3,273,599
edits
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1") |
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elru.*}}\n)({{elnl.*}}\n)" to "$4$3$2$1") |
||
Line 16: | Line 16: | ||
|btext=ά <i>ou</i> ός, όν :<br /><b>I.</b> piquant, aigu;<br /><b>II.</b> <i>p. anal.</i><br /><b>1</b> <i>en parl. du goût</i> amer;<br /><b>2</b> <i>en parl. d'odeurs</i> âcre, pénétrant;<br /><b>3</b> <i>en parl. du toucher</i> aigu, piquant, pénétrant (mal, douleur, <i>etc.</i>);<br /><b>4</b> <i>en parl. du son</i> aigu, perçant;<br /><b>5</b> <i>fig.</i> âpre, dur, cruel ; odieux à, haï de, τινι ; triste, affligé.<br />'''Étymologie:''' R. Πικ, être aigre, être âcre ; v. [[πίσσα]]. | |btext=ά <i>ou</i> ός, όν :<br /><b>I.</b> piquant, aigu;<br /><b>II.</b> <i>p. anal.</i><br /><b>1</b> <i>en parl. du goût</i> amer;<br /><b>2</b> <i>en parl. d'odeurs</i> âcre, pénétrant;<br /><b>3</b> <i>en parl. du toucher</i> aigu, piquant, pénétrant (mal, douleur, <i>etc.</i>);<br /><b>4</b> <i>en parl. du son</i> aigu, perçant;<br /><b>5</b> <i>fig.</i> âpre, dur, cruel ; odieux à, haï de, τινι ; triste, affligé.<br />'''Étymologie:''' R. Πικ, être aigre, être âcre ; v. [[πίσσα]]. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{elnl | ||
| | |elnltext=πικρός -ά -όν, f. ook -ός scherp, puntig:. ἐπ’ Ἀντινόῳ ἰθύνετο πικρὸν ὀϊστόν hij richtte zijn scherpe pijl op Antinoüs Od. 22.8. scherp, bitter:. ἐπὶ δὲ ῥίζαν βάλε πικρήν en erop deed hij een scherp kruid Il. 11.846; θυγατέρες πικρὰς ὠδῖνας ἔχουσαι dochters beschikkend over scherpe pijnen Il. 11.271; ἐξέπτυσεν ἅλμην πικρήν hij spuwde het zoute zeewater uit Od. 5.323; πικρὸν ἀποπνείουσαι... ὀδμήν een scherpe geur uitademend Od. 4.406; ἀπ’ ὄμφακος πικρᾶς van een zure druif Aeschl. Ag. 970; ἀκούει φθόγγον... πικρόν hij hoort een doordringend gehuil Soph. OC 1610. overdr. van zaken bitter, pijnlijk:; μὴ... πικρὴν Αἴγυπτον... ἵκηαι opdat jij niet een bitter Egypte bereikt Od. 17.448; πικρὰ τιμωρία een pijnlijke bestraffing Aeschl. Pers. 473; πικροὶ λόγοι bittere woorden Plat. Grg. 522b; van pers. onaangenaam, gehaat:; πικροῦ δ’ ἔκυρσας... μνηστῆρος jij hebt een onaangename huwelijkskandidaat getroffen Aeschl. PV 739; met dat..; τοὺς φιλτάτους γὰρ οἶδα νῷν ὄντας πικρούς want ik weet dat onze dierbaarsten verbitterd op ons zijn Aeschl. Ch. 234; adv. πικρῶς op een pijnlijke manier, op een wrede manier:. πικρῶς ἔχειν met dat. streng zijn voor Dem. 10.54. | ||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''πικρός:''' 3, редко<br /><b class="num">1)</b> [[острый]], [[остроконечный]] ([[ὀϊστός]] Hom.; [[γλωχίς]] Soph.);<br /><b class="num">2)</b> [[горький]] ([[ῥίζα]] Hom.); горько-соленый ([[δάκρυον]] Hom.);<br /><b class="num">3)</b> [[едкий]], [[острый]] ([[ὀδμή]] Hom.);<br /><b class="num">4)</b> [[пронзительный]] ([[οἰμωγή]] Soph.);<br /><b class="num">5)</b> [[резкий]], [[мучительный]] (ὠδῖνες Hom.);<br /><b class="num">6)</b> [[прискорбный]], [[горестный]], [[тяжелый]] ([[τιμωρία]] Aesch.; [[ἀγών]] Soph.): ἐμοὶ π. τέθνηκεν ᾖ κείνοις [[γλυκύς]] Soph. мне его (т. е. Эанта) смерть - горе, а другим - радость;<br /><b class="num">7)</b> [[скорбящий]], [[печальный]] ([[ὄρνις]] Soph.);<br /><b class="num">8)</b> [[тягостный]], [[неприятный]] (δεσμοί Eur.; [[γειτονία]] Plat.);<br /><b class="num">9)</b> [[ненавистный]] (θεοῖς Soph.);<br /><b class="num">10)</b> [[резкий]], [[жестокий]], [[суровый]] (νόμοι Arph.; λόγοι Eur.; [[δικαστής]] Polyb.; ζῆλον NT). | |||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
Line 40: | Line 43: | ||
|lsmtext='''πικρός:''' -ά, -όν και -ός, -όν,<br /><b class="num">Α. I.</b> [[κυρίως]] (από [[πεύκη]]), [[αιχμηρός]], [[οξύς]], [[κοφτερός]], [[ὀϊστός]], σε Ομήρ. Ιλ.· [[γλωχίς]], σε Σοφ.· μεταφ., <i>γλώσσης πικροῖς κέντροισι</i>, σε Ευρ.<br /><b class="num">II.</b> γενικά, [[διαπεραστικός]] στις αισθήσεις.<br /><b class="num">1.</b> λέγεται για τη [[γεύση]], [[οξύς]], [[πικάντικος]], [[πικρός]], σε Όμηρ., Ηρόδ.· ομοίως λέγεται για την όσφρηση, σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για τις αισθήσεις, [[οξύς]], [[διαπεραστικός]], <i>ὠδῖνες</i>, σε Ομήρ. Ιλ., Σοφ.<br /><b class="num">3.</b> λέγεται για τον ήχο, [[οξύς]], [[διαπεραστικός]], [[διατρητικός]], [[διεισδυτικός]], [[οἰμωγή]], [[φθόγγος]], σε Σοφ.· <i>γόοι</i>, σε Ευρ.<br /><b class="num">III.</b> μεταφ.,<br /><b class="num">1.</b> λέγεται για πράγματα, [[σκληρός]], [[ωμός]], [[μισητός]], σε Ομήρ. Οδ., Αττ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για πρόσωπα, [[άσπονδος]], [[μοχθηρός]], σε Σόλωνα, Ηρόδ., Αττ.· <i>πικρὸς θεοῖς</i>, [[μισητός]] στους θεούς, σε Σοφ.· <i>πικρὸς πολίταις</i>, σε Ευρ.<br /><b class="num">3.</b> πικραμένος, [[θλιμμένος]], σε Σοφ. <b>Β.</b> συγκρ. <i>-ότερος</i>, υπερθ. <i>-ότατος</i>, σε Πίνδ. κ.λπ. <b>Γ.</b> Επίρρ., [[πικρῶς]], [[πικρά]], ωμά, σκληρά, αμείλικτα, σε Αισχύλ., Σοφ.· [[πικρῶς]] ἔχειν τινί, [[πρός]] τινα, σε Δημ.· [[πικρῶς]] φέρειν τι, σε Ευρ. | |lsmtext='''πικρός:''' -ά, -όν και -ός, -όν,<br /><b class="num">Α. I.</b> [[κυρίως]] (από [[πεύκη]]), [[αιχμηρός]], [[οξύς]], [[κοφτερός]], [[ὀϊστός]], σε Ομήρ. Ιλ.· [[γλωχίς]], σε Σοφ.· μεταφ., <i>γλώσσης πικροῖς κέντροισι</i>, σε Ευρ.<br /><b class="num">II.</b> γενικά, [[διαπεραστικός]] στις αισθήσεις.<br /><b class="num">1.</b> λέγεται για τη [[γεύση]], [[οξύς]], [[πικάντικος]], [[πικρός]], σε Όμηρ., Ηρόδ.· ομοίως λέγεται για την όσφρηση, σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για τις αισθήσεις, [[οξύς]], [[διαπεραστικός]], <i>ὠδῖνες</i>, σε Ομήρ. Ιλ., Σοφ.<br /><b class="num">3.</b> λέγεται για τον ήχο, [[οξύς]], [[διαπεραστικός]], [[διατρητικός]], [[διεισδυτικός]], [[οἰμωγή]], [[φθόγγος]], σε Σοφ.· <i>γόοι</i>, σε Ευρ.<br /><b class="num">III.</b> μεταφ.,<br /><b class="num">1.</b> λέγεται για πράγματα, [[σκληρός]], [[ωμός]], [[μισητός]], σε Ομήρ. Οδ., Αττ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για πρόσωπα, [[άσπονδος]], [[μοχθηρός]], σε Σόλωνα, Ηρόδ., Αττ.· <i>πικρὸς θεοῖς</i>, [[μισητός]] στους θεούς, σε Σοφ.· <i>πικρὸς πολίταις</i>, σε Ευρ.<br /><b class="num">3.</b> πικραμένος, [[θλιμμένος]], σε Σοφ. <b>Β.</b> συγκρ. <i>-ότερος</i>, υπερθ. <i>-ότατος</i>, σε Πίνδ. κ.λπ. <b>Γ.</b> Επίρρ., [[πικρῶς]], [[πικρά]], ωμά, σκληρά, αμείλικτα, σε Αισχύλ., Σοφ.· [[πικρῶς]] ἔχειν τινί, [[πρός]] τινα, σε Δημ.· [[πικρῶς]] φέρειν τι, σε Ευρ. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{ls | ||
| | |lstext='''πικρός''': -ά, -όν, ποιητ. [[ὡσαύτως]] ός, όν, Ὀδ. Δ. 406· ― [[κυρίως]] (ὡς ὁ Buttm. ἐν Λεξιλ. ἐν λ. ἐχεπευκὴς ἔχει ἀποδείξῃ, ἴδε ἐν λ. [[πεύκη]]), ὁ [[ὀξύς]], «μυτερός», διαπεραστικός, ὀιστὸς Ἰλ. Δ. 118, κ. ἀλλ.· βέλεμνα Σ. 206· γλωχὶς Σοφ. Τρ. 681· μεταφορ., γλώσσης πικροῖς κέντροισι Εὐρ. Ἡρ. Μαιν. 1288. ΙΙ. [[καθόλου]], δριμὺς εἰς τὰς αἰσθήσεις· 1) ἐπὶ γεύσεως, [[ὀξύς]], [[δριμύς]], [[πικρός]], [[ῥίζα]] Ἰλ. Λ. 846· [[ἅλμη]] Ὀδ. Ε. 323· [[δάκρυον]] Δ. 153· [[οὕτως]] ἐπὶ τοῦ θαλασσίου ὕδατος κατ’ ἀντίθεσιν πρὸς τὸ [[γλυκύς]], Ἡρόδ. 4. 52, πρβλ. 7, 35, Πλάτ. Φίληβ. 46C· ἁλμυρὸς καὶ π. ὁ αὐτ. ἐν Νόμ. 705Α· ἀπ’ ὄμφακος πικρᾶς Αἰσχύλ. Ἀγ. 970· ― οὕτω καὶ ἐπὶ ὀσμῆς, [[δριμύς]], Ὀδ. Δ. 406, πρβλ. Ἀλκίφρ. 3. 59. (Ἡ [[σημασία]] αὕτη ἐπικρατεῖ ἐν τοῖς συνθέτοις καὶ παραγώγοις). 2) ἐπὶ ἄλγους, [[ὀξύς]], διαπεραστικός, Ἥρης θυγατέρες πικρὰς ὠδῖνας ἔχουσαι Ἰλ. Λ. 271· πλὴν ἐμοὶ πικρὰς ὠδῖνας αὑτοῦ προσβαλὼν ἀποίχεται Σοφ. Φιλ. 189· [[φθόγγος]] ὁ αὐτ. ἐν Ο. Κ. 1610· γόοι, [[ὄδυρμα]] Εὐρ. Φοίν. 883 κ. ἀλλ.· π. ὄπα Ἀριστοφ. Εἰρ. 805. ΙΙΙ. μεταφορ., 1) ἐπὶ πραγμάτων, [[σκληρός]], [[μισητός]], [[πικρός]], πικρὴν Αἴγυπτον Ὀδ. Ρ. 448, πρβλ. Σοφ. Φιλ. 355· τελευτὰ Πινδ. Ι. 7 (6). 69, πρβλ. Αἰσχύλ. Ἀγ. 745· [[τιμωρία]], [[ἀγών]], δύαι, [[χεῖμα]], κτλ., Αἰσχύλ. Πέρσ. 473, Σοφ. Αἴ. 1237, κτλ.· [[μοναρχία]], νόμοι Αἰσχύλ. Θήβ. 881, Ἀριστοφ. Ὄρν. 1045· λόγοι Εὐρ. Ἑλ. 482· οὐδὲν τῆς ἀνάγκης πικρότερον Ἀντιφῶν 116. 42· πικρὸν καὶ κακόηθες οὐδέν ἐστι [[πολίτευμα]] ἐμὸν Δημ. 263. 1· μετ’ ἀπαρ., μὴ [[λίαν]] πικρὸν εἰπεῖν ᾖ ὁ αὐτ. 16. 21. 2) ἐπὶ προσώπων, [[τραχύς]], πικρὸς τοὺς τρόπους, [[δυσμενής]], γλυκὺν ὧδε φίλοις ἐχθροῖσι δὲ πικρὸν Σόλων 12. 5, πρβλ. Θέογν. 301, Αἰσχύλ. Χο. 234, Εὐμ. 152, κτλ.· ἔς τινα Ἡρόδ. 1. 123· ἀπολ., Αἰσχύλ. Προμ. 739, Θήβ. 941, Δημ. 784, 2, κτλ., Ἀριστ. Ρητ. 1. 10. 2, Ἠθικ. Νικ. 4. 5, 10· παρὰ τοῖς Κωμ. ἐπὶ γερόντων, [[σκυθρός]], π., φειδωλὸς Μένανδρ. ἐν «Ἀδελφοῖς» 13, ὁ αὐτ. ἐν Ἀδήλ. 229. 272· ― [[ἀλλά]], πικρὸς θεοῖς, μισητὸς τοῖς θεοῖς, Σοφ. Φιλ. 254· οὕτω, π. πολίταις Εὐρ. Μήδ. 224, πρβλ. Ἱκέτ. 1222· [[ὡσαύτως]], ἐμοὶ π. τέθνηκεν ἢ κείνοις [[γλυκύς]], «[[μᾶλλον]] ἐμοὶ πικρὸς τέθνηκεν [[ἤπερ]] ἐκείνοις [[γλυκύς]]» (Σχόλ.), δηλ. περισσοτέραν λύπην προὐξένησεν ὁ [[θάνατος]] [[αὐτοῦ]] εἰς ἐμὲ ἢ χαρὰν εἰς ἐκείνους, Σοφ. Αἴ. 966. 3) πεπικραμμένος, τεθλιμμένος, κἀνακωκύει πικρᾶς ὄρνιθος ὀξὺν φθόγγον ὁ αὐτ. ἐν Ἀντ. 424. Β. Συγκρ. -ότερος Αἰσχύλ. Ἱκέτ. 875· ὑπερθ. -ότατος Πινδ. Ι. 7. 68, Εὐρ. Ἑκάβ. 772, κτλ. Γ. Ἐπίρρ. πικρῶς, [[τραχέως]], πικρῶς, σκληρῶς, Αἰσχύλ. Προμ. 195, Σοφ. Ο. Κ. 994· π. ἐξετάζειν Δημ. 26. 3, 315. 5· π. ἔχειν τινί, [[πρός]] τινα ὁ αὐτ. 145. 28., 1477. 7· π. φέρειν τι, Λατ. aegerrime, Εὐρ. Ἴων 610, πρβλ. Ἀνδρ. 190· Συγκρ. -ότερον, Μένανδρ. ἐν Μονοστ. 659, κτλ.· ὑπερθ. -ότατα Πολύβ. 1. 72, 3. [ῑ παρ’ Ὁμ. καὶ τοῖς Ἐπικ.· ἀλλὰ ῐ [[συχνάκις]] παρὰ Τραγ., ὡς Αἰσχύλ. Πέρσ. 473, Ἀγ. 970, Σοφ. Αἴ. 500, καὶ παρὰ Θεοκρ. 8, 74. | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym |