View source for προστατέω

{{LSJ1
|Full diacritics=προστᾰτέω
|Medium diacritics=προστατέω
|Low diacritics=προστατέω
|Capitals=ΠΡΟΣΤΑΤΕΩ
|Transliteration A=prostatéō
|Transliteration B=prostateō
|Transliteration C=prostateo
|Beta Code=prostate/w
|Definition== [[προστατεύω]]: <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[ruleover]], [[lord it over]], χθονός <span class="bibl">E.<span class="title">Heracl.</span>206</span>; αἰσχρὸν προστατεῖν γε δωμάτων γυναῖκα <span class="bibl">Id.<span class="title">El.</span>932</span>; τῆς πόλεως <span class="bibl">Pl.<span class="title">Grg.</span>519c</span>; τῶν μεγίστων <span class="bibl">Id.<span class="title">La.</span>197e</span>; <b class="b3">π. τοῦ ἀγῶνος</b> to [[be steward]] of the games, <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>4.8.25</span>; <b class="b3">π. νούσου</b>, of a physician, to [[be in charge]], <span class="bibl">Hp.<span class="title">Praec.</span>13</span>; τοῦ λύχνου τῶν ἱερῶν <span class="bibl"><span class="title">POxy.</span> 1453.14</span> (i B.C.): abs., <b class="b3">ὁ προστατῶν</b> [[he that acts as chief]], [[varia lectio|v.l.]] in <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span> 8.3.25</span>; ὅταν δημοκρατουμένη πόλις ἐλευθερίας διψήσασα κακῶν οἰνοχόων προστατούντων τύχῃ <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>562d</span>; = [[προστατεύω]] ''ΙΙ'', <span class="bibl">X.<span class="title">Mem.</span>2.7.9</span>; π. τοῦ θεμελιωθῆναι τὴν σύνοδον <span class="title">IG</span>22.1343.14:—Pass., <b class="b3">προστατεῖσθαι ὑπό τινων</b> to [[be ruled]] or [[led]] by them, <span class="bibl">X.<span class="title">Hier.</span>5.1</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">b</span> to [[be president]], <b class="b3">ἐκκλησίας Ἀρχ. Ἐφ</b>. <span class="bibl">1914.180</span> (Gonni); βουλᾶς <span class="title">IG</span>14.612 (Rhegium). </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> [[stand before]] as a defender, to [[be guardian]] or [[protector of]], πυλῶν <span class="bibl">A.<span class="title">Th.</span>396</span>; <b class="b3">Ἥρα π. [Ἀργείων</b>] <span class="bibl">E.<span class="title">Heracl.</span>349</span>; ἁ διὰ παντὸς Χερσονασιτᾶν προστατοῦσα Παρθένος <span class="title">IPE</span>12.352.23 (ii/i B.C.); ἀναίδειαν, ἥπερ μόνη π. ῥητόρων <span class="bibl">Ar.<span class="title">Eq.</span>325</span> (lyr.); πολιτῶν π. αἱρούμενον <span class="bibl">Men.578</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> <b class="b3">π. περὶ τοῦ ἀνατεθέντος ἀργυρίου</b> [[bring forward a measure]] respecting... <span class="title">IG</span>9(1).694.106 (Corc.). </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> <b class="b3">ὁ προστατῶν χρόνος</b> the time [[that stands before]], i.e. [[is close at hand]], <span class="bibl">S.<span class="title">El.</span>781</span> (cf. Sch. ad loc.), unless rather [[tyrannous]].</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0781.png Seite 781]] vorstehen, Vorsteher sein; Ar. sagt komisch [[ἀναίδεια]] μόνη προστατεῖ τῶν ῥητόρων, Equ. 324; ἧς πόλεως προστατεῖ, Plat. Gorg. 519 c; Lach. 197 e; τῆς πόλεως, Xen. Mem. 1, 1, 8; Folgende; τῶν πραγμάτων, Pol. 5, 35, 7 u. öfter. – Zum Schutze davorstehen, beschützen, vertheidigen, [[τίς]] Προίτου πυλῶν προστατεῖν [[φερέγγυος]], Aesch. Spt. 378; δωμάτων, χθονός, Eur. El. 932 Heracl. 207; auch in Prosa: τῆς τῶν Ἑλλήνων ἐλευθερίας, Pol. 27, 4, 7; auch pass., ὑπ' αὐτῶν προστατεῖσθαι, Xen. Hier. 5, 1; – bevorstehen, ὁ προστατῶν [[χρόνος]], Soph. El. 771.
