View source for ὑποδύω

{{LSJ1
|Full diacritics=ὑποδύω
|Medium diacritics=ὑποδύω
|Low diacritics=υποδύω
|Capitals=ΥΠΟΔΥΩ
|Transliteration A=hypodýō
|Transliteration B=hypodyō
|Transliteration C=ypodyo
|Beta Code=u(podu/w
|Definition=ὑποδύνω, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">put on under</b>, κιθῶνας ὑποδύνειν τοῖσι εἵμασι <span class="bibl">Hdt.1.155</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> metaph., <b class="b3">κίνδυνον ὑποδύνειν</b> [[undergo]] danger, <span class="bibl">Id.3.69</span>; ταῦτα ὑποδύνειν <span class="bibl">Id.7.10</span>.<b class="b3">θ</b>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> intr., <b class="b2">slip in under</b>, ὑποδύνουσι ὑπὸ τοὺς πίλους <span class="bibl">Id.4.75</span>: c. acc., <b class="b2">slip into, insinuate oneself into</b>, ὑπέδυνε τῶν Ἰώνων τὴν ἡγεμονίην <span class="bibl">Id.6.2</span>; τὸ δὶς παῖδες οἱ γέροντες ὑποδῦνον αὐτοὺς νύττει <span class="bibl">Phld.<span class="title">Lib.</span>p.64</span> O.: v. infr. <span class="bibl">11.1d</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">4</span> <b class="b2">slip from under</b>, ἧττον ἂν ὑποδύοι ὁ ἵππος <span class="bibl">X.<span class="title">Eq.</span>8.7</span> (the only place in which pres. Act. <b class="b3">ὑποδύω</b> is found). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> mostly in Med. ὑποδύομαι, fut. -δύσομαι <span class="bibl">Od.20.53</span>, <span class="bibl">Arr.<span class="title">Fr.</span>126</span> J.: aor. 1 <b class="b3">-εδυσάμην</b>, Ep. 3sg. -εδύσετο <span class="bibl">Od.4.570</span> (tm.): also aor. 2 Act. <b class="b3">-έδυν</b>, pf. <b class="b3">-δέδῡκα</b>:—[[go]] or <b class="b2">get under</b> or <b class="b2">down into</b>, c. acc., <b class="b3">ὑποδῦσα θαλάσσης κόλπον</b> <b class="b2">having plunged into</b>... <span class="bibl">Od. 4.435</span>, cf. <span class="bibl">570</span> (tm.), <span class="bibl">Il.18.145</span> (tm.); ὑ. ὑπὸ τὴν ζεύγλην <span class="bibl">Hdt.1.31</span>; ὑπὸ τὴν φοινικίδα <span class="bibl">Ar.<span class="title">Pl.</span>735</span>; -δεδυκότος τοῦ ἄρθρου εἰς χωρίον <span class="bibl">Hp.<span class="title">Art.</span> 10</span>; ὑ. ὑπὸ τῶν κεραμίδων <b class="b2">creep under</b>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">V.</span>205</span>; <b class="b3">φέρει τιν' ὑποδεδυκότα</b> <b class="b2">underneath it</b>, like Odysseus under the ram of Polyphemus, ib. <span class="bibl">182</span>; ὑπὸ παντὶ λίθῳ σκορπίος ὑποδύεται <span class="title">Scol.</span>23; εἰς τὴν θάλατταν <span class="bibl">Luc. <span class="title">Herm.</span>71</span>: c. dat., ὑ. τῇ πέλτῃ <span class="bibl">Id.<span class="title">DMort.</span>27.3</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">b</span> <b class="b2">put one's</b> feet [[under]] a shoe, <b class="b2">put on</b>, ἀνύσας ὑπόδῡθι τὰς Λακωνικάς <span class="bibl">Ar.<span class="title">V.</span>1158</span>; <b class="b3">ὑποδύσασθαι . . δυσμενῆ καττύματα</b> ib.<span class="bibl">1159</span>; <b class="b3">ὑποδυσάμενος</b> ib.<span class="bibl">1168</span> (but in these places Scal. restored <b class="b3">ὑποδοῦ</b> (<b class="b3">ὑ. δ' ἀνύσας τι</b> Van Leeuwen), <b class="b3">ὑποδήσασθαι, -δησάμενος</b>, cf. ὑποδέω <span class="bibl">111.1</span>). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">c</span> metaph., <b class="b2">put on</b> a character (because the actor's face was <b class="b2">put under</b> a mask), <b class="b3">ἡ κολακευτικὴ... ὑποδῦσα ὑπὸ ἕκαστον τῶν μορίων, προσποιεῖται εἶναι τοῦθ' ὅπερ ὑπέδυ</b> pretends to be the character which <b class="b2">it puts on</b>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Grg.</span> 464c</span>; οἱ σοφισταὶ ταὐτὸν ὑποδύονται σχῆμα τῷ φιλοσόφῳ <span class="bibl">Arist.<span class="title">Metaph.</span>1004b18</span>; ὑποδύεται ὑπὸ τὸ σχῆμα τὸ τῆς πολιτικῆς ἡ ῥητορική <span class="bibl">Id.<span class="title">Rh.</span>1356a27</span>; τὴν ἡδονὴν ὑποδύεται τὸ βλάπτον Ath.Med. ap. Orib. inc.<span class="bibl">23.25</span>; also <b class="b3">ὑ. τὸν Δία, τὴν Ἀθηνᾶν</b>, <span class="bibl">Luc.<span class="title">Pisc.</span>33</span>: c. dat., προγόνων ἀρεταῖς <span class="bibl">Plu.<span class="title">Arat.</span>1</span>, cf. <span class="bibl">Gal.<span class="title">Thras.</span>36</span>; for <b class="b3">ὀνόματι ὑ. συμμάχων</b> in <span class="bibl">D.H.15.7</span>, <b class="b3">ὄνομα</b> is prob. cj. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">d</span> metaph., <b class="b2">insinuate oneself into favour with</b>, τὸν δῆμον <span class="bibl">Plu.<span class="title">Cat.Mi.</span>32</span>, cf. <span class="bibl">57</span>: abs., [[creep]], θαύματα καὶ τότε ὑπεδύετο <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>967b</span>: v. supr. <span class="bibl">1.3</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> c. gen., <b class="b2">come from under, come forth from</b>, θάμνων ὑπεδύσετο <span class="bibl">Od.6.127</span>: metaph., κακῶν ὑποδύσεαι <span class="bibl">20.53</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> <b class="b2">go under so as to bear, bear on one's shoulders</b>, τὸν μὲν ἔπειθ' ὑποδύντε <span class="bibl">Il.8.332</span>, <span class="bibl">13.421</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">b</span> metaph., [[undergo]] labour or toil, [[take]] it <b class="b2">on oneself</b>, c. acc., ὑπέδυσαν τὸν πόλεμον <span class="bibl">Hdt.4.120</span>, cf. supr. <span class="bibl">1.2</span>; <b class="b3">πόνον, κίνδυνον</b>, <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>1.5.12</span>, etc.; τὸν Ἀριστοφάνην [[tackle]], <span class="bibl">Luc.<span class="title">Ind.</span>27</span>; <b class="b3">ὑ. αἰτίαν</b> <b class="b2">make oneself subject to</b>... <span class="bibl">D. 23.12</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">c</span> c. inf., <b class="b2">submit, undertake</b>, ὑποδύεσθαι διδάσκειν <span class="bibl">X.<span class="title">Oec.</span>14.3</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">4</span> of feelings, <b class="b2">steal into</b> or [[over]] (cf. [[ὑφέρπω]]), τίς μ' ὑποδύεται πλευρὰς ὀδύνα; <span class="bibl">A.<span class="title">Eu.</span>842</span> (lyr.): rarely c. dat., <b class="b3">πᾶσιν δ' ὑπέδυ γόος</b> sorrow <b class="b2">stole upon</b> all, <span class="bibl">Od.10.398</span>; ἀλλά μοι ἄσκοπα κρυπτά τ' ἔπη . . ὑπέδυ <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>1112</span> (lyr.); ὑποδύεται . . ταῖς ψυχαῖς ὁρμή <span class="bibl">Luc.