ἕρκος: Difference between revisions

|Definition=εος, τό,<br><span class="bld">A</span> [[fence]], [[enclosure]] (πᾶν ὅσον ἂν ἕνεκα κωλύσεως εἴργῃ τι περιέχον Pl.''Sph.''220b) round gardens and vineyards, Od.7.113, Il. 5.90, 18.564; esp. round the court-yards of houses, Od.21.238 (pl.), al.; ὑπὲρ ἕρκος [[ὑπερθορεῖν]] Sol.4.29, [[Herodotus|Hdt.]]6.134: pl., [[Sophocles|S.]]''[[Ajax|Aj.]]''1274; also, the place [[enclose]]d, [[courtyard]], στὰς μέσῳ ἕρκεϊ Il.16.231, cf. Od.8.57 (pl.), etc.; <b class="b3">Κίσσιον ἕρκος</b>, i.e. [[Susa]], [[Aeschylus|A.]]''[[The Persians|Pers.]]''17(anap.); <b class="b3">ποῖον γαίας ἕρκος</b>; [[what]] [[city]]? E.''Heracl.''441; <b class="b3">ἕρκος ἱερόν</b> = [[sacred]] [[enclosure]], S.''Tr.''607; [[shell]] of the [[pinna]], Plu.2.980b.<br><span class="bld">2</span> [[wall for defence]], ἕρκεϊ χαλκείῳ Il.15.567; ἕρκος..ἐκ ναυηγίων περιεβάλοντο [[Herodotus|Hdt.]]7.191, cf. 9.99.<br><span class="bld">3</span> [[periphrasis]], <b class="b3">ἕρκος ὀδόντων</b> the [[fence]] (consisting) of the [[teeth]], mostly in phrase, [[ποῖόν σε ἔπος φύγεν ἕρκος ὀδόντων]]; = what a [[word]] has escaped the [[barrier]] of your [[teeth]] Il.4.350, cf. Sol.27.1; ἀμείψεται ἕρκος ὀδόντων Il.9.409, Od.10.328; <b class="b3">κάρχαρον ἕρκος</b>, without ὀδόντων, Opp.''H.''1.506; <b class="b3">ἀγγέων ἕρκεσι</b>, = [[ἄγγεσι]], Pi.''N.''10.36; <b class="b3">μέλαν ἕρκος ἅλμας</b>, i.e. the [[sea]], Id.''Dith. Oxy.''1.16, cf. ''P.''2.80 (= [[ἐπιφάνεια]], Sch.); <b class="b3">σφραγῖδος ἕρκος</b>, i.e. a [[seal]], S.''Tr.''615.<br><span class="bld">4</span> metaph., [[defence]], <b class="b3">ἕρκος ἀκόντων</b>, of a [[shield]], a [[defence]] [[against]] [[javelin]]s, Il.15.646; ἕρκος βελέων 5.316; <b class="b3">ἕρκος ἰωχμοῖο</b>, of the [[lion]]'s [[skin]], Theoc.25.279; ἕρκεσιν εἴργειν [[κῦμα]] θαλάσσας A. ''Pers.''89 (lyr.).<br><span class="bld">b</span> of persons, <b class="b3">ἕρκος Ἀχαιῶν</b>, of [[Ajax]], Il.3.229; of [[Achilles]], Pi.''Pae.''6.85; of soldiers, <b class="b3">ἕρκος πολέμοιο</b> = a [[defence against]] [[war]], Il.4.299; of [[Achilles]], ἕρκος Ἀχαιοῖσιν..πολέμοιο 1.284; of [[Clytaemnestra]], γαίας μονόφρουρον ἕρκος A.''Ag.''257(lyr.): abs., Pi.''P.''5.113, etc.<br><span class="bld">5</span> a [[net]], [[toil]]s, for [[bird]]s, Od.22.469: mostly in plural, σπίζ' ὅπως ἐν ἕρκεσιν [[Sophocles|S.]]''[[Fragments|Fr.]]''431, cf. [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Birds|Av.]]''528(anap.), Pherecr.209, [[Aristotle|Arist.]]''[[Historia Animalium|HA]]''617b24; for deer, Pi.''N.''3.51; [[coil]]s of a [[lasso]], [[Herodotus|Hdt.]]7.85: metaph., τῆς Δίκης ἐν ἕρκεσιν A.''Ag.''1611, cf. [[Sophocles|S.]]''[[Ajax|Aj.]]''60, E.''Med.''986(lyr.); λέκτρων ἔχεσθαι φιλτάτοις ἐν ἕρκεσι Id.''Ba.''958, cf. ''Hymn.Is.''158; <b class="b3">χρυσοδέτοις ἕρκεσιν..γυναικῶν</b>, of [[Eriphyle]]'s [[necklace]], S.''El.''838(lyr.).

