View source for ψῆφος

{{LSJ1
|Full diacritics=ψῆφος
|Medium diacritics=ψῆφος
|Low diacritics=ψήφος
|Capitals=ΨΗΦΟΣ
|Transliteration A=psē̂phos
|Transliteration B=psēphos
|Transliteration C=psifos
|Beta Code=yh=fos
|Definition=Dor. ψᾶφος, Aeol. ψᾶφαξ, ἡ, gen. pl. <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> ψηφάων <span class="bibl">Man.4.448</span>: (ψάω):—<b class="b2">a small round worn stone, pebble</b>, ψᾶφος ἑλισσομένα <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span> 10(11).9</span>; <b class="b3">οὐκ ἂν εἰδείην λέγειν ποντιᾶν ψάφων ἀριθμόν</b> ib.<span class="bibl">13.46</span>; <b class="b3">ψήφῳ μούνῃ διατετρανέεις</b>, opp. <b class="b3">μόγις ἂν λίθῳ παίσας διαρρήξειας</b>, <span class="bibl">Hdt. 3.12</span>; <b class="b3">ψ. ἄμμου</b> a [[grain]] of sand, <span class="bibl">LXX<span class="title">Si.</span>18.10</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> [[precious stone]], [[gem]], <span class="bibl">Philostr.<span class="title">VA</span>3.27</span>; esp. worn in a ring, <span class="bibl">Luc.<span class="title">DMeretr.</span>9</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> acc. to the various uses made of such pebbles: </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">1</span> <b class="b2">pebble used for reckoning, counter</b>, <b class="b3">λογίζεσθαι ψήφοις</b> calculate or reckon by [[abacus]], [[cipher]], <span class="bibl">Hdt.2.36</span>, etc.: hence to reckon [[exactly]] or [[accurately]], opp. <b class="b3">ἀπὸ χειρὸς λ</b>., <span class="bibl">Ar.<span class="title">V.</span>656</span> (anap.); οὐ τιθεὶς ψήφους <span class="bibl">D.18.229</span>; ἐν ψήφῳ λέγειν <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>570</span>; ἐν ψήφου λόγῳ θέσθαι <span class="bibl">E.<span class="title">Rh.</span> 309</span>: metaph., ταῖς τοῦ συμφέροντος ψήφοις μετρεῖν τὰς ἔχθρας καὶ τὰς φιλίας <span class="bibl">Plb.2.47.5</span>: hence <b class="b3">ψῆφος</b> itself for a [[cipher]], [[number]], <b class="b3">πὸτ ἄρτιον</b> (sc. <b class="b3">ἀριθμὸν</b>) ποτθέμειν . . ψᾶφον <span class="bibl">Epich.170</span>: pl., [[accounts]], <b class="b3">καθαραὶ ψ</b>., where there is an exact balance, <span class="bibl">D.18.227</span>; οἱ περὶ τὰς ψ. [[calculators]], <span class="bibl">Alciphr.1.26</span>; ψήφων ἄπειρος Plu.2.812e; <b class="b3">δακτυλικὴ ψ</b>. [[reckoning]] on the fingers, <span class="title">AP</span>11.290 (Pall.); of astrological [[calculations]], <span class="bibl">Vett.Val.10.15</span>, al. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">b</span> in Magic, <b class="b3">κατέχων τὴν ψ</b>. (i. e. the object on which the [[number]] is written) <b class="b3">λέγε</b> . . <span class="title">PMag.Par.</span>1.1048, cf. 937. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> <b class="b2">pebble used for a draughts-</b> or [[chess-man]], <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>487c</span>; κύβος ἐν παιδιᾷ ψήφων Plu.2.427f. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">b</span> [[pebble]] used by jugglers, ψηφάων παῖκται <span class="bibl">Man.4.448</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> [[pebble used in divination]], ἡ διὰ ψήφων μαντική <span class="bibl">Apollod.3.10.2</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">4</span> [[cube]] used in mosaic pavements, <span class="bibl">Gal.<span class="title">Protr.</span>8</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">5</span> [[pebble used in voting]], ψήφῳ ψηφίζεσθαι <span class="bibl">Hdt.9.55</span>; ἐὰν μὴ τῇ ψ… ψηφίσωνται κρύβδην ψηφιζόμενοι <span class="bibl">D.59.89</span>: hence, [[the vote]] itself, <b class="b3">ψῆφον φέρειν</b> give <b class="b2">one's vote</b>, ἐν καρδίᾳ ψ. φέροντες <span class="bibl">A.<span class="title">Eu.</span>680</span>, cf. <span class="bibl">And.1.2</span>, <span class="bibl">D.57.61</span>, etc.; ὑπέρ τινος <span class="bibl">Lycurg.7</span>; περί τινος <span class="bibl">Id.11</span>, etc.; ψήφου φορά <span class="bibl">E.<span class="title">Supp.</span>484</span>; <b class="b3">ψῆφον τίθεσθαι</b>, = [[ψηφίζεσθαι]], <span class="bibl">Hdt.8.123</span>, cf. <span class="bibl">6.57</span>; εἰς τεῦχος . . ψήφους ἔθεντο <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>816</span>; c. inf., <span class="bibl">Hdt.3.73</span>; ψ. προσθέσθαι <span class="bibl">Th.1.40</span>; <b class="b3">ψήφῳ διαιρεῖν</b> to determine [[by vote]], <span class="bibl">A.<span class="title">Eu.</span>630</span>; <b class="b3">ψήφῳ κρίνειν</b>, <span class="bibl">Th.1.87</span>, etc.; μεταλαβὼν τὸ πέμπτον μέρος τῶν ψ. <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ap.</span>36b</span>, cf. Lex ap.<span class="bibl">D.21.47</span>: in collect. sense, <b class="b3">ἐχρῆν . . ψ. περὶ αὐτοῦ γενέσθαι</b> [[a vote]] is taken, <span class="bibl">Antipho 5.47</span>; ἡ καθαιροῦσα ψ. <span class="bibl">Lys.13.37</span>; ἡ σῴζουσα ψ. <span class="bibl">D.19.66</span>; <b class="b3">οἷς ἂν πλείστη γένηται ψ</b>. a majority [[of votes]], <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>759d</span>: <b class="b3">τὴν ψῆφον ἐπάγειν</b> to put [[the vote]] or [[question]], of the president, <span class="bibl">Th.1.119</span>, <span class="bibl">125</span>; ψῆφον δοῦναι περί τινος <span class="title">IG</span>22.222.24, cf. <span class="bibl">D.21.188</span>; ψ. ἀναδοὺς περί τινος <span class="bibl">App.<span class="title">BC</span>1.100</span>; so ψ. περὶ ἡμῶν ὑπὲρ ἀνδραποδισμοῦ προτεθεῖσαν <span class="bibl">D.19.65</span>; <b class="b3">διένεμον</b> (vv. ll. <b class="b3">διενέμοντο, ἔφερον</b>) <b class="b3"> τὰς ψ</b>. were casting their [[votes]], <span class="bibl">Hdt.8.123</span>; <b class="b3">ὑπὸ ψήφου μιᾶς</b> with one [[accord]], <span class="bibl">Ar.<span class="title">Lys.</span>270</span>; <b class="b3">ψ. φανερά</b> open [[voting]], ψ. φανερὰν διενεγκεῖν <span class="bibl">Th.4.74</span>; τὴν ψ. οὐκ εἰς καδίσκους ἀλλὰ φανερὰν ἐπὶ τὰς τραπέζας τίθεσθαι <span class="bibl">Lys.13.37</span>, cf. <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>767d</span>, <span class="bibl">855d</span>; opp. <b class="b3">ψ. ἀφανής</b> [[voting]] by ballot, <span class="bibl">Aeschin.3.233</span>; κρύβδην τὴν ψ. φέρειν <span class="bibl">Arist. <span class="title">Rh.Al.