View source for κῆπος

{{LSJ1
|Full diacritics=κῆπος
|Medium diacritics=κῆπος
|Low diacritics=κήπος
|Capitals=ΚΗΠΟΣ
|Transliteration A=kē̂pos
|Transliteration B=kēpos
|Transliteration C=kipos
|Beta Code=kh=pos
|Definition=Dor.κᾶπος (also <span class="title">Inscr.Cypr.</span> 135.20 H.), ὁ, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">garden, orchard</b>, or <b class="b2">plantation</b>, <span class="bibl">Od.7.129</span>, <span class="bibl">24.247</span>, <span class="bibl">338</span>; πολυδένδρεος <span class="bibl">4.737</span>; of any rich, highly cultivated region, as <b class="b3">Ἀφροδίτας κᾶπος</b>, i.e. Cyrene, <span class="bibl">Pi. <span class="title">P.</span>5.24</span>; <b class="b3">Διὸς κ</b>., i.e. Libya, ib.<span class="bibl">9.53</span> (but <b class="b3">Διὸς κῆποι</b>, also of heaven, <span class="bibl">S. <span class="title">Fr.</span>320</span> (lyr.); <b class="b3">Φοίβου παλαιὸς κ</b>., of the eastern sky, ib.<span class="bibl">956</span>, cf.<span class="bibl">Pl.<span class="title">Smp.</span> 203b</span>; cf. Ὠκεανοῦ κ. <span class="bibl">Ar.<span class="title">Nu.</span>271</span>); κ. Εὐβοίας <span class="bibl">S.<span class="title">Fr.</span>24</span>; <b class="b3">οἱ Μίδεω κῆποι</b>, in Macedonia, <span class="bibl">Hdt.8.138</span>; of the country round Panormus, Call. Hist.<span class="bibl">2</span>; the <b class="b2">enclosure</b> for the Olympic games, <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>3.24</span>; <b class="b3">οἱ ἀπὸ τῶν κ</b>. the scholars of Epicurus, because he taught in a <b class="b2">garden</b>, <span class="bibl">S.E.<span class="title">M.</span> 9.64</span>, cf. <span class="bibl">D.L.10.10</span>; <b class="b3">οἱ Ἀδώνιδος κ</b>., v. [[Ἀδωνις; οἱ Ταντάλου κ]]., prov. of illusory pleasures, <span class="bibl">Philostr.<span class="title">VS</span>1.20.1</span>: metaph., <b class="b3">Χαρίτων νέμομαι κᾶπον</b>, i.e. poetic art, <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>9.27</span>; ἐκ Μουσῶν κ. τινῶν . . δρεπόμενοι τὰ μέλη <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ion</span>534a</span>; τοὺς ἐν τοῖς γράμμασι κ. σπείρειν <span class="bibl">Id.<span class="title">Phdr.</span> 276d</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> <b class="b2">a fashion of cropping the hair</b>, <span class="bibl">Poll.2.29</span>, <span class="bibl">Ael.Dion.<span class="title">Fr.</span> 230</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">III</span> <b class="b2">pudenda muliebria</b>, <span class="bibl">D.L.2.116</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">IV</span> v.l. for [[κῆβος]] (q.v.).</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1432.png Seite 1432]] ὁ, 1) der <b class="b2">Garten</b>; [[πολυδένδρεος]] Od. 4, 737; 7, 129; Il. 21, 285; κατάῤῥυτοι Eur. El. 777; Plat. Tim. 77 c u. A.; Pind. nennt auch den Kampfplatz in Olympia Διὸς [[κῆπος]], Ol. 3, 25; übertr., ἐξαίρετον Χαρίτων κῆπον νέμομαι 9, 29, die Dichtkunst; so auch bei andern Dichtern übertr.; Ἀδώνιδος κῆποι, sprichwörtlich für jeden schnell vorübergehenden Reiz, für alles Gehaltlose, εἰς Ἀδώνιδος κήπους ἀρῶν Plat. Phaedr. 276 b; – οἱ ἀπὸ τῶν κήπων werden die Epikuräer genannt, weil Epikur in einem Garten lehrte, S. Emp. adv. phys. 1, 64; D. L. 10, 10 u. Sp. – 2) die weibliche Schaam, VLL.; vgl. D. L. 2, 16. – 3) eine gewisse Art die Haare zu scheeren, Schol. Ar. Av. 827; VLL. – 4) Eine geschwänzte Affenart, D. Sic. 3, 35; s. Iac. Ael. H. A. 17, 8; auch [[κεῖπος]] u. [[κῆβος]].
