View source for ἀλθαίνω

{{LSJ1
|Full diacritics=ἀλθαίνω
|Medium diacritics=ἀλθαίνω
|Low diacritics=αλθαίνω
|Capitals=ΑΛΘΑΙΝΩ
|Transliteration A=althaínō
|Transliteration B=althainō
|Transliteration C=althaino
|Beta Code=a)lqai/nw
|Definition=<span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> [[heal]], Lyc.582, <span class="bibl">Timae.15</span>: fut. ἀλθήσω <span class="bibl">Nic.<span class="title">Th.</span>587</span>: aor. [[ἤλθησα]] ib.<span class="bibl">496</span>, <span class="bibl"><span class="title">Al.</span>112</span>: aor. 2 inf. ἀλθεῖν· ὑγιάζειν Hp. ap. Gal.19.76: —Pass., [[become whole and sound]], pres., ἐπὴν τὸ ἕλκος ἀλθαίνηται <span class="bibl">Hp. <span class="title">Morb.</span>2.33</span>: Ep. impf. or aor. ἄλθετο χείρ <span class="bibl">Il.5.417</span>; ἀλθομένη <span class="bibl">Q.S.9.475</span> (nisi leg. [[ἀλδομένη]]): fut. [[ἀλθήσομαι]] (ἀπ-) <span class="bibl">Il.8.405</span>: aor. [[ἀλθεσθῆναι]] (συν-) <span class="bibl">Hp.<span class="title">Art.</span>14</span>:—later aor. Med. [[ἠλθησάμην]] Poet.de herb. <span class="bibl">44</span>.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0095.png Seite 95]] = ἄλθω, heilen, Hippocr.; ἀλθανῶ, Lyc. 582 u. öfter; Nic. Al. 568.
}}
{{ls
|lstext='''ἀλθαίνω''': θεραπέυω, Λυκόφρ. 582· μέλλ. ἀλθήσω, Νικ. Θ. 587· ἀόρ. ἤλθησα, [[αὐτόθι]] 496, Ἀλεξιφ. 112: - Παθ., θεραπεύομαι, καθίσταμαι ὑγιής, ἐνεστ., ἐπὴν τὸ [[ἕλκος]] ἀλθαίνηται, Ἱππ. 472. 4. Ἐπ. παρατ. καὶ ἀορ. ἄλθετο [[χείρ]], Ἰλ. Ε. 417· ἀλθομένη, Κόϊντ. Σμ. 9. 475, [[ἔνθα]] [[ἴσως]] [[κάλλιον]] ἀλδομένη, ἴδε Spitzn.): μέλλ. ἀλθήσομαι, (ἀπ-), Ἰλ. Θ. 405: [[μέσος]] δέ τις μέλλ. ἀλθέξομαι (ὡς εἰ ἐκ ῥήμ. *ἀλθέσσω) = ἀλθήσομαι, ἀπαντᾷ παρ᾿ Ἀρεταίῳ ἐν τῷ περὶ Αἰτ. Χρον. Παθ. 2. 9: ἀόρ. ἀλθεσθῆναι, (συν-), Ἱππ. περὶ Ἄρθρ. 792D· (πρβλ. ἀχθεσθῆναι ἐκ τοῦ [[ἄχθομαι]]): - μεταγεν. ἀόρ. μέσ. ἠλθησάμην, Βοταν. Ποιητ. 44· πρβλ. [[ἄλθεξις]]. (Πρὸς τὴν √ ΑΛΘ πρβλ. Σανσκρ. ardh ([[θάλλω]], ἀκμάζων), ardhukas (ἀκμάζων), Ζενδ. ared (αὐξάνομαι)).
}}
{{bailly
|btext=<i>f.</i> ἀλθανῶ <i>ou</i> ἀλθήσω, <i>ao.</i> ἤλθησα;<br />guérir, acc.;<br /><i><b>Moy.</b></i> ἀλθαίνομαι guérir <i>intr.</i><br />'''Étymologie:''' R. Ἀλθ, faire croître, cf. [[ἀλδήσκω]].
