renuntio: Difference between revisions

|lshtext=<b>rĕ-nuntĭo</b>: (rĕnuncĭo), āvi, ātum, 1, v. a.<br /><b>I</b> To [[bring]] or [[carry]] [[back]] [[word]], to [[report]], [[give]] [[notice]], [[declare]], [[announce]].<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>A</b> In gen. ([[rare]] and [[mostly]] ante-class.; syn. [[refero]]): [[quid]] [[nunc]] renuntiem abs te [[responsum]], Chreme? Ter. Heaut. 4, 8, 18: hoc alii mihi renuntiant, Plaut. Ps. 1, 5, 6; cf. id. ib. 1, 5, 36: [[quia]] [[nihil]] a [[quoquam]] renuntiabatur, no [[answer]] [[was]] brought, Suet. Ner. 47: teque ad patrem esse mortuum renuntiem, Plaut. Bacch. 1, 2, 49.—With obj.[[clause]]: [[istaec]] quae [[tibi]] renuntiantur, filium te velle circumducere, Plaut. Ps. 1, 5, 15: [[quasi]] non [[tibi]] renuntiata sint haec, sic [[fore]], Ter. And. 3, 2, 28: Alexandro regi renuntiatam [[adeo]] divitem (insulam), Plin. 6, 31, 36, § 198: is me [[nunc]] renuntiare [[repudium]] jussit [[tibi]], Plaut. Aul. 4, 10, 54; Ter. Phorm. 4, 3, 72: deliberet renuntietque [[hodie]] mihi, Velintne [[annon]], id. Hec. 3, 5, 58: hunc metuebam, ne meae Uxori renuntiaret de pallā, Plaut. Men. 2, 3, 67.—Impers., Plaut. Aul. 4, 1, 18: [[posteaquam]] mihi renuntiatum est de obitu Tulliae filiae tuae, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5, 1: [[tibi]] renuntiari sic me habere in [[animo]], Cic. Clu. 5, 17.— Absol.: abi et renuntia, Plaut. Bacch. 4, 2, 10; Ter. Heaut. 4, 4, 5: rus abiisse aiebant, [[nunc]] domum [[renuntio]], Plaut. Merc. 4, 5, 2: huc, Ter. And. 3, 4, 15: ita mihi renuntiatum est, quibus [[credo]] [[satis]], Plaut. Poen. 3, 5, 19; so, renuntiatum est, Ter. And. 3, 2, 21.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>B</b> In partic., publicists' and jurid. t. t., to [[state]] [[officially]], to [[report]], [[declare]], [[proclaim]], [[announce]], etc. (freq. and [[class]].; syn. [[indico]]): legati ex auctoritate haec Caesari renuntiant, Intelligere se, etc., Caes. B. C. 1, 35: [[Volusenus]] perspectis regionibus ... ad Caesarem revertitur quaeque ibi perspexisset, renuntiat, id. B. G. 4, 21 fin.; cf. id. ib. 7, 5: [[Roscius]] postulata Caesaris renuntiat, id. B. C. 1, 10: Caesari renuntiaverunt, pulverem majorem in eā parte videri, id. B. G. 4, 32: [[Caesar]] cognoscit Considium timore perterritum, [[quod]] non vidisset, pro [[viso]] sibi renuntiasse, id. ib. 1, 22: si [[ille]] vir legationem renuntiare potuisset, had been [[able]] to [[give]] an [[account]] of his [[mission]], Cic. Phil. 9, 1, 1; so, legationem, Liv. 9, 4; 23, 6; 35, 32; 36, 35; 39, 33; Plin. Ep. 4, 9, 20 al.; cf.: haec dicta legatis renuntiataque in [[consilium]], Liv. 29, 3: [[nunc]] imperant pullario: [[ille]] renuntiat, Cic. Div. 2, 35, 74; cf. Liv. 34, 44: haec cum renuntiata essent, id. 36, 1, 4: renuntiat collegae facturum se [[quod]] is censeret, id. 37, 1, 8: tribuni revocaturos se easdem [[tribus]] renuntiarunt, id. 45, 36 fin.: hostium numerum, Cic. ad Q. Fr. 3, 2, 2: [[acta]] et imperia tua domum ad senatum suum renuntiaverunt, id. Verr. 2, 3, 31, § 73.