View source for σανίς

{{LSJ1
|Full diacritics=σᾰνίς
|Medium diacritics=σανίς
|Low diacritics=σανίς
|Capitals=ΣΑΝΙΣ
|Transliteration A=sanís
|Transliteration B=sanis
|Transliteration C=sanis
|Beta Code=sani/s
|Definition=ίδος, ἡ, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">board, plank, timber</b>, σ. πτελεΐνη <span class="title">IG</span>12.313.133, cf. 22.1672.168, <span class="bibl">Plb.1.22.9</span>, <span class="title">AP</span>9.269 (Antip. Thess.), <span class="bibl"><span class="title">Act.Ap.</span>27.44</span>, etc.; σ. ἄξοος <span class="bibl">Call.<span class="title">Fr.</span>105</span>:—hence <b class="b2">anything made thereof</b>, </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">1</span> <b class="b2">door</b>, Hom. always in pl., <b class="b2">folding doors</b>, <span class="bibl">Il.12.453</span>,<span class="bibl">461</span>, <span class="bibl">Od.22.128</span>, etc.; <b class="b3">κολληταὶ σ</b>. <span class="bibl">Il.9.583</span>; σ. πυκινῶς ἀραρυῖαι, δικλίδες <span class="bibl">Od.2.344</span>, cf. <span class="bibl">Il.21.535</span>; <b class="b3">πύλῃσιν ἐπικεκλιμέναι σ</b>. <span class="bibl">12.121</span>: rarely in sg., <span class="bibl">E.<span class="title">Or.</span>1221</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> <b class="b2">wooden platform, scaffold</b>, or <b class="b2">stage</b>, <b class="b3">ἐφ' ὑψηλῆς σ</b>. <span class="bibl">Od.21.51</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> <b class="b2">wooden floor</b>, esp. <b class="b2">ship's deck</b>, <span class="bibl">E.<span class="title">Hel.</span>1556</span>, Archimel. ap. <span class="bibl">Ath.5.209c</span>, <span class="bibl">Luc.<span class="title">JTr.</span>48</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">4</span> <b class="b2">bench, seat</b>, <span class="title">SIG</span>244<span class="title">B</span>61 (Delph., iv B.C.), <span class="bibl">Herod.7.5</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">5</span> <b class="b2">lid</b> of box, v.l. in <span class="bibl">LXX <span class="title">4 Ki.</span>12.9</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">6</span> in pl., <b class="b2">wooden tablets</b> for writing on, <span class="bibl">E.<span class="title">Alc.</span>967</span> (lyr.): esp.at Athens and elsewh., <b class="b2">tablets covered with gypsum</b>, on which were written all sorts of public notices, esp. the causes for hearing in the law-courts, <span class="bibl">Ar.<span class="title">V.</span>349</span>,<span class="bibl">848</span>; laws to be proposed, Decr. ap. <span class="bibl">And.1.84</span>; laws corrected by the Thesmothetae, <span class="bibl">Aeschin.3.39</span>; lists of officers, <span class="bibl">Lys.26.10</span>; accounts, <span class="title">IG</span>12.374.190; names of debtors, <span class="bibl">D.25.70</span> (in sg.), <span class="bibl">Isoc.15.237</span>: sg. also in <span class="title">SIG</span> 975.30 (Delos, iii B.C.); at Rome, of <b class="b2">the tables</b> on which the laws were written, <span class="bibl">D.C.42.32</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">b</span> pl., <b class="b2">painted panels, pictures</b>, <span class="title">SIG</span> 977a10 (Delos, ii B.C.