διάκονος: Difference between revisions

|Definition=[ᾱ], Ion. [[διήκονος]], ὁ, later [[διάκων]] ([[quod vide|q.v.]]):—<br><span class="bld">A</span> [[servant]], [[Herodotus|Hdt.]] 4.71,72, PFlor.121.3 (iii A.D.), etc.; [[messenger]], A.Pr.942, S.Ph. 497; ὄρνιθα καὶ κήρυκα καὶ δ. Id.Fr.133:—as fem., Ar.Ec.1116, D. 24.197.<br><span class="bld">2</span> [[attendant]] or [[official]] in a [[temple]] or [[religious]] [[guild]], Inscr.Magn.109,217, IG9(1).486 (Acarnania, ii/i B.C.), 4.774.12 (Troezen, iii B.C.): fem., CIG3037 (Metropolis in Lydia):—esp. in the Christian church, [[deacon]], 1 Ep.Ti.3.8, etc., POxy.1162.3 (iv A.D.): fem., [[deaconess]], Ep.Rom.16.1.<br><span class="bld">II</span> as adjective, [[servile]], [[menial]], ἐπιστήμη Pl.Plt.290c: irreg. Comp. διᾱκονέστερος Epich.159Ahr. (Cf. [[ἐγκονέω]], [[ἀκονιτί]].)  

|dgtxt=-ον<br /><b class="num">• Alolema(s):</b> jón. [[διήκονος]] Hdt.4.71, Hp.<i>Ep</i>.23, <i>AP</i> 7.67 (Leon.)<br /><b class="num">• Prosodia:</b> [-ᾱ-]<br /><b class="num">• Morfología:</b> [compar. διακονίστερος Phot.δ 346; sup. διακονίστατος Phot.l.c.]<br /><b class="num">A</b> adj.<br /><b class="num">I</b> de abstr.<br /><b class="num">1</b> [[auxiliar]] ἐπιστήμη Pl.<i>Plt</i>.290c, τέχνη Pl.<i>Plt</i>.290d.<br /><b class="num">2</b> [[suministrador]], [[transmisor]] τούτων (παθῶν) τοῖς μετ' αὐτὰ διάκονα γίνεται Alex.Aphr.<i>in Mete</i>.18.25.<br /><b class="num">II</b> de pers.<br /><b class="num">1</b> [[de servicio]] παῖς δ. D.40.14, 47.52<br /><b class="num">•</b>[[servicial]] [[proverb|prov.]] Φρὺξ ἀνὴρ πληγεὶς [[ἀμείνων]] καὶ διακονίστερος Phot.l.c.<br /><b class="num">2</b> c. gen. [[ejecutor]] ἄγγελος δ. τῆς τιμωρίας Eus.<i>DE</i> 5.13 (p.237).<br /><b class="num">B</b> subst. ὁ, ἡ δ.<br /><b class="num">I</b> c. idea de intermediación<br /><b class="num">1</b> [[emisario]], [[mensajero]], [[correo]] ὁ τοῦ τυράννου τοῦ νέου δ. de Hermes, A.<i>Pr</i>.942, cf. S.<i>Ph</i>.497, <i>Fr</i>.137, Th.1.133, <i>SEG</i> 30.326.8 (Atenas I d.C.), τῶν ἐπιστολῶν Basil.<i>Ep</i>.200, cf. 232, τῶν παρὰ θεοῦ δεδομένων λόγων Apoll.<i>Io</i> 90<br /><b class="num">•</b>[[encargado]], [[recadero]] X.<i>Cyr</i>.8.3.8<br /><b class="num">•</b>fem. [[la emisaria]], [[recadera]] de Iris, Ar.<i>Au</i>.1253, ἐγὼ πρὸς τούτοισιν ἡ δ. yo ante éstos soy la recadera</i> Ar.<i>Ec</i>.1116<br /><b class="num">•</b>[[ministro]], [[portavoz]] dicho de los profetas, Clem.Al.<i>Strom</i>.1.17.81, πρώτης Χριστοῦ ἐπιδημίας de S. Juan Bautista, Origenes <i>Hom</i>.11 <i>in Lc</i>.(p.81), cf. Clem.Al.<i>Strom</i>.2.8.38.<br /><b class="num">2</b> [[tratante]], [[corredor]] τῶν εἰσαξόντων καὶ ἐξαξόντων identificados con los ἔμποροι Pl.<i>R</i>.371a, cf. <i>Lg</i>.831e.