3,274,313
edits
sum: Difference between revisions
From LSJ
m
Text replacement - "post-class" to "post-class"
m (Text replacement - "(?s)({{Lewis.*?}}\n)({{.*}}\n)({{LaEn.*?}}$)" to "$3 $1$2") |
|||
| Line 25: | Line 25: | ||
}} | }} | ||
{{Lewis | {{Lewis | ||
|lshtext=<b>sum</b>: = eum, Enn. ap. Fest., v. is.<br /><b>sum</b>: fŭi, esse (2d<br /><b>I</b> pers. ĕs, [[but]] usu. ēs in Plaut and Ter; old forms, indic. pres. esum for [[sum]], acc. to Varr. L. L. 9, § 100 Müll.: essis for es, Att. ap. Non. 200, 30, or Trag. Rel. p. 283 Rib.: [[simus]] for sumus, used by [[Augustus]], acc. to Suet. Aug. 87; fut. [[escit]] for erit, XII. Tab. ap. Gell. 20, 1, 25: esit, XII. Tab. ap. Fest. s. v. nec, p. 162 Müll.: [[escunt]] for erunt, Cic. Leg. 2, 24, 60, 3, 3, 9; Lucr. 1, 619; perf. fūvimus for fuimus, Enn. ap. Cic. de Or. 3, 42, 168: FVVEIT, C. I. L. 1, 1051: fūit, Plaut. Capt. 3, 4, 23; id. Mil. 3, 1, 159: fūerim, id. ib. 4, 8, 54: fūerit, id. As. 4, 1, 37; subj. pres. [[siem]], sies, siet, etc., [[very]] freq., esp. in Plaut.; e. g. [[siem]], Am. prol. 57; Ter. And. 3, 4, 7: sies, Plaut. Am. 3, 2, 43; Ter. And. 2, 5, 13: siet, Plaut. Am. prol. 58; Ter. And. 1, 4, 7; Lucr. 3, 101: sient, Plaut. Am. 1, 1, 54; Ter. And. 2, 3, 16; cf. Cic. Or. 47, 157; also, fuam, fuas, etc., regarded by G. [[Curtius]], de Aorist. Lat. Rel. in Studien zur Gr. u. Lat. Gram. 1, 431 sqq., as an aorist: fuam, Plaut. Bacch. 1, 2, 48; id. Mil. 2, 6, 112: fuas, Liv. Andron. ap. Non 111, 13; Plaut. Capt. 2, 3, 71; 2, 3, 83; id. Pers. 1, 1, 52; id. Trin. 2, 1, 32: [[fuat]], Pac. ap. Non. 111, 8; Carm. ap. Liv. 25, 12; Plaut. Am. 3, 4, 2; id. Aul. 2, 2, 56; id. Capt. 2, 2, 10 et saep.; Ter. Hec. 4, 3, 4; Lucr. 4, 639; Verg. A. 10, 108: fuant, Plaut. Bacch. 4, 9, 110; id. Ep. 5, 1, 13; id. Ps. 4, 3, 12: fuvisset, Enn. ap. Gell. 12, 4, 4; [[part]]. pres. ens, used by Cæsar, acc. to Prisc. p. 1140 P.; and by [[Sergius]] [[Flavius]], acc. to Quint. 8, 3, 33; fut. inf. fŏre for futurum esse, [[very]] freq., and so [[always]] [[with]] partt.; cf. Madv. Gram. § 108; [[whence]], subj. imperf. forem fores, etc., for essem; esp. in conditional sentences and in the histt., [[but]] [[very]] [[rare]] in Cic.; v. Neue, Formenl. 2, 597 sqq.), v. n. [[root]] es; Sanscr. as-mi, and the Greek ες-μι,> [[whence]] εὶμί;> perf. fui; [[root]] in Sanscr. bhū, to [[become]]; bhāvas, [[condition]]; Gr. φύω,> to [[beget]]; cf.: [[fetus]], [[futuo]], etc., to be, as a [[verb]] [[substantive]] or a [[copula]].<br /><b>I</b> As a [[verb]] [[substantive]], to be.<br /> <b>A</b> In gen.<br /> <b>1</b> Asserting [[existence]], to be, [[exist]], [[live]]: definitionum duo sunt genera prima: unum earum rerum quae sunt: alterum earum quae intelleguntur. Esse ea [[dico]], quae cerni tangive possunt, ut fundum, [[aedes]], parietem, [[cetera]]. Non esse [[rursus]] ea [[dico]], quae tangi demonstrarive non possunt, cerni [[tamen]] [[animo]] [[atque]] intellegi possunt, ut si usucapionem, si tutelam, etc. ... definias, Cic. Top. 5, 26 sq.: si abest, [[nullus]] est, Plaut. Bacch. 2, 2, 16: [[nunc]] illut est, [[quom]] me fuisse [[quam]] esse [[nimio]] mavelim, id. Capt. 3, 3, 1: ita [[paene]] nulla sibi fuit Phronesium ( = [[paene]] [[mortuus]] est), id. Truc. 1, 2, 95: omne [[quod]] eloquimur sic, ut id aut esse dicamus aut non esse, Cic. de Or. 2, 38, 157: non [[statim]], [[quod]] esse manifestum est, [[etiam]] [[quid]] [[sit]] apparet, Quint. 3, 6, 81: est [[locus]], Hesperiam [[quam]] mortales perhibebant, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 23 Vahl.): [[flumen]] est [[Arar]], [[quod]], etc., Caes. B. G. 1, 12: [[homo]] [[nequissimus]] omnium qui sunt, qui fuerunt, qui futuri sunt! Cic. Fam. 11, 21, 1; cf. id. Q. Fr. 1, 1, 15, § 43: si quos [[inter]] [[societas]] aut est aut fuit aut futura est, id. Lael. 22, 83: nec [[enim]], dum ero, angar ullā re, cum omni vacem culpā: et, si non ero, sensu [[omnino]] carebo, id. Fam. 6, 3, 4: si [[modo]] futuri sumus, erit mihi res opportuna, id. Att. 11, 4, 1: si [[quando]] erit [[civitas]], erit [[profecto]] nobis [[locus]]: [[sin]] [[autem]] non erit, etc., id. Fam. 2, 16, 6: nolite arbitrari, me cum a [[vobis]] discessero, [[nusquam]] aut nullum [[fore]], id. Sen. 22, 79: si erit ulla res publica ... [[sin]] [[autem]] nulla erit, id. Fam. 2, 16, 5: fuimus [[Troes]], fuit [[Ilium]], Verg. A. 2, 325: [[sive]] erimus seu nos fata fuisse volunt, Tib. 3, 5, 32: per quinquennia [[decem]] fuimus, Prud. Cath. praef. 2.—<br /> <b>2</b> Of events, to be, [[happen]], [[occur]], [[befall]], [[take]] [[place]]: [[illa]] (solis [[defectio]]) quae fuit regnante Romulo, Cic. Rep. 1, 16, 25: [[neque]] [[enim]] est [[periculum]], ne, etc., id. ib. 1, 23, 37: amabo, [[quid]] [[tibi]] est? Ter. Heaut. 2, 4, 24: [[quid]] se futurum esset, Liv. 33, 27. —<br /> <b>3</b> Of location, to be [[present]], to be at a [[place]].<br /> <b>(a)</b> With adv., or [[other]] expressions of [[place]]: cum non liceret quemquam Romae esse, qui, etc., Cic. Verr. 2, 2, 41, § 100: cum Athenis [[decem]] ipsos [[dies]] fuissem, id. Fam. 2, 8, 3; id. de Or. 2, 7, 27: cum [[Africanus]] constituisset in hortis esse, id. Rep. 1, 9, 14: cum essemus in castris, id. ib. 1, 15: [[nonne]] [[mavis]] [[sine]] periculo tuae domi esse [[quam]] cum periculo alienae? id. Fam. 4, 7, 4: vos [[istic]] commodissime sperem esse, id. ib. 14, 7, 2: te hic tutissime [[puto]] [[fore]], Pompon. ap. Cic. Att. 8, 11, A.—<br /> <b>(b)</b> Of passages in a [[book]] or [[writing]], [[with]] in and abl., to be, [[stand]], be written, etc.: [[deinceps]] in lege est, ut, etc., Cic. Leg. 2, 16, 40: [[quid]] [[enim]] in illis (litteris) fuit [[praeter]] querelam temporum, id. Fam. 2, 16, 1.—<br /> <b>(g)</b> Of [[personal]] relations, [[with]] ad or [[apud]] and acc., or cum and abl. of [[person]]: cum esset ([[Sulpicius]] [[Gallus]]) casu [[apud]] M. Marcellum, Cic. Rep. 1, 14, 21: eram cum Stoico Diodoto: qui cum habitavisset [[apud]] me mecumque vixisset, etc., id. Brut. 90, 309: erat [[nemo]], quīcum essem libentius [[quam]] [[tecum]] et [[pauci]], quibuscum essem [[aeque]] [[libenter]], id. Fam. 5, 21, 1: qui me [[admodum]] diligunt multumque [[mecum]] sunt, id. ib. 4, 13, 6; cf. [[with]] [[simul]]: Smyrnae cum [[simul]] essemus [[complures]] [[dies]], id. Rep. 1, 8, 13.—Hence, esp.: esse cum [[aliquo]] (aliquā), to be [[with]], i. e. [[live]] [[with]], [[associate]] [[with]], as [[husband]] or [[wife]]: cujus [[soror]] est cum P. Quintio, Cic. Quint. 24, 77: eā nocte [[mecum]] [[illa]] hospitis jussu fuit, Plaut. Merc. 1, 1, 101; Ov. A. A. 3, 664: cum hac (meretrice) si qui [[adulescens]] [[forte]] fuerit, Cic. Cael. 20, 49; Ov. Am. 2, 8, 27: tum ad me fuerunt, qui, etc., Varr. ap. Non. 133, 28: [[Curio]] fuit ad me [[sane]] diu, Cic. Att. 10, 4, 8: cum ad me [[bene]] [[mane]] [[Dionysius]] fuit, id. ib. 10, 16, 1; cf.: esse sub uno tecto [[atque]] ad eosdem [[Penates]], Liv. 28, 18.—<br /> <b>4</b> Of relations [[analogous]] to [[place]], of [[dress]], [[condition]], [[position]], [[office]], etc., to be, [[live]], be [[found]], etc., [[with]] in and abl.: cum est in sagis [[civitas]], Cic. Phil. 8, 11, 32: in laxā togā, Tib. 2, 3, 78: [[sive]] erit in Tyriis, Tyrios laudabis [[amictus]]; Sive erit in Cois, Coa decere [[puta]], Ov. A. A. 2, 297: hominem non [[modo]] in aere [[alieno]] nullo, sed in suis nummis multis esse et [[semper]] fuisse, Cic. Verr 2, 4, 6, § 11: in servitute, id. Clu. 7, 21: in illā opinione populari, id. ib. 51, 142: in magno nomine et gloriā, id. Div. 1, 17, 31: in spe, id. Fam. 14, 3, 2: in tantā moestitiā, id. Phil. 2, 15, 37: in [[odio]], id. Att. 2, 22, 1: in probris, in laudibus, id. Off. 1, 18, 61: in [[officio]], id. ib. 1, 15, 49: in injustitiā, id. ib. 1, 14, 42: in [[vitio]], id. ib. 1, 19, 62; id. Tusc. 3, 9, 19: ne in morā [[quom]] [[opus]] [[sit]], sies, Ter. And. 2, 5, 13: ne in morā [[illi]] sis, id. ib. 3, 1, 9: hic in [[noxia]]'st, id. Phorm. 