View source for δουλεία

{{LSJ1
|Full diacritics=δουλεία
|Medium diacritics=δουλεία
|Low diacritics=δουλεία
|Capitals=ΔΟΥΛΕΙΑ
|Transliteration A=douleía
|Transliteration B=douleia
|Transliteration C=douleia
|Beta Code=doulei/a
|Definition=ἡ, Ion. δουλ-ηΐη <span class="bibl">Anacr.114</span>, <span class="bibl">Hdt.6.12</span>: also δουλία <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>1.75</span>:—<span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">slavery, bondage</b>, ll. cc., <span class="bibl">A.<span class="title">Th.</span>253</span>; <b class="b3">δουλείας γάγγαμον, ζυγά</b>, <span class="bibl">Id.<span class="title">Ag.</span>360</span>(anap.), <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>944</span>(lyr.); δ. καὶ ὑπηρεσία <span class="bibl">Ar.<span class="title">V.</span>602</span>; <b class="b3">ἡ τῶν κρεισσόνων δ</b>. <b class="b2">imposed by</b> them, <span class="bibl">Th.1.8</span>; ἡ ὑπὸ τῶν βαρβάρων δ. <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>469c</span>; applied to the condition of the subject allies of Athens, <span class="bibl">Th.5.9</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> collectively, <b class="b2">slaves</b>, δουλεύοντα δουλείαις ἐμαῖς <span class="bibl">E.<span class="title">Ba.</span>803</span>; <b class="b3">ἢν . . ἡ δ. ἐπανιστῆται</b> if <b class="b2">the slave-class</b> rise in rebellion, <span class="bibl">Th.5.23</span>; ἡ Ἡρακλεωτῶν δ. <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>776d</span>; τὰς . . Εἱλωτείας καὶ Πενεστείας καὶ δουλείας <span class="bibl">Arist. <span class="title">Pol.</span>1264a36</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">III</span> <b class="b2">service for hire</b>, μισθὸν δουλείας <span class="bibl">LXX <span class="title">3 Ki.</span>5.6</span>.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0660.png Seite 660]] ἡ, Knechtschaft, Sklavenstand; μή με δουλείας τυχεῖν Aesch. Spt. 235; δουλείας [[γάγγαμον]] Ag. 351, wie δουλείας ζυγά Soph. Ai. 924; u. in Prosa. Ggstz [[δεσποτεία]], Plat. Parm. 135 e; δουλείαν δουλεύειν Conv. 184 b. Auch = Unterwürfigkeit unter einen fremden Staat; ὑπέμενον τὴν τῶν κρειττόνων δουλείαν Thuc. 1, 8, dem nachher [[ὑπήκοος]] entspricht. – Als Collectivum, Dienerschaft, Gesinde, Thuc. 5, 23; Arist. Pol. 2, 5.
}}
{{ls
|lstext='''δουλεία''': ἡ, Ἰων. δουληΐη, Ἀνακρ. 115, Ἡρόδ. 6. 12· ἐν Πινδ. II. 1. 147 [[δουλία]] [[χάριν]] τοῦ μέτρου· ([[δουλεύω]])· ― δουλικὴ [[κατάστασις]], ἔνθ’ ἀνωτ., Αἰσχύλ. Θήβ. 253, Ἀγ. 360· δουλείας ζυγὰ Σοφ. Αἴ. 944· ἡ τῶν κρεισσόνων δ. Θουκ. 1. 8· ἡ ὑπὸ τῶν βαρβάρων δ. Πλάτ. 469C· ἡ [[κατάστασις]] τῶν [[πόλεων]] τῶν ὑποκειμένων τοῖς Ἀθηναίοις, Θουκ. 5. 9· ἴδε [[δουλόω]], καὶ πρβλ. Böckh Staatsh. 2. 148. ― Πρβλ. [[δουλοσύνη]]. ΙΙ. περιληπτ., οἱ δοῦλοι, δουλεύοντα δουλείαις ἐμαῖς Εὐρ. Βάκχ. 803· ἢν… ἡ δ. ἐπανιστῆται, ἂν ἡ [[τάξις]] τῶν δούλων ἐγείρῃ ἐπανάστασιν, Θουκ. 5. 23· ἡ Ἡρακλεωτῶν δ. Πλάτ. Νόμ. 776C· τὰς… Εἰλωτείας καὶ Πενεστείας καὶ δουλείας Ἀριστ. Πολ. 2. 5, 22.
}}
{{bailly
|btext=ας (ἡ) :<br /><b>I. 1</b> esclavage, servitude;<br /><b>2</b> soumission ; <i>particul.</i> dépendance des États sujets d’Athènes;<br /><b>II.</b> <i>collect.</i> les esclaves.<br />'''Étymologie:''' [[δουλεύω]].