<br /><b class="num">II</b> c. idea de actividad asistencial<br /><b class="num">1</b> [[asistente]], [[ayudante]] real en ámbito iranio θάπτουσι καὶ τὸν οἰνοχόον καὶ μάγειρον καὶ ἱπποκόμον καὶ διήκονον (junto al cadáver del rey) entierran al copero, al cocinero, al palafrenero y al ayuda de cámara los escitas</i>, Hdt.l.c., τοῦ βασιλέως de Persia, [[LXX]] <i>Es</i>.1.10, 2.2, unido a σατράπαι Cels.Phil.8.35<br /><b class="num">•</b>fem. δ. εἰς τὴν ἐπιβουλήν asistente en la conspiración</i>, cómplice</i> Hld.6.2.3<br /><b class="num">•</b>náut. [[ayudante]] o [[lugarteniente]], τοῦ κυβερνήτου δ., ὃς πρῳρεὺς τῆς νεὼς καλεῖται lugarteniente del piloto, que se llama oficial de proa</i> X.<i>Oec</i>.8.14<br /><b class="num">•</b>fig. Θανάτου κοινὸς νόμος ἐμάρανε, Βηχὶ χρησάμενος διακόνῳ la ley general de la Muerte me hizo desaparecer valiéndose de la Tos como ayudante</i>, <i>IMEG</i> 97.15 (II d.C.).<br /><b class="num">2</b> [[servidor]]<br /><b class="num">a)</b> sin connotación servil [[servidor público]], [[funcionario]] διάκονοι πόλεως Pl.<i>Grg</i>.517b;<br /><b class="num">b)</b> en ámbito religioso [[servidor]], [[persona dedicada]] a la divinidad, [[donado]] σὸς δ. en una plegaria, I.<i>BI</i> 3.354, ἡ ἐμὴ δ. puesto en boca de Isis <i>Vit.Aesop.G</i> 7, [[Διός]] Arr.<i>Epict</i>.3.24.65, προσκείσομαι δ. ἐκείνῳ (τῷ θεῷ) Arr.<i>Epict</i>.4.7.20, τῶν θεῶν Ach.Tat.3.18.5<br /><b class="num">•</b>a un templo o cofradía religiosa <i>IG</i> 4.774.12 (Trezén III a.C.), <i>Thasos</i> 154B.2 (II a.C.), <i>IM</i> 217 (I a.C.), <i>SEG</i> 27.159.10 (Tirreo, heleníst.), <i>IEphesos</i> 3417.2b.4 (I a./d.C.)<br /><b class="num">•</b>fem. <i>IEphesos</i> 3418.4 (Metrópolis)<br /><b class="num">•</b>crist. θεοῦ δ. 2<i>Ep.Cor</i>.6.4, Χριστοῦ 2<i>Ep.Cor</i>.11.23, <i>Ep.Col</i>.1.7, Cyr.H.<i>Procatech</i>.4, cf. Polyc.Sm.<i>Ep</i>.5.2, Basil.<i>Bapt</i>.2.9.3, πιστὸς δ. ἐν κυρίῳ <i>Ep.Eph</i>.6.21, al diablo οἱ διάκονοι αὐτοῦ Dor.Ab.<i>Doct</i>.103, τοῦ πονηροῦ Amph.<i>Exerc</i>.90, ἀποστάτου Clem.Al.<i>Strom</i>.1.17.85.<br /><b class="num">3</b> [[servidor]], [[sirviente]], [[criado]] encargado de diversas tareas domésticas, E.<i>Fr</i>.375, Ar.<i>Au</i>.73, Pl.<i>Lg</i>.763a, X.<i>Mem</i>.1.5.2, Arist.<i>EN</i> 1149^a27, <i>PLond</i>.2052.7 (III a.C.), tb. fem., X.<i>Oec</i>.8.10, 10.12, D.24.197<br /><b class="num">•</b>frec. de los que se encargan de servir comida o bebida ἐγὼ ... Κύκλωπι δείπνων ἀνοσίων δ. E.<i>Cyc</i>.31, cf. <i>Carm.Conu</i>.23, X.<i>HG</i> 5.4.6, <i>Hier</i>.4.2, Nicom.Com.1.10, οἱ διάκονοι ... τράπεζαν παραθέμενοι D.59.33, cf. Plb.30.26.6, <i>AP</i> 9.546 (Antiphil.), [[Diodorus Siculus|D.S.]]5.26, I.<i>AI</i> 6.52, Luc.<i>Merc.Cond</i>.26, <i>PFlor</i>.121.3 (III d.C.), <i>Eu.Matt</i>.22.13<br /><b class="num">•</b>fig. ποταμοὶ πάντες διάκονοι, ὗλαι τράπεζα los ríos todos son mis coperos, los bosques mi mesa</i> dicho por un cínico, Anon.