View source for χαλκεύω

{{LSJ1
|Full diacritics=χαλκεύω
|Medium diacritics=χαλκεύω
|Low diacritics=χαλκεύω
|Capitals=ΧΑΛΚΕΥΩ
|Transliteration A=chalkeúō
|Transliteration B=chalkeuō
|Transliteration C=chalkeyo
|Beta Code=xalkeu/w
|Definition=<span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> [[make of copper]] or [[bronze]] or (generally) [[of metal]], [[forge]], δαίδαλα πολλά <span class="bibl">Il.18.400</span>; ξίφος <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>1034</span>, etc.; <b class="b3">τὸν χαλκέα αὐτὸν χ</b>. [[work]] him [[on the anvil]], <span class="bibl">Pl.<span class="title">Euthd.</span>301d</span>: metaph., ἀψευδεῖ πρὸς ἄκμονι χάλκευε γλῶσσαν <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>1.86</span>: in Med. sense, πέδας χαλκεύεται αὑτῷ <span class="bibl">Thgn.539</span>; χαλκεύεσθε μηνίσκους φορεῖν <span class="bibl">Ar.<span class="title">Av.</span>1114</span> (troch.); ἐχαλκεύσατο κράνη . . ὁλοσίδηρα <span class="bibl">Plu.<span class="title">Cam.</span>40</span>:—Pass., to [[be wrought]] or [[forged]], ἐξ ἀδάμαντος ἢ σιδάρου κεχάλκευται <span class="bibl">Pi.<span class="title">Fr.</span>123.4</span>; <b class="b3">ἀφ' ὁπόσων ταλάντων κεχ</b>. at the cost of... <span class="bibl">Luc.<span class="title">JTr.</span>11</span>; τῶν κεχαλκευμένων πρὸς ἀπώλειαν ὅπλων <span class="bibl">D.S.17.58</span>: metaph., <b class="b3">ἐπὶ τοῖς δεδεμένοις χαλκεύεται [ταῦτα</b>] these arms [[are being forged]] against... <span class="bibl">Ar.<span class="title">Eq.</span>469</span>; also of the victims in Phalaris' bull, <span class="bibl">Phalar.<span class="title">Ep.</span>113</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> abs., [[to be a smith]], <span class="bibl">Ar.<span class="title">Pl.</span>163</span>,<span class="bibl">513</span> (anap.), <span class="bibl">Th.3.88</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>396a</span>; τὸ χαλκεύειν <b class="b2">the smith's art</b>, <span class="bibl">X.<span class="title">Mem.</span>4.2.22</span>.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1330.png Seite 1330]] 1) trans., in od. aus Erz, Kupfer od. Metall arbeiten, schmieden; Il. 18, 400; ἆρ' οὐκ Ἐρινὺς τοῦτ' ἐχάλκευσε [[ξίφος]] Soph. Ai. 1013; med., πέδας χαλκεύεται αὐτῷ Theogn. 519, wie Plut. Cam. 40; – übtr., γλῶσσαν Pind. P. 1, 86. – 2) intrans., ein Schmied sein; Ar. Plut. 163. 513; Plat. Legg. VIII, 846 e u. öfter; Thuc. 3, 88; Xen. Mem. 4, 2,22; Pol. 10, 20, 6 u. Sp., wie Luc. abdic. 22.
}}
{{ls
|lstext='''χαλκεύω''': [[κατασκευάζω]] ἐκ χαλκοῦ, ἢ ([[καθόλου]]) ἐκ μετάλλου, [[κατεργάζομαι]] διὰ τοῦ πυρὸς καὶ τῆς σφύρας, δαίδαλα πολλὰ Ἰλ. Σ. 400· [[ξίφος]] Σοφ. Αἴ. 1034, Πλάτ., κλπ.· ἐὰν τὸν χαλκέα τις αὐτὸν χαλκεύσῃ Πλάτ. Εὐθύδ. 301D· μεταφορ., ἀψευδεῖ πρὸς ἄκμονι χάλκευε γλῶσσαν Πινδ. Π. 1. 167· ― ἐπὶ [[μέσης]] ἀκριβῶς σημασίας, πέδας χαλκεύεται αὐτῷ Θέογν. 539· χαλκεύεσθαι μηνίσκους φορεῖν Ἀριστοφ. Ὄρν. 1114· ἐχαλκεύσατο κράνη... ὁλοσίδηρα Πλουτ. Κάμιλ. 40. ― Παθ., [[κατεργάζομαι]], σφυρηλατοῦμαι, διαπλάττομαι, ἐξ ἀδάμαντος ἠὲ σιδήρου κεχάλκευται Πινδ. Ἀποσπ. 88 ἀφ’ ὁπόσων ταλάτων κεχ., ἀντὶ πόσων ταλάντων, Λουκ. ἐν Διῒ Τραγ. 11· τῶν κεχαλκευμένων πρὸς ἀπώλειαν ὅπλων Διόδ. 17. 58· μεταφορ., ἐπὶ τοῖς δεδεμένοις χαλκεύεται [[[ταῦτα]]], τὰ ὅπλα [[ταῦτα]] κατασκευάζονται [[ἐναντίον]] τῶν..., Ἀριστοφ. Ἱππ. 469. ΙΙ. ἀπολ., εἶμαι [[σιδηρουργός]], [[ἐργάζομαι]] ὡς [[σιδηρουργός]], χειρίζομαι τὴν σφῦραν, Ξεν. Ἀπομν. 163, 513, Θουκ. 3. 88, Πλάτ. Πολ. 396Α· τὸ χαλκεύειν, ἡ [[τέχνη]], τὸ [[ἔργον]] τοῦ χαλκέως, τοῦ σιδηρουργοῦ, Ξεν. Ἀπομν. 4. 2, 22.
