View source for κεμάς

{{LSJ1
|Full diacritics=κεμάς
|Medium diacritics=κεμάς
|Low diacritics=κεμάς
|Capitals=ΚΕΜΑΣ
|Transliteration A=kemás
|Transliteration B=kemas
|Transliteration C=kemas
|Beta Code=kema/s
|Definition=άδος, ἡ, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">young deer, pricket</b>, between <b class="b3">νεβρός</b> and <b class="b3">ἔλαφος</b> (so Ar.Byz. ap. <span class="bibl">Eust.711.37</span>, cf. Miller <b class="b2">Mélanges de litt.gr</b>.<span class="bibl">p.431</span>), <span class="bibl">Il.10.361</span>, <span class="bibl">Call.<span class="title">Dian.</span>112</span>, <span class="bibl">A.R.3.879</span>, Herodic. ap. <span class="bibl">Ath.5.222a</span>, <span class="bibl">Ael.<span class="title">NA</span>14.14</span>:—also κεμμάς (q.v.), and in Hsch. κεμφάς, (Cf. Skt. <b class="b2">śáma</b>-'hornless', Lith. <b class="b2">šmúlas</b> 'hornless', OE. <b class="b2">hind</b>.) </span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1416.png Seite 1416]] άδος, ἡ, Reh, Hirschkalb, oder eine Antilopenart; Il. 10, 361; Callim. Dian. 112; Ap. Rh. 3, 879 u. a. sp. D.; mit langen röthlichen Haaren, Ael. H. A. 14, 14; ξουθή, bei Ath. 222 a. S. auch [[κεμμάς]].
}}
{{ls
|lstext='''κεμάς''': -άδος, ἡ, μικρά, νέα [[ἔλαφος]]. μεταξὺ νεβροῦ καὶ ἐλάφου (κατὰ τὸν Εὐστ.), Ἰλ. Κ. 361, Καλλ. εἰς Ἄρτ. 112, κτλ.· πρβλ. Αἰλ. π. Ζ. 14. 14· [[ὡσαύτως]] κεμμὰς (ὃ ἴδε), καὶ παρ’ Ἡσυχ. κεμφάς.
}}
{{bailly
|btext=άδος (ἡ) :<br />faon, jeune biche, <i>animal</i>.<br />'''Étymologie:''' DELG <i>skr.</i> sáma- « sans cornes ».
}}
{{Autenrieth
|auten=άδος: a [[two]]-[[year]] [[old]] [[deer]], Il. 10.361†.
}}
{{grml
|mltxt=[[κεμάς]], -[[άδος]] και ποιητ. τ. [[κεμμάς]], και στον <b>Ησύχ.</b> κεμφάς, ἡ (Α)<br />μικρό, νεαρό [[ελάφι]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ανάγεται σε ΙΕ [[ρίζα]] <i>kem</i>- «[[χωρίς]] κέρατα». Ο τ. [[κεμάς]] προέκυψε [[είτε]] από κάποιον αμάρτυρο τ. <i>κέμος</i>, με θ. σε -<i>ο</i>, αντίστοιχο του αρχ. ινδ. <i>śama</i>- «[[χωρίς]] κέρατα» (<b>[[πρβλ]].</b> [[λίθος]]: [[λιθάς]]), [[είτε]] από θ. σε -<i>m</i>, [[οπότε]] συνδέεται με το αρχ. άνω γερμ. <i>hinta</i> «[[ελαφίνα]]» (<b>[[πρβλ]].</b> <i>νίφ</i>-<i>α</i>: [[νιφάς]]). Η συνεσταλμένη [[βαθμίδα]] της ρίζας εμφανίζεται στο λιθουαν. <i>šm</i>-<i>ulas</i> «[[χωρίς]] κέρατα». Ο τ. [[κεμμάς]] με εκφραστικό αναδιπλασιασμό του -<i>μ</i>-. Ο τ. <i>κεμφάς</i> [[κατά]] τις ονομασίες ζώων σε -<i>φος</i> / -<i>φας</i>, <b>[[πρβλ]].</b> <i>γρομ</i>-<i>φάς</i>.<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> <b>αρχ.</b> [[κεμάδειον]], <i>κεμήλιος</i>.<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> <b>αρχ.</b> [[κεμαδοσσόος]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''κεμάς:''' -[[άδος]], ἡ, μικρό, νέο [[ελάφι]], σε Ομήρ. Ιλ.· επίσης [[κεμμάς]], σε Ανθ. (άγν. προέλ.).
}}
{{elru
|elrutext='''κεμάς:''' άδος (ᾰ) ἡ молодой олень Hom.
}}
{{elnl
|elnltext=κεμάς -άδος, ἡ jong hert.
