View source for σῴζω

{{LSJ1
|Full diacritics=σῴζω
|Medium diacritics=σῴζω
|Low diacritics=σώζω
|Capitals=ΣΩΖΩ
|Transliteration A=sṓizō
|Transliteration B=sōzō
|Transliteration C=sozo
|Beta Code=sw/&#x007C;zw
|Definition=with ι wherever ζ follows ω, as [[σῴζω]], <span class="bibl"><span class="title">EM</span>741.27</span>, and so (written <b class="b3">σωιζ-</b>) in Inscrr. and Papyri down to iii B.C., e.g. <span class="title">IG</span>12.625.4, 22.687.35, 1611.378, <span class="bibl">Isyll.75</span> (lapis), <span class="bibl"><span class="title">PCair.Zen.</span>482.17</span>, <span class="bibl">532.23</span> (iii B.C.), <span class="title">Test.Epict.</span> 1.6 (iii/ii B.C.), (ἀνα-) <span class="title">IG</span>22.492.13, also in cod. Laur. of <span class="bibl">S.<span class="title">El.</span>993</span>, al., but otherwise without it, e.g. <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> ἔσωσε <span class="title">IG</span>9(2).257.11 (Thess., v B.C.); but Didym. (and many Hellenistic and later Inscrr. and Papyri) rejected the ι everywhere, v. <span class="title">EM</span>l.c., and on the other hand Inscrr. show <b class="b3">σῳσ-</b> (always written <b class="b3">σωισ-</b>) from v B.C., ἔσῳσεν <span class="title">IG</span>12.1085.5, 22.1236.6, συνδιασῴσαντες <span class="title">GDI</span>1612.9 (Dyme, iii B.C.), [[σῴσαι]] (3sg. opt.) <span class="title">IG</span>5(2).357.152 (Stymphalus, iii B.C.), διέσῳσαν <span class="title">OGI</span>56.18 (Canopus, iii B.C.), cf. <span class="bibl"><span class="title">PPetr.</span>3p.72</span> (iii B.C.); <b class="b3">σοζ[</b>, i.e. <b class="b3">σωζ[</b>, occurs in <span class="title">IG</span>12.590: fut. σώσω <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>1391</span>, <span class="bibl">Th.1.137</span>, etc.; early Att. σωῶ <span class="title">IG</span>12.188.30: pf. [[σέσωκα]], also [[σέσῳκα]], v. [[ἀνασῴζω]]:— Med., fut. σώσομαι <span class="bibl">E.<span class="title">Ba.</span>793</span>, (ἐκ-) <span class="bibl">A.<span class="title">Pers.</span>360</span>, (δια-) <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>4.2.28</span>: aor. ἐσωσάμην <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ec.</span>402</span>:—Pass., fut. σωθήσομαι <span class="bibl">Th.5.111</span>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Nu.</span>77</span>, <span class="bibl">Hp.<span class="title">Prog.</span>1</span>, etc.: aor. ἐσώθην <span class="bibl">Th.1.110</span>, al., <span class="title">SIG</span>167.37 (Mylasa, iv B.C.) ([[ἐσώσθην]] only in Hsch.): pf. σέσωσμαι A.<span class="title">Th.</span> [<span class="bibl">821</span> (<span class="bibl">820</span>) ], σέσωσται <span class="bibl">E.<span class="title">IT</span>607</span>, <span class="bibl">D.56.33</span>, σεσώσμεθα <span class="bibl">S.<span class="title">Tr.</span>83</span>, etc.; but σέσωται <span class="bibl">Pl.<span class="title">Criti.</span>109d</span>, cf. <span class="bibl">110a</span>, σεσωμένος <span class="bibl"><span class="title">PCair.Zen.</span>331.8</span> (iii B.C.); said to be Att. by Phot.; [[διασεσῳμένους]] is found in <span class="title">IG</span>22.435.11 (after 336 B.C.) and [[διασεσῳμένοι]] in <span class="bibl"><span class="title">PCair.Zen.</span>240.11</span> (iii B.C.); later σέσῳσται <span class="title">IG</span>12(7).386.25 (Amorgos, iii B.C.).--The foll. forms are found in Hom. and dialects, </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">1</span> pres. part. σώζων <span class="bibl">Od.5.490</span>; 3sg. ind. or opt. [[σώζει]] (-οι) <span class="bibl">Hes.<span class="title">Op.</span>376</span> (v.l. for [[εἴη]]): pres. part. Pass. [[σωζόμενοι]] (-ομένοισι) <span class="bibl">Thgn.68</span>,<span class="bibl">235</span> (s.v.l.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> from σᾰόω, 3sg. σαοῖ <span class="bibl">Thgn. 868</span>, <span class="bibl">Call.<span class="title">Del.</span>22</span>, etc.; 3pl. σαοῦσι <span class="bibl">Tyrt.11.13</span>; 2sg. imper. σάου <span class="bibl"><span class="title">h.Hom.</span>13.3</span>, <span class="bibl">Call.