυμνοῦσα τῶν καταπληκτικῶν ... προσωπείων τὸν ὄχλον τῶν θεῶν Clem.Al.Prot.2.27, τὴν ψυχὴν αὐτὴν ... παθῶν Clem.Al.QDS 12, en v. pas. γυμνωθεῖσα (ἡ ἀλήθεια) δὲ ἀφορμῆς Antipho Soph.B 14, γυμνωθέντα γε τῶν τῆς μουσικῆς χρωμάτων τὰ τῶν ποιητῶν Pl.R.601b, οἱ ἀπ' ἀρχῆς ... γεγύμνωνται (τῆς γνώσεως) Ep.Diog.12.3, γυμνωθέντα σε τῆς πατρῴας ἑστίας Socr.Sch.HE 2.23, τοὺς ἀνεπιστήμονας κατασιγᾶσθαι γυμνωμένους προφάσεων Meth.Symp.3.10, γυμνωθεὶς τῆς ἐκ θεοῦ ἐλπίδος Eus.VC 1.58, (ὁ θεός) οὐδαμῶς ... ἐγεγύμνωτο τοῦ πατήρ ... εἶναι Meth.Creat.12, ἡ Εὔα ... ἐγυμνώθη τῆς θείας σωφροσύνης Nil.M.79.356B, γυμνωθεὶς ἀπὸ τῶν τῆς ἁρμονίας ἐνεργημάτων Corp.Herm.1.26.
B intr. en v. med.-pas. desnudarse c. suj. de pers. αἰδέομαι γὰρ γυμνοῦσθαι Od.6.222, ἐς θάλαμόν τ' ἰέναι ... ὄφρα με γυμνωθέντα κακὸν καὶ ἀνήνορα θήῃς ir a tu lecho para que, al desnudarme, me hagas débil e inerme, Od.10.341, ἐγυμνώθησάν τε πρῶτοι los lacedemonios para las competiciones deportivas, Th.1.6, Plu.Cat.Ma.20, οὐδὲ γυμνοῦσθαί τε καὶ τὴν ἐσθῆτα ῥίπτειν Gal.9.660, cf. A.R.3.1043, LXX Ge.9.21, D.C.45.30.5, Luc.Par.40, Pisc.12, Gr.Naz.M.35.664B
•c. gen. desnudarse, despojarse de ὁ γυμνώθη ῥακέων πολύμητις Ὀδυσσεύς Od.22.1
•c. suj. de cosa desnudarse, descubrirse γυμνοῦται καὶ ἀναψύχεται τὸ πεδίον tras la inundación del Nilo, Str.17.1.4, τὴν πρότερον λιμνάζουσαν χώραν ἅπασαν γεγυμνῶσθαι Bato Sinop.5, cf. Plu.2.366d, τῆς δὲ γῆς γυμνουμένης καὶ τῆς πόας ἐπανθούσης cuando se derriten las nieves, Longus 3.12.1, γυμνουμένου Ταρτάρου en una pintura de la Teomaquia, Longin.9.6, οἱ ... μέσοι τέτταρες (ὀδόντες) καλοῦνται ... γελασῖνοι ... ὅτι γυμνοῦνται γελώντων Poll.2.91, de árboles, Poll.1.231, 236.

German (Pape)

[Seite 510] (γυμνός), entblößen; pass. oder med. sich entblößen, entblößt werden, aorist. pass.; γυμνοῦσθαι Odyss. 6, 222, von völliger Nacktheit des Leibes; ᾑ ῥ' ἴδε γυμνωθέντα βραχίονα Iliad. 12, 389; μετάφρενα γυμνωθείη, dem Angriffe bloßgegeben, Iliad. 12, 428; γυμνώθη ῥακέων Odyss. 22, 1, er warf die Lumpen ab; γυμνωθέντα = nachdem ich die Waffen abgelegt Odyss. 10, 341; τεῖχος ἐγυμνώθη, die Mauer ward bloßgelegt, Iliad. 12, 399; – γυμνωθέντα σάκευς ὕπο δαιδαλέοιο, durch den Schild nicht gedeckt, Hesiod. Sc. 334; ἐγυμνώθησαν, sie entkleideten sich, Thuc. 1, 6; ξίφος γυμνωθέν, aus der Scheide gezogen, Her. 3, 64. – Übh. enthüllen, losmachen, τὰ ὀστέα τῶν κρεῶν Her. 4, 61; ἐπειδὰν γυμνωθῇ τοῦ σώματος Plat. Gorg. 524 d; vgl. Rep. X, 601 b; berauben, γυμνωτέος πάντων II, 361 b; Sp.

