3,274,306
edits
σποδός: Difference between revisions
From LSJ
m
Text replacement - "E.''Supp.''" to "E.''Supp.''"
m (Text replacement - "''' ἡ<b class="num">1)" to "''' ἡ<br /><b class="num">1)") |
Tags: Mobile edit Mobile web edit |
||
| (51 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=spodos | |Transliteration C=spodos | ||
|Beta Code=spodo/s | |Beta Code=spodo/s | ||
|Definition=ἡ, < | |Definition=ἡ,<br><span class="bld">A</span> [[wood-ashes]], [[embers]], Od.9.375, ''h.Merc.''238: generally, [[ashes]], [[Herodotus|Hdt.]]2.140; <b class="b3">ἐπ' Ἰσμηνοῦ τε μαντεία σ.</b>, of the [[ash]]es of an [[altar]], [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Tyrannus|OT]]''21, cf. ''Ant.''1007, [[Herodotus|Hdt.]]4.35; σ. ἱερὰ ἡ ἐκ τοῦ βωμοῦ ''SIG''1171.18 (Lebena); of the [[dead]], [[Aeschylus|A.]]''[[Agamemnon|Ag.]]''435,443 (both lyr.), ''Ch.''687, S.''El.''758, etc.; <b class="b3">ἀμφὶ σποδὸν κάρᾳ κεχύμεθα</b>, in sign of [[mourning]], [[Euripides|E.]]''[[Supplices|Supp.]]''827 (lyr.), cf. 1160; σποδὸς δὲ τἄλλα, Περικλέης, Κόδρος, Κίμων Alex.25.12:—[[death]] by plunging into a room filled with ashes, αὐτήν μιν ῥῖψαι ἐς οἴκημα σποδοῦ πλέον [[Herodotus|Hdt.]]2.100; as a Persian [[punishment]] (cf. Val. Max.9.2.6), εἰς τὴν σποδὸν ἐμβάλλεται Ctes.''Fr.''29.48, cf. 51, al., [[LXX]] ''2 Ma.''13.5 sq.—There seems to be no difference in sense between [[σποδός]] and [[τέφρα]]: both occur in Trag., the latter alone in Att. Prose.<br><span class="bld">II</span> [[dust]], τῆς χαμᾶθεν σποδοῦ [[Herodotus|Hdt.]]4.172; [[μετρεῖν τὴν σποδόν]], of [[labour in vain]], Arr.''Epict.''3.26.17.<br><span class="bld">III</span> [[oxide]] of certain metals, [[σποδός Κυπρίη]] = [[copper oxide]], Hp.''Mul.''1.104; σποδὸς [[Ἰλλυριῶτις]] Id.''Ulc.''13; σποδὸς [[χρυσῖτις]] Id.''Mul.''1.103, cf. Dsc.5.75.<br><span class="bld">IV</span> metaph., <b class="b3">κυλίκων σποδός, πίθων σποδός</b>, of a [[bibulous]] [[old woman]], '[[soaker]]', '[[sponge]]', ''AP'' 6.291, 7.455 (Leon.).<br><span class="bld">V</span> [[lava]], Str.6.2.3. | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0923.png Seite 923]] ἡ (nach Orion von [[σβέννυμι]], eigtl. σβοδός, was nach erloschenem Feuer übrig bleibt?), | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0923.png Seite 923]] ἡ (nach Orion von [[σβέννυμι]], eigtl. σβοδός, was nach erloschenem Feuer übrig bleibt?), [[Asche]], bes. heiße, Glutasche, unter der noch Glut verborgen ist, τὸν μοχλὸν ὑπὸ σποδοῦ [[ἤλασα]] πολλῆς, Od. 9, 375; H. h. Merc. 238; die Asche des verbrannten Leichnams, Aesch. Ch. 676 u. öfter; Soph. El. 748. 