ἀλγέω: Difference between revisions

|Definition=fut. <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> -ήσω <span class="bibl">Od.12.27</span>, (ἄλγος) <b class="b2">feel bodily pain, suffer</b>, <b class="b3">ἀλγήσας</b> <b class="b2">smarting with pain</b>, <span class="bibl">Il.2.269</span>, etc.; <b class="b2">suffer, be ill</b>, <span class="bibl">Hdt.4.68</span>; more fully, ἀλγήσας ὀδύνῃσι <span class="bibl">Il.12.206</span>: suffering part in acc., ἄλγησον ἧπαρ <span class="bibl">A.<span class="title">Eu.</span> 135</span>; τὰς γνάθους ἀλγήσετε <span class="bibl">Ar.<span class="title">Pax</span>237</span>; τὸν δάκτυλον <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>462d</span>; <b class="b3">τὰ ὄμματα</b> ib.<span class="bibl">515e</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> <b class="b2">suffer hardship</b>, <b class="b3">ἢ ἁλὸς ἢ ἐπὶ γῆς ἀλγήσετε</b> Od.l.c. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> <b class="b2">feel pain of mind, grieve</b>, <b class="b3">ἀ. ψυχήν, φρένα</b>, <span class="bibl">Hdt.3.43</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Or.</span>608</span>, etc.; <b class="b3">ἀ. τινί</b> <b class="b2">to be pained at</b> a thing, <span class="bibl">Hdt.3.120</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span>744</span>, etc.; ἐπ' ἐξειργασμένοις <span class="bibl">Id.<span class="title">Aj.</span>377</span>, etc.; διά τι <span class="bibl">Hdt.4.68</span>; <b class="b3">περί τι</b> or τινος, <span class="bibl">Th.2.65</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Andr.</span>240</span>: c. gen., ἀλγεῖν χρὴ τύχης παλιγκότου <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>571</span>, cf. <span class="bibl">E.<span class="title">Hec.</span>1256</span>: c. acc., ἀλγῶ μὲν ἔργα <span class="bibl">A.<span class="title">Ch.</span>1016</span>; πρᾶξιν ἢν ἤλγησ' ἐγώ <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>790</span>: c. part., ἤλγησ' ἀκούσας <span class="bibl">Hdt.3.50</span>, <span class="bibl">A.<span class="title">Pers.</span> 844</span>; ἀλγῶ κλύων <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>86</span>; ὁρῶν <span class="bibl">Eup.117.2</span> : abs., <b class="b3">τὸ ἀλγοῦν</b>, opp. <b class="b3">τὸ ἡδόμενον</b>, <span class="bibl">Epicur.<span class="title">Sent.</span>4</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">III</span> Pass., ὑποχόνδριον -ούμενον <span class="bibl">Hp. <span class="title">Coac.</span>273</span>; τὸν ἀλγούμενον ὀδόντα Dsc.<span class="title">Eup.</span>1.66.</span>

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0090.png Seite 90]] ([[ἄλγος]]), Schmerz empfinden, Hom. viermal, Od. 12, 27 ἵνα μή τι ἢ ἁλὸς ἢ ἐπὶ γῆς ἀλγήσετε [[πῆμα]] παθόντες, Scholl. Aristonic. ὅτι συνέσταλκεν ἀντὶ τοῦ ἀλγήσητε; ἀλγήσας Versanfang Iliad. 2, 269. 8, 55. 12, 906, an der letzten Stelle ἀλγήσας ὀδύνῃσι, 8, 85 u. 12, 206 der aor. in der Bed. des Anfangens, der Schmerz traf ihn, er zuckte zusammen; 2, 269 ἀλγήσας nachdem der erste, heftigste Schmerz nachgelassen hatte; – krank sein Her. 4, 68; Xen. Cyr. 7, 1, 36; – oft mit dem acc., der den besondern Theil angiebt, an dem man Schmerz empfindet und leidet, τὸνδάκτυλον, τὰ ὄμματα, Plat. Rep. V, 462 d VII, 515 e, τὰς γνάθους Ar. P. 237, τοὺς πόδας Xen. Mem. 1, 6, 6, κεφαλάν Theocr. 3, 52; – geistig, bekümmert, betrübt sein, auch sich ärgern; absol. Soph. Phil. 795; mit dem partic. ἤλγησ' ἀκούσας Aesch. Pers. 830; Soph. O. C. 421 Trach. 1057; vgl. Plat. Conv. 178 d Phil. 47 c; mit dem acc., bes. der pronom., Aesch. Pers. 1002; Soph. πρᾶξιν, ἣν ἀλγῶ Ai. 777; Eur. Bacch. 1280, τόσον [[ἄλγος]] ἀλγεῖν 1213; συμφοράν Diod. S. 14, 112; mit dat. Aesch. Eum. 150; τοῖς σοῖς κακοῖς ἀλγῶ Soph. O. C. 748 El, 1192; Dem. 95, 98; ἐπί τινι Soph. El. 525 Ai. 370; Plat. Ax. 365 d; Dem. 18, 41; Ggstz [[χαίρω]] Luc. D. mar. 14; ἔν τινι Soph. O. C. 768; c. gen. Aesch. Ag. 557 Eur. Hec. 1232; διά τι Her. 4, 68; Plat. Phil. 35 e; τινός, [[περί]] τινος, Eur. Andr. 239; [[περί]] τι Thuc. 2, 65.

