View source for νοσέω

{{LSJ1
|Full diacritics=νοσέω
|Medium diacritics=νοσέω
|Low diacritics=νοσέω
|Capitals=ΝΟΣΕΩ
|Transliteration A=noséō
|Transliteration B=noseō
|Transliteration C=noseo
|Beta Code=nose/w
|Definition=(no Ion. form νουσέω is found), <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">to be sick, ail</b>, whether in body or mind, <span class="bibl">Hdt.1.105</span>, etc.; <b class="b3">τῆς πόλεως . . οὔπω νενοσηκυίας</b> not yet <b class="b2">having suffered from the plague</b>, <span class="bibl">Th. 2.31</span>; νενοσηκὸς αἷμα <b class="b2">diseased</b>, <span class="bibl">Arist.<span class="title">HA</span>521a18</span>; νόσῳ ν. <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>386</span>: c. acc. cogn., νοῦσον νοσεῖν <span class="bibl">Hdt.3.33</span>, cf. <span class="bibl">E.<span class="title">Andr.</span>220</span>; τελευταίαν νόσον ν. <span class="bibl">Antipho 1.30</span>; τι τῶν ἀπορρήτων κακῶν <span class="bibl">E.<span class="title">Hipp.</span>293</span>: c. acc. partis, νοσεῖν κῶλον <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>41</span>; ν. ὀφθαλμούς <span class="bibl">Pl.<span class="title">Grg.</span>496a</span>; νεφρούς <span class="bibl">Arist. <span class="title">PA</span>671b11</span>, etc.; <b class="b3">τὸ νοσοῦν</b>, = [[νόσος]], <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>675</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Smp.</span>186b</span>: freq. in aor. <b class="b3">νοσῆσαι</b>, <b class="b2">fall sick</b>, <span class="bibl">Hdt.1.19</span>, <span class="bibl">Th.1.138</span>, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Rh.</span>1392a11</span>, <span class="bibl">Luc. <span class="title">Macr.</span>22</span>, etc.; of things, γῆ νοσεῖ <span class="bibl">X.<span class="title">Ath.</span>2.6</span>; of plants, <span class="bibl">Thphr.<span class="title">CP</span>5.9.9</span>:—Pass., <b class="b3">ἡμέραι αἱ νοσούμεναι</b> days <b class="b2">on which one is ill</b>, <span class="bibl">Hp.<span class="title">Septim.</span> 7</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> of passion, ν. μάταν <b class="b2">to be mad</b>, <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>635</span> (lyr.); <b class="b3">θολερῷ χειμῶνι νοσήσας</b> ib.<span class="bibl">207</span> (anap.); ἐξ ἀλαστόρων ν. <span class="bibl">Id.<span class="title">Tr.</span>1235</span>; <b class="b3">νοσῶν</b> alone, opp. <b class="b3">σώφρων</b>, ib.<span class="bibl">435</span>; ν. τὰς φρένας <span class="bibl">Cratin.329</span>; <b class="b3">ν. περὶ δόξαν</b> <b class="b2">to have a morbid craving</b> for fame, Plu.2.546f; ψυχῆς νοσούσης ἐστὶ φάρμακον λόγος <span class="bibl">Men.<span class="title">Mon.</span>550</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> generally, <b class="b2">suffer</b>, νοσεῖ τὰ τῶν θεῶν <span class="bibl">E.<span class="title">Tr.</span>27</span>; τοῖσιν οἰκείοις κακοῖς <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span>766</span>; ἀπαιδίᾳ <span class="bibl">E.<span class="title">Ion</span>620</span>; πονηρίᾳ <span class="bibl">X.