}}
{{ls
|lstext='''κῆπος''': Δωρ. κᾶπος, ὁ, ὡς καὶ νῦν, κοινῶς «περιβόλι», [[σύνδενδρος]] [[τόπος]], [[φυτεία]], Ὀδ. Η. 127., Ω. 247, 338· [[πολυδένδρεος]] Δ. 737· ― [[τόπος]] ἢ [[χώρα]] [[καλῶς]] κεκαλλιεργημένη καὶ πλουσία εἰς παραγωγήν, ὡς Ἀφροδίτης κᾶπος, δηλ. ἡ [[Κυρήνη]], Πινδ. Π. 5. 31· Διὸς κ., ἡ [[Λιβύη]], [[αὐτόθι]] 9. 91 (ἀλλὰ Διὸς κῆποι, [[ὡσαύτως]] ἐπὶ τοῦ οὐρανοῦ, Σοφ. Ἀποσπ. 298, πρβλ. Πλάτ. Συμπ. 203Β· πρβλ. [[ὡσαύτως]] Ὠκεανοῦ κ. Ἀριστοφ. Νεφ. 271)· κ. Εὐβοίας Σοφ. Ἀποσπ. 19· οἱ κῆποι τοῦ Μίδεω, ἐν Μακεδονίᾳ, Ἡρόδ. 8. 138· ἐπὶ τῆς περὶ τὸ Πάνορμον χώρας (Palermo), ἥτις [[τανῦν]] καλεῖται Concha d’oro, Ἀθήν. 542Α· [[ὡσαύτως]] ἐπὶ τοῦ περιπεφραγμένου μέρους [[ἔνθα]] ἐτελοῦντο οἱ Ὀλυμπιακοὶ ἀγῶνες, Πινδ. Ο. 3. 43· ― οἱ ἀπὸ τῶν κήπων, οἱ μαθηταὶ τοῦ Ἐπικούρου διδάσκοντος ἐν κήπῳ, Διογ. Λ. 10. 10, πρβλ. [[κηπολόγος]], [[κηποτύραννος]]· ― οἱ Ἀδώνιδος κῆποι, ἴδε [[Ἄδωνις]]· ― μεταφ., Χαρίτων κῆπον νέμομαι, τὴν ποίησιν, Πινδ. Ο. 9. 40· ἐκ Μουσῶν κήπων τινῶν… δρεπόμενοι τὰ [[μέλη]] Πλάτ. Ἴων. 534Α· τοὺς ἐν τοῖς γράμμασι κ. σπείρειν ὁ αὐτ. ἐν Φαίδρ. 276D. ΙΙ. [[εἶδος]] κουρᾶς καὶ διακοσμήσεως τῆς [[κόμης]], [[Πολυδ]]. Β΄, 29, κτλ.· ἴδε [[μάχαιρα]] Ι. 3. ΙΙΙ. [[γυναικεῖον]] [[αἰδοῖον]], Λατ. hortus, Διογ. Λ. 2. 116. IV. διάφ. γραφ. ἀντὶ [[κῆβος]], ὃ ἴδε.
}}
{{bailly
|btext=ου (ὁ) :<br /><b>1</b> jardin;<br /><b>2</b> sorte de singe, <i>animal</i>;<br /><b>3</b> joliment glosé par un dictionnaire <i>hortus muliebris</i>.<br />'''Étymologie:''' DELG cf. <i>all.</i> Hufe, Hube « pièce de terre, arpent », <i>lat.</i> campus.
}}
{{Autenrieth
|auten=[[garden]].
}}
{{StrongGR
|strgr=of [[uncertain]] [[affinity]]; a [[garden]]: [[garden]].
}}
{{Thayer
|txtha=κήπου, ὁ ([[thought]] to be [[allied]] [[with]] [[σκάπτω]], Latin campus, etc.), from [[Homer]] [[down]], the Sept. for גִּנָּה, גַּנָּה, גַּן; a [[garden]]: BB. DD., [[under]] the [[word]] <TOPIC:Garden>.) 
