View source for ζυγόν

{{LSJ1
|Full diacritics=ζῠγόν
|Medium diacritics=ζυγόν
|Low diacritics=ζυγόν
|Capitals=ΖΥΓΟΝ
|Transliteration A=zygón
|Transliteration B=zygon
|Transliteration C=zygon
|Beta Code=zugo/n
|Definition=τό, also ζυγός, ὁ, (in various senses), <span class="bibl"><span class="title">h.Cer.</span>217</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ti.</span>63b</span>, <span class="bibl">Theoc.30.29</span>, <span class="bibl">LXX<span class="title">Ge.</span>27.40</span>, al., <span class="bibl">Plb.4.82.2</span>, <span class="bibl"><span class="title">Ev.Matt.</span>11.29</span>, <span class="bibl">Jul.<span class="title">Or.</span>5.173a</span>, etc.: rarely in pl., <span class="sense"><span class="bld">A</span> ζυγοί <span class="bibl">LXX<span class="title">Pr.</span>11.1</span>, Sch.<span class="bibl">Th.1.29</span>: Delph. δυγός (q.v.). </span><span class="sense"><span class="bld">I</span> [[yoke]] of a plough or carriage, ζ. ἵππειον <span class="bibl">Il.5.799</span>, <span class="bibl">23.392</span>; ὑπὸ ζυγὸν ἤγαγεν ἵππους <span class="bibl">5.731</span>, cf. <span class="bibl">Od.3.383</span>; ἐπὶ ζυγὸν αὐχένι θεῖναι βουσί <span class="bibl">Hes.<span class="title">Op.</span>815</span>, cf. <span class="bibl">581</span>; <b class="b3">ὑπὸ ζυγόφιν</b> (i.e. [[ζυγοῦ]]) λύον ἵππους <span class="bibl">Il.24.576</span>: prov., <b class="b3">τὸν αὐτὸν ἕλκειν ζ</b>. 'to be in the same boat', <span class="bibl">Aristaenet.2.7</span>, <span class="bibl">Zen.3.43</span>; ταὔτ' ἐμοὶ ζ. τρίβεις <span class="bibl">Herod.6.12</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> metaph., ἐπὶ ζυγὸς αὐχένι κεῖται <span class="bibl"><span class="title">h.Cer.</span>217</span>; ἐχθροῖσιν ὑπὸ ζυγὸν αὐχένα θήσω <span class="bibl">Thgn.1023</span>; <b class="b3">ἐπαυχένιον λαβεῖν ζ</b>. <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>2.93</span>; <b class="b3">δούλιον ζ</b>. [[the yoke]] of slavery, <span class="bibl">Hdt.7.8</span>.γ, <span class="bibl">A.<span class="title">Th.</span>75</span> (pl.), <span class="bibl">471</span>, etc.; <b class="b3">δουλείας, ἀνάγκης ζ</b>., <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>944</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Or.</span>1330</span>; ὑπὸ ζυγῷ λόφον δικαίως εἶχον <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>291</span>; <b class="b3">ἐπιτιθέναι τινὶ ζυγὰ τοῦ μὴ</b>… so as to prevent... <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>3.1.27</span>; ζυγῷ ζυγῆναι <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>508a</span>; ἄγειν ὑπὸ τὸν ζ. τινάς <span class="bibl">Plb.4.82.2</span>, cf. <span class="bibl">D.H.3.22</span>; ὑπὸ τὸν ζ. ὑπαγαγεῖν D.C.<span class="title">Fr.</span>36.10; ζυγὸν ὑποστῆναι <span class="bibl">D.H.10.20</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> [[crossbar]] of the [[φόρμιγξ]], <span class="bibl">Il.9.187</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> ζυγὸς ἡ τῆς ἀμπέλου πρὸς τὴν χάρακα συζυγία <span class="title">Gp.</span>5.29.6. </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> in pl., [[thwarts]] or [[benches joining]] the opposite sides of a ship, <span class="bibl">Od.9.99</span>, <span class="bibl">13.21</span>, <span class="bibl">Hdt.2.96</span>: rarely in sg., θοὸν εἰρεσίας ζυγόν <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>249</span> (lyr.): metaph., of the seat of authority compared to the helmsman's seat, ἐς τὸ πρῶτον πόλεος ζ. <span class="bibl">E.<span class="title">Ion</span>595</span>; ἐπεὶ δ' ἐπὶ ζυγοῖς καθέζετ' ἀρχῆς <span class="bibl">Id.<span class="title">Ph.</span>74</span>; <b class="b3">σὺ ταῦτα φωνεῖς νερτέρᾳ προσήμενος κώπῃ, κρατούντων τῶν ἐπὶ ζυγῷ δορός</b>; while on the [[main thwart]] sits authority, <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>1618</span>; also of a coachman's [[seat]], [[box]], PMasp.303.15 (vi A.D.). </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> in pl., [[panels]] of a door, <span class="title">IG</span>12.372.199,22.1457.14,1672.155; cf. [[ζευγίον]]. </span><span class="sense"><span class="bld">IV</span> [[beam of the balance]], ζυγὸν ταλάντου <span class="bibl">A.<span class="title">Supp.</span>822</span> (lyr.), cf. <span class="bibl">Arist.