}}
{{DGE
|dgtxt=-ας, ἡ<br /><br /><b class="num">• Alolema(s):</b> -ία Pi.<i>P</i>.1.75; -ίη Sol.24.13; -ηίη Anacr.75.2, Hdt.6.12<br /><b class="num">A</b> <b class="num">I</b>abstr.<br /><b class="num">1</b> [[esclavitud]]<br /><b class="num">a)</b> como condición social en la que un individuo se convierte en mercancía τοὺς δ' ἐνθάδ' ... δουλίην ... ἔχοντας ... ἐλευθέρους ἔθηκα Sol.l.c., δ. ... διὰ χρήματα ... γίγνοιτο ἄν Pl.<i>Lg</i>.774c, ἐλεύθεροί τε ἔστωσαν καὶ ὁ ἄγων εἰς δουλείαν ἀποτινέτω καθ' ἕκαστον σῶμα χρυσοῦς [[ἑκατόν]] en actas de manumisión <i>IBeroeae</i> 45.20, cf. 17 (III a.C.), μὴ καταδουλιξάστω δὲ Ὀνασιφόρον μηδεὶς μηδὲ ἀγαγέτω ἐπὶ δουλείαν <i>IG</i> 9(1).192.11 (II a.C.), cf. Luc.<i>Abd</i>.12, μέχρι δουλείας ἐλθεῖν 1<i>Ep.Clem</i>.4.9, cf. <i>T.Ios</i>.10.3, <i>PMasp</i>.89ue.13 (VI d.C.), τὰ τέκνα [[αὐτοῦ]] εἰς δουλίαν ἥρπασαν οἱ δανεισταί <i>Melit.Fr.Pap</i>.77.17, δουλείαν ... ἐκπεφευγέναι Hld.5.2.8, de un niño expósito recogido y criado εἰς δουλείαν <i>SB</i> 7619.6 (I d.C.);<br /><b class="num">b)</b> impuesta por derecho de conquista a pueblos y países [[esclavitud]], [[servidumbre]] ἀμύνων πατρίδος δουληΐην Anacr.l.c., Ἑλλάδ' ἐξέλκων βαρείας δουλίας Pi.l.c., μή με δουλείας τυχεῖν A.<i>Th</i>.253, cf. <i>A</i>.360, δουλείας ζυγά S.<i>Ai</i>.944, ἡ μέλλουσα δ. por parte de los persas, Hdt.l.c., cf. Th.1.122, 3.23, ἡ ὑπὸ τῶν βαρβάρων δ. Pl.<i>R</i>.469c, cf. X.<i>An</i>.7.7.32, Isoc.4.85, Neanth.9, αἰσχρὰ καὶ ἐπονείδιστος δ. Plb.11.12.3, τὴν δὲ ἡμετέραν πόλιν πρότερον τε ἐγ δουλείας ῥυσάμενος ἐποίησεν ἐλευθέραν <i>IIasos</i> 4.48 (II a.C.), cf. <i>Ath.Decr</i>.114.8 (IV a.C.), ἐξήγαγον αὐτοὺς ἐκ γῆς Αἰγύπτου ἐξ οἴκου δουλείας LXX <i>Le</i>.26.45, cf. <i>Ge</i>.6.6, c. gen. subjet. ἥ τε Ἡρακλεωτῶν δ. la esclavitud impuesta por los heracleotas</i> Pl.<i>Lg</i>.776d;<br /><b class="num">c)</b> en especulaciones polít.-fil. ἡ ἐν δημοκρατίῃ πενίη τῆς παρὰ τοῖς δυναστῇσι καλεομένης εὐδαιμονίης τοσοῦτον ἐστι αἱρετωτέρη, ὁκόσον ἐλευθερίη δουλείης es preferible la pobreza en democracia al llamado bienestar entre los poderosos, en la misma medida en que la libertad lo es a la esclavitud</i> Democr.B 251, τίς γὰρ ἂν ἕλοιτο δουλείαν ἀντὶ βασιλείας; Gorg.B 11a.14, op. [[δεσποτεία]] Pl.<i>Prm</i>.133e, cf. Arist.<i>EN</i> 1133<sup>a</sup>1, ἡ κατὰ πόλεμον δ. la esclavitud por derecho de guerra considerada justa por algunos</i>, Arist.<i>Pol</i>.1255<sup>a</sup>23, Περὶ ἐλευθερίας καὶ δουλείας obra de Antisth. en D.L.4.15.<br /><b class="num">2</b> [[esclavitud]] en sent. fig., como situación de [[sometimiento]], [[imposición]] o [[dependencia]] a veces consentida δουλείαν χαλεπωτέραν ἢ πρὶν εἴχετε dicho de los aliados de Atenas, Th.5.9, δ. ... καὶ ὑπηρεσία de Filocleón al sistema sin darse cuenta, Ar.<i>V</i>.602, cf. Arr.<i>Epict</i>.4.1.40<br /><b class="num">•</b>c. gen. subjet. [[imposición]], [[imperio]] ὑπέμενον τὴν τῶν κρεισσόνων δουλείαν toleraron el imperio de los poderosos</i> Th.1.8, ὑπὸ δουλείαν γενέσθαι νόμου producirse por imposición de la ley</i> Luc.