View source for πυκνός

{{LSJ1
|Full diacritics=πυκνός
|Medium diacritics=πυκνός
|Low diacritics=πυκνός
|Capitals=ΠΥΚΝΟΣ
|Transliteration A=pyknós
|Transliteration B=pyknos
|Transliteration C=pyknos
|Beta Code=pukno/s
|Definition=ή, όν, poet. also πῠκῐνός, ή, όν, both forms in Ep. (v. infr.) and Lyr., <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>13.52</span> (Sup.), B.<span class="title">Fr.</span>1; Aeol. πύκνος Sapph.1.11, Alc.<span class="title">Supp.</span>14.9 ([[πύκινος]] is dub. l. <span class="bibl">Id.82</span>); Trag. πυκνός, exc. S. in lyr., <span class="bibl"><span class="title">Aj.</span>1208</span>, <span class="bibl"><span class="title">Ph.</span>854</span>; [[πυκινός]] once in Com., <span class="bibl">Eub.38</span> (s.v.l.): Lacon. Sup. [[πουκότατος]] is corrupt in Simm.26.17:—<span class="sense"><span class="bld">A</span> [[close]], [[compact]]. </span><span class="sense"><span class="bld">I</span> of a thing with reference to the close union of its parts, [[close]], [[firm]], [[solid]], πυκινὸς θώρηξ <span class="bibl">Il.15.529</span>; χλαῖναν πυκνὴν καὶ μεγάλην <span class="bibl">Od.14.521</span>; πυκινὸν νέφος <span class="bibl">Il.5.751</span>; <b class="b3">πυκινὸν λέχος</b> [[well-stuffed]], [[firm]] bed, <span class="bibl">9.621</span>, <span class="bibl">Od.7.340</span>; πυκνὸν καὶ μαλακόν <span class="bibl">Il.14.349</span>; Ἁρμονίης πυκινῷ κρυφῷ <span class="bibl">Emp.27.3</span>; σπάρτα πυκνὰ ἐστραμμένα <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>4.7.15</span>; π. δέμας <span class="bibl">Parm. 8.59</span>; of a sponge, <span class="bibl">Hp.<span class="title">Ulc.</span>2</span>; π. ὀστοῦν <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ti.</span>75b</span>, cf. <span class="bibl">Hp.<span class="title">VM</span>22</span>; ([[σάρκες]]) <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ti.</span>74e</span>; <b class="b3">χρυσοῦ πυκνότερον</b> ib.<span class="bibl">59b</span>; ἔβενος <span class="bibl">Thphr.<span class="title">HP</span>1.5.5</span>; πλεύμων Plu.2.698b; [[χωρία]] ib.650d; πυκινὴν νάπαις Ἄζιλιν <span class="bibl">Call. <span class="title">Ap.</span>89</span>; [<b class="b3">ὁ ἐλαιὼν] πυκνός ἐστι τοῖς φυτοῖς</b> [[overgrown]] with plants, <span class="bibl"><span class="title">PFay.</span>113.8</span> (i/ii A.D.); ξοῒς χαρακτὴ π. <span class="title">IG</span>7.3073.104 (Lebad., ii B.C.); of a woman, [[thick-set]], [[stocky]], <span class="bibl">Sor.1.34</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[narrow]], [[constricted]], οὐ διέρχεται . . ἀρκέουσα ἰκμάς... πυκνῆς τῆς ὁδοῦ ἐούσης <span class="bibl">Hp.<span class="title">Mul.</span>1.73</span>; πυκνοὺς ἔχουσι τοὺς πόρους τοῦ σώματος <span class="bibl">Alex.Aphr.<span class="title">Pr.</span>1.6</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> of the parts of a thing, [[close-packed]], [[crowded]], πυκιναὶ κίνυντο φάλαγγες <span class="bibl">Il.4.281</span>; τῶν δὲ στίχες ἥατο πυκναί <span class="bibl">7.61</span>, etc.; πυκινὸν λόχον εἷσαν <span class="bibl">4.392</span>, etc.(v. infr. <span class="bibl">111.1</span>); πυκνὰ καρήατα λαῶν <span class="bibl">11.309</span>; πυκνοὶ ἐφέστασαν ἀλλήλοισιν <span class="bibl">13.133</span>, cf. <span class="bibl">Od.5.480</span>; σταυροῖσιν πυκινοῖσι <span class="bibl">Il.24.453</span>; σταυροὺς . . πυκνοὺς καὶ θαμέας <span class="bibl">Od.14.12</span>; of [[thick]] plumage, πυκινὰ πτερά <span class="bibl">5.53</span>; πτερὰ πυκνά <span class="bibl">Il.11.454</span>, <span class="bibl">23.879</span>; but <b class="b3">πύκνα πτέρα</b> [[fast-beating]] wings, Sapph.1.11 (and so perh. Hom. ll. cc.); freq. of thick foliage, <b class="b3">ὕλη, λόχμη, θάμνοι, ὄζοι, ῥωπήϊα, δρυμά, πέταλα</b>, <span class="bibl">Il.18.320</span>, <span class="bibl">Od.19.439</span>, <span class="bibl">5.471</span>, <span class="bibl">Il.21.245</span>, <span class="bibl">Od.14.473</span>, <span class="bibl">10.150</span>, <span class="bibl">19.520</span>; π. νέφεα <span class="bibl">Hes.<span class="title">Op.</span>553</span>; <b class="b3">πυκινοῖσι λίθοισι</b> with [[close-laid]] stones, <span class="bibl">Il.16.212</span>; <b class="b3">πυκινοῖσι . . βελέεσσι</b> with [[a thick shower of]] darts, <span class="bibl">11.576</span>; πυκνῆσιν λιθάδεσσιν <span class="bibl">Od.14.36</span>; τοξεύματα πολλὰ καὶ π. <span class="bibl">Hdt.7.218</span>; <b class="b3">πυκνοῖς ὄσσοις δεδορκώς</b>, of Argus, <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>678</span>; <b class="b3">πεπλεκτανημέναι π. δράκουσιν</b>, of the Furies, <span class="bibl">Id.<span class="title">Ch.</span>1050</span>; of [[thick-falling]] rain, snow, etc., πυκνῆς ἀκοῦσαι ψακάδος <span class="bibl">S.<span class="title">Fr.</span>636</span>; πυκιναῖς δρόσοις <span class="bibl">Id.<span class="title">Aj.</span>1208</span> (lyr.); πυκνῇ νιφάδι <span class="bibl">E.<span class="title">Andr.</span>1129</span>; <b class="b3">π. ῥόος</b> a [[dense]] current, <span class="bibl">Emp.100.14</span>; π. θρίξ <span class="bibl">X.<span class="title">Cyn.</span>4.6</span>; π. τρίχες <span class="bibl">Pl.<span class="title">Prt.</span>321a</span>; ([[δένδρεα]]) <span class="bibl">Hdt.4.22</span>, cf. <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>4.8.2</span>; τὰ μὲν π… τὰ δὲ μανὰ κατὰ τὴν φυτείαν <span class="bibl">Thphr.<span class="title">HP</span>1.8.2</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">b</span> in Tactics, [[in close order]], opp. [[ἀραιός]], Ascl.<span class="title">Tact.</span>4.1 (Sup.), <span class="bibl">Arr.<span class="title">Tact.</span>11.1</span> (Comp.). </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> of a repeated action, [[frequent]], [[numerous]], πυκνοὺς θεοπρόπους ἴαλλε <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>658</span>; τῶν π. φιλημάτων <span class="bibl">Id.<span class="title">Fr.</span>135</span>; ὀδύναι πυκνόταται <span class="bibl">Hp.<span class="title">VM</span>22</span>; πυκινῶν κρεγμῶν ἀκροαζομένα <span class="bibl">Epich.109</span> (anap.); π. ὁδοὺς ἐλθόντα <span class="bibl">E.<span class="title">Tr.</span>235</span>; <b class="b3">π. βαίνων ἤλυσιν</b>, of a blind man, <span class="bibl">Id.<span class="title">Ph.</span>844</span>; <b class="b3">ἐν πυκνῷ θεοῦ τροχῷ κυκλεῖται</b> on the [[oft-revolving]] wheel, <span class="bibl">S.<span class="title">Fr.</span>871.1</span>; μεταβολαὶ πυκνόταται Hp.Aër.13; <b class="b3">πνεῦμα πυκνότερον</b> [[quicker]] breathing, <span class="bibl">Id.<span class="title">Acut.</span>16</span>; π. σφυγμὸς ἢ μανός Plu.2.136f; [[continuous]], [[constant]], φῶς <span class="title">Corp.Herm.