φαντασία: Difference between revisions

|Definition=ἡ, verbal noun of [[φαντάζομαι]] and (in sense) of [[φαίνομαι]],<br><span class="bld">A</span> [[appearing]], [[appearance]], = [[τὸ φαίνεσθαι]], πάντες ἐφίενται τοῦ φαινομένου ἀγαθοῦ, τῆς δὲ φ. οὐ κύριοι do not control the [[appearing]], [[Aristotle|Arist.]]''[[Nicomachean Ethics|EN]]'' 1114a32; usually with less verbal force, [[appearance]], [[presentation]] to [[consciousness]], whether immediate or in [[memory]], whether true or illusory, φαίνεται μὲν ὁ ἥλιος ποδιαῖος, ἀντίφησι δὲ πολλάκις ἕτερόν τι πρὸς τὴν φαντασίαν Id.''Insomn.''460b19; <b class="b3">ἡ τοῦ γάλακτος φαντασία</b> the [[appearance]] of the [[milky way]], Id.''Mete.''339a35; ἡ τοῦ προσώπου φαντασία Phld.''Acad.Ind.'' p.50 M.; especially of visual [[images]], <b class="b3">ἐπεὶ ἡ ὄψις μάλιστα αἴσθησίς ἐστι, καὶ τὸ ὄνομα ἀπὸ τοῦ φάους εἴληφεν [ἡ φαντασία]</b> Arist. ''de An.''429a2; <b class="b3">κατοπτρικὴ φαντασία</b> [[image]] [[reflect]]ed in a [[mirror]], ''[[Placita Philosophorum|Placit.]]''3.1.2; also of other sense-perceptions, <b class="b3">φαντασία καὶ αἴσθησις ταὐτὸν ἔν τε θερμοῖς καὶ πᾶσι τοῖς τοιούτοις</b> [[appearance]] is the same as perception, whether we are talking of hot things or of anything else like them, Pl.''Tht.''152c, cf. Chrysipp.Stoic.2.21; ταῦτα ἔστι μέν τι, ἀλλ' οὐχ ὧν ἐμποιεῖ τὴν φ. [[Aristotle|Arist.]]''[[Metaphysics|Metaph.]]''1024b24; ἡ φαντασία ἐστὶν αἴσθησίς τις ἀσθενής . . κἂν τῷ ἐλπίζοντι ἀκολουθοῖ ἂν φ. τις οὗ ἐλπίζει Id.''Rh.''1370a28; αἱ [αἰσθήσεις] ἀληθεῖς ἀεί, αἱ δὲ φ. γίνονται αἱ πλείους ψευδεῖς Id.''de An.''428a12; φ. ἀληθεῖς ἁπάσας Epicur.''Fr.''254; ἀπελθόντων τῶν αἰσθητῶν ἔνεισιν αἱ αἰσθήσεις καὶ φ. ἐν τοῖς αἰσθητηρίοις Arist. ''de An.''425b25; <b class="b3">διὰ τὸ ἐμμένειν [τὰς φ.] καὶ ὁμοίας εἶναι ταῖς αἰσθήσεσι</b> ib.429a5; τῆς αἰσθήσεως ἀλλοιουμένης ἐξ ἧς γίνεσθαι τὴν φαντασίαν Thphr.''Sens.''63; ἐλέγχειν τὰς ἀλλήλων φ. καὶ δόξας Pl.''Tht.''161e; freq. in later Philos. especially in meaning [[psychic]] [[image]], Epicur.''Ep.''1p.12U., S.E.''M.''7.152, M.Ant.4.24, al.; defined as [[τύπωσις]] ἐν ψυχῇ Chrysipp.Stoic.2.23; φ. καταληπτική Zeno Stoic. 1.17, etc.; [φ. κ.] ἢν κριτήριον εἶναι τῶν πραγμάτων φασί, τὴν γιγνομένην ἀπὸ ὑπάρχοντος κατ' αὐτὸ τὸ ὑπάρχον ἐναπεσφραγισμένην ''Stoic.'' 2.21, cf. 26, al.; [[διανοητικαὶ φαντασίαι]] = [[mental]] [[image]]s, Cic.''Fam.''15.16.1; νυκτεριναὶ φ. Phlp. in de An.486.13, cf. ''Gp.''12.17.15; [[apparition]], Arist.''Mir.''846a37.<br><span class="bld">b</span> less scientifically, [[appearance]], <b class="b3">ἐμποιοῦντα τὴν φαντασίαν</b> (''[[sc.]]'' <b class="b3">τοῦ ἐλέγχειν</b>) Id.''SE''165b25; τὸ παράδοξον τῆς τῶν ζῴων φαντασίας Plb. 3.53.8, cf. 5.48.9, App.''BC''4.102, ''Hann.''15; κατὰ τὴν πρώτην φ. Plb.11.27.7; <b class="b3">συναύξειν τὴν φαντασίαν [τῆς νίκης]</b> Id.16.8.3; δουλεύοντες τῇ τῶν ἐκτὸς φ. Id.30.19.4; φαντασίαν ποιεῖν καὶ [[προσδοκία]]ν Id.18.10.7, cf. 14.2.4; <b class="b3">ζῷα . . μέχρι φ. φαινόμενα</b> (in a conjuring [[trick]]) Cels. ap. Origenes''Cels.''1.68; κατὰ τὴν πρόχειρον οὑτωσὶ φ. Gal.6.105, cf. 15.17,115, 19.206; τῶν ἀπεπτούντων ἐνίοις φ. . . γίνονται Id.18(2).73, cf. 71, al.