View source for κίστη

{{LSJ1
|Full diacritics=κίστη
|Medium diacritics=κίστη
|Low diacritics=κίστη
|Capitals=ΚΙΣΤΗ
|Transliteration A=kístē
|Transliteration B=kistē
|Transliteration C=kisti
|Beta Code=ki/sth
|Definition=ἡ, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">basket, hamper</b>, <span class="bibl">Od.6.76</span>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ach.</span>1098</span>, al., <span class="bibl">Thphr.<span class="title">HP</span> 5.7.5</span>, al., <span class="bibl"><span class="title">PCair.Zen.</span>430.11</span>, al. (iii B.C.), <span class="bibl">Euph.9</span>, <span class="bibl">Call.<span class="title">Hec.</span>1.2.13</span> (κείστη), etc.; <b class="b2">writing-case, desk</b>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">V.</span>529</span>; <b class="b2">voting-urn</b>, Notiz.Arch. 4.20 (Cyrene, Aug.); = [[ἀγγεῖον πλεκτόν]], Hsch.; made of bark, Thphr.ll.cc.: hence distd. fr. <b class="b3">κιβωτός</b>, <span class="bibl">Ammon.<span class="title">Diff.</span>p.81</span> V.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1443.png Seite 1443]] ἡ, Kasten, Kiste; [[μήτηρ]] δ' ἐν κίστῃ ἐτίθει μενοεικέ' ἐδωδήν Od. 6, 76; zu Kleidern, Ar. Equ. 1211 Th. 284 u. öfter; Sp., wie Paul. Sil. (VI, 654), [[μελανδόκος]].
}}
{{ls
|lstext='''κίστη''': ἡ, [[κιβώτιον]], Λατ. cista, Ὀδ. Ζ. 76· συχνὸν παρ’ Ἀριστοφ. ἴδε Elmsl. εἰς Ἀχ. 1099· [[εἶδος]] γραφείου, κιβωτίου περιέχοντος τὰ πρὸς γραφὴν χρήσιμα, Ἀριστοφ. Σφ. 529· ― Ἐν Ἀριστοφ. Ἀχ. 1137, εὑρίσκομεν γεν. ἐκ τῆς κιστίδος, [[ὅπερ]] ἐσχημάτισεν ὁ ποιητὴς ὡς παρῳδίαν τοῦ ἐν τῷ προηγουμένῳ στίχῳ ἐκ τῆς ἀσπίδος. ― Καθ’ Ἡσύχ.: «[[κίστη]]· [[ἀγγεῖον]] πλεκτόν, εἰς ὃ [[βρῶμα]] ἐνετίθετο καὶ ἱμάτια. [[κιβωτός]]».
}}
{{bailly
|btext=ης (ἡ) :<br />panier, corbeille.<br />'''Étymologie:''' DELG pê emprunt -- Babiniotis pê apparenté à <i>irl.</i> cess « panier ».
}}
{{Autenrieth
|auten=[[box]], [[chest]], Od. 6.76†.