</span> 16.10; ἐρωτήμασι πυκνοῖς χρώμενοι <span class="bibl">Th.7.44</span>; ἡ . . εἰωθυῖά μοι μαντικὴ . . πάνυ πυκνὴ ἦν <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ap.</span>40a</span>; ἐπιθυμίαι π. τε καὶ σφοδραί <span class="bibl">Id.<span class="title">R.</span>573e</span>; τὰς ἐντεύξεις π. ποιεῖσθαι <span class="bibl">Isoc.1.20</span>: c. inf., <b class="b3">πυκνοτέραν εἰσαφικνεῖσθαι πᾶσιν ἀνθρώποις ποιεῖν τὴν πόλιν</b> [[more frequently]] visited by... <span class="bibl">X.<span class="title">Vect.</span>5.1</span> codd. </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> of artificial union, [[well put together]], [[compact]], [[strong]], <b class="b3">πυκινὸς δόμος, χηλός, θύραι, θάλαμος, κευθμῶνες</b> (v. infr. B. 111.1), <span class="bibl">Il.10.267</span>, <span class="bibl">Od.13.68</span>, <span class="bibl">Il.14.167</span>, <span class="bibl">Od.23.229</span>, <span class="bibl">10.283</span>; ἀσπὶς ῥινοῖσιν πυκινή <span class="bibl">Il.13.804</span>; π. δῶμα <span class="bibl">Xenoph.17</span>: hence, [[close]], [[concealed]], πυκινὸς δόλος <span class="bibl">Il.6.187</span>; and so perhaps <b class="b3">π. λόχος</b>, v. supr. <span class="bibl">11.1</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> in Music, [[πυκνόν]], [[τό]], part of the tetrachord in which the intervals are small, defined as τὸ ἐκ δύο διαστημάτων συνεστηκὸς ἃ συντεθέντα ἔλαττον διάστημα περιέξει τοῦ λειπομένου διαστήματος ἐν τῷ διὰ τεσσάρων <span class="bibl">Aristox.<span class="title">Harm.</span> p.24M.</span>, cf. Plu.2.1135b, etc. </span><span class="sense"><span class="bld">IV</span> generally, [[strong]] of its kind, [[sore]], [[excessive]], ἄτη <span class="bibl">Il.24.480</span>; μελεδῶναι <span class="bibl">Od.19.516</span>; ἄχος <span class="bibl">Il.16.599</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">V</span> metaph. of the mind, [[shrewd]], [[wise]], πυκιναὶ φρένες <span class="bibl">14.294</span>, cf. Alc.<span class="title">Supp.</span>14.9, B. l.c.; νόος <span class="bibl">Il.15.461</span>; μήδεα <span class="bibl">3.208</span>; βουλή <span class="bibl">2.55</span>; ἐφετμή <span class="bibl">18.216</span>; μῦθοι <span class="bibl">Od.3.23</span>; ἔπος <span class="bibl">Il.11.788</span>; [[θυμός]], [[βουλαί]], <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>4.73</span>, <span class="bibl"><span class="title">I.</span>7(6).8</span>; φρήν <span class="bibl">E.<span class="title">IA</span>67</span>; <b class="b3">μήτιδι πυκνῇ</b> Orac. ap. <span class="bibl">Hdt.7.141</span>, cf. <span class="title">IG</span>3.1320: in Prose, πυκνὴ διάνοια <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>568a</span>; <b class="b3">τὸ π</b>. [[terseness]] of expression, <span class="bibl">D.H.<span class="title">Th.</span>24</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> of persons, [[sagacious]], [[shrewd]], [[crafty]], [[cunning]], Σίσυφος πυκνότατος παλάμαις <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>13.52</span>; κύων πυκινώτατον ἑρπετόν <span class="bibl">Id.<span class="title">Fr.</span>106</span>; [[πυκινοί]] [[the wise]], <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>854</span> (lyr.); πυκνότατον κίναδος <span class="bibl">Ar.<span class="title">Av.</span>430</span> (lyr.); πυκνός τις καὶ σοφὸς γνώμην ἀνήρ <span class="bibl">Critias 25.12</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">B</span> Adv. [[πυκινῶς]], and after Hom. [[πυκνῶς]], [[θύραι]] or <b class="b3">σανίδες πυκινῶς ἀραρυῖαι</b> [[close]] or [[fast shut]], <span class="bibl">Il.9.475</span>, <span class="bibl">Od.2.344</span>, etc. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[sorely]] (v. supr. A. IV), πυκινῶς ἀκαχήμενος <span class="bibl">Il.19.312</span>, cf. <span class="bibl">Od.19.95</span>, al.; [[constantly]], ὅταν π. διᾴττωσι <span class="bibl">X.<span class="title">Cyn.</span>6.22</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> [[sagaciously]], [[shrewdly]], π. ὑποθήσομαι <span class="bibl">Od.1.279</span>, cf. <span class="bibl">Il.21.293</span>; πυκνῶς ἀνευρεῖν <span class="bibl">Ar.<span class="title">Th.</span>438</span> (lyr., s.v.l.). </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> neut. sg. and pl., <b class="b3">πυκνόν, πυκνά, πυκινόν, πυκινά</b> as Adv., especially in the sense [[much]], [[often]], <b class="b3">πήρην πυκνὰ ῥωγαλέην</b> a [[much]] torn wallet, a wallet full of holes, <span class="bibl">Od.13.438</span>, <span class="bibl">17.198</span>; πυκινόν περ ἀχεύων <span class="bibl">11.88</span>; τέττιξ . . καταχεύετ' ἀοιδὴν πυκνόν <span class="bibl">Hes.<span class="title">Op.</span>584</span>: in Prose, πυκνὰ ἐκπίπτει ὦμος <span class="bibl">Hp.<span class="title">Art.</span>2</span>; πυκνὰ ἀποβλέπειν <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>501b</span>; πυκνὰ στρέφεσθαι <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>6.1.8</span>; πυκνὸν ἀναπνεῖν <span class="bibl">Arist.<span class="title">Rh.</span>1357b19</span>; <b class="b3">πυκνότερον ἰέναι, παρέρχεσθαι</b>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>328d</span>, <span class="bibl">D.41.24</span>; πυκνότερα ἐπάγειν <span class="bibl">Pl.<span class="title">Cra.</span>420d</span>. Adv. -οτέρως <span class="bibl">Lesb.Gramm.23</span>, <span class="bibl"><span class="title">PLond.</span>5.1929</span>(iv A.D.): Sup. πυκνότατα <span class="bibl">X.<span class="title">Eq.</span>11.11</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> <b class="b3">πυκινὰ φρονεῖν</b> (v. supr. A.V) <span class="bibl">Od.9.445</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> poet. Adv. πύκα [?~X?~X], [[thickly]], [[solidly]], θαλάμου πύκα ποιητοῖο <span class="bibl">1.436</span>; π. π. δόμοιο <span class="bibl">22.455</span>; σάκεος π. π. <span class="bibl">Il.18</span>. <span class="bibl">608</span>; Λυκίων π. θωρηκτάων <span class="bibl">12.317</span>, cf. <span class="bibl">15.689</span>,<span class="bibl">739</span>; πύλαι π. στιβαρῶς ἀραρυῖαι <span class="bibl">12.454</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> <b class="b3">θάλαμος πύκ' ἐβάλλετο</b> with [[thick-falling]] darts, <span class="bibl">9.588</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> [[wisely]], <b class="b3">π. φρονεῖν</b> ib.<span class="bibl">554</span>, <span class="bibl">14.217</span>, <span class="bibl">Q.S.1.449</span>, al.; [[τρέφειν]] rear [[carefully]], <span class="bibl">Il.5.70</span>.</span><span class="bld">πυκνός</span>, gen. of [[πνύξ]] ([[quod vide|q.v.]]).