|lstext='''ἀλγέω''': μέλλ. -ήσω, ([[ἄλγος]]) [[αἰσθάνομαι]] σωματικὸν πόνον, [[ὑποφέρω]], ἀλγήσας, αἰσθανθεὶς δριμὺν πόνον, Ἰλ. Β. 269, κτλ. - [[ὑποφέρω]], εἶμαι [[ἀσθενής]], Ἡρόδ. 4. 68, καὶ πληρέστερον ἀλγήσας ὀδύνῃσι, Ἰλ. Μ. 206: τὸ ἀλγοῦν [[μέρος]] κατ’ αἰτιατ. ὡς ἄλγησον [[ἧπαρ]], Αἰσχύλ. Εὐμ. 135· τὰς γνάθους ἀλγήσετε, Ἀριστοφ. Εἰρ. 237· τὸν δάκτυλον, Πλάτ. Πολ. 462D· τὰ ὄμματα, [[αὐτόθι]] 515Ε. 2) ὑφίσταμαι κακοπαθείας, ἢ ἁλὸς ἢ ἐπὶ γῆς ἀλγήσετε, Ὀδ. Μ. 27. ΙΙ. [[αἰσθάνομαι]] πόνον ἐν τῇ ψυχῇ, ταράττομαι, θλίβομαι, ἀλγεῖν ψυχήν, φρένα, Ἡρόδ. 3. 43, Εὐρ. Ὀρ. 608, κτλ.: ἀλ. τινί, λυποῦμαι ἐπί τινι, διά τι [[πρᾶγμα]], Ἡρόδ. 3. 120, Σοφ. Ο. Κ. 744, κτλ.· ἐπί τινι, ὁ αὐτ. Αἴ. 377, κτλ.· διά τι, Ἡρόδ. 4, 68· [[περί]] τι ἢ [[περί]] τινος, Θουκ. 2. 65, Εὐρ. Ἀνδρ. 240, ἀλλὰ καὶ [[μετὰ]] γεν. ἀλγεῖν χρὴ τύχης παλιγκότου, Αἰσχύλ. Ἀγ. 571· πρβλ. Εὐρ. Ἑκ. 1256: μετ’ αἰτιατ. ἀλγῶ μὲν ἔργα, Αἰσχύλ. Χο. 1016· πρᾶξιν ἣν ἤλγησ’ ἐγώ, Σοφ. Αἴ. 790· (ἴδε ἐν λ. [[χαίρω]], [[ἥδομαι]]): [[μετὰ]] μετοχ., ἤλγησ’ ἀκούσας, Ἡρόδ. 3. 50, Αἰσχύλ. Πέρσ. 844· ἀλγῶ κλύων, Σοφ. Φ. 86· ὁρῶν, Εὔπολ. ἐν «Δήμοις» 15. 2. ΙΙΙ. μεταβ., προξενῶ πόνον, τὰ ἀλγοῦντα (ἀλγύνοντα;), Κλήμ. Ἀλ. 933.

|btext=-ῶ :<br /><i>f.</i> ἀλγήσω, <i>ao.</i> [[ἤλγησα]], <i>pf. inus.</i><br /><b>1</b> éprouver une douleur physique;<br /><b>2</b> éprouver une douleur morale, être agité, troublé, peiné : ἀ. τινι, [[τι]], τινος souffrir de qch ; <i>avec un rég. de pers.</i> τινος EUR s’affliger au sujet de qqn.<br />'''Étymologie:''' [[ἄλγος]].

