View source for φάος

{{LSJ1
|Full diacritics=φάος
|Medium diacritics=φάος
|Low diacritics=φάος
|Capitals=ΦΑΟΣ
|Transliteration A=pháos
|Transliteration B=phaos
|Transliteration C=faos
|Beta Code=fa/os
|Definition=<b class="b3">φάεος, τό,</b> Att. contr. [[φῶς]], <b class="b3">φωτός</b>, and resolved Ep. φόως (<b class="b3">φώωσδε</b>, though read by Ar.Byz. and Aristarch., is to be rejected in <span class="bibl">Il.16.188</span>); Aeol. φάος <span class="bibl">Sapph.<span class="title">Supp.</span>25.9</span>, but cf. [[φαυοφόρος]]:—Hom. uses <b class="b3">φάος</b> and <b class="b3">φόως</b>, never <b class="b3">φῶς;</b> of the oblique cases he uses only dat. sing. <b class="b3">φάει</b> and acc. pl. <b class="b3">φάεα;</b> dat. pl. <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> φαέεσσι <span class="bibl">Hes.<span class="title">Fr.</span>142.4</span>, <span class="bibl">Call. <span class="title">Dian.</span>211</span>, etc.:—<b class="b3">φάος</b> is the only form used by Pi.: Trag. use <b class="b3">φάος</b> or <b class="b3">[[φῶς]]</b>, both in lyr. and dialogue, as metre requires: Com. use <b class="b3">φάος</b> in lyr. only, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Eq.</span>973</span>, <span class="bibl"><span class="title">Ra.</span>1529</span>; <b class="b3">φῶν</b> is a late acc. in <span class="title">BCH</span>51.380 (Cyme, Hymn to Isis); in Prose <b class="b3">φῶς</b> is the only form used in nom. and acc.: gen. φάους <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>4.2.9</span>, <span class="bibl">26</span>, <span class="bibl"><span class="title">Oec.</span>9.3</span>, <span class="bibl">Arist.<span class="title">de An.</span>429a3</span>; dat. φάει <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>575</span>, <span class="bibl"><span class="title">Ch.</span>62</span> (lyr.), <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>415</span>, <span class="bibl">1212</span> (lyr.), etc.: pl., φάη <span class="bibl">B. 8.28</span>, Gal.18(2).250, <span class="title">AP</span>7.373 (Thall.); gen. φαέων <span class="bibl">Arat.90</span>; dat. φάεσι <span class="bibl">Call.<span class="title">Dian.</span>71</span>; in Prose gen. φωτός <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>518a</span>, <span class="bibl"><span class="title">Ax.</span>365c</span>; dat. φωτί <span class="bibl">Luc. <span class="title">Musc.Enc.</span>9</span>, etc. (φῷ <span class="bibl">E.<span class="title">Fr.</span>534</span>); pl., φῶτα <span class="title">IG</span>11(2).203 <span class="title">A</span>33 (Delos, iii B. C.), etc.; gen. <b class="b3">φώτων</b> ib.42(1).110.43 (Epid., iv B. C.); dat. <b class="b3">φωσί</b> (v. infr. 1.2): (φάω) <b class="b3">. [ᾰ</b> regularly; but Hom. always has ᾱ metri gr. in <b class="b3">φᾱεα;</b> and so dat. pl. φᾱεσι in <span class="bibl">Call.<span class="title">Dian.</span>71</span>]:—[[light]], esp. <b class="b2">daylight</b>, <b class="b3">ἤδη</b> φ. ἦεν ἐπὶ χθόνα <span class="bibl">Od.23.371</span>; φ. οἴχεθ' ὑπὸ ζόφον <span class="bibl">3.335</span>; κατέδυ λαμπρὸν φ. ἠελίοιο <span class="bibl">Il.1.605</span>; Ἠὼς . . Ζηνὶ φόως ἐρέουσα <span class="bibl">2.49</span>; ἀθανάτοισι φόως φέροι <span class="bibl">Od.5.2</span>; νὺξ ἀποκρύψει φάος <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>24</span>; τὸ τοῦ ἡλίου φῶς <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span> 515e</span>; <b class="b3">πρὸς τὸ φῶς βλέπειν</b> ibid.; <b class="b3">οὐράνιον φῶς, αἰθέρος φῶς</b>, <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>944</span> (lyr.), <span class="bibl">E.<span class="title">Ph.</span>809</span> (lyr.); ἡμέρας ἁγνὸν φάος <span class="bibl">Id.<span class="title">Fr.</span>443</span>; ἡμερήσιον φάος <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>23</span>; τὸ ἡμερινὸν φῶς <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>508c</span>; <b class="b3">ἐν φάει</b> by <b class="b2">daylight</b>, <span class="bibl">Od.21.429</span>; <b class="b3">ἕως ἂν φῶς γένηται</b> till <b class="b2">day</b>break, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Prt.</span>311a</span>; <b class="b3">ἅμα φάει</b> at <b class="b2">day</b>break, <span class="bibl">Plu.<span class="title">Cam.</span>34</span>; ἅμα τῷ φωτί <span class="bibl">Plb.1.30.10</span>, al.; <b class="b3">ἕως ἔτι φῶς ἐστιν</b> while there is still <b class="b2">light</b>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phd.</span>89c</span>; ἔτι φάους ὄντος <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>4.2.26</span>; κατὰ φάος νύκτας τε <span class="bibl">E.<span class="title">Ba.</span>425</span> (lyr.); <b class="b3">κατὰ φῶς</b>, opp. <b class="b3">νύκτωρ</b>, <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>3.3.25</span>; also, of moon<b class="b2">light</b> and star<b class="b2">light</b>, φαέεσσι σελήνης Hes. l. c., cf. <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>10(11).75</span>, <span class="bibl">Bion <span class="title">Fr.</span>8.5</span>, etc.; ἀστέρος τηλαυγέστερον <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>3.75</span>; <b class="b3">τὰ φῶτα</b>, sc. sun and moon, <span class="bibl">Ptol.<span class="title">Tetr.</span>37</span>,<span class="bibl">38</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">b</span> in Poets, freq. in phrases concerning the life of men, ζώει καὶ ὁρᾷ φ. ἠελίοιο <span class="bibl">Il.18.61</span>, cf. <span class="bibl">Od.4.540</span>, etc.; λείπειν φ. ἠελίοιο <span class="bibl">Hes.<span class="title">Op.</span>155</span>, <span class="bibl">Thgn.569</span>; <b class="b3">ἐς φάος οὐκ ἀνίεσκε, ἀκίκεσθε</b>, <span class="bibl">Hes.<span class="title">Th.</span>157</span>,<span class="bibl">652</span>; ζῇ τε καὶ βλέπει φάος <span class="bibl">A.<span class="title">Pers.</span>299</span>; ὅστις φῶς ὁρᾷ <span class="bibl">S.<span class="title">OT</span>375</span>; ὄντα ἐν φάει <span class="bibl">Id.<span class="title">Ph.</span>415</span>, etc.; Διὸς ἐν φάει <span class="bibl">E.<span class="title">Hec.</span>707</span> (lyr.); <b class="b3">πέμψατ' ἔνερθεν ψυχὴν ἐς φῶς, ἀναγαγεῖν εἰς φῶς</b>, <span class="bibl">A.<span class="title">Pers.</span>630</span> (anap.), <span class="bibl">Ar.<span class="title">Av.</span>699</span> (anap.); πρὸς φῶς ἀνελθεῖν <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>625</span>; πρὸς φῶς ἄγειν <span class="bibl">Pl.<span class="title">Prt.</span>320d</span>; λείπω φάος <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ach.</span>1185</span> (paratrag.); εἰ στερήσομαι τοῦδε τοῦ φωτός <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ax.</span>365c</span>: but also <b class="b3">εἰς φῶς ἰέναι</b> to come into <b class="b2">the [[light]]</b>, i.e. into <b class="b2">public</b>, <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>1353</span>; <b class="b3">εἰς φῶς λέγειν</b> ib.<span class="bibl">581</span>; <b class="b3">τὸ φῶς κόσμον παρέχει</b> <b class="b2">[[light]]</b> (i. e. <b class="b2">publicity</b>) is a guarantee for order, <span class="bibl">X.<span class="title">Ages.</span>9.1</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">c</span> simply <b class="b2">a day</b>, [[φῶς]] ἓν ἡλίου καταρκέσει <span class="bibl">E.<span class="title">Rh.</span>447</span>; <b class="b3">νόστιμον βλέπειν φάος</b>, = [[ἦμαρ]], <span class="bibl">A.<span class="title">Pers.</span>261</span>: pl., <b class="b3">κρισίμων φαέων</b> of critical <b class="b2">days</b>, AP11.382.11 (Agath.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> <b class="b2">the [[light]]</b> of a torch, lamp, fire, etc., τίς τοι φάος οἴσει; <span class="bibl">Od.19.24</span>, cf. <span class="bibl">34</span>,<span class="bibl">64</span>; φάος πάντεσσι παρέξω <span class="bibl">18.317</span>; [[φῶς]] δαίων <span class="bibl">A.<span class="title">Ch.</span>863</span> (anap.); ποιεῖν <span class="bibl">X.<span class="title">HG</span>6.2.29</span>; <b class="b3">πρὸς [[φῶς]] πίνειν</b> to drink by <b class="b2">the fire</b>, <span class="bibl">Id.<span class="title">Cyr.</span>7.5.27</span>; <b class="b2">a [[light]]</b>, φῶς ἔχων . . ἀφηγεῖτο <span class="bibl">Id.<span class="title">HG</span>5.1.8</span>: pl., <span class="bibl">Plu.<span class="title">Pel.</span>12</span>, <span class="bibl"><span class="title">Ant.</span>26</span>, etc.; <b class="b3">τὰ φ</b>. the <b class="b2">illuminations</b>, IG11(2).203<span class="title">A</span>33 (Delos, iii B. C.); <b class="b3">μέσοις φωσίν</b> at a moderate <b class="b2">fire</b>, Ps.-Democr.Alch.<span class="bibl">p.46</span> B., cf. Zos.Alch.pp.147,155 B. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> <b class="b2">the [[light]]</b> of the eyes, <b class="b3">φάος ὀμμάτων, ὄσσων</b>, Pind.<span class="title">N.</span>10.40, <span class="bibl">Opp.<span class="title">H.</span>4.525</span>: pl., φάεα <b class="b2">eyes</b>, <span class="bibl">Od.16.15</span>, <span class="bibl">19.417</span>; τίεσκον ἴσον φαέεσσιν ἐμοῖσι <span class="bibl">Mosch.4.9</span>; φάη Gal. l. c.: sg., of the Cyclops' <b class="b2">eye</b>, <span class="bibl">E.<span class="title">Cyc.</span>633</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">4</span> <b class="b2">window</b>, IG42(1).110.43 (Epid., iv B. C.), Plu.2.515b; <b class="b2">opening</b> in a machine, Heliod. ap. <span class="bibl">Orib.49.7.14</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> [[light]], as a metaph. for deliverance, happiness, victory, glory, etc., καὶ τῷ μὲν φάος ἦλθεν <span class="bibl">Il.17.615</span>; φόως δ' ἑτάροισιν ἔθηκεν <span class="bibl">6.6</span>; ἐπὴν φάος ἐν νήεσσι θήῃς <span class="bibl">16.95</span>; ἐν χερσὶ φόως <span class="bibl">15.741</span>; [πύλαι] πετασθεῖσαι τεῦξαν φάος <span class="bibl">21.538</span>; φ. ἀρετᾶν <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>4.11</span>; δώμασιν φάος μέγα <span class="bibl">A.<span class="title">Pers.</span>300</span>, cf. <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span> 600</span> (lyr.), <span class="bibl"><span class="title">Aj.</span>709</span> (lyr.); λαμπρὸν φ. γένους <span class="title">Trag.Adesp.</span>9; of persons, ἤν πού τι φόως Δαναοῖσι γένωμαι <span class="bibl">Il.16.39</span>, cf. <span class="bibl">8.282</span>, etc.; esp. in addressing persons, ἦλθες, Τηλέμαχε, γλυκερὸν φάος <span class="bibl">Od.16.23</span>; ὦ φάος Ἑλλήνων <span class="bibl">Anacr.124</span>; Ἀκραγαντίνων φάος <span class="bibl">Pi.<span class="title">I.</span>2.17</span>; ὦ φίλτατον φῶς <span class="bibl">S.<span class="title">El.</span>1224</span>, <span class="bibl">1354</span>; ὦ μέγιστον Ἕλλησιν φάος <span class="bibl">E.<span class="title">Hec.</span>841</span>; in late Prose, Anon. ap. Suid. s.v. [[ὦ φῶς]]: pl., <span class="title">AP</span>7.373 (Thall.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">b</span> of [[φῶς]], ὁ θεὸς φ. ἐστί <span class="bibl"><span class="title">1 Ep.Jo.</span>1.5</span>; φ. καὶ ζωή ἐστιν ὁ θεὸς καὶ πατήρ <span class="title">Corp.Herm.</span>1.21; of Christ, φ. εἰς ἀποκάλυψιν ἐθνῶν <span class="bibl"><span class="title">Ev.Luc.</span>2.32</span>, etc. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> with reference to <b class="b2">illumination</b> of the mind, τῆς ἀληθείας τὸ [[φῶς]] <span class="bibl">E.<span class="title">IT</span>1026</span>; φ. ἐν τῷ φιλοσοφεῖν Plu.2.77d, cf. 47c; τὸ φ. τὸ ἐν σοί <span class="bibl"><span class="title">Ev.Matt.</span>6.23</span>; τὸ φ. τῆς ζωῆς <span class="bibl"><span class="title">Ev.Jo.</span>8.12</span>; ἐν τῷ φ. εἶναι <span class="bibl"><span class="title">1 Ep.Jo.</span>2.9</span>; <b class="b3">τέκνα φωτός, ὅπλα τοῦ φ</b>., <span class="bibl"><span class="title">Ep.Eph.</span>5.8</span>, <span class="bibl"><span class="title">Ep.Rom.</span>13.12</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">III</span> <b class="b2">the dark ring round the nipple</b>, <span class="bibl">Poll.2.163</span>.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1255.png Seite 1255]] εος, τό, zsgzgn [[φῶς]], φωτός, ep. aufgelös't [[φόως]], – 1) das <b class="b2">Licht</b>; bes. das Tageslicht, der Tag, der Tagesanbruch; oft bei Hom.: λαμπρὸν [[φάος]] ἠελίοιο Il. 1, 625; [[ἤδη]] γὰρ [[φάος]] οἴχεθ' ὑπὸ ζόφον Od. 3, 335; ἔδυ [[φάος]] ἠελίοιο Il. 23, 154; [[ἤδη]] μὲν [[φάος]] ἦεν ἐπὶ χθόνα Od. 23, 371; ἐν φάει, bei Licht, bei Tage, 21, 429; selten in Prosa, ἔτι φάους ὄντος Xen. Cyr. 4, 2,26, u. öfter; – ὁρᾶν [[φάος]] ἠελίοιο = ζῆν, λείπειν [[φάος]] ηελίοιο = θνήσκειν; – ἐρατὸν σελάνας Pind. Ol. 11, 75, τηλαυγέστερον ἀστέρος P. 3, 75; ἀσμένῳ δέ σοι ἡ [[ποικιλείμων]] νὺξ ἀποκρύψει [[φάος]] Aesch. Prom. 24; ἄψοῤῥον ἥξεις εἰς [[φάος]] 1023; ζῇ τε καὶ [[φάος]] βλέπει Pers. 291; Eum. 716 u. oft; auch gradezu der Tag, ἀέλπτως νόστιμον [[βλέπω]] [[φάος]] Pers. 255; ὡς μηκέτ' [[ὄντα]] κεῖνον ἐν φάει νόει, am Leben seiend, Soph. Phil. 413, vgl. 659; οὐκέτ' [[ὄντα]] Διὸς ἐν φάει Eur. Hec. 707, u. oft. – Auch das durch Feuer, Fackeln u. vgl. hervorgebrachte Licht, ἐγὼ τούτοισι [[φάος]] πάντεσσι [[παρέξω]] Od. 18, 317, [[τίς]] τοι [[φάος]] οἴσει 19, 24, [[λύχνον]] ἔχουσα [[φάος]] περικαλλὲς ἐποίει 34, νήησαν ξύλα πολλὰ [[φόως]] [[ἔμεν]] ἠδὲ θέρεσθαι 64. Dah. bei den Attikern auch das, was Licht giebt, Kerze, Fackel. – Φῶς ποιεῖν, Feuer anzünden, Xen. Hell. 6, 2,29; κατὰ [[φῶς]] πίνειν Cyr. 7, 5,27; [[λύχνος]] [[φῶς]] παρέχει Conv. 6, 7, u. A. – Dämmerung, Plut. Camill. 34. – Auch wie lumen, das Fenster od. die Oeffnung, durch welche das Licht einfällt, φῶτα μετατιθέναι, die Fenster verändern, Plut. de curios. 1. – 2) das Licht im Ggstz des Dunkels als Bild der Freude, des Heils, also <b class="b2">Glück, Heil</b>, Rettung, Sieg; [[φόως]] δ' ἑτάροισιν ἔθηκεν Il. 6, 6, wie ἐπὴν [[φάος]] ἐν νήεσσιν θήῃς 16, 95; ἤν πού τι [[φόως]] Δαναοῖσι γένωμαι 16, 39, wie [[μάλα]] δέ σφι [[φόως]] γένετο 15, 669; τῷ μὲν [[φάος]] ἦλθεν 17, 615; [[οὐδέ]] τι Πατρόκλῳ γενόμην [[φάος]] 18, 102; αἱ δὲ (πύλαι) πετασθεῖσαι τεῦξαν [[φάος]] 21, 538, bereiteten ihnen Rettung; Ἀκραγαντίνων [[φάος]] Pind. I. 2, 17; Freude, Aesch. Pers. 292 Eum. 496 Soph. Ant. 596; dah. auch in der Anrede an Personen, deren Erscheinen glück- od. heilbringend ist, γλυκερὸν [[φάος]] Od. 16, 23. 17, 41, wenn man nicht dies mit dem dichterischen Gebrauche, daß – 3) τὰ φάεα »die <b class="b2">Augen</b>« heißen, zusammenbringen will, Od. 16, 15. 17, 39. 19, 417; vgl. ὀμμάτων κρύπτειν [[φάος]] Pind. N. 10, 40; auch im sing., vom Auge des Kyklopen, Eur. Cycl. 633. – [Α, an sich kurz, wird im nom. u. acc. plur. lang, φάεα, wie in φάεσι Callim. Dian. 71; vgl. περιφάεα κύκλα Opp. Hal. 2, 6.]
}}
{{ls
|lstext='''φάος''': φάεος, τό, Ἀττ. συνῃρ., [[φῶς]], φωτός, καὶ κατ’ Ἐπικὴν ἐπέκτασιν (ἐν τῇ ὀνομ. καὶ αἰτ.) [[φόως]]· πληθ. φάεα, σπαν. φῶτα, ὡς παρὰ Στράβ.· γεν. φώτων Πλουτ. Ἀντών. 26· Αἰολ. φαῦος, δηλ. φάϝος, ἴδε [[φαυοφόρος]]· ― ὁ Ὅμηρ. χρῆται τοῖς τύποις [[φάος]] καὶ [[φόως]], [[οὐδέποτε]] [[φῶς]]· ἐκ τῶν πλαγίων πτώσεων ποιεῖται χρῆσιν μόνον τῆς ἑνικ. δοτ. φάει καὶ τῆς αἰτιατ. πληθ. φάεα· δοτ. πληθ. φαέεσσι Ἡσ. Ἀποσπ. 21, Ἀπολλ. Ρόδ., κλπ.· ― [[φάος]] [[εἶναι]] ὁ [[μόνος]] [[τύπος]] ἐν χρήσει παρὰ Πινδάρ.· οἱ Τραγ. ἔχουσι [[φάος]] ἢ [[φῶς]], ἔν τε τοῖς λυρ. χωρίοις καὶ τῷ διαλόγῳ κατὰ τὴν ἀνάγκην τοῦ μέτρου· οἱ δὲ Κωμικοὶ ἔχουσι [[φάος]] μόνον ἐν λυρικοῖς, Ἀριστοφ. Ἱππ. 973, Βάτρ. 1529· καὶ παρὰ τοῖς πεζογράφ. [[φῶς]] [[εἶναι]] ὁ [[μόνος]] [[τύπος]] ἐν χρήσει ἐν τῇ ὀνομ. καὶ αἰτ.· ἀλλ’ αἱ πλάγιαι πτώσεις λαμβάνονται ἐκ τῆς ὀνομ. [[φάος]]· γεν. φάους, Ξεν. Κύρου Παιδ. 4. 2, 9 καὶ 26, Οἰκ. 9, 3, Ἀριστ. περὶ Ψυχ. 3. 3, 21· δοτ. φάει Αἰσχύλ. Ἀγ. 575, Χο. 63, Σοφ. Φιλ. 415, 1212, κλπ.· παρὰ μεταγεν. ποιηταῖς εὑρίσκομεν δοτ. φαΐ, Χρησμ. Σιβ. προοίμ. 18· πληθ. φάη Ἀνθ. Παλατίν. 7. 273., 8. 77· γεν. φαέων Ἄρατ. 90· δοτ. φάεσι Καλλ. εἰς Ἄρτεμ. 71· παρὰ τοῖς πεζογράφοις [[ἐνίοτε]] γεν. φωτὸς Πλάτ. Πολ. 518A, Ἀξίοχ. 365C· δοτ. φωτὶ Λουκ. Μυίας Ἐγκώμ. 9, κλπ., (κατὰ συγκοπὴν φῷ Εὐρ. Ἀποσπ. 538)· πληθ. φῶτα Πλούτ., ἴδε κατωτέρ. Ι. 4. γεν. φώτων Λουκ. Ἱππ. 4 (περὶ τῆς ῥίζης ἴδε φάω). [ᾰ συνήθως καὶ κανονικῶς· ἀλλ’ ὁ Ὅμ. ἔχει ἀείποτε ᾱ πρὸ δύο βραχειῶν συλλαβῶν ἐν τῷ τύπῳ φᾶεα· οὕτω καὶ δοτ. πληθ. φᾶεσι παρὰ Καλλ. εἰς Ἄρτεμ. 71· πρβλ. περιφᾶεα κύκλα Ὀππ. Ἀλ. 2. 6]. Ὡς καὶ νῦν, [[φῶς]], [[μάλιστα]] [[φῶς]] τῆς ἡμέρας [[εἴτε]] ἀπολ. [[εἴτε]] μετά τινος προσδιορισμοῦ, ἤδη [[φάος]] ἦεν ἐπὶ χθόνα Ὀδ. Ψ. 371· [[φάος]] οἴχετ’ ὑπὸ ζόφον Γ. 335· κατέδυ λαμπρὸν [[φάος]] ἠελίοιο Ἰλ. Α. 605· Ἠώς... Ζηνὶ [[φόως]] ἐρέουσα Β. 49· ἀθανάτοισι [[φόως]] φέρει Ὀδ. Ε. 2· οὕτω παρ’ Ἀττ., νὺξ ἀποκρύψει [[φάος]] Αἰσχύλ. Προμ. 515E· πρὸς τὸ [[φῶς]] βλέπειν [[αὐτόθι]]· [[φῶς]] οὐράνιον, [[φῶς]] αἰθέρος Σοφ. Ἀντιγ. 944, Εὐρ. Φοίν. 809· ἡμέρας ἁγνὸν [[φάος]] ὁ αὐτ. ἐν Ἀποσπ. 446· ἡμερήσιον [[φάος]] Αἰσχύλ. Ἀγ. 23· τὸ ἡμερινὸν [[φῶς]] Πλάτ. Πολ. 508C, κλπ.· ― [[ὡσαύτως]], φ. σελήνης Ἡσ. Ἀποσπ. 21, Πίνδ.· ἀστέρος Πινδ. Π. 3. 135, πρβλ. Βίωνα 16. 5. β) παρὰ ποιηταῖς ἐπὶ τῆς ζωῆς τῶν ἀνθρώπων, ζώειν καὶ ὁρᾶν [[φάος]] ἠελίοιο Ἰλ. Σ. 61, 442, Ὀδ. Δ. 540, κλπ.· λείπειν [[φάος]] ἠελίοιο Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμέρ. 153, Θέογν. 569· ἐς [[φάος]] ἀνιέναι, ἀφικέσθαι Ἠσ. Θεογ. 157, 652· οὕτω παρ’ Ἀττ., ζῇ τε καὶ [[φάος]] βλέπει Αἰσχύλ. Πέρσ. 299· [[ὅστις]] [[φῶς]] ὁρᾷ Σοφ. Οἰδ. Τύραν. 375· ἐν φάει [[εἶναι]] ὁ αὐτ. ἐν Φιλ. 415, κλπ.· ἐν Διὸς φάει Εὐρ. Ἑκ. 707· πέμπειν τινὰ ἐς [[φῶς]], ἐξ Ἅιδου πρὸς [[φῶς]] ἀναπέμπειν, ἀνάγειν εἰς [[φῶς]] Αἰσχύλου Πέρσαι σ. 630, Ἀριστοφάνους Ὄρν. 699· πρὸς [[φῶς]] ἀνελθεῖν Σοφ. Φιλ. 625· ― [[ἀλλά]], εἰς [[φῶς]] ἰέναι, ἔρχεσθαι εἰς [[φῶς]], δηλ. εἰς τὸ κοινόν, [[αὐτόθι]] 1353· οὕτω, εἰς [[φῶς]] λέγειν· [[αὐτόθι]] 581, πρβλ. Ἀποσπ. 657· πρὸς [[φῶς]] ἄγειν Πλάτ. Πρωτ. 320C· τὸ [[φῶς]] κόσμον παρέχει, τὸ [[φῶς]] (δηλ. τὸ φανερόν), ἡ [[δημοσίευσις]] [[εἶναι]] [[ἐγγύησις]] τῆς τάξεως, Ξεν. Ἀγησ. 9., 1. γ) τὸ [[φῶς]] ἢ ὁ [[χρόνος]] τῆς ἡμέρας, ἐν φάει, ἐν τῷ φωτὶ τῆς ἡμέρας, ἐν καιρῷ ἡμέρας, Ὀδ. Φ. 429· [[φῶς]] γίγνεται, δηλ. ἡ [[ἡμέρα]] ἀνατέλλει, Πλάτ. Πρωτ. 311A· ἅμα φάει, κατὰ τὴν αὐγήν, Πλουτ. Κάμ. 34· ἅμα τῷ φωτὶ Πολύβ. 1. 30, 10, κ. ἀλλ.· ἕως ἔτι [[φῶς]] ἐστι, ἐν ὅσῳ ἀκόμη ὑπάρχει [[φῶς]], ἐν ὅσῳ φέγγει, Πλάτ. Φαίδ. 89C· ἔτι φάους ὄντος Ξεν. Κύρ. Παιδ. 4. 2, 26· κατὰ [[φάος]] καὶ νύκτας Εὐρ. Βάκχ. 425· κατὰ [[φῶς]], ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ [[νύκτωρ]], Ξεν. Κύρ. Παιδ. 3. 3, 25. δ) [[ἁπλῶς]] [[ἡμέρα]], [[φῶς]] ἓν ἡλίου καταρκέσει Εὐρ. Ρῆσ. 447· νόστιμον βλέπειν [[φάος]], ὡς τὸ παρ’ Ὁμ. νόστιμον [[ἦμαρ]], Αἰσχύλ. Πέρσ. 261· ― πληθ., κρισίμων φαέων, ἐπὶ τῶν κρισίμων ἡμερῶν, Ἀνθ. Παλατ. 11. 382· τὰ φῶτα = τὰ [[ἐπιφάνια]], Ἐκκλ. 2) τὸ [[φῶς]] δᾳδός, λαμπάδος, λύχνου ἢ [[πυρός]], τίς τοι [[φάος]] οἴσει; Ὀδ. Τ. 24, πρβλ. 34. 64· [[φάος]] πάντεσσι παρέξω Σ. 316· οὕτω, [[φῶς]] δαίειν Αἰσχύλ. Χο. 863· ποιεῖν Ξεν. Ἑλλ. 6. 2, 29 πρὸς ἢ κατὰ [[φῶς]] πίνειν, πίνειν πλησίον τοῦ [[πυρός]], ὁ αὐτ. ἐν Κύρ. Παιδ. 7. 5. 10 καὶ 27· [[φῶς]] ἔχων... ἀφηγεῖτο ὁ αὐτ. ἐν Ἑλλ. 5. 1, 8· καὶ ἐν τῷ πληθ., Πλουτ. Πελοπ. 12A, Ἀντών. 26, κλπ. 3) τὸ [[φῶς]] τῶν ὀφθαλμῶν, [[φάος]] ὀμμάτων, ὄσσων Πινδ. Ν. 10. 75, Ὀππ.· καὶ ἐν τῷ πληθ. φάεα, οἱ ὀφθαλμοί, Λατ. lumina, Ὀδ. Π. 15, Ρ. 39, Τ. 417· τίεσκον ἴσον φαέεσσιν ἐμοῖσι Μόσχ. 4. 9· [[οὕτως]] ἐν τῷ ἑνικῷ, ἐπὶ τοῦ ὀφθαλμοῦ τοῦ Κύκλωπος, Εὐρ. Κύκλ. 633. 4) παράθυρον, φῶτα (πληθ.) μετατιθέναι Πλούτ. 2. 515B· οὕτω Λατ. lumen. ΙΙ. [[φῶς]], μεταφορ., ἀντὶ εὐφροσύνη, [[σωτηρία]], [[εὐτυχία]], [[χαρά]], [[νίκη]], [[δόξα]], κτλ., καὶ τὸ μὲν [[φάος]] ἦλθεν Ἰλ. Ρ. 615· [[φόως]] δ’ ἑτάροισιν ἔθηκεν Ζ. 6· ἐπὴν [[φάος]] ἐν νήεσσι [[θήῃς]] Π. 95· ἐν χερσὶ [[φόως]] Ο. 741· πύλαι... πετασθεῖσαι τεῦξαν [[φάος]] Φ. 538· οὕτω, φ. ἀρετᾶν Πινδ. Ο. 4. 16· [[φάος]] καρδίας Αἰσχύλ. Εὐμεν 521, πρβλ. Πέρσ. 300, Σοφ. Ἀντ. 600, Αἴ. 769· ― ἐπὶ προσώπων, ἤν πού τι [[φόως]] Δαναοῖσι γένωμαι Ἰλ. Π. 39, πρβλ. Θ. 282, κλπ.· [[μάλιστα]] ἐπὶ προσφωνήσεων (ὡς τὰ κοινὰ «[[φῶς]] μου», «[[φῶς]] τῶν ὀφθαλμῶν μου»), ἦλθες, Τηλέμαχε, γλυκερὸν [[φάος]] Ὀδ. Π. 23, Ρ. 41· ὦ [[φάος]] Ἑλλήνων Ἀνακρ. 120· Ἀκραγαντίνων [[φάος]] Πινδ. Ι. 2. 25· ὦ φίλτατον [[φῶς]] Σοφ. Ἠλ. 1224, 1354· ὦ μέγιστον Ἕλλησιν [[φάος]] Εὐρ. Ἑκ. 841· ― ἐν τῷ πληθ., Ἀνθ. Παλατ. 7. 373., 8. 77· ― πρβλ. [[ὄμμα]] IV, [[φέγγος]] ΙΙ. 2) [[ὡσαύτως]], τῆς ἀληθείας τὸ [[φῶς]] Εὐρ. Ἰφ. ἐν Ταύρ. 1046· ἐν τῷ φιλοσοφεῖν Πλούτ. 2. 77D, πρβλ. 47C· λαμπρὸν φῶς γένους Σοφ. Ἀποσπ. 497· ― Πρβλ. [[φέγγος]] ἀπ’ ἀρχῆς [[μέχρι]] τέλους. ΙΙΙ. [[φῶς]] λέγεται τὸ περὶ τὴν θηλὴν τοῦ μαστοῦ μελαψὸν δέρμα, «ὁ δὲ περὶ τῇ θηλῇ μελαινόμενος [[κύκλος]] [[φῶς]]» [[Πολυδ]]. Β΄, 163.
}}
{{bailly
|btext=φάεος-φάους (τό) :<br /><i>poét.</i><br /><b>I.</b> <i>au propre</i> :<br /><b>1</b> lumière céleste, du soleil ; ὁρᾶν [[φάος]] ἠελίοιο IL, OD, [[φάος]] βλέπειν ESCHL voir la lumière du soleil, <i>càd</i> vivre ; [[ἐν]] φάει [[εἶναι]] SOPH être vivant ; [[οἱ]] [[ἐν]] φάει ESCHL les vivants ; lumière d’un astre ; <i>abs.</i> la lumière du jour : [[ἔτι]] φάους ὄντος XÉN pendant qu’il fera encore jour ; [[ἅμα]] φάει PLUT en même temps que le jour ; [[ἐν]] φάει au grand jour OD, sous un ciel clair IL;<br /><b>2</b> lumière d’une lampe, d’un flambeau, <i>etc.</i><br /><b>3</b> lumière du regard, éclat des yeux ; τὰ φάεα OD les yeux;<br /><b>II.</b> <i>fig., pour marquer les idées de bonheur, de gloire, etc.</i> joie, bonheur.<br />'''Étymologie:''' R. Φα ; cf. [[φόως]] et [[φῶς]].
}}
{{Autenrieth
|auten=(φάϝος), [[φόως]], dat. φάει, pl. [[φάεα]]: [[light]]; [[φόωσδε]], to the [[light]]; pl., [[fig]]., eyes, Od. 16.15; [[also]] [[fig]]. as [[typical]] of [[deliverance]], [[victory]], Il. 6.6, Il. 18.102, Od. 16.23.
}}
{{Slater
|sltr=<b>φᾰος</b> ([[φάος]], -ει, -ος.) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>a</b> lit.,<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>I</b> [[light]] ἔφλεξεν εὐώπιδος σελάνας ἐρατὸν [[φάος]] (O. 10.75) esp., [[light]] of [[day]], φάει δὲ [[πρόσωπον]] ἐν καθαρῷ νίκαν Κρισαίαις ἐνὶ πτυχαῖς ἐπαγγελεῖ (P. 6.14) [[ἄνευ]] [[σέθεν]] οὐ [[φάος]], οὐ μέλαιναν δρακέντες εὐφρόναν (N. 7.3) ἐκ νυκτὸς ἀμίαντον ὄρσαι [[φάος]] fr. 108b. 2. νεκρὸν ἵππον στυγέοισι λόγῳ κείμενον ἐν φάει, [[κρυφᾷ]] δὲ fr. 203.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>II</b> [[light]] of [[this]] [[world]], [[life]] ἦλθεν δ' ὑπὸ σπλάγχνων Ἴαμος ἐς [[φάος]] [[αὐτίκα]] (O. 6.44) ἀγλαὸν ἐς [[φάος]] ἰόντες δίδυμοι παῖδες Πα. 12. 15, cf. (O. 4.15), (I. 6.62) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>III</b> [[light]], [[gaze]] ἀξιωθείην κεν Ἄργει μὴ κρύπτειν [[φάος]] ὀμμάτων (N. 10.40) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>II</b> met.,<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>I</b> [[light]] ( of [[fame]] ), [[splendour]] τόνδε κῶμον, χρονιώτατον [[φάος]] εὐρυσθενέων ἀρετᾶν (O. 4.10) ἄπονον δ' [[ἔλαβον]] [[χάρμα]] παῦροί τινες, ἔργων πρὸ πάντων βιότῳ [[φάος]] (O. 10.23) cf. ]το βιότῳ [[φάος]][ ?fr. 334a. 7. τίν γε μὲν ἀεθλοφόρου λήματος [[ἕνεκεν]] Νεμέας Ἐπιδαυρόθεν τ' [[ἄπο]] καὶ Μεγάρων δέδορκεν [[φάος]] (N. 3.84) [[σφόδρα]] δόξομεν δαίων ὑπέρτεροι ἐν φάει καταβαίνειν (N. 4.38) of pers., εὐάρματον ἄνδρα γεραίρων, Ἀκραγαντίνων [[φάος]] (I. 2.17) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>II</b> [[light]] ( of [[hope]] ); [[comfort]], [[deliverance]] (cf. Fraenkel on Agam. 522.) ὑπ' ἀμαχανίας [[ἄγων]] ἐς [[φάος]] τόνδε δᾶμον ἀστῶν (O. 5.14) ἐσσὶ δ' ἰατὴρ ἐπικαιρότατος, [[Παιάν]] τέ [[σοι]] τιμᾷ [[φάος]] the [[comfort]] [[you]] [[bring]] (P. 4.270) ἐρευνασάτω μεγαλάνορος Ἡσυχίας τὸ φαιδρὸν [[φάος]] fr. 109. 2. of pers., ἀστέρος οὐρανίου φαμὶ τηλαυγέστερον κείνῳ [[φάος]] ἐξικόμαν κε (P. 3.75) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>III</b> [[light]] (of [[recognition]]), cf. a. β. supra. ἀνὰ δ' [[ἄγαγον]] ἐς [[φάος]] οἵαν μοῖραν ὕμνων brought to [[birth]] (I. 6.62) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>c</b> frag. τὸ δ' ἀλαθε[ ] κατέστα [[φάος]][ ?fr. 337. 10.