}}
{{grml
|mltxt=ο (ΑΜ [[κῆπος]], Α δωρ. τ. κᾱπος)<br />[[περίφρακτος]] [[τόπος]] όπου καλλιεργούνται ευγενή ή διακοσμητικά ή εδώδιμα φυτά, δέντρα, [[άνθη]] και [[λαχανικά]], [[περιβόλι]] (α. «το [[σπίτι]] τους έχει έναν πολύ μεγάλο κήπο» β. «ὁμοία ἐστί κόκκῳ σινάπεως, ὃv λαβὼν [[ἄνθρωπος]] ἔβαλεν εἰς κῆπον ἑαυτοῡ», ΚΔ)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>φρ.</b> α) «[[βοτανικός]] [[κήπος]]» — επιστημονικό [[ίδρυμα]] και [[κήπος]] στον οποίο υπάρχουν και μελετώνται από επιστήμονες συλλογές ζωντανών [[φυτών]] που καλλιεργούνται σε [[φυσικό]] [[περιβάλλον]] ή σε θερμοκήπια<br />β) «Εθνικός Κήπος»<br />([[γνωστός]] [[άλλοτε]] και ως Βασιλικός Κήπος, [[γιατί]] επί βασιλείας Όθωνος και Γεωργίου Α' ήταν ο [[κήπος]] τών ανακτόρων) ο καλύτερα συντηρούμενος [[δημόσιος]] [[κήπος]] της Αθήνας, ο [[οποίος]] βρίσκεται στο [[κέντρο]] της πόλης, έχει [[έκταση]] 175 [[περίπου]] στρέμματα, περιλαμβάνει πολλών ειδών φυτά, [[καθώς]] και μερικές προτομές και ένα ηλιακό [[ρολόι]]<br />γ) «[[ζωολογικός]] [[κήπος]]» — [[χώρος]] με ειδικές εγκαταστάσεις για τη [[διαβίωση]] σπάνιων ή άγριων ζώων<br />δ) «κρεμαστοί κήποι» — οι κήποι που αποτελούνται από ανισόπεδα τμήματα [[κατά]] κλίμακες<br />ε) «οι Κρεμαστοί Κήποι της Βαβυλώνος»<br />([[κατά]] την [[παράδοση]]) [[τεχνητός]] [[λόφος]] με κατάφυτα επίπεδα υψωμένος [[πάνω]] σε μια θολωτή [[κατασκευή]], τον οποίο θεωρούσαν ως ένα από τα [[επτά]] θαύματα του κόσμου<br />στ) «[[παιδικός]] [[κήπος]]» — [[νηπιαγωγείο]] με κήπο, όπου φοιτούν [[παιδιά]] προσχολικής ηλικίας<br />ζ) «[[σχολικός]] [[κήπος]]» — [[κήπος]] προσαρτημένος σε [[σχολείο]], που καλλιεργείται από τους μαθητές για παιδαγωγικούς σκοπούς<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[τόπος]] ή [[χώρα]] πλούσια σε [[καλλιέργεια]] και [[παραγωγή]] (α. «αμφὶ κᾱπον Ἀφροδίτης ἀειδόμενον» — η [[Κυρήνη]], <b>Πίνδ.</b><br />β. «[[κῆπος]] Εὐβοίας», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>2.</b> <b>μτφ.</b> (για την [[ποίηση]]) [[χώρος]] [[ανθοστόλιστος]] («ἐξαίρετον Χαρίτων νέμομαι κᾱπον» — καρπώνομαι τον εξαίρετο χώρο τών Χαρίτων, <b>Πίνδ.</b>)<br /><b>3.</b> ο περιφραγμένος [[χώρος]] [[ὅπου]] γίνονταν οι Ολυμπιακοὶ αγώνες («ἔδοξεν γυμνὸς αὐτῷ κᾱπος», <b>Πίνδ.</b>)<br /><b>4.</b> [[είδος]] κοψίματος και διακοσμήσεως τών μαλλιών<br /><b>5.</b> το [[εφήβαιο]] τών [[γυναικών]]<br /><b>6.</b> <b>φρ.</b> α) «Διὸς κῆποι»<br />i) η [[Λιβύη]]<br />ii) ο [[ουρανός]]<br />β) «οἱ ἀπὸ τῶν κήπων» — οι μαθητές του Επικούρου, ο [[οποίος]] δίδασκε σε κήπο<br />γ) «Ἀδώνιδος κῆποι» — φυτά που φυτεύονταν [[κατά]] τις εορτές τών Αδωνίων και που ξεραίνονταν σε λίγες μέρες, [[επειδή]] ήταν ακατάλληλη η [[εποχή]]<br />η φρ. λέγεται για πρόσκαιρα, εφήμερα πράγματα<br /><b>7.</b> <b>παροιμ.