}}
{{bailly
|btext=-ῶ :<br /><b>I.</b> être président, <i>d’où</i><br /><b>1</b> être à la tête de, gén.;<br /><b>2</b> être protecteur, protéger, défendre, gén.;<br /><b>II.</b> s’avancer ; se tenir devant : ὁ προστατῶν [[χρόνος]] SOPH le temps qui s’avance, qui presse.<br />'''Étymologie:''' [[προστάτης]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''προστᾰτέω:''' μέλ. <i>-ήσω</i> ([[προστάτης]])·<br /><b class="num">I.</b> προΐσταμαι, είμαι [[κυβερνήτης]], [[ασκώ]] [[εξουσία]], <i>χθονὸς δώματων</i>, σε Ευρ.· [[προστατέω]] τοῦ ἀγῶνος, είμαι [[επιμελητής]] του αγώνα, σε Ξεν.· απόλ., <i>ὁπροστατῶν</i>, αυτός που ενεργεί ως [[αρχηγός]], στον ίδ.<br /><b class="num">II.</b> [[στέκομαι]] [[μπροστά]] ως [[υπερασπιστής]], είμαι [[φύλακας]] ή [[προστάτης]] σε, <i>πυλῶν</i>, σε Αισχύλ.· <i>Ἀργείων</i>, σε Ευρ.<br /><b class="num">III.</b> ὁ προστατῶν [[χρόνος]], ο πλησιέστατος [[χρόνος]], σε Σοφ.
}}
{{elru
|elrutext='''προστατέω:'''<br /><b class="num">1)</b> стоять во главе, управлять, править (δωμάτων Eur.; τῆς πόλεως Plat.; προστατεῖσθαι [[ὑπό]] τινος Xen.): ὁ προστατῶν Xen. глава, предводитель, начальник; τοῦ ἀγῶνος προστατῆσαι Xen. стать распорядителем состязаний;<br /><b class="num">2)</b> оборонять, стоять на защите (πυλῶν Aesch.; τῆς τῶν Ἑλλήνων ἐλευθερίας Polyb.);<br /><b class="num">3)</b> быть впереди, предстоять: ὁ [[χρόνος]] προστατῶν Soph. ближайшее время, (любой) наступающий момент, каждое мгновение.
}}
{{elnl
|elnltext=προστατέω [προστάτης] vooraan staan, leiden; overdr.. ὁ προστατῶν χρόνος de tijd die nabij is Soph. El. 781. ter bescherming staan voor, met gen.:; Προίτου πυλῶν voor de poort van Proteus Aeschl. Sept. 396; ἥπερ μόνη προστατεῖ ῥητόρων, (schaamteloosheid) het enige dat de politici bescherming biedt Aristoph. Eq. 325; onder zijn hoede nemen, met gen.: δεινὸς δὲ καὶ προστατῆσαι φαύλων hij is ook goed in het bevoogden van het gewone volk Thphr. Char. 29.6. ervoor zorgen (dat), met ὅπως + coni.:. ἐὰν δε προστατήσῃς ὅπως ἐνεργοὶ ὦσι als je ervoor zorgt dat ze werkzaam zijn Xen. Mem. 2.7.9.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=fut. ήσω [[προστάτης]]<br /><b class="num">I.</b> to [[stand]] [[before]], be [[ruler]] [[over]], domineer [[over]], χθονός, δωμάτων Eur.; πρ. τοῦ ἀγῶνος to be [[steward]] of the games, Xen.; absol., ὁ προστατῶν he that acts as [[chief]], Xen.<br /><b class="num">II.</b> to [[stand]] [[before]] as a [[defender]], to be [[guardian]] or [[protector]] of, πυλῶν Aesch.; Ἀργείων Eur.<br /><b class="num">III.</b> ὁ προστατῶν [[χρόνος]] the [[time]] that's [[close]] at [[hand]], Soph.
}}