ἀθάνατος: Difference between revisions

{{DGE

|dgtxt=(ἀθάνᾰτος) -ον<br /><b class="num">• Alolema(s):</b> lacon. [[ἀσάνατος]] Alcm.7.4<br /><b class="num">• Prosodia:</b> [ᾱθᾰ-]<br /><b class="num">• Morfología:</b> [tb. -ος, -η, -ον Isoc.9.16 y poét.; beoc. plu. dat. ἀθανάτυς Corinn.1.3.44]<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[inmortal]] εἰ γὰρ ἐγὼν ὣς εἴην [[ἀθάνατος]] καὶ [[ἀγήρως]] <i>Il</i>.8.539, cf. 12.323, θήσειν ἀθάνατον καὶ ἀγήρων <i>Od</i>.23.336, cf. <i>h.Cer</i>.242, ἀθάνατον εἶναι καὶ ζώειν ἤματα πάντα <i>h.Ven</i>.221, 240<br /><b class="num">•</b>de los dioses gener. op. a los hombres ἐπεὶ οὔ ποτε φῦλον ὁμοῖον ἀθανάτων τε θεῶν χαμαὶ ἐρχομένων τ' ἀνθρώπων <i>Il</i>.5.442, μή τι σύ γ' ἀθανάτοισι θεοῖσ' ἀντικρὺ μάχεσθαι <i>Il</i>.5.130, cf. <i>Od</i>.24.64, <i>h.Cer</i>.11, Hes.<i>Th</i>.588, Ζεύς <i>Il</i>.2.741, 21.2, Ἀφρόδιτα Sapph.1.1, πρόγονοι Callin.1.13, τὸ ἄφθιτον ἐπὶ πράγματος, τὸ ἀθάνατον ἐπὶ θεοῦ Sch.Er.<i>Il</i>.13.22 (ap.crít.), pero ἀθάνατον ἄφθιτόν τε ποιήσω θεόν E.<i>Andr</i>.1256<br /><b class="num">•</b>subst. gener. en plu. οἱ ἀθάνατοι [[los inmortales]], [[los dioses]], <i>Il</i>.5.407, <i>Od</i>.5.213, Hes.<i>Th</i>.491, Musae.53, ἀ. ἅλιαι divinidades marinas</i>, <i>Od</i>.24.47, ἀθάνατοι μάκαρες Alc.129.4, en sg., de Dioniso, Hes.<i>Th</i>.942<br /><b class="num">•</b>lit. crist. ὁ ἀ. el eterno</i> de [[Cristo]] <i>Ep.Diog</i>.9.2, de Dios <i>MAMA</i> 7.587 (Frigia Oriental)<br /><b class="num">•</b>de pers. elevadas a la [[inmortalidad]], de Ganímedes ἵν' ἀθανάτοισι μετείη <i>Il</i>.20.235, cf. <i>Od</i>.15.251, de Heracles ἐν ἀθανάτοισιν ἀνύσσας ναίει Hes.<i>Th</i>.954, οὐ δέ ποτε κλέος ἐσθλὸν ἀπόλλυται οὐδ' ὄνομ' [[αὐτοῦ]], ἀλλ' ὑπὸ γῆς πὲρ ἐὼν γίγνεται ἀ. Tyrt.8.32, de difuntos <i>IGBulg</i>.2.796.4 (II/III d.C.), cf. 1².345 (Mesambria, imper.), en una carta de pésame οὐδεὶς ἐν ἀνθρώποις [[ἀθάνατος]] <i>PPrincet</i>.102.14 (IV d.C.)<br /><b class="num">•</b>de animales divinos: los caballos de Aquiles <i>Il</i>.16.154, los de Hades <i>h.Cer</i>.18, 32, los de Posidón, Pi.<i>Fr</i>.52p.2, los perros de Alcínoo <i>Od</i>.7.94<br /><b class="num">•</b>de partes del cuerpo de los dioses κράατος, χεῖρες, πόδες, ὦμοι <i>Il</i>.14.177, 16.704, <i>h.Cer</i>.232, <i>h.Hom</i>.28.15, ἧπαρ ἤσθιεν ἀθάνατον de Prometeo, Hes.<i>Th</i>.524, πρόσωπον Sapph.1.14, γλεφάροις Pi.<i>I</i>.8.45a<br /><b class="num">•</b>de cosas divinas [[αἰγίς]] <i>Il</i>.2.447, ἀθάνατοι γὰρ τοῦ (Zeus) γε δόμοι καὶ κτήματ' ἔασιν <i>Od</i>.4.79<br /><b class="num">•</b>de conceptos relat. a los dioses [[propio de los dioses]], [[divino]], [[sobrenatural]] χάρις Pi.<i>Fr</i>.94b.4, Hdt.7.178, [[ἀρετή]] (de Heracles), S.<i>Ph</i>.1420, neutr. plu. χρὴ ... οὐκ ἀθάνατα τὸν θνατὸν φρονεῖν debe el mortal no tener pensamientos que son propios de los dioses</i> Epich.251, φρονεῖν ἀθάνατα καὶ θεῖα Pl.<i>Ti</i>.90c.