}}
{{grml
|mltxt=η (Α [[κίστη]])<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>στρ.</b> [[κιβώτιο]] από χάλυβα για [[εναπόθεση]] και [[μεταφορά]] πυρομαχικών<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[κιβώτιο]] ή μεγάλο [[καλάθι]] ποικίλων χρήσεων («[[μήτηρ]] δ' ἐν κίστῃ ἐτίθει μενοεικέ' ἐδωδήν», <b>Ομ. Οδ.</b>)<br /><b>2.</b> [[είδος]] κιβωτίου στο οποίο τοποθετούσαν τα αναγκαία για [[γραφή]] («ἐνεγκάτω μοι δεῡρο τὴν κίστην τις ὡς τάχιστα», <b>Αριστοφ.</b>)<br /><b>3.</b> [[κάλπη]]<br /><b>4.</b> <b>φρ.</b> «μυστικαὶ κίσται» — ή, [[απλώς]], «κίσται» — τα κιβώτια τα οποία [[κατά]] τις πομπές τών εορτών της Δήμητρος και του Διονύσου ήταν [[πάντα]] [[κλειστά]] και περιείχαν ιερά για τη [[λατρεία]] αυτών τών θεοτήτων.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Αβέβαιης ετυμολ. Ίσως συνδέεται με το αρχ. ιρλδ. <i>cess</i> «[[καλάθι]]», [[οπότε]] θα αναχθεί σε ΙΕ τ. <i>kista</i> «πλεχτό [[αγγείο]]», [[χωρίς]] όμως αντιστοιχίες σε άλλες ΙΕ γλώσσες. Το λατ. <i>cista</i> [[είναι]] [[δάνειο]] από την Ελληνική, που δανείστηκαν με τη [[σειρά]] τους από τη Λατινική η Γερμανική (<b>[[πρβλ]].</b> αρχ. άνω γερμ. <i>kista</i> «[[κουτί]]») και η Κελτική (<b>[[πρβλ]].</b> ιρλδ. <i>ciste</i> «[[κουτί]]»). Προτάθηκε [[επίσης]] η [[σύνδεση]] του [[κίστη]] με τα [[κεῖμαι]] / [[κοίτη]], δεδομένου ότι το [[κοίτη]] έχει και τη σημ. «[[κουτί]]». Η [[άποψη]] αυτή προσκρούει [[ωστόσο]] σε φωνολογικά προβλήματα. Τέλος, δεν αποκλείεται και η μη ΙΕ [[προέλευση]] της λ.<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> <b>αρχ.</b> [[κιστίδιον]], [[κιστίς]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> [[κιστοειδής]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[κισταφόρος]], [[κισταφορώ]], [[κιστοφόρος]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''κίστη:''' ἡ,<br /><b class="num">1.</b> [[κουτί]], [[κιβώτιο]], Λατ. [[cista]], σε Ομήρ. Οδ., Αριστοφ.<br /><b class="num">2.</b> είδος κινητού γραφείου, [[κιβώτιο]] που περιέχει όλα τα χρήσιμα προς [[γραφή]], σε Αριστοφ.
}}
{{elru
|elrutext='''κίστη:''' ἡ ящик или корзина Hom., Arph., Theocr.
}}
{{elnl
|elnltext=κίστη -ης, ἡ mand.
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: f.<br />Meaning: [[basket]], [[chest]] (ζ 76, Ar.),<br />Compounds: as 1. member in <b class="b3">κιστα-φόρος</b>, <b class="b3">-έω</b> <b class="b2">basket bearer</b> (Thrace, Macedon.), <b class="b3">κιστο-ειδής</b> <b class="b2">like a chest</b> (H. s. <b class="b3">ὀγκίον</b>).<br />Derivatives: Diminut. <b class="b3">κιστίς</b> f. (Hp., Ar.), <b class="b3">κιστίδιον</b> (Artem.).<br />Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]<br />Etymology: Perhaps with OIr. [[cess]] f. <b class="b2">basket, (sheep)cot</b> from IE. <b class="b2">*kistā</b> beside <b class="b2">*kis-to-</b> in OIr. <b class="b2">ciss-ib</b> [[tortis]]; in that case prop. "twisted thing, twisted container" (Fick 2, 12). - Other proposals: to <b class="b3">κεῖμαι</b> (<b class="b3">κοίτη</b> also = [[chest]]) after Prellwitz s. v. (against this Bq); to Lat. [[cūra]] after v. Planta a. o. (s. W.-Hofmann s. [[cista]]); thus Hendriksen IF 56, 21ff. a. 24ff., who connects also Skt. <b class="b2">śeṣa-</b> [[rest]] and (with Fick BB 2, 266) Lith. <b class="b2">kìšti</b> <b class="b2">put in</b> (against this W.-Hofmann l. c. and 1, 859, Fraenkel Lit. et. Wb. s. v.). - From <b class="b3">κίστη</b> Lat. [[cista]], from where again the European forms, Ir. [[ciste]] m., OHG. [[kista]] etc. - Prob. Pre-Greek (cf. for the semantics <b class="b3">κιβωτός</b>).
}}