}}
{{DGE
|dgtxt=<b class="num">• Morfología:</b> impf. iter. ἀλθαίνεσκεν Lyc.1395; fut. contr. 3<sup>a</sup> plu. ἀλθανοῦσιν Lyc.582; v. med. aor. ind. ἄλθετο <i>Il</i>.5.417, v. tb. [[ἀλθέω]]<br /><b class="num">1</b> [[aliviar]], [[curar]] τὰ τραύματα Timae.56b, βούπειναν Lyc.582, 1395, μίασμα Lyc.1122, cf. Nic.<i>Al</i>.556, en v. pas., fig. del campo arrasado que revive tras la tormenta ἣ δ' ([[ἄρουρα]]) ἀλθομένη ἀνέμοισι Q.S.9.475.<br /><b class="num">2</b> en v. med. [[sanar]], [[curarse]] ἄλθετο χείρ <i>Il</i>.5.417, τὸ [[ἕλκος]] Hp.<i>Morb</i>.2.33, νοῦσος Heliod.<i>SHell</i>.472.16, cf. Hp.<i>Morb</i>.2.34.<br /><br /><b class="num">• Etimología:</b> Al igual que [[ἀλδαίνω]] de la r. que se encuentra en [[ἄναλτος]] q.u.
}}
{{grml
|mltxt=[[ἀλθαίνω]] (Α)<br />[[θεραπεύω]], [[γιατρεύω]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ρηματικός τ.. που απαντά και ως [[ἀλθήσκω]], <i>ἀλθίσκω</i>. Οι αρχαιότεροι τ. του ρήματος [[ἀλθαίνω]] απαντούν [[συνήθως]] σε [[μέση]] [[φωνή]] και χρόνο αόριστο (<i>ἀλθόμην</i>) ή μέλλοντα (<i>ἀλθήσομαι</i>). Ο τ. <i>ἀλθέξομαι</i> του μέλλοντα [[πρέπει]] να [[είναι]] αναλογικός [[σχηματισμός]] [[κατά]] το αντίθετης σημασίας [[ρήμα]] <i>πυρέξομαι</i>. μέλλ. του [[πυρέσσω]] «έχω πυρετό, [[νοσώ]]». Ετυμολογικά το ρ. [[ἀλθαίνω]] προέρχεται από επαυξημένη με -<i>θ</i>- [[ρίζα]] -<i>αλ</i>-. η οποία απαντά [[επίσης]] στο επίθ. <i>ἄν</i>-<i>αλ</i>-<i>τος</i> «[[άπληστος]], [[ακόρεστος]]», [[καθώς]] και στο [[ρήμα]] <i>ἀλ</i>-<i>δ</i>-[[αίνω]] «[[ενισχύω]], [[τρέφω]]».<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> <b>αρχ.</b> <i>ἄλθα</i>, [[ἀλθαία]], <i>ἀλθεστήριον</i>, [[ἀλθήεις]], [[ἄλθος]].