2, 1, 36: quae ([[civitas]]) una in amore [[atque]] in deliciis fuit, Cic. Verr. 2, 4, 1, § 3: in ingenti periculo, Liv. 5, 47: in [[pace]], id. 31, 29.—So [[with]] abl. [[without]] in, [[when]] [[qualified]] by an adj.: ([[statua]]) est et fuit totā Graeciā summo [[propter]] [[ingenium]] honore et nomine, Cic. Verr. 2, 2, 35, § 87: si [[quis]] asperitate eā est et inmanitate naturae, id. Lael. 23, 87: ne quo periculo [[proprio]] existimares esse, id. Fam. 4, 15, 2 (B. and K. ex conj.: in periculo): ego [[sum]] spe bonā, id. ib. 12, 28, 3: res [[nunc]] difficili [[loco]] mihi videtur esse, id. ib. 12, 28, 3: incredibili [[sum]] sollicitudine de tuā valetudine, id. ib. 16, 15, 1; esp. in [[phrase]] periculo alicujus esse, to be at the [[risk]] of [[any]] one: rem illam suo periculo esse, id. Att. 6, 1, 6: ut quae in naves inposuissent, ab hostium tempestatisque vi [[publico]] periculo essent, Liv. 23, 49, 2 Weissenb. ad loc.: [[dare]] nummos meo periculo, Dig. 46, 1, 24: communi periculo, ib. 13, 6, 21, § 1 (cf. II. B. 1. β. [[infra]]).—<br /> <b>5</b> To [[depend]] [[upon]], [[rest]] [[with]], [[with]] in and abl.: res erat non in opinione dubiā, Cic. Dom. 5, 11: sed totum est in eo, si, etc., id. Att. 2, 22, 5: omnem reliquam spem in impetu esse equitum, Liv. 10, 14, 12: [[quoniam]] totum in eo [[sit]], ne contrectentur pocula, Col. 12, 4, 3. —<br /> <b>B</b> In partic.<br /> <b>1</b> Esse (est, sunt, etc.) [[often]] stands [[without]] a [[subject]] expressed, or [[with]] an indef. subj., as [[antecedent]] of a rel.-[[clause]], whose [[verb]] [[may]] be in the indic. or subj.; the [[former]] [[only]] [[when]] the [[subject]] is conceived as [[particular]] or [[limited]], and [[actually]] existing; the [[latter]] [[always]] [[when]] it is conceived as [[indefinite]]; cf. Zumpt, Gram. § 562 sq.; Roby, Gram. § 1686 sq.; Madv. Gram. § 365; [[but]] the distinctions [[usually]] [[drawn]] by grammarians are not [[always]] observed by the [[best]] writers; and the subjunctive is [[always]] [[admissible]], [[being]] the prevailing [[construction]] [[after]] sunt qui in [[class]]. [[prose]], and [[nearly]] [[universal]] in postAug. writers: sunt, qui (quae), [[there]] are those ([[people]] or things) [[who]] ([[that]]), or [[simply]] [[some]].<br /> <b>a</b> With indic.<br /> <b>(a)</b> Without [[subject]] expressed: [[mulier]] [[mane]]: sunt Qui volunt te conventam, Plaut. Cist. 4, 2, 37: sunt hic quos [[credo]] [[inter]] se dicere, id. Cas. prol. 67: sunt quae te volumus percontari, id. Ps. 1, 5, 47: [[quid]] est, [[quod]] tu gestas tabellas? id. ib. 1, 1, 10: [[quid]] est, [[quod]] tu me [[nunc]] optuere? id. Most. 1, 1, 69; cf.: [[quid]] hoc est, [[quod]] [[foris]] concrepuit? id. ib. 5, 1, 15: [[tun]]']] is es, Qui in me aerumnam obsevisti? id. Ep. 4, 1, 34: [[quid]] est, [[quod]] tuo [[animo]] [[aegre]] est? id. Cas. 2, 2, 9; id. Cist. 4, 1, 3: at ego est [[quod]] [[volo]] loqui, id. As. 1, 3, 79: est [[quod]] te [[volo]] [[secreto]], id. Bacch. 5, 2, 30: sunt quos [[scio]] amicos esse, sunt quos [[suspicor]], id. Trin. 1, 2, 54: ita [[subitum]]'st, [[quod]] eum [[conventum]] [[volo]], id. ib. 5, 2, 51: sunt quae ego ex te scitari [[volo]], id. Capt. 2, 2, 13: sed est [[quod]] suscenset [[tibi]], Ter. And. 2, 6, 17: est [[quod]] me transire [[oportet]], id. Hec. 2, 2, 31: [[quid]] [[sit]] [[quapropter]] te jussi, etc., id. ib. 5, 1, 7: sunt [[item]] quae appellantur [[alces]], Caes. B. G. 6, 27 init.: (nationes) ex quibus sunt qui [[ovis]] vivere existimantur, id. ib. 4, 10 fin.: sunt qui putant posse te non decedere, Cic. Fam. 1, 9, 25: sunt [[autem]], qui putant non [[numquam]] complexione oportere supersederi, id. Inv. 1, 40, 72: [[quamquam]] sunt, qui [[propter]] utilitatem [[modo]] petendas putant amicitias, id. ib. 2, 55, 167: sunt [[autem]] quae praeterii, id. Att. 10, 4, 11: sunt, qui abducunt a malis ad bona, ut [[Epicurus]]. Sunt, qui [[satis]] putant ostendere, [[nihil]] inopinati accidisse ... Sunt [[etiam]] qui haec omnia genera consolandi colligunt, id. Tusc. 3, 31, 76 Kühn. N. cr.: sunt, qui, [[quod]] sentiunt, non audent dicere, id. Off. 1, 24, 84: [[Argiletum]] sunt qui scripserunt ab Argolā, etc., Varr. L. L. 5, § 157 Müll.: sunt qui ita dicunt, Sall. C. 19, 4: sunt qui spiritum non recipiunt sed resorbent, Quint. 11, 3, 55: sunt, quos curriculo pulverem Olympicum Collegisse juvat, Hor. C. 1, 1, 3; cf. id. S. 1, 4, 24: sunt quibus unum [[opus]] est, etc., id. C. 1, 7, 5: sunt quibus in satirā videor [[nimis]] [[acer]], id. S. 2, 1, 1: sunt quorum [[ingenium]] nova [[tantum]] [[crustula]] promit, id. ib. 2, 4, 47.—<br /> <b>(b)</b> With a [[subject]] expressed by an [[indefinite]] [[word]] or [[clause]]: sunt alii qui te volturium vocant, Plaut. Trin. 1, 2, 64: est [[genus]] hominum qui se primos omnium esse volunt, Ter. Eun. 2, 2, 17: multae sunt causae, [[quam]] ob rem [[cupio]] abducere, id. ib. 1, 2, 65 Fleck. (Ussing, cupiam): erat [[quidam]] [[eunuchus]], quem [[mercatus]] fuerat, id. ib. 3, 5, 21: multaeque res sunt in quibus de suis commodis viri boni [[multa]] detrahunt, Cic. Lael. 16, 57: sunt ejus [[aliquot]] orationes, ex quibus [[lenitas]] ejus perspici potest, id. Brut. 48, 177: fuerunt [[alia]] genera philosophorum, qui se omnes Socraticos esse dicebant, id. de Or. 3, 17, 62: nonnulli sunt, qui aluerunt, etc., id. Cat. 1, 12, 301: sunt [[quidam]], qui molestas amicitias faciunt, cum ipsi se contemni putant, id. Lael. 20, 72: sunt vestrum, judices, [[aliquam]] multi, qui L. Pisonem cognoverunt, id. Verr. 2, 4, 25, § 56: multae et pecudes et [[stirpes]] sunt, quae [[sine]] procuratione hominum salvae esse non possunt, id. N. D. 2, 52, 130: sunt bestiae quaedam, in quibus inest aliquid [[simile]] virtutis, etc., id. Fin. 5, 14, 38: permulta sunt, quae dici possunt, [[quare]] intellegatur, etc., id. Rosc. Am. 33, 94; cf. id. Div. in Caecil. 7, 22; id. Off. 1, 14, 43; 1, 20, 69; id. Div. 1, 54, 123: fuere [[complures]], qui ad Catilinam [[initio]] profecti sunt, Sall. C. 39, 5: haec sunt, quae clamores et admirationes in bonis oratoribus efficiunt. Cic. de Or. 1, 33, 152: [[alia]] fuere, quae illos magnos fecere, Sall. C. 52, 21.—<br /> <b>b</b> With. subj.: sunt, qui discessum animi a corpore putent esse mortem; sunt qui nullum censeant fieri discessum, Cic. Tusc. 1, 9, 18: sunt qui in rebus contrariis [[parum]] sibi constent, id. Off. 1, 21, 71: de impudentiā singulari sunt qui mirentur, id. Verr. 2, 1, 2, § 6: est eisdem de rebus [[quod]] dici potest subtilius, id. Tusc. 3, 15, 32: [[praesto]] est qui neget rem ullam percipi esse sensibus, id. Ac. 2, 32, 101: [[quicquid]] est [[quod]] deceat, id, etc., id. Off. 1, 27, 94: sunt qui nolint tetigisse [[nisi]] illas, etc., Hor. S. 1, 2, 28: sunt qui Crustis et pomis viduas venentur avaras, id. Ep. 1, 1, 78: vestes Gaetulo murice tinctas Sunt qui non habeant, est qui non curet habere, id. ib. 2, 2, 182 et saep.