View source for ὀπτάω

{{LSJ1
|Full diacritics=ὀπτάω
|Medium diacritics=ὀπτάω
|Low diacritics=οπτάω
|Capitals=ΟΠΤΑΩ
|Transliteration A=optáō
|Transliteration B=optaō
|Transliteration C=optao
|Beta Code=o)pta/w
|Definition=pf. <span class="sense"><span class="bld">A</span> ὤπτηκα <span class="bibl">Euphro 1.5</span> : irreg. part. Pass. ὀπτεύμενος <span class="bibl">Theoc.7.55</span>: Dor. pres. part. ὀπτᾶντες <span class="bibl">Epich.164</span>: fut. Med. [[ὀπτήσομαι]] (in pass. sense) <span class="bibl">Luc.<span class="title">Asin.</span>31</span> : aor. Pass., ὀπτηθῆναι <span class="bibl">Od.20.27</span> : pf. Pass. ὤπτημαι <span class="bibl">Ar.<span class="title">Fr.</span>627</span>: ([[ὀπτός]] (A), q. v.) :—[[roast]], [[broil]], κρέα ὤπτων <span class="bibl">Od.3.33</span>, etc. ; σπλάγχνα δ' ἄρ' ὀπτήσαντες ἐνώμων <span class="bibl">20.252</span> ; ὤπτησάν τε περιφραδέως <span class="bibl">Il.1.466</span>,<span class="bibl">2.429</span> : also c. gen. partit., <b class="b3">ὀπτῆσαί τε κρεῶν</b> [[roast]] some meat, <span class="bibl">Od.15.98</span> ; then in <span class="bibl">Hdt.9.120</span>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Av.</span>1690</span>, <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>8.2.6</span>, etc. ; [[broil]] or [[fry]] fish, Ar.<span class="title">Fr.</span>l.c., <span class="bibl">Crates Com.17</span>, al.; [[fry]] an egg, <span class="bibl"><span class="title">PLit.Lond.</span> 170</span> (i A. D.); [[toast]] cheese, <span class="bibl">Eub.150.2</span>.—Hence it appears that [[ὀπτᾶν]] was used of all kinds of [[cooking by means of fire]] or [[dry heat]], opp. [[ἕψω]] (boil in water), which never appears in Hom., whose heroes ate only roast meat, κρέα δὲ μόνον ὤπτων, ἐπεὶ ἕψοντά γ' οὐ πεποίηκεν αὐτῶν οὐδένα <span class="bibl">Eub.120</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[bake]] bread, <span class="bibl">Hdt.2.47</span> ; <b class="b3">ὅκως ὀπτῷτο</b> (v.l. [[ὀπτῴη]]) ὁ ἄρτος <span class="bibl">Id.8.137</span>, cf. <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>5.4.29</span>; ὀπτᾶν πλακοῦντας <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ra.