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">7</span> <b class="b2">plank to which offenders were bound</b> or <b class="b2">nailed</b>, <b class="b3">ζῶντα πρὸς σανίδα διε-</b> (v.l. [[προσδιε-]]) πασσάλευσαν <span class="bibl">Hdt.7.33</span>; σανίδι προσπασσαλεύσαντες <span class="bibl">Id.9.120</span>, cf. <span class="bibl">Cratin.341</span>; ἐν τῇ σ. δῆσαι, πρὸς τῇ σ. δεῖν <span class="bibl">Ar.<span class="title">Th.</span>931</span>,<span class="bibl">940</span>; σανίσι προσδῆσαι <span class="bibl">Duris 67</span> J.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0861.png Seite 861]] ίδος, ἡ, das <b class="b2">Brett</b>, u. alles aus Brettern Gemachte; – a) die <b class="b2">Thür</b>; bei Hom. immer im plur., die Thürflügel, Thorflügel, οὐδὲ πύλῃσιν εὗρ' ἐπικεκλιμένας σανίδας, Il. 12, 121. 453. 461 Od. 22, 128. 13, 42; κολληταί, Il. 9, 583; σανίδες πυκινῶς ἀραρυῖαι, δικλίδες, Od. 2, 344; σανίδα παίσασα, Eur. Or. 1221. – b) ein Bretterverschlag od. eine Brettererhöhung, eine Bühne, ὑψηλὴ [[σανίς]], Od. 21, 51. – c) Bretterdecke, Diele od. Boden, Getäfel. Auch Verdeck auf dem Schiffe, Eur. Hel. 1556. – d) In Athen die Schranken des Gerichts, Barren, wie es Ar. Vesp. 348, οὕτω κιττῶ διὰ τῶν σανίδων περιελθεῖν, zu nehmen scheint, Schol. ἐν τῷ δικαστηρίῳ ἐςελθεῖν; od. wie ib. 848: φέρε νυν, ἐνέγκω τὰς σανίδας καὶ τὰς γραφάς, mit Gyps überzogene hölzerne Tafeln, auf denen die vor Gericht angebrachten Klagen bekannt gemacht wurden, nach Schol. zur ersten Stelle περιέχουσαι τὰ ὀνόματα τῶν εἰσαχθησομένων εἰς τὸ [[δικαστήριον]], ποῖον δεήσει πρῶτον εἰσαχθῆναι καὶ κατὰ τάξιν, u. zur zweiten ἐν αἷς ἔγραφον τὴν μακρὰν ἢ τὴν βραχεῖαν τῆς δίκης; so bei den Rednern, Andoc. 1, 83, Lys. 26, 10; ἡ σανὶς ἡ παρὰ τῇ θεῷ κειμένη, Dem. 25, 70; vgl. bes. Isocr. 15, 237: ἐν γὰρ ταῖς σανίσι ταῖς ὑπὸ τῶν ἀρχόντων ἐκτιθεμέναις ἀναγκαῖόν ἐστιν, ἐν μὲν ταῖς ὑπὸ τῶν θεσμοθετῶν ἀμ φ οτέρους ἐνεῖναι τούς τε τὴν πόλιν ἀδικοῦντας καὶ τοὺς συκοφαντοῦντας, ἐν δὲ ταῖς τῶν [[ἕνδεκα]] τούς τε κακουργοῦντας καὶ τοὺς τούτοις ἐφεστῶτας κ. τ. λ., wonach also auch wohl die Namen der Verurtheilten so bekannt gemacht wurden. S. auch [[σανίδιον]]. – e) ein Strafholz, an welches die Verbrecher angebunden, auch wie an ein Kreuz angenagelt wurden; Her. 7, 33. 9, 120; δῆσον αὐτόν, ὦ τοξότ', ἐν τῇ σανίδι, Ar. Th. 931, vgl. 940. 1003, Plut. Pericl. 28.
}}
{{ls
|lstext='''σᾰνίς''': -ίδος. ἡ, «σανίδα», «σανίδι’, Ἀνθ. Π. 9. 269, Πολύβ. 1. 22, 9, κτλ.· σ. [[ἄξοος]] Καλλ. Ἀποσπ. 105· - [[ἐντεῦθεν]], πᾶν [[πρᾶγμα]] ἐκ σανίδος πεποιημένον, 1) [[θύρα]], παρ’ Ὁμ. ἀείποτε δίφυλλος, Λατ. fores, Ἰλ. Μ. 453, 461, Ὀδ. Χ. 128, κτλ.· κολληταὶ σανίδες Ὀδ. Β. 344, πρβλ. Χ. 128, Ἰλ. Φ. 535· σ. πύλῃσιν ἐπικεκλιμέναι Ἰλ. Μ. 121· - σπανίως ἐν τῷ ἑνικῷ, Εὐρ. Ὀρ. 1221. 2) ξύλινον [[ἰκρίωμα]] ἢ πάτωμα ἐν εἴδει σκηνῆς, ἐφ’ ὑψηλῆς σ. Ὀδ. Φ. 51. 3) ξύλινον πάτωμα, [[μάλιστα]] [[κατάστρωμα]] πλοίου, Εὐρ. Ἑλ. 1556, Λουκ. ἐν Διῒ Τραγ. 48, Ἀνθ. Π. παράρτ. 15, 3. 4) ἐν τῷ πληθ., ξύλιναι πινακίδες πρὸς γραφήν, Εὐρ. Ἄλκ. 968· [[μάλιστα]] ἐν Ἀθήναις, πίνακες κεκαλυμμένοι μὲ γύψον (ὡς τὸ Λατ. album), ἐφ’ ὧν ἐγράφοντο παντὸς εἴδους δημόσιαι γνωστοποιήσεις, [[μάλιστα]] δὲ αἱ πρὸς ἐκδίκασιν ὑποθέσεις ἐν τοῖς δικαστηρίοις, Ἀριστοφ. Σφ. 349, 848· οἱ μέλλοντες νὰ προταθῶσι νόμοι, Ἀνδοκ. 11. 28· οἱ ὑπὸ τῶν θεσμοθετῶν διορθωθέντες νόμοι, Αἰσχίν. 59. 11· κατάλογοι ἀρχόντων, Λυσί. 176. 9· ὀνόματα ὀφειλετῶν, Δημ. 791. 11 ([[ἔνθα]] κεῖται τὸ ἑνικόν)· πρβλ. ἐπὶ πᾶσιν Ἰσοκρ. π. Ἀντιδ. § 253. Οὕτως ἐν Ρώμῃ ἐκαλοῦντο οἱ πίνακες ἐφ’ ὧν ἦσαν γεγραμμένοι οἱ νόμοι, Δίων Κ. 42. 32. 5) ἡ σανὶς ἐπὶ τῆς ὁποίας ἐδένοντο οἱ κατάδικοι ἢ καὶ προσηλοῦντο [[ἐνίοτε]] ὡς εἰς σταυρόν, πρὸς σανίδα προσπασσαλεύειν τινὰ Ἡρόδ. 7. 33., 9. 120· ἐν καὶ πρὸς τῇ σ. [[δεῖν]] Ἀριστοφ. Θεσμ. 931, 940 ([[ἔνθα]] ὁ Σχολ. μνημονεύει τὸν Κρατῖν.)· σανίδι προσδεῖν Πλουτ. Περικλ. 28. - Καθ’ Ἡσύχ.: «[[σανίς]]· [[θύρα]]. [[λεύκωμα]], ἐν ᾧ αἱ γραφαὶ ἐγράφοντο πρὸς τοὺς κακούργους».
}}
{{bailly
|btext=ίδος (ἡ) :<br />ais, planche ; toute construction en planches :<br /><b>1</b> porte ; <i>touj.</i> [[αἱ]] σανίδες <i>dans Hom.</i>, battants de portes;<br /><b>2</b> échafaudage, plateforme en bois;<br /><b>3</b> [[αἱ]] σανίδες pont de navire;<br /><b>4</b> planche pour écrire ; [[αἱ]] σανίδες planche <i>ou</i> écriteau de bois pour afficher certains avis (listes, lois, décrets, arrêts, <i>etc.</i>);<br /><b>5</b> poteau où l’on attachait les condamnés.<br />'''Étymologie:''' DELG terme techn. sans étym.
}}
{{Autenrieth
|auten=ίδος: [[board]], [[plank]]; pl., esp. the wings of folding-doors, doors; [[scaffolding]], [[stage]], Od. 21.51.
}}
{{StrongGR
|strgr=of [[uncertain]] [[affinity]]; a [[plank]]: [[board]].
}}
{{Thayer
|txtha=σανίδος, ἡ, a [[board]], a [[plank]]: [[Homer]] [[down]]; the Sept., Ezekiel 27:5.) 
}}
{{grml
|mltxt=[[ίδος]], ἡ, ΜΑ<br /><b>βλ.</b> [[σανίδα]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''σᾰνίς:''' -[[ίδος]], ἡ,<br /><b class="num">I.</b> [[σανίδα]], [[σανίδι]], σε Ανθ. κ.λπ.<br /><b class="num">II.</b> οτιδήποτε είναι κατασκευασμένο από σανίδες·<br /><b class="num">1.</b> πόρτα, στον πληθ. πτυσσόμενη, δίφυλλη πόρτα, Λατ. [[fores]], σε Όμηρ.· [[σπανίως]] στον ενικ., σε Ευρ.<br /><b class="num">2.</b> ξύλινο [[πάτωμα]], [[ικρίωμα]], [[σκηνή]] θεάτρου, θεατρικό [[σανίδι]], σε Ομήρ. Οδ.· [[κατάστρωμα]] πλοίου, σε Ευρ.<br /><b class="num">3.</b> στον πληθ., ξύλινες πινακίδες (πίνακες) πάνω στις οποίες έγραφαν, στον ίδ.· στην Αθήνα, πινακίδες, οι κατάλογοι όπου αναγράφονταν οι δημόσιες ανακοινώσεις, σε Αριστοφ. κ.λπ.<br /><b class="num">4.</b> [[σανίδα]] στην οποία δένονταν ή και σταυρώνονταν οι κατάδικοι· ομοίως πιθ. σε Ομήρ. Οδ.