<i>Abd</i>.23<br /><b class="num">•</b>frec. de los que se sometían a Roma en situación de [[vasallaje]] I.<i>BI</i> 7.255, considerado preferible a la dependencia de autócratas locales μεταλαβόντες ἀπὸ δουλείας ... ἐλευθερίαν Plb.36.17.13, cf. I.<i>AI</i> 15.387, c. traslado al mundo animal, Aesop.218.1.<br /><b class="num">3</b> en especulaciones fil. [[servidumbre]] c. valoración moral posit. o neg. [[δουλεία]] [[ἑκούσιος]] ... ἐστὶν ἡ περὶ τὴν ἀρετήν Pl.<i>Smp</i>.184c, μετρία δὲ ἡ θεῷ δ. Pl.<i>Ep</i>.344e, cf. Origenes <i>Cels</i>.8.8, Thdt.<i>Is</i>.3.64, por sujeción a la ignorancia, las pasiones, etc. X.<i>Ap</i>.4.5.5, Arr.<i>Epict</i>.4.1.9, 19, φαῦλος [[βίος]] δουλείας πλήρης Porph.<i>Sent</i>.40, esp. en el ámbito relig. ἐπηλλαγμένος δουλείας, τόλμησον ἀναβλέψας πρὸς τὸν θεόν Arr.<i>Epict</i>.2.16.42, en lit. jud.-crist. δ. ἡ μὲν ψυχῶν, ἡ δὲ σωμάτων δ. Ph.2.447, πνεῦμα δουλείας espíritu de servidumbre</i> negado del cristiano, por ser hijo y heredero de Dios <i>Ep.Rom</i>.8.15, τὸ ὑποπεσεῖν ... τοῖς πάθεσιν ἐσχάτη δ. Clem.Al.<i>Strom</i>.2.23.144, cf. Meth.<i>Porph</i>.1.1, Cyr.H.<i>Catech</i>.1.2.<br /><b class="num">II</b> concr.<br /><b class="num">1</b> [[servicio prestado]], [[los servicios]] de una esclava cedidos a una persona de por vida <i>PSI</i> 903.16 (I d.C.), cf. <i>POxy</i>.489.8, 494.15, 496.6 (todos II d.C.).<br /><b class="num">2</b> no ref. esclavos [[prestación de un servicio pactado, incluso remunerado]] τὴν δουλείαν ἣν δεδούλευκα σοι LXX <i>Ge</i>.30.25, μισθὸν δουλείας σου δώσω σοι LXX 3<i>Re</i>.5.20, ὁμολογῶ τετροφευκέν[αι] σοι τὸ τέταρτον μέρος τῆς δουλίας <i>PGrenf</i>.75.4, cf. 26 (IV d.C.).<br /><b class="num">III</b> jur. [[servidumbre]], [[derecho en predio ajeno]], <i>Cod.Iust</i>.8.10.12.2b.<br /><b class="num">B</b> como colect.<br /><b class="num">1</b> [[servidumbre]], e.e., [[conjunto de esclavos de una casa]] δουλεύοντα δουλείαις ἐμαῖς; ¿sirviendo a mis esclavos?</i> E.<i>Ba</i>.803.<br /><b class="num">2</b> [[clase de los esclavos]] ἢν δὲ ἡ δ. ἐπανιστῆται si la clase de los esclavos se subleva</i> Th.5.23, τὰς ... εἱλωτείας καὶ πενεστείας καὶ δουλείας Arist.<i>Pol</i>.1264<sup>a</sup>36, v. tb. [[δούλειος]].
}}
{{StrongGR
|strgr=from [[δουλεύω]]; [[slavery]] (ceremonially or [[figuratively]]): [[bondage]].
}}
{{Thayer
|txtha=(Tdf. δουλια ([[see]] Iota)), δουλείας, ἡ, ([[δουλεύω]]); [[slavery]], [[bondage]], the [[condition]] of a [[slave]]: τῆς φθορᾶς, the [[bondage]] [[which]] consists in [[decay]] (Winer s Grammar, § 59,8a., cf. Buttmann, 78 (68)), equivalent to the [[law]], the [[necessity]], of perishing, [[πνεῦμα]] δουλείας); the Mosaic [[system]] is said to [[cause]] [[δουλεία]] on [[account]] of the [[grievous]] burdens its precepts [[impose]] [[upon]] its adherents: [[Pindar]] [[down]].) 
