βουλεύω: Difference between revisions

{{DGE

|dgtxt=<b class="num">• Alolema(s):</b> βωλεύω <i>Schwyzer</i> 657.23, 66 (Tegea IV a.C.), <i>ICr</i>.1.16.4A.4 (Lato II a.C.); lesb. βολλεύω <i>IG</i> 12(2).6.34 (Mitilene IV a.C.); cret. βωλούω <i>ICr</i>.3.3.4.75 (Hierapitna II a.C.)<br /><br /><b class="num">• Grafía:</b> graf. βολεύω <i>Thasos</i> 18.1, 7 (V a.C.)<br /><br /><b class="num">• Morfología:</b> ép. pres. subj. 2^a sg. βουλεύῃσθα <i>Il</i>.9.99; fut. 1^a sg. βουλευσέω <i>ICr</i>.3.4.8.27 (Itanos III a.C.)<br /><b class="num">A</b> intr.<br /><b class="num">I</b> ref. a dos o más pers.<br /><b class="num">1</b> pres. [[deliberar]]<br /><b class="num">a)</b> μήποτε ... κακῷ ... βούλευε σὺν ἀνδρί jamás deliberes con un varón malvado</i> Thgn.69, op. a μάχεσθαι: σὲ μὲν μάχεσθαι, τοὺς δὲ βουλεύειν καλῶς E.<i>Rh</i>.108<br /><b class="num">•</b>en v. med. mismo sent. ὡς δὲ ἐβουλεύετο [[ἅμα]] Περσέων τοῖσι ἐπικλήτοισι Hdt.8.101;<br /><b class="num">b)</b> c. distintas constr. indicando el objeto μετ' αὐτῶν τοῦ οἰκοδομῆσαι LXX 1<i>Ma</i>.12.35, περὶ τοῦ μέλλοντος Th.3.44, περὶ τῶν λοιπῶν Lys.2.53, πρός τε τὴν γεγενημένην ξυμφοράν Th.7.47, ὥρα ... βουλεύεσθαι πῶς ... X.<i>An</i>.3.4.40, cf. Plb.1.33.3;<br /><b class="num">c)</b> c. ac. int. o adverb. [[mantener deliberaciones]] βουλὰς βουλεύειν, ἢ φευγέμεν ἠὲ μάχεσθαι <i>Il</i>.10.147 μὴ δίκαια βουλευομένων Pl.<i>Ap</i>.32c, ἴσον τι ἢ δίκαιον βουλεύεσθαι tener una deliberación equitativa y justa</i> Th.2.44, ἐβουλεύοντο κατὰ Ἀνθίας ποικίλα X.Eph.4.6.2.<br /><b class="num">2</b> aor. [[tomar una decisión]] τώ γ' ὣς βουλεύσαντε διέτμαγεν habiendo tomado ambos esa decisión se separaron</i>, <i>Il</i>.1.531, ὄφρα κε δυσμενέεσσι φόνου πέρι βουλεύσωμεν <i>Od</i>.16.234, βουλεῦσαι περὶ Μυτιληναίων ὁποῖον ἄν τι βούλωνται Th.3.28<br /><b class="num">•</b>tb. en fut. εἰ δέ ποτ' ἔς γε μίαν βουλεύσομεν si alguna vez llegamos a tomar una decisión conjunta</i>, <i>Il</i>.2.379<br /><b class="num">•</b>en v. med. mismo sent. καλῶς βουλεύσασθαι tomar una buena decisión</i> And.3.29, ἐβουλεύσατο πρὸς τοὺς παῖδας había tomado una decisión en consulta con sus hijos</i> LXX 4<i>Re</i>.6.8, c. ac. int. ἵνα μή τι ἀλλοῖον περὶ σεῦ Σπαρτιῆται βουλεύσωνται Hdt.5.40, εἰ ... βουλευσαίμεθα περὶ αὐτῶν βουλήν τινα Pl.<i>Plt</i>.298b, ἓν μὲν [[βούλευμα]] τοιοῦτον ἐβουλευσάμεθα tal fue nuestra única decisión</i> And.3.29, πονηρὰ βουλευσαμέν[ου] ς <i>PSI</i> 452.11 (IV d.C.), βουλεύσασθαι ἐπεναντίον tomar la decisión equivocada</i>, <i>PFlor</i>.294.43 (VI d.C.)<br /><b class="num">•</b>tb. en perf. τί βουλεύεσθον ποιεῖν; οὐδὲν ... ἀλλὰ βεβουλεύμεθα Pl.<i>Chrm</i>.176c.<br /><b class="num">II</b> ref. a una pers.<br /><b class="num">1</b> pres. [[reflexionar]], [[meditar]]<br /><b class="num">a)</b> οἷος κεῖνος [[ἔην]] βουλευέμεν ἠδὲ μάχεσθαι (Odiseo) <i>Od</i>.14.491, νυκτὸς βουλεύειν Phoc.8.1, θυμῷ βουλεύειν <i>Od</i>.12.58, βουλεύειν [[δυνατός]] Pl.