<br><span class="bld">2</span> [[imagination]], i.e. the [[representation]] of appearances or images, primarily derived from [[sensation]] (cf. [[αἴσθησις]] II), <b class="b3">ὅταν μὴ καθ' αὑτὸ ἀλλὰ δι' αἰσθήσεως παρῇ τινι τὸ τοιοῦτον αὖ πάθος</b> (''[[sc.]]'' [[δόξα]]) <b class="b3"> ἆρ' οἷόν τε ὀρθῶς εἰπεῖν ἕτερόν τι πλὴν φ.; . . φαίνεται δὲ ὃ λέγομεν</b> (i.e. [[φαντασία]]) [[σύμμειξις]] αἰσθήσεως καὶ δόξης Pl.''Sph.''264a, 264b; οὐδὲ δόξα μετ' αἰσθήσεως οὐδὲ δι' αἰσθήσεως οὐδὲ συμπλοκὴ δόξης καὶ αἰσθήσεως φ. ἂν εἴη Arist. ''de An.'' 428a26; <b class="b3">ἡ φαντασία καθ' ἣν λέγομεν φάντασμά τι ἡμῖν γίγνεσθαι</b> ib.428a1; ἔστι δὲ φαντασία ἡ ὑπὸ τῆς κατ' ἐνέργειαν αἰσθήσεως γινομένη [[κίνησις]] Id.''Insomn.''459a17, cf. ''de An.''429a1; <b class="b3">εἰ ἔστι καὶ τοῦτο [τὸ νοεῖν] φ. τις ἢ μὴ ἄνευ φαντασία</b> ib.403a8; c. gen., μέλλοντος κακοῦ Id.''Rh.''1382a21, cf. 1370a30, b33, al.; αἰσχροῦ φ. Cic.''Att.''9.6.5; also περὶ ἀδοξίας φ. ἐστὶν ἡ αἰσχύνη Arist.''Rh.''1384a23; <b class="b3">γίγνεται ἑκάστῳ φ. ὅτι τοιοῦτός [ἐστι]</b> ib.1371a9; ἡ κατὰ τὴν σύλληψιν φ. τῆς γυναικός ''[[Placita Philosophorum|Placit.]]''5.12.2, cf. Sor.1.39 (pl.); <b class="b3">τὰ πρὸς τὴν φαντασίαν χρώματα</b> colours as judged by the φ., [[apparent]] [[colour]]s, ''[[Placita Philosophorum|Placit.]]''1.15.8; <b class="b3">φωτίζεσθαι πρὸς τὴν φαντασία</b> ib.2.28.6.<br><span class="bld">b</span> in [[Aristotle]], [[faculty of imagination]], both presentative and representative, opp. [[αἴσθησις]], [φ.] οὐκ ἔστιν αἴσθησις Arist.''de An.'' 428a5; opp. [[δόξα]], because [[πίστις]] is absent, ib.22, 24; opp. [[ἐπιστήμη]], <b class="b3">νοῦς, διάνοια, οὐδὲ [φ.] τῶν ἀεὶ ἀληθευόντων οὐδεμία ἔσται, οἷον ἐπιστήμη ἢ νοῦς</b> ib.428a17; <b class="b3">φ. ἕτερον καὶ αἰσθήσεως καὶ διανοίας· αὐτή τε οὐ γίγνεται ἄνευ αἰσθήσεως καὶ ἄνευ ταύτης οὐκ ἔστιν ὑπόληψις</b> ib.427b14; φαντασία γίνεται ἢ διὰ νοήσεως ἢ δι' αἰσθήσεως Id.''MA''702a19; ὀρεκτικὸν [τὸ ζῷον] οὐκ ἄνευ φαντασίας, φ. δὲ πᾶσα ἢ λογιστικὴ ἢ αἰσθητική Id.''de An.''433b28.<br><span class="bld">c</span> [[creative imagination]], φ. σοφωτέρα μιμήσεως [[δημιουργός]] Philostr.''VA''6.19.<br><span class="bld">3</span> the [[use of imagery]] in literature, τεθορύβηται ταῖς φ. μᾶλλον ἢ δεδείνωται Longin.3.1; ἡ ῥητορικὴ φαντασία Id.15.2; ἀπὸ τοῦ ἀποδεικτικοῦ περιελκόμεθα εἰς τὸ κατὰ φαντασίαν ἐκπληκτικόν Id.15.11; αἱ ποιητικαὶ φαντασίαι Plu.2.759c; ἐς τὰς φ. τῶν λεγομένων τῷ σχήματι τοῦ σώματος συνεφέροντο App.''Pun.''134, cf. ''Hisp.''26, ''Syr.''40.<br><span class="bld">4</span> [[prestige]], [[reputation]], μεγάλην ἐφείλκετο φ. ὡς μόνος εἰδὼς τί λέγει Plb.22.9.12, cf. 24.7.2, 24.11.5, ''Fr.''233; ἐκ τοῦ τοὺς ἄλλους ἐλέγχειν φ. ἀπενέγκασθαι προαιρούμενος Hipparch.1.1.6; [[parade]], [[ostentation]], ποιέειν μηδὲν περιέργως μηδὲ μετὰ φαντασίης Hp.''Decent.''7, cf. Plb.15.25.22, 16.21.1, 31.26.6, Posidon.36 J., D.S.12.83, Vett.Val.38.26, al.; ἡ ἐφήμερος τῆς ἀρχῆς φαντασία Sopat. ap. Stob.4.5.55; μετὰ πολλῆς φαντασίας ''Act.Ap.'' 25.23, cf. D.L.4.53.