3,274,216
edits
βορά: Difference between revisions
From LSJ
7
(big3_9) |
(7) |
||
| Line 24: | Line 24: | ||
{{DGE | {{DGE | ||
|dgtxt=-ᾶς, ἡ<br /><br /><b class="num">• Alolema(s):</b> jón. -ή Hdt.1.119, 2.65, Nonn.<i>Par.Eu.Io</i>.21.4; βορρά <i>AP</i> 3.14<br /><b class="num">1</b> [[cebo]], [[pasto]], [[carnaza]] de anim. carnívoros, c. dat. ποντίοις δάκεσι δὸς βοράν A.<i>Pr</i>.583, οἰωνοῖς S.<i>Ant</i>.30, θηρσίν E.<i>Ph</i>.1603, LXX 3<i>Ma</i>.6.7, cf. Hdt.2.65, LXX <i>Ib</i>.38.39<br /><b class="num">•</b>c. gen. subj. κυνός Ar.<i>Eq</i>.416, θηρίων I.<i>BI</i> 4.324, ἰχθύων Longus 2.27.3<br /><b class="num">•</b>abs. A.<i>Ch</i>.530, cf. <i>Fr</i>.372, S.<i>Ant</i>.1040, Arist.<i>EN</i> 1118<sup>a</sup>23, D.P.<i>Au</i>.2.2<br /><b class="num">•</b>del fuego, considerado por los egipcios como θηρίον Hdt.3.16<br /><b class="num">•</b>c. gen. obj. β. ... τοῦ ... Οἰδίπου γόνου pasto (para las aves) del hijo de Edipo</i> S.<i>Ant</i>.1017, οἷς ἔδωκεν εἶναι τροφὴν ζῴων ἄλλων βοράν a los que dio como comida el devorar a otros animales</i> Pl.<i>Prt</i>.321b, cf. Moschio Trag.6.17, Philostr.<i>VA</i> 1.32, εἰς ἀλλήλων βοράν Vett.Val.330.27<br /><b class="num">•</b>de la comida antropofágica κρεῶν ... οἰκείας βορᾶς del banquete de Tiestes, A.<i>A</i>.1220, cf. 1597, de Tántalo, E.<i>IT</i> 388, esp. del Cíclope, E.<i>Cyc</i>.127, 249, cf. Hdt.1.119, σχέτλι' ἔργα βορᾶς Emp.B 139.2<br /><b class="num">•</b>como falsa etim. de [[Βριάρεως]] Corn.<i>ND</i> 17.<br /><b class="num">2</b> [[alimento]], [[comida]] ἄφθονον βοράν Pi.<i>Fr</i>.124c, cf. A.<i>Pers</i>.490, S.<i>Ph</i>.274, <i>OT</i> 1463, οὐ γὰρ ἐν γαστρὸς βορᾷ τὸ χρηστὸν εἶναι E.<i>Supp</i>.865, [[ἄψυχος]] β. de comida vegetariana, E.<i>Hipp</i>.952, cf. <i>IT</i> 973, Nonn.l.c.<br /><br /><b class="num">• Etimología:</b> De la r. *<i>g<sup>u̯</sup>erH<sup>u̯</sup></i>3- ‘tragar’ y rel. c. ai. <i>gárgara</i> ‘barranco’, lat. <i>uorō</i>, aaa. <i>querdar</i> ‘cebo’. Cf. [[βιβρώσκω]] c. otro grado voc. | |dgtxt=-ᾶς, ἡ<br /><br /><b class="num">• Alolema(s):</b> jón. -ή Hdt.1.119, 2.65, Nonn.<i>Par.Eu.Io</i>.21.4; βορρά <i>AP</i> 3.14<br /><b class="num">1</b> [[cebo]], [[pasto]], [[carnaza]] de anim. carnívoros, c. dat. ποντίοις δάκεσι δὸς βοράν A.<i>Pr</i>.583, οἰωνοῖς S.<i>Ant</i>.30, θηρσίν E.<i>Ph</i>.1603, LXX 3<i>Ma</i>.6.7, cf. Hdt.2.65, LXX <i>Ib</i>.38.39<br /><b class="num">•</b>c. gen. subj. κυνός Ar.<i>Eq</i>.416, θηρίων I.<i>BI</i> 4.324, ἰχθύων Longus 2.27.3<br /><b class="num">•</b>abs. A.<i>Ch</i>.530, cf. <i>Fr</i>.372, S.<i>Ant</i>.1040, Arist.<i>EN</i> 1118<sup>a</sup>23, D.P.<i>Au</i>.2.2<br /><b class="num">•</b>del fuego, considerado por los egipcios como θηρίον Hdt.3.16<br /><b class="num">•</b>c. gen. obj. β. ... τοῦ ... Οἰδίπου γόνου pasto (para las aves) del hijo de Edipo</i> S.