<i>Lg</i>.694b, ἐγὼ βούλευον, ὅπως ὄχ' ἄριστα γένοιτο <i>Od</i>.9.420;<br /><b class="num">b)</b> c. constr. prep. indicando el objeto [[reflexionar sobre]] Κύρου δὲ πέρι βουλεύων Hdt.1.120, c. ac. int. νεώτερα βουλεύειν περὶ σέο Hdt.1.210, ἐὰν ... τι βουλεύῃς κακόν Critias <i>Fr.Trag</i>.19<br /><b class="num">•</b>en v. med. mismo sent. τὸ γὰρ εὖ βουλεύεσθαι Hdt.7.10δ, βουλεύεσθαι καλῶς junto a λέγειν y πράττειν Democr.B 2, ἔς τἄλλα σημεῖα σκέπτεσθαι καὶ βουλεύεσθαι Hp.<i>Prorrh</i>.2.14, βουλεύου μὲν βραδέως Isoc.34, ὁ βουλευόμενος Arist.<i>EN</i> 1112^b20, βουλεύεσθαι ... περὶ τὸ γεγονός Pl.<i>R</i>.604c, cf. Isoc.1.34, Arist.<i>EN</i> 1112^b11, ἐν τοῖς ὡς ἐπὶ τὸ πολύ Arist.<i>EN</i> 1112^b8, c. ac. int. τοῦτο πᾶσαν ἡμέρην βουλεύεται Semon.8.81, βουλεύου δὶς καὶ τρὶς ὅ τοί κ' ἐπὶ τὸν νόον ἔλθῃ medita contigo mismo dos y tres veces lo que se te venga al pensamiento</i> Thgn.633;<br /><b class="num">c)</b> c. dat. de interés [[cuidarse de]], [[mirar por]] ἵνα σφίσι βουλεύῃσθα <i>Il</i>.9.99.<br /><b class="num">2</b> aor. [[trazar un plan]] οὐδὲ βουλευσάμενος sin ningún plan</i> D.37.13, c. ac. int. τοῦτον μὲν ἐβούλευσας νόον αὐτή ese plan no lo has trazado tu sola</i>, <i>Od</i>.5.23, μή τι βουλεύσῃ νέον E.<i>Med</i>.37, τō πρώτο βολεύσαντος del que inició el complot</i>, <i>Thasos</i> 18.5 (V a.C.)<br /><b class="num">•</b>tb. en perf. οἷά μοι βεβουλευκὼς ἔχει qué trama ha urdido en contra mía</i> S.<i>OT</i> 701<br /><b class="num">•</b>en v. med. εἰ γὰρ μὴ βεβούλευσαι καλῶς E.<i>Supp</i>.248, βουλευσάμενος ἔφη ὑποκρινέεσθαι Hdt.8.101, ὡς ἂν ἄριστα περὶ τῶν οἰκείων βουλεύσαιντο Pl.<i>Phdr</i>.231a.<br /><b class="num">III</b> institucional<br /><b class="num">1</b> [[formar parte del Consejo]] de ancianos en Esparta, Hdt.6.57, del Consejo de los quinientos en Atenas, Antipho 6.45, And.<i>Myst</i>.75, Lys.13.20, X.<i>Mem</i>.1.1.18, Arist.<i>Ath</i>.62.3, <i>Pol</i>.1282^a30, del Senado romano, Plu.<i>Pomp</i>.14, 2.203b, de un Consejo local <i>PLond</i>.971.16 (III/IV d.C.)<br /><b class="num">•</b>βουλεύειν λαχών ser elegido [[βουλευτής]] por medio de un sorteo Pl.<i>Grg</i>.473e.<br /><b class="num">2</b> en v. med. [[actuar como miembro de un Consejo]] Arist.<i>Pol</i>.1281^b31, τὸ βουλευόμενον como principio de la actividad política en la πόλις Arist.<i>Pol</i>.1291^a28.<br /><b class="num">B</b> tr.<br /><b class="num">I</b> c. ac. de abstr. o inf.<br /><b class="num">1</b> pres. [[planear]], [[tramar]]<br /><b class="num">a)</b> κακὰ κέρδεα βουλεύουσιν <i>Od</i>.23.217, φύξιν ... μετὰ σφίσιν <i>Il</i>.10.311, μὴ γυνὴ βουλευέτω (τἄξωθεν) A.<i>Th</i>.200, βούλευε φρεσὶν ᾗσιν ὁδόν <i>Od</i>.1.444, ἐκ τῶνδε ποινὰς ... βουλεύειν planear una venganza por esas cosas</i> A.<i>A</i>.1223;<br /><b class="num">b)</b> c. dat. de pers. [[planear contra]] γυναικὶ ἐβούλευε ὄλεθρον Hdt.9.110, μέγα τι βουλεύσειν αὐτῷ κακόν Charito 6.6.2<br /><b class="num">•</b>tb. fut., c. constr. prep. οὐδὲ βουλευσέω περὶ τᾶ[ς πόλ] ιος κακὸν οὐδέν <i>ICr</i>.3.4.8.27 (Itanos III a.C.)