<span class="title">Mech.</span>850a4</span>: hence, [[the balance itself]] (cf. [[πῆχυς]] IV), αἴρειν τὸν ζυγόν <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ti.</span>63b</span>; <b class="b3">ἐν πλάστιγγι</b> ζυγοῦ κεῖσθαι <span class="bibl">Id.<span class="title">R.</span>55o</span>e; [[ζυγῷ]] or <b class="b3">ἐν τῷ ζ. ἱστάναι</b>, <span class="bibl">Lys.10.18</span>, <span class="bibl">Pl. <span class="title">Prt.</span>356b</span>; ζυγὸν ἱστάναι <span class="bibl">D.<span class="title">Prooem.</span>55</span>: in pl., <span class="bibl">Id.25.46</span>, <span class="title">SIG</span>975.39 (Delos, iii B.C.): prov., ζ. μὴ ὑπερβαίνειν Pythag. ap. <span class="bibl">D.L.8.18</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">b</span> the constellation <span class="title">Libra</span>, <span class="bibl">Hipparch.3.1.5</span>, <span class="bibl">Ph.1.28</span>, <span class="bibl">Man.2.137</span>, etc.; ζ. Ἀφροδίτης <span class="bibl">Porph.<span class="title">Antr.</span>22</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">V</span> [[καρχασίου]] the [[yard-arm]] at the mast head, <span class="bibl">Pi.<span class="title">N.</span>5.51</span>, cf. <span class="bibl">Ach.Tat.5.16</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">VI</span> [[cross-strap]] of a sandal, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Lys.</span>417</span>, <span class="bibl">Poll.7.81</span>; [[ζυγός]], [[ὁ]], Phot. </span><span class="sense"><span class="bld">VII</span> [[pair]], <b class="b3">κλεινὸν ζυγόν</b>, of persons, <span class="bibl">E.<span class="title">Hel.</span>392</span>; <b class="b3">κατὰ ζυγά</b> in [[pairs]], <span class="bibl">Arist.<span class="title">HA</span>544a5</span>, <span class="bibl">Theoc.13.32</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">VIII</span> [[rank]] or [[line]] of soldiers, opp. [[file]] (στοῖχος), ἐν τῷ πρώτῳ ζ. ἐμάχοντο τέσσαρες <span class="bibl">Th.5.68</span>; ὁ ζυγός <span class="bibl">Polyaen.4.4.3</span> (τὰ ζυγά <span class="bibl">2.10.4</span>); <b class="b3">κατὰ ζυγόν</b> [[line with line]], <span class="bibl">Plb.1.45.9</span>; κατ' ἄνδρα καὶ ζ. <span class="bibl">Id.3.81.2</span>; esp. [[front rank]], <span class="bibl">Ael.<span class="title">Tact.</span>7.1</span>, <span class="bibl">Arr.<span class="title">Tact.</span>8.1</span>; also of the Chorus, <span class="bibl">Poll.4.108</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">IX</span> <b class="b3">ζυγὰ ἢ ἄζυγα</b> [[even]] or odd, a game, Sch.<span class="bibl">Ar.<span class="title">Pl.</span>817</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">X</span> measure of land, <span class="title">SIG</span>963.13 (Amorgos, iv B.C.).</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1141.png Seite 1141]] τό (nach Plat. Cratyl. 418 d [[δυογόν]], = δύω ἄγον, vgl. aber jugum, [[ζεύγνυμι]]), – 1) das [[Joch]], mit welchem zwei Rinder od. Pferde vor den Pflug od. Wagen gespannt werden; es geht um den Nacken der Thiere u. wird an der Deichsel befestigt; von Hom. an überall; man bemerke: ὑπὸ ζυγὸν ἄγειν (anspannen), Od. 3, 383; ὑπὸ [[ζυγόφιν]] λύον ἵππους, Il. 24, 576; ἐπὶ ζυγὸν αὐχένα [[θεῖναι]] βουσί, Hes. O. 51; κατὰ ζυγά, paarweise, Theocr. 13, 32. Häufig übtr. auf Sklaverei, τὸ δούλιον ζ. Aesch. Ag. 1226; δούλειον ζ. Plat. Legg. VI, 770 e; δουλείας ζυγά Soph. Ai. 944; ἀνάγκης ζ. Eur. Or. 1330; ἐπιθεῖναί τινι ζυγὰ τοῦ μὴ ὑβρίσαι Xen. Cyr. 3, 1, 26; übh. Band, τιμιωτέρῳ ζυγῷ ἐζύγησαν Plat. Rep. VI, 508 a. Sprichw. ταὐτὸν ζυγὸν ἕλκειν, Zenob. 3, 43. – 2) der kleine Querstab od. [[Steg]] oben an der Phorminx zwischen den Hörnern derselben, an welchem die Wirbel der Saiten befestigt sind, Il. 9, 187; Arist. mechan. 12. Auch [[πῆχυς]] genannt, womit Suid. es erkl. – 3) τὰ ζυγά, im Schiffe die [[Ruderbänke]] (die die beiden Seiten des Schiffes verbinden), Od. 9, 99. 13, 21; übertr. auf Rang im Staate, Aesch. Ag. 1618; ἐς τὸ πρῶτον πόλεως ὁρμηθεὶς [[ζυγόν]] Eur. Ion 595. S. auch [[ζυγός]] 2). – 41 ein [[Riemenan]] den Sandalen der Frauen, Ar. Lys. 417, masc. beim Schol. zu dieser Stelle; VLL., Hesych. erkl. ὁ παρακείμενος ἱμὰς τοῖς δακτύλοις. – 5) nach Schol. Ar. Plut. 817 war ζυγὰ ἢ ἄζυγα der gewöhnliche Ausdruck für Paar u. Unpaar (ἄρτια ἢ περισσά) spielen.
