Anonymous

ὕστερος: Difference between revisions

From LSJ
m
Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1"
m (Text replacement - ".[[" to ". [[")
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1")
Line 9: Line 9:
|Beta Code=u(/steros
|Beta Code=u(/steros
|Definition=[[ὕστατος]], <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[latter]], [[last]], Comp. and Sup. without any Posit. Adj. in use. (The Posit. must be looked for in Skt. úd '[[up]]'; with [[ὕστερος]], [[ὕστατος]] cf. Skt. Comp. and Sup. úttaras, uttamás '[[higher]], ([[later]])', '[[highest]], ([[latest]])'; cf. [[ὑστέρα]].) </span><span class="sense"><span class="bld">A</span> [[ὕστερος]], α, ον, [[latter]]: </span><span class="sense"><span class="bld">I</span> of [[place]], [[coming after]], [[behind]], ὑστέρῳ ποδί <span class="bibl">E.<span class="title">Hipp.</span>1243</span>, <span class="bibl"><span class="title">HF</span>1040</span>; <b class="b3">ὑστέρας ἔχων πώλους</b> keeping them [[behind]], <span class="bibl">S.<span class="title">El.</span>734</span>; ὕ. λόχος <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>2.3.21</span>; ἐν τῷ ὑ. λόγῳ <span class="bibl">Antipho 6.14</span>, cf. <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>11(10).5</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Grg.</span>503c</span>, etc.; <b class="b3">τὰ ὕστερα</b> the [[latter]] [[clause]]s, Plu.2.742d ([[si vera lectio|s.v.l.]], [[δεύτερα]] Turnebus): c. gen., <b class="b3">ὕστεροι ἡμῶν</b> [[behind]] us, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ly.</span> 206e</span>, cf. <span class="bibl">Th.3.103</span>; <b class="b3">οὐδὲν ὑστέρα νεώς</b> not a whit [[behind]] ([[slower]] [[than]]) a [[ship]], <span class="bibl">A.<span class="title">Eu.</span>251</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> of [[time]], [[next]], ὁ δ' ὕστερος ὄρνυτο χαλκῷ <span class="bibl">Il.5.17</span>, <span class="bibl">16.479</span>; <b class="b3">τῷ ὑ. ἔτει</b> in the [[next]] year, X <span class="title">HG</span>7.2.10; τῇ ὑ. Ὀλυμπιάδι <span class="bibl">Hdt.6.103</span>; <b class="b3">ὑ. χρόνῳ</b> in [[after]] time, <span class="bibl">Id.1.130</span>, <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>702</span> (lyr.), etc.; ἐν ὑ. χρόνοις <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>865a</span>; ἐν ὑστέραισιν ἡμέραις <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>1666</span> (troch.); <b class="b3">δεκάτῃ ὑ</b>. or <b class="b3">ὑ. δεκάτῃ</b>, on the 21st day, Decr. ap. <span class="bibl">D.L.7.10</span>, cf. <span class="bibl">Longin.<span class="title">Rh.</span> p.192</span> H.: c. gen., [[later than]], [[after]], σεῦ ὕστερος εἶμ' ὑπὸ γαῖαν <span class="bibl">Il.18.333</span>, cf. <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ec.</span>859</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phd.</span> 87c</span>, al.: ὑ. χρόνῳ τούτων <span class="bibl">Hdt.4.166</span>, <span class="bibl">5.32</span>, cf. <span class="bibl">Th.2.54</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[later]], [[too late]], ὕ. ἐλθών <span class="bibl">Il.18.320</span>; κἂν ὕ. ἔλθῃ <span class="bibl">Ar.<span class="title">V.</span>691</span> (anap.); μῶν ὕστεραι πάρεσμεν; <span class="bibl">Id.<span class="title">Lys.</span>69</span>; ὑ. ἀφικνεῖσθαι <span class="bibl">Th.4.90</span>; [[ὕ]]. (sc. [[ἐλθών]]) <span class="bibl">S.<span class="title">OT</span>222</span>, <span class="bibl"><span class="title">Tr.</span>92</span>; [[Διονύσιος]] ὁ ὕστερος = [[Dionysius]] the [[second]], <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pol.</span>1312a4</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> c. gen. rei, [[too late for]], ὕστεροι ἀπικόμενοι τῆς συμβολῆς <span class="bibl">Hdt.6.120</span>; ὕ. ἐλθεῖν τοῦ σημείου <span class="bibl">Ar.<span class="title">V.</span>690</span>(anap.); κακῶν ὕ. ἀφῖγμαι <span class="bibl">E.<span class="title">HF</span>1174</span>; ὕ. ἀφίκοντο τῆς μάχης μιᾷ ἡμέρᾳ <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>698e</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> as [[substantive]], [[οἱ ὕστεροι]] = [[posterity]], <span class="bibl">E. <span class="title">Supp.</span>1225</span>; <b class="b3">ἄνδρες ὕ., ὕ. βροτοί</b>, <span class="bibl">Id.<span class="title">Tr.</span>13</span>,<span class="bibl">1245</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> of inferiority in Age, Worth, or Quality, <b class="b3">γένει ὕ</b>., i.e. [[younger]], <span class="bibl">Il.3.215</span>; c. gen., [[οὐδενὸς ὕστερος]] = [[second to none]], <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>181</span>(lyr.), cf. <span class="bibl">Th.1.91</span>; γυναικὸς ὕ. <span class="bibl">S. <span class="title">Ant.</span>746</span>; <b class="b3">μηδ' ἔμπροσθεν τῶν νόμων, ἀλλ' ὕ. πολιτεύου</b> not putting yourself above the laws, but [[below]] them, <span class="bibl">Aeschin.3.23</span>; <b class="b3">σῶμα δεύτερον καὶ ὕ</b> (sc. ψυχῆς) <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>896c</span>; <b class="b3">νομίσας πάντα ὕστερα εἶναι τἆλλα πρός τι</b> that all things were [[secondary]] to... <span class="bibl">Th.8.41</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> logically [[posterior]], ὁ τόπος ὕ. τῆς ὕλης <span class="bibl">Plot.2.4.12</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">IV</span> Adv. [[ὑστέρως]] is found only in Eccl. writers, the ascription to Plato by <span class="bibl">Ammon. <span class="title">Diff.</span>p.115V.</span>, Thom.Mag.<span class="bibl">p.284</span> R. being now corrected from Ptol. Ascal.<span class="bibl">p.405</span> H., where codd. have [[δευτέρως]]: the neut. [[ὕστερον]] was used, rarely of [[place]], [[behind]], [[ὀπαδεῖν]] ὕ. <span class="bibl">A.<span class="title">Fr.</span>475</span>; ὕ. τῶν ἱππέων γίγνεσθαι <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>5.3.42</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> of [[time]], [[later]], [[afterwards]], parm.