</span>507</span> ; also of bricks or pottery, [[bake]], [[burn]], <span class="bibl">Hdt.1.179</span> ; καλῶς ὠπτημένη [χύτρα] <span class="bibl">Pl.<span class="title">Hp.Ma.</span>288d</span>; ὁ ὀπτώμενος κέραμος <span class="bibl">Arist. <span class="title">Mete.</span>383a21</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> [[bake]], [[scorch]], of the sun, ἐπεὶ τόκα μ' ἅλιος ὀπτῇ <span class="bibl">Bion<span class="title">Fr.</span>15.12</span> ; ἡ γῆ ὀπτᾶται ὑπὸ τοῦ ἡλίου <span class="bibl">X.<span class="title">Oec.</span>16.14</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> metaph. (as we say), <b class="b2">'roast'</b> a man, τοῦτον ὀπτᾶν καὶ στρέφειν <span class="bibl">Ar.<span class="title">Lys.</span> 839</span>, cf. <span class="bibl">Sopat.6.9</span> (Pass.):—Pass., of the fire of love, ὀπτεύμενον ἐξ Ἀφροδίτας <span class="bibl">Theoc.7.55</span>, cf. <span class="bibl">23.34</span>, <span class="title">AP</span>12.92.7 (Mel.): so, prob., in Act., Sapph.115.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0363.png Seite 363]] poet. auch [[ὀπτέω]] (verwandt mit ἕψω), [[braten]], [[rösten]]; bei Hom. immer vom Zubereiten des Fleisches über dem Feuer, κρέα ὤπτων, Od. 3, 33 u. öfter, ὤπτησαν δὲ περιφραδέως, Il. 2, 429 u. öfter, auch mit dem gen. partit., ὀπτῆσαί τε κρεῶν, Od. 15, 98, auch pass., ὀπτηθῆναι, 20, 27; κρέα, Ar. Av. 1689; Comic. bei Ath. öfter; vom Brote, [[ὅκως]] ὀπτῷτο ὁ [[ἄρτος]], Her. 8, 137, wie Xen. An. 5, 4, 29; πλακοῦντας, Ar. Ran. 508; τὰ κρέα ἕψειν καὶ ὀπτᾶν, Plat. Euthvd. 301 c; Folgde; von ἕψειν unterschieden, Philochor. bei Ath. XIV, 656 a; Xen. Cyr. 8, 2, 6. – Übertr. sagt Ar. ὀπτᾶν καὶ στρέφειν τινά, Lys. 839; vgl. Xen. Oec. 16, 14, wo es von dem Ausdörren des Landes durch die Sonne gesagt ist; von der Liebesglut, wie torrere, Theocr. 7, 55, ὀπτεύμενον ἐξ Ἆφροδίτης, vgl. 23, 34; ὀπτᾶσθ' ἐν κάλλει, Mel. 4 (XII, 92); vgl. Callim. 12 (XII, 134). – Auch von irdenen Geschirren, Töpferwaaren, [[brennen]]; [[καλῶς]] ὠπτημένη [[χύτρα]], Plat. Hipp. mai. 288 d; Sp., wie Luc. Lexiph. 7, der ὀπτήσομαι pass. gebraucht, Asin. 31.
}}
{{ls