—<br /> <b>(b)</b> With a [[more]] or [[less]] [[indefinite]] [[expression]] of the [[subject]]: sunt [[quidam]] e nostris, qui haec subtilius velint tradere et negent [[satis]] esse, etc., Cic. Fam. 1, 9, 31: rarum est quoddam [[genus]] eorum, qui se a corpore avocent, id. Div. 1, 49, 111: [[quotus]] [[igitur]] est [[quisque]] qui somniis pareat? id. ib. 2, 60, 125; id. de Or. 2, 50, 196: [[solus]] est hic, qui [[numquam]] rationes ad aerarium referat, id. Verr. 2, 1, 38, § 98: quae quibusdam admirabilia videntur, permulti sunt, qui pro [[nihilo]] putent, id. Lael. 23, 86: erat [[nemo]] in quem ea [[suspicio]] conveniret, id. Rosc. Am. 23, 65, cf.: [[quis]] [[enim]] [[miles]] fuit, qui Brundisii illam non viderit? [[quis]], qui nescierit, etc., id. Phil. 2, 25, 61: [[sit]] [[aliquis]], qui [[nihil]] mali habeat, id. Tusc. 1, 35, 85: sunt nonnullae disciplinae, quae [[officium]] omne pervertant, id. Off. 1, 2, 5: est quaedam animi [[sanitas]] quae in insipientem [[quoque]] cadat, id. Tusc. 4, 13, 30: Syracusis lex est de religione, quae jubeat, id. Verr. 2, 2, 51, § 126: [[unus]] est qui curet constantiā [[magis]] [[quam]] consilio, id. Att. 1, 18, 7: si est una ex omnibus quae [[sese]] moveat, id. Rep. 6, 26, 28: multi sunt, qui non acerbum judicent vivere, sed supervacuum, Sen. Ep. 24, 26: erant sententiae quae [[castra]] Vari oppugnanda censerent, Caes. B. C. 2, 30: fuere cives qui seque remque publicam obstinatis animis perditum irent, Sall. C. 36, 4: sunt verba et voces, quibus hunc lenire dolorem Possis, Hor. Ep. 1, 1, 34: sunt delicta [[tamen]], quibus ignovisse velimus, id. A. P. 347.— *<br /> <b>c</b> Poet.: est, quibus (acc. to the Gr. ἔστιν οἷς): est quibus Eleae concurrit [[palma]] [[quadrigae]]: est quibus in celeres [[gloria]] [[nata]] [[pedes]], Prop. 3, 9 (4, 8), 17.—<br /> <b>2</b> With dat., to belong or pertain to; or, [[rendering]] the dative as the [[subject]] of the [[verb]], to [[have]] ([[possess]], = the Fr. ētre à used of [[property]], and of [[permanent]] conditions or characteristics, not of [[temporary]] states, feelings, etc.; cf. Krebs, Antibarb. p. 417 sq.): aliquid reperiret, fingeret fallacias, Unde esset adulescenti, amicae [[quod]] daret, Ter. Heaut. 3, 2, 23: [[nomen]] Mercurio'st mihi, Plaut Am. prol. 19: [[nisi]] jam tum esset [[honos]] elo quentiae, Cic. Brut. 10, 40: est [[igitur]] homini cum deo [[similitudo]], id. Leg. 1, 8, 25: [[familiaritas]], quae mihi cum eo est, id. Att. 8. 3, 2: [[privatus]] illis [[census]] erat [[brevis]], Hor. C. 2, 15, 13; cf.: Trojae et huic [[loco]] [[nomen]] est, Liv. 1, 1, 5: [[Hecyra]] est huic [[nomen]] fabulae, Ter. Hec. prol. 1: cui saltationi [[Titius]] [[nomen]] esset, Cic. Brut. 62, 225: cui (fonti) [[nomen]] [[Arethusa]] est, id. Verr. 2, 4, 53, § 118: [[Scipio]], cui [[post]] Africano fuit [[cognomen]], Liv. 25, 2, 6.—With ellips. of dat. ([[poet]].): nec [[rubor]] est emisse [[palam]] (sc. ei), [[nor]] is she [[ashamed]], Ov. A. A. 3, 167: [[neque]] testimonii [[dictio]] est (sc. [[servo]]), has no [[right]] to be a [[witness]], Ter. Phorm. 2, 1, 63.—<br /> <b>b</b> Esse alicui cum [[aliquo]], to [[have]] to do [[with]], to be [[connected]] [[with]] a [[person]]: [[tecum]] [[nihil]] rei nobis, [[Demipho]], est, Ter. Phorm. 2, 3, 74: sibi cum illā mimā [[posthac]] [[nihil]] futurum, Cic. Phil. 2, 31, 77: jussit bona proscribi ejus, quīcum [[familiaritas]] fuerat, [[societas]] erat, id. Quint. 6, 25: si mihi [[tecum]] [[minus]] esset, [[quam]] est cum tuis omnibus, id. Fam. 15, 10, 2.—<br /> <b>3</b> Esse [[with]] [[certain]] prepp. and [[their]] cases (cf. also I. A. 2. 3. 4. [[supra]]).<br /> <b>(a)</b> Esse ab [[aliquo]], to be of a [[person]], to be the [[servant]], [[disciple]], [[adherent]], [[partisan]], etc., of: es ne tu an non es ab [[illo]] milite e Macedoniā? do [[you]] belong to? Plaut. Ps. 2, 2, 21: ab Andriā est [[ancilla]] haec, Ter. And. 3, 1, 3; 4, 4, 17: erat [[enim]] ab [[isto]] Aristotele, Cic. de Or. 2, 38, 160: sed vide ne hoc, [[Scaevola]], totum [[sit]] a me, makes for me, id. de Or 1, 13, 55 (cf. ab, I. B. 3., II. B. 2. o.). —<br /> <b>(b)</b> Esse pro [[aliquo]], to be in [[favor]] of, [[make]] for: (judicia) [[partim]] [[nihil]] [[contra]] Habitum valere, [[partim]] [[etiam]] pro hoc esse, Cic. Clu. 32, 88.—<br /> <b>(g)</b> Esse ex aliquā re, to [[consist]] of, be made up of: (creticus) qui est ex longā et brevi et longā, Cic. de Or. 3, 47, 183; cf.: duo extremi chorei sunt, id est, e singulis longis et brevibus, id. Or. 63, 212: [[etsi]] [[temeritas]] ex [[tribus]] brevibus et longā est, id. ib. 63, 214; 64, 215 (v. also 6. [[infra]]). —<br /> <b>4</b> Euphem., in perf. tempp., of one [[who]] has died or a [[thing]] [[that]] has perished, to be no [[more]], to be [[gone]], departed, [[dead]] ([[poet]].): [[horresco]] misera, [[mentio]] quoties [[fit]] partionis: Ita [[paene]] [[tibi]] fuit Phronesium, i. e. had [[almost]] died, Plaut. Truc. 1, 2, 92: [[nunc]] illud est, cum me fuisse [[quam]] esse [[nimio]] mavelim, id. Capt. 3, 3, 1: [[sive]] erimus, seu nos fata fuisse velint, Tib. 3, 5, 32: fuimus [[Troes]], fuit [[Ilium]] et [[ingens]] Gloria Teucrorum, Verg. A. 2, 325: [[certus]] in hospitibus non est [[amor]]: errat ut ipsi, Cumque [[nihil]] [[speres]] firmius esse, fuit, Ov. H. 16, (17), 192.—<br /> <b>5</b> Pregn., to be [[real]] or a [[fact]], to be the [[case]]; so esp.: est, esto, it is [[even]] so, be it so, [[such]] is or [[let]] [[such]] be the [[case]], granted, [[well]], etc.: [[quid]] [[tibi]] vis dicam, [[nisi]] [[quod]] est? Plaut. Ep. 1, 1, 17: sunt ista, Laeli, Cic. Lael. 2, 6: ista esse credere, id. Tusc. 1, 6, 10: est [[vero]], inquit, Africane, id. Fragm. ap. Lact. 1, 18: est ut [[dicis]], [[inquam]], id. Fin. 3, 5, 19: [[sit]] [[quidem]] ut [[sex]] milia seminum intereant, Col. 3, 3, 13: esto: [[ipse]] [[nihil]] est, [[nihil]] potest, Cic. Div. in Caecil. 15, 47; cf.: [[verum]] esto, id. Fin. 2, 23, 75: esto, Verg. A. 7, 313; 10, 67; Hor. Ep. 1, 1, 81; 1, 17, 37 al.—Hence,<br /> <b>b</b> The connections est ut, ubi, cum, [[quod]], or [[with]] a [[subject]]-[[clause]], it happens or chances [[that]], it is the [[case]] [[that]], [[there]] is [[cause]] or [[reason]] [[why]], [[there]] is a [[time]] [[when]], it is allowed or [[permissible]] [[that]], one [[may]], etc.<br /> <b>(a)</b> Est ut, it is the [[case]] or [[fact]], [[that]], etc.: [[sin]] est, ut velis Manere illam [[apud]] te, dos hic maneat, Ter. Phorm. 5, 7 (8), 32: si est, ut dicat velle se, Redde, id. Hec. 4, 1, 43: si est, culpam ut Antipho in se admiserit, id. Phorm. 2, 1, 40: est, ut id [[maxime]] deceat, Cic. Or. 59, 199: [[quando]] fuit, ut, [[quod]] [[licet]], non liceret? id. Cael. 20, 48: non est [[igitur]], ut mirandum [[sit]], ea praesentiri, etc., id. Div 1, 56, 128: non erat, ut fieri posset, mirarier [[umquam]], Lucr. 5, 979: futurum esse ut omnes pellerentur, Caes. B. G. 1, 31: non est, ut [[copia]] major Ab Jove donari possit [[tibi]], Hor. Ep. 1, 12, 2: est ut viro vir latius ordinet Arbusta sulcis, id. C. 3, 1, 9; Dig. 38, 7, 2.—Cf. esse [[after]] a neg., [[with]] [[quin]]: [[numquam]] est [[enim]], [[quin]] aliquid memoriae tradere velimus, Auct. Her. 3, 24, 40.—Also, est ut, [[there]] is [[reason]], [[that]], etc.: [[magis]] est ut [[ipse]] [[moleste]] ferat errasse se, [[quam]] ut, etc., Cic. Cael. 6, 14 fin.: [[ille]] erat ut odisset [[primum]] defensorem salutis meae, he had [[good]] [[reason]] for [[hating]] id. Mil. 13, 35; cf.: [[quid]] erat [[cur]] [[Milo]] optaret, id. ib. 13, 34: [[neque]] est ut putemus ignorari ea ab animalibus, Plin. 18, 1, 1, § 3. —<br /> <b>(b)</b> Est ubi, [[sometime]] or [[another]], [[sometimes]]: erit, ubi te ulciscar, si [[vivo]], Plaut. Ps. 5, 2, 26: est, ubi id [[isto]] [[modo]] valeat, Cic. Tusc. 5, 8, 23.—<br /> <b>(g)</b> Est cum, [[sometimes]]: est cum non est [[satius]], si, etc., Auct. Her. 4, 26, 36.—<br /> <b>(d)</b> Est [[quod]], [[there]] is [[reason]] to, I [[have]] [[occasion]]: est [[quod]] visam domum, Plaut. Aul. 2, 2, 26: [[etsi]] [[magis]] est, [[quod]] gratuler [[tibi]] [[quam]] [[quod]] te rogem, I [[have]] [[more]] [[reason]] to, Cic. Att. 16, 5, 2: est [[quod]] referam ad [[consilium]]: [[sin]], etc., Liv. 30, 31, 9: [[quod]] timeas non est, Ov. H. 19, 159: nil est [[illic]] [[quod]] moremur [[diutius]], Ter. Heaut. 4, 7, 6: non est [[quod]] [[multa]] loquamur, Hor. Ep. 2, 1, 30.—Cf. [[with]] [[cur]]: non est [[cur]] eorum [[spes]] infragatur, Cic. Or. 2, 6: [[nihil]] est [[cur]], id. Fam. 6, 20, 1.