View source for δοῦπος

{{LSJ1
|Full diacritics=δοῦπος
|Medium diacritics=δοῦπος
|Low diacritics=δούπος
|Capitals=ΔΟΥΠΟΣ
|Transliteration A=doûpos
|Transliteration B=doupos
|Transliteration C=doypos
|Beta Code=dou=pos
|Definition=ὁ, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">any dead, heavy sound, thud</b>, δ. ἀκόντων <span class="bibl">Il.11.364</span>, <span class="bibl">16.361</span>; δ. ὀρώρει πύργων βαλλομένων <span class="bibl">9.573</span>, cf. <span class="bibl">12.289</span>; of the distant <b class="b2">din</b> of battle, <span class="bibl">16.635</span>; of the <b class="b2">sound</b> of footsteps, <span class="bibl">10.354</span>, <span class="bibl">Od.16.10</span>; of <b class="b2">the measured tread</b> of infantry, <span class="bibl">Il.23.234</span>, <span class="bibl">Hes.<span class="title">Th.</span>70</span>; <b class="b3">ὅμαδον καὶ δ</b>., of a multitude, <span class="bibl">Od.10.556</span>; of the <b class="b2">roar</b> of the sea dashing against rocks or of a distant torrent, <span class="bibl">5.401</span>, <span class="bibl">Il.4.455</span>.—Rare in Trag., δ. μαράγνης <span class="bibl">A.<span class="title">Ch.</span>376</span> (lyr.); <b class="b3">χερόπλακτοι δ' ἐν στέρνοισι πεσοῦνται δοῦποι</b> the <b class="b2">loud</b> beating of breasts, <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>634</span>, cf. <span class="bibl">E.<span class="title">Ba.</span>513</span>; <b class="b3">ἀκούομεν πυλῶν δ</b>. <b class="b2">the noise</b> of opening gates, <span class="bibl">Id.<span class="title">Ion</span> 516</span>. Rare in Prose, <span class="bibl">Th. 3.22</span> (v.l. [[ψόφον]]) ; θόρυβος καὶ δ. <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>2.2.19</span>.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0662.png Seite 662]] ὁ, <b class="b2">dumpfes Geräusch; Getöse</b>, <b class="b2"> Schall, Brausen, Rauschen</b>; entstanden aus γδοῦπος, wohl verwandt mit [[κτύπος]], vgl. [[γδουπέω]] u. [[ἐρίγδουπος]], s. Scholl. Aristonic. Iliad. 11, 45; bei Homer öfters: [[δοῦπος]] ἀκόντων, Il. 16, 361; vom Schall der Fußtritte, ποδῶν ὑπὸ δοῦπον [[ἀκούω]] Od. 16, 10; vom Geräusch einer bewegten Volksmenge 10, 556; vom Brausen des Meeres 5, 401; vom Rauschen der Waldbäche Il. 4, 455; – vom Schlagen der Brust bei der Klage, χειρόπληκτοι δοῦποι Soph. Ai. 621; πυλῶν Eur. Ion 516; Theocr. 25, 69; ἄκμονος Call. Dian. 54. – Selten in Prosa, [[θόρυβος]] καὶ δοῦπος Xen. An. 2. 2, 19.
}}
{{ls
|lstext='''δοῦπος''': ὁ, πᾶς [[βαρύς]], [[ὑπόκωφος]] [[ἦχος]], [[δοῦπος]] ἀκόντων Ἰλ. Λ. 364, Π. 361· δ. ὀρώρει πύργων βαλλομένων Ι. 573, πρβλ. Μ. 289· ἐπὶ τοῦ [[μακρόθεν]] ἐρχομένου κρότου τῆς μάχης, Π. 635· ἐπὶ τοῦ κτύπου τῶν βημάτων, Κ. 354· ἐπὶ τοῦ τακτικοῦ βήματος τῶν πεζῶν, Ὀδ. Π. 10, πρβλ. Ἰλ. Ψ. 234· ἐπὶ τοῦ θορύβου, ὃν παράγει μέγα [[πλῆθος]], Ὀδ. Κ. 556· ἐπὶ τοῦ ῥόθου τῆς θαλάσσης προσβαλλούσης τοὺς βράχους, Ε. 401· ἐπὶ τοῦ κρότου μακρὰν κειμένου καταρράκτου, Ἰλ. Δ. 455· ἐπὶ τοῦ ῥυθμικοῦ κρότου τοῦ χοροῦ, Ἡσ. Θ. 70· -σπάνιον παρὰ Τραγ., δ. μαράγνης Αἰσχύλ. Χο. 376· χερόπλακτοι δ’ ἐν στέρνοισι πεσοῦνται δοῦποι, στηθοκοπήματα βαρέα, Σοφ. Αἴ. 634, πρβλ. Εὐρ. Βάκχ. 513· ἀκούομεν πυλῶν δ., ἐπὶ τοῦ κρότου τῶν ἀνοιγομένων πυλῶν, ὁ αὐτ. Ἴωνι 516· [[λίαν]] σπάν. παρὰ πεζοῖς, ὡς Ξεν. Ἀν. 2. 2, 19· πρβλ. [[δουπέω]].