}}
{{ls
|lstext='''ζῠγόν''': τό, [[ὡσαύτως]] ζῠγός, ὁ (μὲ τὴν σημασ. Ι.) Ὕμν. Ὁμ. εἰς Δήμ. 217, (μὲ τὴν σημασ. IV.) Πλάτ. Τιμ. 63Β, καὶ παρὰ μεταγενεστ. μὲ πᾶσαν σημασίαν. [[Κατὰ]] τὸ πλεῖττον οὐδὲν ὑπάρχει τὸ ὁρίζον τὸ γένος τῆς λέξεως ἐν τῷ ἑνικῷ., ἀλλὰ τὸ πληθ. φαίνεται ὅτι εἶνε ἀείποτε ζυγὰ (πρβλ. [[ζεύγνυμι]] ἐν τέλ.) Πᾶν ὅ,τι ἑνώνει δύο σώματα, [[ἑπομένως]], Ι. τὸ [[σταυροειδῶς]] ἐπὶ τοῦ ῥυμοῦ κείμενον [[ξύλον]], τὸ προσδενόμενον διὰ τοῦ ζυγοδέσμου πρὸς τὸ [[τέλος]] τοῦ ῥυμοῦ καὶ ἔχον ζεύγλας (ἐπιτραχηλίους θέσεις) εἰς ἑκάτερον [[ἄκρον]], δι’ οὗ δύο ἵπποι, ἡμίονοι ἢ βόες ἔσυρον ἅμαξαν ἢ ἄροτρον· παρ’ Ὁμ. ὁ τῶν ἵππων ζυγὸς [[συχνάκις]] ὁρίζεται εἰδικώτερον, ὡς ζυγὸν ἵππειον Ἰλ. Ε. 799. Ψ. 392· ὑπὸ ζυγὸν ἤγαγεν ἵππους, ἔζευξεν αὐτούς, Ἰλ. Ε. 731, Ὀδ. Γ. 383· ἐπὶ ζυγὰ θῆκεν ἵπποις Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 813· ἐπὶ ζυγὸν αὐχένα θῆκε βουσὶ [[αὐτόθι]] 579· ὑπὸ [[ζυγόφιν]] (ὅ ἐ. ζυγοῦ) λύον ἵππους Ἰλ. Ω. 576· παροιμ., τὸν αὐτὸν ἕλκειν ζ., ἐπὶ τῶν ὅμοια καὶ παραπλήσια πασχόντων, «᾿ς ἕνα τσουκάλι βράζουν», Ἀρισταίν. 2. 7, Παροιμιογρ. 2) μεταφ., ἐπὶ ζυγὸς αὐχένι κεῖται Ὕμν. Ὁμ. εἰς Δήμ. 217· ἐχθροῖσιν ὑπὸ ζυγὸν αὐχένα θήσω Θέογν. 1023· ἐπαυχένιον λαβεῖν ζ. Πίνδ. Π. 2. 172· τὸ δούλιον ζ., ὁ ζυγὸς τῆς δουλείας, Ἡρόδ. 7. 8, 3, πρβλ. Αἰσχύλ Θήβ. 75, 471, κλ.· δουλείας, ἀνάγκης ζ. Σοφ. Αἴ. 944, Εὐρ. Ὀρ. 1330· ὑπὸ ζυγῷ λόφον δικαίως εἶχον Σοφ. Ἀντ. 291· ἐπιτιθέναι τινὶ ζυγὰ τοῦ μή…, [[ὥστε]] νὰ μὴ..., Ξεν. Κύρ. 3. 1, 27· ζυγῷ ζυγῆναι Πλάτ. Πολ. 508Α. ΙΙ. τὸ ἐγκάρσιον [[ξύλον]], τὸ συνδέον τὰ δύο κέρατα τῆς φόρμιγγος εἴς ὃ προσηλοῦνται οἱ κόλλοπες καὶ ἐντείνονται αἱ χορδαί, Λατ. transtillum. Ἰλ. Ι. 187. 2) τὸ ἐγκάρσιον [[ξύλον]] τοῦ ὑφαντικοῦ ἱστοῦ, εἰς ὃ προσηλοῦτο ὁ [[στήμων]], τὸ «[[ἀντί]]», πρβλ. [[ζυγόω]]. 3) τὸ τῶν Ρωμαίων jugum, Διον. Ἁλ. 3. 22, κτλ. ΙΙΙ. ἐν τῷ πληθ., τὰ ἐγκάρσια ἑδώλια τὰ ἑνοῦντα τὰς [[ἀπέναντι]] πλευρὰς πλοίου ἢ λέμβου, Λατ. transtra, Ὀδ. Ι. 99, Ν. 21, Ἡρόδ. 2. 96· σπανίως ἐν τῷ ἑνικῷ, θοὸν εἰρεσίας ζυγὸν Σοφ. Αἴ. 249· - μεταφ., ἐς τὸ πρῶτον πόλεος ζ. Εὐρ. Ἴωνι 595· [[ἐπεὶ]] δ’ ἐπὶ ζυγοῖς καθέζετ’ ἀρχῆς ὁ αὐτ. Φοιν. 74. 2) ἐν τῷ πληθ. [[ὡσαύτως]], τὸ λίθινον [[ἀνώφλιον]] ἢ κατώφλιον τῆς θύρας, Συλλ. Ἐπιγρ. 160. 91· - [[ὡσαύτως]], = Λατ. impages, τὰ προσπήγματα, οἱ σιδηροῖ δεσμοὶ θύρας, ἴδε Ἐπιγρ. Βρεττ. Μουσ. σ. 73. 