— Esp. of the [[official]] [[announcement]] of an [[election]] ([[either]] by the [[praeco]] or the presiding [[magistrate]]), to [[declare]] or [[announce]] elected, to [[make]] the [[return]]: coepti sunt a praecone renuntiari, quem quaeque [[tribus]] fecerint aedilem, Varr. R. R. 3, 17; cf.: cum esset [[praetor]] renuntiatus, Cic. Verr. 2, 5, 15, § 38: cum [[propter]] dilationem comitiorum ter [[praetor]] [[primus]] centuriis cunctis renuntiatus [[sum]], id. Imp. Pomp. 1, 2: eo [[modo]] [[sacerdos]] Climarchias renuntiatus est, id. Verr. 2, 2, 52, § 129: qui ([[magistratus]]) priusquam renuntiarentur, Liv. 5, 18 et saep.: aliquem consulem, Cic. Mur. 1, 1; cf. id. de Or. 2, 64, 260: ut [[hostis]] renuntiaretur, [[declared]] a [[public]] [[enemy]], Spart. Jul. 5, 3: [[dictator]] [[comitia]] consularia habuit aemulumque [[decoris]] sui absentem M. Valerium Corvum consulem renuntiavit, Liv. 7, 26; Plin. [[Pan]]. 92, 3; Val. Max. 3, 8, ext. 3: renuntiare [[repudium]], v. h. v.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>2</b>&nbsp;&nbsp;&nbsp; Transf., in gen., to [[announce]], [[report]], [[declare]]: [[assentior]] [[vero]] renuntioque [[vobis]], [[nihil]] esse, [[quod]] [[adhuc]] de re publicā [[dictum]] putemus, Cic. Rep. 2, 44, 71.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>C</b> Renuntiare sibi, to [[report]] to one's [[self]], [[impress]] on one's [[own]] [[mind]], i. e. [[reflect]], [[think]]: qui renuntient sibi, quanta [[sit]] humani ingenii vis, [[quam]] [[potens]] efficiendi, quae velit, [[represent]] to [[themselves]], i. e. [[think]], [[meditate]], Quint. 12, 11, 10; cf.: potest et [[illa]] res a luctu te prohibere [[nimio]], si [[tibi]] [[ipse]] renuntiaveris, [[nihil]] horum, quae facis, posse [[subduco]], Sen. ad Polyb. 6 (25), 1.—<br /><b>II</b> (Re [[negative]] or qs. rejecting.) To [[retract]], [[revoke]], [[recall]], [[refuse]]; to [[give]] up, [[break]] [[off]], [[protest]] [[against]], [[disclaim]], [[renounce]] ([[good]] [[prose]]): Pa. Ad cenam [[hercle]] [[alio]] promisi [[foras]]. Ge. Jube domi cenam coqui Atque ad illum renuntiari, Plaut. Stich. 4, 2, 19; cf.: renuntiari [[extemplo]] amicis, quos in [[consilium]] rogaverat, imperavit, Sen. Clem. 1, 9: ego [[illi]] ad [[prandium]] promisissem, and [[prandium]] renuntiassem, id. Suas. 2, 12: [[incensus]] [[hospitium]] ei renuntiat; [[domo]] ejus emigrat, Cic. Verr. 2, 2, 36, § 89: societatem et amicitiam alicui, Liv. 36, 3; so, societatem alicui, id. 38, 31: amicitiam alicui, id. 42, 25, 1; Tac. A. 2, 70; Suet. Calig. 3: renuntiat Habonius illam decisionem tutoribus, Cic. Verr. 2, 1, 54, § 141; cf. id. ib. 1, 6, 16.—Absol.: [[quid]] imprudentius publicanis renuntiantibus? Cic. Att. 2, 1, 8: [[nemo]] ingemuit, etc.... pedem [[nemo]] in [[illo]] judicio supplosit, [[credo]], ne Stoicis renuntiaretur, id. de Or. 1, 53: civilibus officiis, Quint. 10, 7, 1; Plin. Ep. 2, 1, 8: vitae, Suet. Galb. 11: [[foro]], id. Rhet. 6: Campaniae, Sen. Q. N. 6, 1, 10: inertiae, Plin. [[Pan]]. 59, 2: nuptiis, Tert. ad Uxor. 1, 1: societati, Dig. 17, 19, 65, § 3.