ἡδονή: Difference between revisions

|Definition=Dor. [[ἁδονά]] (or in Trag. chorus [[ἡδονά]] S.OT1339), ἡ, ([[ἥδομαι]])<br><span class="bld">A</span> [[enjoyment]], [[pleasure]], first in Simon.71, S.l.c., Hdt.1.24, al.; prop. of [[sensual]] [[pleasure]]s, [[αἱ τοῦ σώματος ἡδοναί]] or [[αἱ περὶ τὸ σῶμα ἡδοναί]], X.HG 4.8.22,6.1.4; [[αἱ κατὰ τὸ σῶμα ἡδοναί]] Pl.R.328d; [[σωματικαὶ ἡδοναί]] Arist.EN 1151a13; αἱ περὶ πότους καὶ περὶ ἐδωδὰς ἡδοναί Pl.R.389e; but also ἀκοῆς ἡδονή Th.3.38; ἡ ἀπὸ τοῦ εἰδέναι ἡδονή Pl.R.582b; of [[malicious]] [[pleasure]], ἡ ἐπὶ τοῖς τῶν φίλων κακοῖς, ἐπὶ ταῖς λοιδορίαις ἡδονή, Id.Phlb.50a, D.18.138; ἡδονῇ [[ἡσσᾶσθαι]], ἡδοναῖς [[χαρίζεσθαι]], to [[give way]] to [[pleasure]], Th. [[l.c.]], Pl.Lg.727c; κότερα ἀληθείη χρήσομαι ἢ ἡδονῆ; = shall I [[speak]] [[truly]] or so as to [[humour]] you? Hdt.7.101; εἰ ὑμῖν ἡδονὴ τοῦ [[ἡγεμονεύειν]] ib.160; ἡ. εἰσέρχεταί τινι εἰ . . one [[feel]]s [[pleasure]] at the [[thought]] that... Id.1.24; [[ἡδονὴν ἔχειν τινός]] = to [[be satisfied with]] . ., S.OC 1604; ἡδονὴν ἔχει, ἡδονὴν φέρει, Pherecr.145.2, Alex.263.6; [[ἡδονὴ ἰδέσθαι]] (like [[θαῦμα ἰδέσθαι]]), of a [[temple]], Hdt.2.137: with Preps. in Adv. sense, δαίμοσιν πρὸς ἡδονήν A.Pr.494; ὃ μέν ἐστι πρὸς ἡδονήν D.18.4; πρὸς ἡδονήν [[λέγειν]] = to [[speak]] so as to [[please]] [[another]], S.El.921, Th.2.65; δημηγορεῖν D.4.38; οὐ πρὸς ἡδονήν οἱ ἦν τὰ ἀγγελλόμενα Hdt.3.126; πάντα πρὸς ἡδονήν ἀκούοντας D.8.34; later πρὸς ἡδονῆς εἶναί τινι Parth.8.8, Lib. Or.12.1; καθ' ἡδονὴν [[κλύειν]] S.Tr.197; καθ' ἡδονήν [ἐστί] μοι c. inf., A.Pr.263; καθ' ἡδονήν τι [[δρᾶν]], [[ποιεῖν]], Th.2.37,53; [[καθ' ἡδονὰς τῷ δήμῳ τὰ πράγματα ἐνδιδόναι]] ib.65; [[ἐν ἡδονῇ ἐστί τινι]] = it is a [[pleasure]] or [[delight]] to [[another]], Hdt.4.139; followed by inf., E.IT494; by acc. et inf., Hdt.7.15; [[ἐν ἡδονῇ ἔχειν τινάς]] = to [[take]] [[pleasure]] in them, Th.3.9; [[ἐν ἡδονῇ ἄρχοντες]], opp. [[οἱ λυπηροί]], Id.1.99; μεθ' ἡδονῆς Id.4.19; ὑφ' ἡδονῆς S.Ant.648, etc.; ὑπὸ τῆς ἡδονῆς Alex.24, 110.23: as dat. modi, [[ἡδονᾷ]] = [[with pleasure]], S. OT1339 (lyr.), cf. Hdt.2.137 (f.l.).<br><span class="bld">2</span> concrete, a [[pleasure]], S.El. 873 (pl.), Ar.Nu.1072 (pl.); [[ἡδοναὶ τραγημάτων]] = [[sweetmeats]], Sopat. 17.<br><span class="bld">3</span> Pl., [[ἡδοναί]] = [[desires after pleasure]], [[pleasant lusts]], X.Mem.1.2.23, Ep.Tit.3.3, al.<br><span class="bld">II</span> in Ion. Philosophers, [[taste]], [[flavour]], usually joined with [[χροιή]], Diog.Apoll.5, Anaxag.4 (pl.), cf. Arist.PA660b9, Thphr. HP4.4.7, [[LXX]] Nu.11.8, Eudem. ap. Ath.9.369f, Mnesith. ap. eund.8.357f.

