3,273,650
edits
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1") |
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elru.*}}\n)({{elnl.*}}\n)" to "$4$3$2$1") |
||
Line 16: | Line 16: | ||
|btext=placer auprès :<br /><b>1</b> offrir, présenter : δίφρον OD un siège ; τράπεζαν OD placer la table devant celui qu’on veut traiter, <i>particul.</i> faire servir sur la table, acc. ; <i>abs.</i> [[οἱ]] παρατιθέντες XÉN ceux qui servent à table, les servants ; τὰ παρατιθέμενα XÉN les mets servis sur la table;<br /><b>2</b> présenter, offrir τινά τινι IL, OD qch à qqn ; <i>fig.</i> exposer, raconter, acc.;<br /><b>3</b> procurer : δύναμίν τινι OD la puissance à qqn;<br /><b>4</b> mettre à côté ; mettre en parallèle, comparer τινά τινι, [[τι]] [[πρός]] [[τι]] une personne <i>ou</i> une chose à une autre;<br /><i><b>Moy.</b></i> παρατίθεμαι placer devant soi <i>ou</i> faire placer devant soi, <i>d'où</i><br /><b>1</b> se servir <i>ou</i> se faire servir des mets sur la table, se faire présenter (des flambeaux, <i>etc.</i>);<br /><b>2</b> déposer qch de soi <i>ou</i> pour soi, déposer en garde <i>ou</i> en gage : τὰ χρήματα HDT sa fortune ; τὴν οὐσίαν τινί XÉN son avoir entre les mains de qqn ; <i>en gén.</i> remettre, confier, recommander : [[τί]] τινι confier qch à qqn;<br /><b>3</b> produire au jour, citer, alléguer : [[τι]] qqe preuve <i>ou</i> témoignage;<br /><b>4</b> mettre de côté pour soi, mettre en réserve : [[τι]] qch;<br /><b>5</b> exposer à un risque : κεφαλήν OD <i>ou</i> ψυχήν OD sa tête <i>ou</i> sa vie.<br />'''Étymologie:''' [[παρά]], [[τίθημι]]. | |btext=placer auprès :<br /><b>1</b> offrir, présenter : δίφρον OD un siège ; τράπεζαν OD placer la table devant celui qu’on veut traiter, <i>particul.</i> faire servir sur la table, acc. ; <i>abs.</i> [[οἱ]] παρατιθέντες XÉN ceux qui servent à table, les servants ; τὰ παρατιθέμενα XÉN les mets servis sur la table;<br /><b>2</b> présenter, offrir τινά τινι IL, OD qch à qqn ; <i>fig.</i> exposer, raconter, acc.;<br /><b>3</b> procurer : δύναμίν τινι OD la puissance à qqn;<br /><b>4</b> mettre à côté ; mettre en parallèle, comparer τινά τινι, [[τι]] [[πρός]] [[τι]] une personne <i>ou</i> une chose à une autre;<br /><i><b>Moy.