<span class="title">Epigr.</span>35</span> (as v.l.), etc.: fut. σαώσω <span class="bibl">Il.10.44</span>: aor. ἐσάωσα <span class="bibl">21.611</span>, <span class="bibl">Pi.<span class="title">Fr.</span>231</span>: aor. inf. Pass. σαωθῆναι <span class="bibl">Il.15.503</span>, <span class="bibl">Od.10.473</span>; imper. σαωθήτω <span class="bibl">Il.17.228</span>; Ep. 3pl. ἐσάωθεν <span class="bibl">Od.3.185</span>: fut. Med. σαώσομαι <span class="bibl">21.309</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> from σάωμι, Aeol. 2sg. σάως <span class="bibl">Alc.73</span> (fort. [[σάῳς]]); 2sg. imper. σάω <span class="bibl">Od.13.230</span>, <span class="bibl">17.595</span>, Call. l.c., etc.: [[σάω]] as 3sg.impf., <span class="bibl">Il.16.363</span>, <span class="bibl">21.238</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">4</span> from σώω, part. σώοντες <span class="bibl">Od.9.430</span>; Ion. impf. σώεσκον <span class="bibl">Il.8.363</span>; <b class="b3">σώετε, σώεσθαι</b>, <span class="bibl">A.R.4.197</span>, <span class="bibl">2.610</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">5</span> from σόω, subj. <b class="b3">σόῃς, -ῃ, -ωσι</b>, <span class="bibl">Il.9.681</span>,<span class="bibl">424</span>,<span class="bibl">393</span> vulg., where Tyrannio ap.Hdn.Gr.<span class="bibl">2.66</span> reads <b class="b3">σοῷς, σοῷ, σοῶσι</b>; in <span class="bibl">9.681</span> Aristarch. read both [[σαῷς]] and [[σοῷς]]; the forms <b class="b3">σοῷς, σοῷ</b> perh. arise from [[σαόω]], by contraction and 'distraction': but [[σόωσι]] from [[σώωσι]] acc. to Hdn.Gr.l.c.; Hsch. cites also <b class="b3">σόεις, σοῦται</b> as = [[σώζεις, σώζεται]]. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">6</span> Lacon. σωάδδει· [[παρατηρεῖ]], Hsch.: but also σχολι-σοΐδδω, aor. <b class="b3">ἀπέσοιξεν· ἀπέσωσεν, Λάκωνες</b>, Id. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">7</span> [[σωννύω]], <span class="bibl">Dinol.5</span>:—[[save]], [[keep]], </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">1</span> of persons, [[save from death]], [[keep alive]], σώοντες ἑταίρους <span class="bibl">Od.9.430</span>; ζωοὺς σάω <span class="bibl">Il.21.238</span>; ὄτ' ἄσφ' ἀπολλυμένοις σάως <span class="bibl">Alc.73</span>, cf. <span class="bibl">Th.1.91</span>, <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>3.1.38</span>; πόδες καὶ γοῦνα σ. τινά <span class="bibl">Il.21.611</span>; <b class="b3">νὺξ στρατὸν σ</b>. <span class="bibl">9.78</span>; [[spare]], <span class="bibl">Od.22.357</span>:—Pass., [[to be saved]], [[kept alive]], [[preserved]], opp. [[ἀπολέσθαι]], <span class="bibl">Il.15.503</span>, <span class="bibl">Od.3.185</span>, etc.; ἀγαπητῶς σεσωσμένους <span class="bibl">Lys.16.16</span>; <b class="b2">keep a whole skin, escape destruction</b>, οἱ σωθησόμενοι <span class="bibl">Pl.<span class="title">Tht.</span>176d</span>; so in pres. [[σωζόμενος]], <span class="bibl">Thgn.68</span>,<span class="bibl">235</span> (s.v.l.); to [[be healed]], [[recover from sickness]], <span class="bibl">Hp.<span class="title">Coac.</span>136</span>, <span class="bibl">Is.1.10</span> (dub. l.); ὑγιαίνοντες καὶ σωζόμενοι <span class="title">IG</span>22.1028.89 (i B.C.); [[σώζεο]], as a wish, [[God bless you]], [[farewell]], <span class="bibl">Call.<span class="title">Del.</span>150</span>, <span class="title">AP</span>5.240 (Paul. Sil.), 9.372; [[σώζοισθε]] ib.171 (Pall.); also, [[save oneself]], [[escape]], σώθητι <span class="bibl">Pl.<span class="title">Cri.</span>44b</span>; [[μόγις]] or <b class="b3">μόλις σῴζεσθαι</b> [[escape]] with difficulty, <span class="bibl">Id.<span class="title">Ep.</span>332c</span>, <span class="bibl">D.S.2.48</span>, etc.; <b class="b3">χαλεπῶς σ</b>. <span class="bibl">Thgn.675</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">b</span> esp. in <span class="title">NT</span>, of God or Christ, <span class="bibl"><span class="title">1 Ep.Cor.</span>1.21</span>, etc.; σ. τὸ ἀπολωλός <span class="bibl"><span class="title">Ev.Luc.</span>19.10</span>; σ. τὸν κόσμον <span class="bibl"><span class="title">Ev.Jo.