French (Bailly abrégé)

γυμνῶ :
f. γυμνώσω;
1 mettre à nu, acc. ; Pass. être mis à nu, être nu ; avec un gén. : ῥακέων OD être dépouillé, se dépouiller de ses haillons ; γυμνωθὲν ξίφος HDT épée nue, tirée du fourreau;
2 p. ext. dégarnir de, dépouiller de : γυμνοῦν τὰ ὀστέα τῶν κρεῶν HDT dépouiller les os de leurs chairs;
3 particul. dégarnir d'une armure ; Pass. n'être pas couvert d'une armure, être sans armes : τεῖχος ἐγυμνώθη IL le rempart fut laissé sans défense.
Étymologie: γυμνός.

Dutch (Woordenboekgrieks.nl)

γυμνόω [γυμνός] ontbloten:; σῶμα γυμνώσαντες εὖ toen we het lichaam helemaal ontbloot hadden Soph. Ant. 410; pass.:; αἰδέομαι... γυμνούσθαι κούρῃσιν... μετελθών ik schaam me om me te begeven te midden van meisjes en me te laten uitkleden (om zich te laten baden) Od. 6.222; van wapens, pass.: ontbloot worden, getrokken worden, uit de houder gehaald worden:. γυμνωθὲν... τὸ ξίφος παίει τὸν μηρόν het zwaard kwam bloot te liggen en trof zijn dijbeen Hdt. 3.64.3. onbeschermd laten; alleen bij Hom., steeds pass. onbeschermd raken:. ὅτεῳ στρεφθέντι μετάφρενα γυμνωθείη telkens wanneer iemand zich omdraaide en zijn rug niet gedekt werd Il. 12.428; οὖτα Θόαντα στέρνον γυμνωθέντα παρ’ ἀσπίδα hij raakte Thoas in zijn borst, die vlak langs zijn schild niet gedekt werd Il. 16.312. ontdoen van, met acc. en gen.:; τὰ ὀστέα τῶν κρεῶν de botten van vlees ontdoen Hdt. 4.61; overdr. pass.:; γυμνωθέντα... τῶν τῆς μουσικῆς χρωμάτων τὰ τῶν ποιητῶν wanneer de producten van de dichters ontdaan worden van hun muzikale kleur Plat. Resp. 601b; pass. gebruikt als dir. reflexief:. γυμνώθη ῥακέων hij ontdeed zich van zijn vodden Od. 22.1.

Russian (Dvoretsky)

γυμνόω:
1 обнажать, раздевать (σῶμα Soph.); med.-pass. обнажаться (αἰδέομαι γυμνοῦσθαι Hom.): γεγυμνωμένος Arst. раздетый, голый; τὰ ὀστέα τῶν κρεῶν γ. Her. очищать кости от мяса; τεῖχος ἐγυμνώθη Hom. стена лишилась защитников;
2 обнажать, вынимать из ножон (ξίφος γυμνωθέν Her. или γεγυμνωμένον Plut.);
3 лишать (πάντων Plat.): γυμνωθῆναι ῥακέων Hom. сбросить с себя лохмотья; γυμνωθεὶς σάκευς ὕπο Hes. или ἀσπίδος Aesch. неприкрытый щитом.