</b></i> παρατίθεμαι placer devant soi <i>ou</i> faire placer devant soi, <i>d'où</i><br /><b>1</b> se servir <i>ou</i> se faire servir des mets sur la table, se faire présenter (des flambeaux, <i>etc.</i>);<br /><b>2</b> déposer qch de soi <i>ou</i> pour soi, déposer en garde <i>ou</i> en gage : τὰ χρήματα HDT sa fortune ; τὴν οὐσίαν τινί XÉN son avoir entre les mains de qqn ; <i>en gén.</i> remettre, confier, recommander : [[τί]] τινι confier qch à qqn;<br /><b>3</b> produire au jour, citer, alléguer : [[τι]] qqe preuve <i>ou</i> témoignage;<br /><b>4</b> mettre de côté pour soi, mettre en réserve : [[τι]] qch;<br /><b>5</b> exposer à un risque : κεφαλήν OD <i>ou</i> ψυχήν OD sa tête <i>ou</i> sa vie.<br />'''Étymologie:''' [[παρά]], [[τίθημι]]. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{elnl | ||
| | |elnltext=παρα-τίθημι, poët. ook παρτίθημι, praes. 3 sing. παρτιθεῖ; aor. 3 plur. πάρθεσαν; ptc. aor. med. παρθέμενοι; als perf. pass. παράκειμαι met acc. ernaast zetten, erbij zetten:; πὰρ δὲ τίθει δίφρον hij zette er een zetel bij Od. 21.177; vooral voorzetten, opdienen:; σῖτον ταμίη παρέθηκε φέρουσα de huishoudster bracht het voedsel en diende het op Od. 1.139; pass..; τὰ παρατιθέμενα βρώματα de voorgezette spijzen Xen. Cyr. 5.2.16; ptc. subst..; ( οἱ ) παρατιθέντες de bedienden, de obers, de kellners Xen. Cyr. 8.8.20; voorzetten, voorleggen:. παρατίθημι ἑκάστων τῶν σοφῶν ἀπογεύσασθαι ik geef van alle wijze schrijvers iets te proeven Plat. Tht. 157c; ἄλλην παραβολὴν παρέθηκεν αὐτοῖς hij hield hun een andere parabel voor NT Mt. 13.24. ter beschikking stellen, met acc. en dat.: αἲ γὰρ ἐμοὶ τοσσήνδε θεοὶ δύναμιν παραθεῖεν mochten de goden mij zoveel kracht geven Od. 3.205; παρατιθέασιν αὐτοῖς... ἀναγιγνώσκειν... ποιήματα ze geven hun dichtwerken te lezen Plat. Prot. 325e. overdr. naast... zetten, vergelijken, met acc. en dat.: λύπας ἡδοναῖς παρατιθέναι pijn en genot naast elkaar plaatsen Plat. Phlb. 47a; τοῦτον μὲν οὖν ἐπίτηδες ἐκείνῳ παρεθήκαμεν hem hebben we dus met opzet met die ander vergeleken Plut. Demetr. 