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1031.png Seite 1031]] τό ([[ἔργω]], [[εἴργω]]), 1) [[Einschluß]], [[Einfriedigung]], [[Umhägung]], [[Zaun]], [[πᾶν]], ὅσον ἂν [[ἕνεκα]] κωλύσεως εἴργῃ τι περιέχον [[ἕρκος]] εἰκὸς ὀνομάζειν Plat. Soph. 220 c; so bei Hom. Zaun um einen Garten, Od. 7, 112, ἀλωάων Il. 5, 89; ἀλωῆς H. h. M, rc. 188; Mosch. 4, 3; um den Hof der Wohnung, Od. 21, 238; übh. der Hof, Gehöft, λίπε δ' ἕρκεά τε μέγαρόν τε Od. 16, 341; πλῆντο δ' ἄρ' αἴθουσαί τε καὶ ἕρκεα καὶ δόμοι ἀνδρῶι 8, 57; ἐν ἀγγέων ἕρκεσιν παμποικίλοις Pind. N. 10, 36; oft bei Hom. [[ἕρκος]] ὀδόντων, bes. in der Vrbdg ποῖόν σε [[ἔπος]] φύγεν [[ἕρκος]] ὀδόντων, welch ein Wort entfloh dir über die Umzäunung der Zähne, entfuhr dir; ἐπεὶ ἄρ κεν (ψυχὴ) ἀμείψεται [[ἕρκος]] ὀδ. Il. 9, 409; καὶ πρῶτον ([[φάρμακον]]) ἀμείψεται [[ἕρκος]] ὀδ. Od. 10, 328; nicht an die Lippen zu denken, sondern an die Zähne selbst, die sehr natürlich als eine Pfahlreihe, eine Art Umhägung der Zunge angesehen werden können; so sagt Solon. frg. 1 [[παῖς]] [[ἕρκος]] ὀδόντων φύσας; Nic. Th. 548 τὸ μὲν ἕρκεϊ θρύψεν ὀδόντων θηλάζων; Opp. Hal. 1, 506 γένυές τε καὶ ἔνδοθε κάρχαρον [[ἕρκος]]. – Bei Soph. Tr. 604 ist [[ἕρκος]] [[ἱερόν]] das Gehege um den Altar; ἑρκέων ἐγκεκλῃμένους, in des Lagers Wall eingeschlossen, Ai. 1253; σφραγῖδος ἕρκει, der Verschluß des Siegels, Tr. 612. – Der Schutz, die Schutzwehr, Schutzmauer, vom Schilde, [[ἕρκος]] ἀκόντων Il. 15, 496, vgl. 5, 315; φράξαντο δὲ νῆας ἕρκεϊ χαλκείῳ 15, 566; Hes. Th. 726; übertr., von Männern, z. B. Achilles, ὃς μέγα πᾶσιν [[ἕρκος]] Ἀχαιοῖσιν πέλεται πολέμοιο κακοῖο Il. 1, 383, ein Schutz in dem Kriege, vgl. 6, 5; ἀγωνίας δ', [[ἕρκος]] οἷον, [[σθένος]] Pind. P. 5, 113; ἀ νδρῶν γὰρ ὄντων [[ἕρκος]] ἐστὶν ἀσφαλές Aesch. Pers. 341, vgl. 17 Ag. 248; π οῖον δὲ γαίας [[ἕρκος]] οὐκ ἀφίγμεθα Eur. Heracl. 