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0816.png Seite 816]] att. gen. von [[πνύξ]]. u. poet. [[πυκινός]], a) von der Beschaffenheit einer Masse, [[dicht]], fest, derb, im Ggstz des Lockern u. Losen; [[θώρηξ]], Il. 15, 529; ἀσπίδα ῥινοῖσιν πυκινήν, 13, 804; [[χλαῖνα]] πυκνὴ καὶ μεγάλη, Od. 14, 521; [[λέχος]], Il. 9, 621 Od. 7, 340. 23, 177, eigtl. wohl von dichter, festgeschüttelter Streu od. festgestopftem Bett; καὶ μαλακόν, Il. 14, 349; [[νέφος]], 5, 751. 8, 395; [[νεφέλη]], 16, 288; πυκνὰ νέφεα, Hes. O. 555; ὀστοῦν, Plat. Tim. 75 a; πυκνὰ καὶ βαρέα, 52 e, u. sonst; καὶ λεῖα, Rep. VI, 510 a; χρυσοῦ πυκνότερον ὄν, Tim. 59 b; σπάρτα, Xen. An. 4, 7, 15. – b) von der Verbindung einzelner Theile zu einem Ganzen, dicht gedrängt, in dichten Schaaren, nahe beisammen, im Ggstz des Zerstreu'ten, Vereinzelten, weit aus einander Liegenden; ὀδόντες, σταυροί, πυκνοὶ καὶ [[θαμέες]], Od. 12, 92. 14, 12; πυκιναὶ φάλαγγες, πυκναὶ [[στίχες]], dichte Schaaren, Il. 4, 281. 7, 61 u. sonst; Hes. Th. 935; βέλεα, Il. 11, 576, λίθοι, 16, 212, in dichter Menge abgeschossen, geworfen; πυκινῇσιν λιθάδεσσιν, Od. 23, 193; aber πυκνοῖσιν λάεσσιν, mit dicht gehäuften Steinen, Il. 24, 798; πυκνὰ καρήατα, dicht gedrängte Köpfe, Kopf an Kopf gedrängt, 11, 309; σταυροί, 24, 453; auch mit dem dat., πυκνοὶ ἐφέστασαν ἀλλήλοις, dicht an einander gedrängt, 13, 133. 16, 217 Od. 5, 480; πυκνὰ πτερά, dicht gefiederte Flügel, Il. 11, 454. 23, 879 Od. 5, 53 u. sonst; bes. vom dichten Laube, dichter Waldung: ὄζοι, Il. 21, 245; θάμνοι, Od. 5, 471; πέταλα, 19, 520; ὕλη, Il. 18, 320 Od. 6, 128; [[λόχμη]], 19, 439; δρυμά, Il. 11, 1, 18; – σύες πυκινοὺς κευθμῶνας ἔχοντες, Od. 10, 283, was man auch zu c) ziehen kann; vgl. Hes. O. 534; – πυκνοὺς θεοπρόπους ἴαλλεν, Aesch. Prom. 661; πυκνοῖς ὄσσοις δεδορκώς, 681, häufig, u. öfter; πυκιναῖς δρόσοις, Soph. Ai. 1178; πυκνῇ νιφάδι, Eur, Andr. 1130; u. in Prosa: πυκναῖς θριξί, Plat. Prot. 321 a; häufig, τοῖς ἐρωτήμασι τοῦ ξυνθήματος πυκνοῖς χρώμενοι, Thuc. 7, 44; ἡ εἰωθυῖά μοι μαντικὴ ἡ τοῦ δαιμονίου [[πάνυ]] πυκνὴ ἦν, Plat. Apol. 40 a, u. öfter; δένδρα, Xen. An. 4, 8, 2; [[φάλαγξ]], 2, 3, 3, wie Pol. πυκνοτέρας ἢ [[πρόσθεν]] τὰς σημαίας καθιστάνων, 3, 113, 3. – In der Musik das wiederholte Angeben desselben Tones. – c) fest zusammengefügt, verschlossen; δόμ ος, Il. 10, 267. 12, 301 Od. 6, 134 u. sonst; [[χηλός]], 13, 68; θύραι, Il. 14, 167. – Uebh. [[tüchtig]] in seiner Art; πυκινὸν [[ἄχος]], ein tüchtiges, großes Leid, Il. 16, 599, vgl. Od. 11, 88; so ἄτη, Il. 24, 480; μελεδῶναι, Od. 19, 516; dah. übertr. auf den Geist, πυκιναὶ φρένες, Il. 14, 294, ursprünglich = dichtes, festes Zwerchfell, was als der Sitz eines tüchtigen Verstandes galt; Διὸς πυκινὸς [[νόος]], 15, 461, wie Archil. 60; [[φρήν]], Eur. I. A. 67; Ar. Ach. 420; μήδεα, Il. 3, 208; πυκινὰ φρεσὶ μήδε' ἔχοντες, 24, 282; Od. 19, 353; πυκινὴ βο υλή, Il. 2, 55. 9, 76; [[ἐφετμή]], verständig, 18, 216; μῦθος , ein tüchtiges, verständiges Wort, Od. 3, 23, wie πυκινὸν ἔπ ος, Il. 11, 788; dah. liegt auch schlaues, vorsichtiges Verbergen der Absicht darin, wie πυκινὸς [[λόχος]], 24, 779, vgl. Od. 11, 525, ἠμὲν ἀνακλῖναι ἠδ' ἐπιθεῖναι, wobei man an den eigentlichen Ort des Hinterhalts, das Versteck denken muß; so auch [[δόλος]], Il. 6, 187. – Aehnl. bei den folgdn Dichtern; πυκινῷ θυμῷ, Pind. P. 4, 73; πυκινὰν μῆτιν, 4, 58; πυκναῖς βουλαῖς, I. 6, 8; auch von Menschen, klug, verschlagen, Σίσυφον πυκνότατον παλάμαις, Ol. 13, 52; vgl. Soph. [[μάλα]] τοι ἄπορα πυκινοῖς [[ἐνιδεῖν]] [[πάθη]], Phil. 843; πυκνότατον [[κίναδος]], Ar. Av. 429; auch in Prosa, καὶ τοῦτο πυκνῆς διανοίας ἐχόμενον ἐφθέγξατο, Plat. Rep. VIII, 568 a. – Adv. al πυκινῶς und nach Hom. πυκνῶς, bes. θύραι, σανίδες πυκινῶς ἀραρυῖαι, dicht, fest verbunden, fest verschlossen, Il. 9, 475 Od. 2, 344 u. oft; u. übertr., πυκινῶς [[ἀκάχημαι]], ich betrübe mich tüchtig, sehr, Il. 19, 312 Od. 19, 95 u. sonst; πυκινῶς ὑποθήσομαι, nachdrücklich, bedächtig ermahnen, rathen (s. ob. 2), Il. 21, 293 Od. 1, 279; πυκνῶς ποικίλους λόγους ἀνεῦρεν, Ar. Th. 438. – b) eben so [[πυκνόν]] u. [[πυκνά]], πυκινόν u. [[πυκινά]] gebraucht, dicht, häufig; πήρην πυκνὰ ῥωγαλέην, Od. 13, 438. 17, 198; πυκνὰ ἑκατέρωσ' ἀποβλέπειν, Plat. Rep. VI, 501 b; u. comparat., νῦν δὲ σὲ χρὴ πυκνότερον [[δεῦρο]] ἰέναι, Rep. I, 328 d, wie πυκνότερον ἐν ταυθοῖ παρέρχεται Dem. 41, 24; u. übertr., πυκινόν περ [[ἀχεύων]] Od. 11, 88, ἀνεστενάχιζε Il. 10, 9, πυκνὰ [[μάλα]] στενάχων 18, 318, ἐμοὶ πυκινὰ φρονέοντι Od. 9, 445.