12.9. med. voor zich neerzetten:. ἐπεὶ δαΐδας παραθεῖτο nadat zij toortsen bij zich had laten zetten Od. 2.105; παρετίθεντο τῶν ἀναγκαίων... ὅσα μὴ πρότερον εἶχον zij voorzagen zich van alle benodigdheden die ze vroeger niet hadden Plut. Per. 26.3. in bewaring geven, toevertrouwen (aan):; τοῦ παραθεμένου τὰ χρήματα van degeen die het geld in bewaring had gegeven Hdt. 6.86β.1; met dat..; πιστῷ κτίστῃ παρατιθέσθωσαν τὰς ψυχὰς αὐτῶν zij moeten hun leven toevertrouwen aan de Schepper, op wie zij vertrouwen NT 1 Pet. 4.19; overdr. aan een risico blootstellen:. ψυχὰς παρθέμενοι hun leven op het spel zettend Od. 3.74. aanvoeren (als bewijs):. μήτε τὴν ὄψιν παρατιθέμενος ἐν τῷ διανοεῖσθαι zonder bij het denken de visuele waarneming te betrekken Plat. Phaed. 65e; τὸν μῦθον παρεθέμεθα wij hebben het verhaal aangevoerd Plat. Plt. 275b; παρατίθεσθαι τοὺς ἱστοροῦντας zijn bronnen aanhalen Plut. Arist. 26.4. | ||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''παρατίθημι:''' эп. [[παρτίθημι]]<br /><b class="num">1)</b> [[класть возле]], [[ставить перед]], [[подавать]] (τράπεζαν Hom., NT; τραγήματα Plut.): οἱ παρατιθέντες Xen. прислуживающие за столом; τὰ παρατιθέμενα (βρώματα) Xen., Arst. подаваемые яства; παραθέσθαι [[σῖτον]] Xen. велеть подать себе кушанья; οἱ τὰ εὐτελέστερα παρατιθέμενοι Xen. те, которые питаются (более) скромно;<br /><b class="num">2)</b> [[возлагать]] (στέφανον [[καρήατι]] Hes.);<br /><b class="num">3)</b> [[предлагать]], [[представлять]], [[преподносить]] (ξεινήϊα [[καλά]] τινι Hom.; παραβολήν τινι NT; π. ἀπογεύσασθαί τινος Plat.): [[παράδειγμα]] παραθέσθαι Plat. привести (от себя) пример;<br /><b class="num">4)</b> [[придавать]], [[даровать]], [[предоставлять]] (τοσσήνδε δύναμίν τινι Hom.): ᾧ παρέθεντο [[πολύ]], περισσότερον αἰτήσουσιν αὐτόν NT кому много дано, с того больше и взыщут;<br /><b class="num">5)</b> med. [[вкладывать]], [[вверять]], [[отдавать на хранение]] (τὰ χρήματα Her., Polyb.; τὴν οὐσίαν ταῖς νήσοις Xen.; ἐν χεῖράς τινός τι NT);<br /><b class="num">6)</b> (в игре) ставить, рисковать, перен. подвергать риску или опасности (κεφαλάς, ψυχάς Hom.);<br /><b class="num">7)</b> med. [[прилагать]], [[применять]]: τὴν ὄψιν π. ἐν τῶ διανοεῖσθαι Plat. применять свое зрение к мышлению, т. е. основывать мышление на зрительных впечатлениях. | |||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
Line 34: | Line 37: | ||