441; συνεφόρησαν τὰ ὅπλα [[ἕρκος]] εἶναί σφι Her. 9, 99. – 2) das [[Netz]], die [[Schlinge]], das Garn zum Fangen der Vögel, Od. 22, 469; Ar. Av. 528 πᾶς τις ἐφ' ὑμῖν ὀρνιθευτὴς ἵστησι βρόχους, παγίδας, ῥάβδους, ἕρκη, νεφέλας, δίκτυα; zum Fangen des Wildes, Pind. N. 3, 49 κτείνοντ' ἐλάφους [[ἄνευ]] δολίων ἑρκέων, u. der Fische, ἀβάπτιστός εἰμι, φελλὸς ἃς ὑπὲρ [[ἕρκος]], ἅλμας P. 2, 80; übertr., τῆς Δίκης ἐν ἕρκεσιν Aesch. Ag. 1593; τοῖον εἰς [[ἕρκος]] πεσεῖται Eur. Med. 986; El. 155; von listigen Anschlägen, χρυσοδέτοις ἕρκεσι κρυφθέντα γυναικῶν Soph. El. 836, mit Hindeutung auf das goldene Halsband, um welches Eriphyle ihren Gatten verrieth.

|elrutext='''ἕρκος:''' εος τό<br /><b class="num">1</b> [[ограда]], [[забор]], [[изгородь]] (ἀλωάων Hom.): ἕρκος κασσιτέρου Hom. оловянная ограда; τὸ ἕρκος [[ὑπερθορεῖν]] Her. перескочить через ограду; ἑρκέων ἐγκεκλῃμένοι Soph. запертые внутри лагерного ограждения;<br /><b class="num">2</b> [[защитный вал]], [[защита]], [[оплот]] (ἔρκεσιν εἴργειν [[κῦμα]] θαλάσσης Aesch.): φράσσειν [[νῆας]] ἕρκεϊ χαλκείῳ Hom. оградить суда медной стеной, т. е. сомкнутым строем щитов преградить (врагу) путь к кораблям; ἕρκος ὀδόντων Hom. ограда (из) зубов, т. е. уста; σφραγῖδος ἕρκος Soph. скрепляющая печать; ἕρκος ἀκόντων Hom. защита от копий, т. е. щит; ἕρκος Ἀχαιῶν Hom. оплот ахейцев (= Λἴας); ἕρκος πολέμοιο Hom. боевая твердыня, т. е. храбрейшие бойцы;<br /><b class="num">3</b> [[огороженное место]], [[обнесенный стеной участок]]: ἕρκος [[ἱερόν]] Soph. освященное место, алтарь; γαίας ἕρκος Eur. страна, край; τὸ Κίσσιον ἕρκος Aesch. Киссийская область (в Сузиане);<br /><b class="num">4</b> [[двор]]: μέσῳ ἕρκεϊ Hom. посреди двора; ἕρκεα καὶ δόμοι Hom. дворы и внутренние помещения;<br /><b class="num">5</b> преимущ. pl. петля, силок, аркан (ἕρκεσιν ἁλίσκεσθαι Arst.; перен. ἕρκεα γυναικῶν Soph.): οἱ ἐν ἕρκεσι ἐμπαλλασόμενοι Her. попавшиеся на аркан;<br /><b class="num">6</b> преимущ. pl. сети (ἐνιπλήσσειν ἕρκει Hom.; перен. τῆς Δίκης ἐν ἕρκεσιν Aesch.): ἕρκος ἅλμας Pind. рыболовная сеть, невод.