—（ε) Est, [[sit]], etc., [[with]] infin. in Gr. constr., it is [[possible]], is allowed, permitted, one [[may]], etc. ([[mostly]] [[poet]]. and | |lshtext=<b>sum</b>: = eum, Enn. ap. Fest., v. is.<br /><b>sum</b>: fŭi, esse (2d<br /><b>I</b> pers. ĕs, [[but]] usu. ēs in Plaut and Ter; old forms, indic. pres. esum for [[sum]], acc. to Varr. L. L. 9, § 100 Müll.: essis for es, Att. ap. Non. 200, 30, or Trag. Rel. p. 283 Rib.: [[simus]] for sumus, used by [[Augustus]], acc. to Suet. Aug. 87; fut. [[escit]] for erit, XII. Tab. ap. Gell. 20, 1, 25: esit, XII. Tab. ap. Fest. s. v. nec, p. 162 Müll.: [[escunt]] for erunt, Cic. Leg. 2, 24, 60, 3, 3, 9; Lucr. 1, 619; perf. fūvimus for fuimus, Enn. ap. Cic. de Or. 3, 42, 168: FVVEIT, C. I. L. 1, 1051: fūit, Plaut. Capt. 3, 4, 23; id. Mil. 3, 1, 159: fūerim, id. ib. 4, 8, 54: fūerit, id. As. 4, 1, 37; subj. pres. [[siem]], sies, siet, etc., [[very]] freq., esp. in Plaut.; e. g. [[siem]], Am. prol. 57; Ter. And. 3, 4, 7: sies, Plaut. Am. 3, 2, 43; Ter. And. 2, 5, 13: siet, Plaut. Am. prol. 58; Ter. And. 1, 4, 7; Lucr. 3, 101: sient, Plaut. Am. 1, 1, 54; Ter. And. 2, 3, 16; cf. Cic. Or. 47, 157; also, fuam, fuas, etc., regarded by G. [[Curtius]], de Aorist. Lat. Rel. in Studien zur Gr. u. Lat. Gram. 1, 431 sqq., as an aorist: fuam, Plaut. Bacch. 1, 2, 48; id. Mil. 2, 6, 112: fuas, Liv. Andron. ap. Non 111, 13; Plaut. Capt. 2, 3, 71; 2, 3, 83; id. Pers. 1, 1, 52; id. Trin. 2, 1, 32: [[fuat]], Pac. ap. Non. 111, 8; Carm. ap. Liv. 25, 12; Plaut. Am. 3, 4, 2; id. Aul. 2, 2, 56; id. Capt. 2, 2, 10 et saep.; Ter. Hec. 4, 3, 4; Lucr. 4, 639; Verg. A. 10, 108: fuant, Plaut. Bacch. 4, 9, 110; id. Ep. 5, 1, 13; id. Ps. 4, 3, 12: fuvisset, Enn. ap. Gell. 12, 4, 4; [[part]]. pres. ens, used by Cæsar, acc. to Prisc. p. 1140 P.; and by [[Sergius]] [[Flavius]], acc. to Quint. 8, 3, 33; fut. inf. fŏre for futurum esse, [[very]] freq., and so [[always]] [[with]] partt.; cf. Madv. Gram. § 108; [[whence]], subj. imperf. forem fores, etc., for essem; esp. in conditional sentences and in the histt., [[but]] [[very]] [[rare]] in Cic.; v. Neue, Formenl. 2, 597 sqq.), v. n. [[root]] es; Sanscr. as-mi, and the Greek ες-μι,> [[whence]] εὶμί;> perf. fui; [[root]] in Sanscr. bhū, to [[become]]; bhāvas, [[condition]]; Gr. φύω,> to [[beget]]; cf.: [[fetus]], [[futuo]], etc., to be, as a [[verb]] [[substantive]] or a [[copula]].<br /><b>I</b> As a [[verb]] [[substantive]], to be.<br /> <b>A</b> In gen.<br /> <b>1</b> Asserting [[existence]], to be, [[exist]], [[live]]: definitionum duo sunt genera prima: unum earum rerum quae sunt: alterum earum quae intelleguntur. Esse ea [[dico]], quae cerni tangive possunt, ut fundum, [[aedes]], parietem, [[cetera]]. Non esse [[rursus]] ea [[dico]], quae tangi demonstrarive non possunt, cerni [[tamen]] [[animo]] [[atque]] intellegi possunt, ut si usucapionem, si tutelam, etc. ... definias, Cic. Top. 5, 26 sq.: si abest, [[nullus]] est, Plaut. Bacch. 2, 2, 16: [[nunc]] illut est, [[quom]] me fuisse [[quam]] esse [[nimio]] mavelim, id. Capt. 3, 3, 1: ita [[paene]] nulla sibi fuit Phronesium ( = [[paene]] [[mortuus]] est), id. Truc. 1, 2, 95: omne [[quod]] eloquimur sic, ut id aut esse dicamus aut non esse, Cic. de Or. 2, 38, 157: non [[statim]], [[quod]] esse manifestum est, [[etiam]] [[quid]] [[sit]] apparet, Quint. 3, 6, 81: est [[locus]], Hesperiam [[quam]] mortales perhibebant, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 23 Vahl.): [[flumen]] est [[Arar]], [[quod]], etc., Caes. B. G. 1, 12: [[homo]] [[nequissimus]] omnium qui sunt, qui fuerunt, qui futuri sunt! Cic. Fam. 11, 21, 1; cf. id. Q. Fr. 1, 1, 15, § 43: si quos [[inter]] [[societas]] aut est aut fuit aut futura est, id. Lael. 22, 83: nec [[enim]], dum ero, angar ullā re, cum omni vacem culpā: et, si non ero, sensu [[omnino]] carebo, id. Fam. 6, 3, 4: si [[modo]] futuri sumus, erit mihi res opportuna, id. Att. 11, 4, 1: si [[quando]] erit [[civitas]], erit [[profecto]] nobis [[locus]]: [[sin]] [[autem]] non erit, etc., id. Fam. 2, 16, 6: nolite arbitrari, me cum a [[vobis]] discessero, [[nusquam]] aut nullum [[fore]], id. Sen. 22, 79: si erit ulla res publica ... [[sin]] [[autem]] nulla erit, id. Fam. 2, 16, 5: fuimus [[Troes]], fuit [[Ilium]], Verg. A. 2, 325: [[sive]] erimus seu nos fata fuisse volunt, Tib. 3, 5, 32: per quinquennia [[decem]] fuimus, Prud. Cath. praef. 2.—<br /> <b>2</b> Of events, to be, [[happen]], [[occur]], [[befall]], [[take]] [[place]]: [[illa]] (solis [[defectio]]) quae fuit regnante Romulo, Cic. Rep. 1, 16, 25: [[neque]] [[enim]] est [[periculum]], ne, etc., id. ib. 1, 23, 37: amabo, [[quid]] [[tibi]] est? Ter. Heaut. 2, 4, 24: [[quid]] se futurum esset, Liv. 33, 27. —<br /> <b>3</b> Of location, to be [[present]], to be at a [[place]].<br /> <b>(a)</b> With adv., or [[other]] expressions of [[place]]: cum non liceret quemquam Romae esse, qui, etc., Cic. Verr. 2, 2, 41, § 100: cum Athenis [[decem]] ipsos [[dies]] fuissem, id. Fam. 2, 8, 3; id. de Or. 2, 7, 27: cum [[Africanus]] constituisset in hortis esse, id. Rep. 1, 9, 14: cum essemus in castris, id. ib. 1, 15: [[nonne]] [[mavis]] [[sine]] periculo tuae domi esse [[quam]] cum periculo alienae? id. Fam. 4, 7, 4: vos [[istic]] commodissime sperem esse, id. ib. 14, 7, 2: te hic tutissime [[puto]] [[fore]], Pompon. ap. Cic. Att. 8, 11, A.—<br /> <b>(b)</b> Of passages in a [[book]] or [[writing]], [[with]] in and abl., to be, [[stand]], be written, etc.: [[deinceps]] in lege est, ut, etc., Cic. Leg. 2, 16, 40: [[quid]] [[enim]] in illis (litteris) fuit [[praeter]] querelam temporum, id. Fam. 2, 16, 1.—<br /> <b>(g)</b> Of [[personal]] relations, [[with]] ad or [[apud]] and acc., or cum and abl. of [[person]]: cum esset ([[Sulpicius]] [[Gallus]]) casu [[apud]] M. Marcellum, Cic. Rep. 1, 14, 21: eram cum Stoico Diodoto: qui cum habitavisset [[apud]] me mecumque vixisset, etc., id. Brut. 90, 309: erat [[nemo]], quīcum essem libentius [[quam]] [[tecum]] et [[pauci]], quibuscum essem [[aeque]] [[libenter]], id. Fam. 5, 21, 1: qui me [[admodum]] diligunt multumque [[mecum]] sunt, id. ib. 4, 13, 6; cf. [[with]] [[simul]]: Smyrnae cum [[simul]] essemus [[complures]] [[dies]], id. Rep. 1, 8, 13.—Hence, esp.: esse cum [[aliquo]] (aliquā), to be [[with]], i. e. [[live]] [[with]], [[associate]] [[with]], as [[husband]] or [[wife]]: cujus [[soror]] est cum P. Quintio, Cic. Quint. 24, 77: eā nocte [[mecum]] [[illa]] hospitis jussu fuit, Plaut. Merc. 1, 1, 101; Ov. A. A. 3, 664: cum hac (meretrice) si qui [[adulescens]] [[forte]] fuerit, Cic. Cael. 20, 49; Ov. Am. 2, 8, 27: tum ad me fuerunt, qui, etc., Varr. ap. Non. 133, 28: [[Curio]] fuit ad me [[sane]] diu, Cic. Att. 10, 4, 8: cum ad me [[bene]] [[mane]] [[Dionysius]] fuit, id. ib. 10, 16, 1; cf.: esse sub uno tecto [[atque]] ad eosdem [[Penates]], Liv. 28, 18.—<br /> <b>4</b> Of relations [[analogous]] to [[place]], of [[dress]], [[condition]], [[position]], [[office]], etc., to be, [[live]], be [[found]], etc., [[with]] in and abl.: cum est in sagis [[civitas]], Cic. Phil. 8, 11, 32: in laxā togā, Tib. 2, 3, 78: [[sive]] erit in Tyriis, Tyrios laudabis [[amictus]]; Sive erit in Cois, Coa decere [[puta]], Ov. A. A. 2, 297: hominem non [[modo]] in aere [[alieno]] nullo, sed in suis nummis multis esse et [[semper]] fuisse, Cic. Verr 2, 4, 6, § 11: in servitute, id. Clu. 7, 21: in illā opinione populari, id. ib. 51, 142: in magno nomine et gloriā, id. Div. 1, 17, 31: in spe, id. Fam. 14, 3, 2: in tantā moestitiā, id. Phil. 2, 15, 37: in [[odio]], id. Att. 2, 22, 1: in probris, in laudibus, id. Off. 1, 18, 61: in [[officio]], id. ib. 1, 15, 49: in injustitiā, id. ib. 1, 14, 42: in [[vitio]], id. ib. 1, 19, 62; id. Tusc. 3, 9, 19: ne in morā [[quom]] [[opus]] [[sit]], sies, Ter. And. 2, 5, 13: ne in morā [[illi]] sis, id. ib. 3, 1, 9: hic in [[noxia]]'st, id. Phorm. 