3) ἡ μεσαία σειρὰ τῶν κωπηλατικῶν καθισμάτων τριήρους· μεταφ., κρατούντων τῶν ἐπὶ ζυγῷ [[δορός]], ἐνῷ οἱ ἐπὶ τοῦ ζυγοῦ (οἱ τῆς ἄνω σειρᾶς) κυβερνῶσι τὸ [[πλοῖον]], Αἰσχύλ Ἀγ. 1618. IV. ἡ [[φάλαγξ]] τοῦ ζυγοῦ (ζυγαριᾶς), ζυγὸν ταλάντου ὁ αὐτ. Ἱκέτ. 822, Δημ. 1461. 17, πρβλ. Ἀριστ. Μηχαν. 1, 2· - [[ἐντεῦθεν]], αὐτὸς ὁ ζυγὸς (πρβλ. [[πῆχυς]] IV), αἴρειν τὸν ζυγὸν Πλάτ. Τιμ. 63Β· ἐν πλάστιγγι ζυγοῦ κεῖσθαι ὁ αὐτ. Πολ. 550Ε· ζυγῷ ἢ ἐν τῷ ζ. ἱστάναι Λυσ. 117. 40, Πλάτ. Πρωτ. 356Β· ἐν τῷ πληθ., Δημ. 784. 10· - παροιμ., ζ. μὴ ὑπερβαίνειν Πυθ. παρὰ Διογ. Λ. 8. 18. V. καρχασίου, ἡ κατὰ τὴν κορυφὴν τοῦ ἱστοῦ [[κεραία]], Πίνδ. Νεμ. 5. 92. VI. σανδαλίου ὁ ἀπὸ τοῦ ἑνὸς εἰς τὸ [[ἄλλο]] [[μέρος]] [[δεσμός]], Ἀριστοφ. Λυσ. 417, Πολυδ. Ζ΄, 81· ζυγὸς Φωτ. VII. [[ζεῦγος]], κλεινὸν ζυγὸν Εὐρ. Ἑλ. 792· κατὰ ζυγά, κατὰ ζεύγη, Ἀριστ. Ἱ. Ζ. 5. 12, 1, Θεόκρ. 13. 32. VIII. κατὰ [[πρόσωπον]] γραμμὴ στρατιωτῶν, ἀντιθέτως πρὸς τὴν κατὰ [[βάθος]] (ἥτις ἐκαλεῖτο [[στοῖχος]]), ἐν τῷ πρώτῳ ζ. ἐμάχοντο Θουκ. 5. 68· ὁ ζυγὸς Πολύαιν. 4. 5, 4· κατὰ [[ζυγόν]], γραμμὴ μὲ γραμμήν, Πολύβ. 1. 45, 9· - [[ὡσαύτως]] ἐπὶ τοῦ χοροῦ, Πολυδ. Δ΄, 108· πρβλ. [[ζυγέω]] ΙΧ. ζυγὰ ἢ ἄζυγα, ἄρτια ἢ περισσά, «ζυγὰ ἢ μονά», [[παιγνίδιον]], Σχόλ. Ἀριστοφ. Πλ. 816.
}}
{{bailly
|btext=οῦ (τό) :<br /><b>A.</b> tout ce qui sert à joindre deux objets ensemble :<br /><b>I.</b> joug pour deux bœufs <i>ou</i> deux chevaux : ὑπὸ ζυγὸν ἄγειν IL, OD amener sous le joug ; ζυγὰ ἐπιθεῖναι τινι XÉN imposer le joug à qqn ; <i>fig.</i> le joug (de la mort, de la nécessité, <i>etc.</i>) ; δούλιον [[ζυγόν]] HDT, δουλείας [[ζυγόν]] SOPH joug de la servitude;<br /><b>II.</b> le joug romain, sous lequel passaient les prisonniers de guerre;<br /><b>III.</b> barre qui unit les deux branches recourbées de la [[φόρμιγξ]] et où s’ajustent les cordes;<br /><b>IV.</b> <i>t. de mar.</i><br /><b>1</b> banc de rameurs, allant de l’un à l’autre côté du navire (<i>lat.</i> transtra), <i>particul. au sg.</i> banc du milieu (sur trois) ; τὰ ζυγά bancs de rameurs;<br /><b>2</b> bau de navire, <i>càd chacune des poutres qui soutiennent les planchers ou ponts (le bau lie l’un à l’autre les deux côtés du bâtiment)</i>;<br /><b>V.</b> fléau d’une balance (propr. ce qui unit les deux plateaux) ; balance;<br /><b>B.</b> tout objet accouplé :<br /><b>I.</b> couple, paire ; attelage;<br /><b>II.</b> rangée de soldats.<br />'''Étymologie:''' R. Ζυγ, v. [[ζεύγνυμι]] ; cf., <i>lat.</i> jugum.
