δήνεα: Difference between revisions

|Definition=τά, only in plural, [[counsel]]s, [[plan]]s, [[art]]s, whether [[good]] or [[bad]], δήνεα θεῶν Od.23.82; ἤπια δήνεα οἶδε Il.4.361, Hes.''Th.''236; [[ὀλοφώϊος|ὀλοφώϊα]] Od.10.289; δήνεα δὲ πάντα καὶ τρόπους ἐπίσταται Semon.7.78; δήνεα Κίρκης A.R.4.559; δήνεα τέχνης Opp.''H.''1.7.—Sg. nom. [[δῆνος]], εος, τό, [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]]:

|dgtxt=-ων, τά<br /><b class="num">• Morfología:</b> [tb. sg. [[δῆνος]] Hsch.; [[δήνεον]] Sud.δ 480]<br /><b class="num">1</b> [[pensamientos]], [[deliberaciones]], [[proyectos]] en sent. posit. τοι θυμὸς ... ἤπια δήνεα οἶδε <i>Il</i>.4.361, ποικίλα δήνεα pensamientos astutos</i> Thgn.222, cf. A.R.3.661, <i>AP</i> 9.405 (Diod.), 11.356.2<br /><b class="num">•</b>[[designios]], [[decisiones]] θεῶν <i>Od</i>.23.82, cf. Hes.<i>Th</i>.236, Μοίρης <i>AP</i> 2.75 (Christod.), cf. Orác. en Porph.<i>Fr</i>.338.29, A.R.4.559, Sulp.Max.6<br /><b class="num">•</b>en sent. neg. [[ardides]], [[maquinaciones]] ὀλοφώϊα δήνεα Κίρκης <i>Od</i>.10.289, δήνεα πάντα καὶ τρόπους ἐπίσταται ὥσπερ πίθηκος Semon.8.78, cf. A.R.4.1, πάντα φρονέει δήνεα μαχλοσύνης tiene en mente todos los ardides de la lujuria</i>, <i>AP</i> 5.302 (Agath.), αἰόλα δήνεα Κάδμου Nonn.<i>D</i>.2.28, cf. Colluth.61.<br /><b class="num">2</b> de diversas artes [[recursos]] ἁλίης τε πολύτροπα δήνεα τέχνης los variados recursos del arte de la pesca</i> Opp.<i>H</i>.1.7, cf. 4.636, <i>C</i>.1.16, <i>AP</i> 1.10.68, 16.342.<br /><b class="num">• Etimología:</b> Dud.: ¿rel. ai. <i>dáṃsas</i>- ‘[[poder milagroso]]’, av. <i>daŋhah</i> ‘[[habilidad]]’, e. e. de *δενσος > *δανσος analóg. c. [[δαῆναι]], etc.? ¿o rel. [[δήω]]?

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0567.png Seite 567]] τά, [[Gedanken]], Ratschlüsse, Pläne, Anschläge, eigentl. = »Erfindungen«, εὑρήματα, inventa; denn das Wort kommt doch wohl sicher von δήω, wie [[κτῆνος]] von [[κτάομαι]], vgl. Odyss. 4, 544 ἐπεὶ οὐκ ἄνυσίν τινα δήομεν, Iliad. 9, 418 ἐπεὶ [[οὐκέτι]] δήετε [[τέκμωρ]] Ἰλίου; Apollon. Lex. Hom. 58, 12 <b class="b2">[[δήνεα]]</b>· βουλεύματα. Homer bat [[δήνεα]] dreimal: in freundlichem Sinne mit [[ἤπιος]] Iliad. 4, 361 [[οἶδα]] γὰρ ὥς τοι θυμὸς ἐνὶ στήθεσσι φίλοισιν ἤπια [[δήνεα]] οἶδε· τὰ γὰρ φρονέεις ἅ τ' ἐγώ περ, in feindlichem Sinne mit ὀλοφώιος Odyss. 10, 289 πάντα δέ τοι [[ἐρέω]] ὀλοφώια [[δήνεα]] Κίρκης; unbestimmt, ohne adjectiv. Odyss. 23, 82 χαλεπόν σε θεῶν αἰειγενετάων [[δήνεα]] εἴρυσθαι, [[μάλα]] περ πολύιδριν ἐοῦσαν. – Hes. Th. 236 δίκαια καὶ ἤπια [[δήνεα]] οἶδεν; Simonid. Amorg. Mul. 78 [[δήνεα]] δὲ πάντα καὶ τρόπους ἐπίσταται, [[ὥσπερ]] [[πίθηκος]]. – Oppian. Hal. 3, 1 παναίολα [[δήνεα]] τέχνης ἰχθυβόλου φράζευ; Diodor. 5 (A. Pal. 9, 405) [[δείδια]] σόν τε φυῆς ἐρατὸν τύπον, ἠδὲ σά, κοῦρε, [[δήνεα]]. – Apollon. Rhod, 4, 559 δήνεσι Κίρκης; 4, 193 κούρης ὑπὸ δήνεσι, 3, 661 [[πάρος]] ταρπήμεναι [[ἄμφω]] δήνεσιν [[ἀλλήλων]]. – Als nomin. sing. giebt Suidas [[δήνεον]], s. v. Δηναιόν: <b class="b2">[[δήνεον]]</b> δὲ τὸ [[βούλευμα]], Hesyoh. Δήνεα· βουλεύματα, [[Δῆνος]]· [[βούλευμα]]; vgl. Etym. m. s. v. [[Δήνεα]] p. 266, 13.