|lsmtext='''παρατίθημι:''' ποιητ. παρ-[[τίθημι]]· βʹ και γʹ ενικ. -[[τιθεῖς]], -[[τιθεῖ]]· παρατ. <i>-ετίθεις</i>, <i>-ετίθει</i>, αόρ. αʹ Ενεργ. [[παρέθηκα]], παρακ. <i>παρατέθεικα</i> — Μέσ., αόρ. βʹ <i>παρεθέμην</i>, Επικ. μτχ. [[παρθέμενος]]· στους Αττ. [[παράκειμαι]], γενικά λειτουργεί ως Παθ.·<br /><b class="num">Α. 1.</b> [[τοποθετώ]] δίπλα, σε Ομήρ. Οδ., Αττ.· λέγεται για γεύματα, [[παραθέτω]], [[σερβίρω]], <i>τί τινι</i>, σε Όμηρ.· <i>οἱ παραθέντες</i>, αυτοί που προσφέρουν το [[γεύμα]], σε Ξεν. — Παθ., τὰ παρατιθέμενα φαγητά που σερβίρονται [[μπροστά]] σε κάποιον, στον ίδ.<br /><b class="num">2.</b> γενικά, [[προσφέρω]], [[παρέχω]], σε Ομήρ. Οδ., Πλάτ.<br /><b class="num">3.</b> [[τοποθετώ]] [[ψηλά]], στεφάνους παρέθηκε [[καρήατι]], σε Ησίοδ.<br /><b class="num">4.</b> [[προβάλλω]] [[μπροστά]] σε κάποιον, [[εξηγώ]], <i>τί τινι</i>, σε Ξεν., Κ.Δ.<br /><b class="num">5.</b> [[συγκρίνω]], <i>τί τινι</i>, σε Πλούτ. <b>Β.</b> Μέσ.,<br /><b class="num">1.</b> [[τοποθετώ]] [[μπροστά]] μου, σε Ομήρ. Οδ., Θουκ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> [[αφήνω]] ό,τι μου ανήκει στα χέρια άλλου, [[παραδίδω]] στη [[φροντίδα]] κάποιου, [[εμπιστεύομαι]], [[εναποθέτω]], σε Ηρόδ., Ξεν.· <i>τι εἴς τινα</i> ή <i>τινά τινι</i>, σε Καινή Διαθήκη<br /><b class="num">3.</b> [[διακινδυνεύω]], [[στοιχηματίζω]], [[ριψοκινδυνεύω]], <i>παρθέμενοι κεφαλάς</i>, <i>ψυχάς</i>, σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">4.</b> [[εφαρμόζω]] [[κάτι]] για κάποιο σκοπό, <i>τι ἔν τινι</i>, σε Πλάτ. | |lsmtext='''παρατίθημι:''' ποιητ. παρ-[[τίθημι]]· βʹ και γʹ ενικ. -[[τιθεῖς]], -[[τιθεῖ]]· παρατ. <i>-ετίθεις</i>, <i>-ετίθει</i>, αόρ. αʹ Ενεργ. [[παρέθηκα]], παρακ. <i>παρατέθεικα</i> — Μέσ., αόρ. βʹ <i>παρεθέμην</i>, Επικ. μτχ. [[παρθέμενος]]· στους Αττ. [[παράκειμαι]], γενικά λειτουργεί ως Παθ.·<br /><b class="num">Α. 1.</b> [[τοποθετώ]] δίπλα, σε Ομήρ. Οδ., Αττ.· λέγεται για γεύματα, [[παραθέτω]], [[σερβίρω]], <i>τί τινι</i>, σε Όμηρ.· <i>οἱ παραθέντες</i>, αυτοί που προσφέρουν το [[γεύμα]], σε Ξεν. — Παθ., τὰ παρατιθέμενα φαγητά που σερβίρονται [[μπροστά]] σε κάποιον, στον ίδ.<br /><b class="num">2.</b> γενικά, [[προσφέρω]], [[παρέχω]], σε Ομήρ. Οδ., Πλάτ.<br /><b class="num">3.</b> [[τοποθετώ]] [[ψηλά]], στεφάνους παρέθηκε [[καρήατι]], σε Ησίοδ.<br /><b class="num">4.</b> [[προβάλλω]] [[μπροστά]] σε κάποιον, [[εξηγώ]], <i>τί τινι</i>, σε Ξεν., Κ.