2, 1, 36: quae ([[civitas]]) una in amore [[atque]] in deliciis fuit, Cic. Verr. 2, 4, 1, § 3: in ingenti periculo, Liv. 5, 47: in [[pace]], id. 31, 29.—So [[with]] abl. [[without]] in, [[when]] [[qualified]] by an adj.: ([[statua]]) est et fuit totā Graeciā summo [[propter]] [[ingenium]] honore et nomine, Cic. Verr. 2, 2, 35, § 87: si [[quis]] asperitate eā est et inmanitate naturae, id. Lael. 23, 87: ne quo periculo [[proprio]] existimares esse, id. Fam. 4, 15, 2 (B. and K. ex conj.: in periculo): ego [[sum]] spe bonā, id. ib. 12, 28, 3: res [[nunc]] difficili [[loco]] mihi videtur esse, id. ib. 12, 28, 3: incredibili [[sum]] sollicitudine de tuā valetudine, id. ib. 16, 15, 1; esp. in [[phrase]] periculo alicujus esse, to be at the [[risk]] of [[any]] one: rem illam suo periculo esse, id. Att. 6, 1, 6: ut quae in naves inposuissent, ab hostium tempestatisque vi [[publico]] periculo essent, Liv. 23, 49, 2 Weissenb. ad loc.: [[dare]] nummos meo periculo, Dig. 46, 1, 24: communi periculo, ib. 13, 6, 21, § 1 (cf. II. B. 1. β. [[infra]]).—<br /> <b>5</b> To [[depend]] [[upon]], [[rest]] [[with]], [[with]] in and abl.: res erat non in opinione dubiā, Cic. Dom. 5, 11: sed totum est in eo, si, etc., id. Att. 2, 22, 5: omnem reliquam spem in impetu esse equitum, Liv. 10, 14, 12: [[quoniam]] totum in eo [[sit]], ne contrectentur pocula, Col. 12, 4, 3. —<br /> <b>B</b> In partic.<br /> <b>1</b> Esse (est, sunt, etc.) [[often]] stands [[without]] a [[subject]] expressed, or [[with]] an indef. subj., as [[antecedent]] of a rel.-[[clause]], whose [[verb]] [[may]] be in the indic. or subj.; the [[former]] [[only]] [[when]] the [[subject]] is conceived as [[particular]] or [[limited]], and [[actually]] existing; the [[latter]] [[always]] [[when]] it is conceived as [[indefinite]]; cf. Zumpt, Gram. § 562 sq.; Roby, Gram. § 1686 sq.; Madv. Gram. § 365; [[but]] the distinctions [[usually]] [[drawn]] by grammarians are not [[always]] observed by the [[best]] writers; and the subjunctive is [[always]] [[admissible]], [[being]] the prevailing [[construction]] [[after]] sunt qui in [[class]]. [[prose]], and [[nearly]] [[universal]] in postAug. writers: sunt, qui (quae), [[there]] are those ([[people]] or things) [[who]] ([[that]]), or [[simply]] [[some]].<br /> <b>a</b> With indic.<br /> <b>(a)</b> Without [[subject]] expressed: [[mulier]] [[mane]]: sunt Qui volunt te conventam, Plaut. Cist. 4, 2, 37: sunt hic quos [[credo]] [[inter]] se dicere, id. Cas. prol. 67: sunt quae te volumus percontari, id. Ps. 1, 5, 47: [[quid]] est, [[quod]] tu gestas tabellas? id. ib. 1, 1, 10: [[quid]] est, [[quod]] tu me [[nunc]] optuere? id. Most. 1, 1, 69; cf.: [[quid]] hoc est, [[quod]] [[foris]] concrepuit? id. ib. 5, 1, 15: [[tun]]']] is es, Qui in me aerumnam obsevisti? id. Ep. 4, 1, 34: [[quid]] est, [[quod]] tuo [[animo]] [[aegre]] est? id. Cas. 2, 2, 9; id. Cist. 4, 1, 3: at ego est [[quod]] [[volo]] loqui, id. As. 1, 3, 79: est [[quod]] te [[volo]] [[secreto]], id. Bacch. 5, 2, 30: sunt quos [[scio]] amicos esse, sunt quos [[suspicor]], id. Trin. 1, 2, 54: ita [[subitum]]'st, [[quod]] eum [[conventum]] [[volo]], id. ib. 5, 2, 51: sunt quae ego ex te scitari [[volo]], id. Capt. 2, 2, 13: sed est [[quod]] suscenset [[tibi]], Ter. And. 2, 6, 17: est [[quod]] me transire [[oportet]], id. Hec. 2, 2, 31: [[quid]] [[sit]] [[quapropter]] te jussi, etc., id. ib. 5, 1, 7: sunt [[item]] quae appellantur [[alces]], Caes. B. G. 6, 27 init.: (nationes) ex quibus sunt qui [[ovis]] vivere existimantur, id. ib. 4, 10 fin.: sunt qui putant posse te non decedere, Cic. Fam. 1, 9, 25: sunt [[autem]], qui putant non [[numquam]] complexione oportere supersederi, id. Inv. 1, 40, 72: [[quamquam]] sunt, qui [[propter]] utilitatem [[modo]] petendas putant amicitias, id. ib. 2, 55, 167: sunt [[autem]] quae praeterii, id. Att. 10, 4, 11: sunt, qui abducunt a malis ad bona, ut [[Epicurus]]. Sunt, qui [[satis]] putant ostendere, [[nihil]] inopinati accidisse ... Sunt [[etiam]] qui haec omnia genera consolandi colligunt, id. Tusc. 3, 31, 76 Kühn. N. cr.: sunt, qui, [[quod]] sentiunt, non audent dicere, id. Off. 1, 24, 84: [[Argiletum]] sunt qui scripserunt ab Argolā, etc., Varr. L. L. 5, § 157 Müll.: sunt qui ita dicunt, Sall. C. 19, 4: sunt qui spiritum non recipiunt sed resorbent, Quint. 11, 3, 55: sunt, quos curriculo pulverem Olympicum Collegisse juvat, Hor. C. 1, 1, 3; cf. id. S. 1, 4, 24: sunt quibus unum [[opus]] est, etc., id. C. 1, 7, 5: sunt quibus in satirā videor [[nimis]] [[acer]], id. S. 2, 1, 1: sunt quorum [[ingenium]] nova [[tantum]] [[crustula]] promit, id. ib. 2, 4, 47.—<br /> <b>(b)</b> With a [[subject]] expressed by an [[indefinite]] [[word]] or [[clause]]: sunt alii qui te volturium vocant, Plaut. Trin. 1, 2, 64: est [[genus]] hominum qui se primos omnium esse volunt, Ter. Eun. 2, 2, 17: multae sunt causae, [[quam]] ob rem [[cupio]] abducere, id. ib. 1, 2, 65 Fleck. (Ussing, cupiam): erat [[quidam]] [[eunuchus]], quem [[mercatus]] fuerat, id. ib. 3, 5, 21: multaeque res sunt in quibus de suis commodis viri boni [[multa]] detrahunt, Cic. Lael. 16, 57: sunt ejus [[aliquot]] orationes, ex quibus [[lenitas]] ejus perspici potest, id. Brut. 48, 177: fuerunt [[alia]] genera philosophorum, qui se omnes Socraticos esse dicebant, id. de Or. 3, 17, 62: nonnulli sunt, qui aluerunt, etc., id. Cat. 1, 12, 301: sunt [[quidam]], qui molestas amicitias faciunt, cum ipsi se contemni putant, id. Lael. 20, 72: sunt vestrum, judices, [[aliquam]] multi, qui L. Pisonem cognoverunt, id. Verr. 2, 4, 25, § 56: multae et pecudes et [[stirpes]] sunt, quae [[sine]] procuratione hominum salvae esse non possunt, id. N. D. 2, 52, 130: sunt bestiae quaedam, in quibus inest aliquid [[simile]] virtutis, etc., id. Fin. 5, 14, 38: permulta sunt, quae dici possunt, [[quare]] intellegatur, etc., id. Rosc. Am. 33, 94; cf. id. Div. in Caecil. 7, 22; id. Off. 1, 14, 43; 1, 20, 69; id. Div. 1, 54, 123: fuere [[complures]], qui ad Catilinam [[initio]] profecti sunt, Sall. C. 39, 5: haec sunt, quae clamores et admirationes in bonis oratoribus efficiunt. Cic. de Or. 1, 33, 152: [[alia]] fuere, quae illos magnos fecere, Sall. C. 52, 21.—<br /> <b>b</b> With. subj.: sunt, qui discessum animi a corpore putent esse mortem; sunt qui nullum censeant fieri discessum, Cic. Tusc. 1, 9, 18: sunt qui in rebus contrariis [[parum]] sibi constent, id. Off. 1, 21, 71: de impudentiā singulari sunt qui mirentur, id. Verr. 2, 1, 2, § 6: est eisdem de rebus [[quod]] dici potest subtilius, id. Tusc. 3, 15, 32: [[praesto]] est qui neget rem ullam percipi esse sensibus, id. Ac. 2, 32, 101: [[quicquid]] est [[quod]] deceat, id, etc., id. Off. 1, 27, 94: sunt qui nolint tetigisse [[nisi]] illas, etc., Hor. S. 1, 2, 28: sunt qui Crustis et pomis viduas venentur avaras, id. Ep. 1, 1, 78: vestes Gaetulo murice tinctas Sunt qui non habeant, est qui non curet habere, id. ib. 2, 2, 182 et saep.—<br /> <b>(b)</b> With a [[more]] or [[less]] [[indefinite]] [[expression]] of the [[subject]]: sunt [[quidam]] e nostris, qui haec subtilius velint tradere et negent [[satis]] esse, etc., Cic. Fam. 1, 9, 31: rarum est quoddam [[genus]] eorum, qui se a corpore avocent, id. Div. 1, 49, 111: [[quotus]] [[igitur]] est [[quisque]] qui somniis pareat? id. ib. 2, 60, 125; id. de Or. 2, 50, 196: [[solus]] est hic, qui [[numquam]] rationes ad aerarium referat, id. Verr. 2, 1, 38, § 98: quae quibusdam admirabilia videntur, permulti sunt, qui pro [[nihilo]] putent, id. Lael. 23, 86: erat [[nemo]] in quem ea [[suspicio]] conveniret, id. Rosc. Am. 23, 65, cf.: [[quis]] [[enim]] [[miles]] fuit, qui Brundisii illam non viderit? [[quis]], qui nescierit, etc., id. Phil. 2, 25, 61: [[sit]] [[aliquis]], qui [[nihil]] mali habeat, id. Tusc. 1, 35, 85: sunt nonnullae disciplinae, quae [[officium]] omne pervertant, id. Off. 1, 2, 5: est quaedam animi [[sanitas]] quae in insipientem [[quoque]] cadat, id. Tusc. 4, 13, 30: Syracusis lex est de religione, quae jubeat, id. Verr. 2, 2, 51, § 126: [[unus]] est qui curet constantiā [[magis]] [[quam]] consilio, id. Att. 1, 18, 7: si est una ex omnibus quae [[sese]] moveat, id. Rep. 6, 26, 28: multi sunt, qui non acerbum judicent vivere, sed supervacuum, Sen. Ep. 24, 26: erant sententiae quae [[castra]] Vari oppugnanda censerent, Caes. B. C. 2, 30: fuere cives qui seque remque publicam obstinatis animis perditum irent, Sall. C. 36, 4: sunt verba et voces, quibus hunc lenire dolorem Possis, Hor. Ep. 1, 1, 34: sunt delicta [[tamen]], quibus ignovisse velimus, id. A. P. 347.