<span class="bibl">8.10</span>, <span class="bibl">Hdt.6.91</span>, etc.; also <b class="b3">τὸ ὕ</b>., opp. <b class="b3">τὸ παλαιόν</b>, <span class="bibl">Lycurg.61</span>; ὕστερα <span class="bibl">Od.16.319</span>; freq. with other words, ὕ. αὖτις <span class="bibl">Il.1.27</span>; οὔποτ' αὖθις ὕ. <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>858</span>; <b class="b3">ἔπειτα δ' ὕ</b>., after [[μέν]], <span class="bibl">Antiph.270</span>; εἶτα . . ὕ. <span class="bibl">Id.53.4</span>; <b class="b3">χρόνῳ ὑστέρῳ πολλῷ</b> a [[long]] [[time]] [[after]], <span class="bibl">Hdt.1.171</span>; <b class="b3">ὑστέρῳ χρόνῳ</b> or <b class="b3">χρόνῳ ὑστέρῳ</b> [[some time later]], <span class="bibl">Th.1.8</span>,<span class="bibl">64</span>; χρόνοις ὕ. <span class="bibl">Lys.3.39</span>; βραχεῖ χρόνῳ ὑστέρῳ <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>5.3.52</span>; οὐ πολλαῖς ἡμέραις ὕ. <span class="bibl">Id.<span class="title">HG</span>1.1.1</span>; [[ὀλίγῳ]] or [[ὀλίγον]] ὕ. <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>327c</span>, <span class="bibl"><span class="title">Grg.</span> 471c</span>; πολλῷ ὕ. <span class="bibl">Th.2.49</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phd.</span> 58a</span>; οἱ ἄνθρωποι οἱ ὕστεροι = [[posterity]], <span class="bibl">Id.<span class="title">R.</span> 415d</span>; <b class="b3">τὰ ὕ. γράμματα</b> the [[later]] [[inscription]]s, <span class="bibl">Id.<span class="title">Chrm.</span>165a</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">b</span> c. gen., ὕ. τούτων <span class="bibl">Hdt.1.113</span>, etc.; ὕ. ἔτι τούτων <span class="bibl">Id.9.83</span>; <b class="b3">τῆς ἐμεωυτοῦ γνώμης ὕ</b>. [[after]] my own [[opinion]] was formed, <span class="bibl">Id.2.18</span>; <b class="b3">τοῦ δέοντος ὕ</b>. [[later]] [[than]] [[ought]] to [[be]], <span class="bibl">Ar.<span class="title">Lys.</span>57</span>: c. dat. et gen., ἔτεσι πολλοῖσι ὕ. τούτων <span class="bibl">Hdt.6.140</span>, cf. <span class="bibl">1.91</span>; πολλῷ ὕ. τῶν Τρωϊκῶν <span class="bibl">Th.1.3</span>, cf. <span class="bibl">Isoc. 19.22</span>: followed by ἤ, τεσσαρακοστῇ ἡμέρᾳ ὕ… ἢ ποτείδαια ἀπέστη <span class="bibl">Th. 1.60</span>, cf. <span class="bibl">6.4</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> in Adv. sense with Preps., ἐς ὕστερον <span class="bibl">Od.12.126</span>, <span class="bibl">Hes.<span class="title">Op.</span>351</span>, <span class="bibl">Hdt.5.41</span>,<span class="bibl">74</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>1194</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">IA</span>720</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ti.</span>82b</span>, etc.: ἐν ὑστέρῳ <span class="bibl">Th.3.13</span>, <span class="bibl">8.27</span>: ἐξ ὑστέρου <span class="bibl">D.S.14.109</span>, <span class="bibl">D.H.4.73</span>; also ἐξ ὑστέρης <span class="bibl">Hdt.1.108</span>, <span class="bibl">5.106</span>, <span class="bibl">6.85</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">B</span> [[ὕστατος]], η, ον, [[last]]: </span><span class="sense"><span class="bld">I</span> of [[place]], ἅμα θ' οἱ πρῶτοί τε καὶ ὕστατοι <span class="bibl">Il.2.281</span>; εὐθυντὴρ ὕστατος [[νεώς]] = [[hindmost]], of a [[rudder]], <span class="bibl">A. <span class="title">Supp.</span>717</span>; ἡμῖν τοῖς ὑ. κατακειμενοις <span class="bibl">Pl.<span class="title">Smp.</span>177e</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> of [[time]], τίνα πρῶτον, τίνα δ' ὕ. ἐξενάριξεν; <span class="bibl">Il.11.299</span>, cf. <span class="bibl">5.703</span>, E <span class="title">HF</span>485, etc.; ὁ δ' ὕ. γε . . πρεσβεύεται <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>1300</span>; <b class="b3">ἡλίου . . πρὸς ὕ. φῶς</b> ib.<span class="bibl">1324</span>; <b class="b3">τὸν ὕ. μέλψασα γόον</b> ib.<span class="bibl">1445</span>; τοὔπος ὕ. θροεῖ <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>864</span>; <b class="b3">ἡ ὑστάτη</b> (sc. [[ἡμέρα]]) <b class="b3"> τῆς ὁρτῆς</b> the [[last]] [[day]] of... <span class="bibl">Hdt.2.151</span>; ἐν τοῖσιν ὑ. φράσω <span class="bibl">Ar. <span class="title">Ra.</span>908</span>; <b class="b3">οὐκ ἐν ὑστάτοις</b> [[not]] [[among]] the [[last]], <span class="bibl">E.<span class="title">Ion</span>1115</span>; οἱ ὕστατοι εἰπόντες <span class="bibl">D.1.16</span>, etc.; <b class="b3">ὕστατος ἁλώσιος ἀντάσαις</b> [[meet]]ing with his [[downfall]] [[at last]], <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>10(11).41</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> of Rank or Degree, οὐκ ἐν ὑστάτοις <span class="bibl">S.<span class="title">Tr.</span>315</span>; τὰ [[ὕστατα]] [[πάσχειν]], like [[τὰ ἔσχατα]], Luc.<span class="title">Phal.</span>1.5. </span><span class="sense"><span class="bld">IV</span> for regul. Adv. [[ὑστάτως]] (which occurs only in <span class="title">Hippiatr.</span> 20), the neut. sg. and pl. are used, πύματόν τε καὶ ὕστατον <span class="bibl">Od.20.116</span>; [[ὕστατα]] καὶ πύματα <span class="bibl">4.685</span>, <span class="bibl">20.13</span>; νῦν ὕστατα <span class="bibl">Il.1.232</span>, <span class="bibl">Od.22.78</span>; ὕστατα ὁρμηθέντες <span class="bibl">Hdt.8.43</span>; καὶ [[πρῶτον]] καὶ [[ὕστατον]] <span class="bibl">Pl.<span class="title">Mx.</span>247a</span>; <b class="b3">ὕ. δή σε προσεροῦσι, τὸ ὕ. προσειπεῖν</b>, <span class="bibl">Id.<span class="title">Phd.</span>60a</span>, Luc.<span class="title">VH</span>1.30. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> in Adv. sense with Preps., [[ἐν ὑστάτοις]] = [[at last]], <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>620c</span>; [[εἰς τὸ ὕστατον]] = [[extremely]], [[γέρων]] ἐς τὸ [[ὕστατον]] <span class="bibl">Luc.<span class="title">Herm.</span>9</span>.</span>
