3,274,299
edits
εὐφυής: Difference between revisions
From LSJ
m
Text replacement - "Arist. ''Pol.''" to "Arist.''Pol.''"
m (Text replacement - "εῑς" to "εῖς") |
|||
| (10 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=effyis | |Transliteration C=effyis | ||
|Beta Code=eu)fuh/s | |Beta Code=eu)fuh/s | ||
|Definition= | |Definition=εὐφυές, ([[φυή]])<br><span class="bld">A</span> [[well-grown]], [[shapely]], [[μηρός|μηροί]] Il.4.147; [[πτελέη]] 21.243; [[κλάδος]], of [[ivy]], E.''Fr.''88; [[πρόσωπον]] Id.''Med.''1198; [[ὀδούς|ὀδόντες]] Alex. 98.20; [[μαζός|μαζοί]] ''AP''5.55 (Diosc.); [[suitably formed]], πόδες [[Aristotle|Arist.]]''[[De Partibus Animalium|PA]]''691b15; <b class="b3">χορείας εὐφυὴς βάσις</b> [[well-ordered]], [[graceful]], Ar.''Th.''968 (lyr.).<br><span class="bld">II</span> [[of good natural disposition]], [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''1.6.13, al., [[Aristotle|Arist.]]''[[Nicomachean Ethics|EN]]''1114b8, [[Theophrastus|Thphr.]] ''[[Characters|Char.]]''29.4; of horses and dogs, [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''4.1.3 (Sup.), Jul. ''Or.''2.87a.<br><span class="bld">2</span> [[naturally]] [[suited]] or [[adapted]], πρός τι [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 455b; πρὸς τὰς τέχνας Isoc.4.33 (Sup.); εἴς τι [[Plato|Pl.]]''[[Protagoras|Prt.]]'' 327b (Sup.); οὐκ εὐ. λέγειν Aeschin.1.181; εὐ. τὰ σώματα καὶ τὰς ψυχάς [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 409e; εὐφυέστατος τὴν [[γνώμη]]ν Isoc.9.41: rarely in bad sense, εὐ. πρὸς [[ἀγονία]]ν Arist. ''GA'' 748b8. Adv., <b class="b3">εὐφυῶς ἔχει</b> c. inf., Id.''Pol.''1321a9; <b class="b3">εὐ. ἔχειν πρὸς</b>… ib. 1303b8: Comp. εὐφυέστερον, ἔχειν D.61.42; also [[εὐφυεστέρως]] Hierocl. p.27A.<br><span class="bld">3</span> of place, [[well situated]], [[Aristotle|Arist.]]''[[De Partibus Animalium|PA]]''666a14 (Sup.); of time, καιρὸς εὐ. πρὸς σωτηρίαν Plb.1.19.12. Adv. [[εὐφυῶς]]<b class="b3">, κεῖσθαι πρὸς</b>... [[Aristotle|Arist.]]''[[Politica|Pol.]]''1327a33.<br><span class="bld">III</span> [[naturally clever]], like [[εὐτράπελος]], euphemism for [[βωμολόχος]], Isoc.7.49, 15.284; <b class="b3">σοφιστὴς εὐ.</b> Alex.36.4, cf. 135.13; [[εὐφυής]] = [[a man of genius]], Arist. ''Po.''1455a32, cf. ''Rh.''1390b28; opp. [[γεγυμνασμένος]], ib.1410b8; of hounds, Id.''HA''608a27 (Comp.). Adv. [[εὐφυῶς]] = [[cleverly]], [[skilfully]], [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 401c; κολακεύειν Antiph.144.2; ὀψοποιεῖν Alex.24.1. | ||