|lstext='''ὀπτάω''': Ἰων.-έω, Ἡρόδ. 9. 120· ― ἀνώμαλός τις μετοχ. ἐνεστ. ὀπτεύμενος ἀπαντᾷ παρὰ Θεοκρ.· καὶ μέσ. μέλλ. ὀπτήσομαι (ἐπὶ παθ. σημασ.) ἐν Λουκ. Ὄνῳ 31· ([[ὀπτός]], ὃ ἴδε) Ὀπτῷ, κοινῶς «ψήνω», κρέα ὤπτων Ὀδ. Γ. 33, κτλ.· σπλάγχνα δ’ ἄρ’ ὀπτήσαντες ἐνώμων Υ. 252· ὤπτησάν τε περιφαδέως Ἰλ. Α. 466, Β. 429· [[ὡσαύτως]] [[μετὰ]] γεν. διαιρετ., ὀπτῆσαί τε [[κρεῶν]], [[μέρος]] τῶν [[κρεῶν]], Ὀδ. Ο. 98· ― ἀκολούθως παρ’ Ἡροδ. ἔνθ’ ἀνωτ., Ξεν. Κύρ. 8. 2, 6, κτλ.· παρὰ τοῖς Κωμ. [[συχνάκις]] «ψήνω» ἢ [[τηγανίζω]] ἰχθῦς, Ἀριστοφ. Ἀποσπ. 524· ἰχθῦς τ’ ὀπτᾶν Κράτης ἐν «Θηρίοις» 3, κ. ἀλλ.· ψήνω τυρόν, Εὔβουλ. ἐν Ἀδήλ. 15a. ― Ἐντεῦθεν καταφαίνεται ὅτι μετεχειρίζοντο τὸ ὀπτᾶν ἐπὶ τοῦ μαγειρεύειν διὰ ξηρᾶς θερμότητος [[ἤτοι]] διὰ πυρὸς [[ἄνευ]] ὕδατος, κατ’ ἀντίθεσιν πρὸς τὸ ἕψω, [[βράζω]] ἐν ὕδατι, [[ὅπερ]] [[οὐδαμοῦ]] παρ’ Ὁμήρῳ ἀπαντᾷ· καὶ ὁ Εὔβουλ. (ἐν Ἀδήλ. 2) παρατηρεῖ ὅτι οἱ τοῦ Ὁμήρου ἥρωες ἔτρωγον μόνον ὀπτὸν [[κρέας]], ― κρέα δὲ μόνον ὤπτων, [[ἐπεὶ]] ἕψοντά γ’ οὐ πεποίηκεν αὐτῶν οὐδένα. ― Παθ., ὀπτηθῆναι Ὀδ. Υ. 27. 2) ψήνω ἄρτον, Ἡρόδ. 2. 47· [[ὅκως]] ὀπτῷτο ὁ ἄρτος ὁ αὐτ. 8. 137, Ξεν. Ἀν. 5. 4, 29· ὀπτᾶν πλακοῦντας Ἀριστοφ. Βάτρ. 507· ― [[ὡσαύτως]] ἐπὶ πλίνθων ἢ πηλίνων ἀγγείων, Ἡρόδ. 1.179· [[καλῶς]] ὠπτημένη [[[χύτρα]]] Πλάτ. Ἱππ. Μείζων 288D· ὁ ὀπτώμενος [[κέραμος]] Ἀριστ. Μετεωρ. 4.6,6. 3) «ψήνω», [[σκληρύνω]], [[ἐπεὶ]] [[τόκα]] μ’ [[ἥλιος]] ὀπτῇ Βίων 612· ἡ γῆ ὀπτᾶται ὑπὸ τοῦ ἡλίου ([[οὕτως]] ὁ Οὐεργίλ. terram excoquere), Ξεν. Οἰκ. 16. 14. 4) μεταφορ. (ὡς καὶ νῦν ἔτι), «ψήνω»τινά, [[βασανίζω]], τοῦτον ὀπτᾶν καὶ στρέφειν Ἀριστ. Λυσ. 839. ― Παθ., ὡς τὸ Λατ. uror, ἐπὶ τοῦ πυρὸς τοῦ ἔρωτος, Θεόκρ. 7. 55., 23. 34, πρβλ. Ἀνθ. Π. 12. 92, 7.
}}
{{bailly
|btext=-ῶ :<br /><i>impf.</i> [[ὤπτων]], <i>f.</i> ὀπτήσω, <i>ao.</i> [[ὤπτησα]], <i>pf. inus.</i><br /><i>Pass. ao.</i> [[ὠπτήθην]], <i>pf.</i> [[ὤπτημαι]];<br /><b>1</b> faire rôtir <i>ou</i> griller : [[κρέα]] <i>ou</i> κρεῶν OD des viandes;<br /><b>2</b> faire cuire;<br /><b>3</b> brûler, dessécher.<br />'''Étymologie:''' [[ὀπτός]]¹.
}}
{{Autenrieth
|auten=([[ὀπτός]]), ipf. ὄπτων ([[ὤπτων]]), aor. [[ὤπτησα]], ὄπτησα, [[pass]]. aor. inf. ὀπτηθῆναι: [[roast]] on the [[spit]]; w. [[part]]. gen., [[κρεῶν]], Od. 15.98.
}}
{{Slater
|sltr=[[ὀπτάω]], <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b> [[roast]] πυρὶ δ' [[ὤπτων]] σώματα (coni. Snell: πυρὶ δ' ὑπνόωντε codd.: ὕπνωον Turyn) fr. 168. 3.]
