View source for ἀπονίζω

{{LSJ1
|Full diacritics=ἀπονίζω
|Medium diacritics=ἀπονίζω
|Low diacritics=απονίζω
|Capitals=ΑΠΟΝΙΖΩ
|Transliteration A=aponízō
|Transliteration B=aponizō
|Transliteration C=aponizo
|Beta Code=a)poni/zw
|Definition=later ἀπονευρ-νίπτω D.S <span class="bibl">4.59</span>, <span class="bibl">Plu.<span class="title">Phoc.</span>18</span>, and once as v.l. in Hom., v. infr.:—<span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">wash off</b>, ἀπονίψαντες . . βρότον ἐξ ὠτειλῶν <span class="bibl">Od.24.18</span>), cf. <span class="bibl">Il.7.425</span> (tm.):—Med., [[wash off from oneself]], <b class="b3">ἱδρῶ πολλὸν ἀπονίζοντο θαλάσσῃ</b> ib.<span class="bibl">10.572</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> <b class="b2">wash clean</b>, esp. of the hands and feet, <b class="b3">τὴν ἀπονίζουσα φρασάμην</b> I perceived it (the scar) [[as]] I [[was washing his feet]], <span class="bibl">Od.23.75</span>; ὅταν ἡ θυγάτηρ μ' ἀπονίζῃ καὶ τὼ πόδ' ἀλείφῃ <span class="bibl">Ar.<span class="title">V.</span>608</span>, cf. <span class="bibl">Men.<span class="title">Georg.</span>60</span>; ἓ μὲν ἔφη ἀ. τὸν παῖδα <span class="bibl">Pl.<span class="title">Smp.</span> 175a</span>:—Med., <b class="b3">χρῶτ' ἀπονίπτεσθαι</b> <b class="b2">wash one's</b> body, v.l. in <span class="bibl">Od.18.179</span>, cf. <span class="bibl">172</span>; <b class="b3">χεῖράς τε πόδας τε</b> ib.<span class="bibl">22.478</span>: abs., οἷον εἴ τις εἰς πηλὸν ἐμβὰς πηλῷ -νίζοιτο <span class="bibl">Heraclit.5</span>; <b class="b2">wash one's hands</b> (esp. after meals, cf. Ar.Byz. ap. <span class="bibl">Ath.9.408f</span>), <span class="bibl">Hp.<span class="title">Mul.</span>1.89</span>; ἐγὼ μὲν ἀποτρέχων ἀπονίψομαι <span class="bibl">Ar.<span class="title">Av.</span>1163</span>; ἀπονίψασθαι δοτέον [[water to wash with]], <span class="bibl">Alex.250</span>, cf. <span class="bibl">Antiph.136</span>; so in pf. Pass., ἀπονενίμμεθ' <span class="bibl">Ar.<span class="title">V.</span>1217</span>; ἀπονενιμμένος <span class="bibl">Id.<span class="title">Ec.</span>419</span>; also in late Prose, v. supr.; τῆς κρήνης -νιψάμενος <span class="bibl">Alciphr.3.1</span>; but ἀπονίψασθαι τὸ πρόσωπον ἀπὸ τᾶς κράνας <span class="title">IG</span>4.951.63 (Epid.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> rarely of things, ἀ. τὴν κύλικα <span class="bibl">Pherecr.41</span>.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0316.png Seite 316]] poet. u. Sp. wie Plut. Phoc. 18 auch [[ἀπονίπτω]] (s. [[νίζω]]), abwaschen, ἀπονίζουσα Od. 23, 75; ὕδατι νίζοντες ἄπο βρότον Iliad. 7, 425; Plat. Conv. 175 a; ἀπονίζῃ Ar. Vesp. 608; ἀπονίψατε Od. 19, 317; ἀπονίψαντες βρότον ἐξ ὠτειλέων 24, 189. – Häufiger med., sich reinigen von etwas, χρῶτ' ἀπονί. πτεσθαι Od. 18, 179; ἱδρῶ πολλὸν ἀπενίζοντο [mit langem ε] Il. 10, 572; χρῶτ'ἀπονιψαμένη Od. 18, 172; ἀπονιψάμενοι χεῖράς τε πόδας τε 22, 478; oft abs., sich waschen, ἀπονενίμμεθα (nach der Mahlzeit, wie Poll. u. Ath. IX, 408 f auch bemerken) Ar. Vesp. 1217; vgl. Eccl. 419; ἀπονίψομαι Av. 1163; ἀπονιψάμενος Plat. Conv. 223 d, u. Sp.; τὸν πηλὸν ἀπονιψάμενοι τῶνποδῶν, sich den Schmutz von den Füßen abwaschen, Plut. Symp. 1, 2, 3; τὸν [[ὕπνον]] Luc. amor. 44.
}}
{{ls
|lstext='''ἀπονίζω''': καὶ μεταγεν. [[ἀπονίπτω]], ὡς ἐν. Διοδ. 4. 59, Πλουτ. Φωκ. 18, καὶ [[ἅπαξ]] παρ’ Ὁμ., ἴδε κατωτ.: μελλ. -[[νίψω]]. Ἀπονίπτω, [[ἀποπλύνω]], ἀπονίψαντες… βρότον ἐξ ὠτειλέων Ὀδ. 189, πρβλ. Ἰλ. Η. 425: ― Μεσ., [[ἀποπλύνω]] ἀπὸ τὸ σῶμά μου, ἱδρῶ πολλὸν ἀπενίζοντο θαλάσσῃ Κ. 572. ΙΙ. [[νίπτω]] καὶ [[καθαρίζω]], [[κυρίως]] ἐπὶ τῶν χειρῶν καὶ τῶν ποδῶν, τὴν ἀπονίζουσα φρασάμην, παρετήρησα αὐτὴν (δηλ. τὴν οὐλὴν) ἐνῶ ἔνιπτον τοὺς πόδας [[αὐτοῦ]], Ὀδ. Ψ. 75· πρβλ.Τ 376· [[ὅταν]]… ἀπονίζῃ καὶ τὼ πόδ’ ἀλείφῃ Ἀριστοφ. Σφ. 608· ἀπ . τὸν παῖδα Πλάτ. Συμπ. 175Α : ― Μέσ., χρῶτ’ ἀπονίπτεσθαι, ἀποπλύνειν τὸ [[σῶμα]], Ὀδ. Σ. 179, πρβλ. 171· χεῖράς τε πόδας τε Χ 478· ἀπολ., [[νίπτω]] τὰς χεῖράς μου, ἐγὼ μὲν ἀποτρέχων ἀπονίψομαι Ἀριστοφ. Ὄρν. 1163· ἀπονίψασθαι δοτέον, νὰ κομισθῇ [[ὕδωρ]] διὰ [[νίψιμον]], «νὰ φέρουν [[νίψιμον]]» ὡς λέγουσιν ἐν Θράκῃ Ἄλεξ. ἐν «Φιλίσκῳ» 1, πρβλ. Ἀντιφάν. ἐν «Κωρύκῳ» 1· [[οὕτως]] ἐν τῳ παθητ. πρκμ., ἀπονενίμμεθ’ Ἀριστοφ. Σφ. 1217· ἀπονενιμμένος ὁ αὐτ. Ἐκκλ. 419: ― ἴδε [[ἀπόνιπτρον]]. 2) σπανίως ἐπὶ πραγμάτων, «ξεπλύνω»· νυνὶ δ’ ἀπονίζων τὴν κύλικα δὸς ἐμπιεῖν Φερεκρ. ἐν «Δουλοδιδασκάλῳ» 4.
}}
{{bailly
|btext=<i>seul. prés. et impf;<br />confond ses autres temps avec ceux de</i> [[ἀπονίπτω]] : <i>f.</i> ἀπονίψω, <i>ao.</i> ἀπένιψα;<br /><b>1</b> enlever en lavant, laver : βρότον OD du sang noir;<br /><b>2</b> nettoyer en lavant, laver (le corps, les pieds, <i>etc.</i>);<br /><i><b>Moy.</b></i> ἀπονίζομαι (<i>impf.</i> ἀπενιζόμην, <i>f.</i> ἀπονίψομαι, <i>ao.</i> ἀπενιψάμην, <i>pf.</i> ἀπονένιμμαι);<br /><b>1</b> enlever de dessus soi en lavant, acc.;<br /><b>2</b> nettoyer en lavant, laver, <i>acc. ; abs.</i> se laver les mains.<br />'''Étymologie:''' [[ἀπό]], [[νίζω]].
}}
{{Autenrieth
|auten=([[ἀπονίπτω]]), aor. imp. ἀπονιψατε, [[part]]. ἀπονίψαντες, [[mid]]. pres. [[ἀπονίπτεσθαι]], aor. ἀπονιψάμενοι: [[wash]] [[off]], [[wash]] [[clean]], [[mid]]., [[oneself]] or [[from]] [[oneself]]; ἀπονίψαντες μέλανα βροτον ἐξ ὠτειλέων, Od. 24.189; [[ἀλλά]] μιν, ἀμφίπολοι, [[ἀπονίψατε]], Od. 19.317; χρῶτ' ἀπονιψαμένη, Od. 18.172; ἷδρῶ πολλὸν ἀπε̄νίζοντο θαλάσσῃ, Il. 10.572.
}}
{{DGE
|dgtxt=<b class="num">I</b> [[limpiar]] c. ac. de la cosa eliminada βρότον αἱματόεντα <i>Il</i>.7.425 (tm.), [[αἷμα]] Anon.Hist.356<br /><b class="num">•</b>en v. med. [[limpiarse]] ἱδρῶ πολλόν <i>Il</i>.10.572.<br /><b class="num">II</b> <b class="num">1</b>[[lavar]] c. ac. de pers., esp. de las manos y pies τὴν ἀπονίζουσα φρασάμην la ví (la cicatriz) cuando lo estaba lavando</i>, <i>Od</i>.23.75, ὅταν ... ἡ θυγάτηρ με ἀπονίζῃ καὶ τὼ πόδ' ἀλείφῃ Ar.<i>V</i>.608, cf. Pl.<i>Smp</i>.175a, πατέρα Men.<i>Georg</i>.60<br /><b class="num">•</b>en v. med., abs. [[lavarse]] οἷον εἴ τις εἰς πηλὸν ἐμβὰς πηλῷ ἀπονίζοιτο Heraclit.B 5, ὕδατι ... ἀπονίζεσθαι Hp.<i>Mul</i>.1.89.<br /><b class="num">2</b> [[limpiar]] de cosas τὴν κύλικα Pherecr.45; cf. [[ἀπονίπτω]].
}}
{{grml
|mltxt=<b>βλ.</b> [[απονίπτω]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''ἀπονίζω:''' μεταγεν. -[[νίπτω]]· μέλ. -[[νίψω]], αόρ. αʹ <i>-ένιψα</i>·<br /><b class="num">I.</b> [[αποπλύνω]], <i>ἀπονίψαντες βρότον ἐξ ὠτειλῶν</i>, σε Ομήρ. Οδ. — Μέσ., [[ξεπλένω]] [[κάτι]] από πάνω μου, [[ἱδρῶ]] ἀπενίζοντο θαλάσσῃ, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">II.</b> [[καθαρίζω]] πλένοντας, κανονικά λέγεται για τα χέρια και τα πόδια· <i>ἀπονίζουσα</i>, [[καθώς]] έπλενα τα πόδια του, σε Ομήρ. Οδ.· <i>ὅτανἀπονίζῃ καὶ τὼ πόδ' ἀλείφῃ</i>, σε Αριστοφ. — Μέσ., [[πλένω]] τα χέρια και τα πόδια μου, <i>χεῖράς τε [[πόδας]] τε</i>, σε Ομήρ. Οδ.· απόλ. [[πλένω]] τα χέρια μου, σε Αριστοφ.· Παθ. παρακ. <i>ἀπονενίμμεθα</i>, στον ίδ.
}}
{{elru
|elrutext='''ἀπονίζω:'''<br /><b class="num">1)</b> смывать (βρότον Hom.); med. смывать с себя ([[ἱδρῶ]] Hom.; πηλόν Plut.);<br /><b class="num">2)</b> мыть, умывать (τὼ πόδε Arph.; παῖδα Plat.); med. мыть себе (χεῖράς τε πόδας τε Hom.): ἀπονενιμμένος Arph. умывшийся.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=<br /><b class="num">I.</b> [[wash]] off, ἀπονίψαντες βρότον ἐξ ὠτειλῶν Od.:—Mid. to [[wash]] off from [[oneself]], [[ἱδρῶ]] ἀπενίζοντο θαλάσσηι Il.<br /><b class="num">II.</b> to [[wash]] [[clean]], [[properly]] of the hands and feet, ἀπονίζουσα as I was [[washing]] his feet, Od.; [[ὅταν]] ἀπονίζηι καὶ τὼ πόδ' ἀλείφηι Ar.:—Mid. to [[wash]] one's hands and feet, χεῖράς τε πόδας τε Od.: absol. to [[wash]] one's hands, Ar.; perf. [[pass]]. ἀπονενίμμεθα Ar.
}}