}}
{{ls
|lstext='''πυκνός''': -ή, -όν, ποιητικ. [[ὡσαύτως]] πῠκῐνός, ή, όν, ― πυκινὸς [[εἶναι]] ὁ [[συνήθης]] Ἐπικ. [[τύπος]], καὶ πυκνὸς ἐν χρήσει μόνον [[χάριν]] τοῦ μέτρου, ἐν ᾧ παρ’ Ἀττικοῖς μόνον τὸ πυκνὸς [[εἶναι]] ἐν χρήσει· ― [[μόνος]] ὁ Σοφοκλῆς ἐκ τῶν Τραγικῶν ποιητῶν ἔχει πυκινὸς ἐν λυρικοῖς χωρίοις ἀπαντᾷ δὲ [[ἅπαξ]] καὶ παρὰ Κωμ. (Λυρ.), Εὔβουλος ἐν «Ἴωνι» 1· ― Λακωνικόν τι ὑπερθετ. πουκότατος ἀπαντᾷ ἐν Ἀνθολ. Π. 15. 27· (ἴδε ἐν λέξ. πύξ). ― Συμπεπυκνωμένος, [[πυκνός]], ἀντίθετον τῷ μανός· [[ὅθεν]], 1) ἐπὶ τῆς οὐσίας ἢ τῆς συστάσεως πράγματός τινος, [[πυκνός]], συμπεπυκνωμένος καὶ [[ἑπομένως]] [[στερεός]], κατ’ ἀντίθεσιν πρὸς τὸ μανὸν καὶ ἀραιόν, πυκινὸς θώρηξ Ἰλ. Ο. 529· χλαῖναν πυκνὴν καὶ μεγάλην Ὀδ. Ξ. 521· πυκινὸν [[νέφος]] Ἰλ. Ε. 751· πυκινὸν [[λέχος]], ([[ὅπερ]] δὲν σημαίνει ἰσχυρὰν κλίνην, ἀλλὰ [[καλῶς]] πεπληρωμένην στρωμνήν), Ι. 621, Ὀδ. Η. 340· οὕτω, πυκνὸν καὶ [[μαλακὸν]] Ἰλ. Ξ. 349· [[οὕτως]], ἀντὶ δὲ τῶν πτερύγων (τοῦ θώρακος δηλ.) σπάρτα πυκνὰ ἐστραμμένα Ξεν. Ἀν. 4. 7, 15· πυκνὸν [[ὀστοῦν]] Πλάτ. Τίμ. 75Α, πρβλ. Ἱππ. π. Ἀρχ. Ἰητρ. 17· σάρκες Πλάτ. Τίμ. 74Ε· χρυσοῦ πυκνότερον [[αὐτόθι]] 59Β· π. [[ἔβενος]] Θεόφρ. π. Φυτ. Ἱστ. 1. 5, 5· [[πλεύμων]] Πλούτ. 2. 698Β· χωρία [[αὐτόθι]] 650D. ΙΙ. ἐπὶ τῶν πραγμάτων ἐκείνων, ὧν τὰ μέρη κεῖνται πλησίον [[ἀλλήλων]] πυκνῶς καὶ συμπαγῶς, Λατ. densus, ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὰ ἀραιὰ καὶ διεσκορπισμένα, πυκιναὶ κίνυντο φάλαγγες Ἰλ. Δ. 281· τῶν δὲ [[στίχες]] [[εἵατο]] πυκναὶ Η. 61, κτλ.· πυκινὸν [[λόχον]] εἷσαν (ἴδε κατωτ. ΙΙΙ. 1), Δ. 392, κτλ.· πυκνὰ καρήατα λαῶν, ἐπὶ τῶν πολυαρίθμων κεφαλῶν πλήθους ἀνθρώπων, Λ. 309· πυκνοὶ ἐφέστασαν ἀλλήλοισι Ν. 133, πρβλ. Ὀδ. 480· σταυροῖσιν πυκινοῖσιν Ἰλ. Ω. 453· σταυροὺς... πυκνοὺς θαμέας Ὀδ. Ξ. 12· περὶ πτερὰ πυκνὰ βαλόντες, τινάξαντες περὶ σὲ πυκνὰ πτερά· ἀλλὰ κατ’ ἄλλους τὸ πυκνὰ λαμβάνεται ἐπιρρηματικῶς, Ἰλ. Λ. 454· πυκινὰ πτερὰ δεύεται [[ἅλμη]] Ὀδ. Ε. 53, κ. ἀλλ.· [[συχνάκις]] ἐπὶ πυκνοῦ φυλλώματος ἢ πολλῶν δένδρων, ἐπὶ δάσους, ὕλη, [[λόχμη]], θάμνοι, ὄζοι, ῥωπήια, δρυμά, πέταλα, κτλ., Ἰλ. Σ. 320, Ὀδ. Τ. 439, κτλ.· πυκνὰ νέφεα Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 551· πυκινοῖσι λίθοισι, μὲ λίθους πυκνῶς κατατεθειμένους, Ἰλ. Π. 212· πυκινοῖσι... βελέεσσι, μὲ πολυάριθμα βέλη, Λ. 576· οὕτω, πυκνῇσιν λιθάδεσσιν Ὀδ. Ξ. 36· τοξεύματα πολλὰ καὶ πυκνὰ Ἡρόδ. 7. 218· πυκνοῖς ὄσσοις δεδορκώς, ἐπὶ τοῦ Ἄργου, Αἰσχύλ. Πρ. 678· πεπλεκτανημέναι π. δράκουσιν, ἐπὶ τῶν Ἐρινύων, ὁ αὐτ. ἐν Χο. 1050· ἐπὶ πολλῆς συνεχῶς πιπτούσης βροχῆς, χιόνος, κλπ., πυκνῆς ἀκοῦσαι ψακάδος Σοφ. Ἀποσπ. 563· πυκιναῖς δρόσοις ὁ αὐτ. ἐν Αἴ. 1208· πυκινῇ νιφάδι Εὐρ. Ἀνδρ. 1129· π. [[ῥόος]], πυκνὸν [[ῥεῦμα]], Ἐμπεδ. 356· π. θρὶξ Ξεν. Κυν. 4, 6· π. τρίχες Πλάτ. Πρωτ. 321Α· δένδρα Ἡρόδ. 4, 22, Ξεν.· τὰ μανὰ καὶ π. κατὰ τὴν φυτείαν Θεοφρ. π. Φυτ. Ἱστ. 1. 8, 2. 2) ἐπὶ ἐνεργείας [[συχνάκις]] ἐπαναλαμβανομένης, [[συχνός]], [[πολύς]], Λατ. frequens, creber, πυκνοὺς θεοπρόπους ἴαλλε Αἰσχύλ. Πρ. 658· τῶν π. φιλημάτων ὁ αὐτ. ἐν Ἀποσπ. 134· π. ὁδοὺς ἐλθόντα Εὐρ. Τρῳ. 235· ἐν πυκνῷ θεοῦ τροχῷ, ἐπὶ τοῦ συνεχῶς περιστρεφομένου τροχοῦ, Σοφ. Ἀποσπ. 713· π. μεταβολαὶ Ἱππ. π. Ἀέρ. 289· π. [[πνεῦμα]], μετ’ ἀπαρεμφ., ὁ αὐτ. π. Διαίτ. Ὀξ. 386· σφυγμὸς π. καὶ [[μανὸς]] Πλούτ. 2. 136F· ἐρωτήμασι πυκνοῖς χρώμενοι Θουκ. 7. 44· ἡ... ἐωθυῖά μοι μαντικὴ... [[πάνυ]] πυκνὴ ἦν Πλάτ. Ἀπολ. 40Α· ἐπιθυμίαι π. τε καὶ σφοδραὶ ὁ αὐτ. ἐν Πολ. 573Ε· τὰς ἐντεύξεις π. ποιεῖσθαι Ἰσοκρ. 