}}
{{bailly
|btext=<i>Pass. pf.</i> κεχάλκευμαι;<br /><b>1</b> <i>intr.</i> travailler le cuivre, l’airain <i>ou</i> le fer, être forgeron;<br /><b>2</b> <i>tr.</i> travailler en cuivre, en airain <i>ou</i> en fer [[τι]] qch, <i>càd</i> fondre <i>ou</i> forger qch en un métal quelconque;<br /><i><b>Moy.</b></i> χαλκεύομαι (<i>ao.</i> ἐχαλκευσάμην);<br /><b>1</b> se forger à soi-même, acc.;<br /><b>2</b> faire forger [[τί]] τινι, qch pour qqn.<br />'''Étymologie:''' [[χαλκεύς]].
}}
{{Autenrieth
|auten=only ipf., χάλκευον, 1 [[wrought]], Il. 18.400†.
}}
{{Slater
|sltr=[[χαλκεύω]] <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b> [[forge]] met. ἀψευδεῖ δὲ πρὸς ἄκμονι χάλκευε γλῶσσαν (P. 1.86) ἐξ ἀδάμαντος ἢ σιδάρου κεχάλκευται μέλαιναν καρδίαν ψυχρᾷ φλογί fr. 123. 5.
}}
{{grml
|mltxt=ΝΜΑ [[χαλκεύς]]<br /><b>1.</b> <b>(μτβ.)</b> [[κατασκευάζω]] [[κάτι]] από χαλκό<br /><b>2.</b> <b>(αμτβ.)</b> [[είμαι]] [[χαλκεύς]], [[κατεργάζομαι]] τον χαλκό<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>μτφ.</b> α) [[πλάθω]], [[δημιουργώ]] («τον παρέπεμψαν με χαλκευμένες κατηγορίες»)<br />β) [[μηχανορραφώ]], [[μηχανώμαι]] («χάλκευσαν έναν σωρό συκοφαντίες»)<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br /><b>μέσ.</b> <i>χαλκεύομαι</i><br /><b>μτφ.</b> [[κατασκευάζω]], [[παρασκευάζω]] (α. «χαλκεύεσθαι τὸν θάνατον», <b>Φώτ.</b><br />β. «ἀψευδεῖ δὲ πρὸς ἄκμονι χάλκευε γλῶσσαν», <b>Πίνδ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[κατασκευάζω]] [[κάτι]] από [[μέταλλο]] (α. «τοῡθ' ἐχάλκευσεν [[ξίφος]]», <b>Σοφ.</b><br />β. «ἐξ [[ἀδάμαντος]] ἠὲ σιδήρου κεχάλκευται», <b>Πίνδ.</b>)<br /><b>2.</b> (ειδικά) [[κατασκευάζω]] [[κάτι]] από [[μέταλλο]] για κάποιον<br /><b>3.</b> (το απρμφ. ενεστ. με αρθρ. ως ουσ.) <i>τὸ χαλκεύειν</i><br />η [[τέχνη]] ή το [[έργο]] του χαλκουργού («διὰ τὴν τοῦ χαλκεύειν ἀμάθιαν», <b>Ξεν.</b>).
}}
{{lsm
|lsmtext='''χαλκεύω:''' μέλ. <i>-σω</i> ([[χαλκός]])·<br /><b class="num">I.</b> [[κατασκευάζω]] από χαλκό ή (γενικά) από [[μέταλλο]], [[σφυρηλατώ]], σε Ομήρ. Ιλ., Σοφ. κ.λπ. — Μέσ., [[σφυρηλατώ]] για τον εαυτό μου, σε Θέογν., Αριστοφ. — Παθ., είμαι κατεργασμένος ή σφυρηλατημένος, διαπλάθομαι, σε Αριστοφ.<br /><b class="num">II.</b> απόλ., είμαι [[σιδηρουργός]], [[εργάζομαι]] ως [[σιδηρουργός]], [[χειρίζομαι]] τη [[σφύρα]], σε Αριστοφ., Θουκ.· <i>τὸ χαλκεύειν</i>, η [[τέχνη]] του σιδηρουργού, σε Ξεν.
}}
{{elru
|elrutext='''χαλκεύω:'''<br /><b class="num">1)</b> ковать, выковывать (δαίδαλα Hom.; [[ξίφος]] Soph.): χαλκεύεσθαι κράνη ὁλοσίδηρα Plut. велеть выковать себе шлемы из цельного железа;<br /><b class="num">2)</b> перен. выковывать, обрабатывать (γλῶσσαν Pind.);<br /><b class="num">3)</b> заниматься кузнечным делом, быть кузнецом Thuc., Arph., Plat.: ἡ τοῦ χαλκεύειν [[ἀμαθία]] Xen. незнание кузнечного дела.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[χαλκός]]<br /><b class="num">I.</b> to make of [[copper]] or ([[generally]]) of [[metal]], to [[forge]], Il., Soph., etc.:—Mid. to [[forge]] for [[oneself]], Theogn., Ar.:—Pass. to be [[wrought]] or [[forged]], Ar.<br /><b class="num">II.</b> absol. to be a [[smith]], [[work]] as a [[smith]], ply the [[hammer]], Ar., Thuc.; τὸ χαλκεύειν the [[smith]]'s art, Xen.
}}