<span class="title">Anach.</span>37</span>: abs., of diseases, <span class="bibl">X.<span class="title">Eq.</span>4.2</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">5</span> abs., [[slip]] or <b class="b2">slink away</b>, <span class="bibl">D.25.28</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">6</span> <b class="b2">submit to</b>, τισι Arr.<span class="title">Parth.Fr.</span>87 Roos; ὑποδύσεται τοῖς ἐκ Ῥωμαίων . . ἀξιουμένοις <span class="bibl">Id.<span class="title">Fr.</span>126</span> J.: also c. acc., ὑπέδυσαν τὰ ἐπαγγελλόμενα Id.<span class="title">Fr.</span>3 J.; <b class="b3">μηκέτι τὸ εἱμαρμένον ἢ παρὸν δυσχερᾶναι ἢ μέλλον ὑποδύεσθαι</b> (sic cod. P) <span class="bibl">M.Ant.2.2</span> (vv. ll. <b class="b3">ἀπο-, ἀνα-</b>: <b class="b3">ὑπιδέσθαι</b> cj. Wilamowitz). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">7</span> abs., <b class="b3">ὀφθαλμοὶ ὑποδεδυκότες</b> <b class="b2">sunken, hollow</b> eyes, <span class="bibl">Luc. <span class="title">Tim.</span>17</span>, <span class="title">Hippiatr.</span>34.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1216.png Seite 1216]] (s. δύω), darunter ziehen, gew. med. mit aor. II. u. perf. act., = [[ὑποδύνω]], unterziehen, unten anziehen, z. B. Schuhe, ὑπόδυθι τὰς Λακωνικάς Ar. Vesp. 1158; ὑποδυσάμενος 1168; ὑποδύσασθαι καττύματα 1160; untertauchen, hinunter schleichen, darunter gehen, sich bücken, τὸν μὲν ἔπειθ' ὑποδύντε δύω [[ἐρίηρες]] ἑταῖροι φερέτην Il. 8, 332, nachdem sie sich gebückt und unter ihn gestellt hatten, um ihn aufzuheben und zu tragen, wie 13, 421; vgl. ὑποδύντε μάλ' ὦκα νεκρὸν ἀείραντες φέρετ' ἐκ πόνου 17, 717 (Luc. Demon. 61); ἥγ' ὑποδῦσα θαλάσσης εὐρέα κόλπον Od. 4, 435, nachdem sie untergetaucht war; vgl. Il. 18, 145; auch ὑπέδυ πέτραν, Plut. Thes. 6; [[τίς]] μ' ὑποδύεται πλευρὰς ὀδύνα; Aesch. Eum. 806, vgl. 837; seltener c. dat., πᾶσιν δ' [[ἱμερόεις]] ὑπέδυ [[γόος]] Od. 10, 398, bei Allen schlich sich Trauer ein; ὑποδύντες ὑπὸ τὴν ζεύγλην Her. 1, 31, wie übertr., ὑποδῦσα ὑπὸ ἕκαστον τῶν μορίων (ἡ κολακευτική) Plat. Gorg. 464 c; ὑπὸ κλίνην Dem. 22, 53; ὑποδύεται ὑπὸ λίθῳ Jac. Scol. 15; auch ὑπό τινος, Ar. Vesp. 206; εἴς τι, Jac. Ach. Tat. p. 617. – Anders aber ist θάμνων ὑπεδύσετο Od. 6, 127, er tauchte darunter hervor, kam darunter hervor, wie übertr., κακῶν ὑποδύσεαι [[ἤδη]] 20, 53. – Dah. ohne Casus, sich einer Sache entziehen, sich davonmachen, flüchten, ὑποδύει παρὰ [[ταῦτα]] Dem. 25, 28, du schleichst dich daneben weg. – Uebertr. = sich einer Sache unterziehen, bes. eine Arbeit, eine Mühe übernehmen, εἰ δὲ μὴ ἑκόντες ὑπέδυσαν τὸν πόλεμον Her. 4, 120; ἐθελονταὶ ὑπέδυσαν ποινὴν τῖσαι Ξέρξῃ 7, 134; Xen. Oec. 14, 3; κίνδυνον Cyr. 1, 5, 12. 3, 3, 15; πῶς οὖν τοῦθ' ὑπέδυ Dem. 24, 157; τὴν διὰ τοῦ ψηφίσματος αἰτίαν ὑποδύσεσθαι, 23, 12; τὴν πρᾶξιν ὑποδύεσθαι Pol. 2, 21, 9. – Dah. ὑποδύεσθαί τινα, sich bei Einem einschmeicheln oder ihm listig beizukommen suchen, [[ἀλλά]] μοι ἄσκοπα κρυπτά τ' ἔπη δολερᾶς ὑπέδυ φρενός Soph. Phil. 1099; [[προσωπεῖον]] ὑποδῦναι, unter eine Larve kriechen, eine Larve annehmen, Sp.; auch gradezu τὸν Ἀριστοφάνη ὑποδέδυκας, Luc. adv. ind. 27. – Ὀφθαλμοὶ ὑποδεδυκότες, eingefallene Augen, Luc. Tim. 17.