</b> «οἱ Ταντάλου κῆποι» — για μάταιη [[ηδονή]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ο τ. ανάγεται πιθ. σε ΙΕ [[ρίζα]] <i>k</i><i>ā</i><i>p</i>- «[[κομμάτι]] γης, [[οικόπεδο]]», [[οπότε]] συνδέεται με αρχ. άνω γερμ. <i>huoba</i> «[[κήπος]]», αρχ. σαξ. <i>h</i><i>ō</i><i>ba</i> «[[κομμάτι]] γης», νέο άνω γερμ. <i>Hufe</i>, <i>Hube</i> «[[κομμάτι]] γης, [[πλέθρο]]», ολλ. <i>hoere</i> «αγροτικό [[κτήμα]]», αλβ. <i>kopshte</i> «[[κήπος]]».<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[κηπαίος]], [[κηπεύω]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[κηπάδιον]], [[κήπειος]], [[κηπεύς]], [[κηπίδες]], [[κηπίον]]<br /><b>αρχ.-μσν.</b><br />[[κηπίδιον]]<br /><b>μσν.</b><br />[[κηπούλι]], <i>κηπούριν</i> <b>νεοελλ.</b> [[κηπάκι]], [[κηπάριο]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> (Α' συνθετικό) [[κηποκόμος]], [[κηπουρός]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[κηποκόμας]], [[κηπολαχανία]], [[κηπολάχανον]], [[κηπολόγος]], [[κηποπαράδεισος]], [[κηπόταφος]], [[κηποτύραννος]], [[κηπουργία]], [[κηπωρός]]<br /><b>μσν.</b><br />[[κηποποιία]], [[κηπουργώ]]<br /><b>μσν.- νεοελλ.</b><br />[[κηποπότισμα]], <i>κηποφυλαξ</i><br /><b>νεοελλ.</b><br />[[κηπομανής]], [[κηπομανία]], [[κηπόπολη]]. (Β' συνθετικό) [[αγρόκηπος]]<br /><b>αρχ.</b><br /><i>αλεξίκηπος</i>, [[μανιόκηπος]], [[περίκηπος]], [[φιλόκηπος]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[αγκιναρόκηπος]], [[άκηπος]], [[αμπελόκηπος]], [[ανθόκηπος]], <i>βυσσινόκηπος</i>, [[δενδρόκηπος]], [[λαχανόκηπος]], <i>λουλουδόκηπος</i>, <i>ξερόκηπος</i>, [[ροδόκηπος]]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''κῆπος:''' Δωρ. [[κᾶπος]], <i>ὁ</i>,<br /><b class="num">1.</b> [[κήπος]], [[περιβόλι]], [[φύτευση]], σε Ομήρ. Οδ.· λέγεται για [[κάθε]] καλλιεργημένη, εύφορη [[περιοχή]], Ἀφροδίτης [[κᾶπος]], δηλ. η [[Κυρήνη]], σε Πίνδ.· <i>Διὸς κ</i>., δηλ. η [[Λιβύη]], στον ίδ. κ.λπ.· <i>οἱ Ἀδώνιδος κῆποι</i>, βλ. [[Ἄδωνις]].<br /><b class="num">2.</b> [[κηπουρικός]], <i>-ή</i>, <i>-όν</i>, αυτός που ανήκει ή χαρακτηρίζει την [[ενασχόληση]] με τον κήπο, σε Πλάτ.
}}
{{elru
|elrutext='''κῆπος:''' дор. [[κᾶπος]] ὁ<br /><b class="num">1)</b> сад ([[πολυδένδρεος]] Hom.); перен. благодатный край, т. е. местопребывание: Ἀφροδίτης κ. Pind. = [[Κυρήνη]]; [[Διός]] κ. Pind. = [[Λιβύη]]; Διὸς κῆποι Soph. владения Зевса, т. е. небеса; Ὠκεανοῦ κῆποι Arph. морские пространства или глубины; κ. Εὐβοίας Soph. = (цветущая) Эвбея; οἱ ἀπὸ τῶν κήπων Sext., Diog. L. садовые философы (т. е. ученики Эпикура, который учил в своем саду); οἱ Ἀδώνιδος κῆποι Plat. сады Адонида (Адониса), т. е. мимолетные прелести; κ. Χαρίτων Pind. сад Харит или Μουσῶν κῆποι Plat. сады Муз, т. е. искусство, поэзия;<br /><b class="num">2)</b> [[pudenda]] muliebria Diog. L.;<br /><b class="num">3)</b> Diod. = [[κῆβος]].
}}
{{elnl
|elnltext=κῆπος -ου, ὁ Dor. κᾶπος tuin, boomgaard; overdr.: ἐκ Μουσῶν κήπων τινῶν... δρεπόμενοι τὰ μέλη hun gezangen plukkend uit bepaalde tuinen der Muzen Plat. Ion 534a.
}}