— *<br /> <b>c</b> Poet.: est, quibus (acc. to the Gr. ἔστιν οἷς): est quibus Eleae concurrit [[palma]] [[quadrigae]]: est quibus in celeres [[gloria]] [[nata]] [[pedes]], Prop. 3, 9 (4, 8), 17.—<br /> <b>2</b> With dat., to belong or pertain to; or, [[rendering]] the dative as the [[subject]] of the [[verb]], to [[have]] ([[possess]], = the Fr. ētre à used of [[property]], and of [[permanent]] conditions or characteristics, not of [[temporary]] states, feelings, etc.; cf. Krebs, Antibarb. p. 417 sq.): aliquid reperiret, fingeret fallacias, Unde esset adulescenti, amicae [[quod]] daret, Ter. Heaut. 3, 2, 23: [[nomen]] Mercurio'st mihi, Plaut Am. prol. 19: [[nisi]] jam tum esset [[honos]] elo quentiae, Cic. Brut. 10, 40: est [[igitur]] homini cum deo [[similitudo]], id. Leg. 1, 8, 25: [[familiaritas]], quae mihi cum eo est, id. Att. 8. 3, 2: [[privatus]] illis [[census]] erat [[brevis]], Hor. C. 2, 15, 13; cf.: Trojae et huic [[loco]] [[nomen]] est, Liv. 1, 1, 5: [[Hecyra]] est huic [[nomen]] fabulae, Ter. Hec. prol. 1: cui saltationi [[Titius]] [[nomen]] esset, Cic. Brut. 62, 225: cui (fonti) [[nomen]] [[Arethusa]] est, id. Verr. 2, 4, 53, § 118: [[Scipio]], cui [[post]] Africano fuit [[cognomen]], Liv. 25, 2, 6.—With ellips. of dat. ([[poet]].): nec [[rubor]] est emisse [[palam]] (sc. ei), [[nor]] is she [[ashamed]], Ov. A. A. 3, 167: [[neque]] testimonii [[dictio]] est (sc. [[servo]]), has no [[right]] to be a [[witness]], Ter. Phorm. 2, 1, 63.—<br /> <b>b</b> Esse alicui cum [[aliquo]], to [[have]] to do [[with]], to be [[connected]] [[with]] a [[person]]: [[tecum]] [[nihil]] rei nobis, [[Demipho]], est, Ter. Phorm. 2, 3, 74: sibi cum illā mimā [[posthac]] [[nihil]] futurum, Cic. Phil. 2, 31, 77: jussit bona proscribi ejus, quīcum [[familiaritas]] fuerat, [[societas]] erat, id. Quint. 6, 25: si mihi [[tecum]] [[minus]] esset, [[quam]] est cum tuis omnibus, id. Fam. 15, 10, 2.—<br /> <b>3</b> Esse [[with]] [[certain]] prepp. and [[their]] cases (cf. also I. A. 2. 3. 4. [[supra]]).<br /> <b>(a)</b> Esse ab [[aliquo]], to be of a [[person]], to be the [[servant]], [[disciple]], [[adherent]], [[partisan]], etc., of: es ne tu an non es ab [[illo]] milite e Macedoniā? do [[you]] belong to? Plaut. Ps. 2, 2, 21: ab Andriā est [[ancilla]] haec, Ter. And. 3, 1, 3; 4, 4, 17: erat [[enim]] ab [[isto]] Aristotele, Cic. de Or. 2, 38, 160: sed vide ne hoc, [[Scaevola]], totum [[sit]] a me, makes for me, id. de Or 1, 13, 55 (cf. ab, I. B. 3., II. B. 2. o.). —<br /> <b>(b)</b> Esse pro [[aliquo]], to be in [[favor]] of, [[make]] for: (judicia) [[partim]] [[nihil]] [[contra]] Habitum valere, [[partim]] [[etiam]] pro hoc esse, Cic. Clu. 32, 88.—<br /> <b>(g)</b> Esse ex aliquā re, to [[consist]] of, be made up of: (creticus) qui est ex longā et brevi et longā, Cic. de Or. 3, 47, 183; cf.: duo extremi chorei sunt, id est, e singulis longis et brevibus, id. Or. 63, 212: [[etsi]] [[temeritas]] ex [[tribus]] brevibus et longā est, id. ib. 63, 214; 64, 215 (v. also 6. [[infra]]). —<br /> <b>4</b> Euphem., in perf. tempp., of one [[who]] has died or a [[thing]] [[that]] has perished, to be no [[more]], to be [[gone]], departed, [[dead]] ([[poet]].): [[horresco]] misera, [[mentio]] quoties [[fit]] partionis: Ita [[paene]] [[tibi]] fuit Phronesium, i. e. had [[almost]] died, Plaut. Truc. 1, 2, 92: [[nunc]] illud est, cum me fuisse [[quam]] esse [[nimio]] mavelim, id. Capt. 3, 3, 1: [[sive]] erimus, seu nos fata fuisse velint, Tib. 3, 5, 32: fuimus [[Troes]], fuit [[Ilium]] et [[ingens]] Gloria Teucrorum, Verg. A. 2, 325: [[certus]] in hospitibus non est [[amor]]: errat ut ipsi, Cumque [[nihil]] [[speres]] firmius esse, fuit, Ov. H. 16, (17), 192.—<br /> <b>5</b> Pregn., to be [[real]] or a [[fact]], to be the [[case]]; so esp.: est, esto, it is [[even]] so, be it so, [[such]] is or [[let]] [[such]] be the [[case]], granted, [[well]], etc.: [[quid]] [[tibi]] vis dicam, [[nisi]] [[quod]] est? Plaut. Ep. 1, 1, 17: sunt ista, Laeli, Cic. Lael. 2, 6: ista esse credere, id. Tusc. 1, 6, 10: est [[vero]], inquit, Africane, id. Fragm. ap. Lact. 1, 18: est ut [[dicis]], [[inquam]], id. Fin. 3, 5, 19: [[sit]] [[quidem]] ut [[sex]] milia seminum intereant, Col. 3, 3, 13: esto: [[ipse]] [[nihil]] est, [[nihil]] potest, Cic. Div. in Caecil. 15, 47; cf.: [[verum]] esto, id. Fin. 2, 23, 75: esto, Verg. A. 7, 313; 10, 67; Hor. Ep. 1, 1, 81; 1, 17, 37 al.—Hence,<br /> <b>b</b> The connections est ut, ubi, cum, [[quod]], or [[with]] a [[subject]]-[[clause]], it happens or chances [[that]], it is the [[case]] [[that]], [[there]] is [[cause]] or [[reason]] [[why]], [[there]] is a [[time]] [[when]], it is allowed or [[permissible]] [[that]], one [[may]], etc.<br /> <b>(a)</b> Est ut, it is the [[case]] or [[fact]], [[that]], etc.: [[sin]] est, ut velis Manere illam [[apud]] te, dos hic maneat, Ter. Phorm. 5, 7 (8), 32: si est, ut dicat velle se, Redde, id. Hec. 4, 1, 43: si est, culpam ut Antipho in se admiserit, id. Phorm. 2, 1, 40: est, ut id [[maxime]] deceat, Cic. Or. 59, 199: [[quando]] fuit, ut, [[quod]] [[licet]], non liceret? id. Cael. 20, 48: non est [[igitur]], ut mirandum [[sit]], ea praesentiri, etc., id. Div 1, 56, 128: non erat, ut fieri posset, mirarier [[umquam]], Lucr. 5, 979: futurum esse ut omnes pellerentur, Caes. B. G. 1, 31: non est, ut [[copia]] major Ab Jove donari possit [[tibi]], Hor. Ep. 1, 12, 2: est ut viro vir latius ordinet Arbusta sulcis, id. C. 3, 1, 9; Dig. 38, 7, 2.—Cf. esse [[after]] a neg., [[with]] [[quin]]: [[numquam]] est [[enim]], [[quin]] aliquid memoriae tradere velimus, Auct. Her. 3, 24, 40.—Also, est ut, [[there]] is [[reason]], [[that]], etc.: [[magis]] est ut [[ipse]] [[moleste]] ferat errasse se, [[quam]] ut, etc., Cic. Cael. 6, 14 fin.: [[ille]] erat ut odisset [[primum]] defensorem salutis meae, he had [[good]] [[reason]] for [[hating]] id. Mil. 13, 35; cf.: [[quid]] erat [[cur]] [[Milo]] optaret, id. ib. 13, 34: [[neque]] est ut putemus ignorari ea ab animalibus, Plin. 18, 1, 1, § 3. —<br /> <b>(b)</b> Est ubi, [[sometime]] or [[another]], [[sometimes]]: erit, ubi te ulciscar, si [[vivo]], Plaut. Ps. 5, 2, 26: est, ubi id [[isto]] [[modo]] valeat, Cic. Tusc. 5, 8, 23.—<br /> <b>(g)</b> Est cum, [[sometimes]]: est cum non est [[satius]], si, etc., Auct. Her. 4, 26, 36.—<br /> <b>(d)</b> Est [[quod]], [[there]] is [[reason]] to, I [[have]] [[occasion]]: est [[quod]] visam domum, Plaut. Aul. 2, 2, 26: [[etsi]] [[magis]] est, [[quod]] gratuler [[tibi]] [[quam]] [[quod]] te rogem, I [[have]] [[more]] [[reason]] to, Cic. Att. 16, 5, 2: est [[quod]] referam ad [[consilium]]: [[sin]], etc., Liv. 30, 31, 9: [[quod]] timeas non est, Ov. H. 19, 159: nil est [[illic]] [[quod]] moremur [[diutius]], Ter. Heaut. 4, 7, 6: non est [[quod]] [[multa]] loquamur, Hor. Ep. 2, 1, 30.—Cf. [[with]] [[cur]]: non est [[cur]] eorum [[spes]] infragatur, Cic. Or. 2, 6: [[nihil]] est [[cur]], id. Fam. 6, 20, 1.