}}
{{bailly
|btext=ου (ὁ) :<br /><b>1</b> bruit sourd;<br /><b>2</b> <i>p. ext.</i> bruit sonore.<br />'''Étymologie:''' c. *γδουπος dans [[ἐρίγδουπος]].
}}
{{Autenrieth
|auten=(cf. [[κτύπος]]): [[any]] [[dull]], [[heavy]] [[sound]], as the [[thunder]] at the gates of a besieged [[town]], ἀμφὶ πύλᾶς [[ὅμαδος]] καὶ [[δοῦπος]] [[ὀρώρει]] &#x007C; πύργων βαλλομένων, Il. 9.573; of the [[din]] of [[battle]], compared to the [[echo]] of woodmen's axes, Il. 16.635; the [[roar]] of the [[sea]], Od. 5.401; or of a [[mountain]] [[torrent]], Il. 4.455. Cf. [[δουπέω]].
}}
{{Slater
|sltr=<b>δοῡπος</b> <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b> cracking [[ταχέως]] δ' [[ἀράβη]][σε] διαλεύκων ὀστέ[ων] [[δοῦπος]] ἐ[ρ]λτ;εγτ;ικομένων fr. 169. 25.
}}
{{DGE
|dgtxt=-ου, ὁ [[ruido]], [[estruendo]] δ. ὀρώρει resonó un estruendo</i> al caer la muralla <i>Il</i>.9.573, 12.289, cf. Q.S.6.328, 11.18, δοῦπον ἀκούσας de pisadas <i>Il</i>.10.354, χερόπλακτοι ... δοῦποι golpes resonantes dados con las manos</i> S.<i>Ai</i>.634, cf. A.<i>Fr</i>.451e.14, E.<i>Ba</i>.513, πεσοῦσα (κεραμίς) δοῦπον ἐποίησεν Th.3.22, θόρυβος καὶ δ. X.<i>An</i>.2.2.19, δ. τις πρὸς τὸν ἀέρα ... ἤρετο Hld.1.30.3, ἦχος καὶ δ. Hld.9.8.3, cf. <i>AP</i> 7.222.3 (Phld.), Orph.<i>A</i>.687, Opp.<i>C</i>.2.334<br /><b class="num">•</b>c. gen. de cosa δ. ἀκόντων al entrechocar <i>Il</i>.11.364, 16.361, Archil.170.6, Triph.12, διπλῆς ... τῆσδε μαράγνης δ. restallido de este doble látigo</i> A.<i>Ch</i>.375, Πανιάδος ... [[δοῦπος]] ἱμάσθλης ref. a los accesos de locura atribuidos a Pan, Nonn.<i>D</i>.10.13, τῶνδ' ἀκούομεν πυλῶν δοῦπον oímos el ruido de esas puertas</i> al abrirse, E.<i>Io</i> 516, ἄκμονος ἠχήσαντος Call.<i>Dian</i>.54, βύρσης ταυρείου ref. al redoble de un tambor <i>AP</i> 6.219.22 (Antip.Sid.), ἐρετμῶν Colluth.227, c. gen. de seres animados o partes del cuerpo τῶν μιν ἐπερχομένων ὅμαδος καὶ δ. ἔγειρεν el ruido y el estruendo de los que marchaban le despertaron</i>, <i>Il</i>.23.234, cf. 16.635, κινυμένων δ' ἑτάρων ὅμαδον καὶ δοῦπον ἀκούσας <i>Od</i>.10.556, ποδῶν ... δ. ruido de pasos</i>, <i>Od</i>.16.10, Hes.<i>Th</i>.70, Theoc.25.69, δια[λ] εύκων ὀστέ[ων] δ. ἐ[ρ]<ε>ικομένων ruido de huesos blanquecinos al romperse</i> Pi.<i>Fr</i>.169a.25, ὁμίλου A.R.2.194, ἀνέμοιο A.R.3.954, θηρῶν Opp.<i>C</i>.3.366<br /><b class="num">•</b>c. gen. de accidentes de la naturaleza τῶν δὲ ... δοῦπον y el estruendo de éstos (los torrentes)</i>, <i>Il</i>.4.455, δοῦπον ἄκουσε ποτὶ σπιλάδεσσι θαλάσσης <i>Od</i>.5.401, cf. <i>AP</i> 7.278 (Arch.), ὀριτρεφέος ποταμοῖο Triph.193, βροντῆς Nonn.<i>D</i>.28.200.<br /><br /><b class="num">• Etimología:</b> La aparición de -γ- en comp. como μασίγδουπον, ἐρίγδουπος o en formas verbales como [[ἐγδούπησαν]] y la alternancia c. κτυπέω, κτύπος, etc., hacen pensar en una forma imitativa; cf. let. <i>dupêtiês</i> ‘producir un ruido sordo’, serv. <i>dȕpiti</i> ‘golpear con estrépito’.
}}
{{grml
|mltxt=ο (AM [[δούπος]])<br />[[βαρύς]], [[υπόκωφος]] [[χτύπος]], [[γδούπος]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Η λ. [[δούπος]] φέρει την ετεροιωμένη [[βαθμίδα]] της ΙΕ ρίζας <i>deup</i>- και το παράγωγο [[ρήμα]] [[δουπώ]] [[είναι]] [[επιτατικός]] [[σχηματισμός]] (<b>[[πρβλ]].</b> [[βρομώ]] - [[βρόμος]]). Συνδέεται πιθ. με βαλτοσλαβικές λέξεις, <b>[[πρβλ]].</b> λεττ. <i>dupeties</i>, σερβ. <i>dupiti</i>, με την [[ίδια]] [[περίπου]] [[σημασία]]. Ως β' συνθετικό εμφανίζεται με τη [[μορφή]] -[[γδούπος]] (<b>βλ.</b> και λ. [[γδούπος]]), όπου το συμφωνικό [[σύμπλεγμα]] -<i>γδ</i>- θεωρείται εκφραστικό (<b>[[πρβλ]].</b> και τα σημασιολογικώς συγγενή [[κτύπος]], [[κτυπώ]])].
}}
{{lsm
|lsmtext='''δοῦπος:''' ὁ, [[κάθε]] [[βαρύς]], [[υπόκωφος]] [[θόρυβος]], [[γδούπος]], σε Ομήρ. Ιλ.· λέγεται για τον μακρινό κρότο που έρχεται από τη [[μάχη]], για τον κτύπο των βημάτων, για τον τακτικό βηματισμό του πεζικού, για τον θόρυβο από μεγάλο [[πλήθος]]· βρύχηθμος, [[μουγκρητό]] της θάλασσας, σε Όμηρ.· σπάνια στους Τραγ. (ο [[τύπος]] <i>γδουπ-έω</i>, συνδέεει τη [[λέξη]] με το <i>κτύπ-ος</i>).
}}
{{elru
|elrutext='''δοῦπος:''' ὁ шум, грохот, гул Hom., Hes., Trag., Xen.
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: m.<br />Meaning: <b class="b2">dead, heavy sound</b><br />Compounds: In <b class="b3">ἐρί-δουπος</b>, also <b class="b3">ἐρί-γδουπος</b> <b class="b2">loud thundering</b> (Il.); anlaut <b class="b3">γδ-</b> also in <b class="b3">ἐγδούπησαν Λ</b> 45 and <b class="b3">μασίγδουπον βασιλῆα μεγαλόηχον</b> ... H., and also in <b class="b3">ἁλί-</b>, <b class="b3">βαρύ-</b>, <b class="b3">μελί-γδουπος</b>. Other compp. have <b class="b3">-δουπος</b>.<br />Derivatives: <b class="b3">δουπέω</b>, aor. <b class="b3">δουπῆσαι</b>, perf. pt. Gen. <b class="b3">δεδουπότος</b> (Ψ 679; innov., s. Schwyzer 771, Leumann Hom. Wörter 218) <b class="b2">sound dead</b>, sec. (through misunderstanding of <b class="b3">δούπησεν δε πεσών</b>, Leumann 217) <b class="b2">fall in battle</b> (Il.).<br />Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]<br />Etymology: An <b class="b3">δουπέω</b>, intensive like <b class="b3">βρομέω</b> etc., reminds of a Baltoh-Slavic word, Latv. [[dupêtiês]] <b class="b2">sound dead</b>, Serb. <b class="b2">dȕpiti</b> <b class="b2">slay (with sound)</b> etc.; unclear Toch. AB [[täp]] <b class="b2">give a loud sound, make known</b>. An anlaut <b class="b2">gd-</b> is not known from IE, so the word is probably Pre-Greek. Cf. <b class="b3">κτυπέω</b>, <b class="b3">κτύπος</b>. - Schwyzer 718 n. 3, Pok. 221f.; s. also Fraenkel Lit. et. Wb. s. <b class="b2">dùpinas</b>.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[δοῦπος]], ὁ, <i>n</i><br />any [[dead]], [[heavy]] [[sound]], a [[thud]], Il.; of the [[distant]] din of [[battle]], the [[sound]] of footsteps, of the [[measured]] [[tread]] of [[infantry]], the hum of a [[multitude]], the [[roar]] of the sea, Hom.: [[rare]] in Trag. [The [[form]] [[γδουπέω]], connects the [[word]] with [[κτύπος]].]
}}