}}
{{etym
|etymtx=-ομαι<br />Grammatical information: v.<br />Meaning: [[become whole and sound]] (Hp.)<br />Other forms: [[ἄλθετο]] (Il.). Fut. [[ἀλθήσομαι]], <b class="b3">-σω</b> (Il.). <b class="b3">ἀλθεῖν ὑγιάζειν</b> (Hp. ap. Gal. 19, 76). <b class="b3">ἄλθα θερμασία η θεραπεία</b> H.; <b class="b3">ἄλθος φάρμακον</b> EM; <b class="b3">ἀλθεύς ἰατρός</b> H.; <b class="b3">ἀλθαίνει αὔξει</b>, [[θεραπεύει]], <b class="b3">ὑγιαίνει φάρμακον γὰρ ἄλθος</b> H.<br />Derivatives: The fut. [[ἀλθέξομαι]] (Aret.) perh. formed after its opposite [[πυρέξομαι]] of [[πυρέσσω]] (but Chantr. comments: "l'hypothése reste en l'air"; cf. [[συναλθάσσομαι]]; [[ἄλθεξις]]. On these forms Van Brock, Vocab. médical 198 - 207 ("capricieuses formations", all late). [[ἀλθεστήρια]] [[medicine]] (Nic.), cf. [[χαριστήρια]], etc. (Chantr. Form. 63f.). - [[ἀλθαία]] plant name [[marsh mallow]], Thphr.; cf. Strömberg Pflanzennamen 81 (partly incorrect). On [[Ἄλθηπος]], also [[Ἄλθηφος]], Bechtel Hermes 56, 228 and the mythical name [[Ἀλθαία]], s. below.<br />Origin: IE [Indo-European]X [probably] [26] <b class="b2">*h₂el-</b> [[grow]]<br />Etymology: [[Ἀλθαίνω]] is connected with the root in [[ἄναλτος]] (q.v.) (Schwyzer 703 β). Cf. [[ἀλδαίνω]]. Chantr. notes that the word is originally used of the growth of damaged tissue; he translates <b class="b3">ἄλθετο χείρ</b> with "le bras se guérit". - However, the meaning [[heal]] is not evidently connected with <b class="b3">ἀλ-</b> [[grow]], [[feed]]; the glosses give systematically the meaning [[heal]] etc.; [[θεραπεία]] means also [[medical or surgical treatment]]; [[θερμασία]] is less clear (false reading?); [[αὔξει]] also deviates (is it for [[ἀλδαίνω]]?). - The name [[Ἄλθηπ]]\/[[φος]] is clearly Pre-Greek (cf. the river [[Αἴσηπος]]); so may be [[Ἀλθαία]] (the suffix <b class="b3">-αια</b>, <b class="b3">-εια</b> is also known in Pre-Greek); but we cannot be sure that the names belong to the verb. - An alternative etymology connects Skt. <b class="b2">r̥dhnóti</b> [[obtain luckily]], Rix MSS 27 (1970) 88 and Mayrhofer EWAia 1, 118.
}}
{{elnl
|elnltext=[[ἀλθαίνω]] [~ [[ἀλδαίνω]] alleen med. ; them. aor. ep. 3 sing. ἄλθετο (zie ook ἄλθω), heel worden, beter worden, genezen (intrans.).
}}
{{FriskDe
|ftr='''ἀλθαίνω''': -ομαι<br />{althaínō}<br />'''Forms''': ἀλθεῖν· ὑγιάζειν (Hp. ap. Gal. 19, 76), ἄλθετο (Il.). Futurum ἀλθήσομαι, -σω (Il. usw.).<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': [[heilen]], bzw. [[heil werden]] (ion. hell.),<br />'''Derivative''': Daneben [[ἀλθήσκω]] oder ἀλθίσκω (Hp.). — Postverbale Substantiva, beide nur lexikalisch belegt: ἄλθα· [[θεραπεία]] H., [[ἄλθος]]· [[φάρμακον]] ''EM''. Dazu [[ἀλθεύς]]· [[ἰατρός]] H. Auch [[ἀλθήεις]] [[heilsam]] (Nik.) ist direkt vom Verb gebildet. Hierher ferner der mythische Name Ἀλθαία und der damit identische Pflanzenname (Art Malve, Thphr. usw.; vgl. Strömberg Pflanzennamen 81 mit teilweise unrichtigen Schlüssen); daneben ἀλθίσκος (Ps.-Dsk.), vgl. das synonyme [[ἰβίσκος]]. — Das Fut. ἀλθέξομαι (Aret.) ist nach dem Oppositum πυρέξομαι (von [[πυρέσσω]]) gebildet; dazu [[ἄλθεξις]] [[Heilung]] (Hp., Aret.). — Außerdem [[ἀλθεστήρια]] [[Heilmittel]] (Nik.), vgl. χαριστήρια, ἱλαστήριον u. a. (Chantraine Formation 63f.). — Zum Eigennamen Ἄλθηπος, auch Ἄλθηφος, Bechtel Hermes 56, 228.<br />'''Etymology''' : [[ἀλθαίνω]] beruht auf einer θ-Erweiterung des in [[ἄναλτος]] (s. d.) vermuteten Verbalstammes (Schwyzer 703 β). Vgl. [[ἀλδαίνω]].<br />'''Page''' 1,72
}}