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1152.png Seite 1152]] ἡ ([[ἥδομαι]], [[ἡδύς]]), Freude, Vergnügen, Luft, bes. sinnlich angenehme Empfindung; μηδ' [[αἶσχος]] ἡμῖν, ἡδονὴν δ' ἐχθροῖς πράξωμεν Aesch. Suppl. 986; μὴ τὰς φρένας γ' ὑφ' ἡδονῆς γυναικὸς οὕνεκ' ἐκβάλῃς Soph. Ant. 649; ἡδοναῖς ἄμοχθον ἐξαίρει βίον Tr. 146; [[φέρω]] γὰρ ' ἡδονάς, das, worüber du dich freuen kannst, El. 861; κἀμοὶ πρόσδοτέ τι τῆς ἡδονῆς Eur. Hel. 707; Ar. läßt Nubb. 1072 auf ἡδονῶν θ' ὅσων μέλλεις ἀποστερεῖσθαι folgen παίδων, γυναικῶν, κοττάβων, ὄψων, πότων, καχασμῶν; Her. ἡδονῇ ἰδέσθαι οὐδὲν τούτου μᾶλλόν ἐστι ἀξιαπήγητον, 2, 137; ἀκοῆς ἡδ. Thue. 3, 38, wie ἡδ. λόγων 3, 40, von Schol. [[κολακεία]] erkl.; ὑφ' ἡδονῆς, vor Lust, ἐνθουσιᾷ Plat. Phil. 15 e; Ggstz [[λύπη]], Prot. 351 e ff. u. sonst; ἐπὶ τοῖς τῶν [[φίλων]] κακοῖς Phil. 50 a (vgl. ἡ ἐπὶ ταῖς λοιδορίαις ἡδ. Dem. 18, 138); αἱ κατὰ τὸ [[σῶμα]] ἡδοναί Rep. I, 328 d (wofür Arist. Eth. 7, 8 αἱ σωματικαὶ ἡδ. sagt, Xen. Hell. 6, 1, 4 αἱ περὶ τὸ [[σῶμα]] ἡδ.); ἡ ἀπὸ τοῦ [[εἰδέναι]] [[ἡδονή]] IX, 582 b; τῶν περὶ πότους καὶ ἀφροδίσια καὶ περὶ ἐδωδὰς ἡδονῶν III, 389 e; τὰς ἐν τῆ νεότητι ἡδονὰς ποθοῦντες I, 329 a; – ἐν ἡδονῇ μοί ἐστι, es gereicht mir zum Vergnügen, ich habe es gern, Eur. I. T. 494; Her. 4, 139; [[εἴτε]] κόσμον [[εἴτε]] Ὄλυμπον ἐν ἡδονῇ τῳ λέγειν, mag es Einer nun so oder so nennen wollen, Plat. Epin. 977 b. Aehnlich ἐν ἡδονῇ ἔχειν u. ἡδονὴν ἔχειν ἔν τινι, Thuc. 4, 108. – Adverbial, καθ' ἡδονήν, angenehm, οὔτ' ἐμοὶ λέγειν καθ' ἡδονήν, σοί τ' [[ἄλγος]] Aesch. Prom. 261; vgl. Soph. El. 1495 Tr. 196; καθ' ἡδ. δρᾶν, nach Behagen, Thuc. 2, 37. 65; οὐκ ἐρῶ τὰ καθ' ἡδ. ἐκείνοις, ἀλλ' ἃ [[νομίζω]] ξύμφορα σοὶ εἶναι Arr. An. 5, 27, 3; ᾡ μὴ καθ' ἡδονήν ἐστι νικᾷν Πομπήϊον Plut. Pomp. 62, öfter. Eben so πρὸς ἡδονήν, χροιὰν [[τίνα]] ἔχοντ' ἂν εἴη δαίμοσιν πρὸς ἡδονἠν Aesch. Prom. 492; πρὸς ἡδ. [[λέγω]] τάδε Soph. El. 909; πρὸς ἡδ. φίλοις σοί τ' ἂν γένοιτο τάδε, dir zur Freude, Eur. I. A. 1022; vgl. ἅπαντες πρὸς ἡδ. ζητοῦντες, tadelnd neben ἐῤῥᾳθυμηκότες, nur so weit es Freude macht, Dem. 1, 15; πρὸς ἡδονήν τι λέγειν Thuc. 2, 65; πρὸς ἡδονὴν καὶ [[χάριν]] λεγόμενα Isocr. 15, 271, Einem nach dem Munde reden, wie er's gern hört; Her. 7, 101 κότερα ἀληθηΐῃ χρήσομαι πρὸς σὲ ἢ ἡδονῇ; D. Hal. auch im plur., μὴ καθ' ἡδονὰς τὰς ὑμετέρας [[λέγω]] 11, 9, vgl. 7, 24; – τοῖσι ἐςελθεῖν ἡδονήν, εἰ, es kam sie die Lust an, Her. 1, 24. Vgl. [[ἦδος]].