|Definition=[[ὕστατος]], <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[latter]], [[last]], Comp. and Sup. without any Posit. Adj. in use. (The Posit. must be looked for in Skt. úd '[[up]]'; with [[ὕστερος]], [[ὕστατος]] cf. Skt. Comp. and Sup. úttaras, uttamás '[[higher]], ([[later]])', '[[highest]], ([[latest]])'; cf. [[ὑστέρα]].) </span><span class="sense"><span class="bld">A</span> [[ὕστερος]], α, ον, [[latter]]: </span><span class="sense"><span class="bld">I</span> of [[place]], [[coming after]], [[behind]], ὑστέρῳ ποδί <span class="bibl">E.<span class="title">Hipp.</span>1243</span>, <span class="bibl"><span class="title">HF</span>1040</span>; <b class="b3">ὑστέρας ἔχων πώλους</b> keeping them [[behind]], <span class="bibl">S.<span class="title">El.</span>734</span>; ὕ. λόχος <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>2.3.21</span>; ἐν τῷ ὑ. λόγῳ <span class="bibl">Antipho 6.14</span>, cf. <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>11(10).5</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Grg.</span>503c</span>, etc.; <b class="b3">τὰ ὕστερα</b> the [[latter]] [[clause]]s, Plu.2.742d ([[si vera lectio|s.v.l.]], [[δεύτερα]] Turnebus): c. gen., <b class="b3">ὕστεροι ἡμῶν</b> [[behind]] us, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ly.</span> 206e</span>, cf. <span class="bibl">Th.3.103</span>; <b class="b3">οὐδὲν ὑστέρα νεώς</b> not a whit [[behind]] ([[slower]] [[than]]) a [[ship]], <span class="bibl">A.<span class="title">Eu.</span>251</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> of [[time]], [[next]], ὁ δ' ὕστερος ὄρνυτο χαλκῷ <span class="bibl">Il.5.17</span>, <span class="bibl">16.479</span>; <b class="b3">τῷ ὑ. ἔτει</b> in the [[next]] year, X <span class="title">HG</span>7.2.10; τῇ ὑ. Ὀλυμπιάδι <span class="bibl">Hdt.6.103</span>; <b class="b3">ὑ. χρόνῳ</b> in [[after]] time, <span class="bibl">Id.1.130</span>, <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>702</span> (lyr.), etc.; ἐν ὑ. χρόνοις <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>865a</span>; ἐν ὑστέραισιν ἡμέραις <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>1666</span> (troch.); <b class="b3">δεκάτῃ ὑ</b>. or <b class="b3">ὑ. δεκάτῃ</b>, on the 21st day, Decr. ap. <span class="bibl">D.L.7.10</span>, cf. <span class="bibl">Longin.<span class="title">Rh.</span> p.192</span> H.: c. gen., [[later than]], [[after]], σεῦ ὕστερος εἶμ' ὑπὸ γαῖαν <span class="bibl">Il.18.333</span>, cf. <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ec.</span>859</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phd.</span> 87c</span>, al.: ὑ. χρόνῳ τούτων <span class="bibl">Hdt.4.166</span>, <span class="bibl">5.32</span>, cf. <span class="bibl">Th.2.54</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[later]], [[too late]], ὕ. ἐλθών <span class="bibl">Il.18.320</span>; κἂν ὕ. ἔλθῃ <span class="bibl">Ar.<span class="title">V.</span>691</span> (anap.); μῶν ὕστεραι πάρεσμεν; <span class="bibl">Id.<span class="title">Lys.</span>69</span>; ὑ. ἀφικνεῖσθαι <span class="bibl">Th.4.90</span>; [[ὕ]]. (sc. [[ἐλθών]]) <span class="bibl">S.<span class="title">OT</span>222</span>, <span class="bibl"><span class="title">Tr.</span>92</span>; [[Διονύσιος]] ὁ ὕστερος = [[Dionysius]] the [[second]], <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pol.</span>1312a4</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> c. gen. rei, [[too late for]], ὕστεροι ἀπικόμενοι τῆς συμβολῆς <span class="bibl">Hdt.6.120</span>; ὕ. ἐλθεῖν τοῦ σημείου <span class="bibl">Ar.<span class="title">V.</span>690</span>(anap.); κακῶν ὕ. ἀφῖγμαι <span class="bibl">E.<span class="title">HF</span>1174</span>; ὕ. ἀφίκοντο τῆς μάχης μιᾷ ἡμέρᾳ <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>698e</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> as [[substantive]], [[οἱ ὕστεροι]] = [[posterity]], <span class="bibl">E. <span class="title">Supp.</span>1225</span>; <b class="b3">ἄνδρες ὕ., ὕ. βροτοί</b>, <span class="bibl">Id.<span class="title">Tr.</span>13</span>,<span class="bibl">1245</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> of inferiority in Age, Worth, or Quality, <b class="b3">γένει ὕ</b>., i.e. [[younger]], <span class="bibl">Il.3.215</span>; c. gen., [[οὐδενὸς ὕστερος]] = [[second to none]], <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>181</span>(lyr.), cf. <span class="bibl">Th.1.91</span>; γυναικὸς ὕ. <span class="bibl">S. <span class="title">Ant.</span>746</span>; <b class="b3">μηδ' ἔμπροσθεν τῶν νόμων, ἀλλ' ὕ. πολιτεύου</b> not putting yourself above the laws, but [[below]] them, <span class="bibl">Aeschin.3.23</span>; <b class="b3">σῶμα δεύτερον καὶ ὕ</b> (sc. ψυχῆς) <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>896c</span>; <b class="b3">νομίσας πάντα ὕστερα εἶναι τἆλλα πρός τι</b> that all things were [[secondary]] to... <span class="bibl">Th.8.41</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> logically [[posterior]], ὁ τόπος ὕ. τῆς ὕλης <span class="bibl">Plot.2.4.12</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">IV</span> Adv. [[ὑστέρως]] is found only in Eccl. writers, the ascription to Plato by <span class="bibl">Ammon. <span class="title">Diff.</span>p.115V.</span>, Thom.Mag.<span class="bibl">p.284</span> R. being now corrected from Ptol. Ascal.<span class="bibl">p.405</span> H., where codd. have [[δευτέρως]]: the neut. [[ὕστερον]] was used, rarely of [[place]], [[behind]], [[ὀπαδεῖν]] ὕ. <span class="bibl">A.<span class="title">Fr.</span>475</span>; ὕ. τῶν ἱππέων γίγνεσθαι <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>5.3.42</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> of [[time]], [[later]], [[afterwards]], parm.<span class="bibl">8.10</span>, <span class="bibl">Hdt.6.91</span>, etc.; also <b class="b3">τὸ ὕ</b>., opp. <b class="b3">τὸ παλαιόν</b>, <span class="bibl">Lycurg.61</span>; ὕστερα <span class="bibl">Od.16.319</span>; freq. with other words, ὕ. αὖτις <span class="bibl">Il.1.27</span>; οὔποτ' αὖθις ὕ. <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>858</span>; <b class="b3">ἔπειτα δ' ὕ</b>., after [[μέν]], <span class="bibl">Antiph.270</span>; εἶτα . . ὕ. <span class="bibl">Id.53.4</span>; <b class="b3">χρόνῳ ὑστέρῳ πολλῷ</b> a [[long]] [[time]] [[after]], <span class="bibl">Hdt.1.171</span>; <b class="b3">ὑστέρῳ χρόνῳ</b> or <b class="b3">χρόνῳ ὑστέρῳ</b> [[some time later]], <span class="bibl">Th.1.8</span>,<span class="bibl">64</span>; χρόνοις ὕ. <span class="bibl">Lys.3.39</span>; βραχεῖ χρόνῳ ὑστέρῳ <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>5.3.52</span>; οὐ πολλαῖς ἡμέραις ὕ. <span class="bibl">Id.<span class="title">HG</span>1.1.1</span>; [[ὀλίγῳ]] or [[ὀλίγον]] ὕ. <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>327c</span>, <span class="bibl"><span class="title">Grg.</span> 471c</span>; πολλῷ ὕ. <span class="bibl">Th.2.49</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phd.</span> 58a</span>; οἱ ἄνθρωποι οἱ ὕστεροι = [[posterity]], <span class="bibl">Id.<span class="title">R.</span> 415d</span>; <b class="b3">τὰ ὕ. γράμματα</b> the [[later]] [[inscription]]s, <span class="bibl">Id.<span class="title">Chrm.