{{DGE

|dgtxt=<b class="num">I</b> intr.<br /><b class="num">1</b> c. suj. de pers. [[sufrir]], [[sentir dolor]]<br /><b class="num">a)</b> en sent. fís. <i>Il</i>.2.269, 8.85, Hp.<i>Prog</i>.16, Meliss.B 7, Pl.<i>Phlb</i>.35e, Phld.<i>Rh</i>.2.10, LXX <i>Ps</i>.68.30, <i>IG</i> 4².126.22 (Epidauro II d.C.), D.C.60.16.6, Longus 1.12.1, c. part. concert. c. el suj. τὸ μὴ ἀλγεῖν μαστιγούμενον Luc.<i>Vit.Auct</i>.9<br /><b class="num">•</b>c. instrum. int. ἀλγήσας ὀδύνῃσι <i>Il</i>.12.206<br /><b class="num">•</b>c. ac. de rel. ἀ. τὸ σῶμα sentir el cuerpo dolorido</i> Hp.<i>Mul</i>.1.38, τὴν ὀσφῦν Hp.<i>Dieb.Iudic</i>.8, τὰς γνάθους Ar.<i>Pax</i> 237, τὸν [[δάκτυλον]] Pl.<i>R</i>.462d, Aret.<i>SD</i> 2.12.5, τοὺς πόδας Arist.<i>HA</i> 595^b14, τοὺς ὀφθαλμούς Aesop.57.3, τὴν κεφαλήν Hp.<i>Nat.Mul</i>.89, <i>IG</i> 4².126.27 (Epidauro II d.C.), cf. Theoc.3.52, τὴν δεξιάν <i>Stud.Pal</i>.20.128.19 (V d.C.)<br /><b class="num">•</b>fig. [[sufrir en]], [[sentir dolor de]] ἧπαρ A.<i>Eu</i>.135, ψυχήν Hdt.3.43, φρένα E.<i>Or</i>.608<br /><b class="num">•</b>c. giro prep. τὸ ἀλγοῦν ἐν τῇ σαρκί op. τὸ ἡδόμενον Epicur.<i>Sent</i>.[5] 4;<br /><b class="num">b)</b> en sent. emocional: [[sufrir]], [[apesadumbrarse]], [[penar]] c. dat. y giros prep. c. dat. κακορραφίῃ ἀλεγεινῇ <i>Od</i>.12.27, τῷ ὀνείδεϊ Hdt.3.120, εὐγενῶς δ' ἄλγει κακοῖς E.<i>Tr</i>.727, τοῖς αἰσχροῖς καὶ λόγοις καὶ ὀνείδεσιν D.25.93, ἐπ' ἐξειργασμένοις S.<i>Ai</i>.377, ἐπὶ τοῖς παροῦσιν S.<i>El</i>.333, ἐπὶ ταῖς συνθήκαις Isoc.6.96, ἐπὶ τῇ ἥττῃ D.C.<i>Epit</i>.8.4.1<br /><b class="num">•</b>c. gen. y giros prep. c. gen. τύχης A.<i>A</i>.571, παιδός E.<i>Hec</i>.1256, cf. ἤλγουν ὡς λέοντος ἀρρώστου Babr.103.7, οὐκ ... Κύπριδος ἀλγήσεις πέρι; E.<i>Andr</i>.240, ὑπὲρ ... ἑνὸς ἀ. Men.<i>Fr</i>.335.9<br /><b class="num">•</b>c. giros prep. de ac. περὶ τὰ οἰκεῖα [[ἕκαστος]] ἤλγει Th.2.65, κατὰ πᾶν ἤλγηκα <i>AP</i> 12.90<br /><b class="num">•</b>c. part. concert. c. el suj. ἤλγησε ἀκούσας Hdt.3.50, A.<i>Pers</i>.844, [[ἀλγέω]] τὴν πολιτείαν ὁρῶν παρ' ἡμῖν Eup.384.2, ἀ. ἀναγκαζόμενοι Isoc.14.46<br /><b class="num">•</b>c. adv. μή ... βαρέως ἄλγει λίαν Ar.<i>Nu</i>.716, μηδ' ὑπερμέτρως ἄλγει E.<i>Fr</i>.418, σφόδρ' ἀλγεῖς Men.<i>Fr</i>.792, ἐρωτικῶς ἤλγει <i>POxy</i>.472.13 (II d.C.)<br /><b class="num">•</b>c. or.subor. (Κῦρος) ὡς δ' εἶδε τοὺς Πέρσας ἐκ τῆς χώρας ἐωσμένους, ἤλγησε X.<i>Cyr</i>.7.1.36.<br /><b class="num">2</b> c. suj. de la parte afectada [[doler]] αἱ σάρκες [[αὐτοῦ]] ἤλγησαν LXX <i>Ib</i>.14.22, οἱ σπόνδυλοι ἀλγέουσι Aret.<i>SD</i> 2.12.8.<br /><b class="num">II</b> tr.<br /><b class="num">1</b> c. suj. de pers. [[sufrir]] c. ac. int. [[ἄλγημα]] Hp.<i>Aff</i>.15, [[ἄλγος]] δεινόν E.<i>Ba</i>.1260<br /><b class="num">•</b>c. obj. externo [[sufrir]], [[soportar dolorosamente]], [[lamentar]] ἀλγῶ ... ἔργα καὶ πάθος γένος τε πᾶν A.<i>Ch</i>.1016, Αἴαντος ... πρᾶξις ἣν ἤλγησ' [[ἐγώ]] S.<i>Ai</i>.790, οὓς μὲν ἐν χερσὶν ἀπεκτείνατε, οὐχ ὁμοίως ἀλγοῦμεν, οὓς δὲ ... ζωγρήσαντες ... διεφθείρατε no deploramos tanto los que matasteis en la lucha cuerpo a cuerpo, como los que aniquilasteis habiéndoles hecho prisioneros</i> Th.3.66.<br /><b class="num">2</b> c. sent. causativo [[producir dolor]], part. [[doloroso]] κεφαλαλγίαι ἀλγοῦσαι <i>Cyran</i>.1.4.25<br /><b class="num">•</b>v. med.-pas. c. suj. de órganos corporales [[estar dolorido]], [[doler]] ὑποχόνδριον ἀλγούμενον Hp.<i>Coac</i>.273, ὀδούς ἀλγούμενος Dsc.<i>Eup</i>.1.66.1<br /><b class="num">•</b>metáf. καπνὸν εἶδε ... ἀλγηθέντα vio el humo cargado de dolores</i>, <i>Orac.Sib</i>.7.131.

