Anonymous

Ask at the forum if you have an Ancient or Modern Greek query!

ἐπιτρέπω: Difference between revisions

From LSJ

ἐπιτρέπω (view source)

Revision as of 19:50, 3 October 2022

No change in size ,  3 October 2022
m
Text replacement - "(?s)(\n{{ls\n\|lstext.*}})(\n{{.*}})(\n{{elru.*}})" to "$3$1$2"
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1")
m (Text replacement - "(?s)(\n{{ls\n\|lstext.*}})(\n{{.*}})(\n{{elru.*}})" to "$3$1$2")
Line 15: Line 15:
{{bailly
{{bailly
|btext=<i>f.</i> ἐπιτρέψω, <i>ao.</i> ἐπέτρεψα, <i>ao.2</i> ἐπέτραπον;<br /><i>Pass. ao.</i> ἐπετρέφθην, <i>ao.2</i> ἐπετράφην, <i>pf.</i> ἐπιτέτραμμαι;<br /><b>I.</b> <i>tr.</i> tourner vers <i>ou</i> sur, <i>d'où</i><br /><b>1</b> transmettre, léguer : [[τί]] τινι qch à qqn;<br /><b>2</b> remettre, confier : τινί [[τι]] qch à qqn ; avec l'inf. : ἐπ. τινὶ [[πονέεσθαι]] IL remettre à qqn le soin d’accomplir une tâche pénible ; τινι κρῖναι [[περί]] τινος PLAT remettre à qqn le soin de décider sur le sort d’un autre ; ἐπιτραφθεὶς <i>(ion.)</i> τὴν ἀρχήν HDT à qui l'on a remis le pouvoir ; ἐπιτετραμμένος τὴν φυλακήν THC chargé de la garde ; <i>abs.</i> abandonner : νικήν τινι IL la victoire à qqn ; τινι ποιεῖν [[τι]] AR <i>ou</i> τινα ποιεῖν [[τι]] XÉN confier à qqn le soin de faire qch ; οὐδενὶ ἐπ. κακῷ [[εἶναι]] XÉN ne permettre à personne d’être méchant ; <i>abs.</i> donner toute liberté;<br /><b>3</b> ordonner : τινα ποιεῖν [[τι]] XÉN à qqn de faire qch;<br /><b>II.</b> <i>intr. en appar. (s.e.</i> ἑαυτόν);<br /><b>1</b> s'en remettre à, se confier à : θεοῖσιν OD, [[τῷ]] μαντείῳ THC aux dieux, à l'oracle ; τινι [[περί]] τινος remettre à qqn le soin de décider de qqn <i>ou</i> de qch;<br /><b>2</b> s'abandonner à : γήραϊ IL se laisser abattre par la vieillesse;<br /><i><b>Moy.</b></i> ἐπιτρέπομαι (<i>f.</i> ἐπιτρέψομαι, <i>ao.2</i> ἐπετραπόμην);<br /><b>I.</b> <i>intr.</i> <b>1</b> se tourner vers : ἐπ. [[εἴρεσθαι]] OD être porté <i>ou</i> incliner à demander;<br /><b>2</b> se confier à, s'en remettre à, τινι;<br /><b>II.</b> <i>tr.</i> confier : [[τί]] τινι qch à qqn.<br />'''Étymologie:''' [[ἐπί]], [[τρέπω]].
