3,274,216
edits
m (Text replacement - "‘([\w\s]+)’" to "‘$1’") |
|||
(6 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
Line 1: | Line 1: | ||
= | {{wkpen | ||
The [[Bosporus]] (/ˈbɒspərəs/) or [[Bosphorus]] (/-pər-, -fər-/; Ancient Greek: [[Βόσπορος]] Bosporos [bós.po.ros]; Turkish: İstanbul Boğazı 'Istanbul [[strait]]', colloquially Boğaz), is a narrow, natural strait and an internationally significant waterway located in northwestern Turkey. It forms part of the continental boundary between Asia and Europe, and divides Turkey by separating Anatolia from Thrace. It is the world's narrowest strait used for international navigation. The Bosporus connects the Black Sea with the Sea of Marmara, and, by extension via the Dardanelles, the Aegean and Mediterranean seas, and by the Kerch Strait, the sea of Azov. | |wketx=The [[Bosporus]] (/ˈbɒspərəs/) or [[Bosphorus]] (/-pər-, -fər-/; Ancient Greek: [[Βόσπορος]] Bosporos [bós.po.ros]; Turkish: İstanbul Boğazı 'Istanbul [[strait]]', colloquially Boğaz), is a narrow, natural strait and an internationally significant waterway located in northwestern Turkey. It forms part of the continental boundary between Asia and Europe, and divides Turkey by separating Anatolia from Thrace. It is the world's narrowest strait used for international navigation. The Bosporus connects the Black Sea with the Sea of Marmara, and, by extension via the Dardanelles, the Aegean and Mediterranean seas, and by the Kerch Strait, the sea of Azov. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=ου (ὁ) :<br />Bosphore <i>ou</i> détroit <i>litt.</i> passage pour un bœuf, <i>pê p. allus. à la traversée de la vache Io</i>;<br /><i>subst.</i><br /><b>1</b> [[Βόσπορος]] [[Θρᾴκιος]], <i>(ion.)</i> [[Θρηΐκιος]], <i>ou simpl.</i> ὁ [[Βόσπορος]] ESCHL le Bosphore de Thrace (<i>auj.</i> le détroit de Constantinople) entre la Thrace et l'Asie Mineure;<br /><b>2</b> [[Βόσπορος]] [[Κιμμέριος]] <i>ou</i> [[Κιμμερικός]], le Bosphore Cimmérien (<i>auj.</i> le détroit d'Iénikalé) entre le Palus Méotide et le Pont-Euxin ; <i>p. ext.</i> côte du Bosphore Cimmérien.<br />'''Étymologie:''' [[βοῦς]], [[πόρος]] ; cf. l'angl. Oxford. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''Βόσπορος:''' ὁ Боспор, «[[Коровий брод]]» (название двух проливов): Β. или Β. θρᾴκιος (ион. θρηΐκιος) Боспор Фракийский, позже Константинопольский пролив, ныне Босфор Aesch., Her., Polyb.; Β. Κιμέριος или [[Κιμμερικός]] Босфор Киммерийский, ныне Керченский пролив Aeschin., Dem., Plut. | |||
