δῶμα: Difference between revisions

|dgtxt=-ματος, τό<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[casa]], [[vivienda]] πατρώϊον ἵκετο δ. <i>Il</i>.21.44, τὸ δὲ [[δῶμα]] περιτρέχει la casa gira a mi alrededor</i> Thgn.505, λύχνα καίουσι ... περὶ τὰ δώματα κύκλῳ Hdt.2.62, ἔστι τί μοι κατὰ [[δῶμα]] νεώτερον Theoc.24.40<br /><b class="num">•</b>tb. ref. al [[palacio]] ὑπὸ δ' ἴαχε δῶμ' ὑμεναίῳ en las bodas de Helena y Menelao, Theoc.18.8, Ἑλένη μετεκίαθε δώματος αὐλήν Colluth.255<br /><b class="num">•</b>frec. plu. poét. y entendido como edificio de varias partes μολπὴ δ' ἀμφὶς ἔχει δώματα y el bullicio festivo llena la casa</i> Xenoph.1.12<br /><b class="num">•</b>esp. en el sent. [[palacio]] μνηστῆρες δ' ἐς δώματ' ἴσαν θείου Ὀδυσῆος <i>Od</i>.2.259, δωμάτων κύων A.<i>A</i>.607, πρὸς δὲ δώματα χωρῶμεν S.<i>Tr</i>.332, βᾶσα δωμάτων ἔσω E.<i>Or</i>.301, τίς τῶνδ' ... δωμάτων ἔχει κράτος; E.<i>Hel</i>.68, parod. cóm. en Ar.<i>Th</i>.871, cf. <i>Ach</i>.479, <i>Nu</i>.1159, Colluth.236, τῶν δὲ ἡρωικῶν οἴκων τοὺς μείζονας Ὅμηρος μέγαρα καλεῖ καὶ δώματα Ath.193c<br /><b class="num">•</b>de dioses [[morada]], [[mansión]] Ὀλύμπια δώματ' ἔχοντες ἀθάνατοι <i>Il</i>.2.13, cf. Orác. en Hdt.1.65, Hermipp.63, δώματ' ἐπουράνια <i>IG</i> 9(1).882.10 (Corcira II/III d.C.), δώματ' ἐς αἰγιόχοιο [[Διός]] <i>Il</i>.1.222, cf. 5.907, κλυτὰ δώματα βένθεσι λίμνης de Posidón <i>Il</i>.13.21, ref. los infiernos δῶμ' Ἀΐδαο <i>Od</i>.12.21, Thgn.1014, ὦ δῶμ' Ἀΐδου καὶ Περσεφόνης S.<i>El</i>.110, cf. B.5.59, Thgn.924, <i>IMEG</i> 35.24 (ptol.), <i>SEG</i> 28.541.20 (Macedonia, heleníst.), Πλούτωνος δ. E.<i>HF</i> 808, cf. <i>IG</i> 2².5426.10 (II/III d.C.), δώματα Νυκτός Parm.B 1.9, cf. <i>GVI</i> 1159.1 (Notion I d.C.), ref. los montes Νύμφαι ἀκοσμήτοις ἐνὶ δώμασι ναιετάουσαι <i>IGPA</i> 26.1 (IV d.C.), ref. templos πρόσειμι [[δῶμα]] καὶ [[βρέτας]] τὸ σὸν θεά A.<i>Eu</i>.242, Φοίβου δώματα S.<i>OT</i> 71, cf. Pi.<i>P</i>.4.53, tb. de héroes δ. Καδμεῖον la morada cadmea</i>, e.e., Tebas, S.<i>OT</i> 29<br /><b class="num">•</b>δώματα ναίειν [[habitar]] θεὰ δ' ἐν δώματα ναίει <i>Od</i>.1.51, cf. 24.150, 304, Ζεὺς ... ὃς ὑπέρτατα δώματα ναίει Hes.<i>Op</i>.8, cf. Antisth.Paph. en <i>ZPE</i> 8.184<br /><b class="num">•</b>fig. de una tumba λαΐνεον ... δ. ... τεῦξεν <i>MAMA</i> 1.393.6 (Frigia).<br /><b class="num">2</b> [[estancia principal de una casa]] θάλαμον καὶ δ. καὶ αὐλήν <i>Il</i>.6.316, cf. 1.600, <i>Od</i>.17.329<br /><b class="num">•</b>[[aposento]] φίλας ἐς δῶμ' ἀλόχοιο Theoc.17.29.<br /><b class="num">3</b> [[terraza]] superior de la casa, [[azotea]] ἐὰν δὲ οἰκοδομήσῃς οἰκίαν καινήν, καὶ ποιήσεις στεφάνην τῷ δώματί σου LXX <i>De</i>.22.8, ἀναπηδήσαντος δέ μου [[ἄνω]] ἐπὶ τοῦ δώματος <i>PLond</i>.2009.14 (III a.C.), cf. Babr.5.5, ἐπὶ τοῦ δώματος καθεζόμενος I.<i>AI</i> 6.49, utilizada como almacén <i>PTeb</i>.793.6.5 (II a.C.), κηρύξατε ἐπὶ τῶν δωμάτων pregonad en las azoteas</i>, e.e., predicad públicamente</i>, <i>Eu.Matt</i>.10.27, 24.17, <i>Eu.Luc</i>.12.3, ἀπὸ τοῦ δώματος τῆς ... οἰκίας παρακύψαι <i>POxy</i>.475.22 (II d.C.), cf. <i>PSI</i> 909.14 (I d.C.), <i>PSI XX Congr</i>.16.7 (IV d.C.), Iul.Ascal.30.1, 32.1.<br /><b class="num">II</b> uso meton. [[casa como conjunto de los que en ella viven]], [[familia]] δωμάτων γὰρ εἱλόμαν ἀνατροπάς A.<i>Eu</i>.354, cf. <i>A</i>.1468, τὰ Λαβδάκεια ... δώματα S.<i>OT</i> 1226, ὀγκούμεθα ... πλουσίοισιν δώμασι E.<i>Hec</i>.624.<br /><br /><b class="num">• Etimología:</b> Dud. si forma alargada de *<i>dom</i>-, cf. [[δόμος]], [[δεσπότης]] o refección de δῶ (q.u.) c. el suf. -μα.