1111; Asche auf dem Opferaltar, O. R. 21 Ant. 994; ἀμφὶ σποδὸν [[κάρα]] κεχύμεθα, zum Zeichen der Trauer, Aesch. Suppl. 826. 1159; νῆσον χῶσαι σποδῷ τε καὶ γῇ, Her. 2, 140; – ἐς σποδὸν ἐμβάλλειν war eine Todesstrafe bei den Persern, Ctesias 17. 50. 51; vgl. Her. 2, 100. – Auch [[Staub]], τῆς χαμάθεν σποδοῦ λαβόντες, Her. 4, 172; – σποδὸς κυλίκων, [[πίθων]], Antp. Sid. 59 Leon. Tar. 87 (VI, 291. VII, 455), von einer Alten, die Becher, Fässer ausleert. – Auch = [[σπόδιον]], Metallasche, Sp. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{bailly | ||
| | |btext=οῦ (ἡ) :<br /><b>I.</b> cendre, <i>particul.</i> :<br /><b>1</b> [[cendre des morts]];<br /><b>2</b> [[cendre d'un sacrifice]];<br /><b>II.</b> [[poussière]].<br />'''Étymologie:''' R. Σπεδ, répandre ; cf. R. Σπενδ, v. [[σπένδω]]. | ||
}} | |||
{{elnl | |||
|elnltext=σποδός -οῦ, ἡ as:; ἀμφὶ … σποδὸν κάρᾳ κεχύμεθα rondom op ons hoofd hebben we as gestrooid (als teken van rouw) Eur. Suppl. 827; specifiek van de asresten van een verbrand offerdier of gecremeerde dode. ἀντὶ … φωτῶν … σ. εἰς ἑκάστου δόμους ἀφικνεῖται in plaats van de mannen zelf arriveert in ieders huis zijn as Aeschl. Ag. 435. uitbr. stof; oxide (van metalen). overdr. van personen droogmaker, opzuiger, opslurper:. ἡ Βάκχου κυλίκων σποδός de droogmaker van de bekers van Bacchus (d.w.z. zuiplap) AP 6.291.1. | |||
}} | }} | ||
{{ | {{elru | ||
| | |elrutext='''σποδός:''' ἡ<br /><b class="num">1</b> [[неостывшая зола]], [[тлеющий пепел]] Hom., HH, Her.: μαντείη σ. Soph. вещий пепел (от сожженных на алтаре жертв); σποδὸν [[κάρα]] ἀμφιχεῖσθαι Eur. посыпать голову пеплом (в знак скорби); [[οἴκημα]] σποδοῦ [[πλέον]] Her. комната, наполненная пеплом (куда помещали приговоренных к смерти; вид мучительной казни в Египте и в Персии); ἐν σάκκῳ καὶ σποδῷ NT во вретище и пепле;<br /><b class="num">2</b> [[сожженные останки]], [[прах]] Aesch., Soph.;<br /><b class="num">3</b> [[пыль]], [[песок]], [[прах]] (τῆς [[χαμᾶθεν]] σποδοῦ [[λαβεῖν]] Her.);<br /><b class="num">4</b> шутл. пьянчуга: Βάκχου κυλίκων σ. Anth. осушающая один кубок вина за другим. | ||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
| Line 26: | Line 29: | ||
}} | }} | ||