<i>Ant</i>.1017, οἷς ἔδωκεν εἶναι τροφὴν ζῴων ἄλλων βοράν a los que dio como comida el devorar a otros animales</i> Pl.<i>Prt</i>.321b, cf. Moschio Trag.6.17, Philostr.<i>VA</i> 1.32, εἰς ἀλλήλων βοράν Vett.Val.330.27<br /><b class="num">•</b>de la comida antropofágica κρεῶν ... οἰκείας βορᾶς del banquete de Tiestes, A.<i>A</i>.1220, cf. 1597, de Tántalo, E.<i>IT</i> 388, esp. del Cíclope, E.<i>Cyc</i>.127, 249, cf. Hdt.1.119, σχέτλι' ἔργα βορᾶς Emp.B 139.2<br /><b class="num">•</b>como falsa etim. de [[Βριάρεως]] Corn.<i>ND</i> 17.<br /><b class="num">2</b> [[alimento]], [[comida]] ἄφθονον βοράν Pi.<i>Fr</i>.124c, cf. A.<i>Pers</i>.490, S.<i>Ph</i>.274, <i>OT</i> 1463, οὐ γὰρ ἐν γαστρὸς βορᾷ τὸ χρηστὸν εἶναι E.<i>Supp</i>.865, [[ἄψυχος]] β. de comida vegetariana, E.<i>Hipp</i>.952, cf. <i>IT</i> 973, Nonn.l.c.<br /><br /><b class="num">• Etimología:</b> De la r. *<i>g<sup>u̯</sup>erH<sup>u̯</sup></i>3- ‘tragar’ y rel. c. ai. <i>gárgara</i> ‘barranco’, lat. <i>uorō</i>, aaa. <i>querdar</i> ‘cebo’. Cf. [[βιβρώσκω]] c. otro grado voc. | ||
}} | |||
{{grml | |||
|mltxt=η (AM [[βορά]])<br />η [[τροφή]], [[κυρίως]] για σαρκοφάγα ζώα<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> οποιαδήποτε [[τροφή]]<br /><b>2.</b> <b>φρ.</b> «γαστρὸς [[βορά]]» — [[λαιμαργία]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Η λ. [[βορά]] (τραγικοί, <b>Ηρόδ.</b>, <b>Αριστοτ.</b>) αποτελεί όνομα δηλωτικό δράσεως που ανάγεται σε αρχική ινδοευρ. [[ρίζα]] <i>g</i><sup>w</sup><i>er</i>- «[[καταπίνω]], [[καταβροχθίζω]]» (<b>[[πρβλ]].</b> και λ. [[βιβρώσκω]]). Η [[ρίζα]] <i>g</i><sup>w</sup><i>er</i>- απαντά στα αρμ. <b>(αόρ.)</b> <i>e</i>-<i>ker</i> «αυτός έφαγε», λιθ. <i>geriu</i>, <i>gerti</i> «[[πίνω]]», η δε ετεροιωμένη [[βαθμίδα]] της στα λατ. <i>voro</i> «[[καταπίνω]], [[καταβροχθίζω]]» (πιθ. <span style="color: red;"><</span> ουσ. <i>vor</i><i>ā</i>= [[βορά]], αν δεν πρόκειται για δευτερογενή θαμιστικό σχηματισμό) και αρχ. ινδ. <b>(παρακμ.)</b> <i>jag</i><i>ā</i><i>ra</i>. Στην Αρχαία σχηματίστηκαν αρκετά [[σύνθετα]] σε -<i>βορος</i> (<b>[[πρβλ]].</b> [[αιμοβόρος]], [[διαβόρος]], [[κρεοβόρος]], [[κουροβόρος]], [[πολυβόρος]] <b>κ.ά.</b>). Τα [[σύνθετα]] [[δημοβόρος]] (το β' συνθετικό του οποίου ταυτίζεται με το αντίστοιχο την αρχ. ινδ. <i>aja</i>-<i>gara</i> «αυτός που καταβροχθίζει κατσίκες» και αβεστ. <i>asp</i><i>ō</i>-<i>gara</i> «αυτός που καταβροχθίζει άλογα») και [[θυμοβόρος]] αποτελούν ποιητικούς ([[Όμηρος]]) εκφραστικούς τύπους προγενέστερους της λ. [[βορά]]. Τέλος το λατ. <i>carnivorus</i> «[[σαρκοβόρος]]» <b>(Πλίν.)</b> αποτελεί νεώτερο σχηματισμό [[κατά]] το [[πρότυπο]] των ελληνικών συνθέτων σε -<i>βορος</i>]. | |||
}} | }} | ||