</span>12.47</span>:—freq. in Pass., to [[be saved]] or [[in a state of salvation]], Ev.Matt.19.25, etc.; οἱ σῳζόμενοι <span class="bibl"><span class="title">Ev.Luc.</span>13.23</span>, <span class="bibl"><span class="title">Act.Ap.</span>2.47</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> of things, [[keep safe]], [[preserve]], rare in Hom., σάω μὲν ταῦτα, σάω δ' ἐμέ <span class="bibl">Od.13.230</span>; σπέρμα πυρὸς σώζων <span class="bibl">5.490</span>; <b class="b3">πόλιν καὶ ἄστυ σ</b>. <span class="bibl">Il.17.144</span>; σαώσει Ἀργείους καὶ νῆας <span class="bibl">10.44</span>, cf. <span class="bibl">9.230</span>: freq. in Trag. and Att., σ. φάρμακον <span class="bibl">S.<span class="title">Tr.</span>686</span>; τὰ τόξα <span class="bibl">Id.<span class="title">Ph.</span>766</span>; <b class="b3">τὰ σκεύη, παῖδας οἶκον χρήματα, καρπούς</b>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Pax</span>730</span> (anap.), <span class="bibl"><span class="title">Av.</span>380</span> (troch.), <span class="bibl">1062</span> (lyr.); <b class="b3">τὰ πατρῷα, τὰ ὑπάρχοντα</b>, <span class="bibl">Id.<span class="title">Th.</span>820</span> (lyr.), <span class="bibl">Th.1.70</span>; <b class="b3">σ. πόλιν</b> [[preserve]] the city or the state, <span class="bibl">Hdt.8.34</span>, <span class="bibl">A. <span class="title">Th.</span>749</span> (lyr.), <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>1058</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>417a</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Grg.</span>512b</span>, etc.; τὰ πράγματα <span class="bibl">Th.1.74</span>; τὴν Ἑλλάδα <span class="bibl">Ar.<span class="title">Lys.</span>525</span> (lyr.); <b class="b3">τὰς πολιτείας, τὴν δημοκρατίαν</b>, etc., <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pol.</span>1309b15</span>,<span class="bibl">36</span>; <b class="b3">τόνδε γὰρ [λόγον] σῴζων</b> [[keeping]] it [[secret]], <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>524</span>, cf. <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span>1530</span>; <b class="b3">σ. καιρόν</b> [[save]] or [[recover]] an opportunity, <span class="bibl">D.19.6</span>, cf. <span class="bibl">23.4</span>:—Med., [[keep]] or [[preserve for oneself]], τὴν εὐλάβειαν <span class="bibl">S.<span class="title">El.</span>993</span>, cf. <span class="bibl">E.<span class="title">Alc.</span>146</span>, etc.; αὐτὸς αὑτῷ σ. τι <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ec.</span>402</span>, cf.<span class="bibl"><span class="title">Eq.</span>1017</span> (hex.):—Pass., <b class="b3">τὸ ἄπραγμον οὐ σῴζεται</b> [[is]] not [[secure]], <span class="bibl">Th.2.63</span>; <b class="b3">ἡ . . πόλις οὐκ ἂν ἐσῴζετο</b>; <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ec.</span>219</span>; to [[be preserved]] or [[extant]], of books, Longin. ap. <span class="bibl">Porph.<span class="title">Plot.</span>20</span>, Gal.15.705, <span class="bibl">D.C.70.2</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> [[keep]], [[observe]], [[maintain]] laws, etc., σ. ἐφετμάς <span class="bibl">A.<span class="title">Eu.</span>241</span>; τὸν παρόντα νοῦν <span class="bibl">Id.<span class="title">Pr.</span>394</span>; τοὺς καθεστῶτας νόμους <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>1114</span>, cf. <span class="bibl">Arist.<span class="title">VV</span>1250b17</span>; τοὺς σοὺς λόγους <span class="bibl">E.<span class="title">Hel.</span>1552</span>; <b class="b3">τὸ μόρσιμον</b> ib.<span class="bibl">613</span>; τὰ πρὸς τοὺς κατοίκους δίκαια <span class="bibl"><span class="title">BGU</span>562.19</span> (ii A.D.); [[confirm]], τὸ τοῦ ποιήσαντος <span class="bibl">Arist.<span class="title">Mu.</span>400b24</span>, cf. <span class="bibl">Antig.<span class="title">Mir.</span>45</span> (Pass.); <b class="b3">πρὸς τὸ τὰ φαινόμενα σῴζειν</b> to [[retain]] the observed facts, <span class="bibl">Procl.<span class="title">Hyp.</span>5.10</span>; <b class="b3">κατὰ ποσὸν σῴζει τὴν πρὸς τὸ μῶλυ ἐμφέρειαν</b> [[retains]], i.e. [[does not lack]], a certain resemblance to... Dsc.3.46, cf. 98, <span class="bibl">Sor.