{{Thayer | {{Thayer | ||
|txtha=σποδοῦ, ἡ, from | |txtha=σποδοῦ, ἡ, from Homer down, [[ashes]]: ἐν σάκκῳ καί σποδῷ [[κάθημαι]], to [[sit]] clothed in sackcloth and [[covered]] [[with]] [[ashes]] (exhibiting the tokens of [[grief]], cf. [[σάκκος]], b.): Luke 10:13. | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=ἡ, ΝΜΑ<br /><b>1.</b> μισοσβησμένη [[στάχτη]], καφτή [[στάχτη]] από ξύλα ή ξυλάνθρακες, [[χόβολη]] («τὸν μοχλὸν ὑπὸ | |mltxt=ἡ, ΝΜΑ<br /><b>1.</b> μισοσβησμένη [[στάχτη]], καφτή [[στάχτη]] από ξύλα ή ξυλάνθρακες, [[χόβολη]] («τὸν μοχλὸν ὑπὸ σποδοῦ [[ἤλασα]] πολλῆς», <b>Ομ. Οδ.</b>)<br /><b>2.</b> η [[στάχτη]] από καμμένο νεκρό (α. «διασκόρπισαν τη σποδό της στη [[θάλασσα]]» β. «ἀντὶ δὲ φωτῶν τεύχη καὶ σποδὸς εἰς ἑκάστου ἀφικνεῖται», <b>Αισχύλ.</b>)<br /><b>3.</b> υλικό από λεπτότατους κόκκους που εκτινάσσεται από τους ηφαιστειακούς κρατήρες [[κατά]] τις εκρήξεις, αποτελείται από πυριτικά σωματίδια τέφρας και μεταφέρεται από τον αέρα, αλλ. [[σήμερα]] ηφαιστειακή [[σποδός]] («ἡ μὲν οὖν σποδὸς λυπήσασα πρὸς καιρὸν εὐεργετεῖ τὴν χώραν χρόνους [[ὕστερον]]», <b>Στράβ.</b>)<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br /><b>1.</b> (γενικά) [[τέφρα]], [[στάχτη]] (α. «ἐγώ εἰμι γῆ καὶ [[σποδός]]», Νεκρ. Ακολ.<br />β. «ἐπ' Ἰσμηνοῦ τε μαντείᾳ σποδῷ», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>2.</b> [[σκόνη]], [[κονιορτός]] («τῆς χαμαῖθεν σποδοῦ λαβόντες», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[στάχτη]] σκορπισμένη στα μαλλιά ως [[ένδειξη]] πένθους («ἀμφὶ δὲ σποδὸν [[κάρα]] κεχύμεθα», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>2.</b> (στην Περσία) [[τρόπος]] θανάτωσης [[κατά]] τον οποίο έκλειναν τον κατάδικο σε [[δωμάτιο]] γεμάτο [[στάχτη]] εξαιτίας της οποίας δεν μπορούσε να φτάσει το [[φαγητό]] και το [[νερό]] που του άφηναν (α. «[[πύργος]] [[πεντήκοντα]] πηχῶν [[πλήρης]] σποδοῦ», ΠΔ<br />β. «[[οἴκημα]] σποδοῦ [[πλέον]]», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>3.</b> [[σκωρία]] μετάλλων («σποδὸς Κυπρίη», Ιπποκρ.)<br /><b>4.</b> <b>μτφ.</b> μέθυση [[γριά]], [[μπεκρού]] («ἡ Βάκχου κυλίκων [[σποδός]]», <b>Ανθ. Παλ.</b>)<br /><b>5.</b> <b>φρ.</b> «[[μετρώ]] τὴν σποδόν» — [[κάνω]] μάταιο κόπο <b>(Αρρ.)</b>.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Άγνωστης ετυμολ.]. | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''σποδός:''' ἡ,<br /><b class="num">I.