}}
{{Autenrieth
|auten=([[ζεύγνῦμι]]), gen. [[ζυγόφιν]]: (1) [[yoke]] or [[cross]]-[[bar]] by [[means]] of [[which]] beasts of [[draught]] were [[attached]] to [[whatever]] [[was]] to be [[drawn]]. (See [[adjacent]] [[cut]], combined [[from]] [[several]] [[antique]] representations.) a, [[ὀμφαλός]]; b, ξυγόδεσμον; c, [[κρίκος]]; d, ζεῦγλαι; e, straps to [[fasten]] the ζεῦγλαι; f, λέπαδνα; g and h, οἴηκες, points of [[attachment]] [[for]] the collars, and rings [[through]] [[which]] the [[reins]] [[pass]]; i, [[ζυγόν]]; k, projections to [[hold]], e. g., the [[reins]] of the [[παρήορος]] [[ἵππος]]. (Cf. [[also]] the Assyrian [[yoke]] on the [[chariot]] on [[board]] a [[ship]], represented in the [[adjoining]] [[cut]].)—(2) [[cross]]-[[bar]] of a [[lyre]] (see [[φόρμιγξ]]), to [[which]] the strings were [[attached]], Il. 9.187.—(3) pl., ζυγά, rowers' benches, [[thwarts]] of a [[ship]] (see [[cut]] No. 32, [[under]] [[ἔδαφος]]).
}}
{{Slater
|sltr=<b>ζῠγόν</b> <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>a</b> [[yoke]] [[ἐπεὶ]] τετραόροισιν ὥθ' ἁρμάτων ζυγοῖς ἐν τεμένεσσι δόμον [[ἔχει]] τεοῖς, ἀμφοτέρας ἰὼν χειρός ([[ὥσπερ]] [[τῶν]] τετρώρων ἁρμάτων ὁ ῥυμὸς [[μεταξύ]], [[οὕτω]] καὶ ἐν τοῖς [[τοῦ]] Ἡρακλέους τεμένεσιν ὁ [[νικηφόρος]] ἐν μέσῳ τὸν [[ἑαυτοῦ]] οἶκον εἶχε. Σ.) (N. 7.93) φέρειν δ' ἐλαφρῶς ἐπαυχένιον λαβόντα ζυγὸν ἀρήγει (P. 2.93) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>b</b> yardarm ἀνὰ δ' [[ἱστία]] τεῖνον πρὸς ζυγὸν καρχασίου (N. 5.51)
}}
{{eles
|esgtx=[[Libra]]
}}
{{lsm
|lsmtext='''ζυγόν:''' τό και [[ζυγός]], ὁ, (πρβλ. [[ζεύγνυμι]]), οτιδήποτε ενώνει ή συνδέει [[δύο]] σώματα· και [[συνεπώς]],<br /><b class="num">I. 1.</b> [[ζυγός]] ή σταυροειδές [[ξύλο]] το οποίο προσδένεται μέσω του ζυγοδέσμου πάνω στον πάσσαλο που χρησιμοποιείται ως [[τιμόνι]] της άμαξας· είχε [[μάλιστα]] <i>ζεύγλας</i> (επιτραχήλιες θέσεις ή θηλιές) σε [[κάθε]] [[άκρο]], μέσω των οποίων τα [[δύο]] ζεμένα άλογα, μουλάρια ή βόδια έσερναν την [[άμαξα]] ή το [[άροτρο]], σε Όμηρ. κ.λπ.· μεταφ., τὸ δούλιον [[ζυγόν]], ο [[ζυγός]] της σκλαβιάς, σε Ηρόδ.· <i>δουλείας</i>, ἀνάγκης [[ζυγόν]], σε Σοφ., Ευρ.· <i>ἐπιτιθέναι τινὶ ζυγὰ τοῦ μή..</i>., με [[αποτέλεσμα]] να αποτρέπει..., να προλαμβάνει..., να μη..., σε Ξεν.<br /><b class="num">2.</b> [[ζευγάρι]], σε Ευρ.· <i>κατὰ [[ζυγά]]</i>, σε ζεύγη, σε Θεόκρ.<br /><b class="num">II.</b> κάθετο [[ξύλο]] που ενώνει τα [[δύο]] κέρατα της φόρμιγγας ([[φόρμιγξ]]), πάνω στο οποίο δένονται και τεντώνονται οι χορδές της, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">III. 1.</b> στον πληθ., τα εγκάρσια εδώλια που ενώνουν τις [[απέναντι]] πλευρές του πλοίου ή της λέμβου, οι πάγκοι των πλοίων, Λατ. transtra, σε Ομήρ. Οδ., Ηρόδ.· σπάνια στον ενικ., σε Σοφ.· μεταφ., τὸ πόλεος [[ζυγόν]], σε Ευρ.<br /><b class="num">2.</b> μεσαία [[σειρά]] των κωπηλατικών καθισμάτων σε μια τριήρη· μεταφ., <i>οἱ ἐπὶ ζυγῷ δορὸς κρατοῦντες</i>, αυτοί που βρίσκονται στην [[επάνω]] [[σειρά]] και κυβερνούν το [[πλοίο]], σε Αισχύλ.<br /><b class="num">IV.</b> στρογγυλό [[κομμάτι]] ξύλου της ζυγαριάς, το οποίο τοποθετούνταν ως [[αντίβαρο]] στα προς [[ζύγιση]] αντικείμενα, σε Δημ.· η [[ίδια]] η [[ζυγαριά]], [[ζύγι]], σε Πλάτ.<br /><b class="num">V.</b> καρχασίου [[ζυγόν]], [[κεραία]] που βρίσκεται στην [[κορυφή]] του ιστού στα πλοία, σε Πίνδ.<br /><b class="num">VI.</b> [[τάξη]] ή [[γραμμή]] στρατιωτών που έχουν παραταχθεί κατά [[πρόσωπο]], αντίθ. προς τον στοίχο (την κατά [[βάθος]] παρατεταγμένη [[γραμμή]] των στρατιωτών), σε Θουκ.