</span>165a</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">b</span> c. gen., ὕ. τούτων <span class="bibl">Hdt.1.113</span>, etc.; ὕ. ἔτι τούτων <span class="bibl">Id.9.83</span>; <b class="b3">τῆς ἐμεωυτοῦ γνώμης ὕ</b>. [[after]] my own [[opinion]] was formed, <span class="bibl">Id.2.18</span>; <b class="b3">τοῦ δέοντος ὕ</b>. [[later]] [[than]] [[ought]] to [[be]], <span class="bibl">Ar.<span class="title">Lys.</span>57</span>: c. dat. et gen., ἔτεσι πολλοῖσι ὕ. τούτων <span class="bibl">Hdt.6.140</span>, cf. <span class="bibl">1.91</span>; πολλῷ ὕ. τῶν Τρωϊκῶν <span class="bibl">Th.1.3</span>, cf. <span class="bibl">Isoc. 19.22</span>: followed by ἤ, τεσσαρακοστῇ ἡμέρᾳ ὕ… ἢ ποτείδαια ἀπέστη <span class="bibl">Th. 1.60</span>, cf. <span class="bibl">6.4</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> in Adv. sense with Preps., ἐς ὕστερον <span class="bibl">Od.12.126</span>, <span class="bibl">Hes.<span class="title">Op.</span>351</span>, <span class="bibl">Hdt.5.41</span>,<span class="bibl">74</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>1194</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">IA</span>720</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ti.</span>82b</span>, etc.: ἐν ὑστέρῳ <span class="bibl">Th.3.13</span>, <span class="bibl">8.27</span>: ἐξ ὑστέρου <span class="bibl">D.S.14.109</span>, <span class="bibl">D.H.4.73</span>; also ἐξ ὑστέρης <span class="bibl">Hdt.1.108</span>, <span class="bibl">5.106</span>, <span class="bibl">6.85</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">B</span> [[ὕστατος]], η, ον, [[last]]: </span><span class="sense"><span class="bld">I</span> of [[place]], ἅμα θ' οἱ πρῶτοί τε καὶ ὕστατοι <span class="bibl">Il.2.281</span>; εὐθυντὴρ ὕστατος [[νεώς]] = [[hindmost]], of a [[rudder]], <span class="bibl">A. <span class="title">Supp.</span>717</span>; ἡμῖν τοῖς ὑ. κατακειμενοις <span class="bibl">Pl.<span class="title">Smp.</span>177e</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> of [[time]], τίνα πρῶτον, τίνα δ' ὕ. ἐξενάριξεν; <span class="bibl">Il.11.299</span>, cf. <span class="bibl">5.703</span>, E <span class="title">HF</span>485, etc.; ὁ δ' ὕ. γε . . πρεσβεύεται <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>1300</span>; <b class="b3">ἡλίου . . πρὸς ὕ. φῶς</b> ib.<span class="bibl">1324</span>; <b class="b3">τὸν ὕ. μέλψασα γόον</b> ib.<span class="bibl">1445</span>; τοὔπος ὕ. θροεῖ <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>864</span>; <b class="b3">ἡ ὑστάτη</b> (sc. [[ἡμέρα]]) <b class="b3"> τῆς ὁρτῆς</b> the [[last]] [[day]] of... <span class="bibl">Hdt.2.151</span>; ἐν τοῖσιν ὑ. φράσω <span class="bibl">Ar. <span class="title">Ra.</span>908</span>; <b class="b3">οὐκ ἐν ὑστάτοις</b> [[not]] [[among]] the [[last]], <span class="bibl">E.<span class="title">Ion</span>1115</span>; οἱ ὕστατοι εἰπόντες <span class="bibl">D.1.16</span>, etc.; <b class="b3">ὕστατος ἁλώσιος ἀντάσαις</b> [[meet]]ing with his [[downfall]] [[at last]], <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>10(11).41</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> of Rank or Degree, οὐκ ἐν ὑστάτοις <span class="bibl">S.<span class="title">Tr.</span>315</span>; τὰ [[ὕστατα]] [[πάσχειν]], like [[τὰ ἔσχατα]], Luc.<span class="title">Phal.</span>1.5. </span><span class="sense"><span class="bld">IV</span> for regul. Adv. [[ὑστάτως]] (which occurs only in <span class="title">Hippiatr.</span> 20), the neut. sg. and pl. are used, πύματόν τε καὶ ὕστατον <span class="bibl">Od.20.116</span>; [[ὕστατα]] καὶ πύματα <span class="bibl">4.685</span>, <span class="bibl">20.13</span>; νῦν ὕστατα <span class="bibl">Il.1.232</span>, <span class="bibl">Od.22.78</span>; ὕστατα ὁρμηθέντες <span class="bibl">Hdt.8.43</span>; καὶ [[πρῶτον]] καὶ [[ὕστατον]] <span class="bibl">Pl.<span class="title">Mx.</span>247a</span>; <b class="b3">ὕ. δή σε προσεροῦσι, τὸ ὕ. προσειπεῖν</b>, <span class="bibl">Id.<span class="title">Phd.</span>60a</span>, Luc.<span class="title">VH</span>1.30. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> in Adv. sense with Preps., [[ἐν ὑστάτοις]] = [[at last]], <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>620c</span>; [[εἰς τὸ ὕστατον]] = [[extremely]], [[γέρων]] ἐς τὸ [[ὕστατον]] <span class="bibl">Luc.<span class="title">Herm.</span>9</span>.</span>
}}
{{bailly
|btext=α, ον :<br /><b>I. 1</b> <i>avec idée de lieu</i> qui est <i>ou</i> vient derrière : ὕστερός τινος qui se trouve derrière qqn;<br /><b>2</b> <i>avec idée de temps</i> qui a lieu <i>ou</i> se fait après : [[σεῦ]] [[ὕστερον]] εἶμ’ ὑπὸ γαῖαν IL je descendrai sous terre après toi ; ὑστέρῃ ὀλυμπιάδι HDT à l'olympiade suivante ; ὑστέρῳ χρόνῳ HDT dans un temps postérieur ; ἡ [[ὑστέρα]] ([[ἡμέρα]]) PLUT le lendemain ; [[ἐξ]] ὑστέρης HDT plus tard ; [[ἐς]] τὴν ὑστέραν ÉL dans la suite ; ὑστέρῳ χρόνῳ τούτων HDT dans le temps qui suivit ces événements ; <i>particul.</i> qui a lieu <i>ou</i> vient trop tard ; <i>abs.</i> [[ὕστερος]] SOPH qui arrive trop tard ; γένει [[ὕστερος]] IL plus jeune;<br /><b>3</b> qui vient après, qui le cède à, inférieur à : τινος à qch ; γυναικός SOPH qui le cède à une femme ; οὐδενὸς [[ὕστερος]] qui ne le cède à personne ; ὕστερός τινός τινι inférieur en qch à qqn ; νομίσας πάντα ὕστερα [[εἶναι]] [[πρός]] [[τι]] THC ayant pensé que tout était secondaire comparé à qch ; [[ἐν]] ὑστέρῳ τίθεσθαί τινος PLUT mettre une chose au-dessous d’une autre ; [[ὕστερον]] αὑτὸν [[τοῦ]] νόμου τιθέναι PLUT se soumettre à la loi;<br /><b>II.</b> <i>adv.</i> • [[ὕστερον]] :<br /><b>1</b> <i>avec idée de lieu de</i>rrière : [[ὕστερον]] [[τῶν]] ἱππέων XÉN derrière les cavaliers;<br /><b>2</b> <i>avec idée de temps</i> plus tard ; • ὕστερα OD <i>m. sign.</i> ; [[ὕστερον]] [[αὖτις]] IL, [[αὖθις]] [[ὕστερον]] SOPH plus tard, ensuite ; [[ὕστερον]] τούτων HDT à la suite de ces événements ; τῆς γνώμης [[ὕστερον]] HDT postérieurement à l'opinion que je m'étais formée ; πολλῷ [[ὕστερον]] [[τῶν]] Τρωϊκῶν THC longtemps après la guerre de Troie ; τεσσαρακοστῇ ἡμέρᾳ [[ὕστερον]] ἢ Ποτειδαία ἀπέστη THC la quarantième jour après la défection de Potidée ; • [[ἐς]] [[ὕστερον]] plus tard, dans la suite ; • [[ἐν]] ὑστέρῳ THC, • μεθ’ [[ὕστερον]] ÉL <i>m. sign.</i><br />'''Étymologie:''' p. *ὕδτερος, Cp. d’un th. ὑδ-, derrière ; cf. <i>skr.</i> ud « hors de » ; cf. [[ὕστατος]].