6Β· μετ’ ἀπαρ., πυκνοτέραν ἀφικνεῖσθαι πᾶσιν ἀνθρώποις ποιεῖν τὴν πόλιν, συχνότερον συχναζομένην ὑπό..., Ξεν. Πόροι 5, 1. ΙΙΙ. ἐπὶ τεχνητῆς ἑνότητος, συμπεπηγμένος, συνηρμοσμένος, [[συμπαγής]], [[ἰσχυρός]], [[καλῶς]] κεκλεισμένος, ἠσφαλισμένος, πυκινὸς [[δόμος]], [[χηλός]], θύραι, [[θάλαμος]], κευθμὼν (ἴδε κατωτ. Β. ΙΙΙ. 1), Ἰλ. Κ. 267, Ν. 68, Ξ. 167, κτλ· ἀσπὶς ῥινοῖσιν πυκινὴ Ν. 804· [[ἐντεῦθεν]], [[κλειστός]], κεκλεισμένος, κεκρυμμένος, πυκινὸς [[δόλος]] Ζ. 187· καὶ [[ἴσως]] οὕτω λέγεται π. [[λόχος]], ἴδε ἀνωτ. ΙΙ. 1. 2) [[πυκνόν]], τό, μικρὸν [[διάλειμμα]] ἐν τῇ μουσικῇ, Πλούτ. 2. 1135, Ἀριστοξ. Ἁρμ. σ. 24· πρβλ. [[πυκνότης]] Ι. 3, [[βαρύπυκνος]], μεσόπυκνος, [[ὀξύπυκνος]]. IV. [[καθόλου]], ἰσχυρὸς εἰς τὸ εἶδός του, [[πολύς]], [[ὑπέρμετρος]], ἄτη Ἰλ. Ω. 480· μελεδῶναι Ὀδ. Τ. 516· [[ἄχος]] Ἰλ. Π. 599, πρβλ. Ὀδ. Λ. 88, ἴδε κατωτ. Β. Ι. 3· ― ἂν καὶ [[ταῦτα]] δύνανται νὰ ἑρμηνευθῶσι κατὰ μεταφορὰν ἐξ ἐπισκιάζοντος νέφους, ὡς ἐν τῷ [[ἄχος]] πύκασε φρένας Ἰλ. Θ. 124. V. μεταφορ., ἐπὶ τῆς διανοίας, εὐφυής, [[συνετός]], [[σοφός]], πυκιναὶ φρένες Ἰλ. Ξ. 294· [[νόος]] Ο. 461· μήδεα Γ. 208· βουλὴ Β. 55· ἐφετμὴ Σ. 216· [[μῦθος]] Ὀδ. Γ. 23· [[ἔπος]] Ἰλ. Λ. 788· [[θυμός]], βουλαὶ Πινδ. Π. 4. 130., Ι. 7 (6), 11· φρὴν Εὐρ. Ι. Α. 67· μήτιδι πυκνῇ Χρησμ. παρ’ Ἡροδ. 7. 141· [[ὡσαύτως]] παρὰ πεζογράφοις πυκνὴ [[διάνοια]] Πλάτ. Πολ. 568Α· τὸ [[πυκνόν]], τὸ σύντομον καὶ περιεκτικὸν [[ὕφος]], Διον. Ἁλ. π. Θουκ. 24. 2) ἐπὶ προσώπων, εὐφυής, [[ἔξυπνος]], [[συνετός]], [[πανοῦργος]], «τετραπέρατος», [[Σίσυφος]] πυκνότατος παλάμαις Πινδ. Ο. 13. 73· [[κύων]] ἑρπετὸν πυκινώτατον ὁ αὐτ. ἐν Ἀποσπ. 73· πυκινοί, οἱ συνετοί, Σοφ. Φιλ. 854· πυκνότατον [[κίναδος]] Ἀριστοφ. Ὄρν. 429· [[ἄνθρωπος]] πυκνὸς καὶ σοφὸς Κριτίας 9. 12· Βρισηὶς πυκινὴ Συλλ. Ἐπιγρ. 815. Β. Ἐπίρρ. πυκινῶς, καὶ μεθ’ Ὅμ. πυκνῶς, θύραι ἢ σανίδες πυκινῶς ἀραρυῖαι, [[καλῶς]] ἢ στερεῶς κεκλεισμέναι, Ἰλ. Ι. 475, Ὀδ. Β. 344, κτλ. 2) [[παραπολύ]], συνεχῶς, πολύ, [[μεγάλως]], [[λίαν]] (ἴδε ἀνωτ. IV), πυκινῶς ἀκαχήμενος [[ἦτορ]] Ἰλ. Τ. 312, Ὀδ. Τ. 95, κ. ἀλλ.· οὕτω, Ξεν. Κυν. 6, 22. 3) εὐφυῶς, μετ’ εὐφυΐας, πανούργως, π. ὑποθήσομαι Ἰλ. Φ. 293, Ὀδ. Α. 279· πυκνῶς ἀνευρεῖν Ἀριστοφ. Θεσμ. 438. ΙΙ. ὁ Ὅμ. ὁμοίως χρῆται τοῖς οὐδετέροις πυκνὸν καὶ πυκνά, πυκινὸν καὶ πυκινὰ ἀντὶ ἐπιρρημάτων, [[μάλιστα]] ἐπὶ τῆς ἐννοίας τοῦ πολύ, [[λίαν]], [[συχνάκις]], πήρην πυκνὰ ῥωγαλέην, [[λίαν]] διεσχισμένην, πλήρη ῥωγμῶν καὶ ὀπῶν, Ὀδ. Ν. 438, Ρ. 198· πυκινόν περ ἀχεύων Ὀδ. Λ. 88· οὕτω, [[τέττιξ]]... καταχεύετ’ ἀοιδὴν πυκνὸν Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 582· πυκινὰ ἐκπίπτει ὁ [[ὦμος]] Ἱππ. περὶ Ἄρθρ. 780· παρὰ τοῖς πεζογράφοις, πυκνὰ ἀποβλέπειν Πλάτ. Πολ. 501Β· π. μεταστρέφεσθαι Ξεν. Ἀναβ. 5. 9, 8· πυκνὸν ἀναπνεῖν Ἀριστ. Ρητ. 1. 2, 18· πυκνότερον ἰέναι, παρέρχεσθαι Πλάτ. Πολ. 328D, Δημ. 1035. 14· πυκνότερα (διάφορ. γραφ. -ρον) ἐπάγειν Πλάτ. Κρατ. 420D· ὑπερθ. πυκνότατα Ξεν. Ἱππ. 11, 11. 2) πυκνὰ φρονεῖν (ἴδε ἀνωτ. V.) Ὀδ. Ι. 445. ΙΙΙ. [[τέλος]] ὁ Ὅμηρ. χρῆται τῷ ποιητικῷ ἐπιρρ. πύκα [υυ], [[ὥσπερ]] ἐξ ἐπιθέτου πύκος, πυκνῶς, στερεῶς, [[θάλαμος]], [[δόμος]] πύκα ποιητὸς Ὀδ. Α. 436., Χ. 455· σάκεος π. ποιητοῖο Ἰλ. Σ. 608, κτλ.· Λυκίων π. θωρηκτάων Μ. 317, κτλ.· πύλαι π. στιβαρῶς ἀραρυῖαι [[αὐτόθι]] 454. 2) πύκα βάλλετο, μὲ βέλη πυκνῶς ῥιπτόμενα, Ι. 588. 3) συνετῶς, π. φρονεῖν Ι. 554., Ξ. 217· τρέφειν, μετὰ προσοχῆς, ἐπιμελῶς, Ε. 70.