|lstext='''ἕρκος''': -εος, τό, ([[ἔργω]], [[εἵργω]]) φραγμὸς οἱοσδήποτε (πᾶν ὅσον ἂν [[ἕνεκα]] κωλύσεως εἴργῃ τι περιέχον Πλάτ. Σοφιστ. 220Β) [[πέριξ]] κήπων καὶ ἀμπελώνων, Ὀδ. Η. 113, Ἰλ. Ε. 90., Σ. 564. 2) ἰδίως, [[περίβολος]] περὶ τὴν αὐλὴν οἰκίας. Ὀδ. Φ. 238, κ. ἀλλ. (πρβλ. [[ἑρκεῖος]])· [[ἕρκος]] [[ὑπερθορεῖν]] Σόλων 15. 28, Ἡρόδ. 6. 134· ἐν τῷ πληθ., Σοφ. Αἴ. 1253: - [[ὡσαύτως]], τὸ περιπεφραγμένον [[μέρος]], ἡ [[αὐλή]], στὰς μέσῳ ἕρκεϊ Ἰλ. Π. 231., Ω. 306, πρβλ. Ὀδ. Θ. 57. κλ.· Κίσσιον [[ἕρκος]], δηλ. τὰ Σοῦσα, Αἰσχύλ. Περσ. 17. γαίας [[ἕρκος]], περιπεφραγμένη [[πόλις]], Εὐρ. Ἡρακλ. 441· [[ἕρκος]] [[ἱερόν]], δηλ. ὁ [[βωμός]], Σοφ. Τρ. 607· ἐπὶ τοῦ ὀστράκου τῆς πίννης, Πλούτ. 2. 980. 3) [[τεῖχος]] πρὸς ὑπεράσπισιν, ἕρκεϊ χαλκείῳ Ἰλ. Ο. 566· [[ἕρκος]]… ἐκ ναυηγίων περιεβάλοντο Ἡρόδ. 7. 191, πρβλ. 9. 99. 4) περιφρ., [[ἕρκος]] ὀδόντων. κατὰ τὸ πλεῖστον ἐν τῇ φράσει, ποῖόν σε [[ἔπος]] φύγεν [[ἕρκος]] ὀδόντων, «[[ποῖος]] [[λόγος]] τὸ [[περίφραγμα]] τῶν σῶν ὀδόντων διέφυγε» (Θ. Γαζῆς), Ἰλ. Δ. 350, Σόλων 25 (3). 1· [[οὕτως]], ἀμείψεται [[ἕρκος]] ὀδόντων Ἰλ. Ι. 409. Ὀδ. Κ. 328· κάρχαρον [[ἕρκος]], [[ἄνευ]] τοῦ ὀδόντων, Ὀππ. Ἁλ. 1. 506· [[ὡσαύτως]], ἀγγέων ἕρκεσι, ἀντὶ τοῦ ἄγγεσι, Πινδ. Ν. 10. 68· σφραγῖδος [[ἕρκος]], ὅ ἐστι [[σφραγίς]], Σοφ. Τρ. 615. 5) μεταφ., πᾶς φραγμὸς ἢ [[μέσον]] ὑπερασπίσεως, [[ἕρκος]] ἀκόντων, ἐπὶ ἀσπίδος, χρησιμευούσης ὡς [[μέσον]] ἀμύνης [[ἐναντίον]] τῶν ἀκοντίων. Ἰλ. Ο. 646, πρ Δ. 137 [[ἕρκος]] βελέων Ε. 316· [[ἕρκος]] ἰωχμοῖο, ἀμυντήριον ἐν μάχῃ ἢ καταδιώξει, ἐπὶ τοῦ δέρματος τοῦ Νεμέου λέοντος, Θεόκρ. 25. 279, πρβλ. Ἡρόδ. 9. 99· ἕρκεσιν εἴργειν κῡμα θαλάσσας Αἰσχύλ. Πέρσ. 90: ― ἐπὶ προσώπων· [[οὕτως]] ὁ [[Αἴας]] καλεῖται [[ἕρκος]] Ἀχαιῶν Ἰλ. Γ. 229., Ζ. 5., Η. 211· ἐπὶ ἀνδρείως πολεμούντων στρατιωτῶν, [[ἕρκος]] πολέμοιο Δ. 299· ἐπὶ τοῦ Ἀχιλλέως, [[ἕρκος]] Ἀχαιοῖσιν… πολέμοιο Α. 284· [[οὕτως]] επὶ τῆς Κλυταιμνήστρας, γαίας μονόφρουρον [[ἕρκος]] Αἰσχύλ. Ἀγ. 257· ἀπολ., Πινδ. Π. 5. 151, κτλ.: ― πρβλ. τὴν λ. [[πύργος]].· 6) ἐκ τῆς ἐννοίας τοῦ περιφράγματος ἢ τοῦ περιορισμοῦ, [[δίκτυον]], [[βρόχος]] πρὸς σύλληψιν κτηνῶν, Ὀδ. Χ. 469· κατὰ τὸ πλεῖστον ἐν τῷ πληθυν., σπίζ’ [[ὅπως]] ἐν ἕρκεσι Σοφ. Ἀποσπ. 382, πρβλ. Ἀριστοφ. Ὄρν. 528· πρὸς σύλληψιν ἐλάφων, Πινδ. Π. 3. 89· πρὸς ἄγραν ἰχθύων, ὁ αὐτ. Π. 2. 147· ἐν Ἡροδ. 7. 85 ἐπὶ τοῦ βρόχου τῶν Σιγαρτίων: ― μεταφ. τῆς δίκης ἐν ἕρκεσιν Αἰσχύλ. Ἀγ. 1611, πρβλ. Σοφ. Αἴ. 60, Εὐρ. Μήδ. 986, Ἠλ. 155, Βάκχ. 958· χρυσοδέτοις ἕρκεσιν… γυναικῶν, διὰ τοῦ χρυσοῦ ὅρμου δι’ οὗ ἐξηπατήθη ἡ Ἐριφύλη νὰ προδώση τὸν ἑαυτῆς ἄνδρα, Σοφ. Ἠλ. 838.

|mltxt=[[ἕρκος]], τὸ (AM)<br />[[φραγμός]]<br /><b>μσν.</b><br />[[κιγκλίδωμα]] στη [[βάση]] της κλίμακας του άμβωνα<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[περίβολος]], [[φράκτης]] κήπων ή αμπελώνων<br /><b>2.</b> ο [[αυλόγυρος]]<br /><b>3.</b> η [[αυλή]] του σπιτιού<br /><b>4.</b> το όστρακο που περικλείει την [[πίννα]]<br /><b>5.</b> [[τείχος]] για [[υπεράσπιση]], [[προμαχώνας]]<br /><b>6.</b> το [[δίχτυ]], ο [[βρόχος]] που χρησιμοποιείται για τη [[σύλληψη]] ζώων ή πουλιών ή ψαριών<br /><b>7.</b> οι κυκλικές σπείρες του σχοινιού (λάσου), το οποίο εκσφενδονίζεται για [[σύλληψη]] άγριων ζώων<br /><b>8.</b> [[κάθε]] [[φραγμός]] ή [[μέσο]] υπεράσπισης («[[ἕρκος]] ἀκόντων» — [[ασπίδα]] που χρησιμεύει ως [[μέσο]] άμυνας [[ενάντια]] στα ακόντια)<br /><b>9.</b> <b>συνεκδ.</b> [[υπερασπιστής]], [[πρόμαχος]], [[προπύργιο]] τών άλλων<br /><b>10.</b> <b>φρ.</b> α) «Κίσσιον [[ἕρκος]]» — τα Σούσα<br />β) «γαίας [[ἕρκος]]» — η [[πόλη]]<br />γ) «[[ἕρκος]] [[ἱερόν]]» — ο [[βωμός]]<br />δ) «[[μέλαν]] [[ἕρκος]] ἅλμας» — η [[θάλασσα]]<br />ε) «[[ἕρκος]] ὀδόντων» — ο [[φραγμός]] που σχηματίζεται από τις δύο σειρές τών δοντιών («ποῖόν σε [[ἔπος]] φύγεν [[ἕρκος]] ὀδόντων;» — ποιὸς [[λόγος]] ξέφυγε απὸ το [[στόμα]] σου; <b>Ομ. Οδ.</b>)<br />στ) «κάρχαρον [[ἕρκος]]» — [[χωρίς]] δόντια<br />ζ) «σφραγῖδος [[ἕρκος]]» — η [[σφραγίδα]]<br />η) «χρυσόδετα ἕρκη [[γυναικών]]» — το χρυσό [[περιδέραιο]] με το οποίο εξαπατήθηκε η Εριφύλη και πρόδωσε τον άντρα της<br />θ) (για τον Αίαντα) «[[ἕρκος]] Ἀχαιῶν» <br />ι) (για τον Αχιλλέα) «[[ἕρκος]] Ἀχαιοῖσιν πολέμοιο» — ια) (για γενναίους στρατιώτες) «[[ἕρκος]] πολέμοιο» — ιβ) (για την [[Κλυταιμνήστρα]]) «γαίας μονόφρουρον [[ἕρκος]]».<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Αβέβαιης ετυμολογίας ρηματικό παράγωγο του τύπου [[γένος]]. Εικάζεται [[συγγένεια]] του με το λατ. ρ. <i>sarcio</i> «[[επισκευάζω]]» και το χεττ. <i>sărni</i> «[[αποζημιώνω]]». Συνδέεται πιθ. και με το <i>όρκος</i>.