<span class="title">Mem.</span>3.5.18</span>; <b class="b3">ἐκεῖ νοσοῦμεν ὅτι</b> . . <span class="bibl">E.<span class="title">Hel.</span>581</span>: c. acc. cogn., τόδ' ἄλγος <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>1326</span>; esp. of states, <b class="b2">suffer</b> from faction and the like, ἡ Μίλητος νοσήσασα στάσι <span class="bibl">Hdt.5.28</span>; νοσεῖ πόλις <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>1015</span>, cf. <span class="bibl">Pl. <span class="title">Mx.</span>243e</span>; νοσοῦσι καὶ τεταραγμένοις <span class="bibl">D.2.14</span>; νοσοῦντας ἐν αὑτοῖς <span class="bibl">Id.9.50</span>; <b class="b3">ἀπόλωλε καὶ νενόσηκεν ἡ Ἑλλάς</b> ib.39; αἱ δὲ πόλεις ἐνόσουν <span class="bibl">Id.18.45</span>; τὰ πράγματα νοσοῦντα <span class="bibl">Arist.<span class="title">Ath.</span>6.4</span>; νοσῶν γάμος <span class="bibl">Ael. <span class="title">NA</span>8.20</span>.</span>
}}
{{ls
|lstext='''νοσέω''': [[τύπος]] Ἰων. νουσέω φαίνεται ὅτι [[οὐδαμοῦ]] ἦτο ἐν χρήσει, ἴδε Δινδ. π. Διαλ. Ἡροδ. σ. xl· ([[νόσος]]). Νοσῶ, εἶμαι [[ἀσθενής]], [[πάσχω]] [[εἴτε]] κατὰ τὸ [[σῶμα]] [[εἴτε]] κατὰ τὴν ψυχήν, Ἡρόδ. 1. 19, 105, κ. ἀλλ.· τῆς πόλεως ... [[οὔπω]] νενοσηκυίας, [[οὔπω]] παθούσης ὑπὸ νόσου, Θουκ. 2. 31· νενοσηκὸς [[αἷμα]], νοσηρόν, ἀσθενές, διεφθαρμένον, Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 3. 19, 11· νόσῳ ν. Αἰσχύλ. Πρ. 384· ἀπαιδίᾳ Εὐρ. Ἴων 620, κτλ.· οὕτω [[μετὰ]] συστοίχ. αἰτ., νοῦσον νοσεῖν Ἡρόδ. 3. 33, Τραγ., Ἀντιφῶν 114· 32, κτλ., πρβλ. Λοβεκ. Παραλ. 510· (οὕτω, νόσον μαίνεσθαι Αἰσχύλ. Πρ. 977· νόσον ἀλγεῖν Σοφ. Φιλ. 1326)· [[ὡσαύτως]] μετ’ αἰτ. τοῦ μέρους, νοσεῖν [[κῶλον]] [[αὐτόθι]] 41· ν. ὀφθαλμούς, κατὰ τοὺς ὀφθαλμούς, Πλάτ. Γοργ. 495Ε· τοὺς νεφροὺς Ἀριστ. π. Ζ. Μορ. 3. 9, 4, κτλ.· τὸ νοσοῦν, = [[νόσος]], Σοφ. Φιλ. 675, Πλάτ. Συμπ. 186Β· ― [[οὕτως]] ἐπὶ πραγμάτων, γῆ νοσεῖ Ξεν. Ἀθην. 2, 6· ἐπὶ ὕδατος, καθίσταμαι νοσηρόν, ἀκάθαρτον, μεμιασμένον, ὡς δὲ ἐνόσησε τὸ [[ὕδωρ]] ... οἱ κώνωπες ἄπειρον [[πλῆθος]] ἐγίνοντο ἐκ τῆς λίμνης Παυσαν. 7. 2, 11, διάφ. γραφ. ἐνόστησε· ― Παθητ., ἡμέραι αἱ νοσούμεναι, καθ’ ἃς εἶναί τις [[ἀσθενής]], Ἱππ. 256. 54. 2) ἐπὶ ὀργῆς ἢ πάθους, νοσῶν [[μάταν]], νοσῶν ἀνιάτως, ἢ κατ’ ἄλλους, νοσῶν ἐκ ματαίων φαντασιῶν, Σοφ. Αἴ. 635· θολερῷ χειμῶνι νοσήσας [[αὐτόθι]] 207· ἐξ ἀλαστόρων ν. ὁ αὐτ. ἐν Τρ. 1235· καὶ [[ἁπλῶς]], νοσεῖν [[αὐτόθι]] 435· [[ὡσαύτως]], φρένες νοσοῦσι Κρατῖν. ἐν Ἀδήλ. 1· ψυχῆς νοσούσης ἐστὶ [[φάρμακον]] [[λόγος]] Μένανδρ. ἐν Μονοστ. 550· πρβλ. [[νόσημα]] 2, [[νόσος]] ΙΙ. 2. 3) [[καθόλου]], εἶμαι ἐν κακῇ καταστάσει, [[πάσχω]], [[ὑποφέρω]], νοσεῖ τὰ τῶν θεῶν Εὐρ. Τρῳ. 27· τοῖσιν οἰκείοις κακοῖς Σοφ. Ο. Κ. 766· πονηρίᾳ Ξεν. Ἀπομν. 3. 5. 48· τόδ’ [[ἄλγος]] Σοφ. Φιλ. 1326· τι τῶν ἀπορρήτων κακῶν Εὐρ. Ἱππ. 293· ― ἐπὶ [[πόλεων]] ἢ κρατῶν, [[πάσχω]] ἐκ στάσεως καὶ τῶν τοιούτων, ἡ [[Μίλητος]] νοσήσασα στάσι Ἡρόδ. 5. 28· νοσεῖ [[πόλις]] Σοφ. Ἀντ. 1015· [[ἐκεῖ]] νοσοῦμεν Εὐρ. Ἑλ. 581· νοσοῦσι καὶ στασιάζουσι Δημ. 22. 7, πρβλ. 123 ἐν τέλ.· ἀπόλωλεν καὶ νενόσηκεν ἡ Ἑλλὰς ὁ αὐτ. 121. 7· αἱ δὲ πόλεις ἐνόσουν ὁ αὐτ. 240. 27· πρβλ. [[νόσημα]] 3· ― παρ’ Ἡσύχ.: «νοσοῦν· στασίαζον».