<br /><b class="num">2</b> del [[elemento]] [[inmortal]] o [[divino]] en el hombre ὁ νοῦς τῶν κατθανόντων ζῇ μὲν οὔ, γνώμην δ' ἔχει ἀθάνατον εἰς ἀθάνατον αἰθέρ' ἐμπεσών E.<i>Hel</i>.1016, σῶμα μὲν ... αὖον ἐγένετο, τὸ δ' ἀθάνατον ἐξῆρε πρὸς τὸν ἀέρα parodiando a Platón mi cuerpo se quedó seco, pero lo inmortal se elevó hacia el aire</i> Alex.163, ψυχὴ Pl.<i>Phdr</i>.245c, <i>R</i>.608d, cf. Thales A 1 p.68.4, <i>Ep.Diog</i>.6.8.<br /><b class="num">3</b> fil., de los elementos naturales ἀθάνατον ... καὶ ἀνώλεθρον (del ἄπειρον) Anaximand.B 3, ἀθάνατοι θνητοί, θνητοὶ ἀθάνατοι de la unidad substante a los contrarios, Heraclit.B 62, cf. Emp.B 35.14, del [[ἀήρ]] Diog.Apoll.B 7<br /><b class="num">•</b>subst. [[τὸ ἀθάνατον]] ref. a ciertos elementos o a la divinidad de forma poco precisa τὸ γὰρ ἀεικίνητον ἀθάνατον Pl.<i>Phdr</i>.245c, τῷ ἀθανάτῳ τὸ ἀθάνατον συνηρτημένον Arist.<i>Cael</i>.270^b9.<br /><b class="num">4</b> gener. de abstr. [[eterno]], [[imperecedero]] κλέος B.13.65, Μουσᾶν [[ἄγαλμα]] B.10.11, [[μνήμη]] Hdt.4.144, Lys.2.81, [[κακόν]] (de Escila) <i>Od</i>.12.118, [[πόθος]] Gorg.B 6, [[ἄλγος]] E.<i>Hel</i>.987, [[βίος]] Pi.<i>P</i>.3.61, πόνος Pi.<i>Fr</i>.52h.22, τιμαί Pi.<i>I</i>.2.28, <i>Fr</i>.121.3, ἁμέραι Pi.<i>Fr</i>.94a.14, ὅρος <i>SEG</i> 37.1036.5 (Calcedón II/III d.C.?)<br /><b class="num">•</b>fig. καλλιόνων καὶ ἀθανατωτέρων παίδων κεκοινωνηκότες habiendo tenido en común hijos más hermosos y más imperecederos</i> Pl.<i>Smp</i>.209c.<br /><b class="num">II</b> <b class="num">1</b>[[cuyo número nunca se acaba]], [[que se mantiene siempre en la misma cifra]] [[οἱ ἀθάνατοι]] καλεόμενοι «[[los inmortales]]»</i> [[cuerpo]] de la [[guardia]] real persa cuyos miembros en caso de baja se sustituían automáticamente por otros previamente asignados, Hdt.7.83, cf. 31, 211, Hsch.<br /><b class="num">•</b>de rebaños [[mantenidos siempre en la misma cifra]] πρόβατα <i>PSI</i> 377.6 (III a.C.), cf. <i>PCair.Zen</i>.328.126 (III a.C.), <i>PStras</i>.30.6 (III d.C.), tb. ref. a niños en contratos de amas de cría ἀποδῶσιν τὸν θρεπτὸν Ἐπαφρόδιτον ὑγιῆ καὶ ἀθάνατον <i>PAmst</i>.41.100, cf. <i>BGU</i> 1058.25 (ambos I a.C.).<br /><b class="num">2</b> de bienes [[no fungible]], [[imperecedero]] ἀθάνατα κρε̄́ματα bienes raíces</i>, propiedades inmuebles</i>, <i>ICr</i>.4.76B.8 (Gortina V a.C.), cf. <i>SEG</i> 9.1.7 (Cirene IV a.C.)<br /><b class="num">•</b>subst. ἔγκτησιν ... θνατῶν καὶ ἀθανάτων <i>ICr</i>.1.16.17.12 (Lato II a.C.), cf. 19.3.35 (Malla II a.C.).<br /><b class="num">III</b> [[que hace inmortal]] Νῖσον ἀθανάτας τριχὸς νοσφίσασ' (Escila) a Niso privándole del [[cabello]] que le hacía [[inmortal]]</i> A.<i>Ch</i>.619.<br /><b class="num">IV</b> bot. [[ἀθάνατος]] otro n. de la [[λυχνὶς στεφανωματική]] = [[coronaria]], [[Lychnis coronaria (L.) Desr.]], Ps.Dsc.3.100.<br /><b class="num">V</b> adv. [[ἀθανάτως]] = [[eternamente]] εὕδειν ἀ. πουλὺν χρόνον <i>AP</i> 9.570.