}}
{{eles
|esgtx=[[cocer]]
}}
{{lsm
|lsmtext='''ὀπτάω:''' ([[ὀπτός]]), Ιων. -έω, μέλ. <i>-ήσω</i>, αόρ. αʹ [[ὤπτησα]]· μτχ. Παθ. παρακ. <i>ὀπτεύμενος</i>, σε Θεόκρ.<br /><b class="num">1.</b> [[ψήνω]], [[ψήνω]] στη [[σχάρα]], στα κάρβουνα, σε Όμηρ. κ.λπ.· με γεν. διαιρ., <i>ὀπτῆσαί τεκρεῶν</i>, [[ψήνω]] ένα [[κομμάτι]] κρέατος, σε Ομήρ. Οδ.· το <i>ὀπτᾶν</i>λέγεται για [[μαγείρεμα]] με [[χρήση]] φωτιάς ή θερμότητας [[χωρίς]] [[νερό]], σε αντίθ. προς το [[ἕψω]], [[βράζω]] σε [[νερό]], το οποίο δεν απαντά [[ποτέ]] στον Όμηρ.· και [[ένας]] κωμ. [[ποιητής]] επισημαίνει ότι οι ήρωες του Ομήρου έτρωγαν μόνο [[ψητό]] [[κρέας]] — Παθ., απαρ. αόρ. αʹ <i>ὀπτηθῆναι</i>, σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">2.</b> [[ψήνω]] [[ψωμί]], σε Ηρόδ., Ξεν., Αριστοφ.· επίσης, λέγεται για πλίνθους ή κεραμικά [[σκεύη]], [[φουρνίζω]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">3.</b> [[ψήνω]], [[σκληραίνω]], λέγεται για τον ήλιο, σε Βίωνα<br /><b class="num">4.</b> μεταφ., στην Παθ., καίγομαι από έρωτα, σε Θεόκρ., Ανθ.
}}
{{elru
|elrutext='''ὀπτάω:''' ион. [[ὀπτέω]]<br /><b class="num">1)</b> жарить ([[κρέα]] Hom., Xen., Plat.);<br /><b class="num">2)</b> печь (πλακοῦντας Arph.: ἄρτους Xen.);<br /><b class="num">3)</b> обжигать ([[χύτρα]] ὠπτημένη Plat.; ὁ ὀπτώμενος [[κέραμος]] Arst.);<br /><b class="num">4)</b> жечь, выжигать, сушить (ἡ γῆ ὀπτᾶται ὑπὸ τοῦ ἡλίου Xen.);<br /><b class="num">5)</b> перен. иссушать, томить, pass. сохнуть (ἐκ Ἀφροδίτης Theocr.).
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: v.<br />Meaning: [[to fry]], [[to roast]], [[to bake]] (Od.).<br />Other forms: [[ὀπτεύμενος]] (Theoc.), aor. [[ὀπτῆσαι]] (Il.), [[ὀπτηθῆναι]] (Od.), perf. [[ὤπτηκα]], <b class="b3">-ημαι</b> (Euphro resp. Ar.), fut. [[ὀπτήσομαι]] (Luc.).<br />Compounds: Also w. prefix, e.g. <b class="b3">ἐπ-</b>, <b class="b3">ἐξ-</b>, <b class="b3">κατ-</b>, <b class="b3">παρ-</b>.<br />Derivatives: [[ὄπτησις]] f. [[the frying]] (Miletos Va, Hp., Arist.) with [[ὀπτήσιμος]] [[fit for frying]] (Eub., Arbenz 82), <b class="b3">ὀπτ-ήτειρα</b> f. adjunct of [[κάμινος]] (Call.). <b class="b3">-ητήρια</b> H. as explanation of [[ὠψά]] (alphabet. in wrong place, very doubtful); also [[ὀπτευτήρ]] m. [[smith]], of Hephaistos (Coluth. 