}}
{{bailly
|btext=ή, όν :<br /><b>I.</b> dru, serré :<br /><b>1</b> dru, serré : [[στίχες]] πυκναί IL rangs pressés ; πυκνὴ [[φάλαγξ]] XÉN troupe serrée ; πυκνοὶ ἀλλήλοισι IL, OD serrés les uns contre les autres ; πυκνὰ πτερά IL, OD ailes dont le plumage est serré;<br /><b>2</b> épais : πυκνὴ [[θρίξ]], crinière <i>ou</i> chevelure épaisse;<br /><b>3</b> dense, compact <i>en parl. de l’air</i> ; d’une trame solide, d’un tissu serré, <i>càd</i> solide;<br /><b>4</b> solidement joint, étroitement fermé;<br /><b>5</b> <i>fig.</i> consistant, fort ; <i>adv.</i> • πυκνὰ [[μάλα]] στενάχων IL gémissant fortement;<br /><b>6</b> <i>fig. en parl. de l’intelligence</i> réfléchi, avisé, sage : πυκνὰ [[μήδεα]] IL pensées sages, prudentes, avisées;<br /><b>II.</b> (au sens partitif) fréquent, qui se succède sans interruption : πυκναὶ λιθάδες OD nombreuses pierres lancées ; πυκνὸς [[κροτησμός]] ESCHL applaudissements répétés ; πυκνὸς [[σφυγμός]] PLUT pouls fréquent ; • <i>adv.</i> πῄρη πυκνὰ ῥωγαλέη OD besace qui a déchirure sur déchirure ; πυκνὸν ἀναπνεῖν ARSTT avoir une respiration fréquente;<br /><i>Cp.</i> πυκνότερος, <i>Sp.</i> πυκνότατος.<br />'''Étymologie:''' p. [[πυκινός]].
}}
{{Autenrieth
|auten=([[πύκα]]): [[close]], [[thick]], [[compact]]; [[θώρηξ]], [[ἀσπίς]], [[χλαῖνα]], Od. 14.521; [[with]] [[reference]] to the particles or parts of [[anything]], [[νέφος]], φάλαγγες, [[στίχες]]; of a [[bed]] [[with]] [[several]] coverings, ‘[[closely]] [[spread]],’ Il. 9.621 ; πυκινὰ πτερά, [[perhaps]] to be taken adverbially, of the movements in [[close]] [[succession]] (see [[below]]), Od. 2.151, etc.; of [[thick]] [[foliage]], [[ὄζος]], [[θάμνος]], [[ὕλη]]; ‘[[closely]] [[shut]],’ ‘[[packed]],’ [[θύρη]], [[χηλός]], Ξ 1, Od. 13.68; metaph., ‘[[strong]],’ ‘[[sore]],’ [[ἄχος]], [[ἄτη]], Π , Il. 24.480; [[wise]], [[prudent]], [[sagacious]], φρένες, [[μήδεα]], [[ἔπος]], etc.—Adv., πυκ(ι）νόν, πυκ(ι）νά, [[πυκινῶς]], [[close]], [[fast]], [[rapidly]], [[often]]; [[also]] [[deeply]], [[wisely]].
}}
{{StrongGR
|strgr=from the [[same]] as [[σκηνοποιός]]; clasped ([[thick]]), i.e. ([[figuratively]]) [[frequent]]; neuter plural (as adverb) [[frequently]]: [[often]](-er).
}}
{{Thayer
|txtha=πυκνη, [[πυκνόν]] (ΠΥΚΩ, [[see]] [[πυγμή]]), from [[Homer]] [[down]], [[thick]], [[dense]], [[compact]]; in [[reference]] to [[time]], [[frequent]], [[often]] recurring (so in Greek writings from [[Aeschylus]] [[down]]), [[πυκνά]], as adverb (Winer s Grammar, 463 (432); Buttmann, § 128,2), [[vigorously]], [[diligently]] (?(cf. Morison as in [[πυγμή]])), Tdf.; [[often]], πυκνότερον, [[more]] [[frequently]], the oftener, Acts 24:26.
}}
{{grml
|mltxt=-ή, -ό / [[πυκνός]], -ή, -όν, ΝΜΑ, ποιητ. τ. [[πυκινός]], -ή, -όν, αιολ. τ. πύκνος, -ον, Α<br /><b>1.</b> αυτός που περιέχει πολλή ύλη σε μικρό χώρο, δηλ. αυτός του οποίου τα συστατικά βρίσκονται πολύ [[κοντά]] [[μεταξύ]] τους, [[συμπαγής]], [[σφιχτός]], [[κρουστός]] (α. «πυκνή ύφανση» β. «χλαῑναν πυκινὴν καὶ μεγάλην», <b>Ομ. Οδ.</b>)<br /><b>2.</b> [[παχύρρευστος]]<br /><b>3.</b> (για [[πλήθος]] πραγμάτων που βρίσκονται πολύ [[κοντά]] [[μεταξύ]] τους) συγκεντρωμένος, συνεπτυγμένος (α. «[[πυκνά]] δόντια» β. «σταυροῑσι πυκινοῑσι», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>4.</b> (για [[πτέρωμα]], ή μαλλιά) [[δασύς]] («πυκναὶ [[τρίχες]]», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>5.</b> [[άφθονος]], [[πλούσιος]] (α. «πυκνό [[φύλλωμα]]» β. «πυκνό [[δάσος]]» γ. «πυκινὴ [[λόχμη]]», <b>Ομ. Οδ.</b>)<br /><b>6.</b> (για [[βροχή]], [[χιόνι]] <b>κ.λπ.</b>) αυτός που πέφτει με πολλές σταγόνες, νιφάδες κ.λπ. («[[χιόνι]] πυκνό κι [[αγέρας]]», Κρυστ.)<br /><b>7.</b> (για [[πράξη]] που επαναλαμβάνεται [[συχνά]]) [[αλλεπάλληλος]], [[συνεχής]], [[απανωτός]] (α. «[[πυκνά]] [[πυρά]]» β. «τῶν πυκνῶν φιλημάτων», <b>Αισχύλ.</b>)<br /><b>8.</b> (για [[αναπνοή]] ή για σφυγμό) [[ταχύς]], γρήγορος («πνεῦμα πυκνότερον», Ιπποκρ.)<br /><b>9.</b> <b>το ουδ. ως ουσ.</b> <i>το πυκνό</i>(<i>ν</i>)<br />α) (για ύφος συγγραφέα) [[περιεκτικότητα]], [[συντομία]]<br />β) η [[περίπτωση]], στην αρχαία ελληνική [[μουσική]], διαστηματικών διαδοχών σε ένα τετράχορδο [[κατά]] την οποία το [[άθροισμα]] τών λόγων τών δύο μικρότερων διαστημάτων [[είναι]] μικρότερο από τον λόγο του τρίτου διαστήματος<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> (για [[σκοτάδι]], [[ομίχλη]], [[νέφος]]) [[αδιαπέραστος]], [[πηχτός]]<br /><b>2.</b> <b>φρ.</b> «πυκνό ύφος» — το ύφος στο οποίο [[πολλά]] διανοήματα περιέχονται στην [[ίδια]] [[λέξη]] ή [[έκφραση]], το περιεκτικό, το συνοπτικό ύφος<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> ο [[στερεά]] συναρμοσμένος, ο καλά κλεισμένος («πυκινὰς θύρας», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>2.</b> περιορισμένος σε [[έκταση]], [[στενός]] («διέρχεται... ἀρκέουσα [[ἰκμάς]]... πυκνῆς τῆς ὁδοῡ ἐούσης», Ιπποκρ.)<br /><b>3.</b> (για [[γυναίκα]]) κοντόχοντρη<br /><b>4.</b> [[υπέρμετρος]], [[υπερβολικός]] («πυκινὸν [[ἄχος]]», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>5.</b> (σε [[συνεκφορά]] με τα <i>νοῡς</i>, [[φρήν]], [[διάνοια]], [[μῆτις]] <b>κ.ά.</b>) [[συνετός]], [[σώφρων]]<br /><b>6.</b> (<b>για πρόσ.</b>) [[ευφυής]], [[επιδέξιος]]<br /><b>7.</b> (για ιδέες, λόγους, πράξεις) [[φρόνιμος]] («πυκινὸν [[ἔπος]]», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>8.</b> <b>μτφ.</b> [[σκοτεινός]], ύπουλος («πυκινὸν [[λόχον]]», <b>Ομ. Ιλ.</b>). <br /><b>επίρρ.</b><i>..