{{lsm

|lsmtext='''ἀλγέω:''' μέλ. <i>-ήσω</i> ([[ἄλγος]]),<br /><b class="num">I. 1.</b> [[αισθάνομαι]] σωματικό πόνο, [[υποφέρω]], σε Ομήρ. Ιλ., Ηρόδ. κ.λπ.· το [[μέρος]] που πάσχει σε αιτ.· ἀλγ. [[ἧπαρ]], σε Αισχύλ.· τὸν [[δάκτυλον]], <i>τὰ ὄμματα</i>, σε Πλάτ.<br /><b class="num">2.</b> [[υφίσταμαι]] [[συμφορά]], σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">II.</b> [[νιώθω]] πόνο στην [[ψυχή]], θλίβομαι, ταράζομαι ή βασανίζομαι, <i>ἀλγεῖν ψυχήν</i>, <i>φρένα</i>, σε Ηρόδ., Ευρ. κ.λπ.· <i>ἀλγ. τινί</i>, [[λυπάμαι]] για [[κάτι]], σε Ηρόδ., Σοφ.· [[ἐπί]] τινι, στον ίδ.· [[διά]] τι, σε Ηρόδ.· [[περί]] τι ή <i>τινος</i>, σε Θουκ.· με γεν., σε Αισχύλ.· με αιτ., <i>ἀλγῶ μὲν ἔργα</i>, στον ίδ.· με μτχ., <i>ἤλγησ' ἀκούσας</i>, σε Ηρόδ.

{{elru

|elrutext='''ἀλγέω:''' <b class="num">1)</b> чувствовать боль, страдать: ἀλγήσας ὀδύνῃσι Hom. терзаемый страданиями; ἀ. τὴν ψυχήν Her. страдать душой; τὸν [[δάκτυλον]] ἀλγῶ Plat., Theocr. у меня болит палец;<br /><b class="num">2)</b> болеть, хворать: ἀ. διά τι Her. быть больным вследствие чего-л.; ἀ. τὰ ὄμματα Plat. страдать болезнью глаз;<br /><b class="num">3)</b> огорчаться; скорбеть: σιωπῇ ἀ. περί τινος Eur. молча страдать от чего-л.; ἄ. τι и τινος Her., Trag.: сокрушаться о ком(чем)-л.; ἀλγῶ κλύων Soph. мне неприятно слушать; ἀλγήσας τῷ ὀνείδεϊ Her. больно задетый оскорблением; ἀ. ἐπ᾽ ἐξειργασμένοις Soph. скорбеть о содеянном.