}} | }} | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=ής, ές :<br />qui pousse bien :<br /><b>1</b> bien venu, fort, vigoureux;<br /><b>2</b> heureusement né, qui a d'heureuses | |btext=ής, ές :<br />qui pousse bien :<br /><b>1</b> [[bien venu]], [[fort]], [[vigoureux]];<br /><b>2</b> [[heureusement né]], [[qui a d'heureuses dispositions]] ; οἱ εὐφυεῖς les gens d'esprit;<br /><i>Cp.</i> εὐφυέστερος, <i>Sp.</i> εὐφυέστατος.<br />'''Étymologie:''' [[εὖ]], [[φύω]]. | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
| Line 18: | Line 18: | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''εὐφυής:''' -ές ([[φυή]]),·<br /><b class="num">I.</b> [[καλοαναθρεμμένος]], [[ευτραφής]], καλοσχηματισμένος, όμορφος, σε Ομήρ. Ιλ., Ευρ.<br /><b class="num">II. 1.</b> αυτός που έχει [[καλή]] [[διάθεση]] εκ φύσεως, [[ευφυής]], [[έξυπνος]], σε Ξεν.· λέγεται για άλογα και σκύλους, στον ίδ.<br /><b class="num">2.</b> [[φυσικά]] προσαρμοσμένος, [[ταιριαστός]] ή ευπροσάρμοστος, προσαρμόσιμος, <i>εἴς</i> ή [[πρός]] τι, σε Πλάτ.· με απαρ., <i>εὐφυὴς λέγειν</i>, σε Αισχίν.· επίρρ. [[εὐφυῶς]], σε Δημ.<br /><b class="num">III.</b> λέγεται για θετικά [[φυσικά]] χαρίσματα, [[έξυπνος]], σε Αριστ.· επίρρ. [[εὐφυῶς]], σε Πλάτ. | |lsmtext='''εὐφυής:''' -ές ([[φυή]]),·<br /><b class="num">I.</b> [[καλοαναθρεμμένος]], [[ευτραφής]], καλοσχηματισμένος, όμορφος, σε Ομήρ. Ιλ., Ευρ.<br /><b class="num">II. 1.</b> αυτός που έχει [[καλή]] [[διάθεση]] εκ φύσεως, [[ευφυής]], [[έξυπνος]], σε Ξεν.· λέγεται για άλογα και σκύλους, στον ίδ.<br /><b class="num">2.</b> [[φυσικά]] προσαρμοσμένος, [[ταιριαστός]] ή ευπροσάρμοστος, προσαρμόσιμος, <i>εἴς</i> ή [[πρός]] τι, σε Πλάτ.· με απαρ., <i>εὐφυὴς λέγειν</i>, σε Αισχίν.· επίρρ. [[εὐφυῶς]], σε Δημ.<br /><b class="num">III.</b> λέγεται για θετικά [[φυσικά]] χαρίσματα, [[έξυπνος]], σε Αριστ.· επίρρ. [[εὐφυῶς]], σε Πλάτ. | ||
}} | |||
{{pape | |||
|ptext=ές, <i>von schönem [[Wuchs]], [[schön]] [[gewachsen]]</i>, πτελέη <i>Il</i>. 21.243, μηροί 4.167; [[δέρη]], <i>[[schlank]]</i>, Eur. <i>I.A</i>. 516; [[πρόσωπον]], <i>edel, Med</i>. 1198; χορείας εὐφ. [[βάσις]] Ar. <i>Th</i>. 968; <i>[[schön]]</i>, ὀδόντες Alexis bei Ath. XIII.568c; μαζοί Sosip. 3 (V.56), a. sp.D.; auch in [[Prosa]], ὁπλαί Xen. <i>Eq</i>. 4.3; μηροί Luc. <i>Amor</i>. 26. – Gewöhnlich übertragen <i>von [[guten]] [[Naturanlagen]]</i>, von [[Menschen]], doch auch von Hunden, Xen. <i>Mem</i>. 4.1.3; Arist. <i>H.A</i>. 9.1; vom Orte, <i>[[geeignet]]</i>, Pol. 1.30.15; Plut. <i>Sull</i>. 20; καιρὸς εὐφ. πρὸς τὴν σωτηρίαν Pol. 1.19.12; <i>[[tauglich]]</i>, καὶ [[ἱκανός]] Plat. <i>Rep</i>. II.365a; oft [[absolut]], <i>[[talentvoll]]</i>, πρός τι, Plat. <i>Rep</i>. V.455b; πρὸς τέχνας εὐφυέστατος Isocr. 4.33; πρὸς ἀρετήν Plut. <i>Sol</i>. 29; εἰς τὸ φυγεῖν τὸ [[κακόν]], εἰς αὔλησιν, Plat. <i>Prot</i>. 327c, <i>Legg</i>. V.728c; mit dem inf., ἄνδρα λέγειν μὲν εὐφυᾶ, τὰ δὲ κατὰ πόλεμον λαμπρόν Aesch. 1.181; allgem., mit dem acc. der näheren [[Bestimmung]], εὐφυεῖς τὰ σώματα καὶ τὰς ψυχάς, Plat. <i>Rep</i>. III.409e, wie τὴν γνώμην Isocr. 