}}

{{ls

|lstext='''ἀθάνᾰτος''': -ον, καὶ η, ον (ὡς [[πάντοτε]] παρ’ Ὁμήρῳ, σπανίως παρὰ Τραγ., Ἐλμσλ. Εὐρ. Μήδ. 807). Ὁ μὴ θνήσκων, [[ἀθάνατος]], τὸ [[ἐναντίον]] τοῦ θνητὸς καὶ [[βροτός]], Ὅμ., Ἡσ., κτλ. Ἐντεῦθεν ἀθάνατοι, οἱ, = οἱ θεοί, Ὅμ. κτλ. ἀθάναται ἅλιαι, αἱ τῆς θαλάσσης θεαί, Ὀδ. Ω. 47: ― συγκρ. -ώτερος, Πλάτ. Φαίδων 99C. 2) περὶ ἀθανάτου, ἀτελευτήτου φήμης, Τυρταῖος 12. 32. ΙΙ. ἐπὶ πραγμάτων κτλ. Αἰώνιος, ἀθ. κακόν, Ὀδ. Μ. 118· [[χάρις]], Ἡρόδ. 7. 178· ἀρετή, [[ἀρχή]], Σοφ. Φ. 1420., Ο. Τ. 905· ἀθ. [[συκοφάντης]], Ὑπερείδ. [[ὑπὲρ]] Λυκόφρ. 3· [[οὕτως]], ἀθ. [[κλέος]], [[μνήμη]], [[δόξα]], [[ὀργή]], κτλ. ― ἀθ. ὁ [[θάνατος]], = ὁ [[θάνατος]] [[εἶναι]] [[κατάστασις]] [[ἀτελεύτητος]], ὡς τὸ τοῦ Τέννυσον «death that cannot die», [[θάνατος]] [[ὅστις]] δὲν δύναται ν’ ἀποθάνῃ, Ἄμφις ἐν «Γυναικοκρατίᾳ», 1. 2) ἀθ. [[θρίξ]], ἐκ τῆς ὁποίας ἡ ζωὴ ἐξήρτητο, Αἰσχύλ. Χο. 620. ΙΙΙ. οἱ ἀθάνατοι, [[σῶμα]] Περσικοῦ στρατοῦ, ἐν ᾧ πᾶς ἀποθνήσκων ἀνεπληροῦτο δι’ ἄλλου ἐκ τῶν προτέρων διωρισμένου, Ἡρόδ. 7, 83, 211: [[οὕτως]] ἀθ. [[ἀνήρ]], [[ἐκεῖνος]] οὗ ὁ [[διάδοχος]] [[εἶναι]] προσδιωρισμένος ἐν περιπτώσει θανάτου, (οὕτω λέγεται παρ’ Ἄγγλοις, the King never dies δηλ. ὁ βασιλεὺς οὔποτε ἀποθνήσκει), [[αὐτόθι]] 31. IV. ἐπίρρ., ἀθανάτως εὕδειν, Ἀνθ. Π. 9. 570. [ᾱ θ - ἀείποτε ἐν τῷ ἐπιθέτῳ καὶ ἐν πᾶσι τοῖς παραγώγοις, ἴδε ἐν Α, α, ἐν τέλ.].

}}

{{Slater