}}
{{elnl
|elnltext=ζυγόν -οῦ, τό en ζυγός, ὁ [ζεύγνυμι] ep. dat. ζυγόφι(ν ) juk:; ὑπὸ δὲ ζυγὸν ἤγαγεν ὠκέας ἵππους hij bracht de snelle paarden onder het juk Il. 23.294; ὑπὸ ζυγόφι ( ν ) onder het juk Il. 19.404; overdr.. οὐδ ’ ὑπὸ ζυγῷ λόφον δικαίως εἶχον zij hielden hun nek niet onder het juk (van het bestuur), zoals het recht vraagt Soph. Ant. 291; βύβλινον ζ. een juk van papyrus, (een brug met kabels van papyrus) Hdt. 8.20; δούλιον ζ. juk van de slavernij Hdt. 7.8.γ3. span, paar:; κλεινὸν ζυγόν een beroemd tweetal Eur. Hel. 392; milit.. ἐν τῷ πρώτῳ ζυγῷ in het eerste gelid Thuc. 5.68.3. alg. overdr. van een dwarsverbinding kam (dwarshout dat de beide armen van de citer met elkaar verbindt):. ἀργύρεον ζύγον een kam van zilver Il. 9.187. riempje (van een sandaal):; τὸ δακτυλίδιον πιέζει τὸ ζυγόν het riempje brengt mijn teentje in de knel Aristoph. Lys. 417; overdr. band:. τιμιωτέρῳ ζυγῷ ἐζύγησαν ze werden door een kostbaarder band verbonden Plat. Resp. 508a. dwarsstang:; ζυγὸν ταλάντου dwarsstang van de weegschaal Aeschl. Suppl. 822; uitbr. weegschaal:. ζυγῷ ἱστάναι wegen Lys. 10.18. ra (dwarsbalk aan de mast v. e. schip). Pind. roeibank:; εἰρεσίας ζυγὸν ἕζεσθαι op de roeibank gaan zitten Soph. Ai. 249; meestal plur..; ὑπὸ ζυγὰ δῆσα ἐρύσσας ik sleepte ze onder de roeibanken en bond ze vast Od. 9.99; overdr.. ἐπὶ ζυγοῖς καθέζετ ’ ἀρχῆς hij zat op de zetel van de macht Eur. Ion 595; τὸ πρῶτον πόλεως ζυγόν de eerste positie in de stad Eur. Phoen. 74.
}}
{{elru
|elrutext='''ζῠγόν:''' τό (эп. gen. [[ζυγόφιν]])<br /><b class="num">1)</b> распорка, перекладина, перемычка: ἐπὶ δ᾽ ἀργύρεον ζ. [[ἦεν]] Hom. в верхней же части (форминги) была серебряная кобылка;<br /><b class="num">2)</b> поперечная балка, соединительный брус (соединяющий оба борта корабля): ἐπεὰν ναυπηγήσωνται, ζυγὰ [[ἐπιπολῆς]] τείνουσι αὐτῶν Her. сколотив плот, (египтяне) кладут поверх соединительные брусья;<br /><b class="num">3)</b> коромысло (весов), рычаг (ταλάντου Aesch.);<br /><b class="num">4)</b> тж. pl. весы: ἐν πλάστιγγι ζυγοῦ κεῖσθαι Plat. лежать на чашке весов; τὰ ἰσάζοντα ζυγά Arst. весы в равновесии;<br /><b class="num">5)</b> ярмо (ἵππειον Hom.; ζυγὰ ἐπιθεῖναί τινι Xen.): ὑπὸ ζυγὸν ἄγειν Hom. подводить под ярмо;<br /><b class="num">6)</b> перен. иго, бремя, гнет (δούλιον Her.; ζ. ἀνάγκης Eur.): ὑπὸ ζυγῷ λόφον ἔχειν Soph. иметь шею под ярмом, т. е. терпеть гнет;<br /><b class="num">7)</b> мор. поперечная (корабельная) скамья (ζυγὰ ἐνὶ [[νηυσί]] Hom.): εἰρεσίας ζυγὸν ἕζεσθαι Soph. занять скамьи гребцов, т. е. налечь на весла;<br /><b class="num">8)</b> досл. средняя скамья (из трех в триере), перен. командное место: ἐπὶ ζυγῷ [[δορός]] Aesch. у кормила корабля;<br /><b class="num">9)</b> воен. линия, ряд, строй, шеренга (ἐν τῷ πρώτῳ ζυγῷ Thuc.): κατὰ ζ. Polyb. строй против строя;<br /><b class="num">10)</b> перен. ряд, ранг, общественное положение: ὁρμᾶσθαι εἰς τὸ [[πρῶτον]] [[πόλεος]] ζ. Eur. стремиться занять первое в государстве место;<br /><b class="num">11)</b> мор. шест или конец, нок (καρχασίου Pind.);<br /><b class="num">12)</b> (в обуви) ременная перемычка, ремешок (τὸ ζ. πιέζει τὸν [[δάκτυλον]] τοῦ ποδός Arph.);<br /><b class="num">13)</b> пара Eur.: κατὰ ζυγά Arst., Theocr. парами, попарно.