}}
{{etym
|etymtx=-άδος<br />Grammatical information: f.<br />Meaning: <b class="b2">young deer, young dog</b> (Κ 361, A. R., Call.).<br />Other forms: also <b class="b3">κεμμάς</b> (Q. S., AP, H.; hypocor. gemination? and <b class="b3">κεμφάς</b> (H.; after the animal's names in <b class="b3">-φάς</b>, <b class="b3">-φος</b> as <b class="b3">γρομφάς</b>?)<br />Compounds: <b class="b3">κεμαδο-σσόος</b> <b class="b2">hunting young deer</b> (Nonn.).<br />Derivatives: <b class="b3">κεμήλιος</b> surn. of Dionysos (Alc. G 1, 8); after the dress, cf. Gentili Maia 2 : 3-4, 2f., Nilsson Gr. Rel. 1, 570f.; suffix however remarkable; cf. Risch IF 33, 195 with other interpretations; s. also on <b class="b3">κειμήλιον</b>. Note also [[κέμων]] (s. v.)<br />Origin: IE [Indo-European] [556; cf. 929 <b class="b2">*sḱem-</b>] <b class="b2">*ḱem-</b> <b class="b2">without horn</b><br />Etymology: Deriv. in <b class="b3">-άς</b>, either from an <b class="b2">o-</b>stem <b class="b3">*κέμος</b> = Skt. <b class="b2">śámaḥ</b> <b class="b2">without horn</b> (cf. <b class="b3">λίθος</b> : <b class="b3">λιθάς</b>) or from an <b class="b2">m-</b>stem (<b class="b3">νίφ-α</b> : <b class="b3">νιφάς</b>), also found in the German. word for <b class="b2">(female) dog</b>, e. g. OHG [[hinta]] f. (PGm. <b class="b2">*hin-ðī́</b> [<b class="b2">-ði̯ō</b>] < IE. <b class="b2">*ḱem-tī́</b> like [[hund]], PGm. <b class="b2">*hun-ða-</b> < IE. <b class="b2">*ḱu̯n̥-tó-</b>; s. <b class="b3">κύων</b>). Direct suffixal connection between <b class="b3">κεμάς</b> and the German. word is not to be supposed. The zero grade of the <b class="b2">m-</b>stem is retained in Lith. <b class="b2">šm-ùlas</b> <b class="b2">without horn</b>. Lubotsky, System 76 assumes <b class="b2">*ḱemh₂-</b>. - Wrong Specht Ursprung 132 a. 264. Cf. also Lüders KZ 56, 282ff.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[κεμάς]], άδος,<br />a [[young]] [[deer]], a pricket, Il.:—also [[κεμμάς]], Anth. [deriv. [[unknown]]
}}
{{FriskDe
|ftr='''κεμάς''': -άδος<br />{kemás}<br />'''Forms''': auch [[κεμμάς]] (Q. S., ''AP'', H.; hypokoristische Gemination) und κεμφάς (H.; nach den Tiernamen auf -[[φάς]], -φος wie [[γρομφάς]]);<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': [[Hirschkalb]], [[junger Hirsch]], [[junge Hindin]], [[Spießer]] (Κ 361, A. R., Kall., auch späte Prosa);<br />'''Composita''' : [[κεμαδοσσόος]] [[Hirschkälber jagend]] (Nonn.).<br />'''Derivative''': Davon κεμήλιος Bein. des Dionysos (Alk. G 1, 8); wohl nach der Tracht, vgl. Gentili Maia 2 : 3-4, 2f., Nilsson Gr. Rel. 1, 570f.; Suffix indessen auffallend; vgl. Risch IF 33, 195 mit anderen Deutungen; s. auch zu [[κειμήλιον]]; — auch [[κέμων]]· [[ἑτερόφθαλμος]] H. (Grošelj Razprave 2, 42)?<br />'''Etymology''' : Ableitung auf -άς, u. zw. entweder von einem ''o''-Stamm *κέμος = aind. ''śámaḥ'' [[hornlos]] ([[λίθος]] : [[λιθάς]]) oder von einem ''m''-Stamm ([[νίφα]] : [[νιφάς]]), der auch dem german. Wort für [[Hindin]], z. B. ahd. ''hinta'' f. zugrunde liegt (urg. *''hin''-''ðī́'' [-''ði̯ō''] < idg. *''ḱem''-''tī́'' wie ''hund'', urg. *''hun''-''ða''- < idg. *''ḱu̯n̥''-''tó''-; s. [[κύων]]). Direkte suffixale Verbindung zwischen [[κεμάς]] und dem german. Wort ist nicht anzunehmen. Die Schwundstufe des ''m''-Stammes ist in lit. ''šm''-''ùlas'' [[hornlos]] erhalten. — Abweichend über die Stammbildung WP. 1, 385f. (mit reicher Lit.); verfehlt Specht Ursprung 132 u. 264. Vgl. noch Lüders KZ 56, 282ff.<br />'''Page''' 1,818-819
}}