</b> [[στάχτη]] από καμμένο [[ξύλο]], [[χόβολη]], και γενικά στάχτες, σε Ομήρ. Οδ., Ηρόδ., Αττ.· στάχτες από [[καύση]] νεκρού, σε Αισχύλ., Σοφ. κ.λπ.<br /><b class="num">II.</b> [[σκόνη]], κονιαρτός, σε Ηρόδ.<br /><b class="num">III.</b> μεταφ., <i>σποδὸς κυλίκων</i>, λέγεται για ηλικιωμένη [[γυναίκα]] που αρέσκεται στη [[μέθη]], «[[σφουγγάρι]]», σε Ανθ. | |lsmtext='''σποδός:''' ἡ,<br /><b class="num">I.</b> [[στάχτη]] από καμμένο [[ξύλο]], [[χόβολη]], και γενικά στάχτες, σε Ομήρ. Οδ., Ηρόδ., Αττ.· στάχτες από [[καύση]] νεκρού, σε Αισχύλ., Σοφ. κ.λπ.<br /><b class="num">II.</b> [[σκόνη]], κονιαρτός, σε Ηρόδ.<br /><b class="num">III.</b> μεταφ., <i>σποδὸς κυλίκων</i>, λέγεται για ηλικιωμένη [[γυναίκα]] που αρέσκεται στη [[μέθη]], «[[σφουγγάρι]]», σε Ανθ. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{ls | ||
| | |lstext='''σποδός''': ἡ, ἡμίσβεστος [[τέφρα]], «χόβολη», ἡ ἐκ ξύλου [[τέφρα]], Ὀδ. Ι. 375, Ὕμν. εἰς Ἑρμ. 238, Σοφ. Ἀντ. 1007· [[καθόλου]], [[τέφρα]], στάκτη, Ἡρόδ. 2. 140· ἐπ’ Ἰσμηνοῦ τε μαντείᾳ σποδῷ, ἐπὶ τῆς τέφρας τοῦ βωμοῦ, Σοφ. Ο. Τ. 21· ἐπὶ τῶν νεκρῶν, Αἰσχύλ. Ἀγ. 435, 443, Χο. 687, Σοφ. Ἠλ. 758, κτλ.· ἀμφὶ σποδὸν [[κάρα]] κεχύμεθα, εἰς ἔνδειξιν πένθους, Εὐρ. Ἱκέτ. 826, πρβλ. 1160· σποδὸς δὲ [[τἆλλα]] Περικλέης, Κόδρος, Κίμων Ἄλεξ. ἐν «Ἀσωτοδιδασκάλῳ» 1.12· - ἦτο Περσικὴ [[τιμωρία]] ἡ [[ἔγκλεισις]] τῶν καταδίκων εἰς [[δωμάτιον]] πλῆρες σποδοῦ μετὰ φαγητοῦ καὶ ποτοῦ, τὰ ὁποῖα [[ὅμως]] δὲν ἠδύναντο νὰ φθάσωσι, ῥίψαι εἰς [[οἴκημα]] σποδοῦ πλέον Ἡρόδ. 2.100, 7· εἰς τὴν σποδὸν ἐμβάλλεται Κτησ. Περσ. 18, § 48· πρβλ. ἐπὶ πᾶσιν Ἑβδ. (Β΄ Μακκ. ΙΓ΄, 5 κἑξ.), Val. Μάξ. 9. 2, 7, Ὀβιδ. Ιbis 317. - Φαίνεται ὅτι οὐδεμία διαφορὰ ἐννοίας ὑπάρχει μεταξὺ τῶν σποδὸς καὶ [[τέφρα]]· ἀμφότερα ἀπαντῶσι παρὰ τοῖς Τραγικ., τὸ δὲ δεύτερον μόνον παρὰ τοῖς κωμικ. καὶ τοῖς πεζογράφοις. ΙΙ. [[κόνις]], τῆς [[χαμᾶθεν]] σποδοῦ Ἡρόδ. 4. 172· μετρεῖν τὴν σποδόν, ἐπὶ ματαίου κόπου. Ἀρρ. Ἐπίκτ. 3. 26, 17. ΙΙΙ. τὸ [[ὀξείδιον]] μετάλλων τινῶν, σπ. Κυπρίη, [[ὀξείδιον]] τοῦ χαλκοῦ, σπ. Ἰλλυριῶτις, κτλ., Ἱππ. 877C, πρβλ. Διοσκ. 5.85. ΙV. μεταφορ., σπ. κυλίκων, [[πίθων]], ἐπὶ γυναικὸς εἰς πολυποσίαν δεδομένης, «μπεκροῦ», Ἀνθ. Π. 6. 291., 7. 455· οὕτω, διψὰς σποδιὴ 9. 549. | ||
}} | |||
{{etym | |||