<span class="title">Fasc.</span>8</span>:—Pass., to [[be maintained]], τοῦ μήκους σῳζομένου <span class="bibl">Arist.<span class="title">Mete.</span>386a2</span>; ἐφ' ᾧ τοῖς θεοῖς τὰ ἱερὰ σωθήσεσθαι <span class="bibl"><span class="title">PHib.</span>1.77.7</span> (iii B.C.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">4</span> [[keep in mind]], [[remember]], <span class="bibl">E.<span class="title">Hel.</span>266</span>, <span class="bibl">Pl. <span class="title">R.</span>486c</span>: more freq. in Med., παρῆκα θεσμῶν οὐδέν, ἀλλ' ἐσῳζόμην . . ὅπως δύσνιπτον ἐκ δέλτου γραφήν <span class="bibl">S.<span class="title">Tr.</span>682</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">El.</span>1257</span>; μηδ' ἂ ἔμαθε σῴζοιτο <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>455b</span>; in full, μνήμην σῴζομαι στρατεύματος <span class="bibl">E.<span class="title">IA</span>302</span> (lyr.), cf. <span class="bibl">Pl.<span class="title">Grg.</span>501a</span>, <span class="bibl"><span class="title">Tht.</span>163d</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> Constr.: </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">1</span> simply c. acc., v. supr. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> with a sense of motion to a place, [[bring]] one [[safe]] to, τὸν δ' ἐσάωσεν ἐς ποταμοῦ προχοάς <span class="bibl">Od.5.452</span>; ἐς ὅμιλον <span class="bibl">Il.19.401</span>; πόλινδε <span class="bibl">5.224</span>, etc.; ἐς οἴκους <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>311</span>; εἰς τὴν βασιλείαν τὴν ἐπουράνιον <span class="bibl"><span class="title">2 Ep.Ti.</span>4.18</span>:—Pass., [[come safe to]] a place, σωθέντος ἐμεῦ ὀπίσω ἐς οἶκον <span class="bibl">Hdt.4.97</span>, cf. <span class="bibl">9.104</span>; πρὸς ἤπειρον σεσῶσθαι <span class="bibl">A.<span class="title">Pers.</span>737</span>; δεῦρο <span class="bibl">E.<span class="title">Ph.</span>725</span>; οἴκαδε <span class="bibl">X.<span class="title">HG</span>1.6.7</span>; <b class="b3">σῴζεσθαι ἐπὶ τὴν ὑμετέρην [χώρην</b>] <span class="bibl">Hdt.5.98</span>; ἐς δόμους σωθέντ' <span class="bibl">S.<span class="title">Tr.</span>611</span>; σωθῶμεν ἐπὶ θάλατταν <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span> 6.5.20</span>: c. dat. pers., μόλις ὔμμιν ἐσώθην <span class="bibl">Theoc.15.4</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> <b class="b3">σ. τινὰ ἐκ φλοίσβοιο, ἐκ πολέμου</b>, <b class="b2">carry off safe, rescue from . .</b>, <span class="bibl">Il.5.469</span>, <span class="bibl">11.752</span>; ἐκ ποταμοῖο <span class="bibl">21.274</span>; ἐκ θανάτοιο <span class="bibl">Od.4.753</span>; ἐκ πολλῶν πόνων <span class="bibl">S.<span class="title">El.</span> 1356</span>; ἀπὸ στρατείας <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>603</span>; διὰ δεινῶν πραγμάτων σεσωσμένοι <span class="bibl">X. <span class="title">An.</span>5.5.8</span>: c. gen., <b class="b3">σώσας ἐχθρῶν χθόνα</b> [[having rescued]] it [[from]] them, <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>1162</span>; σῶσαί τινα κακοῦ <span class="bibl">Id.<span class="title">Ph.</span>919</span>; σεαυτὸν νούσου <span class="title">Ath.Mitt.</span> 56.124 (Smyrna); σωθῆναι κακῶν <span class="bibl">E.<span class="title">Or.</span>779</span>.--Both constructions may be combined, σ. τινὰ ἐκ πολέμοιο νῆας ἔπι <span class="bibl">Il.17.452</span>; ἐκ π. μετὰ νῆας <span class="bibl">12.123</span>; ἐξ Αἰγίνης δεῦρο <span class="bibl">Pl.<span class="title">Grg.</span>511d</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">4</span> c. acc. et dat. pers., [[save for]] another, υἷά τινι <span class="bibl">Od.4.765</span>; ἡμῖν τὸν βίον <span class="bibl">Pl.<span class="title">Prt.</span>356e</span>, etc.:— Pass., σῴζεταί τί τινι <span class="bibl">Ar.<span class="title">Pax</span>1022</span>, <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>7.7.56</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">5</span> c. inf., [<b class="b3">σπονδαὶ] αἵ σε σῴζουσιν θανεῖν</b> which [[save]] thee [[from]] dying, <span class="bibl">E.