View source for λοβός

{{LSJ1
|Full diacritics=λοβός
|Medium diacritics=λοβός
|Low diacritics=λοβός
|Capitals=ΛΟΒΟΣ
|Transliteration A=lobós
|Transliteration B=lobos
|Transliteration C=lovos
|Beta Code=lobo/s
|Definition=ὁ, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> [[lobe of the ear]], <b class="b3">ἐΰτρητοι</b> (for wearing ear-rings) λ. <span class="bibl">Il.14.182</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">h.Hom.</span>6.8</span>, <span class="bibl">Hp.<span class="title">Prog.</span>2</span>, <span class="bibl">Arist. <span class="title">HA</span>492a16</span>; ἄκροι λ. Lyc.1401. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> [[lobe of the liver]], to which special attention was paid in divination, <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>495</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">El.</span>827</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ti.</span>71c</span>, <span class="bibl">Euphro 7</span>: generally, [[liver]], <span class="bibl">A.<span class="title">Eu.</span>159</span> (lyr.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> [[lobe]] of the lung, <span class="bibl">Gal.<span class="title">UP</span>6.4</span>, al.; of the whole [[lung]], <span class="bibl">Hp.<span class="title">Loc.Hom.</span>14</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> [[capsule]] or [[pod]] of leguminous plants (cf. [[ἔλλοβος]]), <span class="bibl">Thphr.<span class="title">HP</span>1.11.2</span>, etc.; esp. of <b class="b3">φασίολοι</b> or <b class="b3">δόλιχοι</b>, because they were eaten pod and all, Gal.6.557, <span class="bibl">Jul.<span class="title">Or.</span>5.175c</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> in rose leaves, [[the white part]], elsewh. <b class="b3">ὄνυξ</b>, Gal.12.748.</span>
}}
{{ls
|lstext='''λοβός''': -οῦ, ὁ, ([[λέπω]]) ὁ [[λοβός]], τὸ κατώτατον [[μέρος]] τοῦ [[ὠτός]], ἐΰτρητοι ([[ὅπως]] φέρωσιν ἐνώτια) λοβοὶ Ἰλ. Ξ. 182, πρβλ. Ὁμ. Ὕμν. 5. 8, Ἱππ. Προγν. 36, Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 1. 11, 1· ἄκροι λ. Λυκόφρ. 1401. 2) ὁ λοβὸς τοῦ [[ἥπατος]], εἰς ὅν ἰδιαιτέραν προσοχὴν ἔδιδον κατὰ τὴν μαντείαν, Αἰσχύλ. Πρ. 495, Εὐρ. Ἠλ. 827, Πλάτ. Τίμ. 71C· [[καθόλου]], τὸ [[ἧπαρ]], Αἰσχύλ. Εὐμ. 158. ΙΙ. τὸ [[κέλυφος]] τῶν ὀσπρίων (ἅτινα ἐκ τούτου καλοῦνται ἔλοβα), Θεόφρ. π. Φυτ. Ἱστ. 1. 11, 2, κτλ.· ἐκ τούτων οἱ φασίολοι ἢ δόλιχοι, ἐκαλοῦντο [[ἁπλῶς]] λοβοί, [[ἐπειδὴ]] ἐτρώγοντο [[μετὰ]] τοῦ κελύφους αὐτῶν, Γαλην., κτλ. 2) ἐν τοῖς πετάλοις τῶν ῥόδων τὸ λευκὸν [[μέρος]], ἀλλαχοῦ καλούμενον [[ὄνυξ]], ὁ αὐτ.
}}
{{bailly
|btext=οῦ (ὁ) :<br />lobe, <i>particul.</i><br /><b>1</b> bout de l’oreille;<br /><b>2</b> lobe du foie ; foie.<br />'''Étymologie:''' R. Λεπ, peler, <i>ou</i> Λαβ, prendre.
}}
{{Autenrieth
|auten=[[lobe]] of the [[ear]], pl. Il. 14.182†.