|btext=ῆς (ἡ) :<br />plaisir :<br /><b>I.</b> le plaisir qu’on éprouve :<br /><b>1</b> <i>au sens phys.</i> [[αἱ]] περὶ πότους καὶ περὶ ἐδωδὰς ἡδοναί PLAT les jouissances du boire et du manger ; ἀκοῆς [[ἡδονή]] THC le plaisir d’entendre ; [[αἱ]] ἡδοναί plaisirs des sens;<br /><b>2</b> <i>au mor.</i> plaisir, jouissance : [[ἐν]] ἡδονῇ ἔχειν [[τι]] THC prendre plaisir à qch ; ἡδονὴν ἔχειν τινός SOPH avoir satisfaction de qch ; [[ἐν]] ἡδονῇ [[ἐστί]] μοι, inf. HDT, καθ’ ἡδονήν [[ἐστί]] μοι, inf. ESCHL il m'est agréable de ; εἶναί τινι πρὸς ἡδονήν ESCHL être agréable à qqn ; <i>abs.</i> καθ’ ἡδονήν SOPH, πρὸς ἡδονήν HDT par plaisir, avec plaisir ; καθ’ ἡδονὴν ποιεῖν THC agir à son gré ; θᾶσσον ἢ καθ’ ἡδονὴν ποδός SOPH plus vite qu’au gré de mon pied ; ὑφ’ ἡδονῆς δακρύειν LUC pleurer de joie ; μαίνεσθαι ὑφ’ ἡδονῆς SOPH être fou de joie ; ἡδοναῖς SOPH dans les plaisirs, au milieu des plaisirs ; passion;<br /><b>II.</b> le plaisir qu’on fait éprouver aux autres : ἡδονὴν παρέχειν XÉN procurer du plaisir ; πρὸς ἡδονὴν λέγειν HDT parler de manière à plaire ; μὴ πρὸς ἡδονήν EUR paroles sérieuses, non pour amuser ; κότερα ἀληθηΐῃ χρήσομαι ἢ ἡδονῇ ; HDT parlerai-je franchement <i>ou</i> en vue de te plaire ?<br />'''Étymologie:''' [[ἥδομαι]].

|elrutext='''ἡδονή:''' дор. [[ἁδονά]] и [[ἡδονά]] ἡ<br /><b class="num">1)</b> [[удовольствие]], [[наслаждение]], [[удовлетворение]], [[радость]]: αἱ τοῦ σώματος (или περὶ τὸ [[σῶμα]]) ἡδοναί Xen., αἱ κατὰ τὸ [[σῶμα]] ἡδοναί Plat. и αἱ σωρατικαὶ ἡδοναί Arst., NT физические (чувственные) наслаждения; ἡ ἀπὸ τοῦ [[εἰδέναι]] ἡ. Plat. удовольствие от (по)знания; ἡ ἐπὶ κακοῖς ἡ. Plat. злорадство; μεθ᾽ ἡδονῆς Thuc. с удовольствием, охотно; ἐν ἡδονῇ ἔχειν τινά Thuc. (высоко) ценить кого-л.; ἐν ἡδονῇ [[ἐστί]] μοι Her. или καθ᾽ (и πρὸς) ἡδονὴν [[ἐστί]] μοι Aesch. мне хочется, мне нравится, мне угодно; κότεροι ἀληθηΐῃ χρήσομαι ἢ ἡδονῇ; Her. говорить мне по правда или для (твоего) удовольствия?; ὑφ᾽ ἡδονῆς Soph. от (избытка) радости; ἡδοναῖς ἐξαίρειν βίον Soph. жить среди наслаждений, радостно; ἐν ἡδονῇ ἄρχειν Thuc. управлять, не вызывая неудовольствия; κρὸς ἡδονήν Her., Soph., Thuc. из-за (ради) удовольствия; οὐ πρὸς ἡδονὴν [[λέγω]] [[τάδε]]; Soph. разве не радуют (тебя) мои слова?; οὐ πρὸς ἡδονὴν οἱ ἦν τὰ ἀγγελλόμενα Her. эти вести пришлись ему (Орету) не по душе; но τἄλλ᾽ [[ἐγώ]] καπνοῦ σκιᾶς οὐκ ἂν πριαίμην πρὸς τὴν ἡδονήν Soph. остальное, если сравнить его с радостью, я не купил бы за тень дыма, т. е. богатство без радости есть ничто по сравнению с радостью; καθ᾽ ἡδονὴν κλύειν Soph. наслушаться вволю; καθ᾽ ἡδονὴν ποιεῖν Thuc. предаться удовольствиям; [[θᾶσσον]] ἢ καθ᾽ ἡδονὴν ποδός Soph. быстрее, чем это удобно ногам, т. е. как можно скорее;<br /><b class="num">2)</b> редко филос. чувственное свойство (παντοίας ἔχειν καὶ χροιὰς καὶ ἡδονάς Anax.).