<span class="title">Ph.</span>600</span> (troch.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">6</span> c. part., <b class="b3">σῴζεσθαι φεύγοντες</b> by flight, <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>3.3.51</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">7</span> abs., <b class="b3">τὰ σώσοντα</b> [[what is likely to save]], <span class="bibl">D.6.5</span>; <b class="b3">ἡ σῴζουσα [ψῆφος</b>] <span class="bibl">Luc.<span class="title">Harm.</span>3</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">b</span> <b class="b3">σώζων, ὁ</b>, <span class="title">Saviour</span>, of a god, <span class="title">JRS</span>14.28 (Iconium); epith. of Apollo, <span class="title">CR</span>19.368 (Sizma). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">c</span> <b class="b3">σῴζουσα, ἡ,</b> = [[ἀρτεμισία]], Ps.-Dsc.3.113.</span>
}}
{{bailly
|btext=<i>f.</i> [[σώσω]], <i>ao.</i> ἔσωσα, qqf ἔσῳσα, <i>pf.</i> σέσωκα;<br /><i>Pass. ao.</i> ἐσώθην, <i>pf.</i> σέσῳσμαι <i>ou</i> σέσωμαι;<br />conserver sain et sauf, <i>d’où</i><br /><b>1</b> mettre à l’abri d’un danger, préserver <i>ou</i> tirer d’un danger, sauver : τινα <i>ou</i> [[τι]] qqn <i>ou</i> qch ; σ. υἷά τινι OD sauver le fils de qqn ; τινα ἔκ τινος <i>ou</i> [[ἀπό]] τινος, <i>ou simpl.</i> τινος tirer qqn de qqe danger ; <i>avec un gén. de pers.</i> ἐχθρῶν Καδμείαν χθόνα SOPH délivrer la terre de Cadmos de ses ennemis ; ἡ σῴζουσα ([[ψῆφος]]) LUC suffrage qui sauve, qui acquitte ; ‒ <i>Pass.</i> être sauvé, se sauver, échapper au danger, être sain et sauf ; <i>en parl. de malades</i> être rétabli, se tirer d’affaire ; <i>fig.</i> être sauvé moralement, être amendé ; être en vie, continuer de vivre, exister ; <i>avec un n. de chose comme suj.</i> [[πόλις]] σῴζεται ESCHL la cité est sauvée;<br /><b>2</b> ne pas tuer, laisser vivre, épargner;<br /><b>3</b> ne pas perdre, conserver : σ. [[σπέρμα]] [[πυρός]] OD conserver des charbons allumés sous la cendre ; σ. [[φάρμακον]] SOPH conserver, tenir en réserve un poison ; τὰ ἑαυτῶν XÉN conserver son bien ; πόλιν HDT conserver <i>ou</i> sauver la cité ; τὰ πράγματα THC maintenir les affaires en bonne situation ; σῷζε τὸν παρόντα [[νοῦν]] ESCHL garde cette opinion, reste fidèle à cette opinion ; <i>avec double rég.</i> σ. [[τὰς]] πόλεις Φαρναβάζῳ XÉN conserver les villes à Pharnabaze, faire qu’elles ne lui fassent pas défection;<br /><b>4</b> conserver avec soi, garder dans sa mémoire : λόγον ESCHL un discours ; conserver <i>en gén.</i> : τὸ ἄπραγμον [[οὐ]] σῴζεται THC le repos ne peut pas subsister ; <i>avec un rég. de mouv.</i> ramener sain et sauf : τινα [[πόλινδε]] IL qqn à la ville ; [[ἐς]] ὅμιλον IL dans l’assemblée ; [[ἐς]] οἴκους SOPH dans sa maison ; <i>Pass.</i> σῴζεσθαι [[ἐς]] οἶκον HDT, [[οἴκαδε]] XÉN revenir sain et sauf dans sa maison, dans sa patrie;<br /><b>5</b> observer : τοὺς νόμους SOPH les lois ; ἐφετμὰς χρηστηρίους ESCHL les ordres de l’oracle;<br /><i><b>Moy.</b></i> σῴζομαι;<br /><b>1</b> conserver pour soi, acc.;<br /><b>2</b> conserver dans son esprit, dans son souvenir, acc..<br />'''Étymologie:''' [[σῶος]].
}}
{{Abbott
|astxt=[[σώζω]] (on the [[more]] [[accurate]] [[σῴζω]], v. WH, Intr., §410; Bl., §3, 1-3), [in LXX [[chiefly]] for ישׁע hi., [[also]] for מלט ni., נצל ni., etc.;] <br />to [[save]] [[from]] [[peril]], [[injury]] or [[suffering]]: Mt 8:25, Mk 13:20, Lk 23:35, al.; τ. ψυχήν, Mt 16:25, al.; seq. ἐκ, Jo 12:27, He 5:7, Ju 5; of [[healing]], restoring to [[health]]: Mt 9:22, Mk 5:34, al. In NT, esp. of [[salvation]] [[from]] [[spiritual]] [[disease]] and [[death]], in [[which]] [[sense]] it is "[[spoken]] of in Scripture as [[either]] (1) [[past]], (2) [[present]], or (3) [[future]], according as [[redemption]], [[grace]], or [[glory]] is the [[point]] in [[view]]. Thus (1) Ro 8:24, Eph 2:5, 8 II Ti 1:9, Tit 3:5; (2) Ac 2:47, I Co 1:18, 15:2, II Co 2:15; (3) Mt 10:22, Ro 13:11, Phl 2:12, He 9:28" (Vau. on Ro 5:9). Seq. [[ἀπό]], Mt 1:21, Ac 2:40, Ro 5:9; ἐκ, Ja 5:20, Ju 23 (cf. Cremer, 532ff.).