</i><br />[[πυκνώς]] / <i>πυκνῶς</i> ΝΜΑ, και [[πυκνά]] ΝΑ, και [[πυκνόν]] και ποιητ. τ. <i>πυκινῶς</i> και <i>πυκινόν</i> και [[πυκινά]] Α<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> με [[πυκνότητα]]<br /><b>2.</b> <b>φρ.</b> «[[συχνά]] [[πυκνά]]» — συχνότατα<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[στερεά]] («θύραι πυκινῶς ἀραρυῑαι», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>2.</b> σφοδρά, ισχυρά<br /><b>3.</b> [[συχνά]]<br /><b>4.</b> με τρόπο έξυπνο ή συνετό, [[φρόνιμα]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Άγνωστης ετυμολ. Οι τ. [[πύκα]] (τ. σχηματισμένος [[κατά]] τα επιρρ. σε -<i>α</i> <span style="color: red;"><</span> -<i>n</i>-, <b>πρβλ.</b> [[σάφα]]), <i>πυκ</i>-<i>νός</i>, [[πυκινός]], παρουσιάζουν παράλληλο σχηματισμό με τα: [[θαμά]], [[θάμνος]], [[θαμινός]]. Το συνθ. <i>πυκι</i>-<i>μηδής</i>, εξάλλου, εμφανίζει [[μορφή]] α' συνθετικού με φωνηεντισμό -<i>ι</i>-, <b>πρβλ.</b> <i>λαθι</i>-<i>κηδής</i>, <i>πυρι</i>-<i>γενής</i> (<b>βλ. λ.</b> <i>αργι</i>-) και [[κατά]] την επικρατέστερη [[άποψη]] από το <i>πυκι</i>-<i>μηδής</i> έχει προέλθει ο τ. <i>πυκι</i>-<i>νός</i>, ενώ κατ' άλλους [[αρχικός]] [[πρέπει]] να θεωρηθεί ο τ. [[πυκινός]], από όπου ο τ. [[πυκνός]] με [[συγκοπή]] του -<i>ι</i>-. Όσον αφορά στην ετυμολόγηση τών τ. έχει προταθεί η [[σύνδεση]] τους με τη λ. <i>ἄμ</i>-<i>πυξ</i> «[[διάδημα]]» και το αβεστ. <i>pus</i><i>ā</i> (<span style="color: red;"><</span> ΙΕ [[ρίζα]] <i>puk</i>- «[[συνωθώ]], [[περικλείω]], [[περικυκλώνω]]»), [[υπόθεση]] που θα ταίριαζε με τη σημ. τών [[πύκα]] / [[πυκάζω]]. Η μτφ. [[χρήση]], [[τέλος]], του επιθ. [[πυκνός]] με σημ. «[[ισχυρός]], [[οξύς]]» και «[[φρόνιμος]], [[συνετός]], [[γερός]]» οδήγησε ορισμένους να υποθέσουν τη [[σύνδεση]] της λ. με την [[οικογένεια]] του [[πεύκη]] (<b>πρβλ.</b> [[πευκάλιμος]]«[[οξύς]], [[έξυπνος]]»).<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[πυκνότης]](-<i>ητα</i>), <i>πυκνώ</i>(-<i>νω</i>)<br /><b>αρχ.</b><br />[[πυκνάκις]]<br /><b>αρχ.-μσν.</b><br />[[πυκνάζω]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[πύκνα]], [[πυκνάδα]], [[πυκνερός]], [[πυκνιά]], [[πυκνίλα]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> (Α' συνθετικό) [[πυκνόδους]], [[πυκνόστυλος]], [[πυκνόφυλλος]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[πυκνάρμων]], [[πυκνόβλαστος]], [[πυκνογαμία]], [[πυκνογόνατος]], [[πυκνόθριξ]], [[πυκνόκαρπος]], [[πυκνοκίνδυνος]], [[πυκνονεφής]], [[πυκνοπλοώ]], [[πυκνοπνεύματος]], [[πυκνόπνοια]], [[πυκνόπορος]], [[πυκνόπτερος]], [[πυκνορράξ]], <i>πυκνόρρίζος</i>, [[πυκνόσαρκος]], [[πυκνόσπορος]], [[πυκνόστικτος]], <i>πυκνοσφιξία</i>, [[πυκνόφθαλμος]]<br /><b>μσν.</b><br />[[πυκνοέθειρος]], [[πυκνοκέντητος]], [[πυκνόκλωστος]], [[πυκνοποιώ]], [[πυκνόπυργος]]<br /><b>μσν.-νεοελλ.</b> [[πυκνοδεντριά]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[πυκναραδιασμένος]], [[πυκνογραμμένος]], [[πυκνοζύμη]], [[πυκνοήσκιωτος]], [[πυκνοκατοικούμαι]], [[πυκνοληψία]], [[πυκνόμαλλος]], [[πυκνόμετρο]], [[πυκνόρρευστος]], [[πυκνότριχος]], [[πυκνοϋφασμένος]], [[πυκνοφρύδης]], [[πυκνοφυτεύω]]. (Β' συνθετικό) [[ισόπυκνος]], [[κατάπυκνος]], [[σύμπυκνος]], [[υπέρπυκνος]], [[υπόπυκνος]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[άπυκνος]], [[βαρύπυκνος]], [[διάπυκνος]], [[ομοιόπυκνος]], [[οξύπυκνος]], [[παράπυκνος]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><i>ολόπυκνος</i>, [[υψίπυκνος]]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''πυκνός:''' -ή, -όν, Επικ. πῠκῐνός, -ή, -όν ([[πύξ]])· Α. [[πυκνός]], [[συμπυκνωμένος]], απ' όπου,<br /><b class="num">I.</b> λέγεται για τη [[σύσταση]] ενός πράγματος, [[πυκνός]], [[στερεός]], [[συμπαγής]], αντίθ. προς αυτό που είναι χαλαρό και πορώδες ([[μανός]], [[ἀραιός]]), σε Όμηρ.· πυκινὸν [[λέχος]], το [[καλά]] γεμισμένο [[στρώμα]], στον ίδ.<br /><b class="num">II.</b> [[συμπαγής]], [[πυκνός]], [[σφιχτός]], [[αδιαπέραστος]], στον ίδ.· λέγεται για τα φτερά που έχει το [[θαλασσοπούλι]], στον ίδ.· λέγεται για το [[φύλλωμα]], στον ίδ.· λέγεται για τη [[βροχή]] από βέλη ή πέτρες, στον ίδ., Ηρόδ.· λέγεται για τα μαλλιά, σε Αισχύλ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> [[συχνός]], [[πολύς]], Λατ. [[creber]], στον ίδ., Ευρ. κ.λπ.<br /><b class="num">III.</b> τοποθετημένος σωστά, [[συμπαγής]], ασφαλισμένος, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">IV.</b>[[κλειστός]], κρυμμένος, [[κρυφός]], [[δόλος]], στο ίδ.<br /><b class="num">V.</b> γενικά, [[ισχυρός]] στο είδος του, [[φοβερός]], [[πολύς]], [[υπέρμετρος]], [[ἄτη]], στο ίδ.<br /><b class="num">VI.</b> μεταφ., λέγεται για το νου, [[ευφυής]], [[συνετός]], [[σοφός]], σε Όμηρ.· <i>πυκινοί</i>, οι σοφοί, σε Σοφ.· λέγεται για τον πανούργο, σε Αριστοφ.<b>Β. I. 1.</b> επίρρ. [[πυκινῶς]], και [[μετά]] τον Όμηρο, [[πυκνῶς]], <i>θύραι</i> ή σανίδες [[πυκινῶς]] ἀραρυῖαι, γερά ή στερεά κλεισμένες, σε Όμηρ.<br /><b class="num">2.</b> [[πάρα]] [[πολύ]], [[συνεχώς]], [[πολύ]], [[λίαν]], στον ίδ.<br /><b class="num">3.</b> με ευφυία, με [[εξυπνάδα]], με [[πανουργία]], στον ίδ.<br /><b class="num">II.</b> ο [[Όμηρος]] χρησιμ. επίσης τα ουδ. [[πυκνόν]] και [[πυκνά]], <i>πυκινόν</i> και [[πυκινά]] ως επίρρ., [[πολύ]] [[συχνά]]· ομοίως επίσης στην Αττ.· συγκρ. <i>πυκνότερον</i>, <i>πυκνότερα</i>· υπερθ. <i>πυκνότατα</i>·<br /><b class="num">III. 1.</b> ποιητ. επίρρ. [[πύκα]] (˘˘), όπως αν προερχόταν από το <i>πύκος</i>, [[δυνατά]], στερεά, σε Όμηρ.<br /><b class="num">2.</b> [[πύκα]] βάλλετο, με βέλη που ρίχνονται [[πυκνά]], σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">3.</b> προσεκτικά, επιμελώς, στο ίδ.<br /><b class="num">• [[πυκνός]]:</b> γεν. του [[πνύξ]].