—（ε) Est, [[sit]], etc., [[with]] infin. in Gr. constr., it is [[possible]], is allowed, permitted, one [[may]], etc. ([[mostly]] [[poet]]. and post-class.): est quādam prodire [[tenus]], si non datur [[ultra]], Hor. Ep. 1, 1, 32: [[Cato]], R. R. prooem. § 1: scire est liberum Ingenium [[atque]] animum, Ter. Ad. 5, 3, 42: nec non et Tityon terrae omniparentis alumnum Cernere erat, Verg. A. 6, 596; 8, 676; Sil. 2, 413: [[neque]] est te fallere [[quicquam]], Verg. G. 4, 447: [[unde]] Plus haurire est, Hor. S. 1, 2, 79: est Gaudia prodentem [[vultum]] celare, id. ib. 2, 5, 103: [[quod]] versu dicere non est, id. ib. 1, 5, 87: [[quod]] tangere non est, Ov. M. 3, 478: quae verbo objecta, verbo negare [[sit]], Liv. 42, 41, 2 Weissenb. ad loc.: ut conjectare erat intentione [[vultus]], Tac. A. 16, 34: est videre argentea vasa, id. G. 5; Val. Max. 2, 6, 8; v. Zumpt, Gram. § 227.— With dat.: ne [[tibi]] [[sit]] [[frigida]] saxa adire, Prop. 1, 20, 13; Tib. 1, 6, 24 (32): tu [[procul]] a patriā (nec [[sit]] mihi credere [[tantum]]!) Alpinas nives Me [[sine]] vides, Verg. E. 10, 46: fuerit mihi eguisse [[aliquando]] amicitiae tuae, Sall. J. 110, 3; Dig. 46, 3, 72, § 4.—（ζ) In eo [[ease]] ut, etc., to be in a [[condition]] to [[reach]] the [[point]] [[that]], to be [[possible]], etc., to be [[about]] to, on the [[point]] of, etc. (impers. or [[with]] res, etc., as subj.): cum jam in eo esset, ut in muros evaderet [[miles]], Liv. 2, 17, 5: si viderent in eo jam esse ut [[urbs]] caperetur, id. 28, 22, 8: jamque in eo rem [[fore]], ut Romani aut hostes aut domini habendi sint, id. 8, 27, 3: cum res non in eo essent ut, etc., id. 33, 41, 9: non in eo esse Carthaginiensium res, ut, etc., id. 30, 19, 3; 34, 41. —With [[person]]. subj. ([[late]] Lat.): cum ab Ulixe adducta [[Iphigenia]] in eo esset, ut immolaretur, Hyg. Fab. 261. —<br /> <b>6</b> Like the Engl. to be, for to [[come]], [[fall]], [[reach]], to [[have]] arrived, etc. ([[hence]] also [[with]] in and acc.): ecquid in mentem est [[tibi]], Patrem [[tibi]] esse? Plaut. Bacch. 1, 2, 54: nam [[numero]] mi in mentem fuit, id. Am. 1, 1, 26: ex eo tempore res esse in [[vadimonium]] coepit, Cic. Quint. 5, 22: [[portus]] in praedonum fuisse potestatem sciatis, id. Imp. Pomp. 12, 33: ut certior fieret, quo [[die]] in Tusculanum essem [[futurus]], id. Att. 15, 4, 2: qui [[neque]] in provinciam cum imperio fuerunt, id. Fam. 8, 8, 8: quae ne in potestatem [[quidem]] populi Romani esset, Liv. 2, 14, 4: nec [[prius]] militibus in conspectum fuisse, Suet. Aug. 16: esse in amicitiam populi Romani dicionemque, Cic. Div. in Caecil. 20, 66; cf.: in eorum potestatem portum futurum, id. Verr. 2, 5, 38, § 98; v. Gell. 1, 7, 16 sq.; Zumpt, Gram. § 316.—<br /> <b>7</b> Of [[time]], to [[pass]], [[elapse]] ([[rare]] [[but]] [[class]].): diem scito nullum esse, quo, etc., Cic. Q. Fr. 3, 3, 1.<br /><b>II</b> As a [[copula]], to be [[any]] [[thing]] or in [[any]] [[manner]].<br /> <b>A</b> In gen.<br /> <b>1</b> With an adj., subst., or pron.: et praeclara res est et sumus otiosi, Cic. Lael. 5, 17: [[quod]] in homine [[multo]] est evidentius, id. ib. 8, 27: sperare videor Scipionis et Laelii amicitiam notam posteritati [[fore]], id. ib. 4, 15: non [[sum]] ita [[hebes]], ut istud dicam, id. Tusc. 1, 6, 12: cum, ignorante rege, [[uter]] esset [[Orestes]], [[Pylades]] Orestem se esse diceret, [[Orestes]] [[autem]] ita ut erat, Orestem se esse perseveraret, id. Lael. 7, 24: [[consul]] [[autem]] esse qui potui? etc., id. Rep. 1, 6, 10: nos [[numerus]] sumus et [[fruges]] consumere nati, are a [[mere]] [[number]], Hor. Ep. 1, 2, 27: [[pars]] non minima triumphi est victimae praecedentes, Liv. 45, 49: nobile erit Romae [[pascua]] vestra [[forum]], Prop. 4 (5), 9, 20: [[sanguis]] erant lacrimae, Luc. 9, 811: ego tu [[sum]], tu es ego: unanimi sumus, Plaut. Stich. 5, 4, 49: tuos [[sum]], id. Bacch. 1, 1, 60: [[domus]] non ea est, [[quam]] parietes nostri cingunt, Cic. Rep. 1, 13, 19: is [[enim]] fueram, cui, etc., id. ib. 1, 4, 7.—<br /> <b>2</b> Less freq. [[with]] adv. (esp. in colloq. [[language]]): Am. Satin' tu [[sanus]] es? Sos. Sic [[sum]] ut vides, Plaut. Am. 2, 1, 57: sic, inquit, est, Cic. Rep. 1, 38, 60: est, inquit, ut [[dicis]], id. ib. 1, 40, 63: [[quod]] ita cum [[sit]], id. ib. 1, 45, 69: [[quia]] sunt [[haud]] [[procul]] ab hujus aetatis memoriā, id. ib. 1, 1, 1 B. and K.: nec [[vero]] habere virtutem [[satis]] est, id. ib. 1, 2, 2: [[frustra]] id [[inceptum]] Volscis fuit. Liv. 2, 25: [[dato]] qui [[bene]] [[sit]]: ego, ubi [[bene]] [[sit]], [[tibi]] locum lepidum dabo, Plaut. Bacch. 1, 1, 51: [[apud]] matrem recte est, Cic. Att. 1, 7: cum in convivio [[comiter]] et jucunde fuisses, id. Deiot. 7, 19: omnes hanc quaestionem [[haud]] remissius sperant futuram, id. Rosc. Am. 5, 11: dicta [[impune]] erant, Tac. A. 1, 72.—Esp.: [[facile]] [[alicubi]] (in aliquā re) esse, [[with]] [[pleasure]], [[glad]] to be: [[quod]] in maritimis facillime [[sum]], Cic. Fam. 2, 16, 2: locum [[habeo]] nullum ubi facilius esse [[possum]], id. Att. 13, 26, 2 (on esse [[with]] an adverb, v. Haase ap. Reisig, Vorles. p. 394; cf. also [[bene]] under [[bonus]] fin.).—<br /> <b>B</b> In partic.<br /> <b>1</b> With gen. [[part]]., to be of, belong to a [[class]], [[party]], etc.: in republicā ita est versatus, ut [[semper]] optimarum partium et esset et existimaretur, Nep. Att. 6, 1: qui ejusdem civitatis fuit, id. Them. 9, 1: qui Romanae partis erant, urbe excesserunt, Liv. 35, 51, 7: ut aut amicorum aut inimicorum Campani [[simus]]; si defenditis, vestri, si deseritis, Samnitium erimus, id. 7, 30, 9 sq.—<br /> <b>2</b> With gen. or abl. denoting [[quality]].<br /> <b>(a)</b> With gen.: [[nimium]] me timidum, nullius animi, nullius consilii fuisse [[confiteor]], Cic. Sest. 16, 36: [[disputatio]] non [[mediocris]] contentionis est, id. de Or. 1, 60, 257: magni judicii, summae [[etiam]] facultatis esse debebit, id. Or. 21, 70: ([[virtus]]) nec tantarum virium est, ut se ipsa tueatur, id. Tusc. 5, 1, 2; id. Fin. 5, 12, 36: [[Sulla]] gentis patriciae [[nobilis]] fuit, Sall. J. 95, 3: summi ut sint laboris, Caes. B. G. 4, 2: [[civitas]] magnae auctoritatis, id. ib. 5, 54: [[refer]], Cujus fortunae ([[sit]]), Hor. Ep. 1, 7, 54: se nullius momenti [[apud]] exercitum futurum, Nep. Alcib. 8, 4: qui ejusdem aetatis fuit, id. ib. 11, 1: invicti ad laborem corporis erat, Liv. 9, 16: nec magni certaminis ea [[dimicatio]] fuit, id. 21, 60: somni brevissimi erat, Suet. Claud. 33.—So of [[extent]], [[number]], etc.: [[classis]] [[centum]] navium, Nep. Them. 2, 2; 2, 5: [[annus]] trecentarum [[sexaginta]] [[quinque]] dierum, Suet. Caes. 40.—<br /> <b>(b)</b> With abl.: bono [[animo]] es, Ter. Eun. 1, 2, 4: jam aetate eā [[sum]], ut, etc., id. Hec. 5, 1, 11: [[bellum]] variā victoriā fuit, Sall. J. 5, 1: L. [[Catilina]] nobili genere [[natus]] fuit magna vi et animi et corporis, [[set]] ingenio [[malo]], id. C. 5, 1: [[Sulla]] [[animo]] ingenti, id. J. 95, 3: esse magnā gratiā, Caes. B. G. 1, 8: tenuissimā valetudine esse, id. ib. 5, 40: si fuerit is injustus, [[timidus]], hebeti ingenio [[atque]] nullo, Cic. Tusc. 5, 15, 45: mirā [[sum]] alacritate ad litigandum, id. Att. 2, 7, 2: bono [[animo]] sint et tui et mei familiares, id. Fam. 6, 18, 1: ut bono essent [[animo]], id. Rep. 1, 17, 29: ut uxores [[eodem]] jure sint quo viri, id. ib. 1, 43, 67: qui capite et superciliis [[semper]] est [[rasis]], id. Rosc. Com. 7, 20: abi, quaere, [[unde]] [[domo]] [[quis]], Cujus fortunae, quo [[sit]] patre quove patrono, Hor. Ep. 1, 7, 54 (cf. I. A. 4. [[supra]]). —<br /> <b>3</b> With gen. or abl. of [[price]] or [[value]].