}}
{{bailly
|btext=-ῶ :<br /><i>ao.</i> ἐνόσησα, <i>pf.</i> νενόσηκα;<br />être malade :<br /><b>1</b> <i>au sens phys. (avec l’acc. de la partie malade)</i> : ν. [[ὦτα]] καὶ τὰ ὄμματα PLUT avoir mal aux oreilles et aux yeux ; ν. νόσον ESCHL être atteint d’une maladie ; τὸ νοσοῦν SOPH accès d’un mal, maladie;<br /><b>2</b> <i>en parl. de l’intelligence</i> avoir l’esprit malade, être atteint de folie;<br /><b>3</b> <i>au mor.</i> être atteint d’une passion, d’une manie, <i>etc.</i> ; ν. περὶ [[δόξαν]] PLUT avoir la passion de la gloire;<br /><b>4</b> <i>fig. en parl. d’un État</i> être en mauvaise situation.<br />'''Étymologie:''' [[νόσος]].
}}
{{StrongGR
|strgr=from [[νόσος]]; to be [[sick]], i.e. (by [[implication]], of a [[diseased]] [[appetite]]) to hanker [[after]] ([[figuratively]], to [[harp]] [[upon]]): [[dote]].
}}
{{Thayer
|txtha=νόσῳ; ([[νόσος]]); from ([[Aeschylus]]), [[Herodotus]] [[down]]; to be [[sick]]; [[metaphorically]], of [[any]] [[ailment]] of the [[mind]] (ἀνηκέστω [[πονηρία]] νόσειν Ἀθηναιους, [[Xenophon]], mem. 3,5, 18 and [[many]] [[other]] examples in Greek authors): [[περί]] τί, to be taken [[with]] [[such]] an [[interest]] in a [[thing]] as amounts to a [[disease]], to [[have]] a [[morbid]] [[fondness]] for, [[περί]] [[δόξαν]], [[Plato]], mor., p. 546d.).
}}
{{lsm
|lsmtext='''νοσέω:''' ([[νόσος]]), μέλ. <i>-ήσω</i>, παρακ. <i>νενόσηκα</i>·<br /><b class="num">1.</b> είμαι [[άρρωστος]], [[ασθενής]], [[πονώ]], [[είτε]] στο [[σώμα]] [[είτε]] στην [[ψυχή]], σε Ηρόδ., Αττ.· τῆς πόλεως [[οὔπω]] νενοσηκυίας, η πόλη δεν έχει πληγεί [[ακόμη]] από τη νόσο (δηλ. τον λοιμό), σε Θουκ.· <i>νοσέωὀφθαλμούς</i>, πλήττονται από [[ασθένεια]] τα μάτια μου, σε Πλάτ.· τὸ νοσοῦν = [[νόσος]], σε Σοφ.· επίσης, λέγεται για πράγμ.· <i>γῆ νοσεῖ</i>, σε Ξεν.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για [[πάθος]], νοσῶν [[μάτην]], νοσώντας από μάταιες φαντασίες, σε Σοφ.· <i>θολερῷ χειμῶνι νοσήσας</i>, στον ίδ.<br /><b class="num">3.</b> γενικά, είμαι σε [[κατάσταση]] ασθένειας, [[πάσχω]], [[υποφέρω]]· νοσεῖ τὰ [[τῶν]] [[θεῶν]], σε Ευρ.· νοσεῖ τι [[τῶν]] ἀπορρήτων κακῶν, στον ίδ.· λέγεται για πολιτεύματα, καθεστώτα, [[υποφέρω]] από [[ανταρσία]], [[αναρχία]], λέγεται για πόλεις ή κράτη τα οποία επικρατεί [[αναρχία]], σε Ηρόδ.
}}