}} | |||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''Βόσπορος''': ὁ, (βοὸς [[πόρος]] Ὀππ. Ἁλ. 1. 617) [[κυρίως]] «τὸ πέρασμα τοῦ βοός», [[ὄνομα]] διδόμενον εἴς τινας πορθμούς, ἐκ τῶν ὁποίων γνωστότατοι [[εἶναι]] ὁ Θρακικὸς καὶ ὁ Κιμμέριος, Ἡρόδ. 4. 83 καὶ 12, κτλ.· ἀλλ ᾽ [[ἐνίοτε]] τὸ [[ὄνομα]] τοῦτο ἐδίδετο καὶ εἰς τὸν Ἑλλήσποντον, Αἰσχύλ. Πέρσ. 723, 756, Σοφ. Αἴ. 886, καὶ Σχόλ. εἰς Ἰλ. (Περὶ τῆς μυθικῆς ἀρχῆς τοῦ ὀνόματος ἴδε Αἰσχύλ. Πρ. 732, Λόγγ. 1. 30· - [[εἶναι]] [[ὅμως]] μοναδικὸν [[παράδειγμα]] συνθέσεως τὸ βοσ- ἐπὶ τῆς σημασίας τοῦ [[βοῦς]]). - Ἐπίθ. Βοσπόρειος, ον, Στέφ. Β.· Βοσπόριος, α, ον, Σοφ. Αἴ. ἔνθ᾽ ἀνωτ.· [[ἐντεῦθεν]] τὸ Βοσπορεῖον, ὡς [[ὄνομα]] ναοῦ ἀπαντᾷ ἐν ψηφίσμ. Βυζ. παρὰ Δημ. 256. 11: - Βοσπορίτης [ῑ], -ου, ὁ, ὁ παρὰ τὸν Βόσπορον κατοικῶν, Σοφ. Ἀποσπ. 446· [[ὡσαύτως]], Βοσπορανός, ὁ, Στράβ. 312, 495· Βοσπορηνός, ὁ αὐτ. 762. | |lstext='''Βόσπορος''': ὁ, (βοὸς [[πόρος]] Ὀππ. Ἁλ. 1. 617) [[κυρίως]] «τὸ πέρασμα τοῦ βοός», [[ὄνομα]] διδόμενον εἴς τινας πορθμούς, ἐκ τῶν ὁποίων γνωστότατοι [[εἶναι]] ὁ Θρακικὸς καὶ ὁ Κιμμέριος, Ἡρόδ. 4. 83 καὶ 12, κτλ.· ἀλλ ᾽ [[ἐνίοτε]] τὸ [[ὄνομα]] τοῦτο ἐδίδετο καὶ εἰς τὸν Ἑλλήσποντον, Αἰσχύλ. Πέρσ. 723, 756, Σοφ. Αἴ. 886, καὶ Σχόλ. εἰς Ἰλ. (Περὶ τῆς μυθικῆς ἀρχῆς τοῦ ὀνόματος ἴδε Αἰσχύλ. Πρ. 732, Λόγγ. 1. 30· - [[εἶναι]] [[ὅμως]] μοναδικὸν [[παράδειγμα]] συνθέσεως τὸ βοσ- ἐπὶ τῆς σημασίας τοῦ [[βοῦς]]). - Ἐπίθ. Βοσπόρειος, ον, Στέφ. Β.· Βοσπόριος, α, ον, Σοφ. Αἴ. ἔνθ᾽ ἀνωτ.· [[ἐντεῦθεν]] τὸ Βοσπορεῖον, ὡς [[ὄνομα]] ναοῦ ἀπαντᾷ ἐν ψηφίσμ. Βυζ. παρὰ Δημ. 256. 11: - Βοσπορίτης [ῑ], -ου, ὁ, ὁ παρὰ τὸν Βόσπορον κατοικῶν, Σοφ. Ἀποσπ. 446· [[ὡσαύτως]], Βοσπορανός, ὁ, Στράβ. 312, 495· Βοσπορηνός, ὁ αὐτ. 762. | ||
}} | }} | ||
{{DGE | {{DGE | ||
Line 15: | Line 19: | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''Βόσπορος:''' ὁ, [[σημείο]] διάβασης των βοδιών, [[ονομασία]] αρκετών στενών, πορθμών, από τους οποίους πιο γνωστοί είναι ο Θρακικός και ο [[Κιμμέριος]], σε Ηρόδ.· επίσης, έτσι ονομάζεται και το στενό του Ελλησπόντου, σε Αισχύλ., Σοφ. | |lsmtext='''Βόσπορος:''' ὁ, [[σημείο]] διάβασης των βοδιών, [[ονομασία]] αρκετών στενών, πορθμών, από τους οποίους πιο γνωστοί είναι ο Θρακικός και ο [[Κιμμέριος]], σε Ηρόδ.· επίσης, έτσι ονομάζεται και το στενό του Ελλησπόντου, σε Αισχύλ., Σοφ. | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
|etymtx=Grammatical information: m.<br />Meaning: name of several stratits, esp. = thestrait ofByzantium; also used for the Hellespont (Hdt.).<br />Derivatives: [[Βοσπόρειος]], <b class="b3">-ιος</b>, <b class="b3">-ίτης</b> (S.), [[Βοσπορεῖον]] a tempel (Decr. ap. D.), [[Βοσπορηνός]], <b class="b3">-ανός</b> <b class="b2">inhabitant of the kingdom of B.</b> (Str.); s. Chantr. Form. 206; Schwyzer 490.