|btext=<i>f.</i> ἐπιτρέψω, <i>ao.</i> ἐπέτρεψα, <i>ao.2</i> ἐπέτραπον;<br /><i>Pass. ao.</i> ἐπετρέφθην, <i>ao.2</i> ἐπετράφην, <i>pf.</i> ἐπιτέτραμμαι;<br /><b>I.</b> <i>tr.</i> tourner vers <i>ou</i> sur, <i>d'où</i><br /><b>1</b> transmettre, léguer : [[τί]] τινι qch à qqn;<br /><b>2</b> remettre, confier : τινί [[τι]] qch à qqn ; avec l'inf. : ἐπ. τινὶ [[πονέεσθαι]] IL remettre à qqn le soin d’accomplir une tâche pénible ; τινι κρῖναι [[περί]] τινος PLAT remettre à qqn le soin de décider sur le sort d’un autre ; ἐπιτραφθεὶς <i>(ion.)</i> τὴν ἀρχήν HDT à qui l'on a remis le pouvoir ; ἐπιτετραμμένος τὴν φυλακήν THC chargé de la garde ; <i>abs.</i> abandonner : νικήν τινι IL la victoire à qqn ; τινι ποιεῖν [[τι]] AR <i>ou</i> τινα ποιεῖν [[τι]] XÉN confier à qqn le soin de faire qch ; οὐδενὶ ἐπ. κακῷ [[εἶναι]] XÉN ne permettre à personne d’être méchant ; <i>abs.</i> donner toute liberté;<br /><b>3</b> ordonner : τινα ποιεῖν [[τι]] XÉN à qqn de faire qch;<br /><b>II.</b> <i>intr. en appar. (s.e.</i> ἑαυτόν);<br /><b>1</b> s'en remettre à, se confier à : θεοῖσιν OD, [[τῷ]] μαντείῳ THC aux dieux, à l'oracle ; τινι [[περί]] τινος remettre à qqn le soin de décider de qqn <i>ou</i> de qch;<br /><b>2</b> s'abandonner à : γήραϊ IL se laisser abattre par la vieillesse;<br /><i><b>Moy.</b></i> ἐπιτρέπομαι (<i>f.</i> ἐπιτρέψομαι, <i>ao.2</i> ἐπετραπόμην);<br /><b>I.</b> <i>intr.</i> <b>1</b> se tourner vers : ἐπ. [[εἴρεσθαι]] OD être porté <i>ou</i> incliner à demander;<br /><b>2</b> se confier à, s'en remettre à, τινι;<br /><b>II.</b> <i>tr.</i> confier : [[τί]] τινι qch à qqn.<br />'''Étymologie:''' [[ἐπί]], [[τρέπω]].
}}
{{elru
|elrutext='''ἐπιτρέπω:''' ион.-дор. [[ἐπιτράπω]] (aor. 1 ἐπέτρεψα, aor. 2 [[ἐπέτραπον]]; pass.: aor. 1 ἐπετρέφθην, aor. 2 ἐπετράφην или ἐπετράπην, pf. [[ἐπιτέτραμμαι]])<br /><b class="num">1)</b> [[редко]] (только med. aor. 2 ἐπετραπόμην) досл. поворачивать, перен. склонять, побуждать: θυμὸς ἐπετράπετο Hom. возникло желание;<br /><b class="num">2)</b> [[передавать по наследству]], [[завещать]] (παισὶν κτήματα Hom.);<br /><b class="num">3)</b> [[поручать]], [[вверять]] (οἶκον ἅπαντά τινι Hom.; τὴν [[ἀρχήν]] τινι Xen.; τι τῇ τύχῃ Arst.): ἐπιτραφθεὶς τὴν [[ἀρχήν]] Her. облеченный властью; ἐπιτετραμμένοι τὴν φυλακήν Thuc. те, на которых возложена была охрана;<br /><b class="num">4)</b> [[вручать]], [[передавать]], [[отдавать]] (τὴν πόλιν τινί Her.);<br /><b class="num">5)</b> [[уступать]], [[предоставлять]] (τινὶ κρῖναι περί τινος Plat.): ἐ. νίκην τινί Hom. уступать кому-л. победу, т. е. признать себя побежденным кем-л.; γήραϊ ἐ. Hom. поддаться старости; ἐ. ταῖς ἐπιθυμίαις τινός Plat. считаться с чьими-л. желаниями; ἐ. τῇ ὀλιγαρχίῃ Her. ввести у себя олигархию; ἐ. τινὶ [[πονέεσθαι]] Hom. заставить кого-л. трудиться;<br /><b class="num">6)</b> тж. med. вверять себя, доверяться, тж. предоставлять на усмотрение или на решение (τινι и τί τινι Hom., Arst., Plut.; med. Her., Xen.);<br /><b class="num">7)</b> [[разрешать]], [[позволять]], [[допускать]]: οὐδενὶ ἐ. κακῷ εἶναι Xen. не допускать, чтобы кто-л. оказался трусом; μὴ ἐ. τινὶ ἀδικοῦντι Plat. никому не позволять совершать преступления;<br /><b class="num">8)</b> [[приказывать]] (τινὶ ποιεῖν τι Xen.).