<i>Gent.Ind</i>.1.18, θνητοῖς αὐτοδίδακτε διήκονε ref. a una botella <i>AP</i> 6.248 (Marc.Arg.)<br /><b class="num">•</b>dentro del concepto de [[servicio y misión]] crist. ὃς ἂν θέλῃ ἐν ὑμῖν μέγας γενέσθαι ἔσται ὑμῶν δ. <i>Eu.Matt</i>.20.26, <i>Eu.Marc</i>.10.43, de Jesucristo δ. πάντων Polyc.Sm.<i>Ep</i>.5.2.<br /><b class="num">III</b> c. idea de delegación<br /><b class="num">1</b> [[agente]], [[ejecutor]], [[ministro]] τῶν τοιούτων (Δήμητρός τε καὶ Κόρης) δ. ref. a Triptólemo, Pl.<i>Lg</i>.782b, Αἴδεω δ. de Caronte <i>AP</i> [[l.c.]], dicho de los sentidos, Arr.<i>Epict</i>.2.23.7<br /><b class="num">•</b>c. gen. de abstr. ὁ θυμὸς οὐκ ἀσφαλὴς δ. ἀλογιστίης γίνεται Hp.l.c., δ. τῆς ὕβρεως E.argumen. en <i>POxy</i>.2455.82, πραγμάτων τηλικούτων Plu.2.63b, frec. crist. δικαιοσύνης 2<i>Ep.Cor</i>.11.15, οἱ τῆς ἀληθείας διάκονοι Ath.Al.<i>Gent</i>.41, τῆς χάριτος τοῦ θεοῦ <i>Ep.Eph</i>.3.7, ἁμαρτίας <i>Ep.Gal</i>.2.17, καινῆς διαθήκης 2<i>Ep.Cor</i>.3.6, τοῦ εὐαγγελίου <i>Ep.Col</i>.1.23, δ. γενέσεως ministro de la generación</i> ref. al padre terreno por op. a Dios, Clem.Al.<i>Strom</i>.3.12.87, δ. ... τῆς εἰς ἀνθρώπους ἐκδόσεως (Moisés) encargado de la entrega (de la ley) a los hombres</i> Eus.<i>E.Th</i>.2.14 (p.116)<br /><b class="num">•</b>tb. c. dat. de abstr. πατρικῷ θελήματι δ. ref. a Jesucristo, Clem.Al.<i>Paed</i>.1.2.4.<br /><b class="num">2</b> crist. [[ministro]] ἧς (τῆς ἐκκλησίας) δ. dicho del propio S. Pablo <i>Ep.Col</i>.1.25<br /><b class="num">•</b>institucionalizado [[diácono]], 1<i>Ep.Ti</i>.3.8, Herm.<i>Sim</i>.26.2, Ign.<i>Phil</i>.10.1, Hippol.<i>Haer</i>.9.12.22, Iren.Lugd.<i>Haer</i>.3.12.10, Eus.<i>HE</i> 6.19.19, <i>Const.App</i>.2.55.2, <i>CNic</i>.(325) <i>Can</i>.18, <i>Cod.Theod</i>.12.1.49, Soz.<i>HE</i> 7.19.3, <i>PBerl.Borkowski</i> 1.19, 9.29 (ambos III/IV d.C.), <i>SEG</i> 32.1411 (Siria IV d.C.), <i>POxy</i>.2238.10 (VI d.C.), <i>IChr.M</i>.133.2 (VI d.C.)<br /><b class="num">•</b>unido y/o diferenciado de otros cargos: op. [[ἐπίσκοποι]] <i>Ep.Phil</i>.1.1, op. [[ἐπίσκοπος]] y [[πρεσβύτερος]] Ign.<i>Phil</i>.proem., Ath.Al.M.28.1157B, Origenes <i>Or</i>.28.4<br /><b class="num">•</b>a veces combinado con oficios δ. κὲ (<i>sic</i>) ἰατρός <i>ICil</i>.116 (V/VI d.C.)<br /><b class="num">•</b>fem. ἡ δ. [[diaconisa]], <i>Ep.Rom</i>.16.1, <i>Const.App</i>.2.26.6, παρθένος καὶ δ. virgen consagrada y diaconisa</i>, <i>IChr.M</i>.21 (V/VI d.C.), [[γυνή]] Clem.Al.<i>Strom</i>.3.53.4, <i>CChalc</i>.(451) <i>Can</i>.15<br /><b class="num">•</b>[[madre superiora]] en una comunidad de monjas, Pall.<i>H.Laus</i>.70.3.<br /><b class="num">• Etimología:</b> Nombre de agente sobre un tema verbal *<i>ken</i>- que hallamos en [[ἐγκονέω]] y quizá en mic. <i>ka-si-ko-no</i>, cf. Diccionario Micénico s.u. La ᾱ puede deberse a alarg. de comp.