}}
{{Thayer
|txtha=(others, [[σῴζω]] (cf. WH. Introductory § 410; Meisterhans, p. 87)); [[future]] [[σώσω]]; 1st aorist ἔσωσα; [[perfect]] σέσωκα; [[passive]], [[present]] σώζομαι; [[imperfect]] ἐσωζομην; [[perfect]] 3rd [[person]] [[singular]] (σέσωσται and (according to Tdf.) σέσωται (cf. Kühner, 1:912; (Photius, [[under]] the [[word]]; Rutherford, New Phryn., p. 99; Veitch, [[under]] the [[word]])); 1st aorist ἐσώθην; 1future σωθήσομαι; ([[σῶς]] '[[safe]] and [[sound]]' (cf. Latin sanus; [[Curtius]], § 570; Vanicek, p. 1038)); from [[Homer]] [[down]]; the Sept. [[very]] [[often]] for הושִׁיעַ , [[also]] for מִלֵּט, נִצֵּל, and הִצִּיל, [[sometimes]] for עָזַר; to [[save]], to [[keep]] [[safe]] and [[sound]], to [[rescue]] from [[danger]] or [[destruction]] (opposed to [[ἀπόλλυμι]], [[which]] [[see]]); Vulg. salvumfacio (or fio), salvo (salvifico, libero, etc.);<br /><b class="num">a.</b> [[universally]], τινα, [[one]] (from [[injury]] or [[peril]]); to [[save]] a [[suffering]] [[one]] (from perishing), e. g. [[one]] [[suffering]] from [[disease]], to [[make]] [[well]], [[heal]], [[restore]] to [[health]]: Buttmann, § 144,25); to [[save]] (i. e. [[rescue]]): [[τήν]] ψυχήν, ([[physical]]) [[life]], R G L in σῴζειν τινα ἐκ [[with]] the genitive of the [[place]], to [[bring]] [[safe]] [[forth]] from, ἐκ τῆς ὥρας [[ταύτης]], from the [[peril]] of [[this]] [[hour]], ἐκ θανάτου, Winer s Grammar, § 30,6a.; [[see]] ἐκ, I:5).<br /><b class="num">b.</b> to [[save]] in the [[technical]] biblical [[sense]]; — negatively, to [[deliver]] from the penalties of the Messianic [[judgment]], to [[save]] from the evils [[which]] [[obstruct]] the [[reception]] of the Messianic [[deliverance]]: [[ἀπό]] [[τῶν]] ἁμαρτιῶν, [[ἀπό]] τῆς ὀργῆς [[namely]], [[τοῦ]] Θεοῦ, from the punitive [[wrath]] of God at the [[judgment]] of the [[last]] [[day]], [[ἀπό]] τῆς γενεάς τῆς σκολιᾶς [[ταύτης]], ψυχήν ἐκ θανάτου ([[see]] [[θάνατος]], 2), ἐκ [[πυρός]] ἁρπάζοντες, to [[make]] [[one]] a [[partaker]] of the [[salvation]] by Christ (opposed to [[ἀπόλλυμι]], [[which]] [[see]]): [[hence]], σῴζεσθαι and ἐισέρχεσθαι [[εἰς]] [[τήν]] βασιλείαν [[τοῦ]] Θεοῦ are interchanged, σῴζεσθαι and ζωήν αἰώνιον ἔχειν, ὁ [[αἰών]] ὁ μέλλων, we [[can]] [[understand]] [[why]] τό σῴζεσθαι is [[spoken]] of in [[some]] passages as a [[present]] [[possession]], in others as a [[good]] [[yet]] [[future]]: — as a [[blessing]] [[beginning]] (or begun) on [[earth]], τῇ ἐλπίδι (dative of the [[instrument]]) ἐσώθημεν (aorist of the [[time]] [[when]] [[they]] turned to Christ), χάριτι ἐστε σεσῳσμένοι [[διά]] τῆς πίστεως, Buttmann, § 144,25), 8; — as a [[thing]] [[still]] [[future]], [[τήν]] ψυχήν, ψυχάς, τό [[πνεῦμα]], [[passive]], [[εἰς]], C. 1, p. 185b [[bottom]]), τινα [[εἰς]] [[τήν]] βασιλείαν [[τοῦ]] κυρίου αἰώνιον, to [[save]] and [[transport]] [[into]] etc. ἡ [[εὐσέβεια]] ἡ σωζουσα [[εἰς]] [[τήν]] ζωήν αἰώνιον, Passow, vol. ii., p. 1802{a}; (cf. Liddell and Scott, [[under]] the [[word]] II:2)). [[universally]]: (ἁμαρτωλούς, τάς ψυχάς, οἱ σῳζόμενοι, οἱ ἀπολλύμενοι, [[ἀπόλλυμι]], 1a. β'.). (Compare: [[διασῴζω]], [[ἐκσῴζω]].)