Δ.<br /><b class="num">5.</b> [[συγκρίνω]], <i>τί τινι</i>, σε Πλούτ. <b>Β.</b> Μέσ.,<br /><b class="num">1.</b> [[τοποθετώ]] [[μπροστά]] μου, σε Ομήρ. Οδ., Θουκ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> [[αφήνω]] ό,τι μου ανήκει στα χέρια άλλου, [[παραδίδω]] στη [[φροντίδα]] κάποιου, [[εμπιστεύομαι]], [[εναποθέτω]], σε Ηρόδ., Ξεν.· <i>τι εἴς τινα</i> ή <i>τινά τινι</i>, σε Καινή Διαθήκη<br /><b class="num">3.</b> [[διακινδυνεύω]], [[στοιχηματίζω]], [[ριψοκινδυνεύω]], <i>παρθέμενοι κεφαλάς</i>, <i>ψυχάς</i>, σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">4.</b> [[εφαρμόζω]] [[κάτι]] για κάποιο σκοπό, <i>τι ἔν τινι</i>, σε Πλάτ. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{ls | ||
| | |lstext='''παρατίθημι''': ποιητ. παρτίθημι: β΄ καὶ γ΄ ἑνικ. -τιθεῖς, -τιθεῖ Ὀδ. Α. 192: παρατ. -ετίθεις, -ετίθει Ὅμ., Ἀριστοφ. Ἀχ. 85, Ἱππ. 1223: ἐνεργ. ἀόρ. παρέθηκα, μέσ. παρεθέμην: πρκμ. παρατέθεικα· - παρ’ Ἀττ. [[καθόλου]] εἰπεῖν τὸ [[παράκειμαι]] χρησιμεύει ὡς παθητ. τοῦ [[παρατίθημι]]. Τοποθετῶ πλησίον, παραθέτω, παρ δὲ τίθει δίφρον Ὀδ. Φ. 177· οὕτω παρ’ Ἀττ. β) συχν. ἐπὶ φαγητῶν, παραθέτω, [[σφιν]] δαῖτ’ ἀγαθὴν παραθήσομεν Ἰλ. Ψ. 810, πρβλ. Ι. 90 ἣ οἱ βρῶσίν τε πόσιν τε παρτιθεῖ Ὀδ.· Α. 192· παρ’ δ’ ἐτίθει σπλάγχνων μοίρας Υ. 260 νῶτα βοὸς γέρα πάρθεσαν αὐτῷ Δ. 66· νῦν οἱ παράθες ξεινήια πολλὰ Ἰλ. Σ. 408· ξείνιά τ’ εὖ παρέθηκεν Λ. 779, πρβλ. Ὀδ. Ι. 517· θεὰ παρέθηκε τράπεζαν Ὀδ. Ε. 92· πρβλ. Ἡρόδ. 1. 119., 4. 73· παρετίθεσαν ἐπὶ τὴν τράπεζαν κρέα Ξεν. Ἀν. 4. 5, 31· οἱ παρατιθέντες, οἱ παρατιθέντες τὰ ἐδέσματα, οἱ ὑπηρετοῦντες εἰς τὴν τράπεζαν, ὁ αὐτ. ἐν Κύρ. 8. 8, 20· τὰ παρατιθέμενα, ἐδέσματα τιθέμενα ἐνώπιόν τινος (μετὰ τῆς λέξεως βρώματα ἢ [[ἄνευ]] αὐτῆς), [[αὐτόθι]] 2. 1, 30., 5. 2, 16· συχνότατα παρὰ τοῖς κωμ., ἴδε Ἀριστοφ. Ἀχ. 85, Ἱππ. 52. 57, κ. ἀλλ., καὶ τοῦ Meineke τοὺς Πίνακας εἰς τὰ Κωμικ. Ἀποσπ. 2) [[καθόλου]], [[προσφέρω]], [[παρέχω]], [[πορίζω]], αἳ γὰρ ἐμοὶ τοσσήνδε θεοὶ δύναμιν παραθεῖεν, [[εἴθε]] νὰ μοὶ ἔδιδον οἱ θεοὶ τόσην δύναμιν, Ὀδ. Γ. 205· [[παρατίθημι]] ἑκάστων τῶν σοφῶν ἀπογεύσασθαι, δηλ., [[παρατίθημι]] ἕκαστα τὰ σοφὰ [[ὥστε]] ἀπογεύσασθαι αὐτῶν, Πλάτ. Θεαίτ. 