}}
}}
{{ls
{{ls
Line 36: Line 39:
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''ἐπιτρέπω:''' Ιων. -[[τράπω]], μέλ. <i>-τρέψω</i>, αόρ. αʹ <i>-έτρεψα</i>, Ιων. <i>-έτραψα</i>· αόρ. βʹ <i>-έτραπον</i> — Παθ. και Μέσ., Ιων. αόρ. αʹ <i>-ετράφθην</i>· Παθ. αόρ. βʹ <i>-ετράπην</i>, Μέσ. <i>-ετρᾰπόμην</i>·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[κυρίως]], [[στρέφω]] προς, σε Μέσ. αόρ. βʹ, θυμὸς ἐπετράπετο [[εἴρεσθαι]], η [[ίδια]] η [[καρδιά]] [[σου]] σε έσπρωχνε να ρωτήσεις, σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">2.</b> [[τρέπω]] [[κάτι]], το [[στρέφω]] πάνω σε, [[εμπιστεύομαι]] ή [[αναθέτω]] σε κάποιον ως θεματοφύλακα, φρουρό, διαχειριστή, [[μεταφέρω]], [[κληροδοτώ]], σε Όμηρ., Ηρόδ., Αττ.· με απαρ., σοὶ ἐπέτρεψεν [[πονέεσθαι]], εσένα μόνο άφησε να κοπιάζεις, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">3.</b> με δοτ. μόνο, έχω [[εμπιστοσύνη]] σε, έχω [[πίστη]], στηρίζομαι, βασίζομαι σε, σε Όμηρ., Ηρόδ.· [[αναφέρω]], [[παραπέμπω]] το [[θέμα]] σε κάποιον, το [[αφήνω]] στην [[κρίση]] του, σε Αριστοφ., Θουκ.· ομοίως, στη Μέσ., [[εμπιστεύομαι]], [[αφήνω]] την υπόθεσή μου σε κάποιον, <i>τινι</i>, σε Ηρόδ.<br /><b class="num">4.</b> Παθ., δίνομαι, ανατίθεμαι, ᾧ λαοί τ' [[ἐπιτετράφαται]] (γʹ πληθ. παρακ. αντί ἐπιτετραμμένοι [[εἰσί]]), σε Ομήρ. Ιλ.· [[τῇς]] (ενν. <i>Ὥραις</i>) ἐπιτέτραπται [[οὐρανός]], οι πύλες του ουρανού έχουν δοθεί σε αυτές (ώστε να τις ανοίγουν και να τις κλείνουν), στο ίδ.· επίσης, με αιτ. πράγμ., <i>ἐπιτρέπομαί τι</i>, επιφορτίζομαι με, μου έχει ανατεθεί [[κάτι]], σε Ηρόδ., Θουκ.<br /><b class="num">II. 1.</b> [[παραδίδω]], [[παραχωρώ]], <i>Ποσειδάωνι νίκην ἐπέτρεψας</i>, σε Ομήρ. Ιλ.· <i>ἐπ. τινί</i>, με απαρ., [[παραχωρώ]], [[επιτρέπω]], σε Ηρόδ., Αττ.<br /><b class="num">2.</b> αμτβ., [[υποκύπτω]], [[υποχωρώ]], σε Ομήρ. Ιλ., Ηρόδ.<br /><b class="num">III.</b> [[διατάζω]], [[παραγγέλλω]], <i>τινὶ ποεῖν τι</i>, σε Ξεν.
|lsmtext='''ἐπιτρέπω:''' Ιων. -[[τράπω]], μέλ. <i>-τρέψω</i>, αόρ. αʹ <i>-έτρεψα</i>, Ιων. <i>-έτραψα</i>· αόρ. βʹ <i>-έτραπον</i> — Παθ. και Μέσ., Ιων. αόρ. αʹ <i>-ετράφθην</i>· Παθ. αόρ. βʹ <i>-ετράπην</i>, Μέσ. <i>-ετρᾰπόμην</i>·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[κυρίως]], [[στρέφω]] προς, σε Μέσ. αόρ. βʹ, θυμὸς ἐπετράπετο [[εἴρεσθαι]], η [[ίδια]] η [[καρδιά]] [[σου]] σε έσπρωχνε να ρωτήσεις, σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">2.</b> [[τρέπω]] [[κάτι]], το [[στρέφω]] πάνω σε, [[εμπιστεύομαι]] ή [[αναθέτω]] σε κάποιον ως θεματοφύλακα, φρουρό, διαχειριστή, [[μεταφέρω]], [[κληροδοτώ]], σε Όμηρ., Ηρόδ., Αττ.· με απαρ., σοὶ ἐπέτρεψεν [[πονέεσθαι]], εσένα μόνο άφησε να κοπιάζεις, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">3.