<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> <b>αρχ.</b> [[ερκάνη]], [[ερκείος]], [[ερκίον]], [[ερκίτης]], <i>Έρκυν</i>(<i>ν</i>)<i>α</i>, [[Ερκύνια]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> (Α’ συνθετικό) [[ερκοθηρικός]], <i>ερκόπεζα</i>. (Β’ συνθετικό) [[αλιερκής]], [[ευερκής]], [[ομοερκής]])].

{{etym

|etymtx=Grammatical information: n.<br />Meaning: [[fence]], [[enclosure]], [[court-yard; fence]], [[net]] (Il.).<br />Compounds: As 2. member e. g. in <b class="b3">εὑ-ερκής</b> [[well fenced]] (Il.); as 1. member in <b class="b3">ἑρκο-θηρ-ικός</b> [[belonging to the hunt with a net]] (Pl. Sph. 220c).<br />Derivatives: [[ἑρκίον]] [[fence]] (Il., cf. [[τειχίον]]: [[τεῖχος]] a. o.); [[ἕρκειος]], [[ἑρκεῖος]] (after [[οἰκεῖος]] a. o.) <b class="b2">belonging to the ἕρκος, court-yard</b>, esp. as surname of Zeus protecting the house, whose altar is in the court (χ 935); [[ἑρκίτης]] [[a slave belonging to the place]] (Amer. ap. Ath. 6, 267c, H.). - [[ἑρκάνη]] [[fence]] (late) from cross with [[ὁρκάνη]] <b class="b2">id.</b> (A., E.), which has o-vocalism like [[ὅρκος]] (s. v.); cf. Chantraine Formation 198. Further <b class="b3">ἕρκατος φραγμός</b>, <b class="b3">ἑρκάτη φυλακή</b> H., <b class="b3">Ο῝ρκατος</b> locality in Kalymna (inscr. IIa; cf. Fraenkel Nom. ag. 1, 147); on the suffix cf. [[ὄρχατος]]; s. also [[ἔρχατος]].<br />Origin: IE [Indo-European]X [probably] [912]<b class="b2">*serk-</b> [[twine]]<br />Etymology: Seems a verbal noun (like [[τέλος]], [[γένος]] etc.), but there is no agreeing form. Acc. to Meringer IF 17, 157f. as *wicker-work to Lat. [[sarciō]], <b class="b2">-īre</b> [[twine]], [[restore]], prop. *sew together; cf. [[sartum tectum]] [[unviolated]], [[complete]], prop. *twined and covered, [[sarcina]] f. [[bundle]]; to [[sarciō]] Hitt. <b class="b2">šar-nin-k-</b> (nasalinfix) [[restore damage]], [[correct]]. - An orig. meaning [[twine]], [[wicker-work]] is quite possible. Ernout-Meillet s. v. Pok. 912, W.-Hofmann s. [[sarciō]]. - On <b class="b3">ἕρκος ὀδόντων</b> s. Humbach, MSS. 21 (1967) 24ff. (lips, not teeth).