|txtha=ἡδονῆς, ἡ ([[ἥδομαι]]) ([[Simonides]] 117, [[Herodotus]] [[down]]), [[pleasure]]: αἱ ἡδοναι [[τοῦ]] βίου); James 4:1.

|mltxt=(AM [[ἡδονή]], Α και ἡδονὰ και δωρ. τ. ἁδονά) [[ήδομαι]]<br /><b>1.</b> ευχάριστο [[συναίσθημα]], ψυχική [[τέρψη]], [[ευχαρίστηση]], [[απόλαυση]]<br /><b>2.</b> σαρκική [[απόλαυση]], σωματική [[τέρψη]] (α. «ρίγ' ηδονής τ' αράθυμο [[κύμα]] της σάρκας φέρνει», Γρυπ.<br />β. «αἱ [[κατά]] τὸ [[σῶμα]] ἡδοναί», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>(ψυχολ.)</b> το ευχάριστο [[συναίσθημα]] που προκαλείται από την [[ικανοποίηση]] τών αναγκών, τών επιθυμιών, τών ορμών και τών ενστίκτων<br /><b>νεοελλ.-μσν.</b><br />[[ευφροσύνη]], [[χαρά]], [[ευτυχία]]<br /><b>μσν.</b><br /><b>1.</b> [[ομορφιά]], [[χάρη]], [[φυσικά]] θέλγητρα<br /><b>2.</b> [[γλυκύτητα]], [[αγάπη]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (στους Ίων. φιλοσ.) προκειμένου για την [[ποιότητα]] ενός σώματος, τη [[γεύση]], τη [[νοστιμιά]], την [[οσμή]] κ.λπ., συνήθ. με το ουσ. <i>χροιή</i> ([[χρώμα]]) («ζῷα... ἔχοντα αἴσθησιν τῆς ἡδονῆς τῆς γινομένης ἐκ τῆς τροφῆς», <b>Αριστοφ.</b>)<br /><b>2.</b> <b>στον πληθ.</b> <i>αἱ ἡδοναί</i><br />επιθυμίες ηδονικές, για [[ηδονή]]<br /><b>3.</b> <b>φρ.</b> α) «ἡδονῇ ἡσσῶμαι» ή «ἡδοναῑς [[χαρίζομαι]]», παραδίδομαι στην [[ηδονή]]<br />β) «καθ' ἡδονήν» — ευχαρίστως<br />γ) «έν ἡδονῇ ἐστί τινι» — [[είναι]] ευχάριστο σε κάποιον<br />δ) «ἐν [[ἡδονή]] ἄρχοντες» — ευχάριστοι άρχοντες<br />ε) «ἡδοναὶ τραγημάτων<br />γλυκίσματα<br /><b>4.</b> (η δοτ. ως επίρρ.) <i>ἡδονᾷ</i><br />με [[ευχαρίστηση]]<br /><b>5.</b> [[χαιρεκακία]], χαιρέκακη [[ευχαρίστηση]] («ἐπί τοῖς τῶν [[φίλων]] κακοῖς ἡδοναῑς», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>6.</b> [[πράγμα]] στο οποίο βρίσκει [[κάποιος]] [[ευχαρίστηση]], [[απόλαυση]] («[[φέρω]] γὰρ ἡδονάς καὶ ἀνάπαυλαν», <b>Σοφ.</b>).