}}
{{elru
|elrutext='''σᾰνίς:''' ίδος (ῐδ) ἡ<br /><b class="num">1)</b> доска Anth.;<br /><b class="num">2)</b> створка (дверей или ворот), тж. (преимущ. pl.) дверь, ворота: σανίδες εὖ ἀραρυῖαι Hom. крепко сколоченные ворота;<br /><b class="num">3)</b> подмостки, помост, полка (ὑψηλὴ σ. Hom.);<br /><b class="num">4)</b> досчатый настил, палуба (sc. τοῦ σκάφους Luc.): σανίδα προσβῆναι [[κάτα]] Eur. ступить на палубу;<br /><b class="num">5)</b> (преимущ. pl.) дощечки для записей (покрывавшиеся обычно гипсом или воском), таблицы Eur., Arph., Lys., Isocr., Aeschin., Dem.;<br /><b class="num">6)</b> позорный столб (πρὸς σανίδα προσπασσαλεύειν τινά Her.): ἐν или πρὸς τῇ σανίδι [[δεῖν]] Arph. и σανίδι προσδεῖν Plut. привязывать к позорному столбу.
}}
{{elnl
|elnltext=σανίς -ίδος, ἡ plank plank; NT Act. Ap. 27.44; van een schandpaal:; Hdt. 9.120.4; van een loopplank:. Eur. Hel. 1556. plank, bord (om op te schrijven):. τοὔνομα ἐν ταῖς σανίσιν ἐνεγέγραπτο de naam stond op de schrijfborden Lys. 26.10. van planken gemaakt podium:; ἡ δ ’ ἄρ ’ ὑψηλῆς σανίδος βῆ zij besteeg het hoge podium Od. 21.51; op een schip: plankier, dek. Luc. 21.48. plur. deurvleugels:. σανίδες πυκινῶς ἀραρυῖαι hecht getimmerde deurvleugels Od. 2.344.
}}
{{etym
|etymtx=-ίδος<br />Grammatical information: f.<br />Meaning: <b class="b2">board, plank, wooden scaffold etc.</b>, pl. also <b class="b2">tablets used for writing, writing board(s)</b> (Att.), <b class="b2">planks of a gate, wing of a door</b> (ep.).<br />Derivatives: 1. Diminut. <b class="b3">σανίδ-ιον</b> n. (Att. etc.), <b class="b3">σαν-ίσκη</b> f. [[painting]] (Herod.); 2. <b class="b3">σανίδ-ωμα</b> n. [[planking]] (LXX, Thphr., Plb. etc.; Chantraine Form. 187); 3. <b class="b3">-ώδης</b> <b class="b2">plank-like</b> (late); 4. <b class="b3">-όω</b> <b class="b2">provided with planks</b>, <b class="b3">-ωτός</b> (hell. a. late).<br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: Formation like <b class="b3">σελίς</b>, <b class="b3">δοκίς</b> a. other technical words (Chantraine Form. 337); further unexplained. The formally obcious connection with <b class="b3">σαίνω</b> (Solmsen IF 30, 46 f.) depends of a s. v. rejected explanation of <b class="b3">σαίνω</b>. A thinkable but quite hypothetic basis <b class="b2">*tu̯-n̥-id-</b> [would have to be <b class="b2">*tu̯n̥H-id-</b>] might make connection with the family of <b class="b3">τύλη</b>, <b class="b3">τύλος</b> (s. v.) possible. -- Older proposals in Bq and WP. 1, 709 (rejected).
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=!σᾰνίς, ίδος, ἡ,<br /><b class="num">I.</b> a [[board]], [[plank]], Anth., etc.<br /><b class="num">II.</b> [[anything]] made of planks:<br /><b class="num">1.</b> a [[door]], in pl. folding doors, Lat. [[fores]], Hom.:—[[rare]] in sg., Eur.<br /><b class="num">2.</b> a [[wooden]] [[platform]], [[scaffold]] or [[stage]], Od.: a [[ship]]'s [[deck]], Eur.<br /><b class="num">3.</b> in pl. [[wooden]] tablets for [[writing]] on, Eur.:—at [[Athens]], tablets on [[which]] were written [[public]] notices, Ar., etc.<br /><b class="num">4.</b> a [[plank]] to [[which]] offenders were [[bound]] or nailed, Hdt.; so perh. in Od. 22. 174.
}}