<br /> <b>(a)</b> With gen.: pluris est [[oculatus]] [[testis]] [[quam]] auriti [[decem]], Plaut. Truc. 2, 6, 8: videtur esse quantivis pretii, Ter. And. 5, 2, 15: a me [[argentum]], quanti ([[servus]]) est, sumito, id. Ad. 5, 9, 20: si ullo in [[loco]] [[frumentum]] tanti fuit, quanti [[iste]] aestimavit, Cic. Verr. 2, 3, 84, § 194: [[ager]] [[nunc]] [[multo]] pluris est, [[quam]] [[tunc]] fuit, id. Rosc. Com. 12, 33: ut [[quisque]], [[quod]] plurimi [[sit]], possideat, ita, etc., id. Par. 6, 2, 48: magni erunt mihi tuae litterae, id. Fam. 15, 15, 4: parvi sunt [[foris]] [[arma]], [[nisi]], etc., id. Off. 1, 22, 76: an emat denario [[quod]] [[sit]] [[mille]] denariūm, id. ib. 3, 23, 92: parvi pretii est [[quod]] [[nihili]] est, id. Q. Fr. 1, 2, 4: mea mihi [[conscientia]] pluris est [[quam]] omnium [[sermo]], is [[worth]] [[more]] to me, weighs [[more]] [[with]] me, id. Att. 12, 28, 2: [[neque]] pluris pretii cocum [[quam]] vilicum [[habeo]], Sall. J. 85, 39: erat ([[agellus]]) [[centum]] [[milium]] nummūm, Plin. Ep. 6, 3, 1. —<br /> <b>(b)</b> With abl.: sextante sal et Romae et per totam Iialiam erat, [[was]] [[worth]], stood at, Liv. 29, 37.—<br /> <b>4</b> With gen. of [[possession]], etc., it belongs, pertains to; or it is the [[part]], [[property]], [[nature]], [[mark]], [[sign]], [[custom]], or [[duty]] of, etc.<br /> <b>(a)</b> In gen.: audiant eos, quorum [[summa]] est [[auctoritas]] [[apud]], etc., [[who]] [[possess]], Cic. Rep. 1, 7, 12: ea ut civitatis Rhodiorum essent, Liv. 37, 55, 5: teneamus eum cursum, qui [[semper]] fuit optimi cujusque, Cic. Rep. 1, 2, 3: [[quamobrem]] [[neque]] sapientis esse accipere habenas, id. ib. 1, 5, 9; id. de Or. 2, 20, 86: sapientis est [[consilium]] explicare suum, etc., id. ib. 2, 81, 333: [[temeritas]] est florentis aetatis, [[prudentia]] senescentis, id. Sen. 6, 20: est adulescentis majores [[natu]] vereri, id. Off. 1, 34, 122: [[Aemilius]], cujus tum fasces erant, Liv. 8, 12, 13: tota tribuniciae potestatis erat, id. 3, 48: alterius morientis [[prope]] [[totus]] [[exercitus]] fuit, id. 22, 50: jam me [[Pompeii]] totum esse scis, Cic. Fam. 2, 13, 2: hominum, non causarum, toti erant, Liv. 3, 36: [[plebs]] novarum, ut solet, rerum [[atque]] Hannibalis tota esse, were [[devoted]] to, favored, id. 23, 14: [[Dolopes]] [[numquam]] Aetolorum fuerant: [[Philippi]] erant, id. 38, 3: [[Ptolemaeus]] [[propter]] aetatem alieni arbitrii erat, id. 42, 29: est miserorum ut malevolentes sint, Plaut. Capt. 3, 4, 51: [[quod]] alterum divinitatis mihi cujusdam videtur, Cic. de Or. 2, 20, 86: negavit moris esse Graecorum, ut, etc., id. Verr. 2, 1, 26, § 66: non est gravitatis ac sapientiae tuae, ferre immoderatius casum incommodorum tuorum, id. Fam. 5, 16, 5: est hoc Gallicae consuetudinis, uti, etc., Caes. B. G. 4, 5.—Rarely [[with]] pronom. posses.: est tuum, [[Cato]], videre [[quid]] agatur, Cic. Mur. 38, 83: fuit [[meum]] [[quidem]] jam [[pridem]] rem publicam lugere, id. Att. 12, 28, 2.—<br /> <b>(b)</b> Esp., [[with]] gerundive, to [[denote]] [[tendency]], [[effect]], etc.: quae res evertendae rei publicae solerent esse, Cic. Verr. 2, 2, 53, § 132: regium inperium, [[quod]] [[initio]] conservandae libertatis fuerat, Sall. C. 6, 7: qui utilia ferrent, quaeque aequandae libertatis essent, Liv. 3, 31, 7: ea prodendi imperii Romani, tradendae Hannibali victoriae esse, id. 27, 9, 12: [[nihil]] tam aequandae libertatis esse [[quam]] potentissimum quemque posse dicere causam, id. 38, 51, 8: frustrationem eam legis tollendae esse, id. 3, 24, 1 Weissenb. ad loc.; 3, 39, 8; 5, 3, 5; 40, 29, 11.—<br /> <b>5</b> With dat. of the [[end]], [[object]], [[purpose]], etc.: vitam hanc rusticam tu probro et crimini putas esse oportere, Cic. Rosc. Am. 17, 48: [[etiam]] quae esui potuique non sunt, contineri legato, Dig. 33, 9, 3; Gell. 4, 1, 20: ut divites conferrent, qui essent oneri ferendo, Liv. 2, 9: [[magis]] vis morbi curae esset, [[maxime]] [[quod]], etc., id. 4, 21, 5: cum solvendo aere (i. e. aeri) [[alieno]] res publica non esset, id. 31, 13: iniciuntur ea, quae umori extrahendo sunt, Cels. 4, 10 fin.— Esp. in [[phrase]] solvendo esse, to be [[solvent]], [[able]] to [[pay]]: tu nec solvendo eras, Cic. Phil. 2, 2, 4: cum solvendo civitates non essent, id. Fam. 3, 8, 2 (v. [[solvo]]).—<br /> <b>6</b> With predicative dat. [[sing]]., denoting [[that]] [[which]] the [[subject]] is, becomes, appears to be, etc.<br /> <b>(a)</b> Without [[second]] dat. of pers.: [[auxilio]] is fuit, Plaut. Am. prol. 94: [[magis]] curae'st, id. Bacch. 4, 10, 3; id. Curc. 4, 2, 15; id. As. 1, 3, 23; id. Capt. 5, 2, 13 sq.: cui bono fuerit, Cic. Phil. 2, 14, 35: eo [[natus]] [[sum]] ut Jugurthae scelerum ostentui essem, Sall. J. 24, 10: cupis me esse [[nequam]]; [[tamen]] ero [[frugi]] bonae, Plaut. Ps. 1, 5, 51: magnoque esse argumento, homines scire pleraque [[antequam]] nati sint, [[quod]], etc., Cic. Sen. 21, 78: multi Indicioque sui facti [[persaepe]] fuere, Lucr 4, 1019: ejus rei ipsa verba formulae testimonio sunt, Cic. Rosc. Com. 4, 11: haec res ad levandam annonam impedimento fuit, Liv. 4, 13: cujus rei [[Demosthenes]] [[atque]] [[Aeschines]] possunt esse documento, Quint. 7, 1, 2.—<br /> <b>(b)</b> With [[second]] dat. of pers.: [[obsecro]] vos ego mi [[auxilio]] [[sitis]], Plaut. Aul. 4, 9, 5; id. Ep. 5, 2, 11; id. Most. 1, 2, 68: ne [[quid]] Captioni mihi [[sit]], id. ib. 3, 3, 19: mihi cordi est, id. Cist. 1, 1, 110: ubi eris [[damno]] molestiae et dedecori [[saepe]] fueris, id. As. 3, 2, 25: [[metuo]] illaec mihi res ne [[malo]] magno [[fuat]], id. Mil. 2, 6, 12: nec Salus nobis saluti jam esse potest, id. Most. 2, 1, 4: bono usui estis nulli, id. Curc. 4, 2, 15: quae sint nobis morbo mortique, Lucr. 6, 1095: quo [[magis]] quae agis curae sunt mihi, Ter. Ad. 4, 5, 46: [[omitto]] innumerabiles viros, quorum [[singuli]] saluti huic civitati fuerunt, Cic. Rep. 1, 1, 1: ut mihi magnae curae tuam vitam ac dignitatem esse scires, Anton. ap. Cic. Att. 10, 8, A fin.: accusant ei, quibus occidi patrem Sex. Roscii bono fuit, Cic. Rosc. Am. 5, 13: haec tam parva [[civitas]] praedae [[tibi]] et quaestui fuit, id. Verr. 2, 3, 37, § 85: ea dictitare, quae detrimento, maculae, invidiae, infamiae nobis omnibus esse possint, id. ib. 2, 3, 62, § 144: [[minus]] ea bella curae patribus erant, [[quam]], etc., Liv. 35, 23, 1: sciant patribus [[aeque]] curae fuisse, ne, etc., id. 4, 7, 6: si hoc [[perinde]] curae est [[tibi]] [[quam]] illud mihi, Plin. Ep. 6, 8, 9: quantaeque curae [[tibi]] fuit, ne [[quis]], etc., id. [[Pan]]. 25, 3: quantae [[sit]] mihi curae, id. Ep. 6, 8, 2: si judicibus ipsis aut gloriae [[damnatio]] rei aut deformitati futura [[absolutio]], Quint. 6, 1, 12.—Rarely [[with]] dat. gerund: nec [[tamen]] impedimento id rebus gerundis fuit, Liv. 26, 24 (for a [[full]] [[account]] of this dative, v. Roby, Gram. 2, praef. pp. xxv.-lvi., and § 1158 sq.).—<br /> <b>7</b> Esse ad aliquid, to be of [[use]] for, to [[serve]] for: [[vinum]] murteum est ad alvum crudam, [[Cato]], R. R. 125: completae naves taedā et pice reliquisque rebus quae sunt ad incendia, Caes. B. C. 3, 101: valvae, quae [[olim]] ad ornandum [[templum]] erant [[maxime]], Cic. Verr. 2, 4, 56, § 124.—<br /> <b>8</b> Id est or hoc est, [[with]] predic.-[[clause]] by [[way]] of explanatory [[addition]], [[that]] is, [[that]] is to [[say]]; [[sometimes]] also [[with]] a [[climax]] in the [[sense]], [[which]] is as [[much]] as to [[say]], or [[which]] is the [[same]] [[thing]]: sed domum redeamus, id est ad nostros revertamur, Cic. Brut. 46, 172: quodsi in scenā, id est in contione [[verum]] valet, etc., id. Lael. 26, 97: meos amicos, in quibus est [[studium]], in Graeciam [[mitto]], id est ad Graecos [[ire]] jubeo, id. Ac. 1, 2, 8: si Epicurum, id est si Democritum probarem, id. ib. 1, 2, 6: ut ([[sapiens]]) aegritudine opprimatur, id est miseriā, id. Tusc. 3, 13, 27: a parte negotiali, hoc est πραγματικῇ,> Quint. 3, 7, 1: cum in bona tua invasero, hoc est, cum te docuero, id. 8, 3, 89.—<br /> <b>9</b> Poet., [[with]] Greek inf. pleonastically: esse dederat [[monumentum]], Verg. A. 5, 572 (cf.: δῶκε ξεινιον εναι,> Hom. Il. 10, 269).<br /><b>sum-</b>: in [[composition]], for sub [[before]] m; v. sub<br /><b>I</b> fin. | ||
}} | }} | ||
{{Gaffiot | {{Gaffiot | ||