|mdlsjtxt=[[ἥδομαι]]<br /><b class="num">1.</b> [[delight]], [[enjoyment]], [[pleasure]], Lat. [[voluptas]], Hdt., etc.; ἡδονῇ ἡσσᾶσθαι, χαρίζεσθαι to [[give]] way to [[pleasure]], Thuc., Plat., etc.:—often with Prepositions in adv. [[sense]], πρὸς or καθ' ἡδονὴν λέγειν to [[speak]] so as to [[please]] [[another]], Hdt., [[attic]]; καθ' ἡδονὴν κλύειν, ἀκούειν Soph., Dem.; καθ' ἡδονήν or πρὸς ἡδ. [[ἐστί]] μοι Aesch.; ὃ μέν ἐστι πρὸς ἡδ. that [[which]] is [[agreeable]], Dem.; ἐν ἡδονῇ [[ἐστί]] τινι it is a [[pleasure]] or [[delight]] to [[another]], Hdt., etc.<br /><b class="num">2.</b> a [[pleasure]], a [[delight]], Soph., Ar.<br /><b class="num">3.</b> in plural pleasures, [[pleasant]] lusts, Xen., NTest.

|mantxt=(=εὐχαρίστηση). Ἀπό τό [[ἥδομαι]], ὅπου δές γιά ἄλλα παράγωγα.

|trtx=Albanian: kënaqësi; American Sign Language: OpenB@Chest-PalmBack RoundSurface; Arabic: مُتْعَة‎, لَذَّة‎; Armenian: հաճույք; Azerbaijani: həzz; Basque: atsegin; Belarusian: задавальне́нне, прые́мнасць; Bengali: নন্দ; Bulgarian: удово́лствие, насла́да; Catalan: plaer; Chinese Mandarin: 歡樂, 欢乐, 樂趣, 乐趣; Czech: potěšení, rozkoš, slast; Danish: fornøjelse, behag; Dutch: plezier, genoegen, welbehagen; Esperanto: plezuro, agrableco; Estonian: lõbu; Finnish: mielihyvä, nautinto, ilo; French: plaisir; Galician: pracer; Georgian: სიამოვნება; German: [[Vergnügen]]; Gothic: 𐌲𐌰𐌱𐌰𐌿𐍂𐌾𐍉𐌸𐌿𐍃; Greek: [[ευχαρίστηση]], [[απόλαυση]]; Ancient Greek: [[ἧδος]]; Hebrew: [[עונג]] \ [[עֹגֶג]]‎; Hindi: आनन्द; Hungarian: öröm, élvezet, gyönyörűség, gyönyör, kéj; Indonesian: kesenangan; Interlingua: placer; Irish: pléisiúr; Italian: piacere, piacimento, goduria; Japanese: 喜び, 快感; Korean: 쾌락, 환락, 기쁨, 즐거움; Kurdish Central Kurdish: خۆشی‎; Latgalian: prīca; Latin: [[iucunditas]], [[delectatio]], [[oblectatio]], [[delectamentum]], [[gaudium]], [[dulcedo]]; Latvian: prieks; Ligurian: piâxéi; Lithuanian: malonumas; Lombard: piasé; Luxembourgish: Plëséier; Macedonian: задоволство; Maori: rēhia; Mauritian Creole: jos; Mongolian: баяр жаргал; Norwegian: fornøyelse; Occitan: plaser; Old English: lust; Persian: کیف‎, لذت‎; Polish: przyjemność; Portuguese: prazer; Romanian: plăcere; Romansch: plaschair; Russian: удово́льствие; Sanskrit: आनन्द; Scottish Gaelic: tlachd; Serbo-Croatian Cyrillic: задово̀љство, ужи́так; Roman: zadovòljstvo, užítak; Slovak: potešenie; Slovene: užitek; Spanish: placer; Swahili: anasa; Swedish: nöje, behag; Tagalog: kaaliwan, kalugdan; Thai: ความปิติยินดี; Tocharian B: wīna, yāso; Turkish: zevk, memnuniyet; Ukrainian: задово́лення, приє́мність; Urdu: آنند‎; Vietnamese: niềm vui thích; Welsh: bodd, boddhâd, hyfrydwch, mwynhâd, mwyniant, pleser; Yiddish: הנאה‎, חיות‎, עונג‎, תּענוג‎, פֿאַרגעניגן‎, וווילטאָג‎, נחת‎ or