|etymtx=Grammatical information: f.<br />Meaning: [[ash]], [[ember]], [[metal ashes]], [[dust]] (Ion. ι 375, trag. a. o.).<br />Compounds: Compp. <b class="b3">σποδο-ειδής</b> [[ash-coloured]] (Hp., Arist. a.o.), <b class="b3">ἔν-σποδος</b> <b class="b2">id.</b> (Dsc.; Strömberg Prefix Studies 128 a. 130).<br />Derivatives: 1. <b class="b3">σποδ-ιά</b>, Ion. <b class="b3">-ιή</b> f. [[heap of ashes]], [[ash]] (ε 488, Hp., E. Cyc. 615 [lyr.], Pl. Com., LXX, AP a. o.; Scheller Oxytonierung 67) with <b class="b3">-ιώδης</b> [[ash-coloured]] (Erot.), <b class="b3">-ιαῖος</b> [[id.]], [[gilvus]] (Gloss.), <b class="b3">-ιάς</b> f. [[wild plum]], [[Prunus insititia (?)]] (Thphr.). 2. <b class="b3">-ιον</b> n. [[metal ash]] (Poseidon., Dsc.) with <b class="b3">-ιακός</b> <b class="b2">made of σ.</b> (late medic.). 3. -(<b class="b3">ε)ιος</b> [[ashen]] (Semon. a. o.). 4. <b class="b3">-ώδης</b> [[ashlike]], of colour and taste (App., Gal.). 5. <b class="b3">-ίτης ἄρτος</b> [[bread baked in ashes]] (Hp., Diph.; Redard 91); also [[σποδεύς]] <b class="b2">id.</b> (s. on [[σπολάς]]). 6. Denominative verbs: a. <b class="b3">σποδ-όομαι</b> [[to become ashes]] (Hp., Lyc., AP), <b class="b3">συνεσποδωμένον συγκεκομ-μένον</b> H.; <b class="b3">-ώσασθαι</b> [[to bestrew with ashes]] (LXX); b. <b class="b3">-ίζω</b> [[to roast in the ashes]] (Pl., Ar.), intr. (also wit <b class="b3">ὑπο-</b>) [[to become ashen]] (Dsc.); c. [[σποδέω]], also with <b class="b3">κατα-</b>, <b class="b3">ἀπο-</b>, <b class="b3">δια-</b>, [[to crunch]], [[to smash]], [[to grind]], also sensu obsc., of food [[to consume]], [[to swallow]] (often Ar. a. o. com., A., E.), if prop. [[to become dust]]; cf. <b class="b3">κατα-σποδέω</b> [[to stretch down in the dust]] (A., Ar.); here also <b class="b3">σποδ-όρχης</b> m. [[eunuch]] (Eust.), s. E. Maass RhM 74, 432 ff.<br />Origin: PG [a word of Pre-Greek origin] (V)<br />Etymology: Unexplained. Improbable hypothesis by Grošelj Živa Ant. 1, 129. Older lit. in Bq. -- Furnée 154 convincingly connects [[ἄσβολος]] [[soot]], [[dust of coals]] and <b class="b3">*σπολός</b> in [[σπολεύς]] (but Frisk [[sub verbo|s.v.]] [[σπολάς]] takes this as wrong for <b class="b3">*σποδεύς</b>). The word then is Pre-Greek. | |||
}} | |||
{{mdlsj | |||
|mdlsjtxt=[[σποδός]],<br /><b class="num">I.</b> [[wood]]-[[ashes]], [[embers]], and [[generally]], [[ashes]], Od., Hdt., Attic: the [[ashes]] of the [[dead]], Aesch., Soph., etc.<br /><b class="num">II.</b> [[dust]], Hdt.<br /><b class="num">III.</b> metaph., σπ. κυλίκων, of a bibulous old [[woman]], "a [[sponge]], " Anth. | |||
}} | |||
{{FriskDe | |||