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''ὕστερος''': [[ὕστατος]], ὁ κατόπιν ἐρχόμενος, κατοπινός, [[ἔσχατος]], συγκρ. καὶ ὑπερθ., [[ἄνευ]] θετικοῦ ἐν χρήσει. (Τὸ θετικὸν ζητητέον ἐν τῇ Σανσκρ. προθέσει ud, Γοτθ. ut (ἔξω, Ἀγγλ. out), Ἀρχ. Γερμ. az (aus)· [[ὥστε]] τὰ [[ὕστερος]], [[ὕστατος]] ἀντιστοιχοῦσι πρὸς τὰ aüsserer, aüsser-t, ὁ ἐξώτερος, [[ἐξώτατος]] ἢ [[ἔσχατος]], Ἀγγλ. ulter, outermost, ultermost)· πρβλ. [[ὑστέρα]]· ― οὕτω [[πρότερος]], πρῶτος ἐκ τῆς προθ. πρό, Λατ. posterior, postremus ἐκ τῆς προθέσ. post.) Α. [[ὕστερος]], -α, -ον, Ι. ἐπὶ τόπου, ὁ κατόπιν ἐρχόμενος, ὁ [[ὀπίσω]] ὢν (ἴδε κατωτ. ΙΙΙ), ὑστέρῳ ποδὶ Εὐρ. Ἱππόλ. 1243, Ἡρακλ. Μαιν. 1040· ὕστ. [[λόχος]] Ξεν. Κύρ. Παιδ. 2. 3, 21· ἐν τῷ ὑστ. λόγῳ Ἀντιφῶν 143. 7, πρβλ. Πινδ. Ο. 10 (11). 5, Πλάτ. κλπ.· τὰ ὕστερα. αἱ κατόπιν προτάσεις, Πλούτ. 2. 742D ― μετὰ γεν. ὕστεροι ἡμῶν, [[ὄπισθεν]] ἡμῶν, μεθ’ ἡμᾶς, Πλάτ. Λῦσ. 206Ε, πρβλ. Θουκ. 3. 103· οὐδὲν [[ὑστέρα]] [[νεώς]], [[οὐδόλως]] [[ὀπίσω]] (βραδυτέρα) πλοίου, Αἰσχύλ. Εὐμ. 251. ΙΙ. ἐπὶ χρόνου, ὁ δ’ [[ὕστερος]] ὤρνυτο χαλκῷ Ἰλ. Ε. 17, Π. 479· τῷ ὑστέρῳ ἔτει, κατὰ τὸ προσεχὲς [[ἔτος]], Ξεν. Ἑλλ. 7. 2, 10· τῇ ὑστέρῃ Ὀλυμπιάδι Ἡρόδ. 6. 103· ὑστέρῳ χρόνῳ, κατὰ τὸν [[μετέπειτα]] χρόνον, Α. 130, Αἰσχύλ. Ἀγ. 702, κλπ.· ἐν ὑστ. χρόνοις Πλάτ. Νόμ. 865Α· ἐν ὑστέραισιν ἡμέραις Αἰσχύλ. Ἀγ. 1666· δεκάτῃ ὑστέρᾳ ἢ ὑστέρᾳ δεκάτῃ, κατὰ τὴν 21ην ἡμέραν, Ψήφισμ. παρὰ Διογέν. Λαερτ. 7. 10, Λογγίνου Ἀποσπ. 8. 11· ἡ [[ὑστέρα]] Πλάτ. 2. 320Ε· ἐς τὴν ὑστ., διάφ. γραφὴ Αἰλ. π. Ζῴων 7. 7· ― μετὰ γενικ. προσ., ὕστερόν τινος, μετά τινα, σεῦ [[ὕστερος]] εἶμ’ ὑπὸ γαῖαν Ἰλ. Σ. 380, πρβλ. Ἀριστοφ. Ἐκκλ. 859, Πλάτ. Φαίδων 87C, κ. ἀλλ.· μετὰ γεν., ὑστ. χρόνων τούτων Ἡρόδ. 4. 166., 5. 32. 2) ἀργότερα, πολὺ ἀργά, [[ὕστερος]] ἐλθὼν Ἰλ. Σ. 320· κἂν ὕστ. ἔλθῃ Ἀριστοφ. Σφ. 691· μῶν ὕστεροι πάρεσμεν; Ἀριστοφ. Λυσ. 69· ὕστ. ἀφικνεῖσθαι Θουκ. 40. 90· ὕστ. (παραλειπομένου τοῦ ἐλθὼν) Σοφ. Οἰδ. Τύρ. 222, Τραχ. 92· [[Διονύσιος]] ὁ ὕστ. Διον. ὁ β΄, Ἀριστ. Πολιτικ. 5. 10, 23. 3) μετὰ γεν. πράγμ., ἀργότερον ἢ ὅσον ἔπρεπε διά τι [[πρᾶγμα]], ὕστεροι ἀπικόμενοι τῆς ἐμβολῆς Ἡρόδ. 6. 120 ὕστ. ἐλθεῖν τοῦ σημείου Ἀριστοφ. Σφ. 690· κακῶν ὕστ. ἀφῖγμαι Εὐρ. Ἡρ. Μαιν. 1174· ὕστ. ἀφίκοντο τῆς μάχης μιᾷ ἡμέρᾳ Πλάτ. Νόμ. 698Ε. 4) ὡς οὐσιαστ. οἱ ὕστεροι = τῷ Λατ. posteri, οἱ ἐπιγιγνόμενοι, ἐπίγονοι δ’ ἀν’ Ἑλλάδα κληθέντες ᾠδὰς ὑστέροισι θήσετε Εὐρ. Ἱκ. 1225, πρβλ. Τρῳ. 13, 1245· ― πρβλ. [[ὕστερον]]. ΙΙΙ. ἐπὶ ἥττονος βαθμοῦ ἡλικίας, ἀξίας ἢ ποιότητος, γένει [[ὕστερος]], δηλ. [[νεώτερος]], Ἰλ. Γ. 215· ὑστέρας ἔχων πώλους ([[ἔνθα]] δύναται νὰ σημαίνῃ τὸ [[ὀπίσω]], ἀλλὰ πρβλ. Ἰλ. Ψ. 322), Σοφ. Ἠλ. 734. 2) μετὰ γεν., οὐδενὸς ὕστ., οὐδενὸς [[δεύτερος]], [[κατώτερος]], ὁ αὐτ. ἐν Φιλ. 181, πρβλ. 1364, Θουκ. 1. 91. γυναικὸς ὕστ. Σοφ. Ἀντιγ. 746· μηδ’ [[ἔμπροσθεν]] τῶν νόμων, ἀλλ’ [[ὕστερος]] πολιτεύου, [[μηδὲ]] νὰ θέσῃς σεαυτὸν ἀνώτερον τῶν νόμων ἀλλὰ κατώτερον, Αἰσχίνης 57. 11· [[σῶμα]] ὕστ. ψυχῆς Πλάτ. Νόμ. 896C· νομίσας πάντα ὕστερα [[εἶναι]] [[πρός]] τι, ὅτι πάντα [[εἶναι]] δευτερεύοντα ἐν σχέσει [[πρός]] τι..., Θουκ. 8. 41. IV. ἀντὶ τοῦ ὁμαλοῦ ἐπιρρ. ὑστέρως ([[ὅπερ]] μόνον παρὰ μεταγεν. ἀπαντᾷ) ἦν ἐν χρήσει τὸ οὐδ. [[ὕστερον]] σπανίως ἐπὶ τόπου, κατόπιν [[ὄπισθεν]], ὀπηδεῖν ὕστ. Αἰσχύλ. Ἀποσπ. 