<br />Etymology: 1Ox-ford', from <b class="b3">*Βοόσ-πορος</b> through hyphairesis; s. Kretschmer, Glotta 27 (1939) 29 (who compares [[Βούπορθμος]] near Hermione). | |etymtx=Grammatical information: m.<br />Meaning: name of several stratits, esp. = thestrait ofByzantium; also used for the Hellespont (Hdt.).<br />Derivatives: [[Βοσπόρειος]], <b class="b3">-ιος</b>, <b class="b3">-ίτης</b> (S.), [[Βοσπορεῖον]] a tempel (Decr. ap. D.), [[Βοσπορηνός]], <b class="b3">-ανός</b> <b class="b2">inhabitant of the kingdom of B.</b> (Str.); s. Chantr. Form. 206; Schwyzer 490.<br />Etymology: 1Ox-ford', from <b class="b3">*Βοόσ-πορος</b> [[through hyphairesis]]; s. Kretschmer, Glotta 27 (1939) 29 (who compares [[Βούπορθμος]] near Hermione). | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
Line 28: | Line 29: | ||
|ftr='''Βόσπορος''': {Bósporos}<br />'''Grammar''': m.<br />'''Meaning''': N. mehrerer Meerengen, aber vorzügl. = die Meerenge von Konstantinopel, auch auf den Hellespont bezogen (Hdt., A. usw.).<br />'''Derivative''': Vereinzelt gebrauchte Ableitungen: Βοσπόρειος, -ιος, -ίτης (S.), Βοσπορεῖον N. eines Tempels (Decr. ap. D.), Βοσπορηνός, -ανός ‘Bewohner des Königtums von B.’ (Str.); zur Bildung Chantraine Formation 206; Schwyzer 490 m. Lit.<br />'''Etymology''' : Eig. "Rinderfurt", aus *Βοόσπορος durch Hyphärese entstanden; s. zuletzt Kretschmer Glotta 27, 29.<br />'''Page''' 1,254 | |ftr='''Βόσπορος''': {Bósporos}<br />'''Grammar''': m.<br />'''Meaning''': N. mehrerer Meerengen, aber vorzügl. = die Meerenge von Konstantinopel, auch auf den Hellespont bezogen (Hdt., A. usw.).<br />'''Derivative''': Vereinzelt gebrauchte Ableitungen: Βοσπόρειος, -ιος, -ίτης (S.), Βοσπορεῖον N. eines Tempels (Decr. ap. D.), Βοσπορηνός, -ανός ‘Bewohner des Königtums von B.’ (Str.); zur Bildung Chantraine Formation 206; Schwyzer 490 m. Lit.<br />'''Etymology''' : Eig. "Rinderfurt", aus *Βοόσπορος durch Hyphärese entstanden; s. zuletzt Kretschmer Glotta 27, 29.<br />'''Page''' 1,254 | ||
}} | }} | ||
= | {{trml | ||
af: Bosporus; am: የቦስፖሮስ ወሽመጥ; ang: Bosporos; an: Bosforo; ar: البوسفور; arz: البوسفور; ast: Bósforu; az: Bosfor; ba: Босфор; be_x_old: Басфор; be: Басфор; bg: Босфор; bn: বসফরাস প্রণালী; br: Bosfor; bs: Bosfor; bxr: Босфорой хоолой; ca: Bòsfor; ceb: Bosporo; ce: Босфор; cs: Bospor; cv: Босфор; cy: Bosphorus; da: Bosporus; de: Bosporus; el: Βόσπορος; en: Bosporus; eo: Bosporo; es: Bósforo; et: Bosporus; eu: Bosforo; ext: Bósforu; fa: تنگه بسفر; fi: Bosporinsalmi; frr: Bosporus; fr: Bosphore; fy: Bosporus; gag: Bosfor; ga: An Bhosparais; gd: Bòsfaras; gl: Bósforo; gn: Bósforo; he: בוספורוס; hi: बोस्पोरुस जलसन्धि; hr: Bospor; hsb: Bosporus; hu: Boszporusz; hy: Բոսֆոր; ia: Bosporo; id: Selat Bosporus; is: Bosporussund; it: Bosforo; ja: ボスポラス海峡; jv: Selat Bosporus; kaa: Bosfor; ka: ბოსფორი; kk: Босфор бұғазы; ko: 보스포루스 해협; ku: Tengava Stembolê; ky: Босфор; lad: Bosfor; la: Bosporus; lb: Bosporus; li: Bosporus; lmo: Bosfor; lt: Bosforo sąsiauris; lv: Bosfors; mk: Босфор; ml: ബോസ്ഫറസ്; mn: Босфорын хоолой; mr: बोस्फोरस; ms: Bosporus; mzn: بسفر تنگه; nds: Bosporus; new: बस्फरस जलसन्धि; nl: Bosporus; nn: Bosporos; no: Bosporos; oc: Bosfòr; pl: Bosfor; pnb: باسفورس; pt: Bósforo; ro: Bosfor; rue: Боспор; ru: Босфор; scn: Bosfuru; sco: Bosphorus; sc: Bòsforu; sh: Bosfor; simple: Bosporus; sk: Bospor; sl: Bospor; so: Boosfoor; sq: Bosfori; sr: Босфор; su: Selat Bosporus; sv: Bosporen; sw: Bosporus; ta: பொசுபோரசு; th: ช่องแคบบอสพอรัส; tr: İstanbul Boğazı; tt: Босфор бугазы; uk: Босфор; ur: آبنائے باسفورس; uz: Bosfor; vi: Bosporus; vls: Bosporus; war: Bosforo; wuu: 博斯普鲁斯海峡; xmf: ბოსფორი; yi: באספארוס; zh_yue: 伊斯坦堡海峽; zh: 伊斯坦布尔海峡 | |trtx=af: Bosporus; am: የቦስፖሮስ ወሽመጥ; ang: Bosporos; an: Bosforo; ar: البوسفور; arz: البوسفور; ast: Bósforu; az: Bosfor; ba: Босфор; be_x_old: Басфор; be: Басфор; bg: Босфор; bn: বসফরাস প্রণালী; br: Bosfor; bs: Bosfor; bxr: Босфорой хоолой; ca: Bòsfor; ceb: Bosporo; ce: Босфор; cs: Bospor; cv: Босфор; cy: Bosphorus; da: Bosporus; de: Bosporus; el: Βόσπορος; en: Bosporus; eo: Bosporo; es: Bósforo; et: Bosporus; eu: Bosforo; ext: Bósforu; fa: تنگه بسفر; fi: Bosporinsalmi; frr: Bosporus; fr: Bosphore; fy: Bosporus; gag: Bosfor; ga: An Bhosparais; gd: Bòsfaras; gl: Bósforo; gn: Bósforo; he: בוספורוס; hi: बोस्पोरुस जलसन्धि; hr: Bospor; hsb: Bosporus; hu: Boszporusz; hy: Բոսֆոր; ia: Bosporo; id: Selat Bosporus; is: Bosporussund; it: Bosforo; ja: ボスポラス海峡; jv: Selat Bosporus; kaa: Bosfor; ka: ბოსფორი; kk: Босфор бұғазы; ko: 보스포루스 해협; ku: Tengava Stembolê; ky: Босфор; lad: Bosfor; la: Bosporus; lb: Bosporus; li: Bosporus; lmo: Bosfor; lt: Bosforo sąsiauris; lv: Bosfors; mk: Босфор; ml: ബോസ്ഫറസ്; mn: Босфорын хоолой; mr: बोस्फोरस; ms: Bosporus; mzn: بسفر تنگه; nds: Bosporus; new: बस्फरस जलसन्धि; nl: Bosporus; nn: Bosporos; no: Bosporos; oc: Bosfòr; pl: Bosfor; pnb: باسفورس; pt: Bósforo; ro: Bosfor; rue: Боспор; ru: Босфор; scn: Bosfuru; sco: Bosphorus; sc: Bòsforu; sh: Bosfor; simple: Bosporus; sk: Bospor; sl: Bospor; so: Boosfoor; sq: Bosfori; sr: Босфор; su: Selat Bosporus; sv: Bosporen; sw: Bosporus; ta: பொசுபோரசு; th: ช่องแคบบอสพอรัส; tr: İstanbul Boğazı; tt: Босфор бугазы; uk: Босфор; ur: آبنائے باسفورس; uz: Bosfor; vi: Bosporus; vls: Bosporus; war: Bosforo; wuu: 博斯普鲁斯海峡; xmf: ბოსფორი; yi: באספארוס; zh_yue: 伊斯坦堡海峽; zh: 伊斯坦布尔海峡 | ||
}} |