<br /><b class="num">•</b>en v. med. mismo sent. θάνατον ... ὃν πατὴρ βουλεύεται la muerte que su padre planea</i> E.<i>IA</i> 1102<br /><b class="num">•</b>en v. pas. τὰ βουλευόμενα los proyectos</i> X.<i>Cyr</i>.6.2.2, ἐπανάστασις βολευομένη ἐπὶ Θάσῳ insurrección tramada contra Tasos</i>, <i>Thasos</i> 18.1, cf. 7 (V a.C.);<br /><b class="num">c)</b> c. inf. u or. complet. [[pensar]] ἐγὼ τὰ λῷστα βουλεύων πιθεῖν Τιτᾶνας A.<i>Pr</i>.204, τί βουλεύεσθον ποιεῖν Pl.<i>Chrm</i>.176c, βουλεύομαί γε ὅπως σε ἀποδρῶ pienso escaparme de ti</i> X.<i>Cyr</i>.1.4.13.<br /><b class="num">2</b> aor. [[decidir]], [[resolver]]<br /><b class="num">a)</b> frec. c. dat. o constr. prep. de pers. τῷ ... βούλευσαν ὄλεθρον (los dioses) habían decidido su muerte</i>, <i>Il</i>.14.464, cf. B.5.139, ἀνδρὶ στρατηγῷ τόνδ' ἐβούλευσας μόρον; A.<i>A</i>.1627, cf. 1634, τήνδ' ἐβούλευσεν κέλευθον A.<i>Pers</i>.758, op. a ‘ejecutar’ o a ‘ordenar’ ἒ χερὶ κτέναντα ἒ βου] λεύσαντα (φόνον) habiéndolo cometido con su propio brazo o habiéndolo decidido (el crimen)</i> Sol.<i>Lg</i>.5a, op. ‘ejecutar’ ἐὰν δὲ [[αὐτόχειρ]] μὲν μή, βουλεύσῃ δὲ θάνατόν τις ... ἑτέρῳ Pl.<i>Lg</i>.872a, οὐ βουλεῦσαι τὸν φόνον οὐδὲ προστάξαι App.<i>BC</i> 2.21;<br /><b class="num">b)</b> c. inf. ἐγὼ βούλευσα ... οὐτάμεναι <i>Od</i>.9.299, παῦροι δὲ βουλεῦσαι φόνου ... νεφέλαν τρέψαι ... δυνατοί Pi.<i>N</i>.9.37<br /><b class="num">•</b>tb. fut. y perf. τ] αῦτα ... [ἐ] γώ τε καὶ σὺ σὺν θεῷ βουλεύσομεν Archil.300.12<br /><b class="num">•</b>en v. med. mismo sent. νῦν δὲ κακὴν ἀπάτην βουλεύσατο <i>Il</i>.2.114, ταῦτ' ἐβουλεύσω ποιεῖν S.<i>OT</i> 537, ἦ ταῦτα ... βεβούλευνται ποεῖν; S.<i>El</i>.385, cf. <i>ICr</i>.3.3.4.75 (Hierapitna II a.C.);<br /><b class="num">c)</b> c. or. interr. βουλεύσασθαι, ποτέρας ... Isoc.7.79, τί ποιήσωσιν LXX 1<i>Ma</i>.5.16, cf. <i>Eu.Luc</i>.14.31, <i>Eu.Io</i>.12.10<br /><b class="num">•</b>tb. en perf. ἐγὼ γὰρ βεβούλευμαι ... στρατεύεσθαι Hdt.3.134<br /><b class="num">•</b>en v. pas. ὥσπερ ... ἐβουλεύθη ἐπὶ δικαίῳ πρήγματι Hp.<i>Vict</i>.4.88, ψῆφος κατ' αὐτῶν ὀλεθρία βουλεύσεται contra ellos será resuelto un voto de muerte</i> A.<i>Th</i>.198, πῶς σφῷν βεβούλευται; ¿cómo lo habéis resuelto?</i> Pl.<i>Euthd</i>.274a, [[εἴπερ]] ἦν βεβουλευμένον αὐτῷ βεβαίως Epicur.<i>Ep</i>.[4] 127, τὰ βεβουλευμένα las decisiones tomadas</i> Hdt.4.128, τοῖσι δὲ [[ἄρα]] ἐβεβούλευτο ... προσουδίσαι Hdt.5.92γ.<br /><b class="num">II</b> c. ac. concr. [[idear]], [[proyectar]] op. ‘confeccionar’ ἐβούλευσεν δὲ [[Δύσηρις]] [[εἷμα]] τόδε Anacr.199.1.<br /><b class="num">III</b> [[aconsejar]] c. dat. de pers. e inf. ἀστοῖς ... [[βουλεύω]] σέβειν A.<i>Eu</i>.697<br /><b class="num">•</b>[[dar un consejo]] σοι βούλευσεν [[ἐμεῦ]] πέρι Thgn.1101<br /><b class="num">•</b>c. ac. int. εἰ ... τι πρὸς ἀντίστασιν βουλεύσειαν Hld.9.7.3.<br /><br /><b class="num">• Etimología:</b> Denom. de [[βουλή]].

}}