{{elru

|elrutext='''δήνεα:''' τά [[замыслы]], [[намерения]], [[планы]] Hom., Hes.

|lstext='''δήνεα''': τά, μόνον κατὰ πληθ., συμβουλαί, σχέδια, τέχναι, τεχνάσματα, [[εἴτε]] καλά, [[εἴτε]] κακά, δήνεα θεῶν Ὀδήνεα Ψ. 82· δήνεα ἤπια Ἰλ. Δ. 361· ὀλοφώϊα Ὀδ. Κ.289· δίκαια καὶ ἤπια Ἡσ. Θ. 236.‒ Ἡ ἑνικὴ ὀνομ. δῆνος, εος, τό, ἀναφέρεται παρὰ τῷ Ἡσυχ., ἐνῷ ὁ Σουΐδας βεβαίως [[ἐσφαλμένως]] τὸ μετατρέπει εἰς δήνεον. (Πρβλ. δήω).

|etymtx=Grammatical information: n. pl.<br />Meaning: [[counsels]], [[plans]] (Il.; [[δῆνος]] H.).<br />Compounds: several compounds, mostly only lexically known: <b class="b3">ἀδηνής ἄκακος</b> H., EM (from where Semon. 7, 53 for text. [[ἁληνής]]), [[ἀδηνέως]] (Chios, H.), <b class="b3">ἀδανές ἀπρονόητον</b>, <b class="b3">ἀδηνείη ἀπειρία</b>, <b class="b3">πολυδηνέα πολύβουλον</b> [[H]].<br />Origin: IE [Indo-European]X [probably] <b class="b2">*densos</b> [[counsel]], [[high spiritual power[??]]]<br />Etymology: Brugmann Sächs. Ber. 1897, 187 (Grundr.2 2: 1, 518) assumed <b class="b3">*δάνσεα</b> with analogical [[α]] from [[δαῆναι]], [[δαΐφρων]] (s. vv.) for <b class="b3">*δένσεα</b>, <b class="b3">*δένσος</b> = Skt. <b class="b2">dáṃsas-</b> n. [[wonderful craft]], Av. <b class="b2">daŋhah-</b> n. [[adroitness]], IE <b class="b2">*dénsos</b> beside <b class="b2">*dn̥s-</b> in <b class="b3">δα-ῆναι</b>, <b class="b3">δα-ί-φρων</b>. But one would rather expext <b class="b3">*δάος</b>; see the objections in Bechtel Lex. 99 and Lasso de la Vega Emerita 22, 92, who also has semantic problems. (Wackernagel KZ 29, 137 prefers connection with [[δήω]],which is not better.) - Ruijgh, Lingua 25 (1970) 319f. thinks the word is Myc., where <b class="b2">*dens-</b> would have given <b class="b3">δην-</b> (cf. <b class="b3">τελη-(Ϝ)εντ-</b> < <b class="b3">*τελεσ-Ϝεντ-</b>). Also Schmitt, Dicht. 161.

|ftr='''δήνεα''': {dḗnea}<br />'''Grammar''': n. pl.<br />'''Meaning''': [[Ratschläge]], [[Anschläge]] (ep. seit Il., [[δῆνος]] H.).<br />'''Composita''': Mehrere Komposita, vorwiegend nur lexikalisch belegt: [[ἀδηνής]]· [[ἄκακος]] H., ''EM'' (woraus auch Semon. 7, 53 für überlief. ἁληνής), [[ἀδηνέως]] (Chios, H.), [[ἀδανές]]· ἀπρονόητον, [[ἀδηνείη]]· [[ἀπειρία]], πολυδηνέα· πολύβουλον H.<br />'''Etymology''': Wahrscheinlich mit Brugmann Sächs. Ber. 1897, 187, (Grundr.² 2: 1, 518) aus *δάνσεα mit analogischem α nach den verwandten [[δαῆναι]], [[δαΐφρων]] (s. dd.) für *δένσεα, *δένσος = aind. ''dáṃsas''- n. [[Wunderkraft]], [[kluge Tat]], aw. ''daŋhah''- n. [[Geschicklichkeit]], [[Gewandtheit]], idg. *''dénsos'' neben *''dn̥s''- in [[δαῆναι]], [[δαί]]-φρων. Allerdings hätte man wie bei [[πάθος]] für [[πένθος]] eher vollständige Angleichung zu *[[δάος]] erwartet; vgl. noch die lautlichen Bedenken bei Bechtel Lex. 99 und bei Lasso de la Vega Emerita 22, 92, der auch aus semantischen Gründen die Verwandtschaft mit ''dáṃsas''- ablehnt und mit Wackernagel KZ 29, 137 bei [[δήω]] (wozu nach W. noch [[δαῆναι]] usw.) Anschluß finden will.<br />'''Page''' 1,382