54 [V--VIp]) as if from <b class="b3">*ὀπτεύω</b>; cf. [[καμινευτήρ]] a.o. As 2. member in <b class="b3">γαστρ-όπτης</b>, f. <b class="b3">-όπτις</b> [[sausage fryer]] (Delos IV--IIIa; cf. Fraenkel Nom. ag. 1, 243 a. 2, 115 with wrong root-analysis). Backformation <b class="b3">ἔξ-οπτος</b> [[well done]] (Hp.), from <b class="b3">ἐξ-οπτάω</b> (IA.). -- Beside [[ὀπτός]] [[fried]], [[roasted]], [[baked]] (Od.); with <b class="b3">ὀπτ-αλέος</b> [[fried]], [[roasted]] (Hom., Ath.), first after [[αὑαλέος]] a. o. from [[ὀπτός]] enlarged; or with old [[λ]] : <b class="b3">ν-</b>variation(?) with [[ὀπτανός]] [[fried]], [[fit for frying]] (com., Arist.), formed like [[ἑψανός]] with related meaning; on the type (Schwyzer 490 n. 3 w. lit.). To [[ὀπτανός]] further <b class="b3">ὀπτάν-ιον</b> [[kitchen]] (com., inscr.), <b class="b3">-ικός</b> [[fit for frying]] (pap. IIIp), <b class="b3">-εύς</b> m. [[kitchen master]] (pap.; Bosshardt 66) with <b class="b3">-εῖον</b> (<b class="b3">-ήϊον</b>) [[kitchen]] (Plu., Luc., Hdn. Gr.); [[ὀπτανάριος]] [[assator]], [[coctarius]] Gloss. -- On itself [[ὀπτασία]] f. about [[the roasting]], [[kiln]] (PHolm. 9, 39 <b class="b3">δὸς εἰς ὀπτασίαν ὀπτᾶσθαι</b>), prob. to [[ὀπτάω]] after [[θερμασία]] v.t.<br />Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]X [probably]<br />Etymology: As to the formation [[ὀπτάω]] belongs to the verbs in <b class="b3">-τάω</b>, [[ἀρτάω]], [[φοιτάω]], [[οὑτάω]] etc. (Schwyzer 705). As basis is generally considered and prob. correctly the verbal adj. [[ὀπτός]] (<b class="b3">τὰ ὀπτά</b>? Risch $ 112b, questioning). -- Further unclear. The connection with [[ὀβελός]] (Schwyzer Festschr. Kretschmer 251) has as root-etymolog a very limited worth. Diff. attempts to connect [[ὀπτός]] with [[πέσσω]], in Prellwitz (s. Bq) and Benveniste Origines 157f. - Furnée 263 compares [[ὄψον]] [[any cooked food]], which seems a good possibility; the variation will be Pre-Greek.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[ὀπτάω]], [a [[part]]. [[pass]]. ὀπτεύμενος in Theocr.] [[ὀπτός]]<br /><b class="num">1.</b> to [[roast]], [[broil]], Hom., etc.; c. gen. partit., ὀπτῆσαί τε [[κρεῶν]] to [[roast]] [[some]] [[meat]], Od.:— ὀπτᾶν was used of [[cooking]] by [[means]] of [[fire]] or dry [[heat]], opp. to ἕψω to [[boil]] in [[water]], [[which]] [[never]] appears in Hom.; and a Com. [[poet]] remarks that [[Homer]]'s heroes ate only [[roast]] [[meat]]:—Pass., aor1 inf. ὀπτηθῆναι Od.<br /><b class="num">2.</b> to [[bake]] [[bread]], Hdt., Xen., Ar.:—also of bricks or [[pottery]], to [[bake]], [[burn]], Hdt.<br /><b class="num">3.</b> to [[bake]], [[harden]], of the sun, [[Bion]].<br /><b class="num">4.</b> metaph. in Pass. to be burned by [[love]], Theocr., Anth.
