View source for ἀντήλιος

{{LSJ1
|Full diacritics=ἀντήλιος
|Medium diacritics=ἀντήλιος
|Low diacritics=αντήλιος
|Capitals=ΑΝΤΗΛΙΟΣ
|Transliteration A=antḗlios
|Transliteration B=antēlios
|Transliteration C=antilios
|Beta Code=a)nth/lios
|Definition=ον, (ἀντί, ἥλιος) <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">opposite the sun</b>, i.e. <b class="b2">looking east</b>, <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span> 805</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Ion</span>1550</span>; <b class="b3">δαίμονες ἀντήλιοι</b> statues of gods [[which stood in the sun]] before the house-door, <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>519</span>, cf. <span class="bibl">E.<span class="title">Fr.</span>538</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> of the moon, <b class="b2">reflecting the sun's rays</b>, AB403 (ἀνθ-), cf. Suid.: hence metaph., [[imitation]], [[reflection]], <span class="bibl">Theopomp.Hist.367</span> (ἀνθ-). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> <b class="b3">ἀντήλια, τά,</b> = [[παρήλια]], [[parhelia]], Suid., cf. <span class="bibl">Men.511</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> [[screens]] or [[parasols]], <span class="bibl">Eust.1281.3</span>; also, [[blinkers]] on horses' bridles, <span class="bibl">Poll.10.54</span> (ἀνθ-), <span class="bibl">Eust.1562.39</span>.—The Ion. form <b class="b3">ἀντήλιος</b> is always used in Trag.; <b class="b3">ἀνθήλιος</b> first in Theopomp. l.c., cf. <span class="bibl">Ph.1.656</span>, <span class="title">Placit.</span>3.6.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0248.png Seite 248]] ([[ἥλιος]]), eigtl. ion., aber von Phryn. für besser attisch erkl. als [[ἀνθήλιος]], welches erst bei Sp. gebräuchlich ist, 1) der Sonne gegenüber liegend, gegen Morgen, ἀγκῶνες Soph. Ai. 792; – der Sonne ausgesetzt, δαίμονες Aesch. Ag. 505, Götterbilder, die vor der Hausthür im Freien standen; bei Tertullian: ostiorum praesides. – 2) der Sonne gleich, [[πρόσωπον]] Eur. Ion. 1550. – 3) ἀντήλια = παρήλια, Nebensonnen, B. A. 411; Plut. plac. phil. 3, 6 ἀνθήλιοι.
}}
{{ls
|lstext='''ἀντήλιος''': -ον, ([[ἀντί]], [[ἥλιος]]) πρὸς ἥλιον βλέπων, δηλ. [[ἐστραμμένος]] πρὸς ἀνατολάς, [[ἀνατολικός]], οἱ δ’ ἑσπέρους ἀγκῶνας, οἱ δ’ ἀντηλίους ζητεῖτ’ Σοφ. Αἴ. 805· πρβλ. [[πρόσειλος]]: σεμνοί τε θᾶκοι, δαίμονές τ’ ἀντήλιοι, ἀγάλματα θεῶν πρὸ τῶν πυλῶν ἱδρυμένα, Αἰσχύλ. Ἀγ. 519 Ἀποσπ. 542· πρβλ. Ἡσύχ. ΙΙ. [[ὅμοιος]] τῷ ἡλίῳ, ἐσχηματίσθη δὲ ὡς τὸ [[ἀντίθετος]], ὁ αὐτ. Ἴων 1550. - «[[ἀντήλιος]]· ὁ [[ἴσος]] καὶ [[ὅμοιος]] ἡλίῳ φαινόμενος» Ἡσύχ. ΙΙΙ. ἀντήλια = παρήλια, parhelia, Σουΐδ., πρβλ. Μένανδ. ἐν «Χαλκείοι»1· «[[ἀντήλιος]], ἡ ἀντανακλωμένη ὑπὸ τοῦ ἡλίου αὐγὴ» Α. Β. 411, κοινῶς «ἀντηλιά»: - [[προσέτι]] ἀνθήλιοι Πλούτ. 2. 894F. 2) σκιάδια πρὸς φύλαξιν ἀπὸ τοῦ ἡλίου, ἀντήλια τὰ προβεβλημένα... προσώπων τοῖς ἡλιαζομένοις Εὐστ. 1281. 3· ἀνθήλια ἢ ἀντήλια, τὰ [[ἑκατέρωθεν]] τῶν ὀφθαλμῶν τῶν ἵππων τιθέμενα δερμάτινα σκιάδια [[ὅπως]] μὴ βλέπωσι πρὸς τὰ πλάγια, τὰ ἄλλως λεγόμενα [[παρώπια]], [[Πολυδ]]. Ι΄, 54, «ἀντήλια τὰ καὶ [[παρώπια]] τὰ περὶ τὰς ὄψεις τῶν ἵππων [τιθέμενα δέρματα]» Εὐστ. 1562. 40. - Ὁ Ἰων. [[τύπος]] [[ἀντήλιος]] [[εἶναι]] ἀείποτε ἐν χρήσει παρὰ Τραγ.: τὸ [[ἀνθήλιος]] πρῶτον παρὰ Θεοπόμπ. τῷ Κωμ. ἐν Ἀδηλ. 23, Φίλωνι 1. 658, Πλουτ., κλ. (ἴδε ἐν λ. [[ἥλιος]]).
}}
{{bailly
|btext=ος, ον :<br /><b>1</b> qui regarde le levant;<br /><b>2</b> exposé au soleil;<br /><b>3</b> produit par la réflexion du soleil : [[οἱ]] ἀνθήλιοι (<i>réc. p.</i> [[ἀντήλιος]]) PLUT anthélie, phénomène de réflexion lumineuse qui double l’image du soleil.<br />'''Étymologie:''' [[ἀντί]], [[ἥλιος]].
}}
{{DGE
|dgtxt=-ον<br /><br /><b class="num">• Alolema(s):</b> ἀνθ- Theopomp.Hist.400, Ph.1.656, Plu.2.894f, <i>AB</i> 403, Poll.10.54, Zonar.111.31c, Sud.<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[puesto al sol]], [[soleado]] de estatuas de dioses δαίμονες A.<i>A</i>.519, θεοί E.<i>Fr</i>.538<br /><b class="num">•</b>[[que refleja los rayos del sol]] ὄρος Plu.2.248c, νεφέλη ἡ πυρρὰ ἡ φοινικίζουσα Zonar.l.c., ἡ σελήνη <i>AB</i> l.c.<br /><b class="num">2</b> [[vuelto hacia el este]], [[oriental]] ἀγκῶνες S.<i>Ai</i>.805, de Atenea ante el templo de Delfos πρόσωπον E.<i>Io</i> 1550.<br /><b class="num">3</b> [[que es reflejo del sol]] [[αὐγή]] Ph.l.c.<br /><b class="num">II</b> subst.<br /><b class="num">1</b> ὁ ἀ. [[parhelio]] Men.<i>Fr</i>.444, Plu.2.894f, tb. τὰ ἀ. Sud.<br /><b class="num">2</b> ὁ ἀ. fig. [[imitación]], [[reflexión]] Theopomp.Hist.l.c.<br /><b class="num">3</b> τὰ ἀ. [[anteojeras de los caballos]], Poll.l.c., Eust.1562.39.<br /><b class="num">4</b> τὰ ἀ. [[parasol]] Eust.1281.3.
}}
{{grml
|mltxt=-α, -ο (AM [[ἀντήλιος]], -ον)<br />αυτός που βρίσκεται [[απέναντι]] στον ήλιο, ο [[ανατολικός]].|| <b>νεοελλ.</b> <b>το ουδ. ως ουσ.</b> <i>το αντήλιο</i><br />το να βάζει [[κανείς]] το ένα ή και τα δύο χέρια στο [[μέτωπο]] για να προστατεύσει τα μάτια από τον ήλιο.<br /><b>μσν.</b><br /><b>το ουδ. ως ουσ.</b> <i>τὰ ἀντήλια</i><br />1<br />σκιάδια για [[προφύλαξη]] από τον ήλιο<br />2.οι παρωπίδες των αλόγων<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> αυτός που βλέπει [[προς]] τον ήλιο, ο στραμμένος [[προς]] την [[ανατολή]], ο [[ανατολικός]]<br /><b>2.</b> ο όμοιος με τον ήλιο<br /><b>3.</b> <b>φρ.</b> «δαίμονες ἀντήλιοι» — αγάλματα θεών στημένα στο ύπαιθρο [[μπροστά]] από τις πύλες των ναών.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>αντι</i>(<i>ι</i>)- <span style="color: red;">+</span> [[ήλιος]] ([[αντί]] [[ανθήλιος]]). Πρόκειται για τύπο της ανατολ. ιων. διαλέκτου, η οποία ανήκει στις ψιλωτικές διαλέκτους. Η [[ψίλωση]] σε τέτοιες διαλέκτους εμφανίζεται [[είτε]] με την [[απουσία]] της δασύτητας (του <i>h</i>), [[είτε]] με την ύπαρξη φράσεων ή σύνθετων λέξεων, όπου δεν συμβαίνει [[αφομοίωση]] του άηχου ψιλού φθόγγου σε δασύ (του -<i>τ</i>- σε -<i>θ</i>- <b>κ.τ.ό.</b>), όπως ακριβώς στην προκειμένη [[περίπτωση]]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''ἀντήλιος:''' (όχι <i>ἀνθ-[[ήλιος]]</i>), <i>-ον</i>,<br /><b class="num">I.</b> αυτός που βρίσκεται αντίθετα προς τον ήλιο, δηλ. κοιτώντας ανατολικά, σε Σοφ.· <i>δαίμονες ἀντήλιοι</i>, αγάλματα θεών που στέκονταν στον ήλιο, [[μπροστά]] στην πόρτα, σε Αισχύλ.<br /><b class="num">II.</b> όμοιος προς τον ήλιο, σχημ. όπως το [[ἀντίθεος]], σε Ευρ.
}}
{{elru
|elrutext='''ἀντήλιος:''' Trag. = [[ἀνθήλιος]].
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[Note that it is not not ἀνθ-ήλιος]<br /><b class="num">I.</b> [[opposite]] the sun, i. e. [[facing]] [[east]], Soph.; δαίμονες ἀντήλιοι statues of gods [[which]] stood in the sun [[before]] the [[door]], Aesch.<br /><b class="num">II.</b> like the sun, formed like [[ἀντίθεος]], Eur.
}}