</span>1433a23</span>, cf. <span class="bibl">1424b2</span>, <span class="bibl"><span class="title">Ath.</span>69.1</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">b</span> <b class="b2">that which is carried by vote, a vote</b>, <b class="b3">ψ. καταγνώσεως</b> [[a vote]] of condemnation, <span class="bibl">Th.3.82</span>; <b class="b3">ψῆφος αὐτῷ ἐπῆκτο περὶ φυγῆς</b> [[a vote]] of banishment was moved for against him, <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>7.7.57</span>, cf. <span class="bibl">A.<span class="title">Th.</span>198</span>; ψήφῳ πόλεως γνωσθεῖσαι <span class="bibl">Id.<span class="title">Supp.</span>7</span> (anap.):—hence, </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">c</span> [[any resolve]] or [[decree]], ψ. τυράννων <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>60</span>; <b class="b3">λιθίνα ψᾶφος</b> [[a decree]] written on stone, <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>7.87</span>; <b class="b3">διδοῖ ψᾶφον περ' αὐτᾶς</b> [the oak] gives [[judgement]] of itself, <span class="bibl">Id.<span class="title">P.</span>4.265</span>; <b class="b3">ψ. φλεγυρὰ βροτῶν</b>, i. e. [[public opinion]], <span class="bibl">Cratin.57</span> (lyr.); <b class="b3">τίν' ἂν ψῆφον θεῖο;</b> what [[judgment]] . . ? <span class="bibl">Pl.<span class="title">Prt.</span>330c</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">R.</span>450a</span>; ἡ ἐμὴ ψ. <span class="bibl">Id.<span class="title">Phlb.</span> 57a</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">d</span> <b class="b3">Ἀθηνᾶς ψ</b>., [[calculus Minervae]], prov. phrase to express [[acquittal]], when the votes were even, <span class="bibl">Philostr.<span class="title">VS</span>2.3</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">e</span> <b class="b3">ψ</b>. is sts. omitted, κἂν ἴσαι γένωνται <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ra.</span>685</span> (lyr.); πάσαις κρατεῖν Luc.Bis Acc.18, cf. 22. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">f</span> <b class="b3">Διὸς ψῆφος</b> (ψῆφοι Hsch.), prov. <b class="b3">ἐπὶ τῶν ἱερῶν καὶ ἀθίκτων</b>, of the scene of contest betw. Athena and Poseidon, Suid., etc. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">g</span> <b class="b3">Κόννου ψ</b>., [[negligible quantity]], [[cipher]], <span class="bibl">Ar.<span class="title">V.</span>675</span> (anap.), cf. [[Κοννᾶς]]. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">6</span> [[place of voting]], [[tribunal]], <span class="bibl">E.<span class="title">IT</span>945</span>, <span class="bibl"><span class="title">El.</span> 1263</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">7</span> metaph., [[influence]], πόλις μεγάλην ψ. ἔχουσα <span class="bibl">Lib.<span class="title">Or.</span>18.13</span>.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1398.png Seite 1398]] ἡ, ein <b class="b2">Steinchen,</b> bes. ein kleiner abgeriebener, geglätteter, gerundeter Stein, ein Kiesel, ein glattgeriebener Flußkiesel; Pind. ποντία, Ol. 13, 44; auch ein künstlich geglätteter, polirter Stein, 7, 87; dah. Steinchen zu Mosaikarbeiten, Sp., auch Edelstein, δακτυλική, im Ringe, Pallad. 87 (XI, 290). – Dergleichen Steinchen wurden aber bes. gebraucht – a) zum Zählen od. Rechnen; ἐν ψήφῳ λέγειν, anrechnen, Aesch. Ag. 556; στρατοῦ [[πλῆθος]] οὐδ' ἂν ἐν ψήφου λόγῳ θέσθαι δυναίμην Eur. Rhes. 369; Rechenpfennig, Zahlzeichen, Her. 2, 36; vgl. Euen. 16 (IX, 251); D. Sic. 12, 13; αἱ ἐπὶ τῶν ἀβακίων ψῆφοι Pol. 5, 26, 13; οἱ περὶ τὰς ψήφους, der Rechner od. Wechsler, Ath. VII, 305; Alciphr. 1, 26; καθαραὶ ψῆφοι, reine Rechnung, die aufgeht, Dem. 18, 227. – b) der Stein im Brettspiel; – [[ψήφων]] [[παιδιά]], Taschenspielerei, οὐκ ἐν ψήφοις, ἀλλ' ἐν λόγοις Plat. Rep. VI, 487 c. – c) ein Steinchen oder Loos, womit eine Art Wahrsagerei getrieben wurde, ἡ διὰ τῶν [[ψήφων]] μαντική, Heyne Apoll. 3, 10, 2. 9 p. 274. – d) am häufigsten bes. bei Att. das Steinchen, dessen man sich zum Abgeben der Stimme bediente, das man in die Stimmurne, [[ὑδρία]] warf, Her. 8, 123; dah. auch die Stimme selbst, die man bei Wahlen od. beim Abstimmen über Beschlüsse abgiebt, ψήφου [[φορά]] Eur. Suppl. 500; εἰς ψῆφον ἔρχεται [[πόλεμος]], er kommt zur Abstimmung, Entscheidung, 497; ψῆφον φέρειν, seine Stimme abgeben, Aesch. Eum. 645, u. öfter; Eur.; in Prosa, Plat., Andoc. 1, 2, [[ὑπέρ]] τινος, Lycurg. 7. 147. 149, [[περί]] τινος, 11. 13; ψῆφον θέσθαι, Aesch. Ag. 790 Suppl. 631; οὐδὲ μετ' ἀρσένων ψῆφον ἔθεντο 634; Lycurg. 13. 128; vgl. Dem. 29, 4; aber bei Her. 8, 123 ist ψῆφον τίθεσθαι »sich selbst seine Stitume geben«; διαφέρειν, Aesch. 3, 198; προσθέσθαι τινί, zu Jemandes Gunsten stimmen, Dem. 57, 69; διδόναι δήμῳ τὴν ψῆφον, abstimmen lassen, 59, 90; τὴν ψῆφον ἐπάγειν, dasselbe, Thuc. 1, 119. 125; [[ψῆφος]] ἐπῆκτο αὐτῷ περὶ φυγῆς, es wird auf Verbannung gegen ihn angetragen, Xen. An. 7, 7,57; [[ψῆφος]] κατ' αὐτῶν ὀλεθρία βουλεύσεται Aesch. Spt. 181; ψήφῳ διαιρεῖν τοῦδε πράγματος πέρι Eum. 600; μή μ' ἁπλῇ κτάνῃς ψήφῳ, [[διπλῇ]] δέ, τῇ τ' ἐμῇ καὶ σῇ Soph. O. R. 607; Eur., der es sogar für Gerichtshof braucht, vom Areopag, I. T. 915; u. Ar., [[κατά]] τινος τὴν ψῆφον ἰχνεύειν Equ. 805, Schol. καταδικάσαι, ψήφῳ [[δακεῖν]] Ach. 354, Schol. οἷον καταδικάζειν; Plat. οἷς ἂν πλείστη γένηται [[ψῆφος]], Legg. VI, 759 d; οὐ μεταλαβὼν τὸ πέμπτον [[μέρος]] τῶν [[ψήφων]] XII, 948 a; νικᾷ γὰρ πάσαισι ταῖς ψήφοις ὁ [[νόμος]] VII, 801 a; φανερὰ [[ψῆφος]], offene Abstimmung, Xen. Hell. 2, 4,9; vgl. Thuc. 5, 74; ἄγειν ὑπὸ τὴν ὑμετέραν ψῆφον Dem. 59, 126; ἔρχεσθαι ὑπὸ τὴν τῶν δικαστηρίων ψῆφον Aesch. 3, 19; ὑποχείρι ον ἔχοντες τῇ ψήφῳ Lycurg. 115, wie ἔχειν ὑπὸ τῇ ψήφῳ 2; – übertr., ταῖς τοῦ συμφέροντος ψήφοις μετρεῖν πάντα Pol. 2, 47, 5; – Abstimmung, ἐν μιᾷ ψήφῳ καὶ ἑνὶ ἀγῶνι Is. 6, 4; Stimmrecht, u. der durch Stimmenmehrheit gefaßte Beschluß, bes. einer Volksversammlung; aber auch τυράννων, Soph. Ant. 60, vgl. 628; übh. Urtheil, öffentliche Stimme, σὺ δὲ τίν' ἂν ψῆφον θεῖο Plat. Prot. 330 c; [[ψῆφος]] φλεγυρὰ βροτῶν Cratin. bei Ath. VIII, 344; – ψῆφοι ἱεραί sind heilige Bücher, Euen. 6 (XII, 172).
}}
{{ls
|lstext='''ψῆφος''': Δωρ. ψᾶφος, Αἰολ. [[ψάφαξ]], ἡ· (ψάω)· - [[λιθάριον]] λιανθὲν καὶ στρογγυλωθὲν ἐκ τῆς τριβῆς, οἷα τὰ εὑρισκόμενα ἐν ταῖς κοίταις τῶν ποταμῶν καὶ παρὰ τὴν ἀκτὴν τῆς θαλάσσης, «χαλίκι», «χοχλακάκι», «βόλι», «ψηφῖδα», Λατ. calculus, ψᾶφος ἑλισσομένα Πινδ. Ο. 10 (11), 13· οὐκ ἂν [[εἰδείην]] λέγειν ποντιᾶν ψάφων ἀριθμὸν [[αὐτόθι]] 13. 65· ψήφῳ μούνῃ [βαλὼν] διατετρανέεις ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ [[μόγις]] ἂν λίθῳ παίσας διαράξειας, Ἡρόδ. 3. 12· ψ. ἄμμου, [[κόκκος]] ἄμμου, Ἑβδ. (Σειρὰχ ΙΗ΄, 10). 2) [[πολύτιμος]] [[λίθος]], «πετράδι», Φιλόστρ. 117· [[μάλιστα]] ἐν δακτυλίῳ φορούμενος, Λουκ. Ἑταιρ. Διάλ. 9. 2, Ἀνθ. Παλατ. 11. 290. ΙΙ. ὡς ἐκ τῶν διαφόρων χρήσεων τῶν μικρῶν τούτων λιθαρίων παρὰ τοῖς παλαιοῖς ἡ [[λέξις]] ἐσήμαινε: 1) [[λιθάριον]] ἐν χρήσει εἰς ἀρίθμησιν, ψήφοις λογίζεσθαι, ἀριθμεῖν διὰ λιθαρίων, ἀριθμεῖν διὰ τῆς ἀριθμητικῆς τέχνης, Ἡρόδ. 2.36, κλπ.: [[ὅθεν]] ὑπολογίζω ἀκριβῶς, ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ ἀπὸ χειρὸς λ., Ἀριστοφ. Σφ. 656· [[οὕτως]] οὐ τιθεὶς ψήφοις Δημ. 304. 4· ἐν ψήφῳ λέγειν Αἰσχύλ. Ἀγ. 570· ἐν ψήφου λόγῳ θέσθαι Εὐρ. Ρῆσ. 309· μεταφορ., ταῖς τοῦ συμφέροντος ψήφοις μετρεῖν πάντα Πολύβ. 2. 47, 5· - [[ὅθεν]] [[ψῆφος]] ἐλέγετο αὐτὸς ὁ [[ἀριθμὸς]], τὸν ἄρτιον ποτθέμεν .. ψᾶφον Ἐπίχ. 94. 8 Ahr. - ἐν τῷ πληθ., ὑπολογισμοὶ, λογαριασμοὶ, καθαραὶ ψῆφοι, [[ἔνθα]] ὑπάρχει ἀκριβὴς [[ἐξίσωσις]], Δημ. 303. 22 οἱ περὶ τὰς ψήφους, οἱ λογισταὶ ἢ λογιστικοὶ, Ἀλκίφρων 1. 26· [[ψήφων]] [[ἄπειρος]] Πλούτ. 2. 812Ε. 2) [[λιθάριον]] ἐν χρήσει κατὰ τὴ παιδιὰν τῶν πεσσῶν, Λατ. scrupus, Πλάτ. Πολ. 487C· [[κύβος]] ἐν παιδιᾷ [[ψήφων]] Πλούτ. 2. 427F. 3) [[λιθάριον]] χρησιμεῦον εἰς εἶδός τι μαντικῆς, ἡ διὰ [[ψήφων]] μαντικὴ, Heyne Ἀπολλόδ. 3. 10, 2, σ. 274 πρβλ. [[Θριαί]]. 4) [[λιθάριον]] ἐν χρήσει κατὰ τὴν ψηφοφορίαν, ὅτε καὶ ἐρρίπτετο εἴς τινα πρὸς τοῦτο κάλπην (ὑδρίαν), πρῶτον παρ. Ἡρόδοτ. καὶ [[συχν]]. παρὰ τοῖς Ἀττ.· τὰς ψ. διενέμοντο Ἡρόδ. 8 123· ψήφῳ ψηφίζεσθαι ὁ αὐτ. 9. 55· ἐὰν μὴ τῇ ψήφῳ .. ψηφίσωνται [[κρύβδην]] ψηφιζόμενοι Δημ. 1375. 16· [[ὅθεν]] καὶ αὐτὸ τὸ [[ἔργον]] τῆς ψηφοφορίας, ψῆφον φέρειν, ψηφοφορεῖν, Λατ. suff agium ferre, [[συχν]]. παρ’ Ἀττικ., [[οἷον]] 680. Ἀνδοκ. 1. 12, Δημ. 1317. 27 κτλ.· ὑπέρ τινος Λυκοῦργ. 148. 29· [[περί]] τινος ὁ αὐτ. 149. 13, κλπ.: ψήφου φορὰ Εὐρ. Ἱκ. 484 ψῆφον τίθεσθαι, ἀκριβῶς ὡς τὸ ψηφίζεσθαι, Ἡρόδοτ. 6. 57., 8. 123· μετ’ ἀπαρ., ὁ αὐτ. 3. 73, πρβλ. Αἰσχύλ. Ἀγ. 816, Πλάτ. Πρωτ. 330C, κ. ἀλλ.· ψ. προστίθεσθαι Θουκ. 1. 40, πρβλ. [[προστίθημι]] Β. Ι. 3· - ψήφῳ διαιρεῖν, διὰ [[ψήφων]] ὁρίζειν, Αἰσχύλ. Εὐμεν. 630· οὕτω, ψήφῳ κρίνειν, διακρίνειν Θουκ. 1. 87, κτλ.· τὸ πέμπτον [[μέρος]] τῶν [[ψήφων]] μεταβαλλεῖν Πλάτ. Ἀπολ. 36Β, Δημ. 529. 24· - περιληπτικῶς, ψ. γίγνεται [[περί]] τινος, γίνεται [[ψηφοφορία]], Ἀντιφῶν 135. 2· ἡ σώζουσα, ἡ καθαιροῦσα [[ψῆφος]] Λυσί. 133. 13, πρβλ. Δημ. 362. 6· οἷς ἄν πλείστη γένηται ψ., [[πλειονοψηφία]], Πλάτ. Νόμ. 759D· - τὴν ψῆφον [[ἐπάγω]], [[προτείνω]] ψηφοφορίαν, ἐπὶ τοῦ προεδρεύοντος, ὡς τὸ ἐπιψηφίζειν. Θουκ. 1. 119, 125· οὕτω, τὴν ψ. προτιθέναι Δημ. 361, ἐν τέλ.· [[ἀλλά]], τὰς ψ. διανέμεσθαι, ἀριθμεῖν λογαριάζειν, Ἡρόδ. 8. 123· ὑπὸ ψήφου μιᾶς, [[ὁμοθύμως]], ἐκ συμφώνου, Ἀριστοφ. Λυσ. 270. β) τὸ διὰ τῆς ψήφου ἀποφασιζόμενον, ἡ [[ἀπόφασις]] τῆς ἐκκλησίας, ψ. καταγνώσεως, καταδικαστικὴ [[ἀπόφασις]], Θουκ. 3. 82· οὐ γάρ πω [[ψῆφος]] ἐπῆκτο αὐτῷ περὶ φυγῆς, δὲν εῖχε γίνει [[εἰσέτι]] [[ψηφοφορία]] κατ’ [[αὐτοῦ]] περὶ ἐξορίας, Ξεν. Αν. 7. 7, 57, πρβλ. Αἰσχὐλ. Θήβ. 198, Ἰκέτ. 8· - [[ὅθεν]]. γ) [[καθόλου]], πᾶσα [[ἀπόφασις]], ἢ [[δόγμα]] μονάρχου, ψῆφον τυράννων Σοφοκλ. Ἀντιγ. 60· λιθίνα ψᾶφος, [[δόγμα]] γεγραμμένον ἐπὶ λίθου, Πινδ. Ο. 7. 159· διδοῖ ψᾶφον παρ’ αὐτᾶς [ἡ [[δρῦς]]] ψῆφον περὶ ἑαυτῆς δίδωσιν ὅτι δύναται εἴς τι χρησιμεύειν καὶ [[ἄκαρπος]] οὖσα, ὁ αὐτ. ἐν Π. 4. 471· βροτῶν [[ψῆφος]] φλεγυρὰ, ἡ κοινὴ γνώμη, Κρατῖνος ἐν «Δραπέτισιν» 1· τίν ἂν ψῆφον θεῖο; τίνα κρίσιν, γνώμην, ἢ ἀπόφασιν...; Πλάτ. Πρωταγ. 330C, πρβλ. Πολ. 450Α. δ) [[ψῆφος]] Ἀθηνᾶς Calculus, Minervae ἦτο [[φράσις]] [[παροιμιώδης]] δηλοῦσα ἀθῴωσιν, πιθανῶς ἐπὶ ἰσοψηφίας, Φιλόστρ. 568, πρβλ. Müller Eumen. Append., καὶ πρβλ. στίχ. 753, Εὐρ. Ἰφ. ἐν Ταύρ. 966. - Ἡ [[ψηφοφορία]], διὰ ψήφου, πρέπει νὰ διακρίνηται τῆς διὰ κυάμου ἢ κλήρου ἐκλογῆς· ἡ [[ψῆφος]] ἦν ἐν χρήσει ἐν τοις δικαστηρίοις, ὁ δὲ [[κύαμος]] ἐν τῇ ἐκλογῇ διαφόρων ἀρχῶν (εἰ καὶ [[ἐνίοτε]] [[εἶναι]] ἐν χρήσει ἡ λέξ [[ψῆφος]] ἐπὶ ἐκλογῆς, Δημ. 271. ἐν τέλ., Πλούτ. Κάτων Νεώτ. 50). Αἱ καταδικαστικαὶ ἢ ἀθῳωτικαὶ ψῆφοι [[ἐνίοτε]] διεκρίνοντο, αἱ μὲν τετρυπημέναι αἱ δὲ πλήρεις, Αἰσχίνης 12. 34· [[ὡσαύτως]] αἱ μὲν λευκαὶ αἱ δὲ μέλαιναι, Πλουτ. Ἀλκ. 22· - χοιρῖναι, [[ἤτοι]] κόγχαι θαλάσσιαι [[ἐνίοτε]] ἐχρησίμευον ὡς ψῆφοι (Ἀριστοφ. Σφ. 333, κτλ.), ἀλλ’ [[οὐδέποτε]] οἱ κύαμοι, πρβλ. [[κημός]], καὶ ἴδε Philol. Museum 1. σ. 420. Ὁ Θουκυδ. λέγει καὶ ψῆφον φανερὰν διενεγκεῖν, 4. 74· ὁ Λυσίας, τὴν ψ. οὐκ εἰς καδίσκους, ἀλλὰ φανερὰν ἐπὶ τὰς τρεπέζας τίθεσθαι, 133. 12· ὁ [[Πλάτων]], ἔστω δὴ φανερὰ .. ἡ ψ. τιθεμένη Νόμ. 855D, πρβλ. 767D· ὁ Αἰσχίνης, ἡ ψ. ἀφανὴς φέρεται, ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ φανερὰ ψ. 87. 13· οὕτω [[κρύβδην]] τὴν ψ. φέρειν, Ἀριστ. Ρήτ. πρὸς Ἀλέξ. 19, 8, πρβλ. 3, 17· - ἀλλὰ κατ’ ἀρχαιοτέρους χρόνους ὁ [[βαθμὸς]] τῆς μυστικότητος ἐν τᾖ ψηφοφορίᾳ [[εἶναι]] [[μᾶλλον]] [[ἀμφίβολος]], ἴδε Scott on the Athen. Ballot (Oxf. 1838). -Ἐν Ἀριστοφ. Βατράχ. 685, κἄν ἴσαι γένωνται, [[ὑπακουστέον]] τὸ ψήφοι· οὕτω δὲ καὶ ἐν τῷ πάσαις κρατεῖν Λουκιαν. Δὶς Κατ. 18, πρβλ. 22, κτλ. ε) περὶ τοῦ Κόννου ψ., ἴδε ἐν λέξ. Κόννᾶς. 5) ὁ [[τόπος]] [[ἔνθα]] γίνεται ἡ [[ψηφοφορία]] (ὡς τὸ πεσσοὶ λέγεται ἐπὶ τοῦ τόπου [[ἔνθα]] γίνεται ἡ παιδιὰ τῶν πεσσῶν), Εὐρ. Ἰφ. ἐν Ταύρ. 947· πρβλ. Meineke Cm. Fragm. 2. 19. - Ἴδε Κόντου Γλωσσ. Παρατηρ. σ. 372-374.
}}
{{bailly
|btext=ου (ἡ) :<br />petite pierre polie par le frottement de l’eau, caillou :<br /><b>I.</b> caillou pour compter : ψήφοις λογίζεσθαι HDT compter avec des cailloux ; ψήφων [[ἄπειρος]] PLUT inhabile à compter ; <i>fig.</i> [[ἐν]] ψήφῳ λέγειν ESCHL énumérer, compter;<br /><b>II.</b> caillou pour jouer, <i>particul.</i> pion au jeu de dames ; ψήφων [[παιδιά]] PLUT prestidigitation avec des cailloux;<br /><b>III.</b> caillou pour la divination;<br /><b>IV.</b> caillou servant à voter et qu’on déposait dans l’[[ὑδρία]] : [[ψῆφος]] [[λευκή]] <i>ou</i> [[πλήρης]], caillou blanc <i>ou</i> plein, <i>càd</i> non percé (pour l’acquittement) ; [[μέλαινα]] <i>ou</i> διατετρυπημένη, caillou noir <i>ou</i> percé (pour la condamnation) ; [[ψῆφος]] καταγνώσεως THC vote de condamnation ; caillou pour signifier :<br /><b>1</b> suffrage : ψῆφον φέρειν τινί ESCHL voter pour qqn ; ψῆφον [[θέσθαι]], déposer son suffrage, <i>càd</i> voter ; ψῆφον προστίθεσθαί τινι ESCHL, THC ajouter sa voix en faveur de qqn ; λαμβάνειν ψήφους, prendre des cailloux (sur l’autel) pour voter DÉM, PLUT <i>ou</i> obtenir des suffrages ; φανερὰ [[ψῆφος]], vote visible <i>(cf. franç. « à bulletin ouvert »)</i> ; [[ψῆφος]] [[ἀφανής]] ESCHN suffrage non apparent, scrutin secret ; <i>avec ellipse de</i> ψῆφοι : <i>avec</i> ἴσαι AR suffrages en nombre égal ; πάσαις κρατεῖν LUC l’emporter avec l’unanimité des suffrages ; la décision : τυράννων SOPH édit du maître ; μιᾷ ψήφῳ XÉN par une décision unanime;<br /><b>2</b> action de voter, vote : τὴν ψῆφον ἐπάγειν τινὶ [[περί]] τινος THC proposer à qqn de voter sur qch, <i>càd</i> proposer la discussion sur qch ; τὴν ψῆφον διδόναι τινί DÉM <i>ou</i> ψήφου ἐξουσίαν διδόναι PLUT faire voter qqn, donner la faculté de voter <i>en parl. du président d’une assemblée ou d’un tribunal</i>;<br /><b>3</b> tribunal.<br />'''Étymologie:''' [[ψάω]].
}}
{{eles
|esgtx=[[guijarro]], [[piedra]], [[número grabado en un guijarro]], [[cubo]], [[dado]]
}}
{{StrongGR
|strgr=from the [[same]] as [[ψηλαφάω]]; a [[pebble]] (as [[worn]] [[smooth]] by handling), i.e. (by [[implication]], of [[use]] as a [[counter]] or [[ballot]]) a [[verdict]] (of [[acquittal]]) or [[ticket]] (of [[admission]]); a [[vote]]: [[stone]], [[voice]].
}}
{{Thayer
|txtha=ψῆφου, ἡ (from [[ψάω]], [[see]] [[ψάλλω]]), a [[small]], [[worn]], [[smooth]] [[stone]]; [[pebble]] (from [[Pindar]], [[Herodotus]] [[down]]; (in [[Homer]] [[ψηφίς]]));<br /><b class="num">1.</b> [[since]] in the [[ancient]] courts of [[justice]] the [[accused]] were condemned by [[black]] pebbles and acquitted by [[white]] (cf. Passow, [[under]] the [[word]], [[ψῆφος]], 2c, vol. ii, p. 2574 b; (Liddell and Scott, [[under]] the [[word]], 4d.); Ovid. met. 15,41; ([[Plutarch]], Alcib. 22,2)), and a [[man]] on his [[acquittal]] [[was]] [[spoken]] of as νικησας (Theophrastus, [[char]]. 17 (19), 3) and the [[ψῆφος]] acquitting Dim called [[νικητήριος]] (Heliodorus 3,3under the [[end]]), Christ promises [[that]] to the [[one]] [[who]] has gained [[eternal]] [[life]] by [[coming]] [[off]] [[conqueror]] [[over]] [[temptation]] (τῷ νικουντι (A. V. to him [[that]] overcometh)) he [[will]] [[give]] ψῆφον λευκήν, B. D. [[under]] the [[word]], Stones, 8). Ewald (Die Johann. Schriften, ii., p. 136; (cf. Lee as [[above]]; Plumptre in B. D. [[under]] the [[word]], Hospitality, at the [[end]])) understnads it to be the tessera hospitalis (cf. Rich, Dict. of Antiq., [[under]] the [[word]], Tessera, 3; Becker, [[Charicles]], [[namely]], i. [[note]] 17), [[which]] on [[being]] shown secures [[admission]] to the [[enjoyment]] of the [[heavenly]] manna; the Greek [[name]], [[however]], for [[this]] tessera, is [[not]] [[ψῆφος]], [[but]] [[σύμβολον]].<br /><b class="num">2.</b> a [[vote]] (on [[account]] of the [[use]] of pebbles in voting): [[καταφέρω]] ([[which]] [[see]]), Acts 26:10.
}}
{{grml
|mltxt=η / [[ψῆφος]], ΝΜΑ, και [[ψήφος]], ο, Ν, και δωρ. τ. ψᾱφος Α<br />καθένα από τα λίθινα [[κατά]] την [[αρχαιότητα]] ή μολύβδινα [[κατά]] τους νεώτερους χρόνους σφαιρίδια τα οποία έριχναν σε ειδική [[κάλπη]] οι μετέχοντες σε [[ψηφοφορία]] (α. «πήρε [[πέντε]] χιλιάδες ψήφους» β. «τῶν [[ψήφων]] ὁ [[ἀριθμὸς]] ἐξ ἴσου γενόμενος τὸν φεύγοντα μᾱλλον ὠφέλησεν ἢ τὸν διώκοντα», Αντιφ.)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> (<b>κατ' επέκτ.</b>) [[κάθε]] [[άλλο]] [[μέσο]] που χρησιμοποιείται [[σήμερα]] σε [[ψηφοφορία]], όπως [[είναι]] το [[ψηφοδέλτιο]]<br /><b>2.</b> <b>(νομ.)</b> [[μέσο]] με το οποίο εκφράζεται η [[βούληση]] ορισμένου υποκειμένου σε [[σχέση]] [[προς]] ένα συγκεκριμένο [[θέμα]] ή [[ερώτημα]] ή [[υπέρ]] κάποιου προσώπου<br /><b>3.</b> η [[έκφραση]] γνώμης, [[ιδίως]] ευνοϊκής, με τον τρόπο αυτό, [[υπερψήφιση]], [[επιδοκιμασία]], [[έγκριση]] («η [[κυβέρνηση]] έλαβε ψήφο εμπιστοσύνης στη Βουλή»)<br /><b>4.</b> το [[δικαίωμα]] του να ψηφίζει [[κανείς]] («άργησε να δοθεί [[ψήφος]] στις γυναίκες»)<br /><b>5.</b> το εκλογικό [[σύστημα]] («αναλογική [[ψήφος]]»)<br /><b>6.</b> <b>φρ.</b> «συμβουλευτική [[ψήφος]]» — <b>βλ.</b> [[συμβουλευτικός]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> μικρή [[πέτρα]] που έχει γίνει στρογγυλή και [[λεία]] από την μακροχρόνια [[τριβή]], [[βότσαλο]], [[χοχλάδι]]<br /><b>2.</b> [[πολύτιμος]] [[λίθος]], [[πετράδι]] («δακτυλικὴν ψῆφόν τις ἔχων περὶ δάκτυλα χειρῶν», <b>Ανθ. Παλ.</b>)<br /><b>3.</b> [[αριθμός]] («ἄρτιον... ψᾱφον», Επίχ.)<br /><b>4.</b> [[λιθαράκι]] που το χρησιμοποιούσαν στο [[παιχνίδι]] τών πεσσών<br /><b>5.</b> [[χαλίκι]] ή [[κλήρος]] με τον οποίο γινόταν η [[ψηφομαντεία]] («ἡ διὰ [[ψήφων]] [[μαντική]]», <b>Απολλόδ.</b>)<br /><b>6.</b> [[ψηφοφορία]] («οἷς ἂν πλείστη γένηται [[ψῆφος]]», Πλατ.)<br /><b>7.</b> ο [[τόπος]] όπου διεξάγεται [[ψηφοφορία]]<br /><b>8.</b> [[κάθε]] [[απόφαση]] ή [[δόγμα]] άρχοντα ή μονάρχη («ψῆφον τυράννων», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>9.</b> (γενικά) [[ικανότητα]] κρίσεως<br /><b>10.</b> <b>μτφ.</b> [[επιρροή]]<br /><b>11.</b> <b>συν. στον πληθ.</b> <i>αἱ ψῆφοι</i><br />λιθαράκια με την [[βοήθεια]] τών οποίων αριθμούσαν ή έκαναν υπολογισμούς<br /><b>12.</b> <b>φρ.</b> α) «ψήφοις [[λογίζομαι]]»<br />i) [[αριθμώ]] με την [[βοήθεια]] λιθαριών (<b>Ηρόδ.</b>)<br />ii) [[υπολογίζω]] ακριβώς (<b>Αριστοφ.</b>)<br />β) «καθαραὶ ψῆφοι» — ακριβείς λογαριασμοί (<b>Δημοσθ.</b>)<br />γ) «[[ψῆφος]] ἄμμου» — [[κόκκος]] άμμου (ΠΔ)<br />δ) «ψήφῳ διαιρῶ» — [[ορίζω]] με ψήφους (<b>Αισχύλ.</b>)<br />ε) «τὰς ψήφους διανέμομαι» — [[αριθμώ]], [[λογαριάζω]] (<b>Ηρόδ.</b>)<br />στ) «ὑπὸ μιᾱς ψήφου» — ομόφωνα (<b>Αριστοφ.</b>)<br />ζ) «ψήφους [[τίθημι]]» — [[υπολογίζω]] με ψηφίδες (<b>Δημοσθ.</b>)<br />η) «τὴν ψῆφον [[ἐπάγω]]» — [[προτείνω]] [[ψηφοφορία]] (<b>Θουκ.</b>)<br />θ) «λιθίνη [[ψῆφος]]» — [[ψήφισμα]] γραμμένο σε λίθινη [[πλάκα]]<br />ι) «βροτῶν [[ψῆφος]]» — η [[κοινή]] [[γνώμη]] (<b>Κρατίν.</b>)<br />ια) «[[ψῆφος]] Ἀθηνᾱς»<br />(πιθ. σε [[περίπτωση]] ισοψηφίας) αθωωτική [[ψήφος]] <b>(Φιλόστρ.)</b><br />ιβ) «Κόννου [[ψῆφος]]» — [[γνώμη]] ανάξια λόγου (<b>Αριστοφ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Η λ. <i>ψῆ</i>-<i>φ</i>-<i>ος</i> ανάγεται πιθανότατα στη [[ρίζα]] του <i>ψήω</i> / <i>ψῆν</i>, με [[δασεία]] [[παρέκταση]] -<i>φ</i>- (<b>[[πρβλ]].</b> [[ψάμμος]]). Προβλήματα, [[ωστόσο]], γεννά ο [[φωνηεντισμός]] του δωρ. τ. [[ψᾶφος]] και του επιθ. <i>ψᾰφαρός</i>, ο [[οποίος]], [[κατά]] την επικρατέστερη [[άποψη]], οφείλεται σε Ελληνική [[καινοτομία]], όπως και οι φωνηεντισμοί -<i>ι</i>-, -<i>αι</i>-, -<i>αυ</i>- (<b>[[πρβλ]].</b> [[ψάμμος]], <i>ψίω</i>, [[ψαύω]]) της ίδιας οικογένειας (<b>βλ. λ.</b> <i>ψήω</i>). Η [[σύνδεση]] του τ. [[ψῆφος]] με το χεττιτ. <i>paššila</i>- «[[χαλίκι]]» προσκρούει σε μορφολογικές δυσχέρειες. Αρχική σημ. της λ. [[ψῆφος]] [[είναι]] «μικρή [[πέτρα]], στρογγυλή και [[λεία]] από μακροχρόνια [[τριβή]]», από όπου «[[χαλίκι]] με το οποίο γινόταν η [[ψηφοφορία]]», «[[ψηφοφορία]]» και, κατ' [[επέκταση]], «[[ικανότητα]] κρίσεως, [[έκφραση]] γνώμης μέσω ψηφοφορίας». Στη Νέα Ελληνική η λ. χρησιμοποιείται για να δηλώσει [[κάθε]] [[μέσο]] με το οποίο διεξάγεται η [[ψηφοφορία]], όπως το [[ψηφοδέλτιο]], και γενικά το εκλογικό [[σύστημα]]. Τη λ. [[ψῆφος]], [[τέλος]], στον πληθ. <i>ψῆφοι</i> χρησιμοποιούσαν στην Αρχαία Ελληνική με σημ. «λιθαράκια, χαλίκια με την [[βοήθεια]] τών οποίων αριθμούσαν ή λογάριαζαν», από όπου «[[αριθμός]]» και το νεοελλ. [[ψηφίο]] «καθένα από τα στοιχεία αραβικού αριθμού, [[σημείο]] που παριστάνει αριθμό».<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[ψηφίδα]], [[ψηφίο]](<i>ν</i>)<br /><b>αρχ.</b><br />[[ψηφάς]], [[ψηφίδιον]], [[ψηφικός]], [[ψήφινος]], <i>ψηφοῦμαι</i>, [[ψήφων]]<br /><b>αρχ.-μσν.</b><br /><i>ψηφίζομαι</i><br /><b>μσν.</b><br />[[ψηφεῖον]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[ψηφίζω]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> (Α' συνθετικό) [[ψηφοθέτης]], [[ψηφοφόρος]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[ψηφοδέτης]], [[ψηφοειδής]], [[ψηφοθήκη]], [[ψηφοκλέπτης]], [[ψηφολόγος]], [[ψηφομαντεία]], [[ψηφοπαίκτης]], [[ψηφοποιός]]<br /><b>μσν.</b><br />[[ψηφοβόλον]], [[ψηφοτερπής]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[ψηφοδέλτιο]], [[ψηφοδόχος]], [[ψηφοθήρας]], [[ψηφολέκτης]]. (Β' συνθετικό) [[άψηφος]], [[ισόψηφος]], [[ομόψηφος]], [[πολύψηφος]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[αντίψηφος]], <i>απόψηφος</i>, [[έμψηφος]], [[λεπτόψηφος]], [[μονόψηφος]], [[νεόψηφος]], [[περίψηφος]], [[σύμψηφος]], [[υπόψηφος]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><i>δίψηφος</i>].
}}
{{lsm
|lsmtext='''ψῆφος:''' Δωρ. [[ψᾶφος]], ἡ ([[ψάω]])·<br /><b class="num">I.</b> μικρή [[πέτρα]], [[πετραδάκι]] λείο και στρογγυλό, όπως αυτά που βρίσκονται στις κοίτες των ποταμών ή στην [[ακτή]] της θάλασσας, [[χαλίκι]], [[βότσαλο]], Λατ. [[calculus]], σε Πίνδ., Ηρόδ.<br /><b class="num">II. 1.</b> [[πετραδάκι]] που το χρησιμοποιούσαν για την [[αρίθμηση]], [[μετρητής]], <i>ψήφοις λογίζεσθαι</i>, [[υπολογίζω]] χρησιμοποιώντας πετραδάκια, σε Ηρόδ.· [[υπολογίζω]] τέλεια ή με [[ακρίβεια]], σε Αριστοφ.· <i>ἐν ψήφῳ λέγειν</i>, σε Αισχύλ.· στον πληθ., υπολογισμοί, λογαριασμοί, <i>καθαραὶ ψῆφοι</i>, [[εκεί]] όπου υπάρχει [[ακριβής]] [[εξίσωση]], σε Δημ.<br /><b class="num">2.</b> [[πετραδάκι]] που το χρησιμοποιούσαν στο [[παιχνίδι]] των πεσσών, σε Πλάτ. <b>3. α)</b> [[πετραδάκι]] που το χρησιμοποιούσαν για [[ψηφοφορία]], το οποίο το έριχναν μέσα στην [[κάλπη]] ([[ὑδρία]]), σε Ηρόδ., Αττ.· <i>ψῆφον φέρειν</i>, [[δίδω]] την ψήφο μου σε κάποιον, Λατ. [[suffragium]] ferre, σε Αισχύλ. κ.λπ.· ομοίως, <i>ψῆφοντίθεσθαι</i>, σε Ηρόδ.· <i>ψήφῳ κρίνειν</i>, <i>διακρίνειν</i>, [[αποφασίζω]] με ψήφο, σε Θουκ. κ.λπ.· με περιληπτική [[σημασία]], [[ψῆφος]] γίγνεται [[περί]] τινος, γίνεται [[ψηφοφορία]] για [[κάτι]], σε Αντιφ.· <i>ἡ σώζουσα</i>, ἡ καθαιροῦσα [[ψῆφος]], [[ψήφος]] αθωωτική ή καταδικαστική, σε Λυσ., Δημ.· <i>τὴν ψῆφον ἐπάγειν</i>, [[προτείνω]] [[ψηφοφορία]], λέγεται για τον προεδρεύοντα, όπως το <i>ἐπιψηφίζειν</i>, σε Θουκ. <b>β)</b> αυτό που αποφασίζεται με [[ψηφοφορία]], [[ψῆφος]] καταγνώσεως, καταδικαστική [[απόφαση]], σε Θουκ.· [[ψῆφος]] περὶ φυγῆς, [[ψήφος]] για [[εξορία]], σε Ξεν. <b>γ)</b> [[κάθε]] είδους [[απόφαση]] ή [[δόγμα]], π.χ. ενός βασιλιά ή μονάρχη, σε Σοφ.· λιθίνα [[ψᾶφος]], [[δόγμα]] γραμμένο πάνω σε [[πέτρα]], σε Πίνδ.· [[διδοῖ]] ψᾶφον παρ' αὐτᾶς, (η [[δρυς]]) δίνει ψήφο, βγάζει δικαστική [[απόφαση]] γι' αυτήν την [[ίδια]], στον ίδ.· <b>δ)</b> [[ψῆφος]] Ἀθηνᾶς, Calculus Minervae, παροιμ. [[φράση]] που χρησιμοποιούνταν για να δηλώσει [[αθώωση]]· η [[ψηφοφορία]] δια ψήφου ([[ψῆφος]]) πρέπει να διακρίνεται από την [[ψηφοφορία]] δια <i>κυάμου</i>, κλήρου· ο [[πρώτος]] [[τύπος]] ψυφοφορίας χρησιμοποιούνταν στις δικαστικές δοκιμασίες (στα δικαστήρια), ενώ ο [[δεύτερος]] στην [[εκλογή]] αρχών·<br /><b class="num">4.</b> το [[μέρος]] όπου γίνεται η [[ψηφοφορία]] (όπως το <i>πεσσοί</i>, δηλώνει το [[μέρος]] όπου παιζόταν το ομώνυμο [[παιχνίδι]]), σε Ευρ.
}}
{{elru
|elrutext='''ψῆφος:''' дор. [[ψᾶφος]] ἡ<br /><b class="num">1)</b> круглый камешек, галька, голыш Pind., Plat., Plut.: ψήφῳ διατετραίνειν τι Her. пробить что-л. камешком;<br /><b class="num">2)</b> драгоценный камень Luc.: δακτυλικὴ ψ. Anth. камень в перстне;<br /><b class="num">3)</b> счетный камешек: ψήφοις λογίζεσθαι Her., Arph. или ψήφους τιθέναι Dem. считать с помощью камешков; ἐν ψήφῳ λέγειν Aesch. высчитывать, исчислять; ἐν ψήφου λόγῳ [[θέσθαι]] Eur. высчитать, исчислить; αἱ ψῆφοι καθαραί Dem. ровный счет;<br /><b class="num">4)</b> игральный камешек, шашка, костяшка Plat. Plut.;<br /><b class="num">5)</b> вотивный камешек (для подачи голоса - преимущ. в судебной практике): ψήφῳ ψηφίζεσθαι Her., φῆφον [[θέσθαι]] Aesch., Her., Xen., Plat., διαφέρειν Thuc., Xen., ἀναφέρειν Xen., ἐπιφέρειν или βάλλειν Plut. подавать голос; [[οἷς]] πλείστη γίγνεται ψ. Plat. получающие большинство голосов; ψ. [[ἀφανής]] Aeschin. тайное голосование; πάσαις (sc. ψήφοις) κρατεῖν Luc. получить все голоса, т. е. единогласное одобрение; ὑπὸ ψήφου μιᾶς Arph. или μιᾷ ψήφῳ Xen. единогласно; ψ. [[πλήρης]] Aeschin., Plut., σῴζουσα или καθαιροῦσα Lys., [[λευκή]] Plut. полный (непросверленный), спасающий или очищающий, белый камень, т. е. оправдательный голос; ψ. καταγνώσεως Thuc., διατετρυπημένη Aeschin., [[μέλαινα]] Plut. камень осуждения, просверленный, черный, т. е. обвинительный голос; τὸ πέμπτον [[μέρος]] τῶν [[ψήφων]] μεταλαβεῖν Plat., Dem. получить пятую часть (всех) голосов;<br /><b class="num">6)</b> суждение, мнение: κατὰ τὴν ἐμὴν ψῆφον Plat. по моему мнению;<br /><b class="num">7)</b> решение, постановление: λιθίνα [[ψᾶφος]] Pind. постановление, высеченное на камне;<br /><b class="num">8)</b> указ, повеление (τυράννων Soph.);<br /><b class="num">9)</b> голосование: τὴν ψῆφον ἐπάτειν περί τινος Thuc. или προτιθέναι [[ὑπέρ]] τινος Dem. предложить приступить к голосованию (обсуждению) чего-л.; ἐπὶ τὴν ψῆφον καλεῖν Plut. призвать к голосованию;<br /><b class="num">10)</b> право голоса (τὴν ψῆφον или ἐξουσίαν ψήφου [[διδόναι]] τινί Dem., Plut.);<br /><b class="num">11)</b> суд, судилище: [[ὁσία]] ψ., ἣν [[Ζεὺς]] [[εἵσατο]] Eur. установленное Зевсом священное судилище.
}}
{{elnl
|elnltext=ψῆφος -ου, ἡ, Dor. ψᾶφος [~ ψάω?] steentje:; εἰ θέλοις ψήφῳ μούνῃ βαλεῖν als je een enkel steentje zou willen gooien Hdt. 3.12.1; edelsteen:. ψήφος ἐνεβέβλητο τῶν τριχρώμων een driekleurige edelsteen was erin gezet Luc. 80.9.2. spec. stemsteen:; ἐς... τεῦχος... ψήφους ἔθεντο zij legden hun stemstenen in de urn Aeschl. Ag. 816; ταύτῃ τῇ ψήφῳ ψηφίζεσθαι met die steen zijn stem uitbrengen Hdt. 9.55.2; ψῆφος λευκή witte steen (vrijspraak) Plut. Alc. 22.2; ψῆφος μέλαινα zwarte steen (veroordeling) Plut. Alc. 22.2; stem:; ψῆφον φέρειν (zijn) stem uitbrengen Aeschl. Eum. 680; μεταλαμβάνειν τὸ πέμπτον μέρος τῶν ψήφων een vijfde deel van de stemmen krijgen Plat. Ap. 36b; τίν ’ ἂν ψῆφον θεῖο; hoe zou je stemmen? Plat. Prot. 330c; ἐξουσίαν ψήφου διδόναι stemrecht geven Plut. Publ. 7.8; stemming:; τὴν ψῆφον ἐπάγειν in stemming brengen Thuc. 1.125.1; ὑπὸ ψήφου μιᾶς eenstemmig Aristoph. Lys. 270; ψῆφος φανερά een openbare stemming Thuc. 4.74.3; spreekw.:; Κόννου ψῆφος Connus’ stem (waardeloze stem) Aristoph. Ve. 675; uitbr.: tribunaal:; ὁσία ψῆφος ἥν... Ζεὺς εἵσατο een heilig tribunaal dat Zeus heeft ingesteld Eur. IT 945; vonnis, oordeel:; ψῆφος ὀλετρία doodvonnis Aeschl. Sept. 198; decreet:. ψῆφοι τυράννων decreet van de heersers Soph. Ant. 60. voor ander gebruik: rekenen rekensteentje:; λογίζεσθαι ψήφοις met steentjes rekenen Hdt. 2.36.4; ἂν καθαραὶ ὦσιν αἱ ψῆφοι als de rekening klopt Dem. 18.227; bij spelen spelsteentje:. οὐκ ἐν ψήφοις ἀλλ ’ ἐν λόγοις (damspel) dat niet met stenen, maar met woorden (wordt gespeeld) Plat. Resp. 487c.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[ψῆφος]], δοριξ [[ψᾶφος]], ἡ, [ψάω]<br /><b class="num">I.</b> a [[small]] [[stone]], a [[pebble]], rubbed and [[rounded]] in [[river]]-beds or on the sea-[[shore]], Lat. [[calculus]], Pind., Hdt.<br /><b class="num">II.</b> a [[pebble]] used for [[reckoning]], a [[counter]], ψήφοις λογίζεσθαι to [[calculate]] by [[arithmetic]], to [[cipher]], Hdt.; [[hence]] to [[reckon]] [[exactly]] or [[accurately]], Ar.; ἐν ψήφῳ λέγειν Aesch.:— in pl. accounts, καθαραὶ ψῆφοι an [[exact]] [[balance]], Dem.<br /><b class="num">2.</b> a [[pebble]] used for playing at [[draughts]], Plat.<br /><b class="num">3.</b> a [[pebble]] used in voting, [[which]] was thrown [[into]] the voting-urn (ὑδρίἀ, Hdt., [[attic]]; ψῆφον φέρειν to [[give]] one's [[vote]], Lat. [[suffragium]] ferre, Aesch., etc.; so, ψῆφον τίθεσθαι Hdt.:— ψήφῳ κρίνειν, διακρίνειν to [[determine]] by [[vote]], Thuc., etc.:—in [[collective]] [[sense]], ψ. γίγνεται [[περί]] τινος a [[vote]] is taken, [[Antipho]].; ἡ σώζουσα, ἡ καθαιροῦσα [[ψῆφος]] the [[vote]] of [[acquittal]], of condemnation, Lys., Dem.:— τὴν ψῆφον ἐπάγειν to put the [[vote]] or [[question]], like ἐπιψηφίζειν, Thuc. b. that [[which]] is carried by [[vote]], ψ. καταγνώσεως a [[vote]] of condemnation, Thuc.; [[ψῆφος]] περὶ φυγῆς a [[vote]] of [[banishment]], Xen. c. any [[resolve]] or [[decree]], e. g. of a [[king]], Soph.; λιθίνα [[ψᾶφος]] a [[decree]] written on [[stone]], Pind.; [[διδοῖ]] ψᾶφον παρ' αὐτᾶς [the oak] gives [[judgment]] of itself, Pind. d. [[ψῆφος]] Ἀθηνᾶς, [[calculus]] Minervae, a [[proverb]]. [[phrase]] to [[express]] [[acquittal]].—the [[vote]] by [[ψῆφος]], [[ballot]], must be [[distinguished]] from that by [[κύαμος]], lot; the [[former]] [[being]] used in trials, the [[latter]] in elections.<br /><b class="num">4.</b> the [[place]] of voting (as πεσσοί for the [[place]] of [[play]]), Eur.
}}
{{FriskDe
|ftr='''ψῆφος''': {psē̃phos}<br />'''Forms''': dor. [[ψᾶφος]]<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': [[Steinchen]], [[Kiesel]], bes. zum Zählen und Rechnen, [[Stimmsteinchen]], [[Stimme]], [[Beschluß]] (Pi., ion. att.; vgl. [[ψηφίς]] unten).<br />'''Composita''' : Zahlreiche Kompp., z.B. [[ψηφοφορέω]] [[seine Stimme abgeben]] mit -φορία f. [[Abstimmung]] (Arist., hell. u. sp.; -[[φόρος]] D.H.), [[ἰσόψηφος]] [[mit gleicher Stimme]], [[gleiches Stimmrecht besitzend]] (att.).<br />'''Derivative''': Ableitungen: 1. [[ψηφίς]], -ῖδος f. [[Steinchen]] (Φ 260 u.a.) mit -ιδώδης (Gp.), -ίον n. (sp.), -ίδιον n. (Iamb.). 2. Äol. [[ψᾶφιγξ]], -ιγγος f. (EresosIV<sup>a</sup>: λᾶιγξ), -αξ (Greg.Kor.: [[λίθαξ]]) ib.. 3. [[ψηφάς]], -άδος m. [[Gaukler]], [[Taschenspieler]] (''Cat''. ''Cod''. ''Astr''.). 4. Adj. -ικός [[zum Rechnen gehörig]] (Vett. Val.), -ινος [[von Steinchen]] (''PMag''. ''Par''., ''H''., ''AB''). 5. Verb -ίζομαι, -ίζω, sehr oft m. Präfix, z.B. ἀπο-, ἐπι-, κατα-, [[abstimmen]], [[beschließen]], Akt. [[zur Abstimmung bringen]], auch ‘(mit Steinchen) zählen’ (dor., ion. att.) mit -ισμα, kret. ψάφιγμα, -ιμμα (Schwyzer 523) n. [[Abstimmung]], [[Antrag]], [[Beschluß]] (Emp., att.), -ισμός (δια-, ἐπι-, παρα-, κατα-) m. [[das Abstimmen]] (Arist., sp.), -ισις (ἐπι-, κατα- usw.) f. ib. (att.; [[ψάφιξξις]] lokr. V<sup>a</sup>; Schwyzer 271; zur Gemination 238), -ιστής (ἐπι-, συν- u.a.) m. Amtsbez. (Pap. u.a.). 6. Auch -όω [[mit Steinchen]], [[Mosaik belegen]] (Inschr., Lyd.) mit -ωτός (Lydien I<sup>p</sup>), -ωσις f. (Gloss.). — Daneben mit Tiefstufe [[ψαφαρός]] (-ερός Hp.) [[locker]], [[morsch]], [[zerbröckelt]] (ion. att.) mit -αρία f. (Dsk.), -αρίτης m. (''AP''), -αρόομαι (Olymp. Alch.); vgl. [[λαγαρός]], [[χαλαρός]] usw.<br />'''Etymology''' : Wie so viele andere Wörter auf anl. ψ- läßt sich auch [[ψῆφος]], [[ψᾶφος]] mit [[ψῆν]] semantisch zusammenbringen; ein tiefstufiges ψαφ- ist auch in [[ψάμμος]], wenn aus *ψάφμος, vermutet worden und läßt sich auch in lat. ''sabulum'' [[Sand]] nachweisen; s. [[ψάμμος]] m. Lit. — Zu [[ψῆφος]] stimmt semantisch heth. ''paššila''- [[Kieselstein]] (Goetze Lang. 30, 403); zu idg. ''bhes''- in ''bábhasti'' (s. [[ψῆν]]) und mit [[ψῆφος]] indirekt verwandt?<br />'''Page''' 2,1136-1137
}}
{{Chinese
|sngr='''原文音譯'''：yÁfoj 普些賀士<br />'''詞類次數'''：名詞（3）<br />'''原文字根'''：小圓石<br />'''字義溯源'''：小圓石（用來計算票數），小石，石，定案；源自（[[ψηλαφάω]]）=操作），而 （[[ψηλαφάω]]）出自（[[ψάλλω]]）*=彈琴，歌唱）<br />'''出現次數'''：總共（3）；徒（1）；啓（2）<br />'''譯字彙編'''：<br />1） 一塊⋯石（1） 啓2:17；<br />2） 石（1） 啓2:17；<br />3） 定案（1） 徒26:10
}}