}}
{{FriskDe
|ftr='''ὀπτάω''': {optáō}<br />'''Forms''': (seit Od.), ὀπτεύμενος (Theok.), Aor. ὀπτῆσαι (seit Il.), ὀπτηθῆναι (seit Od.), Perf. ὤπτηκα, -ημαι (Euphro bzw. Ar.). Fut. ὀπτήσομαι (Luk.),<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': [[braten]], [[rösten]], [[backen]];<br />'''Composita''' : auch m. Präfix, z.B. ἐπ-, ἐξ-, κατ-, παρ-,<br />'''Derivative''': davon [[ὄπτησις]] f. [[das Braten]] (Miletos V<sup>a</sup>, Hp., Arist. usw.) mit [[ὀπτήσιμος]] [[zum Braten geeignet]] (Eub., Arbenz 82), [[ὀπτήτειρα]] f. Beiwort von [[κάμινος]] (Kall.). -ητήρια H. als Erklärung von ὠψά (alphabetisch unrichtig eingeordnet, sehr fraglich); auch [[ὀπτευτήρ]] m. [[Schmied]], von Hephaistos (Koluth. 54 [V—VI<sup>p</sup>]) wie von *[[ὀπτεύω]]; vgl. [[καμινευτήρ]] u. a. Als Hinterglied in [[γαστρόπτης]], f. -όπτις [[Gefässzum Wurstbraten]] (Delos IV—III<sup>a</sup>; vgl. Fraenkel Nom. ag. 1, 243 u. 2, 115 mit unrichtiger Wurzelanalyse). Rückbildung [[ἔξοπτος]] [[wohlgebacken]] (Hp. u.a.), aus [[ἐξοπτάω]] (ion. att.). —Daneben [[ὀπτός]] [[gebraten]], [[geröstet]], [[gebacken]] (seit Od.); davon [[ὀπταλέος]] [[gebraten]], [[geröstet]] (Hom., Ath.), zunächst nach [[αὐαλέος]] u. a. aus [[ὀπτός]] erweitert; in Betracht kommt auch alter λ : ν-Wechsel mit [[ὀπτανός]] [[gebraten]], [[zum Braten geeignet]] (Kom., Arist. u.a.), wie das sinnverwandte [[ἑψανός]] gebildet; Typus allerdings altererbt (Schwyzer 490 A. 3 m. Lit.). Zu [[ὀπτανός]] ferner [[ὀπτάνιον]] [[Küche]] (Kom., Inschr.), -ικός [[zum Braten geeignet]] (Pap. III<sup>p</sup>), -εύς m. [[Küchenmeister]] (Pap.; Bosshardt 66) mit -εῖον (-ήϊον) [[Küche]] (Plu., Luk., Hdn.Gr.); [[ὀπτανάριος]]· ''assator'', ''coctarius'' Gloss. — Für sich steht [[ὀπτασία]] f. etwa [[Röstung]], [[Röstofen]] (''PHolm''. 9, 39 δὸς [[εἰς]] ὀπτασίαν ὀπτᾶσθαι), wohl zu [[ὀπτάω]] nach [[θερμασία]] o.ä.<br />'''Etymology''' : Der Bildung nach reiht sich [[ὀπτάω]] den Verba auf -τάω, [[ἀρτάω]], [[φοιτάω]], [[οὐτάω]] usw. (Schwyzer 705) an. Als Grundlage wird indessen allgemein und wohl mit Recht das Verhaladj. [[ὀπτός]] (τὰ ὀπτά? Risch ̨ 112b, fragend) angesehen. — Sonst dunkel. Die Anknüpfung am [[ὀβελός]] (eig. "am Spieß"; Schwyzer Festschr. Kretschmer 251) hat als Wurzeletymologie einen sehr beschränkten Wert. Wechselnde Versuche, [[ὀπτός]] mit [[πέσσω]] zu verbinden, bei Prellwitz (s. Bq) und Benveniste Origines 157f., auch bei Austin Lang. 17, 88.<br />'''Page''' 2,406-407
}}