284· ὕστ. τῶν ἱππέων γίγνεσθαι Ξεν. Κύρ. Παιδ. 5. 3, 42. 2) ἐπὶ χρόνου, κατόπιν, μετὰ [[ταῦτα]], [[ἔπειτα]], Ὅμ., Ἡρόδ., Ἀττ.· [[ὡσαύτως]] τὸ [[ὕστερον]], ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ παλαιόν, Λυκοῦργ. 155. 32· ὕστερα Ὀδ. Π. 319· συχν. δὲ συνάπτεται μετ’ ἄλλων λέξεων, [[ὕστερον]] [[αὖτις]] Ἰλ. Α. 27· οὔποτ’ [[αὖθις]] ὕστ. Σοφ. Αἴ. 858· [[ἔπειτα]] δ’ ὕστ., προηγουμένου μέν, Ἀντιφάν. ἐν Ἀδήλ. 40· [[εἶτα]] χἠμεῖς [[ὕστερον]] εἰς ταὐτὸ καταγωγεῖον αὐτοῖς ἥξομεν ὁ αὐτ. ἐν «Ἀφροδισίῳ» 2· χρόνῳ [[ὕστερον]] πολλῷ, πολὺν χρόνον μετὰ [[ταῦτα]], Ἡρόδ. 1. 171· [[ὕστερον]] χρόνῳ ἢ χρόνῳ ὕστ., ὀλίγον μετὰ [[ταῦτα]], μετά τινα χρόνον, Θουκ. 1. 8. 64· χρόνοις [[ὕστερον]] Λυσί. 99. 40· βραχεῖ χρόνῳ ὕστ. Ξεν. Κύρ. Παιδ. 5. 3. 52· οὐ πολλαῖς ἡμέραις ὕστ. ὁ αὐτ. ἐν Ἑλλ. 1. 1, 1· ὀλίγῳ ἢ ὀλίγον ὕστ. Πλάτ. Πολ. 327Β, Γοργ. 471Β· πολλῷ ὕστ. Θουκ. 2. 49, Πλάτ. ἐν Φαίδ. 58Α. β) μετὰ γεν., ὕστ. τούτων Ἡρόδ. 1. 113, κλπ.· ὕστ. ἔτι τούτων ὁ αὐτ. 9. 83· τῆς [[ἐμεωυτοῦ]] γνώμης ὕστ., ἀφ’ οὗ ἡ ἰδική μου γνώμη ἐσχηματίσθη, ὁ αὐτ. 2. 18· τοῦ δέοντος ὕστ. Ἀριστοφ. Λυσ. 57· ― μετὰ δοτ. καὶ γεν., ἔτεσι πολλοῖσι ὕστ. τούτων Ἡρόδ. 6. 140, πρβλ. 1. 91· πολλῷ ὕστ. τῶν Τρωικῶν Θουκ. 1. 3, πρβλ. Ἰσοκρ. 388Ε· ― ἑπομένου τοῦ ἥ, τεσσαρακοστῇ ἡμέρᾳ ὕστ. ἢ Ποτίδαια ἀπέστη Θουκ. 1. 60, πρβλ. 6. 4. 3) ἐπὶ ἐπιρρ. σημασίας μετὰ προθέσεων, ἐς [[ὕστερον]] Ὀδ. Μ. 126, Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 349, Ἡρόδ. 5. 41, 74, Σοφ., κλπ.: ― ἐν ὑστέρῳ Θουκ. 3. 13., 8. 27· ― ἐξ ὑστέρου Διόδ. 14. 109, Διονύσ. Ἁλ. 4. 73· [[ὡσαύτως]] ἐξ ὑστέρης Ἡρόδ. 1. 108., 5. 106., 6. 85. Β. [[ὕστατος]], -η, -ον, [[τελευταῖος]], [[ἔσχατος]], Ι. ἐπὶ τόπου, ἅμα θ’ οἱ πρῶτοί τε καὶ ὕστατοι Ἰλ. Β. 281· εὐθυντὴρ [[ὕστατος]] [[νεώς]], ὁ [[ὀπίσω]] πάντων, ἐπὶ τοῦ πηδαλίου, Αἰσχύλ. Ἱκ. 717· ἡμῖν τοῖς ὑστάτοις κατακειμένοις Πλάτ. Συμπ. 177Ε. ΙΙ. ἐπὶ χρόνου, τίνα πρῶτον, τίνα δ’ ὕστ. ἐξενάριξεν; Ἰλ. Λ. 299, πρβλ. Ε. 703, Εὐρ. Ἡρ. Μαιν. 485, κλπ.· ὁ δ’ ὕστ. γε... πρεσβεύεται Αἰσχύλ. Ἀγ. 1300· ἡλίου... πρὸς ὕστ. φῶς [[αὐτόθι]] 1324· τὸν ὕστ. μέλψασα [[γόον]] [[αὐτόθι]] 1445· [[τοὖπος]] ὕστ. θροεῖ Σοφ. Αἴ. 864· ἡ ὑστάτη (ἐξυπ. [[ἡμέρα]]) τῆς ὁρτῆς Ἡρόδ. 2. 151· ἐν τοῖσιν ὑστ. φράσω Ἀριστοφ. Βάτρ. 908· οὐκ ἐν ὑστάτοις, οὐχὶ μεταξὺ τῶν ἐσχάτων, Εὐρ. Ἴων 1115· οἱ ὕστατοι εἰπόντες Δημ. 14. 1, κλπ. 2) μετὰ γεν., [[ὕστατος]] ἁλώσιος, ὡς τὸ [[ὕστερος]], «περὶ τὰ τελευταῖα τῆς ἁλώσεως» (Σχόλ.) Πινδ. Ο. 10 (11). 50. ΙΙΙ. ἐπὶ ἀξιώματος ἢ βαθμοῦ, οὐκ ἐν ὑστάτοις Σοφ. Τραχ. 315· τὰ ὕστατα πάσχειν, ἄλλως τὰ ἔσχατα, Λουκ. Φάλαρ. 1. 5. IV. ἀντὶ τοῦ ὁμαλοῦ ἐπιρρήμ. ὑστάτως ([[ὅπερ]] ἀπαντᾷ ἐν Ἱππιατρ. 69, 19, [[εἶναι]] ἐν χρήσει τὸ οὐδ. ἑνικ. καὶ πληθ., πύματόν τε καὶ ὕστατον Ὀδ. Υ. 116· ὕστατα καὶ πύματα Δ. 685., Υ. 13· νῦν ὕστατα Ἰλ. Α. 232, Ὀδ. Χ. 78· ὕστατα Ἡρόδ. 8. 43· καὶ πρῶτον καὶ ὕστ., Πλάτ. Μενέξ. 247Α· ὕστ. ἢ τὸ ὕστ. προσειπεῖν ὁ αὐτ. ἐν Φαίδωνι 60Α, Λουκ. π. Ἀληθ. Ἱστ. 1. 30. 2) ἐν ἐπιρρηματικῇ σημασίᾳ μετὰ προθέσεων, ἐν ὑστάτοις, ἐπὶ τέλους, Πλάτ. Πολ. 620C· εἰς τὸ ὕστ., εἰς τὸν ἔσχατον βαθμόν, εἰς ὑπερβολήν, [[ὑπερβαλλόντως]], εἰς τὸ ὕ. [[γέρων]] Λουκ. Ἑρμότ. 9.
