τόκος: Difference between revisions

|lstext='''τόκος''': ὁ, (√ΤΕΚ, [[τίκτω]]) τὸ τίκτειν, [[τοκετός]], [[γέννα]] ἐπὶ γυναικῶν, Ἰλ. Τ. 119, Ὕμν. εἰς Δήμ. 101· ἐπὶ ζῴων, Ἰλ. Ρ. 5· πλὴν [[ὅταν]] τ. παρῇ Σοφοκλ. Ἀποσπ. 424· ἀπὸ τόκου, εὐθὺς μετὰ τὸν τοκετόν, Ξεν. Λακ. 15, 5· ποιεῖσθαι τοὺς τ. Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 5. 8, 8, κλπ.· ἐν τῷ πληθ., τόκοισί τ’ ἀγόνοις γυναικῶν Σοφ. Ο. Τ. 26, πρβλ. 173, Εὐρ., κλπ. β) ὁ [[χρόνος]] τοῦ τοκετοῦ, ὁ τ. τῆς γυναικὸς Ἡρόδ. 1. 111· τῶν μὲν [[ἐνιαύσιος]] ὁ τ. Ἀριστ. π. Ζ. Γεν. 4. 10. 4. ΙΙ. τὸ τεχθέν, τὸ [[τέκνον]], [[υἱός]], πάντων Ἀργείων ἐρέων γενεήν τε τόκον τε Ἰλ. Η. 128, πρβλ. Ο. 141· ἐπὶ ἀετοῦ, ἐλθὼν ἐξ ὄρεος, ὅθι οἱ γενεή τε [[τόκος]] τε Ὀδ. Ο. 175, πρβλ. Εὐρ. Κύκλ. 162· Οἰδίπου [[τόκος]], υἱὸς [[αὐτοῦ]], Αἰσχύλ. Θήβ. 372, πρβλ. 407, κλπ.· - τὰ τῶν ἰχθύων νεόττια, Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστορ. 5. 9, 4· - γέννημα, τὸ παραγόμενον τῇ ἐνεργείᾳ τινός, Ἡλίου Πλούτ. 2. 433E· [ἡ γῆ] τόκους δίδωσιν Φιλήμ. ἐν Ἀδήλ. 51c, πρβλ. 4. 10. 2) μεταφορ., ὡς καὶ νῦν, τὸ [[κέρδος]] [[ὅπερ]] φέρουσι τὰ δανεισθέντα χρήματα, κοινῶς «διάφορο», Λατ. usura, (ὡς ὁ Σαιξπῆρος λέγει περὶ τῶν τοκιστῶν ὅτι ‘take a bread of barren metal’, [[κάμνω]] νὰ γεννήσῃ ἄγονον [[μέταλλον]], πρβλ. Σοφοκλ. Ἀποσπ. 424, Πλάτ. Πολ. 555E, Ἀριστ. Πολιτικ. 1. 10, 5)· [[τόκος]] ὀνάτωρ Πινδ. Ο. 11 (10). 12· ἐν τῷ ἑνικῷ καὶ πληθ., Ἀριστοφ. Νεφ. 18, 20, 34, κλπ.· τόκους ἀποδοῦναι [[αὐτόθι]] 739, κλπ.· κομίζεσθαι Πλάτ. ἔνθ’ ἀνωτ.· λαμβάνειν ἀπό τινος Ἰσαῖ. 72. 45 ἀπολαμβάνειν Λυσί. 148. 16· ἐπὶ τόκῳ δανείζειν Πλάτ. Νόμ. 742C· ἐπὶ τόκῳ ἢ τόκον δανείζεσθαι Δημ. 13. 20., 1212. 1· ὀφείλειν ἐπὶ τόκῳ Ἰσοκρ. 359D· τόκοι τόκων, [[σύνθετος]] [[τόκος]], Ἀριστοφ. Νεφ. 1140· τῶν τόκων ἔχων τόκους Μένανδρ. ἐν Ἀδήλ. 168· πρβλ. [[ἐπίτοκος]] ΙΙ, [[ἐπίτριτος]] 4· καὶ περὶ τοῦ ὅλου ζητήματος τοῦ τόκου παρ’ Ἕλλησιν ἴδε Böckh. P. E. 1. 164 κἑξ.· - ὁ Ἀριστοφ. παίζει ἐπὶ τῆς διπλῆς σημασίας τῆς λέξ. ἐν Θεσμ. 843 κἑξ. 3) ἐπὶ τῶν καρπῶν καὶ γεννημάτων τῆς γῆς, Ξεν. Κύρ. 8. 3, 38 οἱ δ’ εἰς [[γῆρας]] ἀναβολὰς ποιούμενοι, οὗτοι προσαποτίνουσι τοῦ χρόνου τόκους Μένανδρος ἐν «Θησαυρῷ» 1. 8. - Ἴδε Κόντου Γραμματικὰ ἐν Ἀθηνᾶς τόμ. Α΄, σ. 533, 537.