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: n.<br />Meaning: [[yoke]] (Il.), also metaph., e. g. of a cross-wood, of the rowing benches connecting the two ship sides, of the tongue of a balance, of a pair, of a row or a rank of soldiers (oppos. [[στοῖχος]]), as land measure.<br />Other forms: Hell. mostly <b class="b3">-ός</b> m., rarely earlier, s. Schwyzer-Debrunner 37.)<br />Compounds: Often in compp., e. g. <b class="b3">πολύ-ζυγος</b> [[with many rowing benches]], <b class="b3">ζυγό-δεσμον</b> [[yoke-straps]] (Il.), also <b class="b3">ζυγη-φόρος</b> [[carrying a yoke]] (A., analog.-metr. beside <b class="b3">ζυγο-φόρος</b>; Schwyzer 439 n. 1).<br />Derivatives: Seberal deriv.: 1. [[ζύγιον]] [[rowing bench]] (hell.). 2. [[ζυγίσκον]] meaning unclear (IG 22, 1549, 9, Eleusis, + 300a). 3. [[ζύγαινα]] the hammer-headed shark (Epich., Arist.; after the shape of the skull, Strömberg Fischnamen 35). 4. [[ζυγίς]] [[thyme]] (Dsc.; motivation of the name unknown, Strömberg Pflanzennamen 56). 5. [[ζούγωνερ]] (= <b class="b3">*ζύγωνες</b>) <b class="b3">βόες ἐργάται</b>. [[Λάκωνες]] H. 6. [[ζυγίτης]] name of a rower (sch.; Redard Les noms grecs en <b class="b3">-της</b> 44), f. [[ζυγῖτις]] Hera as goddess of marriage (Nicom. ap. Phot.; Redard 209). 7. [[ζυγία]] [[maple]] (Thphr.) prop. "yoke-wood" (s. Strömberg Theophrastea 114), because the hard maple was mainly used to make yokes (so even now in southern Italy), Rohlfs WB VI and 86; also Rohlfs ByzZ 37, 57, Dawkins JournofHellStud. 56, 1f.; diff. Strömberg Pflanzennamen 56 (after the pairwise attached fruits). 8. [[ζύγαστρον]] [[wooden cist]], [[chest]] [[sub verbo|s.v.]] [[σίγιστρον]] - Adject. 9. [[ζύγιος]] <b class="b2">belonging to the yoke etc.</b> (Att. etc.; also as nautical expression, s. Morrison Class. Quart. 41, 128ff.). 10. [[ζύγιμος]] <b class="b2">id.</b> (Plb.; s. Arbenz Die Adj. auf <b class="b3">-ιμος</b> 94). 11. [[ζυγικός]] [[belonging to the tongue of a balance]] (Nicom. Harm.). Adv. <b class="b3">ζυγ-άδην</b> (Ph.), <b class="b3">ζυγ-ηδόν</b> (Hld.) [[pairwise]]. - Denomin. verbs: 1. [[ζυγόω]] <b class="b2">yoke, connect (through a cross-wood), shut, hold the balance</b> (A., hell.) with [[ζύγωμα]] [[bar]], [[cross-rod]] (Plb.), [[ζύγωσις]] [[balancing]] (hell.), <b class="b3">*ζύγωθρον</b> in the denomin. aor. ipv. [[ζυγώθρισον]] (Ar. Nu. 745; meaning uncertain, [[weigh]] or [[shut]]?). 2. [[ζυγέω]] [[form a row or rank]] (Plb.). - Beside [[ζυγόν]] as 2. member the verbal root <b class="b3">-ζυξ</b>, e. g. <b class="b3">ἄ-ζυξ</b> [[unconnected]], [[unmarried]], <b class="b3">ὁμό-</b>, <b class="b3">σύ-ζυξ</b> [[yoked together]], [[connected]] (also <b class="b3">ἄ-</b>, <b class="b3">ὁμό-</b>, <b class="b3">σύ-ζυγος</b>), s. Chantraine REGr. 59-60, 231f.<br />Origin: IE [Indo-European] [508} <b class="b2">*ieug-</b> [[connect]]<br />Etymology: Old name of a device, retained in most IE languages, e. g. Hitt. [[iugan]], Skt. <b class="b2">yugám</b>, Lat. [[iugum]], Germ., e. g. Goth. [[juk]], IE <b class="b2">*i̯ugóm</b>; more forms Pok. 509f., W.-Hofmann and Ernout-Meillet s. [[iugum]]. - The root noun <b class="b3">-ζυξ</b> also in Lat. [[con-iux]] [[spouse]], Skt. <b class="b2">a-yúj-</b> [[not forming a pair]], [[uneven]] (formally = <b class="b3">ἄ-ζυξ</b> except the accent), <b class="b2">sa-yúj-</b> [[connected]], [[companion]] a. o. - Cf. [[ζεύγνυμι]] and [[ζεῦγος]]. Rix, Hist. Gramm. 60, 70 suggests <b class="b2">Hi̯-</b>, which is still uncertain.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[cf. [[ζεύγνυμι]]<br />[[anything]] [[which]] joins two bodies; and so,<br /><b class="num">I.</b> the [[yoke]] or [[cross]]-bar tied by the [[ζυγόδεσμον]] to the end of the [[pole]], and having ζεῦγλαι (collars or loops) at [[each]] end, by [[which]] two horses, mules or oxen drew the [[plough]] or [[carriage]], Hom., etc.:—metaph., τὸ δούλιον ζ. the [[yoke]] of [[slavery]], Hdt.; δουλείας, ἀνάγκης ζ. Soph., Eur.; ἐπιτιθέναι τινὶ ζυγὰ τοῦ μὴ… , so as to [[prevent]]… , Xen.<br /><b class="num">2.</b> a [[pair]], Eur.; κατὰ ζυγά in pairs, Theocr.<br /><b class="num">II.</b> the [[cross]]-bar joining the horns of the [[φόρμιγξ]], [[along]] [[which]] the strings were fastened, Il.<br /><b class="num">III.</b> in pl. the [[thwarts]] joining the [[opposite]] sides of a [[ship]] or [[boat]], the benches, Lat. transtra, Od., Hdt.; in sg., Soph.:—metaph., τὸ πόλεος ζ. Eur.<br /><b class="num">2.</b> the [[middle]] of the [[three]] banks in a [[trireme]]; metaph., οἱ ἐπὶ ζυγῷ [[δορός]] those on the [[upper]] [[bench]], Aesch.<br /><b class="num">IV.</b> the [[beam]] of the [[balance]], Dem.: — the [[balance]] itself, Plat.<br /><b class="num">V.</b> καρχασίου ζ. the [[yard]]-arm at the masthead, Pind.<br /><b class="num">VI.</b> a [[rank]] or [[line]] of soldiers, opp. to a [[file]], Thuc.