</b> με δοτ. μόνο, έχω [[εμπιστοσύνη]] σε, έχω [[πίστη]], στηρίζομαι, βασίζομαι σε, σε Όμηρ., Ηρόδ.· [[αναφέρω]], [[παραπέμπω]] το [[θέμα]] σε κάποιον, το [[αφήνω]] στην [[κρίση]] του, σε Αριστοφ., Θουκ.· ομοίως, στη Μέσ., [[εμπιστεύομαι]], [[αφήνω]] την υπόθεσή μου σε κάποιον, <i>τινι</i>, σε Ηρόδ.<br /><b class="num">4.</b> Παθ., δίνομαι, ανατίθεμαι, ᾧ λαοί τ' [[ἐπιτετράφαται]] (γʹ πληθ. παρακ. αντί ἐπιτετραμμένοι [[εἰσί]]), σε Ομήρ. Ιλ.· [[τῇς]] (ενν. <i>Ὥραις</i>) ἐπιτέτραπται [[οὐρανός]], οι πύλες του ουρανού έχουν δοθεί σε αυτές (ώστε να τις ανοίγουν και να τις κλείνουν), στο ίδ.· επίσης, με αιτ. πράγμ., <i>ἐπιτρέπομαί τι</i>, επιφορτίζομαι με, μου έχει ανατεθεί [[κάτι]], σε Ηρόδ., Θουκ.<br /><b class="num">II. 1.</b> [[παραδίδω]], [[παραχωρώ]], <i>Ποσειδάωνι νίκην ἐπέτρεψας</i>, σε Ομήρ. Ιλ.· <i>ἐπ. τινί</i>, με απαρ., [[παραχωρώ]], [[επιτρέπω]], σε Ηρόδ., Αττ.<br /><b class="num">2.</b> αμτβ., [[υποκύπτω]], [[υποχωρώ]], σε Ομήρ. Ιλ., Ηρόδ.<br /><b class="num">III.</b> [[διατάζω]], [[παραγγέλλω]], <i>τινὶ ποεῖν τι</i>, σε Ξεν.
}}
{{elru
|elrutext='''ἐπιτρέπω:''' ион.-дор. [[ἐπιτράπω]] (aor. 1 ἐπέτρεψα, aor. 2 [[ἐπέτραπον]]; pass.: aor. 1 ἐπετρέφθην, aor. 2 ἐπετράφην или ἐπετράπην, pf. [[ἐπιτέτραμμαι]])<br /><b class="num">1)</b> [[редко]] (только med. aor. 2 ἐπετραπόμην) досл. поворачивать, перен. склонять, побуждать: θυμὸς ἐπετράπετο Hom. возникло желание;<br /><b class="num">2)</b> [[передавать по наследству]], [[завещать]] (παισὶν κτήματα Hom.);<br /><b class="num">3)</b> [[поручать]], [[вверять]] (οἶκον ἅπαντά τινι Hom.; τὴν [[ἀρχήν]] τινι Xen.; τι τῇ τύχῃ Arst.): ἐπιτραφθεὶς τὴν [[ἀρχήν]] Her. облеченный властью; ἐπιτετραμμένοι τὴν φυλακήν Thuc. те, на которых возложена была охрана;<br /><b class="num">4)</b> [[вручать]], [[передавать]], [[отдавать]] (τὴν πόλιν τινί Her.);<br /><b class="num">5)</b> [[уступать]], [[предоставлять]] (τινὶ κρῖναι περί τινος Plat.): ἐ. νίκην τινί Hom. уступать кому-л. победу, т. е. признать себя побежденным кем-л.; γήραϊ ἐ. Hom. поддаться старости; ἐ. ταῖς ἐπιθυμίαις τινός Plat. считаться с чьими-л. желаниями; ἐ. τῇ ὀλιγαρχίῃ Her. ввести у себя олигархию; ἐ. τινὶ [[πονέεσθαι]] Hom. заставить кого-л. трудиться;<br /><b class="num">6)</b> тж. med. вверять себя, доверяться, тж. предоставлять на усмотрение или на решение (τινι и τί τινι Hom., Arst., Plut.; med. Her., Xen.);<br /><b class="num">7)</b> [[разрешать]], [[позволять]], [[допускать]]: οὐδενὶ ἐ. κακῷ εἶναι Xen. не допускать, чтобы кто-л. оказался трусом; μὴ ἐ. τινὶ ἀδικοῦντι Plat. никому не позволять совершать преступления;<br /><b class="num">8)</b> [[приказывать]] (τινὶ ποιεῖν τι Xen.).
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj
Retrieved from "https://lsj.gr/wiki/Special:MobileDiff/2700394"