View source for κρουνός

{{LSJ1
|Full diacritics=κρουνός
|Medium diacritics=κρουνός
|Low diacritics=κρουνός
|Capitals=ΚΡΟΥΝΟΣ
|Transliteration A=krounós
|Transliteration B=krounos
|Transliteration C=krounos
|Beta Code=krouno/s
|Definition=ὁ, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">spring, well head</b>, whence streams (πηγαί) issue, <span class="bibl">Il.22.147</span>, <span class="bibl">208</span>; χείμαρροι ποταμοὶ… κρουνῶν ἐκ μεγάλων <span class="bibl">4.454</span>, cf. <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>13.63</span>, <span class="bibl">Men. 530.22</span>, <span class="bibl"><span class="title">PLond.</span>3.1177.290</span> (ii A. D.), etc.; κρουνοὶ κρηναίου ποτοῦ <span class="bibl">S. <span class="title">Tr.</span>14</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> metaph., κ. αἵματος <span class="bibl">E.<span class="title">Rh.</span>790</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Hec.</span>568</span>; <b class="b3">κρουνοὶ Ἁφαίστοιο</b> <b class="b2">streams</b> of lava from Etna, <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>1.25</span>; of <b class="b2">streaming</b> perspiration, <span class="bibl">Hp.<span class="title">Aph.</span>7.85</span>, <span class="bibl">Lib.<span class="title">Ep.</span>316.3</span>: metaph., <b class="b2">torrent of words</b>, θαρρῶν τὸν κ. ἀφίει <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ra.</span>1005</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> <b class="b2">watercourse</b>, <span class="bibl">Str.5.3.8</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">4</span> <b class="b2">spout, nozzle</b>, <span class="bibl">Hero <span class="title">Spir.</span>2.25</span>, al.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1514.png Seite 1514]] ὁ, (verwandt mit [[κρήνη]] u. mit [[κρούω]]), der Spring, <b class="b2">Quell, Springbrunnen</b>, wo das Wasser stark u. mit Geräusch hervordringt; [[καλλίῤῥοος]] Il. 22, 147; Quelle der Giesbäche, 4, 452; Pind. Ol. 13, 61, der auch κρουνοὺς Ἡφαίστου δεινοτάτους ἀναπέμπει von Feuerströmen des Aetna sagt, P. 1, 25; αἵαατος Eur. Rhes. 790; auch vom Strom der Rede, θαῤῥῶν τὸν κρουνὸν ἀφίει Ar. Ran. 1005. – Canal od. Brunnen, Strab. VIII, 343. – Auch der <b class="b2">Hahn</b> an einem Gefäße, Sp.
}}
{{ls
|lstext='''κρουνός''': -οῦ, ὡς τὸ [[κρήνη]], ἡ πρώτη [[πηγή]], ἐξ ἧς λαμβάνουσι τὴν ἀρχὴν αἱ πηγαί, Ἰλ. Χ. 147, 208 (πρβλ. [[πηγή]])· χείμαρροι ποταμοί... κρουνῶν ἐκ μεγάλων Δ. 454, πρβλ. Πινδ. Ο. 13. 90· κρουνοὶ κρηναίου ποτοῦ Σοφ. Τρ. 14· κρουνὸς αἵματος Εὐρ. Ρῆσ. 790, πρβλ. Ἑκ. 568· οὕτω, κρουνοὶ Ἡφαίστου, ῥεύματα «λάβας» ἐκ τῆς Αἴτνης, Πινδ. Π. 1. 48· ἐπὶ ἀφθόνως ῥέοντος ἱδρῶτος, Ἱππ. Ἀφ. 1261· ― χείμαρρος λόγων, θαρρῶν τὸν κρ. ἀφίει Ἀριστοφ. Βάτρ. 1005. 2) ὀχετὸς ὕδατος, Στράβ. 235, 343.
}}
{{bailly
|btext=οῦ (ὁ) :<br />jet d’une source ; source, fontaine.<br />'''Étymologie:''' cf. [[κρήνη]].
}}
{{Autenrieth
|auten=[[source]], [[spring]]. (Il.)