}}
{{lsm
|lsmtext='''σῴζω:''' ([[σῶς]]), παρακ. <i>σέσωκα</i> — Μέσ., μέλ. <i>σώσομαι</i>, αόρ. αʹ <i>ἐσωσάμην</i> — Παθ., μέλ. <i>σωθήσομαι</i>, αόρ. αʹ <i>ἐσώθην</i>, παρακ. [[σέσωσμαι]], γʹ ενικ. <i>σέσωσται</i> και <i>σέσωται</i>· [[επιπλέον]] αυτών των τύπων, έχουμε·<br /><b class="num">I. 1.</b> (από τύπο [[σόω]]), υποτ. [[σόῃς]], <i>-ῃ</i>, <i>-ωσι</i>,<br /><b class="num">2.</b> (από τύπο [[σαόω]]) γʹ ενικ. [[σαοῖ]], γʹ πληθ. <i>σαοῦσι</i>· προστ. [[σάω]] ή <i>σάου</i>· γʹ ενικ. παρατ. [[σάω]]· μέλ. [[σαώσω]], αόρ. αʹ <i>ἐσάωσα</i> — Παθ., απαρ. αορ. αʹ [[σαωθῆναι]], προστ. [[σαωθήτω]], Επικ. γʹ πληθ. [[ἐσάωθεν]]· Μέσ. μέλ. <i>σᾰώσομαι</i>,<br /><b class="num">3.</b> (από συνηρ. ενεστ. [[σώω]]), μτχ. <i>σώοντες</i>, Ιων. παρατ. [[σώεσκον]].<br /><b class="num">II.</b> [[διαφυλάσσω]], γλιτώνω, [[διατηρώ]]·<br /><b class="num">1.</b> λέγεται για πρόσωπα, [[διασώζω]] από τον θάνατο, [[κρατώ]] κάποιον στση [[ζωή]], [[διαφυλάσσω]], σε Όμηρ., Αττ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για πράγματα, [[διασφαλίζω]], [[διαφυλάσσω]], [[διατηρώ]] [[κάτι]] ασφαλές, σε Όμηρ. — Μέσ., [[διατηρώ]] ή [[διαφυλάσσω]] για τον εαυτό μου, σε Σοφ. κ.λπ.<br /><b class="num">3.</b> [[φυλάσσω]], [[τηρώ]], [[εφαρμόζω]] τους νόμους κ.λπ., σε Τραγ. — Παθ., σε Θουκ.<br /><b class="num">4.</b> [[συγκρατώ]], [[διατηρώ]] στη [[μνήμη]] μου, [[θυμάμαι]], σε Ευρ., Πλάτ.· ομοίως στη Μέσ., σε Σοφ., Πλάτ.<br /><b class="num">III. 1.</b> με τη [[σημασία]] της κίνησης προς [[τόπο]], [[φέρνω]] κάποιον σώο σε...· <i>τὸν δ' ἐσάωσεν ἐς ποταμοῦ προχοάς</i>, σε Ομήρ. Οδ.· [[σῴζω]] τινὰ πρὸς ἤπειρον, σε Αισχύλ.· Παθ., [[εξέρχομαι]], [[βγαίνω]] [[σώος]], [[καταφεύγω]] σ' έναν [[τόπο]] και διασώζομαι· <i>ἐς οἶκον</i>, σε Ηρόδ.· <i>ἐπὶ θάλατταν</i>, σε Ξεν.<br /><b class="num">2.</b> [[φέρνω]] κάποιον [[πίσω]] σώο, τον [[διασώζω]], τον [[λυτρώνω]], τον γλιτώνω από τον κίνδυνο· <i>ἐκ πολέμου</i>, σε Ομήρ. Ιλ.· <i>ἐκ θανάτοιο</i>, σε Ομήρ. Οδ.· <i>ἀπὸ στρατείας</i>, σε Αισχύλ.· με γεν., <i>ἐχθρῶν σῶσαι χθόνα</i>, [[διασώζω]], [[διαφυλάσσω]] τη [[χώρα]] από τους εχθρούς, σε Σοφ. — Παθ., <i>σωθῆναι κακῶν</i>, σε Ευρ.<br /><b class="num">3.</b> με απαρ., αἵ σε σώζουσιν [[θανεῖν]], αυτές που σε έσωσαν, σε φύλαξαν, σε γλίτωσαν από το να πεθάνεις (δηλ. από τον θάνατο), στον ίδ.<br /><b class="num">4.</b> απόλ., <i>τὰ σώσοντα</i>, αυτά τα οποία πιθανόν θα σώσουν, λυτρωτικά, απαλλακτικά, σε Δημ.
}}
{{elnl
|elnltext=σῴζω [σῶς] ep. σαόω, σόω, σώω Aeol. σάωμι, imperf. iter. σώεσκον; Aeol. praes. ind. 2 sing. σάως, imperat. 2 sing σάω, imperf. 3 sing. σάω; aor. act. ἔσωσα; aor. pass. ἐσώθην; perf. σέσωκα; perf. med.-pass. σέσωσμαι en σέσωμαι; fut. σώσω met acc. v. e. persoon redden, in leven houden, beschermen:; καί μοι φίλον υἷα σάωσον en houd mijn zoon in leven Od. 4.765; σ. τοὺς ἐνοικοῦντας de inwoners beveiligen Thuc. 1.91.4; redden van, met acc. en gen.:; σ. ἐχθρῶν τήνδε... χθόνα dit land redden uit de handen van de vijand Soph. Ant. 1162; met prep.:; ἀπὸ στρατείας levend terug doen keren van een veldtocht Aeschl. Ag. 603; τὸν δ ’ ἐσάωσεν ἐς ποταμοῦ προχοάς hij bracht hem behouden naar de monding van de rivier Od. 6.452; ἐκ θανάτοιο van de dood redden Od. 4.753; σ. τινὰ ἐκ πολέμοιο νῆας ἔπι iem. uit de strijd in veiligheid brengen naar de schepen Il. 17.452; met inf.: αἵ σε σῴζουσι θανεῖν die je behoeden voor de dood Eur. Phoen. 