|lstext='''ὕστερος''': [[ὕστατος]], ὁ κατόπιν ἐρχόμενος, κατοπινός, [[ἔσχατος]], συγκρ. καὶ ὑπερθ., [[ἄνευ]] θετικοῦ ἐν χρήσει. (Τὸ θετικὸν ζητητέον ἐν τῇ Σανσκρ. προθέσει ud, Γοτθ. ut (ἔξω, Ἀγγλ. out), Ἀρχ. Γερμ. az (aus)· [[ὥστε]] τὰ [[ὕστερος]], [[ὕστατος]] ἀντιστοιχοῦσι πρὸς τὰ aüsserer, aüsser-t, ὁ ἐξώτερος, [[ἐξώτατος]] ἢ [[ἔσχατος]], Ἀγγλ. ulter, outermost, ultermost)· πρβλ. [[ὑστέρα]]· ― οὕτω [[πρότερος]], πρῶτος ἐκ τῆς προθ. πρό, Λατ. posterior, postremus ἐκ τῆς προθέσ. post.) Α. [[ὕστερος]], -α, -ον, Ι. ἐπὶ τόπου, ὁ κατόπιν ἐρχόμενος, ὁ [[ὀπίσω]] ὢν (ἴδε κατωτ. ΙΙΙ), ὑστέρῳ ποδὶ Εὐρ. Ἱππόλ. 1243, Ἡρακλ. Μαιν. 1040· ὕστ. [[λόχος]] Ξεν. Κύρ. Παιδ. 2. 3, 21· ἐν τῷ ὑστ. λόγῳ Ἀντιφῶν 143. 7, πρβλ. Πινδ. Ο. 10 (11). 5, Πλάτ. κλπ.· τὰ ὕστερα. αἱ κατόπιν προτάσεις, Πλούτ. 2. 742D ― μετὰ γεν. ὕστεροι ἡμῶν, [[ὄπισθεν]] ἡμῶν, μεθ’ ἡμᾶς, Πλάτ. Λῦσ. 206Ε, πρβλ. Θουκ. 3. 103· οὐδὲν [[ὑστέρα]] [[νεώς]], [[οὐδόλως]] [[ὀπίσω]] (βραδυτέρα) πλοίου, Αἰσχύλ. Εὐμ. 251. ΙΙ. ἐπὶ χρόνου, ὁ δ’ [[ὕστερος]] ὤρνυτο χαλκῷ Ἰλ. Ε. 17, Π. 479· τῷ ὑστέρῳ ἔτει, κατὰ τὸ προσεχὲς [[ἔτος]], Ξεν. Ἑλλ. 7. 2, 10· τῇ ὑστέρῃ Ὀλυμπιάδι Ἡρόδ. 6. 103· ὑστέρῳ χρόνῳ, κατὰ τὸν [[μετέπειτα]] χρόνον, Α. 130, Αἰσχύλ. Ἀγ. 702, κλπ.· ἐν ὑστ. χρόνοις Πλάτ. Νόμ. 865Α· ἐν ὑστέραισιν ἡμέραις Αἰσχύλ. Ἀγ. 1666· δεκάτῃ ὑστέρᾳ ἢ ὑστέρᾳ δεκάτῃ, κατὰ τὴν 21ην ἡμέραν, Ψήφισμ. παρὰ Διογέν. Λαερτ. 7. 10, Λογγίνου Ἀποσπ. 8. 11· ἡ [[ὑστέρα]] Πλάτ. 2. 320Ε· ἐς τὴν ὑστ., διάφ. γραφὴ Αἰλ. π. Ζῴων 7. 7· ― μετὰ γενικ. προσ., ὕστερόν τινος, μετά τινα, σεῦ [[ὕστερος]] εἶμ’ ὑπὸ γαῖαν Ἰλ. Σ. 380, πρβλ. Ἀριστοφ. Ἐκκλ. 859, Πλάτ. Φαίδων 87C, κ. ἀλλ.· μετὰ γεν., ὑστ. χρόνων τούτων Ἡρόδ. 4. 166., 5. 32. 2) ἀργότερα, πολὺ ἀργά, [[ὕστερος]] ἐλθὼν Ἰλ. Σ. 320· κἂν ὕστ. ἔλθῃ Ἀριστοφ. Σφ. 691· μῶν ὕστεροι πάρεσμεν; Ἀριστοφ. Λυσ. 69· ὕστ. ἀφικνεῖσθαι Θουκ. 40. 90· ὕστ. (παραλειπομένου τοῦ ἐλθὼν) Σοφ. Οἰδ. Τύρ. 222, Τραχ. 92· [[Διονύσιος]] ὁ ὕστ. Διον. ὁ β΄, Ἀριστ. Πολιτικ. 5. 10, 23. 3) μετὰ γεν. πράγμ., ἀργότερον ἢ ὅσον ἔπρεπε διά τι [[πρᾶγμα]], ὕστεροι ἀπικόμενοι τῆς ἐμβολῆς Ἡρόδ. 6. 120 ὕστ. ἐλθεῖν τοῦ σημείου Ἀριστοφ. Σφ. 690· κακῶν ὕστ. ἀφῖγμαι Εὐρ. Ἡρ. Μαιν. 1174· ὕστ. ἀφίκοντο τῆς μάχης μιᾷ ἡμέρᾳ Πλάτ. Νόμ. 698Ε. 4) ὡς οὐσιαστ. οἱ ὕστεροι = τῷ Λατ. posteri, οἱ ἐπιγιγνόμενοι, ἐπίγονοι δ’ ἀν’ Ἑλλάδα κληθέντες ᾠδὰς ὑστέροισι θήσετε Εὐρ. Ἱκ. 1225, πρβλ. Τρῳ. 13, 1245· ― πρβλ. [[ὕστερον]]. ΙΙΙ. ἐπὶ ἥττονος βαθμοῦ ἡλικίας, ἀξίας ἢ ποιότητος, γένει [[ὕστερος]], δηλ. [[νεώτερος]], Ἰλ. Γ. 215· ὑστέρας ἔχων πώλους ([[ἔνθα]] δύναται νὰ σημαίνῃ τὸ [[ὀπίσω]], ἀλλὰ πρβλ. Ἰλ. Ψ. 322), Σοφ. Ἠλ. 734. 2) μετὰ γεν., οὐδενὸς ὕστ., οὐδενὸς [[δεύτερος]], [[κατώτερος]], ὁ αὐτ. ἐν Φιλ. 181, πρβλ. 1364, Θουκ. 1. 91. γυναικὸς ὕστ. Σοφ. Ἀντιγ. 746· μηδ’ [[ἔμπροσθεν]] τῶν νόμων, ἀλλ’ [[ὕστερος]] πολιτεύου, [[μηδὲ]] νὰ θέσῃς σεαυτὸν ἀνώτερον τῶν νόμων ἀλλὰ κατώτερον, Αἰσχίνης 57. 11· [[σῶμα]] ὕστ. ψυχῆς Πλάτ. Νόμ. 896C· νομίσας πάντα ὕστερα [[εἶναι]] [[πρός]] τι, ὅτι πάντα [[εἶναι]] δευτερεύοντα ἐν σχέσει [[πρός]] τι..., Θουκ. 8. 41. IV. ἀντὶ τοῦ ὁμαλοῦ ἐπιρρ. ὑστέρως ([[ὅπερ]] μόνον παρὰ μεταγεν. ἀπαντᾷ) ἦν ἐν χρήσει τὸ οὐδ. [[ὕστερον]] σπανίως ἐπὶ τόπου, κατόπιν [[ὄπισθεν]], ὀπηδεῖν ὕστ. Αἰσχύλ. Ἀποσπ. 284· ὕστ. τῶν ἱππέων γίγνεσθαι Ξεν. Κύρ. Παιδ. 5. 3, 42. 2) ἐπὶ χρόνου, κατόπιν, μετὰ [[ταῦτα]], [[ἔπειτα]], Ὅμ., Ἡρόδ., Ἀττ.· [[ὡσαύτως]] τὸ [[ὕστερον]], ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ παλαιόν, Λυκοῦργ. 155. 32· ὕστερα Ὀδ. Π. 319· συχν. δὲ συνάπτεται μετ’ ἄλλων λέξεων, [[ὕστερον]] [[αὖτις]] Ἰλ. Α. 27· οὔποτ’ [[αὖθις]] ὕστ. Σοφ. Αἴ. 858· [[ἔπειτα]] δ’ ὕστ., προηγουμένου μέν, Ἀντιφάν. ἐν Ἀδήλ. 40· [[εἶτα]] χἠμεῖς [[ὕστερον]] εἰς ταὐτὸ καταγωγεῖον αὐτοῖς ἥξομεν ὁ αὐτ. ἐν «Ἀφροδισίῳ» 2· χρόνῳ [[ὕστερον]] πολλῷ, πολὺν χρόνον μετὰ [[ταῦτα]], Ἡρόδ. 1. 171· [[ὕστερον]] χρόνῳ ἢ χρόνῳ ὕστ., ὀλίγον μετὰ [[ταῦτα]], μετά τινα χρόνον, Θουκ. 1. 8. 64· χρόνοις [[ὕστερον]] Λυσί. 99. 40· βραχεῖ χρόνῳ ὕστ. Ξεν. Κύρ. Παιδ. 5. 3. 52· οὐ πολλαῖς ἡμέραις ὕστ. ὁ αὐτ. ἐν Ἑλλ. 1. 1, 1· ὀλίγῳ ἢ ὀλίγον ὕστ. Πλάτ. Πολ. 327Β, Γοργ. 471Β· πολλῷ ὕστ. Θουκ. 2. 49, Πλάτ. ἐν Φαίδ. 58Α. β) μετὰ γεν., ὕστ. τούτων Ἡρόδ. 1. 113, κλπ.· ὕστ. ἔτι τούτων ὁ αὐτ. 9. 