ῥάβδος: Difference between revisions

|lstext='''ῥάβδος''': ἡ, ὡς καὶ νῦν, κοινῶς «ῥαβδί», Λατ. virga, Ὅμηρ.· ἀλλ’ ἐλαφροτέρα τῆς βακτηρίας τῆς χρησίμου εἰς τὸ [[βάδισμα]], ἴδε Ξεν. Ἱππ. 11, 4, πρβλ. 8. 4· (ἀλλὰ = [[βακτηρία]], ἐν Εὐαγγ. κατὰ Ματθ. ι΄, 10, κ. ἀλλ.)· - [[ὡσαύτως]], ὁ [[νέος]] βλαστὸς δένδρων τινῶν, Θεοφρ. π. Φυτ. Ἱστ. 2. 1, 2, πρβλ. Schneid. Πίνακα εἰς Θεόφρ. - Ἰδιαίτεραι χρήσεις: 1) μαγικὴ [[ῥάβδος]], ὡς ἡ τῆς Κίρκης, Ὀδ. Κ. 238, 319, κτλ.· ἡ τῆς Ἀθηνᾶς δι’ ἧς αὕτη ἤγγισε τὸν Ὀδυσσέα [[ὅπως]] ἀποκαταστήσῃ τὴν νεανικὴν [[αὐτοῦ]] ὄψιν, χρυσείῃ ῥάβδῳ ἐπεμάσσατο Ὀδ. Π. 172· ἡ τοῦ Ἑρμοῦ [[ῥάβδος]], τῇ τ’ ἀνδρῶν ὄμματα θέλγει, ὧν ἐθέλει, τοὺς δ’ [[αὖτε]] καὶ ὑπνώοντας ἐγείρει Ἰλ. Ω. 343, Ὀδ. Ε. 47· ἡ τοῦ Ἅιδου, δι’ ἧς κυβερνᾷ τὰς σκιὰς τῶν νεκρῶν, Πινδ. Ο. 9. 51, πρβλ. Ὁρατ. ᾨδ. 1. 10, 18, καὶ 24. 16 (ἴδε [[ῥαβδίον]] Ι. 1)· [[ῥαβδίον]] μαντικὸν, Ἡροδ. 4. 67. 2) [[ῥάβδος]] ἢ κάλαμος [[ἁλιευτικός]], Ὀδ. Μ. 251· - [[ὡσαύτως]] [[κλαδίσκος]] ἀληλιμμένος δι’ ἰξοῦ πρὸς σύλληψινν μικρῶν πτηνῶν, «ἰξόβεργα», Ἀριστοφ. Ὄρν. 527. 3) τὸ [[ξύλον]] τοῦ ἀκοντίου, Ξεν. Κυν. 10, 3 καὶ 16. 4) [[ῥάβδος]] ὡς [[σημεῖον]] ἀξιώματος ὡς τὸ παρὰ τοῖς παλαιοτέροις [[σκῆπτρον]], Πινδ. Ο. 9, 50, Πλάτ. Ἀξ. 367Α· - ἀμφίβ. ἐν Αἰσχύλου Ἱκέτ. 248 ἀντὶ [[ῥαβδοῦχος]]. 5) ἡ [[ῥάβδος]] ἣν ἔφερεν ὁ [[ῥαψῳδός]]: ἐπὶ ῥάβδῳ μῦθον ὑφαίνεσθαι Καλλ. Ἀποσπ. 138, πρβλ. Παυσ. 9. 30, 3, καὶ ἴδε [[σκῆπτρον]]· [[ὅθεν]], κατὰ ῥάβδον ἐπέων, κατὰ τὸ [[μέτρον]] τῶν ποιημάτων [[αὐτοῦ]] (τοῦ Ὁμήρου), Πινδάρ. Ι. 4. 66, [[ἔνθα]] ἴδε Dissen. (3. 56), πρβλ. Göttling Προοίμ. εἰς Ἡσίοδ. σ. xiii. 6) [[ῥάβδος]] πρὸς σωφρονισμόν, ὡς κολαστήριον [[ὄργανον]] ῥ. κοσμοῦσα Πλάτ. Νόμ. 700C· [[μάστιξ]] ἢ ῥ., πρὸς ἱππασίαν [[χρήσιμος]], Ξεν. Ἱππ. 8. 4· ῥ. βοηλάτις, [[βούκεντρον]], Ἀνθ. Πλαν. 200· Μηδικαῖς ῥάβδοις ξαινομένους, δερομένους, μαστιγουμένους, Πλουτ. Ἀλέξ. 51, [[ἔνθα]] ἴδε σημ. Κοραῆ, πρβλ. Ἀνθ. Π. 11. 153· - παρὰ μεταγεν., αἱ ῥάβδοι, αἱ τῶν Ρωμαίων ῥαβδούχων fasces, Πλουτ. Ποπλ. 10, Λύκουλλ. 36· [[ἀνθύπατος]] πρὸς [[πέντε]] ῥάβδους Συλλ. Ἐπιγρ. 4033. 18., 4034. 11· πρβλ. [[ῥαβδονόμος]], [[ῥαβδοῦχος]]. 7) ποιμενικὴ [[ῥάβδος]], Ἑβδ. (Μιχ. Ζ΄, 14). 8) [[αὐτόθι]] (Ψαλμ. ΟΓ΄, 3), ῥ. κληρονομίας, φαίνεται ὅτι ὑπονοεῖ τὴν ῥάβδον ὡς [[μέτρον]] ἐκτάσεως. ΙΙ. [[ταινία]], χρυσείῃς ῥάβδοισι διηνεκέσιν περὶ κύκλον, κατὰ τὸν Σχολιαστ. «τοῖς κανόσιν, οἷς εἴχοντο αἱ ἀσπίδες», Ἰλ. Μ. 197· ἔμφασίς τις ἐν τῷ ἀέρι ἐξ ἀνακλάσεως τῶν ἀκτίνων τοῦ ἡλίου, Ἀριστ. Μετεωρ 3. 2, 6, 3. 6, 3, π. Κόσμ. 4. 22, Θεοφράστ. Σημ. Ὑδάτ. 1, 11 [[σειρά]], [[ῥάβδωσις]] ἐπὶ τοῦ δέρματος ζῴων, διαποίκιλα ῥάβδοις Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 4. 1, 25, πρβλ. Κλέαρχ. παρ’ Ἀθην. 332C· ἐπὶ ὑφασμάτων, [[Πολυδ]]. Η΄, 53· πρβλ. [[ῥαβδωτός]]· ἡ [[ῥάβδωσις]] κίονος, πρβλ. [[ῥάβδωσις]]· ἐπὶ ὀρυκτῶν, [[φλέψ]], Θεοφρ π. Φυτ. Αἰτ. 4. 12, β, κτλ. ΙΙΙ. παρὰ τοῖς γραμμ., 1) [[γραμμή]], [[στίχος]], Σχόλ. εἰς Πίνδ. Ι. 3. 63. 2) κριτικόν τι [[σημεῖον]], ὡς τὸ [[ὀβελός]], Ἡσύχ. (κατ’ ἔννοιαν προσεγγίζει πρὸς τὸ ῥάπις, [[ῥόπαλον]]· ἀλλ’ ἴδε Κουρτ. Gr. Et. ἀρ. 513). - Καθ’ Ἡσύχ.: «ῥάβδοι· καὶ τὸ σύνηθες καὶ ἡ [[διάφυσις]] τῆς γῆς, [[ὡσεὶ]] φλέβες. καὶ ὀβελοὶ δὲ οἱ παρατιθέμενοι τοῖς Ὁμήρου στίχοις καὶ οἱ τῶν φοινίκων κλῶνες».