{{FriskDe

|ftr='''ἕρκος''': {hérkos}<br />'''Grammar''': n.<br />'''Meaning''': ‘Gehege, Zaun, Umzäunung, Vorhof, Fangnetz, Abwehr, Schutz’ (ep. ion. poet. seit Il.).<br />'''Composita''': Als Hinterglied z. B. in [[εὐερκής]] [[wohl umhegt]] (Il. usw.); selten als Vorderglied, so in der Zusammenbildung [[ἑρκοθηρικός]] [[zur Jagd mit Fangnetz gehörig]] (Pl. ''Sph''. 220c).<br />'''Derivative''': Ableitungen: [[ἑρκίον]] [[Umzäunung]] (ep. seit Il., vgl. [[τειχίον]]: [[τεῖχος]] u. a.); [[ἕρκειος]], [[ἑρκεῖος]] (nach [[οἰκεῖος]] u. a.) zum [[ἕρκος]], [[Vorhof gehörig]], insbes. als Beiname des hausschirmenden Zeus, dessen Altar im Hofe stand (seit χ 935); [[ἑρκίτης]] [[ein zum Gehöft gehöriger Sklave]] (Amer. ap. Ath. 6, 267c, H.). — Daneben [[ἑρκάνη]] [[Umzäunung]] (spät) durch Kreuzung mit [[ὁρκάνη]] ib. (A., E.), das wie [[ὅρκος]] (s. bes.) ο-Vokal aufweist; vgl. zur Bildung im allg. Chantraine Formation 198. Außerdem [[ἕρκατος]]· [[φραγμός]], ἑρκάτη· [[φυλακή]] H., Ὅρκατος Ortsbezeichnung in Kalymna (Inschr. II^a; vgl. Fraenkel Nom. ag. 1, 147); zum Suffix vgl. [[ὄρχατος]]; s. auch [[ἔρχατος]].<br />'''Etymology''': Seiner Form nach ist [[ἕρκος]] als Verbalnomen anzusehen (wie [[τέλος]], [[γένος]] usw.); eine sichere Anknüpfung bleibt aber noch zu finden. Nach Meringer IF 17, 157f. als *[[Flechtwerk]] zu lat. ''sarciō'', -''īre'' [[flicken]], [[ausbessern]], [[wiederherstellen]], eig. *[[verflechten]], [[zusammennähen]]; vgl. ''sartum'' ''tectum'' [[unversehrt]], [[vollständig]], eig. *[[geflochten und gedeckt]], ''sarcina'' f. [[Bündel]]; zu ''sarciō'' jedenfalls heth. ''šar''-''nin''-''k''- (Nasalinfix) [[entschädigen]], [[ausbessern]] (Pedersen Hittitisch 145). — Eine ursprüngliche Bedeutung [[flechten]], [[Flechtwerk]] ist gewiß nicht unmöglich; zum ''a''-Vokal in ''sarciō'' s. Ernout-Meillet s. v. Ältere unhaltbare Vorschläge bei Bq; s. noch WP. 2, 502, Pok. 912, W.-Hofmann s. ''sarciō''.<br />'''Page''' 1,561