600; ἡ … εὐταξία σῴζειν δοκεῖ discipline lijkt lijfsbehoud te betekenen Xen. An. 3.1.38. met acc. v. e. zaak
}}
{{Chinese
|sngr='''原文音譯'''：sèzw 所索<br />'''詞類次數'''：動詞（110）<br />'''原文字根'''：拯救 相當於： （[[יָשַׁע]]&#x200E; / [[יׄשַׁע]]&#x200E; / [[מֹושִׁיעַ]]&#x200E;）  （[[יֵשַׁע]]&#x200E;）  （[[פָּלַט]]&#x200E;）  （[[פַּלֵּט]]&#x200E;）<br />'''字義溯源'''：救，得救，要救，能得，必得救，救出來，得救的人，必然得救，可以得救，蒙拯救，保全，拯救，好了，痊愈；源自（[[σωρεύω]]）X*=穩妥，安全）。救，這字包括：<br />1）身體得拯救（ 太14:30）<br />2）從屬靈的死亡得拯救（ 羅5:9）<br />3）從被鬼附中解救出來（ 路8:36）<br />4）從疾病中得痊愈（ 可5:34）參讀 （[[διασῴζω]]）同義字<br />'''同源字'''：1） （[[διασῴζω]]）全然拯救 2） （[[σωτήρ]]）拯救者 3） （[[σωτηρία]]）拯救 4） （[[σωτήριον]] / [[σωτήριος]]）保護者 5） （[[ἐκσῴζω]] / [[σῴζω]]）救，得救<br />'''出現次數'''：總共（108）；太（16）；可（15）；路（18）；約（6）；徒（13）；羅（8）；林前（9）；林後（1）；弗（2）；帖前（1）；帖後（1）；提前（4）；提後（2）；多（1）；來（2）；雅（5）；彼前（2）；猶（2）<br />'''譯字彙編'''：<br />1） 得救（18） 太19:25； 可10:26； 路8:12； 路8:36； 路18:26； 約3:17； 約5:34； 徒4:12； 徒15:1； 徒27:31； 羅5:9； 羅5:10； 林前15:2； 弗2:5； 弗2:8； 帖後2:10； 提前2:4； 彼前4:18；<br />2） 救（14） 太8:25； 太14:30； 太16:25； 太27:42； 太27:49； 可3:4； 可8:35； 可15:31； 路9:24； 約12:27； 羅11:14； 來5:7； 雅1:21； 雅2:14；<br />3） 救了（9） 太9:22； 可5:34； 可10:52； 路7:50； 路8:48； 路17:19； 路18:42； 提後1:9； 猶1:5；<br />4） 拯救（7） 路6:9； 路19:10； 約12:47； 林前1:21； 來7:25； 雅4:12； 彼前3:21；<br />5） 可以救⋯罷（4） 太27:40； 路23:35； 路23:37； 路23:39；<br />6） 得救的（4） 可13:20； 徒27:20； 羅9:27； 林前1:18；<br />7） 就必得救（3） 可16:16； 徒2:21； 羅10:9；<br />8） 要救（3） 路9:56； 林前9:22； 雅5:15；<br />9） 必得救（3） 可13:13； 徒16:31； 羅10:13；<br />10） 得救的人（3） 路13:23； 徒2:47； 林後2:15；<br />11） 他救了（3） 太27:42； 可15:31； 路23:35；<br />12） 他們得救（2） 林前10:33； 帖前2:16；<br />13） 能得救（2） 林前7:16； 林前7:16；<br />14） 可以得救（2） 徒16:30； 林前5:5；<br />15） 要拯救（1） 提前1:15；<br />16） 能救（1） 提前4:16；<br />17） 我們得救（1） 羅8:24；<br />18） 都要得救（1） 羅11:26；<br />19） 要得救（1） 林前3:15；<br />20） 他便救了（1） 多3:5；<br />21） 可使⋯得救（1） 徒11:14；<br />22） 就必⋯得救（1） 提前2:15；<br />23） 你們要⋯救（1） 猶1:23；<br />24） 就必痊愈（1） 太9:21；<br />25） 要⋯救出來（1） 太1:21；<br />26） 蒙拯救（1） 徒15:11；<br />27） 便是拯救（1） 雅5:20；<br />28） 必救（1） 提後4:18；<br />29） 可得痊愈（1） 徒14:9；<br />30） 可以救（1） 可15:30；<br />31） 將要得救（1） 太24:13；<br />32） 為要拯救（1） 太18:11；<br />33） 一個得救的（1） 太24:22；<br />34） 將救了（1） 可8:35；<br />35） 我必痊愈（1） 可5:28；<br />36） 都好了（1） 可6:56；<br />37） 她必得救（1） 路8:50；<br />38） 必救了（1） 路9:24；<br />39） 你們當蒙拯救（1） 徒2:40；<br />40） 得了痊愈（1） 徒4:9；<br />41） 就必好了（1） 約11:12；<br />42） 必然得救（1） 約10:9；<br />43） 必蒙拯救（1） 太10:22；<br />44） 痊愈了（1） 太9:22；<br />45） 她痊愈（1） 可5:23
}}
{{WoodhouseVerbsReversedFirstPerson
|woodvrf=[[guard]], [[keep]], [[maintain]], [[observe]], [[preserve]], [[retain]], [[save]], [[bring safety to]], [[comply with]], [[keep in mind]], [[keep up]], [[lay to heart]], [[retain in the memory]], [[store up]]
}}