}}
{{grml
|mltxt=και δουλειά, η (AM [[δουλεία]]<br />Μ και δουλειά)<br />Ι. ο τ. [[δουλεία]] (AM [[δουλεία]])<br /><b>1.</b> η [[κατάσταση]] του δούλου, η [[στέρηση]] της ελευθερίας<br /><b>2.</b> η [[καταπίεση]] που προέρχεται από κάποιον («η [[δουλεία]] του διαβόλου», «η [[δουλεία]] της αμαρτίας»)<br />II. ο τ. <i>δουλειά</i> (AM [[δουλεία]]<br />Μ και δουλειά)<br /><b>1.</b> [[εργασία]] με [[αμοιβή]], [[επάγγελμα]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> εμπορική [[πράξη]], [[αγοραπωλησία]], [[συναλλαγή]]<br /><b>2.</b> επιδιωκόμενος [[σκοπός]] («αυτό δεν κάνει για τη δουλειά που το θέλεις»)<br /><b>3.</b> ενοχλητική και επιζήμια [[απασχόληση]], [[φασαρία]] [[μπελάς]] («του σκάρωσε μια δουλειά που θα τή θυμάται για πολύ»)<br /><b>4.</b> [[κάθε]] δύσκολη [[υπόθεση]]<br /><b>5.</b> (με κτητ. αντων. ή γεν. προσ.) [[δικαιοδοσία]], [[αρμοδιότητα]] («δεν [[είναι]] δική σου δουλειά»)<br /><b>6.</b> <b>φρ.</b> α) «έχω δουλειά» — [[είμαι]] απασχολημένος<br />β) «[[άνθρωπος]] της δουλειάς» — [[εργατικός]]<br />γ) «γίνεται δουλειά» — [[μετά]] από προσπάθειες παρουσιάζονται ικανοποιητικά αποτελέσματα<br />δ) έκαμα τη δουλειά» — πέτυχα τον σκοπό μου<br />ε) «του 'φτιάσε τη δουλειά» — τον εξαπάτησε, τον ζημίωσε<br />στ) «παστρική δουλειά» — ευσυνείδητη [[εργασία]] ή <b>ειρων.</b> [[κακοήθης]]<br />ζ) «δουλειές με φούντες» — περίπλοκες υποθέσεις με κακές συνέπειες<br />η) «[[λάσπη]] η δουλειά μας» — αποτύχαμε στις προσπάθειες μας<br />θ) «κάνε ή κοίτα τη δουλειά σου» — μην επεμβαίνεις σε ξένες υποθέσεις<br />ι) «τί δουλειά έχεις εδώ;» — τί γυρεύεις εδώ;<br /><b>9.</b> <b>παροιμ.</b> α) «η πολλή δουλειά τρώει τον αφέντη» — η υπερβολική [[εργασία]] κουράζει<br />β) «γρήγορος στο [[χουλιάρι]] και [[αργός]] στη δουλειές» — [[λαίμαργος]] και [[τεμπέλης]]<br />γ) «[[αποβραδίς]] στο [[σπίτι]] σου, τη [[νύχτα]] στη δουλειά σου» — ο [[καλός]] [[εργάτης]] [[πρέπει]] να κοιμάται [[νωρίς]] και να σηκώνεται χαράματα για δουλειά<br />δ) «η δουλειά νικά τη [[φτώχεια]]» — με τη δουλειά γίνεται [[κανείς]] [[πλούσιος]]<br />ε) «ράβε, ξήλωνε, δουλειά να μη σου λείπει» — γι' αυτούς που [[μάταια]] ή αδέξια ασχολούνται με [[κάτι]]<br /><b>μσν.</b><br /><b>1.</b> στρατιωτική [[υπηρεσία]]<br /><b>2.</b> στρατιωτική [[επιχείρηση]]<br /><b>αρχ.</b><br /><i>η [[δουλεία]] <b>(περιληπτ.)</b><br />οι δούλοι.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> [[δουλεύω]]<br />ενδιαφέρουσα [[είναι]] στη μεσαιωνική Ελληνική η σημασιολογική [[εξέλιξη]] της λ. από τη σημ. «[[δουλεία]]» στη σημ. «[[εργασία]]», πιθ. από την καταναγκαστική, επαχθή και μη αμειβόμενη [[εργασία]]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''δουλεία:''' ἡ, Ιων. δουληΐη ([[δουλεύω]]),<br /><b class="num">I.</b> [[υπηρεσία]], [[σκλαβιά]], [[δουλεία]], σε Ηρόδ. κ.λπ.<br /><b class="num">II.</b> με περιληπτική [[σημασία]], σκλάβοι, δούλοι, κοινωνική [[τάξη]] των [[δούλων]], στο ίδ.
}}