|ptext=[ᾱ], ὁ, ion. [[διήκονος]], <i>der [[Diener]], Bediente</i>; τυράννου Aesch. <i>Prom</i>. 944; Soph. <i>Phil</i>. 497 = <i>Bote</i>; Her. 4.71; Thuc. 1.133; πόλεως, Plat. <i>Gorg</i>. 517b, und [[sonst]] bei Sp.; bes. = <i>bei [[Tisch]] [[aufwartend]]</i>, Ath. VII.291f; [[NT]]; ἡ δ., <i>[[Dienerin]]</i>, Dem. 24.197; auch adj., [[ἐπιστήμη]], Plat. <i>Polit</i>. 290c. Dah. auch Kompar., Φρὺξ ἀνὴρ πλαγεὶς [[ἀμείνων]] καὶ διακονέστερος, Epicharm. bei Suid. – Nach Buttmann <i>Lexil</i>. I.219 von [[διήκω]], διάκω, [[womit]] [[διώκω]] zu vgl., [[eilen]], [[verwandt]] mit [[διάκτορος]]. Gegen die [[Ableitung]] der [[Alten]] von διὰ – [[κόνις]]. in stäubender Hast [[laufend]], od. in [[Staub]] [[arbeitend]], ist die [[Prosodie]].

|lsmtext='''διάκονος:''' [ᾱ], Ιων. [[διήκονος]], ὁ,<br /><b class="num">I.</b> [[υπηρέτης]], [[υπάλληλος]], αυτός που προσφέρει υπηρεσίες, [[θεράπων]], Λατ. [[minister]], σε Ηρόδ. κ.λπ.· [[αγγελιοφόρος]], σε Αισχύλ., Σοφ.· ως θηλ. σε Δημ.<br /><b class="num">II.</b> [[λειτουργός]], [[ιερέας]], [[εφημέριος]] εκκλησίας, [[διάκονος]], σε Καινή Διαθήκη· ως θηλ., [[διακόνισσα]], στο ίδ. (παραπλήσιο προς το [[διάκτορος]]· και τα [[δύο]] πιθ. από το [[διώκω]]).

|lstext='''διάκονος''': [ᾱ], Ἰων. διήκονος, ὁ, [[ὑπηρέτης]], [[θεράπων]], Λατ. minister, Ἡρόδ. 4. 71, 72, κτλ.· [[ἄγγελος]], ἀναγγέλλων τι, Αἰσχύλ. Πρ. 942, Σοφ. Φ. 497· ὄρνιθα καὶ κήρυκα καὶ δ. ὁ αὐτ. Ἀποσπ. 141· - [[ὡσαύτως]] ὡς θηλ., Ἀριστοφ. Θεσμ. 1116, Δημ. 762. 4. 2) [[ὑπηρέτης]] τῆς ἐκκλησίας, [[διάκονος]], 1 Ἐπ. Τιμ. 3. 8, κτλ.· καὶ ἐν τῷ θηλ. = [[διακόνισσα]], Ἐπ. Ρωμ. 16. 1. ΙΙ. ὡς ἐπίθ., ὑπηρετῶν, [[ὑπηρετικός]], [[χρήσιμος]], Πλάτ. Πολιτ. 290C· ἀνώμαλ. συγκρ. διᾱκονέστερος Ἐπίχ. 159 Ahr. (Ὁ Βούττμ., Λεξιλ. ἐν λ. [[διάκτορος]] 3, νομίζει πιθανὸν ὅτι ἡ [[ῥίζα]] [[εἶναι]] ἡ αὐτὴ τῇ τοῦ [[διώκω]]. - Ἡ παλαιὰ παραγωγὴ ἐκ τοῦ διά, [[κόνις]], ὁ κατασκονισμένος [[ἕνεκα]] τῆς σπουδῆς περὶ τὴν ὑπηρεσίαν (πρβλ. [[κονίω]]), εἶνε [[ἀπαράδεκτος]], ἂν μὴ δι’ ἄλλον λόγον, ἀλλὰ [[τοὐλάχιστον]] [[ἕνεκα]] τῆς ποσότητος τοῦ α).