}}
{{Slater
|sltr=[[κρουνός]] <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b> [[spring]] ἦ πόλλ' ἀμφὶ κρουνοῖς Πάγασον ζεῦξαι ποθέων ἔπαθεν (i. e. τοῖς ῥεύμασι τῆς Πειρήνης. Σ.) (O. 13.63) met., κεῖνο δ' Ἁφαίστοιο κρουνοὺς ἑρπετὸν δεινοτάτους ἀναπέμπει (P. 1.25)
}}
{{grml
|mltxt=ο (AM [[κρουνός]])<br /><b>1.</b> [[κάνουλα]] ή [[ειδικός]] [[σωλήνας]] που τοποθετείται σε [[βρύση]] για να ρέει το [[νερό]] με μεγαλύτερη [[πίεση]]<br /><b>2.</b> <b>μτφ.</b> [[αφθονία]], [[συνήθως]] υγρού (α. «άνοιξαν οι κρουνοί τ' ουρανού» β. «κρουνοί δακρύων» γ. κεῑνο δ' Ἁφαίστειο κρουνοὺς [[ἑρπετόν]]», <b>Πίνδ.</b>)<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[βρύση]], [[κρήνη]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[κεφαλόβρυσο]], κύρια [[πηγή]]<br /><b>2.</b> [[ρεύμα]] νερού.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ο τ. [[κρουνός]] <span style="color: red;"><</span> IE <i>krosno</i>-, με σίγηση του -<i>s</i>- και [[αντέκταση]]<br />συνδέεται με γερμανικές λ. που σημαίνουν «[[κύμα]], [[κρουνός]]» (<b>[[πρβλ]].</b> αρχ. νορβ. <i>hronn</i>, αγγλοσαξ. <i>hroen</i>, <i>hoern</i>). Για την πιθανή [[σύνδεση]] της λ. [[κρουνός]] με τον τ. [[κρήνη]] <b>βλ. λ.</b><br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[κρουνηδόν]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[κρουναίος]], [[κρουνείον]], [[κρουνία]], [[κρουνίζω]], [[κρουνίσκος]], [[κρουνίτης]], [[κρούνωμα]]<br /><b>αρχ.-μσν.</b><br />[[κρουνίον]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[κρουνιά]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> (Α' συνθετικό) <b>αρχ.</b> [[κρουνοχυτρολήραιος]]. (Β συνθετικό) [[δίκρουνος]], [[εννεάκρουνος]], [[πολύκρουνος]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[μονόκρουνος]]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''κρουνός:''' -οῦ, ὁ, [[βρύση]], [[πηγή]], [[στόμιο]] πηγαδιού, απ' όπου εκρέουν οι πηγές (<i>πηγαί</i>), σε Ομήρ. Ιλ., Σοφ.· ομοίως, <i>κρουνοὶ Ἡφαίστου</i>, ποτάμια λάβας από την Έτνα, σε Πίνδ.· μεταφ., [[χείμαρρος]] λόγων, σε Αριστοφ.
}}
{{elnl
|elnltext=κρουνός -οῦ, ὁ bron, fontein:; Ἁφαίστοιο κρουνοὺς δεινοτάτους de meest verschrikkelijke fonteinen van Hephaestus Pind. P. 1.25; κρουνοὶ διερραίνοντο κρηναίου ποτοῦ fonteinen van bronwater stroomden overal Soph. Tr. 14; overdr.: θαρρῶν τὸν κρουνὸν ἀφίει laat je fontein (van woorden) maar rustig spuiten Aristoph. Ran. 1005.
}}
{{elru
|elrutext='''κρουνός:''' ὁ<br /><b class="num">1)</b> родник, источник, ключ (καλλιρροος Hom.);<br /><b class="num">2)</b> обильная струя, поток (κρηναίου ποτοῦ Soph.; αἵματος Eur.; [[ὕδατος]] Arst.): κρουνοὶ Ἁφαίστοιο Pind. потоки Гефеста, т. е. огненной лавы; τὸν κρουνὸν ἀφιέναι Arph. давать волю потоку (красноречия).
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: m.<br />Meaning: <b class="b2">source, well head, stream, torrent</b>, also as GN (Il.).<br />Compounds: Compp., e.g. <b class="b3">Ἐννεά-κρουνος</b> name of a source on the Hymettos (Hdt., Th.).<br />Derivatives: Diminut. <b class="b3">κρουνίον</b> (Hdn.), <b class="b3">-ίσκος</b> (sch.); further <b class="b3">κρουν-εῖον</b> a cup (Kom.), <b class="b3">-ωμα</b> [[flood]] (Emp. 6, 3), <b class="b3">-ίτιδες</b> (<b class="b3">νύμφαι</b>, Orph.), <b class="b3">-ηδόν</b> <b class="b2">source-like</b> (LXX, Ph.); <b class="b3">κρουνίζω</b>, <b class="b3">-ομαι</b> <b class="b2">issue a stream, resp. catch</b> (com.) with <b class="b3">-ισμός</b> [[flood]], [[douche]] (Aq., medic.), <b class="b3">-ισμα</b> [[stream]], <b class="b3">-ισμάτιον</b> <b class="b2">small gushing, small spout</b> (Hero). - <b class="b3">κροῦναι κρῆναι τέλειαι</b> H.<br />Origin: IE [Indo-European] [??] <b class="b2">*kros-</b> [[wave]], [[flood]]<br />Etymology: Prob. from <b class="b3">*κροσνός</b> to <b class="b3">κρήνη</b>, s. v.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[κρουνός]], οῦ,<br />a [[spring]], well-[[head]], [[whence]] the streams (πηγαί) [[issue]], Il., Soph.; so, κρουνοὶ Ἡφαίστου streams of [[lava]] from [[Etna]], Pind.: metaph. a [[torrent]] of words, Ar.
}}