}}
{{elru
|elrutext='''πυκνός:'''<br /><b class="num">1)</b> плотный, толстый ([[χλαῖνα]] Hom.);<br /><b class="num">2)</b> крепкий, твердый ([[ὀστοῦν]] Plat.);<br /><b class="num">3)</b> частый, густой (σταυροί, θάμνοι Hom.; δένδρα Xen.): τοξεύματα πολλὰ καὶ [[πυκνά]] Her. туча стрел; πυκνὴ [[θρίξ]] Xen. и πυκναὶ [[τρίχες]] Plat. густые волосы; πυκνοῖς ὄσσοις δεδορκώς Aesch. (Аргус), глядящий множеством глаз;<br /><b class="num">4)</b> частый, учащенный ([[σφυγμός]] Plut.): τοῖς ἐρωτήμασι πυκνοῖς [[χρῆσθαι]] Thuc. поминутно перебрасываться вопросами;<br /><b class="num">5)</b> перен. сильный, тяжелый ([[ἄχος]], [[ἄτη]] Hom.);<br /><b class="num">6)</b> умный, тонкий ([[μήδεα]] Hom.; [[διάνοια]] Plat.).<br /><b class="num">I</b> и [[Πυκνός]] gen. к [[πνύξ]] и [[Πνύξ]].
}}
{{elnl
|elnltext=πυκνός -ή -όν ook πυκινός -ή -όν [~ πύκα] adv. πυκνῶς en πυκινῶς; comp. πυκνότερος en πυκινώτερος; superl. πυκνότατος en πυκινώτατος dicht op elkaar, gedrongen compact, dicht:; πυκιναί... φάλαγγες de compacte slaglinies Il. 4.281; διὰ δρυμὰ πυκνὰ καὶ ὕλην tussen het dichte kreupelhout en het woud Od. 10.150; met dat.. πυκινοὶ ἀλλήλοισιν dicht op elkaar Il. 13.133. dicht, stevig:; ἀσπίδα... ῥινοῖσιν πυκινήν een schild dat dik was door de huiden Il. 13.804;... οἱ στόρεσον πυκινὸν λέχος maak voor hem het stevige bed op Od. 23.177; ἐς πυκινὸν δόμον ἐλθεῖν naar het stevig gebouwde huis gaan Il. 12.301; adv. πυκνῶς stevig, solide:. σανίδες πυκινῶς ἀραρυῖαι de stevig in elkaar zittende deurvleugels Od. 2.344. overdr. zwaar, hevig, intens:; πυκινὸν ἄχος een intens verdriet Il. 16.599; ἄτη πυκινή een hevige verblinding Il. 24.480; n. adv; πυκινόν περ ἀχεύων veel verdriet hebbend Od. 11.88; adv. πυκνῶς hevig:; πυκινῶς ἀκάχημαι ik ben hevig bedroefd Od. 19.95; slim, schrander:; πυκινὸν νόος de schrandere geest Il. 15.461; μύθοισι πεπείρημαι πυκινοῖσιν ik ben ervaren in slimme betogen Od. 3.23; adv. πυκινῶς verstandig:. πυκινῶς ὑποθήσομαι ik zal een verstandig advies geven Od. 1.283. dicht na elkaar, frequent, talrijk:; πυκνοὺς θεοπρόπους ἴαλλεν hij stuurde talrijke gezanten om het orakel te raadplegen Aeschl. PV 658; πυκνὰς γὰρ οἶσθά μ ’ εἰς Τροίαν ὁδοὺς ἐλθόντα je weet dat ik vaak naar Troje ben gereisd Eur. Tr. 235; n. sing. adv. πυκνόν vaak; ook n. plur. adv. πυκνά:; πήρην πυκνὰ ῥωγαλέην een vaak gescheurde knapzak (met veel gaten) Od. 13.438; adv. πυκνῶς vaak, comp..; πυκνότερον vaker Plat. Resp. 328d = - ότερα Plat. Crat. 420d; superl.. - ότατα zeer vaak Hp. Aër. 22.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[πυκνός]], ή, όν [πύξ]<br />[[close]], [[compact]]: and so,<br />A. of [[consistency]], [[close]], [[firm]], [[solid]], opp. to [[what]] is [[loose]] and [[porous]] ([[μανός]], ἀραιόσ), Hom.; πυκινὸν [[λέχος]] a well-stuffed bed, Hom.<br /><b class="num">II.</b> [[close]]-[[packed]], [[crowded]], [[thick]], [[close]], [[dense]], Hom.; of the [[plumage]] of a sea-[[bird]], Hom.; of [[foliage]], Hom.; of a [[shower]] of darts or stones, Hom., Hdt.; of [[hair]], Aesch., etc.<br /><b class="num">2.</b> [[frequent]], [[many]], Lat. [[creber]], Aesch., Eur., etc.<br /><b class="num">III.</b> well put [[together]], [[compact]], [[fast]], [[strong]], Il.<br /><b class="num">IV.</b> [[close]], [[concealed]], [[δόλος]] Il.<br /><b class="num">V.</b> [[generally]], [[strong]] of its [[kind]], [[great]], [[sore]], [[excessive]], ἄτη Il.<br /><b class="num">VI.</b> metaph. of the [[mind]], [[sagacious]], [[shrewd]], [[wise]], Hom.; πυκινοί the [[wise]], Soph.; of a fox, Ar.<br />B. adv. [[πυκινῶς]], and [[after]] Hom. [[πυκνῶς]], θύραι or σανίδες [[πυκινῶς]] ἀραρυῖαι [[close]] or [[fast]] [[shut]], Hom.<br /><b class="num">2.</b> [[very]] [[much]], [[constantly]], [[sorely]], [[greatly]], Hom.<br /><b class="num">3.</b> [[sagaciously]], [[shrewdly]], [[craftily]], Hom.<br /><b class="num">II.</b> Hom. also uses neuters [[πυκνόν]] and [[πυκνά]], πυκινόν and [[πυκινά]] as adv., [[much]], often; so also in [[attic]]; comp. πυκνότερον, πυκνότερα; Sup. πυκνότατα.<br /><b class="num">III.</b> poet. adv. [[πύκα]] (q. v.), as if from πύκος, [[strongly]], Hom.<br /><b class="num">2.</b> [[πύκα]] βάλλετο with [[thick]]-falling darts, Il.<br /><b class="num">3.</b> [[carefully]], [[diligently]], Il.
}}
{{Chinese
|sngr='''原文音譯'''：puknÒj 匹克挪士<br />'''詞類次數'''：形容詞 副飼（3）<br />'''原文字根'''：屢次的<br />'''字義溯源'''：屢次的，時常地；源自（[[πυγμή]]）=緊握拳頭），而 （[[πυγμή]]）又出自（[[πυνθάνομαι]]）X*=拳）<br />'''出現次數'''：總共（3）；路（1）；徒（1）；提前（1）<br />'''譯字彙編'''：<br />1） 屢次（3） 路5:33； 徒24:26； 提前5:23
}}
{{WoodhouseReversedUncategorized
|woodrun=[[abundant]], [[clever]], [[constant]], [[crowded]], [[cunning]], [[dense]], [[frequent]], [[many]], [[solid]], [[thick]], [[thronging]], [[close-packed]], [[dotted with]], [[in crowds]], [[in streams]], [[of consistency]], [[tightly packed]]
}}