}}
{{ls
|lstext='''ὑποδύω''': [[ὑποδύνω]], φορῶ [[κάτωθεν]], κιθῶνας ὑποδύνειν τοῖσι εἵμασι Ἡρόδ. 1. 155. 2) μεταφορ., κίνδυνον ὑποδύνειν, ὑφίστασθαι κίνδυνον, κινδυνεύειν, ὁ αὐτ. 3. 69· [[ταῦτα]] ὑποδύνειν ὁ αὐτ. 7. 10. 3) ἀμεταβ., [[ἠρέμα]] [[εἰσέρχομαι]] [[ὑποκάτω]] τινός, ὑποδύνουσι ὑπὸ τοὺς πίλους ὁ αὐτ. 4. 75· ὑπ. τι, [[εἰσέρχομαι]] εἴς τι κρυφίως καὶ ἐντέχνως, ὑπέδυνε τῶν Ἰώνων τὴν ἡγεμονίην ὁ αὐτ. 6. 2· ἴδε κατωτ. ΙΙ. 1, δ. 4) [[φεύγω]] ὑποκάτωθέν τινος, ἧττον ἂν ὑποδύοι ὁ [[ἵππος]] (τὸ μόνον [[χωρίον]] [[ἔνθα]] ὁ ἐνεργ. ἐνεστὼς [[ὑποδύω]] ἀπαντᾷ), Ξεν. Ἱππ. 8, 7. ΙΙ. τὸ πλεῖστον ἐν τῷ μέσῳ τύπῳ ὑποδύομαι, μέλλ. [[δύσομαι]]· ἀόρ. α΄ -εδυσάμην, Ἐπικ. γ΄ ἑνικ. -εδύσετο Ὀδ.· - ἀόρ. β΄ ἐνεργ. -έδυν, πρκμ. -δέδυκα. Καταδύομαι [[ὑποκάτω]], [[εἰσέρχομαι]] [[ὑποκάτω]], εἰσχωρῶ, χώνομαι [[ὑποκάτω]], Λατιν. subire, μετ’ αἰτ., ὑποδῦσα θαλάσσης κόλπον, βυθυσθεῖσα εἰς..., Ὀδ. Δ. 435, 570. πρβλ. Ἰλ. Σ. 145· ὑποδ. ὑπὸ τὴν ζεύγλην Ἡρόδ. 1. 31. ὑπὸ τὴν φοινικίδα Ἀριστοφ. Πλ. 735· ἄρθρον εἰς [[χωρίον]] ὑπ. Ἱπποκρ. περὶ Ἄρθρ. 787· ὑποδ. ὑπὸ τῶν κεραμίδων, [[ἕρπω]] [[ὑποκάτω]], Ἀριστοφ. Σφ. 205· φέρει τιν’ ὑποδεδυκότα, [[ὑποκάτω]] [[ὄντα]], ὡς ὁ Ὀδυσσεὺς ὑπὸ τὸν κριὸν τοῦ Πολυφήμου, [[αὐτόθι]] 182· ὑπὸ παντὶ λίθῳ [[σκορπίος]] ὑποδύεται Σκόλ. 22. Bergk.· ἐς τὴν θάλασσαν Λουκ. Ἑρμότ. 71· [[μετὰ]] δοτ., ὑπ. τῇ πέλτῃ ὁ αὐτ. ἐν Νεκρ. Διαλ. 27. 3· - ἀκολούθως, β) ὡς τὸ ἐνδύομαι, [[εἰσάγω]] τοὺς πόδας εἰς σανδάλια, φορῶ σανδάλια, ὑπόδῡθι τὰς Λακωνικὰς Ἀριστοφ. Σφ. 1158· ὑποδύσασθαι... δυσμενῆ καττύματα [[αὐτόθι]] 1159· ὑποδυσάμενος [[αὐτόθι]] 1168, (ἀλλ’ ἐν τοῖς χωρίοις τούτοις ὁ Scal. ἀποκατέστησεν: ὑποδοῦ τι, ὑποδήσασθαι, -δησάμενος, ἐκ τοῦ [[ὑποδέω]] ΙΙ). γ) μεταφορ., [[ἀναλαμβάνω]], [[παριστάνω]] χαρακτῆρά τινα ([[διότι]] τὸ [[πρόσωπον]] τοῦ ὑποκριτοῦ ἐκρύπτετο ὑπὸ [[προσωπεῖον]]), ἡ κολακευτική..., ὑποδῦσα ὑπὸ ἕκαστον τῶν μορίων, προσποιεῖται [[εἶναι]] τοῦθ’ [[ὅπερ]] ὑπέδυ, προσποιεῖται ὅτι [[εἶναι]] ὁ χαρακτὴρ ὃν παριστάνει, Πλάτ. Γοργ. 464C· οἱ σοφισταὶ ταὐτὸν ὑποδύονται [[σχῆμα]] τῷ φιλοσόφῳ Ἀριστ. Μετὰ τὰ Φυσ. 3. 