}}
{{FriskDe
|ftr='''ζυγόν''': {zugón}<br />'''Forms''': (seit Il.; hell. meist -ός m., vereinzelt wohl schon früher, s. Schwyzer-Debrunner 37 m. Lit.)<br />'''Grammar''': n.<br />'''Meaning''': [[Joch]], auch übertr., z. B. von einem Querholz, von dem die beiden Schiffsseiten verbindenden Ruderbänken, von dem Waagebalken, von einem Paar, von einer Reihe oder einem Glied von Soldaten (Gegensatz [[στοῖχος]]), als Ackermaß. Oft in Kompp., z. B. [[πολύζυγος]] [[mit vielen Ruderbänken]], [[ζυγόδεσμον]] [[Jochriemen]] (Il. usw.), auch [[ζυγηφόρος]] [[jochtragend]] (A., E., analogisch-metrisch neben [[ζυγοφόρος]]; vgl. Schwyzer 439A. 1).<br />'''Derivative''': Zahlreiche Ableitungen: 1. [[ζύγιον]] [[Ruderbank]] (hell.). 2. [[ζυγίσκον]] Bed. unklar (''IG'' 2<sup>2</sup>, 1549, 9, Eleusis, um 300<sup>a</sup>). 3. [[ζύγαινα]] Art Haifisch (Epich., Arist. u. a.; nach der Form des Schädels, Strömberg Fischnamen 35). 4. [[ζυγίς]] [[Thymian]] (Dsk. u. a.; Benennungsmotiv unbekannt, Strömberg Pflanzennamen 56). 5. ζούγωνερ (= *ζύγωνες)· [[βόες]] ἐργάται. Λάκωνες H. 6. [[ζυγίτης]] Ben. eines Ruderers (Sch.; Redard Les noms grecs en -της 44), f. [[ζυγῖτις]] N. der Hera als Göttin der Ehe (Nikom. ap. Phot.; Redard 209). 7. [[ζυγία]] und 8. [[ζύγαστρον]] s. bes. — Adjektiva. 9. [[ζύγιος]] [[zum Joch gehörig]] (att. usw.; auch als nautischer Ausdruck, s. Morrison Class. Quart. 41, 128ff.). 10. [[ζύγιμος]] ib. (Plb.; s. Arbenz Die Adj. auf -ιμος 94). 11. [[ζυγικός]] [[zur Waage gehörig]] (Nikom. ''Harm''.). Adv. [[ζυγάδην]] (Ph.), [[ζυγηδόν]] (Hld.) [[paarweise]]. — Denominative Verba: 1. [[ζυγόω]] ‘unterjochen, (durch ein Querholz) verbinden, verschließen, das Gleichgewicht halten’ (A., hell. u. spät) mit [[ζύγωμα]] [[Verschluß]], [[Querholz]] (Plb. u. a.), [[ζύγωσις]] [[das Balancieren]] (hell.), *[[ζύγωθρον]] im denominativen Aor. Ipv. ζυγώθρισον (Ar. ''Nu''. 745; Bedeutung unsicher, [[wägen]] oder [[verschließen]]?). 2. [[ζυγέω]] ‘eine Reihe od. ein Glied bilden’ (Plb. u. a.). — Neben [[ζυγόν]] steht als Hinterglied das verbale Wurzelnomen -ζυξ, z. B. [[ἄζυξ]] [[unverbunden]], [[unvermählt]], ὁμό-, [[σύζυξ]] [[zusammengejocht]], [[verbunden]] (auch ἄ-, ὁμό-, [[σύζυγος]]), vgl. Chantraine REGr. 59-60, 231f.<br />'''Etymology''' : Alte Benennung eines alten Geräts, in der Mehrzahl der idg. Sprachen erhalten, z. B. heth. ''iugan'', aind. ''yugám'', lat. ''iugum'', germ., z. B. got. ''juk'', idg. *''i̯ugóm''; weitere Formen mit Lit. bei WP. 1, 201, Pok. 509f., W.-Hofmann und Ernout-Meillet s. ''iugum''. — Das Wurzelnomen -ζυξ hat Entsprechungen in lat. ''con''-''iux'' [[Gattin]], auch [[Gatte]], aind. ''a''-''yúj''- [[kein Paar bildend]], [[ungerade]] (formal = [[ἄζυξ]] bis auf den Akzent), ''sa''-''yúj''- [[verbunden]], [[Genosse]] u. a. — Vgl. [[ζεύγνυμι]] und [[ζεῦγος]].<br />'''Page''' 1,615-616
}}
{{WoodhouseReversedUncategorized
|woodrun=[[pair of scales]], [[shoe strap]]
}}