9.41; bes. <i>ein [[witziger]] [[Mensch]]</i>, von den [[Alten]] [[πανοῦργος]] καὶ [[σκώπτης]] erkl., vgl. Valcken zu Ammon. und Isocr. 7.49 καὶ τοὺς εὐτραπέλους καὶ σκώπτειν δυναμένους, οὓς νῦν εὐφυεῖς προσαγορεύουσιν, wie er 15.284, τοὺς βωμολοχευομένους καὶ σκώπτειν καὶ μιμεῖσθαι δυναμένους εὐφυεῖς καλοῦσι, hinzusetzt προσῆκον της προσηγορίας [[ταύτης]] τυγχάνειν τοὺς ἄριστα πρὸς ἀρετὴν πεφυκότας, [[ähnlich]] wie auch »[[geistreich]]« oft [[gemißbraucht]] wird; so Plut. <i>Dem</i>. 25, wie Theopomp. bei Ath. VI.260c οἱ εὐφυεῖς καλούμενοι καὶ οἱ τὰ γέλοια λέγοντες vrbdt.<br><b class="num">• Adv.</b> [[εὐφυῶς]], <i>[[talentvoll]], [[geistreich]]</i>, ἰχνεύειν τὴν τοῦ καλοῦ φύσιν Plat. <i>Rep</i>. III.401c; oft bei Sp.; [[εὐφυῶς]] ἔχειν τὰ παρόντα, <i>[[geeignet]]</i> sein, Pol. 1.11.7; [[εὐφυῶς]] κείμενοι τόποι 2.3.4. | |||
}} | }} | ||
{{elru | {{elru | ||
|elrutext='''εὐφῠής:'''<br /><b class="num">1 | |elrutext='''εὐφῠής:'''<br /><b class="num">1</b> [[разросшийся]] ([[κλάδος]] Eur.);<br /><b class="num">2</b> [[высокий]] ([[πτελέη]] Hom.);<br /><b class="num">3</b> [[хорошо развитой]], [[мощный]] (μηροί Hom.);<br /><b class="num">4</b> [[цветущий]], [[полный]] или [[красивый]] ([[πρόσωπον]] Eur.);<br /><b class="num">5</b> [[стройный]], [[изящный]] (χορείας [[βάσις]] Arph.);<br /><b class="num">6</b> (тж. τῇ φύσει εὐ. Arst.) одаренный от природы хорошими качествами, хорошей породы (ἵπποι Xen.; κύνες Arst.);<br /><b class="num">7</b> [[одаренный]], [[способный]], [[даровитый]] ([[ποιητής]] Plut.; πρός τι Plat., Isocr., Plut., εἴς τι Plat. и ποιεῖν τι Aeschin.): οἱ ευφυεῖς τὰ σώματα καὶ τὰς ψυχάς Plat. одаренные в физическом и духовном отношениях;<br /><b class="num">8</b> [[благоприятный]], [[удобный]], [[пригодный]] (καιρὸς εὐ. πρός τι Arst., Polyb.; [[τόπος]] εὐ. παρατάξαι φάλαγγα Plut.). | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
| Line 27: | Line 30: | ||
{{WoodhouseReversedUncategorized | {{WoodhouseReversedUncategorized | ||
|woodrun=[[comely]], [[quick]], [[well-grown]], [[adapted for]], [[adapted]], [[capable of]], [[fit for]], [[having natural ability]], [[of intellect]], [[possessed of good qualifications]], [[possessed of natural gifts]], [[qualified by nature]], [[with good abilities]] | |woodrun=[[comely]], [[quick]], [[well-grown]], [[adapted for]], [[adapted]], [[capable of]], [[fit for]], [[having natural ability]], [[of intellect]], [[possessed of good qualifications]], [[possessed of natural gifts]], [[qualified by nature]], [[with good abilities]] | ||
}} | |||
{{mantoulidis | |||
|mantxt=(=[[καλοθρεμμένος]], [[ἔξυπνος]]). Ἀπό τό [[εὖ]] + [[φυή]] (=φυσική διάπλαση) τοῦ [[φύω]], ὅπου δές γιά περισσότερα παράγωγα. | |||
}} | }} | ||