2, 19· ὑποδύεται ὑπὸ τὸ [[σχῆμα]] τὸ τῆς πολιτικῆς ἡ ῥητορικὴ ὁ αὐτ. ἐν Ρητ. 1. 2, 7· [[ὡσαύτως]], ὑπ. τὸν Δία, τὴν Ἀθηνᾶν Λουκ. Ἁλιεὺς 33· τὸν Ἀριστοφάνην ὁ αὐτ. πρὸς Ἀπαίδευτ. 27. - [[μετὰ]] δοτ., ὀνόματι συμμάχων ὑπ. Διονυσ. Ἁλ. Ἀποσπ. 2320 Reisk., πρβλ. Πλουτ. Ἄρατ. 1, Γαλην. 6. 31. δ) μεταφορ. [[ὡσαύτως]], [[ὑπεισέρχομαι]], κρυφίως [[εἰσέρχομαι]], εἰσχωρῶ εἰς τὴν εὔνοιάν τινος, ἑλκύω αὐτόν, τὸν δῆμον Πλουτ. Κάτων Νεώτ. 32, πρβλ. 57, Πομπ. 25: ἀπολύτως, [[ἕρπω]], θαύματα μὲν οὖν καὶ [[τότε]] ὑπεδύετο περὶ αὐτὰ Πλάτ. Νόμ. 967Α· ἴδε ἀνωτ. Ι, 3. 2) [[μετὰ]] γεν., [[ἐξέρχομαι]] [[κάτωθεν]], [[ἐξέρχομαι]] ἔκ τινος τόπου, θάμνων ὑπεδύσετο Ὀδ. Ζ. 127· μεταφορ., κακῶν ὑποδύσεαι Υ. 53. 3) θέτω ἐμαυτὸν [[ὑποκάτω]] [[ὥστε]] νὰ βαστάσω τι, [[βαστάζω]], [[φέρω]] ἐπὶ τῶν ὤμων μου, τὸν μὲν ἔπειθ’ ὑποδύντε δύω ἐρίηρες ἑταῖροι, ..., νῆας ἐπὶ γλαφυρὰς φερέτην Ἰλ. Θ. 332., Ν. 421. β) μεταφορ., [[ἀναλαμβάνω]] τι, [[ἀναδέχομαι]], μετ’ αἰτ., ὑπ. κίνδυνον Ἡρόδ. 3. 69· πόλεμον ὁ αὐτ. 4. 120, πρβλ. 7. 10, 8· πόνον, κίνδυνον Ξεν. Κύρ. 1. 5, 12, κλπ.· ὑπ. αἰτίαν Δημ. 624. 19. γ) μετ’ ἀπαρ., ὑποτάσσομαι, [[ἀναδέχομαι]], ὑπέδυσαν ποινὴν τῖσαι Ἡρόδ. 7. 134· ὑπ. διδάσκει Ξεν. Οἰκον. 14, 3. 4) ἐπὶ αἰσθημάτων, κρυφίως [[εἰσέρχομαι]] εἰς τὴν ψυχήν τινος καὶ [[καταλαμβάνω]] αὐτὴν (πρβλ. [[ὑφέρπω]]), τίς μ’ ὑποδύεται πλευρὰς ὀδύνα; Αἰσχύλ. Εὐμ. 842· - σπανίως [[μετὰ]] δοτ., πᾶσιν δ’ ὑπέδυ [[γόος]], πάντας [[θλῖψις]] κατέλαβε, Ὀδ. Κ. 398· [[ἀλλά]] μοι ἄσκοπα κρυπτά τ’ ἔπη... ὑπέδυ Σοφ. Φιλοκ. 1112· ὑποδύεται... ταῖς ψυχαῖς ὁρμὴ Λουκ. Ἀνάχ. 37· - ἀπολ., ἐπὶ νόσων, Ξεν. Ἱππ. 4. 2. 5) ἀπολ., [[ἠρέμα]] ἢ κρυφίως [[ἐκφεύγω]], Δημ. 778. 20 β) [[ὑποπτήσσω]], «ζαρώνω» ἐνώπιόν τινος, τινι Ἀνώνυμ. παρὰ Σουΐδ. ἐν λ. Μάρδοι· τι Μᾶρκ. Ἀντων. 2. 2· 7) ἀπολ., ὀφθαλμοὶ ὑποδεδυκότες, βαθεῖς, «βουλιαγμένοι μέσα», Λουκ. Τίμ. 17.
}}
{{bailly
|btext=<i>intr. (à l’ao.2</i> ὑπέδυν, <i>au pf.</i> ὑποδέδυκα <i>et au Moy.)</i>;<br /><b>I.</b> se plonger sous, s’enfoncer sous <i>ou</i> dans, <i>acc. ou dat. ; qqf avec</i> [[ὑπό]] <i>et l’acc., ou le gén. ; rar. avec</i> [[εἰς]] <i>et l’acc. ; abs.</i> ὀφθαλμοὶ ὑποδεδυκότες LUC yeux creux, enfoncés ; <i>fig.</i><br /><b>1</b> pénétrer sous <i>ou</i> dans, <i>rar. avec le dat.</i> : πᾶσιν ὑπέδυ [[γόος]] OD un gémissement de joie pénétra dans tous les cœurs;<br /><b>2</b> se glisser sous, s’insinuer dans : τὸν δῆμον PLUT dans l’esprit du peuple;<br /><b>3</b> se charger de, prendre sur soi : πόλεμον HDT entreprendre une guerre ; κίνδυνον XÉN affronter un danger ; avec l’inf. : ὑπ. διδάσκειν XÉN entreprendre de montrer;<br /><b>II.</b> <i>en parl. du costume</i> entrer dans, <i>d’où</i><br /><b>1</b> se chausser : καττύματα AR mettre des chaussures;<br /><b>2</b> se vêtir : τὸν Ἀριστοφάνη LUC prendre le masque d’Aristophane ; s’abriter derrière, τινι;<br /><b>III.</b> se glisser de dessous : θάμνων OD de dessous un taillis ; <i>fig.</i> ὑπ. κακῶν OD sortir des maux où l’on est plongé;<br /><b>IV.</b> s’enfoncer ; chercher à échapper à ; redouter, acc..<br />'''Étymologie:''' [[ὑπό]], [[δύω]].
}}
{{grml
|mltxt=[[ὑποδύω]] ΝΜΑ, και δ. τ. [[ὑποδύνω]] Α [[δύω</i> / [[δύνω]]]]<br /><b>μέσ.</b> <i>υποδύομαι</i><br />(στο [[θέατρο]]) [[υποκρίνομαι]] ορισμένο χαρακτήρα, [[παριστάνω]] ένα [[άλλο]] [[πρόσωπο]]<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br /><b>1.</b> <b>(αμτβ.)</b> [[εισέρχομαι]] [[κάτω]] από [[κάτι]] με ήρεμο τρόπο<br /><b>2.</b> [[προσποιούμαι]] («εἴ τις διαπεπλάσθαι τὸν ἄνθρωπον, εἴθ' ὑποδεδυκέναι λέγοι θεόν, [[κατάκριτος]]», <b>Γρηγ. Ναζ.</b>)<br /><b>3.</b> <b>φρ.</b> «ὀφθαλμοὶ ὑποδεδυκότες» — βαθουλωμένα μάτια<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[φορώ]] από [[κάτω]] («κέλευε δὲ σφεας κιθῶνάς τε ὑποδύνειν τοῑσι εἵμασι», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>2.</b> [[εισδύω]] [[κάπου]] με κρυφό και έντεχνο τρόπο («ὑπέδυνε τῶν Ἰώνων τὴν ἡγεμονίην», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>3.</b> <b>μέσ.</b> α) [[φορώ]] τα υποδήματά μου<br />β) [[έρπω]] από [[κάτω]] («ὁ ὑποδυόμενός τις οὑτοσὶ ὑπὸ τῶν κεραμίδων ἡλιαστὴς [[ὀροφίας]]», <b>Αριστοφ.</b>)<br />γ) ([[απλώς]]) [[έρπω]] («θαύματα μὲν οὖν καὶ [[τότε]] ὑπεδύετο περὶ αὐτά», <b>Πλάτ.</b>)<br />δ) [[βαστάζω]], [[φέρω]] στους ώμους μου<br />ε) [[αναλαμβάνω]] να [[φέρω]] εις [[πέρας]] [[κάτι]] («[[πάντα]] δὲ κίνδυνον [[ἡδέως]] ὑποδύεσθαι», <b>Ξεν.</b>)<br />στ) [[δέχομαι]] να [[κάνω]] [[κάτι]] («ὑπέδυσαν ποινὴν τῑσαι», <b>Ηρόδ.</b>)<br />ζ) [[φεύγω]] [[κάτω]] από [[κάτι]] («ἧττον ἄν ὑποδύοι ὁ [[ἵππος]]», <b>Ξεν.</b>)<br />η) [[φεύγω]] ήρεμα ή [[κρυφά]]<br />θ) [[υποκύπτω]], υποτάσσομαι σε [[κάτι]] («[[μηκέτι]] τὸ εἱμαρμένον ἢ παρὸν δυσχερᾱναι ἢ [[μέλλον]] ὑποδύεσθαι», Μ. Αυρ.)<br />ι) [[γλιστρώ]], [[παραπατώ]]<br />ια) <b>μτφ.</b> i) (για αισθήματα) [[εισέρχομαι]] [[κρυφά]] και [[καταλαμβάνω]] την [[ψυχή]] κάποιου<br />ii) [[κερδίζω]] την [[εύνοια]] κάποιου με επιτήδειο τρόπο («ἀπ' ἐξουσίας ὑπατικῆς αἰσχρῶς καὶ ταπεινῶς ὑποδυόμενος τὸν δῆμον», <b>Πλούτ.</b>).
}}
{{lsm
|lsmtext='''ὑποδύω:''' και -[[δύνω]],<br /><b class="num">I. 1.</b> φορώ [[κάτω]] από, <i>κιθῶνας ὑποδύνειν τοῖσι εἵμασι</i>, σε Ηρόδ.<br /><b class="num">2.</b> [[εισέρχομαι]] [[κάτω]] από, στον ίδ.· επίσης, [[εισέρχομαι]] [[κρυφά]], [[μυστικά]], [[πέφτω]] [[επάνω]] σε, με αιτ., στον ίδ.· επίσης, [[γλιστρώ]], [[ξεγλιστρώ]] [[κάτω]] από [[κάτι]], σε Ξεν.<br /><b class="num">3.</b> μεταφ., [[υφίσταμαι]] κίνδυνο, [[κινδυνεύω]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">II.</b> Μέσ., ὑποδύομαι, μέλ. -[[δύσομαι]], αόρ. αʹ <i>-εδυσάμην</i>, Επικ. γʹ ενικ. <i>-εδύσετο</i>· επίσης, Ενεργ. αόρ. βʹ <i>-έδυν</i>, παρακ. <i>-δέδῡκα</i>·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[βουλιάζω]], καταβυθίζομαι, περνώ από [[κάτω]], [[βουλιάζω]], βυθίζομαι από [[κάτω]], Λατ. subire, με αιτ., σε Ομήρ. Οδ.· [[ὑποδύω]] ὑπὸ τὴν ζεύγλην, σε Ηρόδ.· ομοίως, ὑποδύομαι ὑπὸ [[τῶν]] κεραμίδων, έρπω, σέρνομαι, [[γλιστρώ]] από [[κάτω]], σε Αριστοφ.· <i>φέρει τινὰ ὑποδεδυκότα</i>, βρισκόμενος από [[κάτω]], στον ίδ.<br /><b class="num">2.</b> [[βάζω]] τα πόδια μου σε σανδάλια, φορώ σανδάλια, στον ίδ.<br /><b class="num">3.</b> μεταφ., [[παριστάνω]] έναν χαρακτήρα, [[υποκρίνομαι]] ([[διότι]] το [[πρόσωπο]] του ηθοποιού, υποκριτή καλύπτονταν από [[προσωπείο]]), σε Πλάτ., Αριστ.<br /><b class="num">4.</b> με γεν., [[εξέρχομαι]] από [[κάτω]], [[εξέρχομαι]] από ένα [[μέρος]], σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">III. 1.</b> [[θέτω]] τον εαυτό μου από [[κάτω]] έτσι ώστε να βαστήξω [[κάτι]], [[βαστώ]] στους ώμους μου, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">2.</b> [[εισέρχομαι]], [[ξεκινώ]] εχθροπραξίες, πόλεμο, σε Ηρόδ.<br /><b class="num">3.</b> μεταφ., [[υφίσταμαι]] κίνδυνο, [[κινδυνεύω]], με αιτ., σε Ξεν.· [[ὑποδύω]] αἰτίαν, [[βάζω]] κάποιον υπόλογο, σε Δημ.<br /><b class="num">4.</b> με απαρ., [[αναλαμβάνω]] να κάνω, σε Ηρόδ.<br /><b class="num">5.</b> λέγεται για αισθήματα, [[εισέρχομαι]] [[κρυφά]] στην [[ψυχή]] κάποιου και την [[κυριεύω]], με αιτ., σε Αισχύλ.· με δοτ., πᾶσιν ὑπέδυ [[γόος]], [[θλίψη]] κατέλαβε τους πάντες, σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">6.</b> απόλ., [[φεύγω]], [[στρίβω]] ή [[φεύγω]] [[κρυφά]], σε Δημ.<br /><b class="num">7.</b> απόλ., <i>ὀφθαλμοὶ ὑποδεδυκότες</i>, βαθουλωτά μάτια, σε Λουκ.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=<[[form]] [[type]]="infl"><orth [[extent]]="[[full]]" lang="greek">-[[δύνω]]</orth></[[form]]><br />A. [[ὑποδύω]]<br /><b class="num">1.</b> to put on under, κιθῶνας ὑποδύνειν τοῖσι εἵμασι Hdt.<br /><b class="num">2.</b> to [[slip]] in under, Hdt.:—also to [[assume]] [[secretly]], [[slip]] [[into]], c. acc., Hdt.:—also to [[slip]] from under, Xen.<br /><b class="num">3.</b> metaph. to [[undergo]] [[danger]], Hdt.<br />B. Mid. ὑποδύομαι fut. -[[δύσομαι]] aor1 -εδυσάμην epic 3rd sg. -εδύσετο aor.2 act. -έδυν perf. -δέδῡκα<br /><b class="num">I.</b> to go under, get under, [[sink]] [[beneath]], Lat. subire, c. acc., Od.; ὑπ. ὑπὸ τὴν ζεύγλην Hdt.:—so, ὑπ. ὑπὸ τῶν κεραμίδων to [[creep]] under, Ar.; φέρει τινὰ ὑποδεδυκότα [[underneath]] it, Ar..<br /><b class="num">2.</b> to put one's feet under a [[shoe]], to put it on, Ar.<br /><b class="num">3.</b> metaph. to put on a [[character]] ([[because]] the [[actor]]'s [[face]] was put under a [[mask]]), Plat., Arist.<br /><b class="num">4.</b> c. gen. to [[come]] from under, [[come]] [[forth]] from, Od.<br /><b class="num">II.</b> to go under so as to [[bear]], to [[bear]] on one's shoulders, Il.<br /><b class="num">2.</b> to [[enter]] [[into]] war, Hdt.<br /><b class="num">3.</b> metaph. to [[undergo]] [[danger]], c. acc., Xen.; ὑπ. αἰτίαν to make [[oneself]] [[subject]] to . . , Dem.<br /><b class="num">4.</b> c. inf. to [[undertake]] to do, Hdt.<br /><b class="num">5.</b> of feelings, to [[steal]] [[over]] one, c. acc., Aesch.:—c. dat., πᾶσιν ὑπέδυ [[γόος]] [[sorrow]] stole [[upon]] all, Od.<br /><b class="num">6.</b> absol. to [[slip]] or [[slink]] [[away]], Dem.<br /><b class="num">7.</b> absol., ὀφθαλμοὶ ὑποδεδυκότες [[sunken]] eyes, Luc.
}}