μαραίνω: Difference between revisions

|Definition=<span class="bld">A</span> fut. μᾰρᾰνῶ Orph.''Fr.''262, ''Epigr.Gr.''854 (Delos): aor.1 ἐμάρᾱνα ''h.Merc.''140, [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Tyrannus|OT]]''1328, etc.:—Med., aor. ἐμᾰρηνάμην (v. infr.):—Pass., fut. μᾰρανθήσομαι ''Ep.Jac.''1.11, Gal.7.691: aor. ἐμᾰράνθην Il.9.212, Lyc.1231, etc.: pf. μεμάρασμαι Dsc.1.99, Luc.''Anach.'' 25, [[μεμάραμαι]] (leg. -αμμ-) [[varia lectio|v.l.]] in Dsc. [[l.c.]], Plu.''Pomp.''31: 3sg. plpf. μεμάραντο Q.S.9.371:—[[quench]] fire, [[ἀνθρακιήν]] ''h.Merc.''l.c.:—Pass., [[die away]], [[go slowly out]], of fire, <b class="b3">φλὸξ ἐμαράνθη</b> Il.l.c.; πυρκαϊὴ ἐμαραίνετο 23.228, cf. ''AP''5.4 (Stat. Flacc.): distinguished from [[σβέννυσθαι]] as that which goes out of itself, Arist.''Cael.''305a11; of rays of light, Arat.862.<br><span class="bld">II</span> later, in various senses, <b class="b3">ὄψεις μ.</b> [[quench]] the orbs of sight, S.l.c.; esp. [[waste]], [[wither]], [νόσος] μαραίνει με [[Aeschylus|A.]]''[[Prometheus Vinctus|Pr.]]''597 (lyr.); γῆρας ἁμὲ μαραῖνον ταριχεύει Sophr.54; κάλλος ἢ χρόνος ἀνάλωσεν ἢ νόσος ἐμάρανε Isoc.1.6; μάραινε [αὐτὸν] διώγμασι A.''Eu.''139; πίνος πλευρὰν μ. [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Coloneus|OC]]''1260; πάνθ' ὁ μέγας χρόνος μ. Id.''Aj.''714 (lyr.), Philem.240; ἀδικία φθείρει [τὴν ψυχὴν] καὶ μ. [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 609d:—Med., νέους ἐμαρήνατο δαίμων ''IG''5(1).1355 (Abia):—Pass., [[waste away]], [[καμάτοισι]] ([[varia lectio|v.l.]] [[ὑπὸ νούσοις]]) Emp.[156.3]; νόσῳ [[Euripides|E.]]''[[Alcestis|Alc.]]''203; τὸ σῶμα οὐκ ἐμαραίνετο Th.2.49, cf. [[Plato|Pl.]]''[[Politicus|Plt.]]'' 270e; but also of a tumour, [[disappear]], Hp.''Epid.''7.84; <b class="b3">αἷμα… μαραίνεται χερός</b> blood [[dies away from]] my hand, A.''Eu.''280; of a river, [[dry up]], [[Herodotus|Hdt.]]2.24; μ. ἡ κίνησις Arist. ''Pr.''901a26; of a musical sound, [[die away]], ib.921b15; τὸ νοεῖν μ. Id.''de An.''408b24; of winds and waves, [[abate]], Plu.''Pyrrh.''15, ''Mar.''37; of wine, [[lose its strength]], Id.2.692d; κῦδος μαρανθέν Lyc.1231, cf. 1127; <b class="b3">μ. ἀκμή, δύναμις</b>, Plu.''Fab.''2, ''Caes.''3; τῶν ἐπιθυμιῶν καὶ ὀργῶν μεμαρασμένων Porph.''Abst.''3.26. (Perh. cf. Lat. [[morbus]]; signf. ''ΙΙ'' may be the earlier in origin.)

|btext=<i>f.</i> μαρανῶ, <i>ao.</i> [[ἐμάρανα]], <i>pf. inus. ; Pass. ao.</i> ἐμαράνθην, <i>pf.</i> μεμάραμμαι <i>ou</i> μεμάρασμαι;<br />consumer, détruire ; <i>Pass.</i> se consumer ; se flétrir.<br />'''Étymologie:''' R. Mαρ, se consumer, se flétrir ; cf. <i>lat.</i> [[morior]], [[marceo]].

|mltxt=(AM [[μαραίνω]])<br /><b>1.</b> [[κάνω]] ένα [[φυτό]] να χάσει τη θαλερότητα του, [[συντελώ]] στο να ξεραθεί ένα [[φυτό]] (α. «ο [[ήλιος]] μάς μάρανε τα λουλούδια» β. «ἐπὶ ἀνθέων τών μαραινομένων», Ερμογ.)<br /><b>2.</b> <b>μτφ.</b> [[κάνω]] κάποιον ή [[κάτι]] να χάσει τη [[ζωτικότητα]] και τη [[φρεσκάδα]] του, [[φθείρω]], [[μαραζώνω]] (α. «[[πάντα]] μαραίνει ὁ [[θάνατος]]», Διήγ. Αχιλλ.<br />β. «[[κάλλος]] μὲν γὰρ ἤ [[χρόνος]] ἀνήλωσεν ἢ [[νόσος]] ἐμάρανε», Ισοκρ.<br />γ. «φθίνει γὰρ καὶ μαραίνεται νόσῳ», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[σβήνω]], [[κάνω]] να σβήσει [[κάτι]] που καίει (α. «ἀνθρακιήν δ' ἐμάρανε», Ύμν. Ερμ. β. «ἀτὰρ [[ἐπεὶ]] κατὰ πῡρ ἐκάη καὶ φλὸξ ἐμαράνθη», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>2.</b> <b>παθ.</b> <i>μαραίνομαι</i><br />α) [[εξασθενώ]], ελαττώνομαι, [[σβήνω]], εξαφανίζομαι<br />β) (για ποταμό) αποξηραίνομαι, ξεραίνομαι, [[στεγνώνω]]<br />γ) (για ανέμους και κύματα) [[κοπάζω]], [[ησυχάζω]], [[καταπαύω]]<br />δ) (για [[κρασί]]) [[χάνω]] τη δύναμή μου.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Το ρ. [[μαραίνω]] ανάγεται πιθ. στη συνεσταλμένη [[βαθμίδα]] <i>mr</i>- της ΙΕ ρίζας <i>mer</i>- «[[πεθαίνω]]» ([[πρβλ]]. λατ. <i>morior</i> και λ. [[βροτός]]). Κατ' [[άλλη]] [[άποψη]], το ρ. έχει το ίδιο θ. με το ρ. [[μάρναμαι]], ενώ ο ενεστ. [[μαραίνω]] έχει σχηματιστεί [[κατά]] τα [[κηραίνω]], [[ἰαίνω]]. Η [[σύνδεση]] αυτή όμως προσκρούει σε σημασιολογικές δυσχέρειες, [[καθώς]] το ρ. [[μάρναμαι]] «[[πολεμώ]], [[μάχομαι]]» δεν έχει [[καμιά]] σημασιολογική [[συγγένεια]] με τις έννοιες του θανάτου και του μαρασμού του [[μαραίνω]]. Στον Όμηρο ο τ. <i>μαραίνομαι</i> λεγόταν για πεθαμένο από πνιγμό. Αργότερα το ρ. χρησιμοποιήθηκε με τη γενική σημ. του «φθείρομαι, [[φθίνω]]».<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[μάρανση]], [[μαρασμός]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[μαραντικός]]<br /><b>μσν.</b><br />[[μαρανίσκομαι]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[μάραμα]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> (Α' συνθετικό) <b>αρχ.</b> [[μαραίπους]]. (Β' συνθετικό) [[απομαραίνω]], [[καταμαραίνω]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[εκμαραίνω]], [[προμαραίνω]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[ψυχομαραίνω]]].

|lsmtext='''μᾰραίνω:''' μέλ. <i>μᾰρᾰνῶ</i>, αόρ. αʹ <i>ἐμάρᾱνα</i>· Παθ., μέλ. <i>μαρανθήσομαι</i>, αόρ. αʹ <i>ἐμαράνθην</i>, παρακ. <i>μεμάρασμαι</i> ή <i>-αμμαι</i>·<br /><b class="num">I.</b> [[σβήνω]] ή [[κατευνάζω]] [[πυρκαγιά]], σε Ομηρ. Ύμν. — Παθ., [[σβήνω]] [[σιγά]] [[σιγά]], [[εξασθενίζω]], λέγεται για [[πυρκαγιά]].<br /><b class="num">II.</b> μεταφ., ὄψεις [[μαραίνω]], εξασθενεί η όραση των ματιών, σε Σοφ.· [[νόσος]] μαραίνει με, η [[ασθένεια]] με καταβάλλει, με εξασθενίζει, σε Αισχύλ.· λέγεται για χρόνο, πάντα [[χρόνος]] μαραίνει, σε Σοφ. — Παθ., [[εξασθενίζω]], κάμπτομαι, [[παρακμάζω]], [[πέφτω]] σε μαρασμό, σε Ευρ., Θουκ.· [[αἷμα]] μαραίνεται [[χερός]], σβήνει το [[αίμα]] από το [[χέρι]] μου, σε Αισχύλ.· λέγεται για [[ποτάμι]], αποξηραίνομαι, σε Ηρόδ.

|mdlsjtxt=<b class="num">I.</b> to put out or [[quench]] [[fire]], Hhymn.:—Pass. to die [[away]], go [[slowly]] out, of [[fire]], Il.<br /><b class="num">II.</b> metaph., ὄψεις μ. to [[quench]] the [[orbs]] of [[sight]], Soph.; [[νόσος]] μαραίνει με makes me [[waste]] [[away]], wears me out, Aesch.; of [[time]], πάντα [[χρόνος]] μαραίνει Soph.: —Pass. to die [[away]], [[waste]] [[away]], [[decay]], [[wither]], Eur., Thuc.; [[αἷμα]] μαραίνεται [[χερός]] [[blood]] [[dies]] [[away]] from my [[hand]], Aesch.; of a [[river]], to dry up, Hdt.

|ftr='''μαραίνω''': (seit Il.),<br />{maraínō}<br />'''Forms''': Aor. μαρᾶναι (seit ''h''. ''Merc''.; Zumbach Neuerungen 57), Pass. μαρανθῆναι (seit Il.), Perf. Med. μεμάρα(σ)μαι und Fut. μαρανῶ (spät),<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': [[auslöschen]], [[vernichten]], [[aufreiben]], Med.-Pass. [[erlöschen]], [[dahinschwinden]], [[abzehren]].<br />'''Composita''': auch mit ἀπο-, κατα-, προ-, ἐκ-,<br />'''Derivative''': Davon [[μάρανσις]] [[das Auslöschen]], [[Dahinschwinden]] (Arist. usw.; Holt Les noms d'action en -σις 136 A. 1 m. Lit.), [[μαρασμός]] [[das Hinschwinden]] mit [[μαρασμώδης]] (Mediz.); [[μαραντικός]] [[dahinschwindend]], [[abgezehrt]] (Phryn., Sch.).<br />'''Etymology''': Die obigen Formen, einschließlich die nominalen Ableitungen, bilden ein durch Analogie ausgebautes System, das eine ältere Reihe primärer Bildungen abgelöst hat. Als Muster dienten sinnverwandte Denominativa wie [[κηραίνω]] [[beschädigen]], [[verderben]] oder ein Oppositum wie [[ἰαίνω]], ἰᾶναι [[erquicken]], hinter dem ein altes primäres Nasalpräsens vermutet werden kann (vgl. s. v.). Auch für [[μαραίνω]] kommt als Vorgänger ein Nasalpräsens in Betracht; s. [[μάρναμαι]] mit weiteren Anknüpfungen; dazu Schwyzer 693 und Fraenkel Denom. 23. — Ein ngr. Ausläufer ist μαραγγιάζω [[verblühen]], [[vergehen]] (Hatzidakis Ἀθ. 43, 186f.).<br />'''Page''' 2,174

|sngr='''原文音譯'''：mara⋯nw 馬來挪<br />'''詞類次數'''：動詞（1）<br />'''原文字根'''：衰殘 相當於： （[[כָּבָה]]&#x200E;）  （[[סוּר]]&#x200E; / [[סָר]]&#x200E; / [[שׂוּר]]&#x200E;）<br />'''字義溯源'''：消滅*，衰殘，消退<br />'''同源字'''：1） （[[ἀμαράντινος]]）不朽的 2） （[[ἀμάραντος]]）不衰殘的 3） （[[μαραίνω]]）消滅<br />'''出現次數'''：總共（1）；雅（1）<br />'''譯字彙編'''：<br />1） 衰殘（1） 雅1:11