Greek (Liddell-Scott)

γυμνόω: μέλλ.–ώσω, (γυμνὸς) ἀπογυμνῶ, ἀφαιρῶ τὸ κάλυμμα, τὰ ὀστέα τῶν κρεῶν γ., ἀφαιρῶ τὰ ὀστέα τὴν καλύπτουσαν αὐτὰ σάρκα, Ἡρόδ. 4.61· σῶμα γυμνώσαντες εὖ Σοφ. Ἀντ. 410·- ὁ Ὅμηρ. τὸ μεταχειρίζεται μόνον ἐν τῷ παθ., κατὰ τὸ πλεῖστον ἐπὶ πολεμιστῶν, ἀπογυμνοῦμαι, μένω ἐκτεθειμένος, ὅτεῳ στρεφθέντι μετάφρενα γυμνωθείη Ἰλ. Μ.428· οὖτα Θόαντα στέρνον γυμνωθέντα παρ’ ἀσπίδα Π.312, πρβλ. Ὀδ. Κ.341· οὕτω, τεῖχος ἐγυμνώθη, τὸ τεῖχος ἔμεινε γυμνόν, δηλ. ἀνυπεράσπιστον, Ἰλ. Μ.399· ἀλλ’ὡσαύτως, ἀπογυμνῶ ἐμαυτὸν ἢ γυμνοῦμαι, αἰδέομαι γ ὰρ γυμνοῦσθαι Ὀδ. Ζ.222· μ. γεν., ἐγυμνώθη ῥακέων, ἀφῄρεσεν ἀφ’ ἑαυτοῦ τὰ ῥάκη, Χ.1· οὕτω μετέπειτα, γυμνωθὲν ξίφος Ἡρόδ. 3.64, πρβλ. Αἰσχύλ. Θήβ. 624· -ἀποστεροῦμαι, ἀφαιροῦμαί τι, Πλάτ. Πολιτ. 601Β· πρβλ. γυμνωτέος.

English (Autenrieth)

mid. pres. γυμνοῦσθαι, pass. aor. (ἐ）γυμνώθην: strip, denude; in Hom. only mid. and pass., Od. 6.222; ῥακέων ἐγυμνώθη, ‘threw off,’ we should say, Od. 22.1. Usually of being ‘disarmed,’ γυμνωθέντα βραχίονα, i. e. unprotected by the shield, Il. 12.389; τεῖχος ἐγυμνώθη, Il. 12.399.

Greek Monotonic

γυμνόω: (γυμνός), μέλ. -ώσω, ξεγυμνώνω, σε Σοφ.· τὰ ὀστέα τῶν κρεῶν γυμνόω, απογυμνώνω τα κόκκαλα από τη σάρκα τους, σε Ηρόδ.· στην Παθ., λέγεται για πολεμιστές, αφήνομαι ακάλυπτος ή εκτεθειμένος, απογυμνώνομαι, σε Όμηρ.· ομοίως, τεῖχος ἐγυμνώθη, το τείχος έμεινε ανυπεράσπιστο, δηλ. απροστάτευτο, σε Ομήρ. Ιλ.· αλλά επίσης, γυμνώνω τον εαυτό μου ή γυμνώνομαι από άλλους, σε Ομήρ. Οδ.· με γεν., ἐγυμνώθη ῥακέων, απαλλάχτηκε από, αφαίρεσε τα κουρέλια (ράκη) του, στο ίδ.· ομοίως μεταγεν., γυμνωθὲν ξίφος, σε Ηρόδ.

Middle Liddell

γυμνός
to strip naked, Soph.; τὰ ὀστέα τῶν κρεῶν γ. to strip the bones of their flesh, Hdt.:—in Pass., of warriors, to be left naked or exposed, Hom.; so, τεῖχος ἐγυμνώθη the wall was left bare, i. e. defenceless, Il.: but also to strip oneself naked or to be stripped naked, Od.; c. gen., ἐγυμνώθη ῥακέων he stripped himself of his rags, Od.; so later, γυμνωθὲν ξίφος Hdt.

Lexicon Thucydideum

nudare corpora, to expose their bodies, 1.6.5.