}}
{{grml
|mltxt=ο (AM [[λοβός]], Μ και λόβος)<br /><b>1.</b> το σαρκώδες [[κάτω]] [[μέρος]] του αφτιού («ευτρήτοισι λοβοῑσιν», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>2.</b> <b>ανατ.</b> υποστρόγγυλο και προεξέχον [[τμήμα]] ενός λοβωτού οργάνου (α. «[[λοβός]] του εγκεφάλου» β. «[[λοβός]] του πνεύμονα» γ. «[[λοβός]] του [[ήπατος]]»)<br /><b>3.</b> [[τύπος]] ξηρού διαρρηκτού καρπού, αλλ. [[χέδρωπας]], κν. [[λουβί]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> μικρό [[τόξο]] βυζαντινού ή γοτθικού ρυθμού<br /><b>2.</b> <b>(ηλεκτρομαγν.)</b> [[τμήμα]] του διαγράμματος ακτινοβολίας κατευθυντικής κεραίας στο οποίο εμφανίζεται αυξημένη η [[ισχύς]] του εκπεμπόμενου ή λαμβανόμενου σήματος<br /><b>3.</b> <b>φρ.</b> <b>ζωολ.</b> α) «[[κεφαλικός]] [[λοβός]]» — [[προεξοχή]] που βρίσκεται στην πρόσθια [[περιοχή]] του μετώπου σε ορισμένες αράχνες<br />β) «[[οπτικός]] [[λοβός]]» — πλάγιες προεξοχές του θώρακα ορισμένων εντόμων οι οποίες προεκτείνονται [[προς]] τα μάτια<br /><b>νεοελλ.-μσν.</b><br />[[ξύλινος]] [[δακτύλιος]], [[απλός]] ή με ισχυρό τρόχιλο, που χρησιμεύει για την [[ένταση]] και τη συστέωση αγομένων της εξαρτίας, κν. [[μπιγότα]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> το [[άκρο]] του [[ήπατος]] ή και [[ολόκληρο]] το [[ήπαρ]]<br /><b>2.</b> πνεύμονας<br /><b>3.</b> το [[λευκό]] [[μέρος]] τών πετάλων τών ρόδων, αλλ. όνυξ.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ο τ. ανάγεται στην ετεροιωμένη βαθμ. <i>lob</i>- της ΙΕ ρ. <i>l</i><i>ē</i><i>b</i>- «[[κρεμάω]] [[χαλαρά]]» και «[[χείλος]]» και συνδέεται με αγγλοσαξ. <i>loeppa</i> «[[άκρον]], [[κορυφή]]» και <i>ē</i><i>arloeppa</i> «ο [[λοβός]] του αφτιού», [[μέσο]] γερμ. <i>ō</i><i>r</i>-<i>lepel</i> «[[λοβός]] αφτιού» και λατ. <i>lăb</i><i>ā</i><i>re</i> «[[γλιστρώ]]». Κατ' [[άλλη]] [[άποψη]], αν η [[σημασία]] του [[λοβός]] «[[κέλυφος]], [[περίβλημα]] καρπού» [[είναι]] η αρχική, ο τ. μπορεί να συνδεθεί με λατ. <i>leg</i><i>ū</i><i>men</i> «όσπριο» και [[είτε]] πρόκειται για παράλληλα δάνεια, [[είτε]] ανάγονται σε ΙΕ [[ρίζα]] <i>leg</i><sup>w</sup>(<b>[[πρβλ]].</b> [[λεβηρίς]] <i>, [i]λέβινθον</i>). Ίσως, τελικά, δύο διαφορετικές στην [[προέλευση]] τους λέξεις, μια τον λοβό του αφτιού και μια [[άλλη]] για το [[περίβλημα]] τών καρπών, να συγχωνεύθηκαν στην Ελληνική στην [[ίδια]] λ.].
}}
{{lsm
|lsmtext='''λοβός:''' -οῦ, ὁ ([[λέπω]])·<br /><b class="num">1.</b> [[λοβός]], το κατώτερο [[μέρος]] του αυτιού, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">2.</b> [[λοβός]] του συκωτιού, σε Αισχύλ., Ευρ.· γενικά, [[συκώτι]], σε Αισχύλ.
}}
{{elru
|elrutext='''λοβός:''' ὁ<br /><b class="num">1)</b> ушная мочка Hom., HH, Arst. etc.;<br /><b class="num">2)</b> доля печени Arst.: λ. οὐ προσῆν σπλάγχνοις Eur. среди внутренностей (жертвенного животного) не оказалось доли печени (дурное предзнаменование);<br /><b class="num">3)</b> печень Aesch.
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: m.<br />Meaning: [[lobe]], [[lap]], [[slip]] as appellation of several lap- or sliplike parts of body or plant, esp. [[lobe of the ear]] (Ξ 182), also [[lobe of liver]] (Hp., A., E., Pl.), [[of the lung]] (medic.) etc.; <b class="b2">lap, Blättchen des Fliederblattes</b> (Thphr.), <b class="b2">capsula with seeds, (hanging down) pods of siliquosae- and leguminous plants</b> ans these themselves, <b class="b2">pod, seed-lobe, fruit-lobe in gen.</b> (Thphr., Dsc., Gal.). Details in Strömberg Eranos 40, 90ff.; he wants to explain the meaning [[pod]], [[case]] through popular association with <b class="b3">λοπός</b> [[shell]], [[bark]], [[scale]], which is superfluous with the development of meanings scetched above. Demin. <b class="b3">λόβιον</b> (Gal., Dsc.).<br />Compounds: Often as 2. member, e.g. <b class="b3">πρό-λοβος</b> m. <b class="b2">crop of birds, Adam's apple</b> (Arist., LXX), but <b class="b3">προ-λόβιον</b> [[the front part of the lobe of the ear]] (Poll., H.); <b class="b3">ἔλ-λοβος</b> <b class="b2">in a pod, with pod</b> (Thphr.; lengthened <b class="b3">ἐλλοβ-ώδης</b> <b class="b2">id.</b>; cf. Strömberg Theophrastea 164), but <b class="b3">ἐλ-λόβιον</b> <b class="b2">ear-ring</b> (Luc., S.E.); <b class="b3">ἀντι-λόβιον</b>, <b class="b3">-βίς</b> <b class="b2">part of the ear-lobe opposite to the προλόβιον</b> (medic.); <b class="b3">ἐπιλοβίς μέρος τοῦ ἥπατος</b> H.; as adj. in <b class="b3">ἡ ἐπιλοβὶς γλῶσσα</b> [[lobe of the liver]] (of soothsayers, PAmh. 2, 14, 21; III--IVp); as building term <b class="b3">καταλοβεύς</b> m. <b class="b2">uppercornice, cross-beam</b> (Epid., Hierapytna); <b class="b3">ὀξυλοβ-έω</b> <b class="b3">τὸ ταχέως ἀκούω</b>' (Suid.), from <b class="b3">*ὀξύ-λοβος</b>, s. Strömberg l.c.<br />Derivatives: Dimin. <b class="b3">λόβιον</b> (Gal, Dsc.).<br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: Etymology unknown. Semantically attractive is the connection with NHG [[Lappen]] a. cognates., e.g. OE [[læppa]] m. [[tip]], [[lap]], <b class="b2">ēar-læppa</b> <b class="b2">ear-lobe</b>, also without expressive gemination as WNo. [[lapa]] [[hang slack]], MLG <b class="b2">ōr-lepel</b> <b class="b2">ear-lobe</b>. Further with deviating <b class="b2">a-</b>vowel Lat. [[labāre]] [[totter]], [[give way]] beside long vowel in [[lābor]], [[lābī]] [[glide]]; with initial <b class="b2">sl-</b> e.g. MLG [[slap]] 'sleck', Lith. <b class="b2">slãbnas</b>, OCS [[slabъ]] [[slack]]; extensively on these WP. 2, 431 f., W.- Hofmann s. [[labō]]; also Pok. 655 f.; Fraenkel Wb. s. <b class="b2">slãbnas</b>, Vasmer Wb. s. <b class="b2">slábyj</b>. The IE [[b]] may, like the varying vocalisation, be connected with the popular-expressive character of these words. - Connection with Lat. [[legūmen]] <b class="b2">leguminous plant etc.</b> (Fick, Prellwitz) would presuppose IE <b class="b2">*legʷ-</b>, which would be more attractive; the Lat. word, however, has also been interpreted differently, s. W.-Hofmann s. v. - Beside <b class="b3">λοβός</b> there seems to have been a form <b class="b3">*λέβος</b>, s. 1. <b class="b3">λεβηρίς</b> (?). If this is correct - but it is rather unreliable - the word may be Pre-Greek; the cited IE forms rather point to a European substratum word.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[λοβός]], οῦ, [[λέπω]]<br /><b class="num">1.</b> the [[lobe]] of the ear, Il.<br /><b class="num">2.</b> the [[lobe]] of the [[liver]], Aesch., Eur.: [[generally]], the [[liver]], Aesch.
}}
{{FriskDe
|ftr='''λοβός''': {lobós}<br />'''Grammar''': m.<br />'''Meaning''': [[Lappen]], [[Läppchen]], [[Lobe]] als Ben. verschiedener lappen- od. zipfelähnlicher Körper- und Pflanzenteile, bes. [[Ohrläppchen]] (seit Ξ 182), auch [[Leberlappen]] (Hp., A., E., Pl. u. a.), [[Lungenlappen]] (Mediz.) usw.; [[Blattlappen]], [[Blättchen des Fliederblattes]] (Thphr.), ‘Samenlappen, (herabhängende) Schote der Siliquosae- und Leguminosaepflanzen’ auch diese selbst, ‘Hülse, Samenkapsel, Fruchtschale im allg.’ (Thphr., Dsk., Gal. u. a.). Einzelheiten bei Strömberg Eranos 40, 90ff.; er will die Bed. [[Schote]], [[Hülse]] durch volkstümliche Assoziation mit [[λοπός]] [[Schale]], [[Rinde]], [[Schuppe]] erklären, was sich bei der oben angenommenen Bed.-Entwicklung erübrigt. Demin. [[λόβιον]] (Gal., Dsk.).<br />'''Composita''' : Oft als Hinterglied, z.B. [[πρόλοβος]] m. [[Kropf der Vögel]], [[Adamsapfel]] (Arist., LXX u. a.), aber [[προλόβιον]] [[der vordere Teil des Ohrläppchens]] (Poll., H.); [[ἔλλοβος]] [[in der Hülse befindlich]], [[mit Hülse versehen]] (Thphr.; erweitert [[ἐλλοβώδης]] ib.; vgl. Strömberg Theophrastea 164), aber [[ἐλλόβιον]] [[Ohrring]] (Luk., S.E. u.a.); [[ἀντιλόβιον]], -βίς [[Teil des Ohrläppchens gegenüber dem [[προλόβιον]] (Mediz.); [[ἐπιλοβίς]]· [[μέρος]] [[τοῦ]] [[ἥπατος]] H.; als Adj. in ἡ ἐπιλοβὶς [[γλῶσσα]] [[Leberzeichen]] (der Wahrsager, ''PAmh''. 2, 14, 21; III—IV<sup>p</sup>); als Ausdruck des Bauwesens [[καταλοβεύς]] m. [[Obergesims]], [[Querbalken]] (Epid., Hierapytna); [[ὀξυλοβέω]] ’τὸ [[ταχέως]] [[ἀκούω]]’ (Suid.), von *ὀξύλοβος, s. Strömberg a.a.O.<br />'''Etymology''' : Etymologie umstritten. Semantisch sehr ansprechend ist die Anknüpfung an nhd. ''Lappen'' u. Verw., z.B. ags. ''læppa'' m. [[Zipfel]], [[Lappen]], ''ēar''-''læppa'' [[Ohrläppchen]], vereinzelt ohne expressive Gemination wie wno. ''lapa'' [[schlaff herabhängen]], mnd. ''ōr''-''lepel'' [[Ohrläppchen]]. Dazu mit abweichendem ''ă''-Vokal lat. ''lăbāre'' [[wanken]], [[schwanken]] neben Vokallänge in ''lābor'', ''lābī'' [[gleiten]]; mit anl. ''sl''- z.B. mnd. ''slap'' ’''schlaff''’, lit. ''slãbnas'', aksl. ''slabъ'' [[schlaff]]; ausführlich darüber WP. 2, 431 f., W.- Hofmann s. ''labō''; dazu noch Pok. 655 f.; Fraenkel Wb. s. ''slãbnas'', Vasmer Wb. s. ''slábyj''. Das dabei anzusetzende idg. ''b'' mag, wie die schwankende Vokalisation, mit dem volkstümlichexpressiven Charakter der betr. Wörter zusammenhängen. — Die Heranziehung von lat. ''legūmen'' [[Hülsenfrucht]] (Fick, Prellwitz u. a.) wurde idg. ''legʷ''- voraussetzen, was unzweifelhaft ansprechender wäre; das lat. Wort ist aber auch anders gedeutet worden, s. W.-Hofmann s. v. — Neben [[λοβός]] scheint ein *λέβος bestanden zu haben, s. 1. [[λεβηρίς]].<br />'''Page''' 2,131-132
}}