|ftr='''σποδός''': {spodós}<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': [[Asche]], [[Glutasche]], [[Metallasche]], [[Staub]] (ion. seit ι 375, Trag. u. a.).<br />'''Composita''': Kompp. [[σποδοειδής]] [[aschfarben]] (Hp., Arist. u.a.), [[ἔνσποδος]] ib. (Dsk.; Strömberg Prefix Studies 128 u. 130).<br />'''Derivative''': Davon 1. [[σποδιά]], ion. -ιή f. [[Aschenhaufen]], [[Asche]] (ε 488, Hp., E. ''Kyk''. 615 [lyr.], Pl. Kom., LXX, ''AP'' u. a.; Scheller Oxytonierung 67) mit -ιώδης [[aschfarben]] (Erot.), -ιαῖος ‘ds., gilvus' (Gloss.), -ιάς f. ‘Pflaumenschlehe, Prunus insititia (?)’ (Thphr.). 2. -ιον n. [[Metallasche]] (Poseidon., Dsk.) mit -ιακός ‘aus σ.’ (sp. Mediz.). 3. -(ε)ιος [[aschgrau]] (Semon. u. a.). 4. -ώδης [[aschig]], von Farbe und Geschmack (App., Gal.). 5. -ίτης [[ἄρτος]] [[in Asche gebackenes Brot]] (Hp., Diph.; Redard 91); auch σποδεύς ib. (s. zu [[σπολάς]]). 6. Denominative Verba: a. [[σποδόομαι]] [[in Asche verwandelt werden]] (Hp., Lyk., ''AP''), συνεσποδωμένον· συγκεκομμένον H.; -ώσασθαι [[mit Asche bestreuen]] (LXX); b. -ίζω [[in der Asche rösten]] (Pl., Ar.), intr. (auch mit ὑπο-) [[aschfarben werden]] (Dsk.); c. [[σποδέω]], auch mit κατα-, ἀπο-, δια-, [[zermalmen]], [[zerschlagen]], [[aufreiben]], auch sensu obsc., von Speisen [[verzehren]], [[verschlucken]] (oft Ar. u. a. Kom., vereinzelt A. u. E.), wenn eig. [[in Staub verwandeln]]; vgl. [[κατασποδέω]] [[in den Staub niederstrecken]] (A., Ar.); hierher noch [[σποδόρχης]] m. [[Eunuch]] (Eust.), s. E. Maass RhM 74, 432 ff.<br />'''Etymology''': Unerklärt. Unwahrscheinliche Hypothese von Grošelj Živa Ant. 1, 129. Ält. Lit. bei Bq.<br />'''Page''' 2,771 | |||
}} | |||
{{Chinese | |||
|sngr='''原文音譯'''：spodÒj 士坡多士<br />'''詞類次數'''：名詞（3）<br />'''原文字根'''：灰<br />'''字義溯源'''：灰^，木灰，燃屑，蒙灰<br />'''出現次數'''：總共（3）；太（1）；路（1）；來（1）<br />'''譯字彙編'''：<br />1） 蒙灰（2） 太11:21； 路10:13；<br />2） 灰（1） 來9:13 | |||
}} | }} | ||
{{ | {{WoodhouseReversedUncategorized | ||
| | |woodrun=[[ashes]], [[ashes of the dead]] | ||
}} | }} | ||
{{ | {{mantoulidis | ||
| | |mantxt=ἡ (=μισοσβησμένη στάχτη, χόβολη, στάχτη νεκροῦ). Ἄγνωστη ἡ [[ἐτυμολογία]] της.<br><b>Παράγωγα:</b> [[σποδιά]] (=[[σωρός]] στάχτης), [[σποδίζω]], [[σπόδιος]] (=[[σταχτερός]], [[ψαρός]]), [[σποδίτης]] (ἐνν. [[ἄρτος]] = ψωμί ψημένο πάνω σέ ζεστή στάχτη), [[σποδοειδής]], σποδοῦμαι (=κατακαίγομαι καί [[γίνομαι]] στάχτη). | ||
}} | }} | ||