83· τῆς [[ἐμεωυτοῦ]] γνώμης ὕστ., ἀφ’ οὗ ἡ ἰδική μου γνώμη ἐσχηματίσθη, ὁ αὐτ. 2. 18· τοῦ δέοντος ὕστ. Ἀριστοφ. Λυσ. 57· ― μετὰ δοτ. καὶ γεν., ἔτεσι πολλοῖσι ὕστ. τούτων Ἡρόδ. 6. 140, πρβλ. 1. 91· πολλῷ ὕστ. τῶν Τρωικῶν Θουκ. 1. 3, πρβλ. Ἰσοκρ. 388Ε· ― ἑπομένου τοῦ ἥ, τεσσαρακοστῇ ἡμέρᾳ ὕστ. ἢ Ποτίδαια ἀπέστη Θουκ. 1. 60, πρβλ. 6. 4. 3) ἐπὶ ἐπιρρ. σημασίας μετὰ προθέσεων, ἐς [[ὕστερον]] Ὀδ. Μ. 126, Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 349, Ἡρόδ. 5. 41, 74, Σοφ., κλπ.: ― ἐν ὑστέρῳ Θουκ. 3. 13., 8. 27· ― ἐξ ὑστέρου Διόδ. 14. 109, Διονύσ. Ἁλ. 4. 73· [[ὡσαύτως]] ἐξ ὑστέρης Ἡρόδ. 1. 108., 5. 106., 6. 85. Β. [[ὕστατος]], -η, -ον, [[τελευταῖος]], [[ἔσχατος]], Ι. ἐπὶ τόπου, ἅμα θ’ οἱ πρῶτοί τε καὶ ὕστατοι Ἰλ. Β. 281· εὐθυντὴρ [[ὕστατος]] [[νεώς]], ὁ [[ὀπίσω]] πάντων, ἐπὶ τοῦ πηδαλίου, Αἰσχύλ. Ἱκ. 717· ἡμῖν τοῖς ὑστάτοις κατακειμένοις Πλάτ. Συμπ. 177Ε. ΙΙ. ἐπὶ χρόνου, τίνα πρῶτον, τίνα δ’ ὕστ. ἐξενάριξεν; Ἰλ. Λ. 299, πρβλ. Ε. 703, Εὐρ. Ἡρ. Μαιν. 485, κλπ.· ὁ δ’ ὕστ. γε... πρεσβεύεται Αἰσχύλ. Ἀγ. 1300· ἡλίου... πρὸς ὕστ. φῶς [[αὐτόθι]] 1324· τὸν ὕστ. μέλψασα [[γόον]] [[αὐτόθι]] 1445· [[τοὖπος]] ὕστ. θροεῖ Σοφ. Αἴ. 864· ἡ ὑστάτη (ἐξυπ. [[ἡμέρα]]) τῆς ὁρτῆς Ἡρόδ. 2. 151· ἐν τοῖσιν ὑστ. φράσω Ἀριστοφ. Βάτρ. 908· οὐκ ἐν ὑστάτοις, οὐχὶ μεταξὺ τῶν ἐσχάτων, Εὐρ. Ἴων 1115· οἱ ὕστατοι εἰπόντες Δημ. 14. 1, κλπ. 2) μετὰ γεν., [[ὕστατος]] ἁλώσιος, ὡς τὸ [[ὕστερος]], «περὶ τὰ τελευταῖα τῆς ἁλώσεως» (Σχόλ.) Πινδ. Ο. 10 (11). 50. ΙΙΙ. ἐπὶ ἀξιώματος ἢ βαθμοῦ, οὐκ ἐν ὑστάτοις Σοφ. Τραχ. 315· τὰ ὕστατα πάσχειν, ἄλλως τὰ ἔσχατα, Λουκ. Φάλαρ. 1. 5. IV. ἀντὶ τοῦ ὁμαλοῦ ἐπιρρήμ. ὑστάτως ([[ὅπερ]] ἀπαντᾷ ἐν Ἱππιατρ. 69, 19, [[εἶναι]] ἐν χρήσει τὸ οὐδ. ἑνικ. καὶ πληθ., πύματόν τε καὶ ὕστατον Ὀδ. Υ. 116· ὕστατα καὶ πύματα Δ. 685., Υ. 13· νῦν ὕστατα Ἰλ. Α. 232, Ὀδ. Χ. 78· ὕστατα Ἡρόδ. 8. 43· καὶ πρῶτον καὶ ὕστ., Πλάτ. Μενέξ. 247Α· ὕστ. ἢ τὸ ὕστ. προσειπεῖν ὁ αὐτ. ἐν Φαίδωνι 60Α, Λουκ. π. Ἀληθ. Ἱστ. 1. 30. 2) ἐν ἐπιρρηματικῇ σημασίᾳ μετὰ προθέσεων, ἐν ὑστάτοις, ἐπὶ τέλους, Πλάτ. Πολ. 620C· εἰς τὸ ὕστ., εἰς τὸν ἔσχατον βαθμόν, εἰς ὑπερβολήν, [[ὑπερβαλλόντως]], εἰς τὸ ὕ. [[γέρων]] Λουκ. Ἑρμότ. 9.
}}
{{bailly
|btext=α, ον :<br /><b>I. 1</b> <i>avec idée de lieu</i> qui est <i>ou</i> vient derrière : ὕστερός τινος qui se trouve derrière qqn;<br /><b>2</b> <i>avec idée de temps</i> qui a lieu <i>ou</i> se fait après : [[σεῦ]] [[ὕστερον]] εἶμ’ ὑπὸ γαῖαν IL je descendrai sous terre après toi ; ὑστέρῃ ὀλυμπιάδι HDT à l'olympiade suivante ; ὑστέρῳ χρόνῳ HDT dans un temps postérieur ; ἡ [[ὑστέρα]] ([[ἡμέρα]]) PLUT le lendemain ; [[ἐξ]] ὑστέρης HDT plus tard ; [[ἐς]] τὴν ὑστέραν ÉL dans la suite ; ὑστέρῳ χρόνῳ τούτων HDT dans le temps qui suivit ces événements ; <i>particul.</i> qui a lieu <i>ou</i> vient trop tard ; <i>abs.</i> [[ὕστερος]] SOPH qui arrive trop tard ; γένει [[ὕστερος]] IL plus jeune;<br /><b>3</b> qui vient après, qui le cède à, inférieur à : τινος à qch ; γυναικός SOPH qui le cède à une femme ; οὐδενὸς [[ὕστερος]] qui ne le cède à personne ; ὕστερός τινός τινι inférieur en qch à qqn ; νομίσας πάντα ὕστερα [[εἶναι]] [[πρός]] [[τι]] THC ayant pensé que tout était secondaire comparé à qch ; [[ἐν]] ὑστέρῳ τίθεσθαί τινος PLUT mettre une chose au-dessous d’une autre ; [[ὕστερον]] αὑτὸν [[τοῦ]] νόμου τιθέναι PLUT se soumettre à la loi;<br /><b>II.</b> <i>adv.</i> • [[ὕστερον]] :<br /><b>1</b> <i>avec idée de lieu de</i>rrière : [[ὕστερον]] [[τῶν]] ἱππέων XÉN derrière les cavaliers;<br /><b>2</b> <i>avec idée de temps</i> plus tard ; • ὕστερα OD <i>m. sign.</i> ; [[ὕστερον]] [[αὖτις]] IL, [[αὖθις]] [[ὕστερον]] SOPH plus tard, ensuite ; [[ὕστερον]] τούτων HDT à la suite de ces événements ; τῆς γνώμης [[ὕστερον]] HDT postérieurement à l'opinion que je m'étais formée ; πολλῷ [[ὕστερον]] [[τῶν]] Τρωϊκῶν THC longtemps après la guerre de Troie ; τεσσαρακοστῇ ἡμέρᾳ [[ὕστερον]] ἢ Ποτειδαία ἀπέστη THC la quarantième jour après la défection de Potidée ; • [[ἐς]] [[ὕστερον]] plus tard, dans la suite ; • [[ἐν]] ὑστέρῳ THC, • μεθ’ [[ὕστερον]] ÉL <i>m. sign.</i><br />'''Étymologie:''' p. *ὕδτερος, Cp. d’un th. ὑδ-, derrière ; cf. <i>skr.</i> ud « hors de » ; cf. [[ὕστατος]].
}}
}}
{{Autenrieth
{{Autenrieth