}}
{{grml
|mltxt=-εος και -ους, και επικ. τ. [[φόως]], τὸ, Α<br />(ασυναίρ. αιολ. τ.) <b>βλ.</b> <i>φως</i>.
}}
{{lsm
|lsmtext='''φάος:''' τό, γεν. <i>φάεος</i> (<i>φάους</i>), δοτ. <i>φάει</i>· Επικ. ονομ. και αιτ. πληθ. <i>φάεα</i> (<i>ᾱ</i> [[χάριν]] μέτρου)· Αττ. συνηρ. [[φῶς]], <i>φωτὸς</i> κ.λπ.·<br /><b class="num">I. 1.</b> φως, το φως της ημέρας, σε Όμηρ. κ.λπ.· σε Ποιητ., λέγεται για την [[ζωή]], ζώει καὶ ὁρᾶ [[φάος]] ἠελίοιο, στον ίδ.· λείπειν [[φάος]] ἠελίοιο, σε Ησίοδ.· πέμπειν τινὰ ἐς [[φῶς]], σε Αισχύλ.· πρὸς [[φῶς]] ἀνελθεῖν, σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για το φως της ημέρας, <i>ἐν φάει</i>, σε Ομήρ. Οδ.· [[φῶς]] γίγνεται, έρχεται φως, δηλ. χαράζει η [[μέρα]], σε Πλάτ.· ἕωςἔτι [[φῶς]] ἐστι, όσο υπάρχει [[ακόμα]] φως, στον ίδ.<br /><b class="num">4.</b> το φως των ματιών, σε Πίνδ.· πληθ. <i>φάεα</i>, τα μάτια, Λατ. lumina, σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">II.</b> φως, μεταφ. λέγεται για [[ευτυχία]], [[χαρά]], [[νίκη]], σε Ομήρ. Ιλ.· επίσης σε προσφωνήσεις ανθρώπων, γλυκερὸν [[φάος]], αγαπητό [[φώς]] της ζωής μου, σε Ομήρ. Οδ.· ὦφίλτατον [[φῶς]], σε Σοφ.
}}
{{elru
|elrutext='''φάος:''' εος (ᾰ) τό (в форме φάεα - ᾱ)<br /><b class="num">1)</b> свет (ἠελίοιο Hom.; σελάνας Pind.; [[πυρός]] Aesch.): ἐς φ. [[ἐλθεῖν]] Pind. появиться на свет, родиться; ὁρᾶν φ. ἠελίοιο Hom., φ. βλέπειν Aesch. или ἐν φάει εἶναι Soph. видеть солнечный свет, т. е. быть в живых, жить; λείπειν φ. ἠελίοιο Hom., Hes. покидать солнечный свет, т. е. умирать;<br /><b class="num">2)</b> дневной свет, день: ἐν φάει Hom. средь бела дня; κατὰ φ. νύκτας τε Eur. в течение дней и ночей; [[ἔτι]] φάους ὄντος Xen. еще днем, засветло; [[ἅμα]] φάει Plut. с наступлением дня;<br /><b class="num">3)</b> факел, светильник: φ. φέρειν τινί Hom. нести факел перед кем-л.;<br /><b class="num">4)</b> блеск, сияние (ὀμμάτων Pind.);<br /><b class="num">5)</b> pl. глаза ([[ἄμφω]] φάεα [[καλά]] Hom.);<br /><b class="num">6)</b> перен. свет, счастье, радость: τῷ μὲν φ. ἦλθεν Hom. он явился ему на счастье; [[τέτατο]] φ. ἐν Οἰδίπου δόμοις Hom. радость распространилась в доме Эдипа; Τηλέμαχε, γλυκερὸν φ.! Hom. свет ты мой, Телемах!;<br /><b class="num">7)</b> блистательность, слава, блеск (εὐρυσθενέων ἀρετᾶν Pind.).
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=![[φάος]], εος, τό, [epic nom. and acc. pl. φάεα [ᾱ metri grat.]]<br /><b class="num">I.</b> [[light]], [[daylight]], Hom., etc.:—in Poets, of [[life]], [[ζώειν]] καὶ ὁρᾶν [[φάος]] ἠελίοιο Hom.; λείπειν [[φάος]] ἠελίοιο Hes.; πέμπειν τινὰ ἐς φῶς Aesch.; πρὸς φῶς ἀνελθεῖν Soph.<br /><b class="num">2.</b> of day-[[light]], ἐν φάει Od.; φῶς γίγνεται it is [[becoming]] [[light]], i. e. day is breaking, Plat.; ἕως ἔτι φῶς ἐστι [[while]] [[there]] is [[still]] [[light]], Plat.<br /><b class="num">3.</b> the [[light]] of a [[torch]], [[lamp]], [[fire]], a [[light]], Od., Aesch.<br /><b class="num">4.</b> the [[light]] of the eyes, Pind.; pl. φάεα the eyes, Lat. lumina, Od.<br /><b class="num">II.</b> [[light]], as a metaph. for [[deliverance]], [[happiness]], [[victory]], Il.: also in addressing persons, γλυκερὸν [[φάος]] [[dear]] [[light]] of my [[life]], Od.; ὦ φίλτατον φῶς Soph.
}}