157C· οὕτω, π. αὐτοῖς ... ἀναγιγνώσκειν ... ποιήματα ὁ αὐτ. ἐν Πρωτ. 325Ε· - [[οὕτως]] ἐν τῷ μέσῳ τύπῳ, ἐκθέτω εἰς πώλησιν, Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 9. 39, 2. 3) [[ἐπιτίθημι]], στεφάνους παρέθηκε καρήατι Ἡσ. Θεογ. 577. 4) [[προβάλλω]] ἐνώπιόν τινος, [[προτείνω]], ἐξηγοῦμαι, τινί τι Ξεν. Κύρ. 1. 6,· 14· [[ἀναφέρω]], παρουσιάζω, Ἰσαῖ. 78. 13· [[ἄλλην]] παραβολὴν παρέθηκεν αὐτοῖς λέγων Εὐαγγ. κ. Ματθ. ιγ΄, 24· - [[οὕτως]] ἐν τῷ μέσῳ τύπῳ, ἴδε κατωτ. Β. 5. 5) τίθημί τι πλησίον ἑτέρου, ἢ τὰ διακεκριμένα συγχεῖν καὶ [[ὁμοῦ]] λύπας ἡδοναῖς παρατιθέναι Πλάτ. Φίληβ. 47Α, πρβλ. Δημάδ. 179. 16· ― παραθέτω, [[παραβάλλω]], [[συγκρίνω]], τινί τι Πλουτ. Δημήτρ. 12· τι [[πρός]] τι Λουκ. Προμ. 15. Β. Μέσ., θέτω ἐμπρὸς μου ἢ πλησίον μου, [[κελεύω]] νὰ θέσωσι πλησίον μου, [[ἐπεὶ]] δαΐδας παραθεῖτο Ὀδ. Β. 105, πρβλ. Τ. 150, Ω. 140· παραθέσθαι [[σκύφος]] Εὐρ. Κύκλ. 390· τράπεζαν Θουκ. 1. 130· σῖτον Ξεν. Κύρ. 8. 6, 12· οἱ τὰ εὐτελέστατα παρατιθέμενοι, οἱ τρεφόμενοι ἥκιστα πολυδαπάνως, ὁ αὐτ. ἐν Ἱέρ. 1. 20· ― [[ὡσαύτως]], παραθέτω ἢ [[διατάσσω]] νὰ παρατεθῇ τροφὴ ἐνώπιόν τινος, [[ἠῶθεν]] δέ κεν ὕμμιν [[ὁδοιπόριον]] παραθείμην Ὀδ. Ο. 506· προνοῶ δι’ ἐμαυτόν, ἐφοδιάζομαι μέ..., ὅσα... Πλουτ. Περικλ. 26. 2) καταθέτω εἰς χεῖραν ἄλλου ὅ,τι ἀνήκει εἰς ἐμέ, καταθέτω πρὸς φύλαξιν, τοῦ παραθεμένου τὰ χρήματα Ἡρόδ. 6. 86, 1· τὴν οὐσίαν ταῖς νήσοις π. Ξεν. Ἀθην. 2, 16, πρβλ. Πολύβ. 3. 17, 10, κτλ.· ([[ὅθεν]] [[παραθήκη]])· ― ἀκολούθως, [[παραδίδω]] [[πρόσωπον]] εἰς τὴν φροντίδα τινός, τινί τινα Ἀρρ. Ἐπίκτ. 2. 8, 22· συνιστῶ εἰς τὴν φροντίδα τινός, τι εἴς τινα Εὐαγγ. κ. Λουκ. κγ΄, 46· τινά τινι Πράξ. Ἀποστ. ιδ΄, 23, κ΄, 32. 3) ἀποτολμῶ, [[διακινδυνεύω]], [[ἐμβάλλω]] εἰς κίνδυνον, σφὰς γὰρ παρθέμενοι κεφαλὰς Ὀδ. Β. 237· τοί τ’ ἀλόωνται ψυχὰς παρθέμενοι Γ. 74, Ι. 255· πρβλ. Τυρταῖ. 9. 18· ἴδε [[παραβάλλω]] ΙΙ. 1. 4) [[ἐφαρμόζω]] τι ἐξ ἰδίων μου [[πρός]] τινα σκοπόν, μεταχειρίζομαί τι, τι ἔν τινι Φαίδων 65Ε. 5) [[φέρω]] ἢ [[ἀναφέρω]] τι εἰς ὑποστήριξιν τῶν λεγομένων μου, [[ἀναφέρω]] ὡς ἀπόδειξιν ἢ ὡς μαρτυρίαν, π. μῦθον, [[παράδειγμα]] Πλάτ. Πολιτικ. 275Β, 279Α· [[ψήφισμα]] Πλούτ. 2. 833D, κτλ.· [[συχνάκις]] παρ’ Ἀθην. καὶ τοῖς γραμματ.· [[ἐνίοτε]] [[ὡσαύτως]] ἐν τῷ ἐνεργ., Διον. Ἁλ. π. Συνθέσ. 23. 6) [[προσάπτω]] [[ὄνομα]], τῷ χωρίῳ [[ὄνομα]] Παυσ. 2. 14, 4. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj |